Weekend
'Het is alsof je
opgevangen wordt'
Hitiers mislukte opmars naar Antwerpen
ide bv
IMERCIEEL
IINNENDIENST
omputary
SPECIALIST
iWERKER (M/V)
I periodieke marktrapportages en
[NDE industrie
DE STEM
E2
MAG-LASSER
TRISCH LASSER
Uitzendburo
Slag om de
Ardennen kleurde
vijftig jaar geleden
de sneeuw
bloedrood
Frans Jacquet zal
de decemberdagen
van 1944 nooit
meer vergeten
IBER 1994
X 5,
osterhout beweegt zich reeds 10
automatiseringsmarkt. Het bedrijf
verkoop van computers, randap-
werken en levering van
richt op het bedrijfsleven, over-
enhuizen en midden- en kleinbe-
egenomen werkzaamheden heb-
en vakbekwame
brkzaamheden zullen bestaan uit:
erken, configuratie van systemen;
prd- en software;
Isen van computertechnische
Itentiële klanten.
laan uit naar iemand met:
«ITS-opleiding;
lie eigenschappen;
phe-ervaring;
en de 25 en 35 jaar;
ftrekt tot aanbeveling.
Lng voor deze functie, richt dan uw
Ttie aan:
\trum Oosterhout
nek
t)1 ER Oosterhout
lureau. AGB Fresh Foods - één
leerd in consumentenonderzoek
Tte agrarische produkten. Deze
bt uitvoeren en rapporteren van
f onze cliënten.
plgende werkzaamheden:
inhoud en planning van ons
j hun afwezigheid;
Inzake automatisering,
bn met het opdoen van ervaring
psoftware.
i met het volgende profiel:
JE) of gelijkwaardig;
hogen;
I liefst in een functie waarbij
B. dynamisch team.
Ichriftelijk richten aan de heer H.J.
pische informatie over de functie
l/itt of met ir. A.M. Dijs
Ion: 01623-84000.
iveld 1
bmsdonksveer
&21-16000
eks van kwaliteits-hulpstukken
tinbouw, industrie, weg- en
^nst hebben wij de volgende
orrespondentie, fax- en
;contact, orderverwerking etc.
nse taal wordt op prijs gesteld.
nsen in een prettige en
aliteitsprodukten. Voor jonge
ng.
itatie te richten aan
ZATERDAG 17 DECEMBER 1994
poed op zoek naar een
is vereist. Het betreft stompe las
jen met gevulde draad 61.13^U'
elektrode Phiarc 3.25 mm en 3o
ïheden tot medio 1995 bij een ge
:l bedrijf. Goede verdiensten.
ontact opnemen met
3755
VERVOLG VAN VOORPAGINA
WEEKEND
Zelf ondervind ik niets bijzonders.
Of voel ik mij daar toch niet, op
een wel prettige manier, loom en
slaperig worden, duizelig zelfs, met
een afwezig gevoel van binnen en
de blik op oneindig? Nog even en ik
dommel hier nog in! 't Zal wel door
de doorwaakte nacht komen, of
anders door de warmte in de zaal.
Jomanda werkt haar programma
af. Mensen die ergens pijn hebben,
mogen om een 'plaatselijke verdo
ving' vragen. Mijn buurman doet
het maar merkt niets. Dan is het
tijd voor de handoplegging. Hele
rijen tegelijk worden geïnviteerd
naar voren te komen. Anderen
worden uitverkoren om hun wijs
vinger. onder een fonteintje met
ingestraald water te houden. Dan
zijn de mensen die zijn gekomen
om genezing voor een ander (of een
dier) te bewerkstelligen, aan de
beurt. Het beste is dan, een foto
van die ander bij je te hebben. Als
de foto is gekruld of de afbeelding
veranderd, dan is dat een teken dat
er iets heeft mogen gebeuren.
De bijeenkomst loopt ten einde.
Jomanda vraagt iedereen die er
gens angst voor voelt, naar het
podium te komen. Dat is een suc
ces: een halve zaal van angstigen
rept zich naar voren. Ik ga ook. We
moeten elkaar de hand vasthouden.
Mijn hand valt toevallig in die van
een vrouw, wier armen vervaarlijk
op en neer schudden. Ze kan ze
niet stilhouden, zegt ze, ze weet
ook niet wat het is, ze heeft het
hier al vaker gehad. Later moet
Jomanda haar armen tot rust bren
gen. 't Was een spanning die ontla
den moest worden, orakelt het me
dium.
Een aantal bedden is intussen nog
steeds bezet: mensen die geen ge
volg konden geven aan Jomanda's
verzoek om op te staan. Volgens
Jomanda is in hun geval de spiri
tuele operatie nog niet voltooid.
Naast mij ligt een meisje dat, in
een trance, de controle over haar
ledematen volledig verloren heeft.
Haar gekerm gaat over in luid gegil
wanneer mensen te dichtbij komen.
Wanneer Jomanda haar heeft
'wakker gemaakt', blijkt ze Patri
cia te heten, uit Amsterdam. Trau
ma als gevolg van incest. Ze is zich
met bewust van het uitheemse ge
drag dat ze zoeven nog vertoonde.
Wat ondervond ze eigenlijk wèl?
„Rust, warmte, een veilig gevoel. Ik
merkte dat 'iets' met me bezig was.
Na afloop voel je dat je vooruitge
gaan bent." Ze herinnert zich nog
wel dat ze op een gegeven moment
van de tafel viel. „Het gekke is, dat
doet geen pijn, het is alsof je opge
vangen wordt."
Patricia heeft een arts bij zich,
mevrouw J. van den Brem uit Al-
mere. Een verklaring heeft zij er
niet voor, maar ze bemerkt dat
haar cliënte baat heeft bij Joman
da's 'behandeling'. „Gewone thera
pieën hielpen bij Patricia niet. Wat
hier met haar plaatsvindt, lijkt op
een soort regressie-therapie in
sneltreinvaart, waarbij ze wordt
teruggeplaatst in haar verleden en
dat kan verwerken."
Hét 'wonder' van deze middag is
mevrouw Annie van Herwijnen uit
Utrecht, een oudere dame in een
rolstoel. Een lage dwarslaesie door
een verkeersongeluk in 1989, aan
de linkerkant verlamd. Aan het slot
van de healing mag het gebeuren:
ze staat op uit haar rolstoel en
lóópt, al is het voetje voor voetje.
Applaus uit de zaal. De vrouw
huilt van geluk en verwondering.
„Voor het eerst sinds november '89
zonder krukken," snikt ze. Volgens
haar heeft ze 19 maanden in een
revalidatiecentrum doorgebracht
en konden de artsen niets meer
voor haar doen. „Onbegrijpelijk hè,
wat zal de therapeut hiervan opkij
ken."
Dan is er nog een meisje dat uit
haar rolstoel opstond en door de
zaal begon te rennen. Ze is 21,
woont in West-Brabant en komt
hier voor de achtste keer. Ze lijdt
in armen en benen aan een kwaal
die ze posttraumatische anstrofie
noemt, waardoor ze de ene dag
redelijk zou kunnen lopen maar de
andere bijna niet. „Het is onvoor
stelbaar, maar ik ben hier tot be
wegingen in staat die ik anders niet
kan doen. Dat rennen? Ik móest
gewoon, het was alsof ik werd
voortgedreven," beweert ze. Van de
healing-bijeenkomsten wordt ze
'heel rustig, alsof iets me zegt dat
het allemaal in orde zal komen.'
Mariëtte Druif (22) uit Nijmegen
hing de halve middag buiten wes
ten achterover in haar stoel en lag
uiteindelijk op de grond. Jomanda
moet haar na afloop 'losmaken',
zoals ze dat noemt. Ook Mariëtte is
hier vaste bezoekster (in verband
met onverwerkte emoties) en heeft
deze 'narcose' eerder ondergaan.
„Het begint met een stijve nek.
Dan is het alsof een hand m'n
hoofd achterover trekt. Het eerste
kwartier maak ik nog bewust mee,
daarna ben ik van de kaart. Na
afloop voel ik me moe, maar ook
heel opgelucht."
„Het is geen toneelspel en ook geen
zelfsuggestie," zegt ze bijna ver
ontwaardigd als ik haar dat voor
houd. Wat is het dan wel? Met
heilige overtuiging: „Het is de
Goddelijke Wereld."
Daar blijkt ook de jongeman die
achterwand sloeg, volkomen zeker
van. „Al voor ik hier kwam, geloof
de ik in dat soort dingen." Elco
bezoekt de healings vanwege in-
cesttrauma's van zijn vriendin, 'en
ook nog iets bij mezelf'. „Ik blijf bij
bewustzijn, maar ik voel die knal
len niet echt. Het gebeurt vanzelf,
ik kan het niet tegenhouden." Hij
voelt daarbij spanningen verdwij
nen, bij hemzelf en bij zijn afwezi
ge vriendin, en het heeft allemaal
'ook iets met m'n vorige leven te
maken'.
Of gewoon met een beetje aanstel
lerij? Dat bestrijdt-ie: „Denk je dat
ik voor mijn lol met m'n kop tegen
die wand sla?"
Wat gebeurt hier nu eigenlijk? Wat
te denken van de 16-jarige Lenne-
ke, die met een stalen gezicht be
weert dat zij zég hoe de hemelse
medicus een slangetje in haar lin
keroor aanbracht, de prik van de
narcose voelde, merkte hoe de Wit
te Wezens vervolgens haar ogen
sloten, waarna zij nog even de
sneden van het mes waarnam
waarmee de 'chirurg' haar rechter
been opereerde?
Hoe moeilijk te geloven de verha
len van deze 'patiënten' ook zijn,
zij wekken niet de indruk dat ze
onderdeel vormen van een soort
groot complot; ze ménen wat ze
zeggen. De vele - onbezoldigde -
assistenten van Jomanda in de
zaal, met wie ik spreek, komen ook
oprecht over. Een van hen vertelt
met diepe dankbaarheid hoe zij
zich voor Jomanda is gaan inzet
ten, sinds via het medium haar
moeder van leverkanker werd ge
nezen. Voor Jomanda geldt uitein
delijk hetzelfde. Haar denkbeelden
over spirituele operaties en hemel
se artsen, over lage en hoge zielen
die overal rond zouden dolen, over
instralingen en graveringen tarten
het gezond verstand. Maar ze komt
niet over als iemand die er maar
wat op los liegt.
Natuuurlijk, veel mensen in deze
zaal zijn ontvankelijk voor dit
soort zaken. Bijna iedereen met wie
ik spreek, staat wel enigszins open
voor het occulte. En velen zijn ziek
of denken dat ze dat zijn; voor
sommigen is Jomanda de laatste
hoop. Vreemd gedrag dat op straat
niet wordt getolereerd is hier 'ge
woon' en dat werkt uitnodigend.
En aan het gedrag van de mééste
mensen is niets vreemds. Maar zijn
de anderen daarmee allemaal fan
tasten, querulanten of aanstellers?
Toch knaagt de twijfel. Het opzich
tige gewaad van Jomanda bijvoor
beeld, en dat bewierokende boekje
dat bij duizenden over de toonbank
gaat. Bovenal die onbescheiden
pretenties: 'Schakel tussen hemel
en aarde', 'helderziend, helderho-
rend en heldervoelend'. Die al te
banale truc, een paar weken terug,
van het 'instralen' van de complete
oplage van Panorama. Dat fontein
tje met ingestraald water, in een
rotsvijvertje met een Mariabeeld,
omgeven door plastic planten,
kneuteriger kan niet.
En dan dat radioprogramma, waar
Jomanda vooral behendig lijkt in te
spelen op informatie die haar door
de opbellers zelf wordt aangereikt.
Zegt iemand door de telefoon dat
bij haar de pannen in de keuken
soms spontaan beginnen te rinke
len. Ik zou dan zeggen: waarschijn
lijk rijdt er een zware vrachtwagen
voorbij. Maar Jomanda, zonder
enige aarzeling: „Dat is een groet
uit de Goddelijke Wereld, van een
heel aardige man die u goed ge
kend heeft en die heel goed kon
koken." Tsja...
Zo blijft de vraag rond de nieuwe
volksheilige: bereslimme en groot
scheepse verlakkerij? Of iets an
ders? Maar wét dan?
Het kruitvat van La Roche
„Heb je die film gezien, The
Battle of the Bulge?," vraagt de
eigenaar van het pompstation
annex oorlogsmuseum in La
Roche. „Lachwekkend, ronduit
lachwekkend", geeft hijzelf het
antwoord. „Opgenomen in
Spanje ofzo, maar zeker niet in
de Ardennen. Zelfs de uitrusting
die in de film wordt gebruikt bij
het Ardennenoffensief klopt
historisch gezien van geen
kanten."
Door Bert Schampers
De verzamelaar kan het
weten. De drie verdie
pingen van het mu
seum puilen uit van de
uniformen, wapens,
voertuigen en attribu
ten die door de Duitsers, Amerika
nen en Britten werden gebruikt bij
hun Slag om de Ardennen vijftig
jaar geleden. In de kelder onder het
pompstation liggen nog stukken
van een neergeschoten vliegtuig en
andere motoronderdelen.
Nee, de Amerikaanse regisseur Kan
Annaki heeft met zijn film The
Battle of the Bulge die hij in 1965
draaide met onder anderen een
verkrampt zorgelijk kijkende Hen
ry Fonda in de hoofdrol, niet be
paald met kennis van zaken gehan
deld, oordeelt de kenner streng.
La Roche-en-Ardenne aan de rivier
de Ourthe was in 1944 was strate
gisch niet helemaal onbelangrijk
voor de Duitsers. Het bij de Neder
landers zo populaire Ardennendorp
ligt op een knooppunt van wegen.
Verzekeringsagent Frans Jacquet
was 15 jaar toen La Roche door de
Amerikanen werd bevrijd.
Op 9 september bij het vallen van
de avond trokken de geallieerden
La Roche binnen. Ze waren er op
niet al teveel weerstand gestuit.
Zelfs de door de Duitsers opgebla
zen brug over de Ourthe kon met
provisorische middelen nog ge
bruikt worden door de Amerikaan
se legervoertuigen.
Amerikaanse soldaten graven zich in in de barre kou van de Ardennen in 1944, pal naast hun gesneuvelde
kameraad. foto archief de stem
Een jonge Fransman die de Ameri
kaanse troepen vergezelde werd
door Duitse sluipschutters ver
moord. Het gebeurde vlakbij de
ouderlijke woning van Frans Jac
quet. Omdat de soldaat geen papie-
ren bij zich droeg, kwam pas enke
le dagen later vast te staan dat het
om een Fransman ging. De gesneu
velde militair was al die tijd opge
baard geweest in het huis van de
familie Jacquet.
La Roche had tijdens de Duitse
bezetting niet veel geleden. De be
vrijding werd desondanks uitbun
dig gevierd. Maar na een paar
dagen ging het leventje z'n gewone
gangetje, al drukte de aanwezig
heid van Amerikaanse troepen een
stempel op La Roche.
„Half december merkte je ineens
dat er iets aan de hand was,"
vertelt Frans Jacquet, wiens Ne
derlandse voornaam een toevallig
compromis is tussen een peetoom
en peettante, die het maar niet eens
werden over de naam Franqois.
„Op 15 december waren er die
troepenverplaatsingen. Een dag la
ter zag ik ineens een Amerikaanse
legerambulance uit de richting
Vielsalm komen die doorboord was
met kogelgaten. We vroegen de
Amerikanen wat er aan de hand
was. Het antwoord luidde steeds:
'Nothing'."
Pas toen vluchtelingen uit Luxem
burg in Houffalize en La Roche
arriveerden werd duidelijk dat er
wel degelijk iets gebeurde. De eer
ste Duitsers keerden op 18 decem
ber terug in het dorp aan de
Ourthe. De volgende dag passeer
den ook Duitse tanks van de 116e
Panzerdivision in de richting van
Marche. De Amerikanen hadden
zich in de nacht in westelijke rich
ting teruggetrokken. Ze hadden in
de haast verzuimd de door hun
genietroepen gebouwde Baileybrug
op te blazen.
Frans Jacquet: „Dat is verbazing
wekkend, omdat ze wel 230 kilo
explosieven hadden bevestigd aan
de brug, juist met het doel de zaak
bij een Duitse tegenaanval in de
lucht te laten springen."
Inwoners van La Roche slaagden
erin de staven dynamiet in de kel
ders van het gemeentehuis te ver
stoppen. Dat ze daarmee hun eigen
graf hadden gegraven bleek een
week later.
Duitse troepen konden ongehin
derd gebruik maken van de nood
brug over de Ourthe. Maar eind
december besloten de Amerikanen
daar resoluut een einde aan te
maken. „Ik herinner me Kerstmis
1944," zegt Jacquet. „Op 26 decem
ber vierden Duitse militairen nog
feest. Ze zongen kerstliederen en
dronken wijn, toen de eerste grana
ten, afgevuurd door Amerikaanse
artillerie, op La Roche vielen. Wij
schuilden met ons gezin in de ovens
van de pottenbakkerij. Ons huis
bleek na het eerste salvo zwaar
beschadigd."
Zijn vader trok na de aanval het
stadje in om zich te vergewissen
van de schade. „Ik weet nog dat hij
terugkwam en vertelde dat heel La
Roche in puin lag. Dat was voor
hem het sein ons te evacueren."
De genadeklap voor La Roche
kwam een dag later. Op 27 decem
ber volgde een nieuw bombarde
ment dat vooral de bedoeling had
om de Baileybrug stuk te schieten.
Maar de Amerikaanse bommen
raakten ook het gemeentehuis. Met
230 kilo dynamiet in de kelder was
deze plek het kruitvat van La Ro
che. Frans Jacquet: „Door de gra
naatinslag en de explosies die volg
den werd de hele omgeving als het
ware verpulverd."
Het bombardement van 26 en 27
december eiste een zware tol: 114
van de 300 toen nog aanwezige
burgers in La Roche kwamen om
het leven. Van de 639 woningen
werden er 348 van de kaart ge
veegd en 287 zwaar beschadigd.
Verzekeringsagent Frans Jacquet
- 65 inmiddels - zal de december
dagen van 1944 nooit meer verge
ten. Op 15 januari 1945 keerde hij
terug naar La Roche, de verwoeste
stad die enkele dagen eerder door
de 51e Schotse Highland divisie
opnieuw was bevrijd.
„Ik kan het nu altijd nog niet
geloven. Destijds keek ik met de
ogen van een puber. Nu ik ouder
ben. probeer ik beter te begrijpen
wat er gebeurde. Maar toen? Je kon
niet aanvaarden dat de Duitsers
die hier in september '44 waren
verdreven met nauwelijks nog een
behoorlijke uitrusting, met paar
den en karren vol uitgeputte solda
ten, ons twee maanden laten op
nieuw hadden bezet en dat de
Amerikaanse bevrijders met hun
moderne wapens en voertuigen
zich moesten terugtrekken."
„Die troepenverplaatsing van de
Amerikanen die we maar niet kon
den verklaren," zegt Jacquet. „Zij
hadden natuurlijk de opdracht
niets te zeggen. Maar die onzeker
heid, die angst en stress, dat was
heel moeilijk."
Hij opent een sigarenkistje vol met
foto's van het nagenoeg totaal ver
woeste stadje. La Roche was ook
voor de oorlog al een toeristische
trekpleister. Reeds tien jaar na de
oorlog was het stadje weer opge
bouwd, dit keer met bredere stra
ten en nieuwe huizen in Ardense
stijl.
Bij het begin van de Duitse tegen
aanval waren 1300 van de 1600
inwoners gevlucht. Wie bleef liep
een enorm risico. Wat hun lot was
blijkt uit de namen op een gedenk
steen in het klooster: 114 burgers
van La Roche stierven onder het
puin.
Door Bert Schampers
Het was bitter koud en er lag
een pak sneeuw in de Eifel
en de Ardennen. Het zuid
oosten van België was in de
septemberdagen van 1944 bevrijd.
De zelfverzekerde opperbevelheb
ber van de geallieerde strijdkrach
ten generaal Eisenhower rekende
in die regio niet meer op een Duitse
tegenaanval. Hij had de troepen
sterkte in de Ardennen daarom fors
teruggebracht, om op andere fron
ten te kunnen vechten.
Eisenhower voorzag offensieven in
de richting van de Ruhr en het
Saarland. Maar Hitler had andere
plannen. Net als in mei 1940 wilde
hij via de Ardennen doordringen
tot ver in België, waarbij de opzet
in december 1944 was om binnen
twee dagen aan de Maas te staan
en zo verder door te stoten naar de
voor de bevoorrading zo belangrij
ke haven van Antwerpen.
Zijn besluit had Hitier al op 16
september 1944 genomen. De geal
lieerden hadden net de Ardennen
bevrijd. Het front verplaatste zich.
Voor de bevelhebbers reden om
troepen weg te halen uit de Arden
nen of er militairen heen te sturen
om uit te rusten en andere troepen
om ervaring op te doen.
De Duitsers beschikten in het wes
ten theoretisch gezien over 416.000
militairen, verdeeld over 68 divi
sies. De Amerikanen hadden in de
Ardennen acht divisies.
Hitiers troepen hoopten door een
snelle verovering van belangrijke
verkeersknooppunten terrein te
winnen. De Duitse bevelhebber in
het westen generaal Von Rundstedt
vond het plan van Hitier te ambiti
eus. Hoge officieren trachtten Hit-
Ier van zijn aanvalsplan te doen
afzien, maar de Führer aanvaardde
slechts kleine wijzigingen.
De datum van de aanval werd
vastgelegd op 16 december onder
de codenaam Herbstnebel (herfst-
mist). Maar in de geschiedenisboe
ken is de Slag om de Ardennen
beter bekend als het Von Rund-
stedt-offensief. De aanvankelijk
codenaam Wacht am Rhein moest
een defensieve militaire manoeuvre
suggereren.
Het front was 150 kilometer breed.
De aanval was aan Duitse zijde tot
in de puntjes en in het grootste
geheim voorbereid. Op 16 decem
ber om 5.30 uur openden 2.000
kanonnen het vuur op Amerikaan
se stellingen. Op een front van
Monschau tot Echternach vielen de
Duitsers vanaf acht uur 's ochtends
aan. De geallieerden waren totaal
verrast.
Pas s middags werd generaal Ei
senhower in Versailles op de hoog
te gebracht van het Duitse offen
sief. Hij nam drastische maatrege
len en stuurde vanuit Frankrijk en
Nederland meteen versterkingen
naar België.
De Britten en Amerikanen onder
leiding van de generaals Montgo
mery en Patton rukten massaal op
naar de Ardennen. Op de dag van
de Duitse tegenaanval speelde
'Monty' nog een ontspannen partij
tje golf op een Nederlandse golf
baan. Hij had daarvoor tijdelijk
zijn Belgische hoofdkwartier verla
ten.
Het heldere winterweer rond de
kerstdagen van 1944 stelde de geal
lieerden in staat hun overwicht in
de lucht te gebruiken en met vlieg
tuigen Duitse troepen te bestoken
en hun eigen mensen te bevoorra
den. Die opzet slaagde. De Duitse
opmars werd tot staan gebracht.
Maar bij vergissing werd tijdens de
luchtaanvallen ook de stad Malmé-
dy gebombardeerd.
Hetzelfde stadje in het oosten van
België blijft ook verbonden met de
slachtpartij die de SS-bevelhebber
kolonel Peiper met zijn mannen
aanrichtte onder 84 Amerikaanse
GI's, die een week voor het bom
bardement in koelen bloede waren
omgebracht. Krijgsgevangen ge
maakte Duitsers werden op hun
beurt door razende Amerikaanse
soldaten als vergelding doodge
schoten.
Pas op 9 januari aanvaardde Hitier
de terugtocht, op 17 januari was de
Slag om de Ardennen voorbij. Van
uit het oosten rukten de Russen op,
vanuit het westen stonden de geal
lieerden klaar om het Derde Rijk
tot de complete overgave te dwin
gen.
De wanhoopsdaad van Hitler was
pijnlijk mislukt en de geallieerden
waren vastberaden om nu zo snel
mogelijk door te stoten naar Ber
lijn. De Duitse opmars in de Ar
dennen was te traag verlopen om
succesvol te zijn. De Amerikanen
op hun beurt hadden zich heldhaf
tige militairen getoond, die hard
nekkig de verkeersknoopunten
Sankt-Vith en Bastogne bleven
verdedigen, ondanks het gebulder
van Duitse kanonnen en tanks.
De tol was hoog. De Duitsers verlo
ren 100.000 man (20.000 doden
naast de duizenden vermisten en
zwaargewonden), aan geallieerde
zijde sneuvelden 19.000 Amerika
nen en 1.000 Britten. Er waren bij
de geallieerden 65.000 vermisten en
gewonden. Onder de burgerbevol
king in de Ardennen vielen 3.000
dodelijke slachtoffers te betreuren.
In de Belgische Ardennen zijn tal
van particuliere musea, die de her
innering aan de winter van '44-'45
levendig houden.
Het nationaal comité dat in België
de plechtigheden rond de vijftigste
verjaardag van de bevrijding coör
dineert, heeft voor de herdenking
van de gevechten vijf plaatsen in
de Ardennen uitgekozen waar in de
winter van '44-'45 felle strijd werd
gevoerd tussen de geallieerden en
de Duiters.
De belangrijkste manifestatie was
gisteren bij het Amerikaanse mo
nument op de Mardassonheuvel in
Bastogne. In aanwezigheid van de
Belgische koning en tal van mili
taire autoriteiten werd eer betoond
aan de duizenden gesneuvelde sol
daten en aan de Amerikanen die
Bastogne met succes bleven verde
digen tegen Duitse aanvallen.
Herdenkingsplechtigheden zijn er
vandaag en morgen nog in Houyet,
Stoumont, Vielsalm en Sankt-Vith.