Psalmen en
erwtensoep,
maar de dekens
blijven foetsie
Hij is er!
06-8877
'Veertien vrachtwagens weg'
Logisch
-DE STEM-
'Shocklong':
therapie nog
oorzaak en
onduidelijk
Sc
DE STEM
Behendighei
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
Huwelijk
Hulporganisaties in
Albanië hebben vooral
met zichzelf te doen
DE STEM
'Kerstkaarten
retour afzender'
VRIJDAG 15 DECEMBER 1994
Nagenoeg op het
scheiden van het
Internationaal Jaar
van het Gezin hebben de Ne
derlandse bisschoppen nog
een geloofsbrief over het hu
welijk uitgebracht.
Nu is dat late tijdstip op zich
niet erg. Het belang van het
onderwerp staat of valt im
mers niet met dat VN-thema-
jaar. En om maar met de deur
in huis te vallen: de bisschop
pelijke huwelijksbrief 'In God
verbonden' is eenzijdig. Maar
daarover hoeft niemand deze
keer te vallen.
De bisschoppen komen er na
melijk zelf rond voor uit. Ze
hebben bewust een aantal
brandende kwesties buiten
beschouwing gelaten. Zoals
bijvoorbeeld hoe huwelijk en
gezin er in ons land op het
ogenblik voorstaan. Ze zien
dus voorbij aan de echtschei
dingen, de gebroken gezinnen
of geweld in het huwelijk.
Waar gaat de brief dan wel
over? De bisschoppen noe
men hun schrijven uitdrukke
lijk een geloofsbrief. Dat is
een betrekkelijk nieuw woord
in het religieuze spraakge
bruik. Het is in zwang geraakt
om zijn gevoelswaarde. Het
duidt aan, dat het de afzender
niet te doen is om polemiek,
om bewijsvoering, om verma
ning of gelijkhebberij, maar
om overtuiging en oprechte
getuigenis daarvan.
Een bisschoppelijke geloofs
brief zal dan uiteraard een
getuigenis zijn van 'het geloof
van de kerk', zoals dat heet.
In dit geval dus 'het geloof
van de kerk' inzake het huwe
lijk. Overigens is 'het geloof
van de kerk' niet hetzelfde als
dat, wat door alle kerkleden
geloofd wordt. Met deze uit
drukking wordt bedoeld: dat,
wat volgens het leergezag
(paus en bisschoppen) door
alle eeuwen heen in de kerk
op dynamische wijze is ge
loofd.
„In de loop van de eeuwen is
binnen onze kerk over het
huwelijk een schat aan geloof
servaringen en geloofsinzich
ten gegroeid", zeggen ze en
die schat willen ze over het
voetjicht brengen.
Biedt dit bisschoppelijke
schrijven verrassingen? Nee.
De brief behandelt de beteke
nis, zin en waarde van het
huwelijk vanuit gelovig per
spectief. De lezer krijgt dus
een hooggestemde visie op
het huwelijk voorgezet. Een
visie die het huwelijk veel
hoger en dieper waardeert
dan als een Contract dat twee
mensen van verschillend ge
slacht voor onbepaalde tijd
met elkaar sluiten, waarbij
rechten en plichten worden
vastgelegd en dat om move
rende redenen ook weer kan
worden ontbonden.
Die idealistische visie mag
best weer eens over het voet
licht gebracht worden in een
tijd, waarin onmiskenbaar
sprake is van vervlakking,
waarin nut en rendement de
boventoon voeren en idealen
naar de rand schuiven of zelfs
erover heen.
Leidraad van de brief is de
vraag waarom (nog) in de
kerk trouwen. Kenmerkend
voor de hele aanpak en toon
zetting is bijvoorbeeld dat het
woord onontbindbaarheid in
de hele brief niet voor komt.
Maar wel zinsneden als 'hu
wen is geen momentopname,
maar duurt een leven lang' en
'elkaar genegenheid, intomi-
teit, respect en zorg geven
schept een genadevolle ver
houding waarin trouw geen
plicht meer is, maar een ca
deau aan de ander dat hem/
haar mooier en beter maakt'.
Als je je afvraagt voor wie de
bisschoppen deze brief nu ei
genlijk geschreven hebben,
dan lijkt hij toch vooral be
doeld te zijn voor kateche-
tisch gebruik bij de kerkelijke
huwelijksvoorbereiding van
trouwlustigen. Mensen van
wie het huwelijksbootje op de
klippen is gelopen, kunnen uit
'In God verbonden' weinig
troost of bemoediging putten.
Dat is niet de enige reden om
je af te vragen of de bisschop
pen het zich toch niet wat te
gemakkelijk hebben gemaakt.
Niet het ideaal dat de kerk
van het huwelijk de mensheid
voorhoudt, ligt in deze tijd
onder vuur, maar de kwestie
hoe dat ideaal zich verhoudt
tot de weerbarstige werkelijk
heid en hoe de kerk met die
weerbarstige werkelijkheid
omgaat.
De argwaan die het kerkelijke
huwelijk tegenwoordig bij ve
len ontmoet, is juist dat de
kerk het ideaal tot werkelijk
heid verheft. Want in het ge
val van een onverhoopte mis
lukking is er geen herkansing.
„Geloven is een levenslang
leerproces van vallen en op
staan. Vooral van opstaan en
opnieuw beginnen," zegt de
brief, maar een tweede huwe
lijk, ho maar. Wat heet dan
opstaan en opnieuw begin
nen? Waarom geeft de katho
lieke kerk mensen, van wie
het huwelijk mislukt is, geen
tweede kans? Offert ze deze
mensen in feite niet op aan
haar geloofsideaal en in deze
voege aan haar ideologie?
Die vragen krijgen geen ant
woord.
Bewoners van het gekkenhuis in Tepelenë.
Mevrouw de minister vouwt haar welverzorgde handen. Ze leunt
bijna verveeld achterover en legt de vragenstellers van de Kamer
commissie voor Justitie nogmaals uit waarom bepaalde dingen wel
en andere zaken niet kunnen.
Op een gegeven moment wordt de - veelal op de publiciteit gerichte
- hardnekkigheid haar te veel. Een beetje snibbig vraagt ze het
doorzagende Kamerlid waarom hij wil dat ze vooruitloopt op het
werk van de pas ingestelde parlementaire enquêtecommissie. 'Ter
wijl u zelf vond en nog steeds vindt dat een dergelijke commissie er
moest komen', zegt ze vol verbazing.
Het is de kenmerkende naïveteit van de nieuweling in het Haagse
circuit. Mevrouw Sorgdrager denkt (nog) logisch. Helaas leert de
geschiedenis dat het aanpassingsproces niet lang duurt. (HV)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
S 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-372E3.
Etten-Leur, Markt 28, S 01608-21550, fax 01608-1782r
Goes, Klokstraat 1S 01100-28030, fax 01100-21925
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-1969
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01: .iu-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01 50-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, S 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-236.42/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
De badkamer van het gekkenhuis verdient die naam eigenlijk
niet. FOTO'S PAUL DE SCHIPPER
Door Paul de Schipper
Wie verdonkererhaande de hulpgoederen van
de gedreven, goedbedoelende Oosterhoutse
Wilma van Oss? De evangelisch geïnspireer
de transporteurs die beloofden de boel te
bezorgen? De Albanese mafia? Of misschien
het ziekenhuispersoneel zelf?
Allereerst een discussie met hoofdzuster
Naime Shehu van het gekkenhuis in Tepe
lenë, Albanië.
Wilma: „Ik heb in april vijf trucks vol
hierheen gestuurd met spullen. Is hier iets
aangekomen?"
De hoofdzuster: „Nee, nee."
Wilma: „Achtenvijftig dozen medicijnen?"
De hoofdzuster: „Nee, nee."
Wilma: „Vijftig bedden?"
De hoofdzuster: „Nee, nee. Er zijn hier in
september wel mensen uit Holland geweest.
Ze zeiden: de vrachtwagens komen, maar ze
zijn nooit geweest."
In het gewone ziekenhuis van de stad Tepe
lenë, ook een project van Wilma' s stichting
Hart voor Albanië, ontdekt Wilma wel een
sterilisatie-apparaat en drie bedden, destijds<
afgestaan door het Pasteurziekenhuis in'
Oosterhout: „Het hadden vijftig bedden
moeten zijn. En ik mis de kleren en een
vrachtwagen wc-papier."
„De bedden hebben we onder de streek-kli-
nieken verdeeld," vertelt de directrice nogal
kortaf. i
In het nabijgelegen dorpje Krakes staat zo'n
kliniek.
Ja, chef-arts Dilaver Alushi heeft inderdaad
een mooi stalen bed uit Oosterhout staan.
„Heb ik gekocht."
Gekocht!
Voor vijftig gulden van het grote ziekenhuis
in de stad. Op zijn bureau, een houten tafel,
ligt ook een ansichtkaart: 'Molens van Kin
derdijk'. Die kreeg hij van de christelijke
hulporganisatie Hoop voor Albanië uit
Maasdijk.
Wie antwoord zoekt op die vraag komt
terecht in een jungle van hulpclubs die van
Albanië hun jachtgebied hebben gemaakt.
Veel van deze dames en heren hulpverleners
wensen de Albanezen de hemel toe, maar
elkaar minstens het vagevuur. Wilma van
Oss: „Ik stuurde een vrachtwagen zeeppoe
der mee met en christelijke hulpclub. Het
gevolg: grote ruzie met een andere christelij
ke organisatie. Waarom zij die wagen niet
kregen."
In Albanië werken zestig Nederlandse orga
nisaties! Hoop voor Albanië, Hart voor Al
banië, Hulp voor Albanië, Mensen voor Men
sen, De Ondergrondse Kerk, Stichting Dor-
kas en een reeks Albanië-comités.
Bij de Ondergrondse Kerk gaan hulp en
missie in hetzelfde pakket. Letterlijk, vertelt
Bert Ubbels: „We hebben 100.000 schooltas
sen uitgedeeld. Ja, natuurlijk met bijbels
erin."
Terloops informerend of ik ook christen ben,
legt hij uit hoe de SDOK poogt om 'het
Evangelie te laten neerkomen in de harten
van de Albanezen.' De SDOK deed dat ooit
letterlijk. Toen Enver Hoxha het land nog
potdicht afsloot, wachtte de SDOK op een
gunstige wind en liet in zuid-Italië ballon
nen op met bijbelteksten.
Zendeling Chris Dakas en diens vrouw Lau
ra wonen boven het Stephen Centre, een
evangelisatie-centrum in het centrum van
Tirana. Het Stephen Centre, ook het Albane
se hoofdkwartier van de SDOK, herbergt
een onberispelijk lunchcafé en accomodatie
voor missionarissen.
„Wil je erwtsensoep?" vraagt Laura. Ze
serveert Hollandse snert maar verkoopt ook
hamburgers. Ongevraagd begint ze: „We
hebben hier veel genade nodig. We moeten
de Albanezen leren elkaar lief te hebben."
Ja, haar man beheert het hulpgoederen-de
pot.
Met een mond vol snert lees ik een tekst uit
de Psalmen aan de muur: „Zalig is het volk
wiens God de Heere is." Het zijn de eerste
Nederlandse woorden die ik in Albanië te
genkom. Ernaast hangt een Coca Cola-recla
me: 'It flows from te fountain, beneficial':
Het komt uit de fontein emhet zegent.
Anderhalve uur later: of meneer Dakas nog
komt?
„Mijn man is weg," zegt Laura.
De dekens van Wilma van Oss blijven zoek.
Hulp aan Albanië: wie bij a naar b infor
meert, hoort dat die niet deugt enzovoorts en
dat a daarom maar met een eigen stichting
begonnen is.
Typisch Nederlands, dat zelf willen regelen.
„Het Albanese ministerie dat die hulp coör
dineert, wordt er stapel mesjokke van,"
vertelt Henriëtte Gevers van Mensen voor
Mensen uit Son en Breugel. „Ik vind het
gênant. De hulpverleners lopen elkaar voor
de voeten."
Er is een Nederlandse organisatie in Tirana,
die met helikopters hulp naar de afgelegen
bergdorpen biedt, maar in kwaad gerucht
staat.
„Ze verkopen hulpgoederen op de zwarte
markt," bromt Luan Oryfese, economisch-
directeur van het Universiteits-ziekenhuis in
Tirana, „zelf gezien, biscuits en verpleeg
stersuniformen geschonken door de Neder
landse overheid."
Hij doelt op materiaal van de opgei
dienst Bescherming Burgerbevolking. „Een
deel daarvan is inderdaad naar Albanië
gegaan," aldus een woordvoerder bij h#
Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en
Sport in Den Haag. Van Defensie via or
organisaties doen ons verslag van de bestem
ming. Of we dat controleren, nee, maar
doen er alles aan om het goed te la
verlopen."
Opvallend is de afwezigheid van de grol!
hulporganisaties die op weg naar Afrika het
kleine Albanië links laten liggen. Alleen hel
Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen zijne:
actief in de steden Tirana en Vlora.
In het gekkenhuis van Tepelenë, het project
van Wilma van Oss, werkte ook Arte
zonder Grenzen. Behoudens een paar r
getimmerde aanrechtkastje zijn de sporen
van dat werk niet meer zichtbaar.
Een woordvoerder van Artsen zonder Gren
zen in Amsterdam: „We hebben wat kleine
verbeteringen aan het gebouw aangebracht
Waarom we weggegaan zijn? Omdat hel
programma was voltooid. Alles wat we erin
stopten werd er gelijk weer uitgesloopt, ook
door het personeel zelf. Je moet er in Alba
nië bijblijven. En dan nog worden de spullen
achter je rug vandaan gestolen."
Jan Bor van de stichting De Ondergri
Kerk(SDOK): „Tepelenë is de meest beruch
te stad van Albanië. Niets is daar veilig. Ze
zijn daar zo crimineel dat ze het psychia
trisch ziekenhuis twee keer gekraakt heb
ben: gewoon een ketting aan de voordeur en
een auto ervoor. Ik heb het meegemaakt dat
we een school bevoorraadden, allemaal nieu
we spullen. Er streek een bende van twee
honderd man op die school neer. De politie
was bij ons, kon niks doen. Die kerels stalen
de hele boel leeg."
De SDOK, in Nederland kantoorhoudend in
Hoogblokland, timmerde in Tepelenë plexi
glas voor de kapotte ramen van 'de psychia
trie.' Jan Bor: „Eerst wilde Artsen zi
Grenzen dat tehuis afbreken. Daarna zc
ze toe het vijf jaar te begeleiden. Zeggen ze
nu dat het project afgelopen is? Dat kan
niet."
Een bittere Wilma van Oss, thuisgekomen in
Oosterhout: „Bijbels en een aansichtkaart,
help je daar mensen mee? „De Stem de:
Martelaren staat er op hun brieven. Ze
maken hier meer martelaren dan dat ze
redden. Ik heb vertrouwen in die christelijke
lui gehad. Dat was niet goed. De SDOK
heeft me belazerd."
Bor: „Wilma werkt heel efficiënt en ver
schrikkelijk aktief. Ik heb wel vertrouwen in
haar. Dat dit fout gelopen is betreur ik."
In 1967 beschreef het befaam
de Engelse artsenblad The
Lancet voor het eerst een ei
genaardige complicatie die als
uit het niets plotseling kan toe
slaan. Bij twaalf ernstig zieke
patiënten was hun ziekte op
bijna precies dezelfde manier
uit de hand gelopen: ze werden
allemaal toenemend benauwd
en op de röntgenfoto waren
dezelfde 'wolkige', op 'vocht in
de longen' duidende afwijkin
gen te zien.
Deze gevaarlijk complicatie -
van die twaalf patiënten over
leed de helft - heet sindsdien
ARDS, een nog steeds gevreesd
syndroom dat jaarlijks bij
10.000 Nederlandse patiënten
toeslaat. Van hen overlijdt
ruim de helft.
ARDS is de handzame afkor
ting van Adult Respiratory
Distress Syndrome, wat Potjes
engels is voor een bij volwasse
nen plotseling optredend falen
van de longen. Dit beeld wordt
met name gezien na veelvuldi
ge bloedtransfusies, ernstige
verwondingen en bloedvergifti
ging (daarom wordt ARDS ook
wel 'shocklong' genoemd),
maar kan ook optreden bij een
lange lijst ziekten en ziekma
kende omstandigheden zoals
verdrinking, vergiftiging, het
inademen van braaksel, bestra
ling, of in aansluiting op een
longonsteking. Zoals vele we
gen naar Rome leiden, zo kun
nen zeer verschillende ziekten
leiden tot dezelfde complicatie.
De oorzaak van ARDS is dus
niet exact aan te geven.
Het syndroom onstaat wanneer
beschadigde longblaasjes, de
'blaadjes' van de bronchus-
boom, beginnen te lekken en
eiwit en vocht door gaan laten.
Hoe dat in zijn werk gaat en
waarom precies weet men niet,
maar met dit lekken wordt een
kettingreactie van steeds ern
stigere verschijnselen in gang
gezet.
Nadat het vocht eerst in het
longweefsel terecht komt
('vocht in de long') lopen in een
later stadium de longblaasjes
vol. Uiteindelijk zijn de long
blaasjes in grote delen van de
long niet langer in staat om
voldoende zuurstof uit de inge
ademde lucht te halen. Om het
gebrek aan zuurstof te com
penseren zal de patiënt sneller
gaan ademen, wat hem extra
inspanning kost.
En omdat de oedemateuze lon
gen door al dat binnenstromen
de vocht steeds meer verstijven
gaat het ademen met nóg meer
inspanning gepaard en gaat het
met de patiënt alsmaar slech
ter. Want de zieke longen krij
gen geen rust - integendeel:
hoe zieker ze worden hoe har
der ze moeten werken.
De belangrijkste therapie be
staat uit het bestrijden van de
onderliggende ziekte, bijvoor
beeld door een breuk goed vast
te zetten, een abces te ontlas
ten of door het verwijderen van
een ontstoken orgaan. Dit kan
lang niet altijd.
In dat geval rest slechts 'onder
RUBRIEK
u
o cl
ui Y-
2 4
Door Jan Paalman
steunende therapie'. In de
meeste gevallen beademt men
de met medicijnen suf gemaak
te patiënt kunstmatig met
zuurstof. Dit gebeurt onder iets
verhoogde druk in de hoop dat
daardoor de dichtgeklapte
longblaasjes weer open gaan
staan. Opvlammende luchtwe
ginfecties dienen in de kiem te
worden gesmoord. Veel meer
kan men niet doen.
Sinds 1967 is men dan wel
meer over ARDS te weet geko
men, maar die hoog opgetaste
theorie heeft zich nog steeds
niet vertaald in een effectieve
re therapie. „De sterfte ten
gevolge van ARDS," zo stond
een paar jaar terug in het Ne
derlands Tijdschrift voor Ge
neeskunde te lezen, „bedraagt
nog steeds ongeveer 60 pro
cent, even hoog als in 1967."
Dit percentage neemt met de
leeftijd evenredig toe.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Van Oss in Tepelenë: „Ik breek
ze de poten. Je denkt dat je goed
zit, een professionele organisa
tie, de Bijbel in het vaandel,
maar dit nee."
Een door Van Oss ingeschakelde
Oosterhoutse advokaat, me
vrouw mr. Van der Sluis, heeft
van een ex-relatie van de SDOK
al een Toyota-jeep en geld terug-
geëist. Deze man, de WAO-er
Aaldert Boer uit Zwolle, onder
nam verschillende expedities
naar Albanië.
„Er is veel gesjoemeld," ver
klaart Jan Bor, als directeur van
SDOK eindverantwoordelijk
voor het transport van de goede
ren van de Oosterhoutse stich
ting.
Hij wentelt de schuld af op Boer:
„Hij deed goed werk in dat psy
chiatrisch ziekenhuis. Hij kreeg
via ons spullen uit Oosterhout.
Op het terrein stonden twee lege
containers. Daar hebben we de
goederen van Wilma gedeeltelijk
gelost. De containers zijn leegge
stolen."
Het Bureau Rechtshulp in Zwol
le behartigt de belangen van
Boer. Woordvoerder mr. Van der
Klei: „Boer is niet fit genoeg om
u te antwoordem, maar de claim
van de stichting in Oosterhout is
zeer discutabel."
Over de relatie tussen Boer en de
SDOK zegt hij: „Die is niet dui
delijk. Wat me wel duidelijk
wordt, is dat verschillende groe
pen die Albanië helpen ruziënd
over straat rollen. En waar de
waarheid ligt kan ik niet over
zien."
In Tirana bschikt de SDOK over
De leefomstandigheden in het
ronduit verschrikkelijk.
een depot dat beheerd wordt
door de Amerikaanse zendeling
Chris Dakas. Of daar misschien
nog hulpgoederen van de Oos
terhoutse stichting staan, blijft
onduidelijk. Dakas, die in Tirana
ook een christelijk lunchcafé
drijft, houdt zich onbereikbaar.
„Hij is ziek," zegt zijn vrouw,
even later is Dakas ineens 'weg'.
Afgescheept met een wonder
baarlijke opstanding, dan maar
een telefoontje naar de SDOK in
Nederland. „De spullen van Wil
ma van Oss staan in de gevange
nis van Tepelenë," vertelt
SDOK-directeur Bor tussen neus
en lippen door.
Bor: „Het kon niet anders, van
wege het plaatselijk geboefte.
Met medewerking van de over
heid hebben we in april opslag
ruimte gekregen in de gevange
nis. Boer had er de sleutel van,
dat was de kat op het spek
binden, want wat er nadien in
'gekkenhuis' van Tepelenë zijn
FOTO DE STEM/PAUL DE SCHIPPER
Tepelenë gebeurd is weet ik
niet."
Een woordvoerdster van Artsen
zonder Grenzen bevestigt ie
vaak gewelddadige diefstal van
hulpgoederen in Albanië: „W
spullen verdwijnen achter )e
rug."
Aaldert Boer lijkt van de aard
bodem verdwënen, De man we
er door Wilma van Oss ook van
beschuldigd wordt een hulpjeep
te hebben ingepikt, verbergt zien
achter een geheim telefoonnuffl-
mer en neemt geen aangetekend
brieven aan.
Blijft de vraag of het zoekraken
van veertien ladingen hulpgoe
deren te verklaren is uit
containerdiefstal. Bor: ,,"eer
tien? Dat getal neem ik met een
korreltje zout."
Van Oss had afgelopen weeke
gesprek met de SDOK. "a
reactie: „Ik geloof ze van ëe
kanten. Ik ga Justitie inschaKe-
len."
I
Rotterdam (anp) - Om een
einde te maken aan de jaar
lijkse 'kerstkaartenterreur'
stelt het comité De Beste
Wensen Terug voor alle ont
vangen kerstwensen per ke
rende post portvrij retour te
zenden. De kaart kan wor
den voorzien van een be
leefd 'De beste wensen te
rug', gevolgd door de naam
van de retourzender.
De initiatiefnemers storen
zich vooral aan de beste
wensen van vage bekenden.
Die stapel ongewenste doch
noodzakelijkerwijs te be
antwoorden post brengt een
modaal gezin al snel op en
kele tientallen guldens aan
kosten.
(ADVERTENTIE)
DE NIEUWE
TELEKADO-BEWAARG1DS.
De nieuwe
TELEKADO-Bewaargids is I
uit! met daarin meer dan 160 'I
originele ideeën om iemand I
anders te verrassen. Voor u het
weet is er weer zo'n moment I
om uw familie, vrienden of
kennissen met een
TELEKADO te verblijden.
Bijvoorbeeld bij een jubileum,
een verhuizing of een
verjaardag. U hoeft nu alleen
maar even te bellen.
Wij regelen dan dat uw cadeau
feestelijk wordt ingepakt en
van uw persoonlijke
boodschap wordt voorzien.
Waarna wij het binnen 24 uur
op het door u opgegeven adres
bezorgen, waar ook in
Nederland.
Nog geen TELEKADO-
Bewaargids ontvangen?
Vraag hem dan vandaag nog
gratis aan. Bel:
(20 cc. per minuut)
fl
TELEKADO. De leukste manier oi
iemand anders te verrassen!
PAS DE LAATSTE JAREN w
maatschappelijk probleem be
ren tot dan toe voornamelijk
ving.
De gigantische opmars van de
illegale en legale gokmogelijk
met miljoenen aan prijzenge
dat Nederland meer dan alleer
Die negatieve ontwikkeling w
serieus met het probleem te c
lijke Haagse moraliserende pr
voorzitterschap van de Bred
leven geroepen.
Het is juist die commissievoot
de aandacht heeft getrokken,
hij toegestaan dat er is geëx*
spelletjes met kleine prijzen, d
Nijpels heeft een golf van
Begrijpelijk, want Nijpels hee
gen. Het burgemeesterschap v
terschap zijn gescheiden funi
overeind te houden wannee
toestaat.
Het fanatisme waarmee de m<
op het onderwerp heeft g
waarachtig aan. De commissie
kregen een ontmoedigend kar
averechts werkend totaalverb
zijn dat behendigheidsspellen
te passen.
Het is te hopen dat de Kamer
de commissie Nijpels rapport
ken voelt. Dat zou de bestrij
doen. Die hebben het tot nu t<
Haagse adviezen moeten doe
ties aan de orde kwamen, gaf
