Jacht op
vermogen
criminelen
Een hoefsmid is te vergelijken met n topsporter
'Pepernoten bakken met plastic om de handen'
i
Misdaadanalyse scherp instrument tegen georganiseerde misdaad
r
de NIB
projecten
A6
DE STEM
BINNENLAND
A7
Computer gevaarlijker voor
misdadigers dan een agent met pistool
EMBER 1994
ars Roebuck
kisui h. Yen
mthw. Bell
zuki Yen
ndy Corp.
K
xaco
shiba Corp.
:ion Carbide
Inion Pacific
Jnisys
"X Marathon
S West
estinghouse
oolworth
erox Corp.
Wall Street
allied signal
amer.brands
amertel.tel
amoco corp
asarco inc.
bethl. steel
boeing co
can pacific
chevron
chiquita
Chrysler
Citicorp
cons.edison
digit equipm.
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen. motors
goodyear
hewlett-pack.
int. bus.mach.
int. tel.tel
klm airlines
mcdonnell
45,80
1140,00
41,80
400,00
49.00
3000,00
61,00
705,00
30.00
46,20
8,50
16,70
36.20
12.20
14,00
97,50
46,00
41,50
49,50d
61,00
29,80
47,00
8,60
'6,70
36.20
'2.20
'4,20
22/12 23/12
35% 35
37 37%
51% 51
60 bm
29 28%
'8V. 18%
47% 47%
'5 15V,
44% 44%
'3% 13%
48% 48
41% 41%
25% 25%
34 34%
55% 55%
47 47%
61% 61%
26% 26
50% 49%
39% 41%
33% 33%
98% 100%
73% 73%
84 83%
24% 24%
142% 142%
Goud
Goud onbewerkt 21,350-21,950
bewerkt 23,550
Zilver
zilver onbewerkt 235-305
bewerkt 350
vk vonge koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c ex claim
e gedaan/bieden
d ex dividend
f gedaan/laten
g bieden en ex dividend
h laten en dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
192
1.80
1,30
346
0.60
0,40
100"
3,50
3,00
699
1,10
1,00
83
1,50
1,70
100
19.00 a
18,20
97
4,70
4,60
360
0,90 a
0,60
94
3,30 a
3,40
103
5,20 b
5,00
233
1,20
1,70
465
0,30
0,30
215
0,10
0,10
90
9,30
8,90
194
6,10
5,80
441
3,80
3,50
119
2,10
1,80
1165
0,80
0,80
320
1,30
1,30
546
2.40
2,40
185
86
4,10
4,10
109
4,30
4,40
86
5,00
5,10
164
1,80
2,10
130
1,60
1,50
93
4,00
4,00
10J
0,90
0,70
95
2,60
2,40
166
2,20
2,30
110
1,00 a
0,80
182
2,70
2,60
160
1,70 a
1,50
114
0,20
0,10
368
3,20
2,90
319
0,60
0,50
186
0,90
0,80
260
0,50
0,50
110
1,20
1,30
250
3,90
4,00
115
2,70 a
2,70
81
4,50
3,60
104
8,50
8,80
202
6.50 a
6,00
82
10,00 b
10,50 b
102
6,30
6,50 b
158
1,30
1,30
90
0,20
0,30
94
5,60
5,80
105
3,30
3,00 a
Release, Hoofdstraat 13a, 4265 HH
ren Het verrichten van alle leen,
lertngs, lease voor eigen rekening en
erden. De aankoop van de objecten
or en de im- en export hiervan.
Elcoflex, Provincialeweg Noord 26,
EA Almkerk. Exploitatie en montage
ouwtechnieken in de ruimste zin van
deraannemersbedrijf m.b.t. burgerlij-
utiliteitsbouw.
De Sprung, Oudendijk 94, 4285 WL
richem Geitenhouderij/kaasmakerij.
Ter Mors Advies Training, Aca-
laasn 17. 4942 VA Raamsdonksveer.
ntwikkelen en geven van cursussen
gebied van management, advisering
gebied van management, alles in de
3 zin.
Jan Verhoeven Holding B.V., Iris-
23,4921 HE Made. Het oprichten van,
elnemen in, het voeren van manage-
over, het samenwerken met andere
nemingen, alsmede het beleggen in
ergoederen, roerende goederen,
dvorderingen, aandelen en al hetgeen,
erp van belegging kan zijn.
Jan Verhoeven Groen, Grond en
B.V., Irisstraat 23, 4921 HE Made.
teren van een of meer boom- en
inkwekerijen, het verhandelen en/of
ren van alle soorten grondvoorzienm-
let aanleggen en onderhouden van
alsmede de detailhandel in tuinbe-
dheden.
4. Kooy Sleeuwijk B.V. i.o„ R'r5"
weg 156, 4254 XK Sleeuwijk. Deelne-
in, financieren van, directie voeren
af met enigerlei andere wijze betrok*
ijn bij ondernemingen en vennoor-
ipen.
Havenbedrijf van Rotter-
mk gaan een Havenparti-
rn om kansrijke ontwikke-
ïed te stimuleren.
:n projecten zal minimaal 1
st 3 miljoen.
ind januari besluiten of n®
g krijgt om mee te doen. y
ar zelfstandige participa"®"
rtners is afgesproken dat het
acten met het bedrijfsleven,
bezighouden met de anal}s
iele beheer. Het beschikbare
niljoen gulden.
ZATERDAG 24 DECEMBER 1994
Door Fred Rondeel
en Rob Hartog (anp)
Zoetermeer (anp) - De inter-,
nationaal opererende georga
niseerde misdaad net zo feil
loos in kaart gebracht als
Appelscha.
Misdaadanalisten die met hun
databanken complete drug- en
kinderporno-netwerken bloot
leggen. Die aan- en doorvoerlij-
nen van gestolen goederen en
criminele relaties in de 'boven
wereld' ontmaskeren.
Systemen die - tot dusver sche
merachtige - criminele organisa
ties in beeld brengen. Nieuwe
technologie waarmee zelfs toe
komstige doelwitten van crimi
nelen kunnen worden voorspeld.
Een utopie? Niet als het aan de
Nederlander Mario de Cocq van
de Centrale Recherche Informa
tie (CRI) ligt. De Cocq, voor een
periode van vier jaar gedeta
cheerd bij het hoofdkantoor van
Interpol in Lyon, is misdaadana
list.
Kennelijk een hele goeie, want
hij ontving onlangs een hoge
Amerikaanse prijs voor zijn
werk. Dat is vooral bijzonder te
noemen, omdat de Amerikanen
dertig jaar geleden zelf het feno
meen misdaadanalyse hebben
uitgevonden. Amerikanen en Ca
nadezen hebben daar volgens De
Cocq vervolgens goede resulta
ten mee bereikt. De Cocq is sinds
kort trotse bezitter van een pla
quette, de 'Award' van de Inter
national Association of Law En
forcement Intelligence Analysts.
Met zijn staf op het secretariaat-
generaal van Interpol in Lyon
probeert De Cocq te bedenken
hoe de misdaadanalyse met na
me in Europa het best vormge
geven kan worden. De Ameri-
kaans-Canadese misdaadanalyse
kan namelijk niet zonder meer in
Europa worden toegepast.
„De Amerikaanse systemen wer
den door Engeland geïntrodu
ceerd. Tien jaar geleden nam
Nederland de misdaadanalyse
over. Daarmee is Nederland het
eerste land op het Europese con
tinent dat op dit vlak innovatief
is en zelfs een leidende rol
speelt," zegt De Cocq.
Hij is door de CRI naar Lyon
uitgezonden om ook bij andere
landen interesse voor misdaad
analyse te wekken. Want in to
taal houden zich wereldwijd
maar zes landen met deze tame
lijk nieuwe vorm van bestrijding
van de criminaliteit bezig.
Tot nu toe lijkt de misdaadana
list in zijn opzet te slagen. Naast
de Amerikaanse erkenning blijkt
dat meer landen de Nederlander
in Lyon hebben ontdekt. Meer en
meer politiediensten in diverse
landen doen een beroep op zijn
kleine staf, die inmiddels ver
scheidene analyserapporten
heeft afgescheiden.
Zo circuleren er drie drugrap
porten bij de politiële diensten.
Het gaat om uiterst vertrouwe
lijke materie: rapportages over
internationale dadergroepen in
verscheidene landen die zich met
de handel in verdovende midde
len bezighouden. De Cocq: „De
analyses geven tevens conclusies
en aanbevelingen en zijn ook als
beleidsinstrument bruikbaar.
Aan de hand van dit soort beel
den kunnen beleidmakers name
lijk een politie-organisatie bij
stellen."
Ook heeft De Cocq zojuist een
rapport over de internationale
handel in kinderporno gereed.
Zoals bekend is Nederland één
van de doorvoerlanden van dit
soort rommel. Ook over dit rap
port houdt De Cocq zijn mond
stijf dicht.
De activiteiten van de ploeg-De
Cocq, stapsgewijze invoering
van misdaadanalyse in de landen
waar dit nog niet wordt toege
past - en dat zijn de meeste - is
ook het streven van een ambte
lijke werkgroep van het zoge
noemde TREVT-overleg. TREVI
is het samenwerkingsverband
van de EG-lidstaten op het ge
bied van de internationale crimi
naliteitsbestrijding.
Voor de crimineel wordt die
computer straks nog gevaarlijker
dan een geladen pistool in de
hand van een politieman. Want
niet alleen de wetenschappelijke
misdaadanalyses worden ver
fijnder, ook de computersyste
men worden slimmer.
Misdaadanalyse is een tamelijk
jonge loot aan de stam van re
cherche-methodieken. Ieder re
giokorps in Nederland heeft op
dit moment misdaadanalisten in
dienst. In totaal enkele honder
den.
Politiewerk is volgens insiders
voor driekwart informatiever
werking en informatieanalyse en
in wezen maakt misdaadanalyse
verbanden en patronen zicht
baar, die anders niet waren op
gemerkt. Door analyse van bij
voorbeeld gedragspatronen is
het soms mogelijk een 'volgende
stap van de crimineel te kunnen
voorspellen', zegt De Cocq.
De hoeveelheid gegevens die bij
een analyse moet worden ver
werkt is echter soms zo gigan
tisch dat die niet meer in kort
tijdsbestek door het menselijk
brein met elkaar kunnen worden
vergeleken. Bij een misdaadana
lyse moet soms een stapel van
anderhalve meter politiemate
riaal-op-papier worden ver
werkt.
De computer is daarbij een ui
terst nuttig instrument. Na ver
gelijking en analyse van al die
gegevens produceert de mis
daadanalist met behulp van die
computer soms slechts één enkel
telefoonnummer. De Cocq: „Dat
ene velletje papier met dat tele
foonnummer erop kan ineens de
ontbrekende schakel in het poli-
tie-onderzoek zijn."
Mario de Cocq: 'Nederland speelt
van misdaadanalyse'.
een leidende rol op het gebied
foto anp
Door Fred Rondeel (anp)
Leeuwarden - Politie en justitie slaan volgend jaar de
handen ineen om de georganiseerde misdaad stevig in de
portemonnee te pakken. Vierduizend criminelen staat
volgend jaar een fikse financiële aderlating te wachten
omdat justitie hun door misdaad verkregen vermogen wil
afnemen.
Het gaat om lieden die zich
door fraude of drugs hebben
verrijkt. In hun gevangeniscel
zullen zij lijdzaam moeten
toezien hoe hun winsten in de
staatskas vloeien. Althans, dat
is de hoop van het Openbaar
Ministerie.
De officieren van justitie heb
ben de opdracht gekregen vol
gend jaar ieder tien zaken te
behandelen waarbij crimine
len financieel moeten worden
kaalgeplukt. Dat zijn er in
totaal zo'n vierduizend.
Justitie is voor het tot een
goed einde brengen van deze
'pluk-ze'-zaken sterk afhan
kelijk van de politiekorpsen.
Die moeten op zorgvuldige
wijze de financiële gegevens
bijeenbrengen wil het terug
vorderen van wederrechtelijk
verkregen voordeel kans van
slagen hebben.
De politieregio's zijn al druk
bezig met de voorbereidingen.
Elke regio heeft nu een spe
ciaal kaalplukteam paraat
voor de zogenoemde 'finan
ciële paragraaf'. Er zijn richt
lijnen opgesteld waaraan de
politie zich moet houden bij
het verzamelen van financiële
gegevens en het leggen van
beslag op eigendommen van
criminelen. Bij diverse politie
korpsen, waaronder het korps
Hollands Midden, zijn die
richtlijnen al van kracht. Daar
staan de teams in de start
blokken.
Kortom: Nederland staat aan
de vooravond van een groot
scheepse afroming van crimi
nele buit. Dat kan, als alles zo
gaat als justitie hoopt, flink
wat opleveren want er worden
in Nederland miljarden gul
dens winst gemaakt met drug
handel en fraude.
Bij het terugvorderen van cri
minele winsten loopt naast het
'normale' justitiële onderzoek
een strafrechtelijk financieel
onderzoek.
De officier van justitie heeft
tot twee jaar na het onherroe
pelijk worden van het vonnis
in de strafzaak de gelegenheid
via een financiële vordering
het door misdaad verkregen
kapitaal af te romen. Voor de
criminele 'ondernemers' be
staat er geen ergere straf dan
verlies van hun winst, want
een gevangenisstraf calculeren
zij vaak al in.
Bij strafzaken dit jaar is al
gebleken dat de advocaten sa
men met hun cliënten behoor
lijk nerveus worden van de
vaak monsterachtig hoge vor
deringen. De wet die het af
pakken van criminele winst
mogelijk maakt, is ongeveer
anderhalf jaar van kracht.
Motor daarachter was ex-mi
nister Hirsch Ballin (CDA),
die kaalplukken als een van de
middelen zag om de georgani
seerde misdaad te bestrijden.
De man die de zaak volgend
jaar in een stroomversnelling
wil brengen is de Leeuwarder
procureur-generaal dr. D.
Steenhuis. Hij is beheerder
van de 'pluk-ze'-portefeuille.
Steenhuis denkt dat een zeke
re vorm van onervarenheid bij
het Openbaar Ministerie een
rol speelt bij de terughou
dendheid criminelen met de
nieuwe wetgeving aan te pak
ken. Hij wil het gebrek aan
ervaring opheffen door de of
ficieren tien van dergelijke za
ken per jaar te laten doen.
De politie kan beslag leggen
op banktegoeden en andere
bezittingen van criminelen als
de rechter-commissaris daar
toe vooraf machtiging ver
leent. Daar zit overigens wel
een keerzijde aan. In beslag
genomen geld en goederen
moeten worden opgeslagen en
'beheerd door de Dienst der
Domeinen. In de opslagplaat
sen staan momenteel al diver
se zaken, variërend van grote
speedboten tot prijzige auto's.
De overheid moet ervoor wa
ken dat de zaken niet in waar
de dalen. Schadeclaims liggen
namelijk altijd op de loer als
het niet tot een veroordeling
komt in de terugvorderings
zaak. Daarom worden kostba
re schilderijen en bijvoorbeeld
effecten ondergebracht bij be
drijven en instellingen die er
verstand van hebben.
Tot nu toe trok een aantal
kaalplukzaken al veel belang
stelling. In februari eiste offi
cier van justitie J. Valente te
gen ex-autocoureur C.Z. zes
jaar gevangenisstraf op ver
denking van het leiden van
een lucratieve hasjbende. De
rechtbank sprak Z. vrij, maar
dat betekende niet dat hij van
de Amsterdamse officier af
was. Deze begon direct aan
het misdaadfortuin van de au
tocoureur te knabbelen. Va-
lente heeft daarvoor tot twee
jaar na het vonnis de tijd.
In maart legde justitie in
Zwolle beslag op het beroem
de zeilschip Flyer 2, waarmee
zeezeiler Connie van Rietscho
ten in 1982 de Whitbread-race
won. De Amerikaanse eige
naar wordt verdacht van
drughandel en de Flyer zou hij
hebben gekocht om druggel
den wit te wassen. Het was de
eerste keer dat in ons land
beslag werd gelegd op de goe
deren van een buitenlander in
het kader van een kaalplukac-
tie van justitie.
In april wees de rechtbank in
Amsterdam een vordering van
het Openbaar Ministerie van
een half miljard gulden af.
Verdachte C.H. werd van in
ternationale hasjhandel ver
dacht. Hij zou 270.000 kilo
hasj vanuit Pakistan naar Ne
derland en Canada hebben ge
smokkeld. Er waren vier me
deverdachten en de rechtbank
vond het niet duidelijk waar
om de winst in overwegende
mate aan H. werd toegeschre
ven. Daardoor ontsprong deze
de dans.
Luxe-auto's en goederen wer
den augustus vorig jaar in be
slag genomen toen de Rotter
damse justitie een bende op
rolde die zich geruime tijd had
beziggehouden met de fraudu
leuze invoer van ten minste
7000 ton melkpoeder uit Oost-
Europa. Daarmee ontdoken ze
twintig miljoen gulden aan
Europese landbouwheffingen.
i Een vrouwelijke cursist vijlt een hoef bij.
foto anp Het werk van een hoefsmid moet niet worden onderschat.
Zwolle (anp) - „Een hoefsmid is een
topsporter. Het is een zwaar licha
melijk beroep. Elke beweging van
het paard behoor je op te vangen.
Daar moet je niet te licht over
denken."
„Zo'n dier weegt als gauw 650 kilo.
Vooral je rug heeft het te verduren. Ben
je niet zuinig op je lichaam, dan loop je
het risico al op je dertigste in de wao te
belanden," zegt docent J. de Zwaan van
de middelbare beroepsopleiding
hoefsmeden waarmee het agrarische
opleidingscentrum De Groene Welle in
Zwolle dit schooljaar is beginnen.
Het instituut ontwikkelde de drie-jarige
leergang op-verzoek van de Nederland
se Vereniging van Hoefsmeden (NVH).
„Die klopte bij ons aan, omdat ze
ontevreden was over de scholing," zegt
A. van Apeldoorn, die de leiding heeft
over de nieuwe cursus. „Er was meer
aandacht voor de ambachtelijke kant
van het werk dan de instructie in het
voorkomen van lichamelijke klachten.
Financiële zaken kwamen evenmin aan
de orde. Dat was jammer, want de
meeste hoefsmeden hebben een een
mansbedrijf. Nadelig was ook dat je
niet leerde hoe je aan de kost kunt
komen, als het werk van hoefsmid je te
zwaar wordt."
De nieuwe opleiding bevat daarom niet
alleen de hoefverzorging, maar ook be
wegingsleer, bedrijfsadministratie en
siersmeden.
Van Apeldoorn: „Siersmeden hebben
we in het lespakket opgenomen om de
mensen in staat te stellen een ander
beroep te kiezen zodra ze als hoefsmid
stoppen." De bewegingsleer is gericht
op de juiste houding tijdens het werk.
„Een hoefsmid werkt vaak in een onna
tuurlijke houding. Dat leidt tot rug
klachten. Wij doen oefeneningen om dat
te voorkomen," legt docent J. Siebelink
uit.
Zorgen over het vinden van werk hoe
ven de veertig cursisten zich niet te
maken. Van Apeldoorn: „Voor de leek
mag dat verrassend zijn voor een maat
schappij waarin de auto domineert.
Maar de werkelijkheid is dat er in
Nederland zo'n 200.000 paarden zijn.
Hun aantal groeit nog en daarmee ook
de economische betekenis van de paar-
denhouderij. Dat past in de ontwikke
ling dat mensen terug willen naar de
natuur. Paarden zijn er voor vele doel
einden zoals sport en recreatie. Ook de
politie maakt gebruik van deze dieren.
Er is daarom behoefte aan hoefsmeden.
In het noorden en oosten van het land is
er zelfs een gebrek aan deze vaklieden."
Het tekort aan goede hoefsmeden heeft
ook tot gevolg dat velen in deze be
roepsgroep overbelast raken. Van
Apeldoorn: „Er zijn hoefsmeden die
meer dan twintig dieren per dag be
slaan. Dat is financieel heel aantrekke
lijk, lichamelijk is het slopend. Van de
vijftien hoefsmeden die er in een jaar
bijkomen, blijken er tien jaar later nog
slechts twee over te zijn."
Remko Zwerver, een van de cursisten:
„Nee ik ben niet van plan om snel in de
wao terecht te komen. Ik wil vooral
plezier aan mijn werk beleven. Het
leveren van een mooi stukje werk, dat
staat bij mij voorop. Daar heeft het
paard recht op."
Remko combineert de opleiding
hoefsmederij met die voor de paarden-
houderij. Van Apeldoorn: „Wij hebben
ook cursisten die hun boerenbedrijf
foto anp
wegens onvoldoende perspectief beëin
digen en de onderneming op een andere
manier willen voortzetten. We hebben
twee meisjes in opleiding. Een volledige
baan als hoefsmid is voor vrouwen
wellicht te zwaar, maar in deeltijd
kunnen ze goed uit de voeten."
Docent De Zwaan maakt zich zorgen
over de gevolgen van het besluit om de
vestigingswet vanaf 1996 niet meer van
toepassing te laten zijn op het ambacht
van hoefsmid. „Hoefsmeden hoeven dan
niet aan wettelijke eisen te voldoen. Dat
kan funest zijn voor de kwaltiteit van
het werk. Zoiets is misdadig tegenover
de paarden." Zijn collega Van
Apeldoorn: „Wij hopen dat de eigena
ren van paarden de goede en slechte
hoefsmeden uit elkaar kunnen houden.
Daarom hechten we er veel waarde aan
dat onze opleiding als keurmerk voor de
hoefsmederij gaat gelden."
Lekker tafelen is er niet
meer bij. Sinds de drie
kinderen van acht, zes en
vier overgevoelig blijken
te zijn voor voedsel eten
ze allemaal uit dezelfde
pot. En die schaft niet
veel. Als er al eens ooit
iets feestelijks op tafel
komt is het een verjaar
dagstaart voor een van
de kinderen. Zonder
snoepjes of slagroom,
maar met een treintje of
autootje als versiering.
Het verhaal van Anne-
mieke Nillessen.
Door Frits Stommels
Voedselovergevoeligheid kan het
leven van alledag flink in de war
schoppen. Zeker wanneer alle
kinderen er last van hebben.
Dan is er bijna een dagtaak voor
nodig om het huishouden nog
een beetje aardig te laten verlo
pen. Voor Annemieke Nillessen
uit Groesbeek, moeder van drie
kinderen, was dat jarenlang het
geval. Nu de kinderen wat groter
zijn kan ze weer enkele uren per
dag in een peuterspeelzaal gaan
werken. Het is een verademing
voor haar. „Ik was er echt aan
toe om er weer eens even uit te
kunnen," zegt ze.
Voedselovergevoeligheid wordt
vaak afgedaan als een modever
schijnsel of aanstellerij. Dat kan
zo zijn voor mensen die er geen
last van hebben, maar het geldt
zeker niet voor de groeiende
groep overgevoeligen. Het heeft
mede te maken met de buiten
landse gerechten, waarvan we de
ingrediënten niet of nauwelijks
kennen. Onderzoek toont aan
dat 2,5 procent van de Nèderlan-
ders overgevoelig is voor be
paald voedsel. Voedselallergie of
voedselintolerantie kan het ge
volg zijn.
Van een allergie is sprake als het
afweerapparaat van ons lichaam
antistoffen aanmaakt tegen be
paalde eiwitten in onze voeding,'
zoals die voorkomen in koemelk,
kippeéi en vis. Bij intolerantie
werkt het voedsel zelf ziekma
kend. Toevoegingen aan het
voedsel als geur-, kleur- en
smaakstoffen en conserverings
middelen worden dan niet ver
dragen. Zowel bij het een als bij
het ander kunnen er klachten
optreden aan maag-darmkanaal,
luchtwegen en huid.
De voedselovergevoeligheid van
haar kinderen heeft Annemieke
Nillessen wel vindingrijk ge
maakt. Zo bakt ze bijvoorbeeld
zelf cake, die echter meer weg
heeft van een mislukte koek.
„Maar wat wil je als je ei ver
vangt door spawater en poeder
suiker uit den boze is. Het wil
echt heel wat zeggen in een tijd,
waarin ons voedsel er steeds
mooier moet uitzien en lekkerder
moet smaken."
„Uit onderzoekjes kwam naar
voren dat Bram, onze oudste,
eigenlijk niets kon hebben. Soja-
melk was misschien nog het eni
ge. We hebben hem toch maar
aardappelen gegeven, maar dat
wel heel milieubewust. Dus niet
bespoten, zonder bestrijdings
middelen. Verder krijgt hij al
leen heel mager vlees en ook met
fruit is het een hele tijd goed
gegaan. Maar zo vlug het bij
hem gaat prikken weet ik hoe
laat het is. Ik moet dan onmid
dellijk stoppen. Op een gegeven
moment was dat heel duidelijk
zo bij een appel, banaan of drui
ven. Daar bleken voor zijn doen
te veel suikers in te zitten."
Voor Annemieke Nillessen is de
voedselovergevoeligheid van
haar kinderen een soort levens
patroon geworden. Daaraan is
alles opgehangen. „Je houdt er
de hele dag rekening mee of het
nu gaat om het doen van bood
schappen, het zuigen van de ka
mer of het houden van huisdie
ren. Kijk, mandarijntjes zien er
heel lekker uit en je wilt er zo
wel in bijten. Dat wil Bram ook.
Maar uit ervaring weet hij dat
hij er uitslag van krijgt en dan is
die mandarijn ineens iets dat je
beter niet kunt eten."
Zo herinnert zij zich ook wat er
gebeurde bij het zelf bakken van
pepernoten. „Hij kreeg er hele
maal opgezette handjes van. Nu
doe ik hem eerst plastic zakjes
om zijn handen. Dan kan hij
meehelpen zonder dat het nade
lige gevolgen heeft. Onze tweede
zoon Guus wordt heel druk van
kleurstoffen. In verband daar
mee moet ik dus zoveel mogelijk
met natuurlijke suikers werken.
Hij mag alleen appelsap drinken,
perendiksap en spawater."
Annemieke Nillessen moet zich
bij alle voedsel afvragen of wel
of niet iets aan is toegevoegd.
Dat luistert heel nauw, want
Bram heeft er ook nog astma en
eczeem bij. „Je durft op den
duur nauwelijks nog een snoepje
te geven. Als hij later wat krijgt
blijf je alsmaar piekeren of dat
snoepje soms de schuldige is. Het
kost allemaal energie, die je be
ter kunt gebruiken in je gevecht
om naar anderen toe geloof-,
waardig over te komen. Je hoort
nogal eens dat het allemaal maar
flauwekul is. En ik denk wel
eens dat ze beter zouden moeten
weten.
Toen ik bij Bram na een half jaar'
van borstvoeding overschakelde!
op flessevoeding was het bij heml
al na twee slokken goed mis. Hij
zwol van die koemelk op als een
baviaan. Met zure melk, wat de
dokter daarop adviseerde, was>
hetzelfde het geval. Zelfs van
een onschuldig sesamkoekje
kreeg hij het Spaans benauwd,
net zoals toen hij voor het eerst
vis at."
Bij elke overgang van de bijna
negenjarige Bram naar een an
dere groep op school overlegt
Annemieke Nillessen met de
leerkracht. „Bij aanhoudende
benauwdheid houd ik hem een
weekje thuis van school tot hij
weer wat tot rust is gekomen.
Dit jaar gaat het tot nu toe goed,
maar vorig jaar is hij veel ziek
geweest." Op school is inmiddels
een allergiepot aangeschaft. Zo
kunnen ook overgevoelige kinde
ren bij een verjaardag met de
anderen 'meesnoepen'.
"et is een pak van het hart voor
e moeder van Bram, Guus en
Teun, die voor het bereiden van
de dagelijkse pot altijd helemaal
terug moet naar de basis van het
voedsel. „Ik heb een tijd lang
aparte potjes gekookt, maar
daar krijg je op een gegeven
moment ook schoon genoeg van.
Nu eten we allemaal uit dezelfde
pot. Voor een lekker etentje hoef
je bij ons dan ook niet te komen,
want iets extra's is er nooit bij."
Ook koekjes, cake en brood
maakt ze zelf om er zeker van te
zijn dat er geen toevoegingen
inzitten. „Want als je ziet wat er
allemaal wordt ingestopt, vraag
ik me wel eens af of dat echt
nodig is. Ik geef toe dat het er
door die kleurstoffen en suikers
wel fijn komt uit te zien. Dat is
bij mijn baksels bepaald niet het
geval. Die tonen meestal van
geen kanten. Maar de ervaring is
niet altijd negatief. Ik ben erach
ter gekomen dat ik mijn taaipop
jes lekkerder vind dan die van de
bakker. Maar misschien is het
ook gewoon een kwestie van-
wennen."
Na Bram en Guus te hebben-
gekregen begon Annemieke Nil-:
lessen het te leren. „Ik had met
Bram wat achter de rug. Toen hij
van de borst af moest huilde hij
van 's avonds acht uur tot 's
nachts vier uur. Ik zeg niet dat
een huilbaby per se een aanwij
zing voor een voedselallergie is,
maar het kan wel zo zijn. Bij
Teun, onze derde, kon ik einde
lijk zeggen hoe ik te werk moest
gaan. Toen konden we het rustig
opbouwen en rustig bekijken
wat goed en minder goed was."
„Ik denk nu wel eens: had ik dat
allemaal maar bij onze eerste
geweten. Dan denk ik dat Bram
zijn darmen er nu beter zouden
hebben uitgezien. Want die
darmtjes hebben behoorlijke op
donders gehad."
