Canada, het nuchtere Noord-Amerika
Er zijn volop bezienswaardigheden, ze te vinden is een kunst
Honda breidt Civic-serie
kunstmatig uit
Anti-diefstalsysteem op alle Primera's
E2
ONDER DE KURK
Dik
[en met Kerst-1
DE STEM
SURPLUS
E3
Dringen voor
plekje
op Chinese
automarkt
RS-virus
Club Med wint aan populariteit
\G 16 DECEMBER 1994
Door Hein Sluijter
Je kunt met het oog op een
normale gezondheid niet bui
ten die zes basisvoedingsstof
fen. Maar wel altijd buiten
alcohol, hoe leuk en lekker je
het ook kunt vinden. Maar
alcohol heeft nu eenmaal de
eigenschap om net als koolhy
draten, eiwitten en vetten in
het lichaam te verbranden en
energie te brengen.
Joke zegt dat alcohol wél vet
kan worden. Gewoon een aan
elkaar rijgen van atomen, zegt
ze. Dat gaat met behulp van
allerlei stoffen in het lichaam,
r
a-
:n
je
o-
:n
:r-
en
de
je
je
ol
>g
IS,
is
jft
>s-
en
bt.
zoals enzymen en nog 'veel
meer kleine stofjes', die che
mische reacties teweeg bren
gen. Als je per dag niet meer
dan 2000 calorieën nodig hebt
en je overschrijdt dagelijks
die grens met wijn of een
andere alcoholische drank
dan is in principe de basis
gelegd voor een uitdijend
lichaam.
Pats, die zit.
En die alcoholist blijft dun
omdat zelfs hij via uitsluitend
alcohol die 2000 calorieën
niet kan halen. Hij zou bij
voorbeeld elke dag vijf flessen
wijn moeten drinken.
Verder vindt Joke dat ik ster
ke buikspieren heb. Omdat ik
mijn buikje kan inhouden, als
ik dat wil. Laat ik die ronding
hangen, dan is er volgens haar
in tegenstelling tot wat ik wel
eens gehoopt had, géén spra
ke van een eenvoudige spier-
verslapping maar van opge
propt vet.
Een wijnbuik kan dtis net zo
goed als een bierbuik. Als je
te veel worst of vermeceili
eet, kan zich zelfs een worst
buik of een vermecellibuik
ontwikkelen. Het maakt niet
uit.
En die Italianen dan? Dat
blijft een geheim. a
kom ik dit jaar uit op een menu
jaar of tien geheel zelfstandig
worden. Natuurlijk heb ik gekozen
er zichzelf respecterend kind lekker
aar dan wel een speciale), macaroni
en een toetje (maar dan een extra
irecht en het toetje, volgende week
elversierselen. Alle gerechten zijn
n, 1/2 kilo rijpe tomaten, 1 kruiden-
tje knoflook, 2 eetlepels olie, scheut
roogde basilicum, 2 blaadjes laurier,
i kleine stukjes
en bak het fijn
iten in een schaal met kokend heet
tomaten afkoelen en pel ze, snij ze
zo klein als je kunt
isnippers 5 minuten zachtjes bakken
de pan en laat het geheel nog een
roert
tomaten voorzichtig open, giet de
:en halve liter water bij
tomaat in de pan en breng de soep
u bij: laurierbladeren, basilicum (een
llonblokje
zachtjes doorkoken
maken en vlak voor het opdienen nog
en een klein scheutje koffieroom en
m één slag rond, zodat er in de soep
in, 1 banaan, 1 kiwi, 1 rijpe peer, 1
groom (of een bus spuitslagroom), 2
>lag, sterretjes-vuurwerk
lormidden (tussen de donkere, harde
inderkant; dan kun je gemakkelijk het
:rp mesje het vruchtvlees van de schil
ir de schillen
rtjes van de velletjes en leg ze in een
en snij hem in plakjes; leg deze direct
appelpartjes en roer het geheel goed
sinaasappel worden de plakjes me
ndarijn, appel en peer schoon, snij ze
ekom
met de vanillesuiker
len worden de sinaasappelen gevul
an een dikke dot slagroom
at kaneelpoeder of hagelslag
■k. Ze in ieder toetje een sterretje e
binnen. Heel feestelijk!
VRIJDAG 16 DECEMBER 1994
De skyline van Toronto kan zich meten met die van Manhattan.
FOTO NICO KOOLSBERGEN
Door Nico Koolsbergen
Canada. Wie heeft er geen familie
zitten? Alleen de ooms en tantes, de
broers en de zussen zijn al een
bezoekje waard. Maar Canada heeft
meer te bieden. Het is goedkoop. En
net Amerika. Of toch niet?
Op de schouw van opa en oma stond
een wonderschone lamp. Een blauwe
cilinder, een centimeter of veertig hoog.
Ging de stekker in het stopcontact,
veranderde het blauw in een landschap
met een grote waterval.
Maar voor het mooiste moest je nog iets
langer wachten. De toenemende hitte
van de gloeilamp zette een stuk karton
in de lamp in beweging. En dan begon
nen de Niagara-watervallen te stromen.
Opa en oma hadden de lamp mee naar
huis genomen na een bezoek - per
boot - aan hun kinderen in het verre
land. Een tocht naar Canada was niet
compleet zonder bezichtiging van de
watervallen en de aankoop van enkele
passende souvenirs.
Dat was halfweg de jaren vijftig. Tien
duizenden Nederlanders hadden de gro
te oversteek gemaakt naar Australië,
Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika. Maar Ca
nada trok het meest. Uit de haven van
Rotterdam vertrokken ze, met de Grote
Beer of de Statendam. Weken zaten ze
op zee. Het afscheid op de kade was
voor eeuwig; nooit zou je elkaar nog
zien. Tenzij je - zoals opa en oma - in
goeden doen was.
Na de snikken in Rotterdam haastten
de achterblijvers zich per fiets naar
Hoek van Holland. Midden over de
Nieuwe Waterweg dreef statig het enor
me passagiersschip langs. Nog één keer
zwaaien voor het aan de einder ver
dween. Het contact beperkte zich ver
der tot brieven en foto's. Van de water
vallen en de nieuwe neefjes en nichtjes
die in dat verre land werden geboren.
De helft van de ooms en tantes vertrok
in die jaren naar het beloofde land.
Daarna nam de welvaart toe en toen
bleek het afscheid toch niet voor altijd
te zijn geweest. Vandaag de dag doet
het vliegtuig een uur of zeven over de
reis. Tante Mien is nu 75 en komt elk
jaar een paar maanden naar Nederland,
om familie en kennissen te bezoeken.
Daarna gaat ze weer naar Dresden in
Ontario, het stadje waar de authentieke
'negerhut van oom Tom' staat. Het
beroemde verhaal van Harriet Beecher
Stowe is waar gebeurd.
Ook uit andere landen trok Canada
nieuwe burgers. De plaatsnamen in het
land getuigen ervan. Vrij dicht bij el
kaar liggen stadjes en dorpen als Lon
don, Cambridge, Chatham, Westmin
ster. De naam van de dubbelstad Wa
terloo/Kitchener zegt weinig over de
wortels van de inwoners. De straatna
men daar des te meer. Het is alh-s Duits
en elk jaar viert de stad een U Tbundig
Oktoberfest. Met bier en vorst. De
highland games in het dorp ergus zijn
groter opgezet dan de spelen m het
Schotse moederland.
Canada wordt druk bezocht, vooral het
zuiden van Ontario waar de meeste
Nederlanders zich vestigden. Alle be
zoekers komen terug met enthousiaste
verhalen. Over de ruimte, de welvaart
En over de Niagara-watervallen.
Canada 3000 is een luchtvaartmaat
schappij die gespecialiseerd is geraakt
in het vervoeren van Nederlanders over
en weer. Het is geen uitzondering als de
mededelingen aan boord ook in het
Nederlands worden gedaan. Dat geeft
een prettig thuisgevoel. De vluchten
zijn goedkoop, beduidend voordeliger
althans dan van andere luchtvervoer
ders. Dat trekt de zuinige Nederlander,
die dan maar op de koop toe neemt dat
er aan boord van Canadese maatschap
pijen een absoluut rookverbod geldt.
Is zuid-Ontario een vakantieland? Zon
der twijfel, ook al vindt men er niet het
verpletterende natuurschoon waarom
Canada - meer naar het noorden - be
kend is. Dit gebied is overwegend vlak.
het doet vaak aan agrarisch Nederland
denken zonder de slootjes, de molens en
de boerderijtjes. Soms duiken er bossen
op. Wie het zuiden van Zweden kent,
waant zich dan even daar.
Het wemelt er van de bezienswaardig
heden, maar het is een kunst ze te
vinden. De Europese gewoonte om al op
tientallen kilometers afstand borden te
plaatsen die naar een pretpark of bij
zonder evenement verwijzen, is volledig
onbekend. Aan de hand van wegen
kaarten en wegnummers zal men zich
een weg moeten zoeken. Met de auto,
want alternatieven zijn er nauwelijks.
Dit is een land en volk op wielen.
Canada is een jong land. En wat maar
even in aanmerking komt, wordt tot
monument of bezienswaardigheid ge
bombardeerd. Een Nederlandse die er
al jaren woont, maakt er grapjes over:
'Another plaque, someone important
must have farted here', spot ze. ('Alweer
een plaquette, hier moet vast een be
langrijk iemand een wind gelaten heb
ben.') Het hotel Bradgate Arms in Tor
onto mist de plaquette nog, maar lang
kan het niet meer duren. Het wordt
gedreven door alweer een Nederlander:
Bertil de Kloet, afkomstig uit Nijmegen.
Het Nederlands elftal heeft er afgelopen
zomer voor de WK nog gelogeerd en De
Kloets zoontje Sebastian was de mas
cotte van Oranje.
De Kloet is trots op zijn hotel, dat met
zijn Russische chef-kok ook hoog scoort
op de lijst van Canada's beste restau
rants. Maar ooit zal hij terugkeren naar
Nederland. De zaken gaan prima, maar
wie eenmaal in Nijmegen heeft ge
woond, weet waar hij oud wil worden.
En waar je moet zijn als je echt van
voetbal houdt. En Canada kent geen
frietjes met pindasaus...
De topsporten zijn en blijven ijshockey
- dat hier gewoon hockey heet - en
baseball. De BlueJays uit Toronto zijn
in de laatste sport wereldkampioen. Het
leven is doordrongen van honkbal, net
als m de VS. Dat blijkt bij een bezoekje
aan Ska-Na-Doth, een herbouwd india-
nendorpje in de buurt van London. Een
paar blanke kindertjes spelen rond een
houten pot met een enorme vijzel. Een
blond meisje van een jaar of vijf sjouwt
de vijzel rond. „My baseball bat," zegt
ze trots.
Canada is anders dan de Verenigde
Staten. De auto's en de verkeersregels
zijn het zelfde, de skyline van de fraaie
wereldstad Toronto kan zich meten met
die van Manhattan, de taal is (behalve
in Quebec) identiek, al zijn er kleine
verschillen in de spelling, de televisie is
ook hier een aaneenschakeling van re
clamespots waartegen zappen niet meer
helpt. Ook hier wordt met dollars be
taald, al is de Canadese variant minder
waard dan in de VS, ongeveer 1,34
gulden. De biljetten van 100 dollar doen
in formaat en opdruk aan de Neder
landse snippen denken; en ook hier
staat er een vogel op. Net als in de VS
komt bij de aangegeven prijzen altijd
nog tax.
Canada ligt ten noorden van de VS en
dat betekent dat er geen subtropische
gebieden voorkomen. Maar 's zomers is
het er wel warmer dan in Nederland,
terwijl de winters aanmerkelijk kouder
zijn. Als in Californië nog in de Pacific
wordt gezwommen, zijn de Canadezen
sneeuw aan het ruimen. Daar beginnen
ze soms in oktober al mee. Canada eet
met mes en vork, veel Amerikanen
hebben genoeg aan vork en vingers.
Het grootste verschil zit in de mensen.
Canadezen zijn nuchter; ze doen aan
noord-Europeanen denken. Amerika
nen zijn uitbundiger en hebben het hart
meer op de tong. Komt het door het
andere klimaat of door de eenzaam
heid? Canada is na Rusland het grootste
land ter wereld. Maar er wonen maar 28
miljoen mensen, de meesten in het zui
den van Ontario en het Franstalige
Quebec. Naar het noorden toe belanden
we in een vrijwel onbewoond land, met
wouden en meren, met bergen en beren.
Bij de Niagara Falls wemelt het van de
Amerikanen. De befaamde watervallen
zijn vanaf de Canadese kant het mooist.
Het bijbehorende stadje is één toeris
tenfuik, met eindeloos veel hotels en
vermaak. Het natuurgeweld is om
zoomd door souvenirwinkels, uitzicht
plaatsen en parkeerterreinen.
Daar zijn ze dus, de watervallen die al
veertig jaar tot de familietraditie beho
ren. Zo zien ze er uit in het echt. Net de
lamp van opa en oma. Zouden zulke
lampen nog worden gemaakt? De sou
venirwinkels zijn afgeladen met asbak
ken, shirts, prentbriefkaarten en wat
niet al meer. Maar geen lampen met
stromende watervallen. Ze zijn al lang
geleden verboden. Te brandgevaarlijk.
Informatie over reizen naar Canada bij de
sectie Toerisme van de Canadese ambas
sade: Parkstraat 25, 2514 JD Den Haag,
telefoon 070-3614111. Canada 3000 is te
bereiken via 020-6758226. Er zijn vluchten
op Canada van veel andere maatschappij
en, waaronder de KLM.
Door Rien van der Steen
Honda vervangt de Concerto
door een nieuwe vijfdeurs Civic.
Een kunstgreep, want omdat de
Concerto absoluut geen succes
geboekt heeft wordt de opvolger
gewoon voorzien van een wel-
luidender naam. En daarmee
wordt de Civic-serie dus 'kunst
matig' uitgebreid.
En Honda heeft er grote plan
nen mee. De Nederlandse direc
teur Bert Waterman noemt de
groei van het marktaandeel van
zijn merk van essentieel belang.
„We hebben de prijzen van ver
schillende modellen verlaagd en
we willen ons marktaandeel in
Nederland van 2 naar 3 til
len. De nieuwe vijfdeurs Civic is
afgeleid van het vierdeurs mo
del, is voor een groot deel ont
wikkeld in Europa en wordt
gebouwd in de fabriek in Enge
land, waar ook al een Accord-
model in elkaar gezet wordt.
Deze nieuwe Civic moet voor
een doorbraak van Honda in
Europa zorgen".
De nieuwe Honda is het komen
de voorjaar leverbaar in vier
uitvoeringen, elk met een ande
re motor. De basis is een 1.4 met
90 pk. Dan volgt een zuinige
VTEC E 1.5 met eveneens 90 pk.
Verder zijn er een 1.6 met 113
pk en het topmodel SR met 1.6
motor en 126 pk. Alle motoren
hebben vier kleppen per cilin
der en meerpunts brandstofin
jectie. Want techniek speelt bij
Honda als altijd een voorname
rol. Airbags zijn nergens stan
daard, maar wel in alle uitvoe
ringen te krijgen. Een bijzon
derheid is een ingebouwde 'rol-
beugel' voor de vijfde deur, die
de carrosserie extra stijf maakt.
De Civic met vijf deuren is een
gezinsauto, die er goed uitziet,
redelijk uigerust is en goed
rijdt. Voor Nederland leveren
de 1.4 en 1.5 motoren geen pro
blemen op, maar in bergachtig
terrein wordt dat anders. Dan is
de 1.6 in deze ca. 1100 kilogram
wegende auto hard nodig.
Een diesel is er nog steeds niet
bij Honda. In de Europese die-
selmarkt bij uitstek, Frankrijk,
wordt in de Concerto's een tur
bodiesel van Peugeot geleverd,
maar in de rest van Europa is
het nooit zover gekomen. Honda
is op zoek naar een passende
dieselmotor, maar het zal nog
wel even duren voor hij daad
werkelijk te koop is.
De goedkoopste Civic met vijf
deuren kost zo goed als 33.000
gulden. De 1.5 met zuinige
'arm-mengsel' motor is duizend
gulden duurder. Een 1.6 staat
op 42.000 gulden en 1.6 SR met
behalve een automaat alles-er-
op-en-eraan komt op 49.490
gulden. Honda wil er volgend
jaar in totaal 3500 van verko
pen.
De nieuwste Honda ziet er niet
uit als een Civic. Honda heeft
die naam gekozen omdat hij al
twintig jaar bekend is. En na
tuurlijk, om van de aanduiding
Concerto af te komen. Be
nieuwd wat het merk onder
neemt als de 'echte' Civic-serie
straks vernieuwd wordt. De
vijfdeurs zal dan wellicht nog
een tijdje gehandhaafd worden.
De opvolger van de slecht verkopende Concerto met vijf deuren heet weer 'gewoon' Civic.
FOTO HONDA
De Nissan Primera is voor het nieuwe modeljaar
vernieuwd. Aan de buitenkant is daar trouwens
weinig van te merken. Een chroom randje in de
grille, iets andere achterlichten en dat soort
dingen. En de meeste versies worden nog steeds
geleverd met standaard airconditioning. De be
langrijkste wijziging aan de nieuwe Primera is
een driepunts startonderbreker in alle uitvoerin
gen.
Diefstal van en uit auto's is een toenemend
probleem in Europa. In de Nissan-fabriek in het
Engelse Sunderland zijn zelfs technici die zich
gespecialiseerd hebben in auto-inbraak. Ze laten
zien dat een deurslot binnen twee seconden uit
het portier getrokken wordt, het stuurslot slopen
kost ook maar een paar seconden en met behulp
van een lange, smalle haak is een achterdeur van
een auto door een kenner ook in een wip geopend.
Met behulp van een elekriciteitsdraadje en een
klemmetje kan een beetje inbreker ook de centra
le vergrendeling van een auto zodanig dwarsbo
men dat die in no-time openspringt. Voor een
goed begrip: dat gebeurt van buitenaf. De inbre
ker zoekt onder een spatbord naar een vitale
spanningsdraad en heeft de auto in een oogwenk
open.
Het technisch centrum van Nissan in Cranfield in
Engeland heeft voor de Europese markt een
anti-diefstalsysteem ontwikkeld, waardoor het
onmogelijk is de auto te starten. Het is overigens
al goedgekeurd door het Nederlandse TBBS, dat
dit soort systemen voor de verzekeringsmaat
schappijen keurt. De startonderbreker wordt au
tomatisch ingeschakeld als de motor afgezet
wordt en dat is zichtbaar door een knipperend
rood lampje onder de voorruit. Middels radiogol
ven, dus geen infrarood, kan de bestuurder het
systeem uitschakelen. Het systeem kan uitgebreid
worden met een alarminstallatie.
De nieuwe Primera's worden geleverd als vier- en
vijfdeurs. De voordeligste vierdeurs kost
35.995,-. De duurste versie is de vijfdeurs 2.0
GT, die 64.795,-kost.
Nu bekend is geworden dat
Porsche voor de Chinese Volks
republiek een auto ontwikkeld
heeft komt er meer informatie
vrij over die voor autofabrikan
ten aantrekkelijk geachte
markt.
Volvo heeft inmiddels een im
porteur aangesteld voor noord
oost China, een gebied met een
bevolking van 100 miljoen men
sen. Chrysler heeft er al een
keer of drie enorme orders ge
boekt. En Mercedes heeft op een
autotentoonstelling in Beijing
een studie getoond van een
compacte auto voor de Chinese
markt.
Mercedes-Benz heeft tegelijker
tijd de Chinese regering voor
stellen gedaan hoe het verkeer
in het land tot ontwikkeling
gebracht kan worden. Op de
autotentoonstelling waren meer
dan twintig fabrikanten aanwe
zig.
Mercedes werkt sinds 1949 sa
men met Chinese partners. In
1950 werden al autobus-chassis
aan China geleverd. Volgens
topman Helmut Werner wordt
China een uiterst belangrijke
automarkt. Werner: „Wij willen
de Chinezen laten zien hoe ze
auto's moeten bouwen en ze
onze know-how aanbieden". De
studie, die in Beijing getoond is,
zal straks in een fabriek waar
Mercedes aandelen heeft ge
bouwd worden in een jaar
oplage van 250.000 stuks. De
basisversie zal ongeveer 17.000
gulden kosten.
Volgens Mercedes-Benz zullen
in het jaar 2004 ruim twee mil
joen nieuwe auto's verkocht
worden in China. Op dit mo
ment zijn dat er nog geen
500.000.
De kinderafdeling
van het Spaarne-
ziekenhuis is over
vol en het Haagse St. Juliana
Kinderziekenhuis moest zelfs
patiëntjes weigeren. NCRV's
Hier en Nu wijdde er een
uitzending aan. Het tamelijk
onbekende RS-virus heerst
weer en slaat vooral bij de
allerkleintjes 'potentieel le
vensbedreigend' toe. „Al in
augustus kregen wij de eerste
gevallen binnen," zegt dr. P.
Gerrits, kinderarts van het
Nijmeegse Canisius-Wilhelmi-
na-Ziekenhuis. „De laatste
<lrie weken is het echt proble
matisch. Ook wij hebben kin
deren door moeten verwij
zen." Maar volgens het Rijks
Instituut voor Volksgezond
heid en Milieuhygiëne
(RIVM) heerst het RS-virus
niet veel heviger dan notmaal.
Het RS-virus. een handzame
afkorting van Respiratoir
Syncytiaalvirus, waart elk jaar
in de wintermaanden rond
met een piek in de maanden
december, januari en februa
ri.Bij volwassenen is het een
van de 188 verwekkers van
een gewone verkoudheid en
veroorzaakt, zo heeft iemand
uitgerekend, gemiddeld 4 da
gen koorts, 12 dagen hoesten
en 22 dagen een verstopte
neus.
Maar bij zuigelingen kan het
virus alarmerend toeslaan.
Een dik Amerikaans leerboek
weet te melden dat één op de
tweehonderd kinderen ooit in
het ziekenhuis wordt opgeno
men wordt vanwege een uit
de hand gelopen infectie. Van
hen krijgt tien procent het zo
benauwd dat ze beademd
moeten worden en van alle in
het ziekenhuis opgenomen
patiëntjes sterft twee procent,
wat neerkomt op een totale
sterftekans van 1 op de
20.000. Een kleine kans, een
kind loopt in een auto vele
malen meer gevaar, maar
toch.
De verschijnselen kunnen die
van een gewone verkoudheid
zijn. dus koorts, hevige loop
neus. keelpijn of tonsillitis.
Het virus laat pas echt zijn
tanden zien als het afdaalt
naar de lagere luchtwegen.
Alle verkoudheidsvirussen
hebben die neiging, maar het
RS-virus is toch wat anders
dan anderen omdat het zich
bij voorkeur in de kleinste
zijtakjes van de bronchieën
nestelt.
Een ontsteking van deze
bronchioli heet bronchiolitis,
een vervaarlijk ziektebeeld
waarbij het kind alsmaar be
nauwder kan worden. Vooral
bij de allerkleinsten, en vooral
als ze te vroeg geboren zijn of
een afwijking hebben aan hart
of longen, kan dan een zie
kenhuisopname nodig zijn.
Sommigen van die kinderen
moeten zelfs kunstmatig wor
den beademd. De cardinale
vraag is natuurlijk wanneer
ouders zich terecht ongerust
moeten maken want kinderen
worden voortdurend belaagd
door virussen. Pluis of niet
pluis?, dat is de kwestie.
„Als het kind een goede kleur
heeft en alleen maar piept
dan kan het kind in overleg
met de huisarts heel goed
thuis worden behandeld,"
zegt kinderarts Gerrits. Dat
wordt anders als het bij het
piepen moe worden en slecht
gaat drinken.
Als het kind al ademend zijn
neusgaten openspert, waarbij
de ruimten tussen de ribbetjes
ook nog naar binnen trekken,
kortom, als het kind pompend
en zagend gaat ademhalen en
bleek en grauw van kleur is,
dan is er reden voor bezorgd
heid. Het is dan verstandig
om de huisarts te waarschu
wen. „In de meeste gevallen
kun je een afwachtend beleid
voeren, kinderen hoeven lang
niet altijd naar het zieken
huis," aldus Gerrits. „Maar
Door Jan Paalman
we weten dat een kind op de
derde tot vijfde dag door een
dal gaat. Dus als zo'n kind de
eerste of tweede dag al heel
benauwd is dan kun je erger
verwachten." Daar komt bij
dat voedingsproblemen bij
zuigelingen vaak uitputting
kunnen veroorzaken. Ze drin
ken niet terwijl de kefhoest ze
makkelijk laat spugen. „Dat is
vaak ook een reden om die
kinderen op te nemen."
De behandeling is voorname
lijk ondersteunend', vernevel
de slijmoplossende en lucht-
wegverwijdende middelen te
gen de benauwdheid, zo nodig
extra zuurstof en in het uiter
ste geval beademing. Men is
vooral beducht voor een hele
kleine risicogroep, de groep
van te vroeg geboren kinde
ren en kinderen met hart- en
longafwijkingen. Die krijgen
daarnaast ook het virusrem-
mende ribavirine toegediend.
Daarmee is de kous helaas
niet helemaal af. Na een RS-
virusinfectie blijven de lucht
wegen een paar maanden
overgevoelig. Dat gaat van
zelf weer over. Maar bij kin
deren met aanleg voor CA-
RA lijkt het RS-virus een blij
vende overgevoeligheid van
de luchtwegen uit te lokken
en men weet niet goed wat
men daar van denken moet.
Het is het probleem van de
kip en het ei. Veroorzaakt die
aanleg voor astma een hevi
ger RS-virusinfectie, of maakt
het RS-virus deze kinderen
extra gevoelig voor astma?
Dan is er nog een intrigeren
de kwestie. Kinderartsen heb
ben duidelijk de indruk dat
het RS-virus dit jaar heviger
woedt dan andere jaren, maar
het Rijks Instituut voor
Volksgezondheid en Milieu
hygiëne vindt van niet. „Het
hele jaar door zijn er sporadi
sche gevallen van een RS-vi
rusinfectie, maar de epidemie
is pas goed begonnen in de
week van 24 tot 29 oktober,"
zegt dr J.C. de Jong, viroloog
bij het RIVM.
De laboratoria van de zieken
huizen sturen elke week de
uitslagen van viruskweken
naar het RIVM, zodat men
daar de verspreiding van het
RS-virus met enige vertraging
tamelijk nauwkeurig kan vol
gen. Wat blijkt nu? Halverwe
ge november waren er inder
daad meer gevallen van een
RS-virusinfectie. Maar de
aantallen schommelen altijd
van jaar tot jaar en de cijfers
van dit jaar liggen nog steeds
binnen het normale. Dat
spoort niet met de ervaring
van de kinderartsen.
„Ik denk dat dit komt omdat
een Intensive-Care afdeling al
gauw vol ligt want daar zijn
maar een paar bedden be
schikbaar", zegt De Jong.
„Dat geeft een onrustig ge
voel omdat de kinderartsen
niet die zorg kunnen geven
die ze eigenlijk zouden willen
geven. Bovendien kwam vorig
jaar het RS-virus vorig jaar
wat minder voor zodat de
aantallen nu buitensporig
hoog lijken. In een kliniek
waar de zwaarst zieke kinde
ren worden binnengebracht
krijgt men dan al gauw het
gevoel dat het virus heeft toe
geslagen dan normaal."
Club Med wint aan populariteit in Nederland. Volgens moeder
maatschappij Club Méditerranée groeit de Nederlandse markt
voor deze manier van vakantievieren het snelst in de hele
wereld. Club Med Nederland registreerde van oktober vorig jaar
tot afgelopen november dertig procent meer boekingen, de
sterkste stijging van alle landen waarin Club Med vertegen
woordigd is.
Toch zijn de bijhorende aantallen bescheiden: het aantal
Nederlandse Club Med-gangers steeg van 10.500 naar 13.700.
De Vogezen in Frankrijk, Marbella in Spanje en de clubdorpen
op de Griekse eilanden Corfu en Kos zijn in Nederland het
populairst. Volgens J. van Bever, directeur Nederland van Club
Med, slaat de alles-inbegrepen-formule hier steeds beter aan.
„Wij hebben het afgelopen jaar met voordelige aanbiedingen
gewerkt. Daardoor is ons imago - 'dure vakanties' - veranderd.
Dat was onze grootste handicap. Zeker, mensen betalen bij
boeking een hogere reissom dan voor andere reizen. Maar dan
hoeven ze op de plaats van bestemming hun portemonnee niet
meer te trekken. Alle sportactiviteiten, alle lessen, amusement
en het eten zijn allemaal bij de reissom inbegrepen. Behalve de
drankjes in de bar. We hebben nu aangetoond dat die formule
ook in het prijsbewuste Nederland aanslaat, de komende jaren
moet hier de grote doorbraak komen."
Moederbedrijf Club Méditerranée trok vorig jaar, dat zwaar
verliesgevend was, wereldwijd ongeveer 1,2 miljoen gasten. Dat
moeten er binnen zes jaar jaarlijks 2 miljoen zijn. Club Med gaat
de komende jaren het aantal clubdorpen sterk uitbreiden, vooral
in Azië en het Midden-Oosten.
