Kok maakt het zich makkelijk Rilzc 'S£2 Wijers' vernieuwingsmachine komt op gang PvdA, WD Taal -DE STEM- DESTEM Hausse in ho DE STEM BINNENLAND BUITENLAND Prijzen kerstdiners vooral in het zuiden nauwelijks gestegen AGENDA DE STEM 'Verkoop xtc le\ I K - jB'jjj'.. DINSDAG 20 DECEMBER 1994 l\ Wedden dat 1995 een heel ander jaar wordt? De soberheid snijdt genadeloos door. Laat dat maar over aan Wim Kok, de schoolmeester, zoals hij laatst genoemd werd. Nou, dat is ook wel nodig met die Haagse klassen vol spie kers, spijbelaars, afkijkers, warhoofden, zittenblijvers, luilakken, opruiers en smoe- zenbedenkers. Ik besef dat ik nu aan het lekken ben, ik ben namelijk lid van de Commissie-com missie. Er gaat iets gebeuren met al die commissies die het denkwerk voor de regering moeten doen, laat ik dat vast verklappen. Het was ook heel erg in die sector. Luister maar eens. De commissie-Boertien, die het rapport over de overstro ming van de Maas afleverde, dat was toch een nationale ramp? De heren hadden bijna een jaar nodig om te beden ken dat de rivier breder moet worden en dat de dijken ho ger moeten. Dan zal ik wel weer degene worden die zijn vinger in de dijk moet hou den, brieste Wim Kok in de lerarenkamer. Wat zeuren ze toch? De Maas staat toch een stuk lager en dat geldt ook voor de over heidsuitgaven. Goed, Zalm zwemt in het geld, de minister wordt overspoeld door belas tingmeevallers, maar die cen ten worden echt niet in de Maas geflikkerd. Het enige nuttige is dat de commissie karrevrachten papier heeft geproduceerd, waarmee een flinke dam opgeworpen kan worden. Kunnen de Limbur gers dit jaar toch droog onder de kerstboom kunnen zitten. Wim Kok zit ook met zijn rode potlood in de aanslag om de Commissie Gokbeleid eens danig te corrigeren. Deze club staat onder leiding van een erkende gokker, Ed Nijpels. Er onstond tumult toen bleek dat hij een nieuwe speelauto maat in Breda had neergezet. Ik dacht eerst: is dat die hele dure met dat golvende dak? Dat gebouw dat als een Russi sche roulette werkte op een hele rij wethouders en dat nu het speeltje wordt van Joop van den Ende? Het bleek om iets anders te gaan, maar wat moet Kok ondertussen met zo'n commissie, die niks an ders doet dan dure oriëntatie reizen maken naar Monte Carlo en Las Vegas? En wat moet je als premier met zo'n Nijpels, die ooit gok te op casino-stad Breda en dacht op die manier verder te rollen buiten het Binnenhof om, richting grote prijzen. De stad is nu onbestuurbaar, als een fruitautomaat waarop je nooit kunt winnen. Het ziet er naar uit dat Ed al zijn krediet is kwijtgeraakt aan het gok ken. Een nieuwe RIAGG-ge- val, waarschijnlijk. Dat soort verspilling kwelt Kok. Hij wil afrekenen met Nijpels, die éénarmige ban diet, en met de commissies die zich met irritant geduld buigen over de sluitingstijden van de winkels, de vereenvou diging van het Groot Dictee. De laatste commissie zet een punt een nieuwe naam voor de HSL, voorheen TGV (is RAP een idee?), een methode om oud papier aantrekkelijker te maken, enz. enz. Meester Kok gokt nu op een gewaagd idee. Laat voortaan alle commissieleden betalen, stel een eigen risico in, is zijn plan. Van alle kosten die ze bedenken om problemen op te lossen, moeten ze per indi vidu de eerste tienduizend gulden zelf betalen. Het risico moet terug, het element van onzekerheid. Hij benoemde een commissie, de Commissie-commissie, die de allerlaatste commissie van Nederland zou moeten voor den. Deze commissie beveelt niet aan. maar af. Als eervol lid zeg ik u: Het zal akelig stil worden in Nederland. Per 1 januari 1995 mag er in ons land geen enkele commissie meer actief zijn. Vergaderin gen die toch worden uitge schreven, zullen door de poli tie desnoods met geweld uit een gedreven worden. Be stuurders moeten zelf beslis sen en zo rap mogelijk. Een cultuurschok, ik geef het toe, maar het moet. We moeten verder zonder commissies, wij zijn aan ons zelf overgeleverd. Het is wen nen. Wij en ons lot. Het leven is een grote gok. Tijdens de kerstdagen hebben we alle maal prijs, dat is nu eenmaal een oude gewoonte. Maar daarna staat er niets, hele maal niets meer vast. Een serieus onderzoeker heeft vastgesteld dat het beschaafde Nederlands verandert. In plaats van 'vee' weerklinkt een eigentijds 'fee', waar vroeger 'zet' gezegd werd, is nu 'set' geaccepteerd. De onderzoeker heeft tientallen jaren radiobanden afgeluisterd en is tot de opzienbarende conclusie gekomen dat de normen van Guus Weitzel en Han Hollander teloor gegaan zijn. Maar wat wil men ook van een medium waarop elke zondagmiddag een teleurstellend resultaat van een Rotterdams elftal door de verslaggever becom mentarieerd wordt met 'als Feyenoord zijnde kan men beter'? Moet de overheid redding brengen? De Haagse hoeder van normen en waarden? Wat valt er te verwachten van een kabinet waarvan de meest in het oog springende representant zichzelf Sorgdrager noemt? (CH) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles (adjunct). Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Bezorgklachten en abonnementenadministratie: Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur. Kantoren: Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB; 01640-36850, fax 01640-40731, redactie S 01640-37253. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829. Goes, Klokstraat 101100-28030, fax 01100-21928. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698. Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Temeuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446. Openingstijden: van 8.30-17.00 uur. (Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout) Abonnementsprijzen per 1 januari 1995 (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 89.40, per half jaar 177.80 óf per jaar 345.75. Voor abonnees met automatische incasso: per maand 29.80, per kwartaal 86.90, per half jaar 172.80 óf per jaar 335.75. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405. Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag Vm vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405 zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911 Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als mede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 -ABN/AMRO rek. 520538447. De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345. Kerstdagen anno 1994: uit eten of thuis feestelijk aan de dis met een afhaalmaaltijd van een restaurant. FOTO'S ARCHIEF DE SB Van onze verslaggever Hein Sluijter Breda - Wie dit jaar met Kerstmis uit gaat eten, loopt een niet geringe kans dat een deel van zijn diner zal be staan uit ingrediënten die kant en klaar of bijna gereed zijn ingekocht door de res taurateur. Meer dan in ande re jaren nemen de restau rants, ook sommige heel goe de, veel 'convenience' in, pro- dukten die gemakkelijk te bereiden zijn dan wel in het geheel geen bewerking be hoeven. Zodat de kok meer kan doen in minder tijd. Het is echt een trend. Dat hoeft in het geheel niet te betekenen dat er aan de kwali teit getornd wordt. Horecagroot- handels waar restaurateurs ge wend zijn inkopen te doen, zoals bij ISPC in Breda of Ven in Diemen hebben een grote naam te verliezen als het gaat om topkwaliteit. De restaurants wil len steeds meer economisch ver antwoord te werk gaan. En daarom worden er bijvoor beeld bij ISPC opmerkelijke hoeveelheden kant en klare pa- té's besteld, veel desserts waar de kok geen omkijken naar heeft, veel sous-vide-gerechten die alleen maar hoeven te wor den opgewarmd, veel prefab componenten voor sauzen of veel ambachtelijk gemaakte salades. Nieuw dit jaar is bijvoorbeeld gerookte ganzelever 'au trouchon', een klassiek Frans ge recht. Het voorwerk bestaat uit in blokjes snijden, laten marine- ren, opbinden in een linnen doek en gepocheerd verwerken in bouillon. De restaurateur kan het zó ophalen. De kok hoeft het alleen maar op te warmen. Als een restaurateur trouwens exotische zaken op tafel wil brengen dan is het voor hem geen enkel probleem om bij de groothandel aan in Zuid-Frank rijk gefokte ratelslangen te ko men. Of aan alligators. Er is maar een kleine voorraad in Ne derland voor handen, maar voor de liefhebbers is het er. Evenals gemzevlees en Argentijnse haas filé en kangoeroe. En natuurlijk hertebout en -biefstuk, een trend die twee jaar geleden al inzette. Wild zwijn is een probleem. Er is dit jaar moeilijk aan te komen, omdat de vraag sterk is gestegen maar de aanvoer niet. Oosters De gasten zullen ook veel mini- groenten op hun borden vinden zoals kleine venkelknolletjes, een-persoons-bloemkooltjes of piepkleine courgettes. Verder zijn oosterse invloeden in op mars. Curries uit Thailand bij voorbeeld. Iets wat inmiddels helemaal uit is en één keer per jaar alleen nog bij kerstdiners wordt geserveerd is de spoom, de koude verfrisser halverwege de maaltijd. Er worden trouwens goede za ken gedaan. Uit een enquête van Horeca Nederland blijkt dat er bij tachtig procent van de Ne derlandse horecabedrijven dit jaar niet valt te klagen. Steeds meer mensen geven er de voor keur aan om tijdens de kerstda gen buiten de deur te eten. Vergeleken met 1993 zijn de ker streserveringen bij die tachtig procent beter of hetzelfde geble ven. Slechts een kleine twintig procent moet genoegen nemen met een daling. De consument zal ongeveer evenveel moeten betalen als vo rig jaar. De duurdere diners zijn licht gezakt in prijs (-0,4 pro cent) maar de goedkopere zijn iets opgetrokken (+1,3 procent). Afhaalmaaltijd Daarbij moet worden aangete kend dat in de regio zuid ruim tachtig procent van de benader de ondernemers verklaart dat helemaal geen prijsstijgingen zijn doorgevoerd. Over heel Ne derland blijkt de gemiddelde prijs van een kerstmenu uit te komen op 75 gulden. Maar dat is natuurlijk een weinig zeggend cijfer. Het toont hooguit aan dat naast etentjes van 110 gulden per persoon er ook zijn van 40 gulden. Een doorzettende trend blijkt het kerstdiner als afhaalmaaltijd te zijn. Voordeel is uiteraard dat je gewoon thuis kunt blijven zonder al die rompslomp in de keuken. Steeds meer gerenom meerde restaurants die normaal geen traiteur-service bieden, doen dat met Kerstmis wel. Zo dat je ook nog eens kwaliteit in huis haalt tegen een aantrekke lijke prijs. Al moet je er wel rekening mee houden dat je be stelling alleen op gangbare in grediënten kan berusten. Want anders wordt het voor de restau rateur minder interessant. Zoiets als zwezerik waar niet elke con sument op zit te wachten, zal wel niet op het afhaal-menu voorkomen. Tevreden Restaurateurs die met deze kerst-service zijn begonnen, zijn er ook best tevreden mee. Het. brengt goed op. Er wordt ge werkt met zo min mogelijk in grediënten, die in het groot en dus voordelig worden ingekocht. Verder is er geen afwas en c komt geen bedienend personeel aan te pas. Of het een trend gaat wordi moet nog blijken, maar de kii ervoor lijkt dit jaar gelegd zijn: je kerstdiner al genieten op 23 of 24 december. Dus al rende de dagen vóór het Voor zover bekend is Fons van Groeningen van restaurant Ka tje bij de Sluis in Blokzijl er na als eerste mee begonnen. Wèl.ai eerder gesignaleerd, zo'n vi jaar geleden, was het fenomeen dat zakenlieden het op prijs bin ken te stellen om met hun rela ties in de week voor Kerstmis een bijzonder diner te gebruiken in een bescheiden kerstsfeer, bracht Van Groeningen op idee. Naar het zich tot nu laat aanzien, wordt het een sue- Misverstand Tot nu toe gaan verreweg de meeste restaurateurs er vanuit dat Nederlanders op 23 of M december geen neiging vertonen om dan alvast het kerstdiner" gaan genieten. Aangenomen wordt, dat we dan lekker thuis willen zijn om van alles te en te regelen voor de feestdagen In België is dat anders. Daar kun je op veel plaatsen op de 24e al wel terecht voor je kerstdiner. Ingewijden zullen er niet van staan te kijken als volgend ja® een tamelijk groot aantal restau rateurs Van Groeningen navolgt Dan kan het zijn dat wat de meeste restaurateurs altijd ge dacht hebben, langzamerhand een misverstand is geworden. MINISTER Hans Wijers van Economische Zaken lijkt een van de smaakmakers van het kabinet Kok te worden. Hij ziet er niet al te beroerd uit wat hem naar verluidt al een ruime schare vrouwelijke aanhangers heeft bezorgd. En dat maak je in de grijze muizenwereld van de politiek ook niet elke dag mee. Maar ook bij die vrouwen die niet op het uiterlijk afgaan of die op een heel ander type vallen, doet Wijers het goed. Hij weigert zich namelijk volle dig te laten opslokken door zijn ministersbaan. Met zijn part ner, die een baan heeft als gynaecologe, heeft hij afgespro ken dat hij in de weekeinden voor hun twee jonge kinderen zorgt. En ook dat is een verfris send beeld. Want we zijn meer gewend aan het type minister dat in dag boeken en interviews nooit ver geet te vermelden dat er ook in de late avonduren nog wat stukken zijn doorgenomen en die de weekeinden thuis gro tendeels doorbrengen in hun werkkamer, omringd door dik ke tassen vol dossiers en de telefoon immer binnen handbe reik. Maar we gaan bij het beoorde len van politici natuurlijk niet uitsluitend op uiterlijkheden af. Dat zegt immers niks. Kijk maar eens naar de Clintons. Dit jeugdig ogende paar zou daar in Washington de boel weieens flink op z'n kop zetten, onder steund door een bende vrolijke coladrinkende en hamburger- happende yuppies. Maar die droom was snel voorbij. Bill en Hillary komen zo langzamer hand al in de fase, waarin je medelijden met ze begint te krijgen. Van vernieuwend be leid is inmiddels geen sprake meer. Bij de Nederlandse minister van Economische Zaken begint de vernieuwingsmachine pas goed te draaien. Vrijdag kreeg hij groen licht van het kabinet voor zijn plan om de openings tijden voor winkels te verrui men, wat in de Nederlandse verhoudingen toch min of meer een revolutie betekent. Giste ren legde hij een nieuw pakket voorstellen op tafel om ook op andere punten allerlei beknel lende regels en voorschriften te versoepelen. Tussen de bedrijven door be heerste Wijers dit weekeinde verder de media met zijn op merkingen over een mogelijke aanpassing van ons belasting stelsel, dat er in de praktijk op neer zou komen dat iedere Ne derlander een soort basisinko men krijgt. Weliswaar praat hij dan over het werkterrein van een van zijn collega's maar het geeft wel aan dat Wijers' den ken niet stil staat bij de gren zen van zijn eigen ministerie. En zo hoort dat ook in een volwassen ministersploeg. Woensdag stuurt de minister de Tweede Kamer een stuk waarin misschien nog wel de meeste vernieuwing zit, het in de Troonrede al aangekondigde actieprogramma Electronische Snelwegen. In hetzelfde kran- te-interview als waarin hij zijn opmerkingen maakte over het basisinkomen, ging hij ook op dat thema uitgebreid in. Volgens hem biedt Nederland tal van mogelijkheden voor een intensief onderling computer- ILLUSTRATIE MATRIJNDERS verkeer. Aandacht voor bejaar den, boodschappen doen, va kanties boeken, paspoorten verlengen en zelfs carrière ma ken, het kan straks allemaal met behulp van de thuiscompu ter. „De kwaliteit van het leven wordt door de electronische snelweg dus geweldig verbe- .terd," stelt Wijers. Het lijkt allemaal erg mooi en uitdagend. Maar hoe pakt het allemaal uit in de praktijk? Wie zitten er straks thuis hun pas- FOTO DIJKSTRA poort te verlengen, een zonne- vlugje te boeken of carrière te' maken? Zijn dat niet de mensen die we gemakshalve maar even indelen bij de bovenlaag van de samenleving? Is dat niet de we reld waarin ministers en hun adviseurs opgesloten zitten? Er zijn honderdduizenden ouderen die niet eens weten hoe ze met een pinpas moeten omgaan en die dat niet eens willen weten. Moeten die straks thuis achter de PC hun bankzaken gaan zitten regelen? De dynamiek van de electroni sche snelweg zal nooit voor iedereen zijn weggelegd. Bij al le waardering voor de vernieu wingsdrift van Wijers mag dal ook weieens worden bedacht. Hopelijk laat de Tweede Kamer 'zich niet al te veel meeslepen door de vrijheid/blijheid-ge dachte van de minister. Anders zoeft straks de ene helft van Nederland soepeitjes en com fortabel langs de elektronische snelweg terwijl de rest op de ernaast gelegen ventweg moei zaam tegen de wind in fietst. De Eerste Kamer vergadert de ze week drie dagen om nog allerlei onderwerpen voor 1 ja nuari af te kunnen handelen Het gaat onder meer om de kinderbijslag, de ziekenfonds wet, de AWBZ, langdurig werklozen, zendtijdtoewijzin gen aan omroepen, aanscher ping van de WW, de ouderenat- trek en de vreemdelingenwet geving. De Tweede Kamer ver gadert alleen dinsdag en woensdag, waarbij onder ande re het kabinetsbesluit over de kerncentrale Borssele, de colle gegelden in het hoger onderwijs aan de orde komen. Commissies behandelen vlak voor het Ker streces nog tal van onderwer pen zoals de kustwacht, de strijd tegen de georganiseerde misdaad, uitzenden van mili tairen en de mestproblematiek. Van onze Haagse redactie Berkel-Enschot - Minister Zalm (Financiën) verwacht dat er in 1996 meer dar 100.000 nieuwe banen bij ko- men. Voor 1995 gaat hij uil van een groei van naar schat ting 50.000 nieuwe arbeids plaatsen. pe bewindsman baseert zich op de verwachte groei van de econo mie. Met zijn voorspellingen, die hij gisteravond uitsprak tijden: Van onze Haagse redactie Den Haag - De paarse re| D66 lassen een adempauze flict over de forse collegeg ten escaleren. Daarmee is voor minister v de kou uit de lucht. De Tweede Kamer praat morgei over het onderwijsakkoord da Ritzen onlangs sloot met de uni ■versiteiten en hogescholen. D kans bestond dat een meerder heid in de Kamer, met steun vai de WD, het akkoord zou verwer ,pen. Maar na intensief overlej tussen de onderwijsspecialistei van de paarse fracties is beslotei tot een adempauze. PvdA, WI en D66 zullen zich naar verwach ting vandaag scharen achter di compromis. Ritzen wil het collegegeld in twe fasen met 1000 per jaar verho gen. Dat maakt onderdeel uit vai een akkoord met universiteitei en hogescholen over de bezuim gingen in het hoger onderwij Maar de meeste fracties in d Tweede Kamer vinden zo'n ver hoging te gortig. Bezuiniging Ook de universiteiten wijzen de ze collegegeldverhoging af, maai spreken zich vooralsnog niet vooi 1 of tegen het akkoord uit. De hogescholen stemden gisterer wel in met het akkoord waarmee de bezuiniging van een half mil jard op het hoger onderwijs uit gesteld en verlaagd wordt. Om toch zijn bezuinigingen t( halen, besloot Ritzen het college geld te verhogen naar 3250 pe: jaar. De paarse fracties Rebben nu be sloten een definitief oordeel ovei het onderwijs-akkoord uit t< stellen tot eind januari. Universi teiten en hogescholen krijgei VERVOLG VAN VOORPAGINA De uitnodigingen voor de illegale derland geconstateerd, dezer daj spreid onder de jeugd. De toeg; tachtig gulden. Feld: „En er wor de verkoop van frisdrank en xtc.' De sectie-voorzitter van Horeca ■z'n minst aan dezelfde voorwaai horeca. „Dus ook ten aanzien van giëne. Als er sprake is van overlas den gesloten." Eind januari komt het ministerie heten 'checklist' waarin voorwa; houseparty zou moeten voldoen gemeente krijgt te zijner tijd zo'n den (over openbare orde, veiligh mengesteld aan de hand van een Rotterdam wordt gehanteerd. Zo drugverbod, op een houseparty ee voldoende drinkwatervoorzienini WAT BEGON als een alternatiev siness. Rond de jaarwisseling z gale houseparty's. De officiële doen - en met Oud en Nieuw zi rest van het jaar - terwijl de ori door de mazen van de wet glip beroepsorganisatie alarm slaat. Maar het is niet de oneerlijke c baart. Evenmin de gebrekkige o over zal denken als er eens bran ren bezocht, dichtgetimmerd vie is de sfeer van geaccepteerd dru hangt. Xtc Is voor de buitenstaander vr terecht is, weet niemand, maar riodieke, zelfs dodelijke slachtof Het overheidsbeleid is er terech tegen te gaan. Het al dan niet o ty's is daarmee in strijd. Hoe las teiten om vat te krijgen op de pa cultuur, achter dat argument ku len. Megaparty's vereisen een behot financiële basis. De voorbereidi het schemerdonker plaatsvinder nen ontdekken wie er achter zit Dan is het een betrekkelijk gerin den te stellen. Het ministerie van Volksgezondl regelen in de maak, het zijn ever en W die het toezicht op de hoi Van die bestuurders is in dit ve tegendeel. Om aan de verlange men, subsidiëren sommige ge mag best, maar laten ze er dan t van dans, muziek en feest jeugd risico's, waarvan ze het gevaar r

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 2