i
In hel spoor van Dracula
HU
Naar kastelen van Vlad de Spietser en Nicolae Ceausescu in Koemenië
DE STEM
GIDS
DINSDAG 27 DECEMBER 1994
donderdag geslote"
Bredabaan 424
Wuustwezel (B)
alleen.
3 service.
Door Hans van Alebeek
Daar ligt hij dan.
Onderin de kelder van een
naargeestig warenhuis in Boe
karest vind ik na lang zoeken
Dracula. Geheel gestoken in een
felrood pak, met brede riem en
een grote, zwarte cape om. Zijn
ogen staan wijdopen en zijn
mond is rood van het bloed. Eén
wit tandje is nog net te zien.
Voor zes gulden gaat Dracula
mee naar Nederland. Weer een
aanwinst voor de familie knuf
fels van dochterlief.
Dracula is voor Roemenië wat
Frau Antje is voor Nederland.
Allebei zijn ze wereldberoemd
met dat verschil dat het voor de
Roemenen lastig reclame maken
is met deze angstaanjagende,
bijtende bloedzuiger. Waar
schijnlijk daarom ook zijn in
het voormalige Oostblok-land
aan de Zwarte Zee nauwelijks
vampier-souvenires te vinden.
Het houdt op bij wat flessen
drank met de beeltenis van
Dracula en de knuffel-vampier
pop. Wel is er een Dracula-rou-
te, een toeristische autorit die
onder andere voert langs het
geboortehuis en graf van de
man met wie alles begon: Vlad
Tepes, zoon van Vlad Dracul.
In het spoor van Dracula rij ik
een deel van die route.
Stank
De Roemeense vorst Vlad Tepes
alias Vlad de Spietser leefde
van 1430 tot 1476. Zijn bijnaam
de Spietser dankt hij aan de
wrede manier waarop hij het
Roemeense land Walachije re
geerde. Duizenden misdadigers
en vijanden werden door Vlad
voor straf levend op houten pa
len gespietst. Die aanblik en de
bijbehorende lucht zorgden
voor genoeg afschrikking. De
ene kerel die het waagde over
de lijkenlucht te klagen, ging
zelf ook op de staak die speciaal
voor hem een stukje langer was
gemaakt. „Dan heeft hij zeker
geen last van de stank van de
anderen", sprak Vlad met ge
voel voor humor.
De Ierse schrijver Bram Stoker
vond in de talloze gruwel- en
griezelverhalen rond Vlad de
Spietser inspiratie voor zijn ro
man waardoor graaf Dracula
uitgroeide tot een van de meest
legendarische engerds aller tij
den. Sinds het verschijnen van
de roman in 1897 is het verhaal
van de vampier die overdag 'no-
sferatu' (ondood) in een doods
kist ligt en 's nachts op zoek
gaat naar vers mensenbloed al
ontelbare malen herschreven,
bewerkt en verfilmd. Francis
Ford Coppola was in 1992 de
laatste. Zijn Dracula-film volgt
vrij strak het boek van Stoker
dat begint en eindigt in het
kasteel van Dracula.
Over dat kasteel in Transsyl-
vanië schrijft Stoker: Het is
gebouwd op de rand van een
afgrijselijke afgrond. Een groot
kasteel dat meer op een ruïne
leek. Uit zijn hoge, zwarte ven
sters kwam geen straaltje licht
en de gebroken kantelen vorm
den een gekartelde streep tegen
de maanverlichte lucht.
Zoeken
Zoeken naar dat kasteel is niet
eenvoudig want volgens de
overlevering heeft Vlad Tepes
Dracula in minstens vier kaste
len gewoond: Bran, Tirgoviste,
Poienari en een ruïne op de berg
Frumasaua.
Eén daarvan steekt met kop en
schouders boven de rest uit en
dat is de burcht van Bran, een
plaatsje zo'n honderd kilometer
boven Boekarest grenzend aan
het schitterende stadje Brasov.
Hoewel dit kasteel zo ongeveer
het minste met Vlad Tepes van
doen heeft, staat dit slot alom
bekend als Hét Kasteel van
Dracula. Een toeristische trek
pleister van jewelste waar in
het hoogseizoen duizenden
mensen op af komen. Een kas
teel ook, zo werd deze zomer
Het kasteel van Dracula in Bran. Sprookjesachtig mooi op een afbrokkelende rots.
Grotendeels althans, want het
verhaal wil dat het hoofd van
Vlad ontbreekt. Bij zijn laatste
veldslag met de Turken werd de
vorst in 1476 letterlijk in mo
tjes gehakt; dus niemand kan
garanderen dat het lijk com
pleet is.
Bij opgravingen in de jaren der
tig is echter wel zijn zegelring
aangetroffen dus neemt men
aan dat hier waarlijk Vlad Te
pes Dracula ligt. Veilig opge
borgen onder een dikke laag
cement, met een kleedje erover,
een vaasje bloemen erbij, een
kaarsje en een portretje van de
overledene.
Vijfhonderd jaar later zucht
Roemenië opnieuw onder het
regime van een wrede heerser:
Nicolae Ceausescu. Zijn schrik
bewind eindigt met de bloedige
decemberrevolutie van 1989, nu
bijna vijf jaar geleden. Maar de
erfenis van de dictator is nog
overal tastbaar.
Vooral in Boekarest waar deze
Nieuwe Dracula zijn walgelijke
paleis neerplantte. Een kasteel
dat zijn weerga niet kent in
Europa. Een paleis ook dat
griezeliger is dan alle Dracula-
kastelen bij elkaar.
Miljard
„Kijk maar eens naar de rot
sen", zegt gids Mariana met
zorgelijke blik wijzend op de
fundering van het kasteel. „De
rotsen brokkelen af en daardoor
dreigt het kasteel van de berg af
te schuiven."
Oude kaas
De rotspartij ziet er inderdaad
uit als een enorm stuk oude
kaas dat aan het afbrokkelen is.
De bovenlaag van de rotsen
heeft inmiddels al een behande
ling gehad met een soort lijm
die de stenen bij elkaar moet
houden. Binnenkort gaat een
aannemer ook het binnenste
van de rots te lijf om te voorko
men dat Dracula -hij zat hier
enige tijd gevangen - zijn kas
teel kwijtraakt.
Helaas zal dat opknappen nog
wel even duren want het kasteel
wordt gerestaureerd zoals het in
waarschijnlijk 1377 gebouwd
werd: door tientallen mannetjes
die met kruiwagens en lastdie
ren alles de berg op moeten
sjouwen. „Kom over drie, vier
jaar nog maar eens terug. Dan
is het wel klaar", hoopt Maria
na voorzichtig.
Het huis waar Vlad Tepes Dra
cula geboren werd heeft de
broodnodige renovatie al achter
de rug. Dat huis staat in Sig-
hisoara, nog verder weg in pik
donker en arm Transsylvanië.
Wie in deze streek rondrijdt,
gaat een paar eeuwen terug in
de tijd. Een tijd van paard en
kar op de weg, zwoegende boe
ren op het land, bejaarden die
hout sprokkelen, ganzenhoed
sters en herders die met enorme
schaapskuddes het veld in trek
ken.
Wiegje
Het stadje Sighisoara zelf is
redelijk rijk. De Saksische
Duitsers die zich in en om dit
stadje vestigden -en nu weer
bijna allemaal terug naar
Duitsland zijn - maakten er een
bloeiend handelscentrum van.
Midden in dat prachtige cen
trum, binnen de historische
stadsmuren die hoog boven het
stadje uitstijgen, heeft Dracu-
la's wiegje in 1430 gestaan. Het
gelige huis aan de voet van de
grote klokketoren herbergt nu
een bar en een klein restaurant
waar het heerlijk eten is.
Helaas (of juist expres?) geen
spies.
Spies. Dat brengt ons bij de
dood en begraafplaats van Dra
cula. Om precies te zijn: in
Snagov, vlak boven Boekarest.
Stoker beschrijft die begraaf
plaats als volgt: „Ik bevond mij
in een oude vervallen kapel die
blijkbaar als grafkelder in ge-
Op zoek naar de ene griezel loop je voortdurend
tegen de andere aan. Dracula is het reisdoel maar
eenmaal in Roemenië blijkt de erfenis van colle
ga-engerd Ceausescu net zo tastbaar. Twee bloed
dorstige heersers, dol op macht en mooie kastelen.
Hans van Alebeek zocht de paleizen op en keerde
- gebeten - terug uit donker Transsylvanië.
Vlad Tepes, de echte Dracula.
bekend, dat op instorten staat.
Vlug naar Bran dus, voor het te
laat is.
Lieflijk
Griezelig is het er allerminst.
Hoog boven op de rotsen - dat
klopt met Stokers verhaal, de
rest niet - prijkt een sprookjes
achtig paleis dat nog het meeste
weg heeft van het Doornroosje
kasteel uit de Efteling. Een wit
te burcht, met een wirwar van
FOTO'S VNU
rooie daken op talloze torentjes,
wandelgalerijen en balkonne
tjes. Prachtig mooi, met dank
aan koningin Maria die tussen
1920 en 1926 de oorspronkelijk
lompe vesting omtoverde in een
lieflijk paleisje dat er knap bij
staat. De rooie daken zijn
nieuw, de muren zitten stevig in
het stucwerk en de houten vloe
ren geuren overal naar de boen
was. Wordt dit kasteel be
dreigd?
Langste end
Toch trok de vampier, zoals
altijd, aan het langste end.
Want, zo gaat het verhaal in
Roemenië, na vijf eeuwen nam
hij nog wraak op de dictator die
hem in wreedheid naar de
kroon stak.
Zoals bekend sloegen Nicolae
en zijn vrouw Elena Ceausescu
in de laatste dagen van decem
ber 1989 op de vlucht toen
bleek dat de opstand van het
volk niet meer te temmen was.
Het duo werd echter in de kraag
gegrepen en na een bliksempro-
ces op 25 december 1989 geëxe
cuteerd. En dat gebeurde uitge
rekend in Tirgoviste, de plaats
waar Vlad Tepes Dracula jaren
lang met harde hand regeerde.
Da's geen toeval, zo vertellen de
Roemenen.
Mirakel
Ceausescu liet voor dit prestige
project een complete stadswijk
slopen: 15.000 huizen gingen te
gen de vlakte, evenals tientallen
historische kerken en kloosters
en 100.000 mensen werden ge
dwongen om te verhuizen.
Op deze vlakte werd een 3,5
kilometer lange boulevard aan
gelegd met grote gebouwen aan
weerszijden die bestemd waren
voor regeringsfunctionarissen.
Aan het einde van deze mega-
oprit staat Ceausescu's paleis
met naar schatting ruim 2.000
kamers en zalen. Het was bijna
af toen de dictator van zijn
troon werd gestoten. Nu wordt
het gebruikt door het parlement
en voor congressen. Want je
moet toch iets met een gebouw
dat naar schatting één miljard
gulden gekost heeft.
Hier ligt hij dus begraven: Vlad Tepes alias Vlad de Spietser, zoon van Vlad Dracul. Zijn
graftombe, linksonder op de foto, ligt in een klooster op een eilandje in het meer van Snagov.
bruïk was geweest. Ik ging zelfs
de grafgewelven in. In twee er
van zag ik niets dan de resten
van oude doodskisten en hopen
stof doch in de derde deed ik
een ontdekking. Daar...in een
der grote kisten lag op een hoop
nieuw-opgedolven aarde: de
graaf!"
Anno 1994 kost het heel wat
moeite om Dracula's laatste
rustplaats (voor zo ver dat mo
gelijk is...) te bereiken. De graf
tombe van Vlad ligt namelijk in
een klooster dat staat op een
piepklein eilandje midden in
het achttien kilometer lange
Snagov-meer. Met de boot is het
ruim een half uur roeien. Daar
in de verte ligt het oude Byzan
tijnse klooster dat Vlad Tepes
vanaf 1456 uitbreidde. De klok
ketoren en de waterput die hij
liet aanleggen zijn er nog
steeds, het klooster zelf staat in
ie steigers.
Daarbinnen moet hij liggen
maar de deur is op slot.
Na enige tijd komt een van de
laatste vier kloosterzusters
- een oud vrouwtje, helemaal in
het zwart - met een knots van
een sleutel aanschuifelen.
Knirps-knoerps en de deur
zwaait open. Helemaal achterin,
bij het altaar is de tombe van
Vlad Tepes, verzonken in de
grond.
Hier ligt hij dus echt.
Volgens het verhaal van Bram
Stoker sterft Dracula op 6 no
vember, vlak bij zijn kasteel:
„Ik zag de graaf in zijn kist
liggen, op de grond. Er was
door de val wat aarde over hem
heen gekomen. Het was precies
een wassen beeld en de ogen
glinsterden van wraakgierige
gloed. Nu zagen die ogen de
zinkende zon en er kwam een
triomfantelijke blik in, doch op
hetzelfde ogenblik stak Jona
thans mes hem in de keel en trof
het mes van mijnheer Morris
hem in het hart. Het leek een
mirakel, maar voor onze ogen
zagen we het hele lichaam in
stof uiteenvallen...
Ik eindig mijn indrukwekkende
Dracula-tour luxueus in een
vier sterrenhotel middenin Boe
karest. Bij het wakker worden
blijkt het gevreesde toch ge
beurd. Ik ben gebeten, over heel
mijn lijf.
Door Dracula?
Nee, door vlooien.
