er
'Wöltgens geen fractievoorzitter'
Hij komt!
06-8877
79°
Voormalig CD A-dissident Scholten wil voor PvdA in senaat
tmmsws
KRO 'bezet' de brug bij Grave
Ac
Beter maar duurder
'Paars niet exporteren
naar de derde wereld'
uw
profiteer
korting
A2
DE3 STEM
BINNENLAND
A3
PvdA-voorzitter Rottenberg bij presentatie kandidatenlijst Eerste Kamer:
Verhoging van
collegegeld
in etappes
DE STEM
COMMENTAAR
Controle: 21 dronken rijders
Pax Christi zwaait Ernst en Schmitz uit
Twee gewonden
busongeluk
naar huis
BINNENLAND KORT
KNIPKORTING VAN JAC.HERMANS
OP MAANDAG, DINSDAG EN WOENSDAG
Rundergehakt
:MBER 1994
ter een kaars aan te steken
rsternis te vervloeken,
hinese spreekwoord heeft
International geïnspireerd
iezen van haar beeldmerk;
met het prikkeldraad er
e Sané
FOTO AP
een paar Europese mach-
Mijn vader moest onder
m in de Tweede Wereld-
uitsers te vechten. Mijn
eft in de Eerste Wereld-
fde gedaan. Je kunt in
enden en duizenden gra-
n Senegalese soldaten die
.kende, verre, patrie zijn
r een internationale wet
echten die zegt dat iedert
en dezelfde rechten heeft.
in Europa kan nog men-
a zomaar naar een front
lijk, er blijven conflicten,
p de wereld neemt toe en
st van de Derde Wereld
ls je de zaken vanuit een
rspectief bekijkt hebben
eel vooruitgang geboekt."
ar geleden was marteling
n geaccepteerd als onder-
juridische systeem. Dood-
s. Dat verandert allemaal.
en proberen die evolutie
e maken. Daarom is het
ook zo belangrijk dat nu
gen een man als Savimbi
dat hij geen kinderen moet
r. gelden hadden de gene-
'ns-Amerika toch volstrekt
rotesten. Nu schermen lan-
bia of Peru met een grote
nbureaucratie om hun
chermen - ook al doden ze
nog steeds hun burgers.
egeringen die de mensen-
treden zijn tegenwoordig inp
ing door de internationale
linie gedrukt. Het maakt
1 in vele landen gelukkig
iter."
MAANDAG 12 DECEMBER 1994
Den Haag (anp) - Het gewe
zen cd A-kamerlid Jan-Nico'
Scholten doet voor de tweede
achtereenvolgende keer een
gooi naar een PvdA-zetel in
'de volgend jaar te kiezen
nieuwe Eerste Kamer.
Scholten is op de zaterdag vast
gestelde concept-lijst door de
PvdA-top een vijftiende plek
toegedacht. Dat biedt een gerede
kans op een verkiesbare plaats.
Het PvdA-congres velt op 21
januari een definitief oordeel.
Scholten opteerde ook bij de
vorige verkiezingen voor de Eer
ste Kamer, van 6 maart 1991,
voor een senatorzetel maar
maakte uiteindelijk geen schijn
van kans. Scholten, thans voor
zitter van Vluchtelingenwerk
Nederland, redde het toen niet in
een poging via een van de PvdA-
gewesten een verkiesbare plaats
te bemachtigen. De gigantische
electorale dreun voor de sociaal
democraten bij de Statenverkie
zingen resulteerde vervolgens in
een teruggang van 26 naar 16
zetels in de Eerste Kamer.
Scholten trad begin jaren '80
met veel misbaar samen met
compaan Stef Dijkman uit het
CDA. Hij maakte sinds septem
ber 1970 deel uit van eerst de
ARP-club en later de christen
democratische fractie in de
Tweede Kamer. Een knallende
ruzie met de rest van de frac
tie(top) over de plaatsing van de
kruisraketten in ons land, alsme
de verlaging van de sociale uit
keringen en ambtenarensalaris
sen, leidde op 8 december 1983
tot het vertrek van Scholten en
Dijkman uit de CDA-fractie.
Tot grote woede van toenmalig
fractieleider Bert de Vries en
partijvoorzitter Piet Bukman
stelden Scholten en Dijkman
hun zetels niet beschikbaar,
maar vormden de fractie 'Stef en
Ik'. In april 1985 hield 'Stef' het
na een mislukt avontuur van hun
nieuwe Basisbeweging voor Vre
de en Solidariteit voor gezien en
stapte bij wijze van parlementair
unicum over naar de toenmalige
PPR. Scholten bleef tot aan de
verkiezingen van mei 1986 als
eenmansfractie over en meldde
zich vervolgens aan als lid van
de PvdA.
Scholten is overigens de tweede
ex-overioper die voor de PvdA
verkiesbaar staat voor de Eerste
Kamer. Voormalig PPR-kamer-
lid Erik Jurgens staat genoteerd
voor de elfde plek op de con
cept-lijst. Hij stapte na zijn
PPR-periode en een periode als
NOS-voorzitter over naar de Pv
dA en verwierf vervolgens na
mens die partij in 1986 een
plaats in de Tweede Kamer. Ju
rist en staatsrechtdeskundige
Jurgens was bij de kamerverkie
zingen van mei dit jaar niet
herkiesbaar.
Van onze Haagse redactie
Amsterdam - PvdA-partijvoorzitter Felix Rottenberg vindt
het beter als Thijs Wöltgens geen voorzitter wordt van de.
pieuwe PvdA-fraetie in de Eerste Kamer.
Rottenberg noemt het 'verwar
rend' als Wöltgens, die fractie
voorzitter was in de Tweede Ka
merfractie van de PvdA, bij zijn
overstap ?aar de Eerste Kamer
meteen fractievoorzitter zou
worden.,' Volgens Rottenberg
vergt "het burgemeesterschap
van Ktfkrade ook de nodige tijd'
van Völtgens, die de Tweede
Kamer eind augustus verliet.
Rot/enberg luidde het vertrek
va)< Wöltgens uit de Tweede Ka-
n«r vorig jaar in. In september
1)93 twijfelde de partijvoorzit
tér openlijk over de terugkeer
van fractievoorzitter Wöltgens,
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het collegegeld
wordt de komende jaren geleide
lijk verhoogd tot 3250 gulden
per jaar.
Dit studiejaar bedraagt het col
legegeld nog 2150 gulden. Dat
wordt volgend jaar 2250 gulden,
in 1996 2750 gulden en vanaf
1997 3250 gulden per jaar. Dat
levert een besparing op van 400
miljoen gulden per jaar. Ouders
van studenten met een belast
baar inkomen tot 60.000 gulden
krijgen deze verhoging weer ge
compenseerd via de aanvullende
beurs. Die compensatie kost 200
miljoen. Per saldo bespaart het
kabinet vanaf 1997 jaarlijks 200
.miljoen.
die daarop zelfs overwoog om
meteen op te stappen.
Wöltgens staat vijfde op de kan
didatenlijst voor de nieuwe Pv-
dA-fractie in de Eerste Kamer.
Deze lijst werd afgelopen zater
dag gepresenteerd en wordt door
het PvdA-congres in Maastricht
op 4 maart vastgesteld. De PvdA
heeft nu zestien zetels en hoopt
door middel van de Statenver
kiezingen van 8 maart twintig
zetels te halen.
De nieuwe lijst wordt aange
voerd door Kamervoorzitter
Herman Tjeenk Willink. Hij is
een van de slechts vier senatoren
die terugkeert. Tweede op de
lijst staat senator Joop van den
Berg, die volgens Rottenberg ge
schikt is om voorzitter van de
nieuwe fractie te worden. De
huidige fractievoorzitter Ger
Schinck, burgemeester in
St.Michielsgestel, is geen kandi-,
daat voor een nieuwe termijn.
Opvallende namen op de kandi
datenlijst zijn de oud-staatsse
cretarissen Job Cohen (zesde) en
Elske Ter Veid (tiende). Cohen
bedankte voor een post in het
nieuwe kabinet. Ter Veld werd
vorig jaar door de PvdA-fractie
tot aftreden gedwongen vanwege
een gebrek aan communicatie.
Volgens Rottenberg mag de kan
didatuur van Ter Veld be
schouwd worden als een morele
genoegdoening van de PvdA aan
Ter Veld. Een andere opvallende
nieuweling is oud-CDA-kamer-
lid Jan Nico Scholten. De voor
zitter van Vluchtelingenwerk
staat vijftiende op de kandida
tenlijst.
STUDENTEN BETALEN de hoge rekening voor het doorbreken
van de impasse tussen minister Ritzen en de universiteiten en
hogescholen. Want de bezuinigingen op dat hoger onderwijs
worden via een forse verhoging van de collegegelden groten
deels afgewenteld op de studenten, cq hun ouders. De studenten
voelen zich verraden door universiteiten en hogescholen. Begrij
pelijk - wekenlang trokken zij immers gezamenlijk ten strijde
tegen de 'onaanvaardbare' aanslag van 500 miljoen op het hoger
onderwijs.
Het resultaat is niettemin een knappe prestatie van Ritzen: de
paarse plannen om een half miljard te schrappen op het hoger
onderwijs, bedacht op een achternamiddag in augustus, zijn voor
deze kabinetsperiode volledig van tafel. Sterker nog, universitei
ten en hogescholen krijgen tussen 1998 en 2000 vijfhonderd
miljoen om reorganisaties zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Die reorganisaties zijn het onherroepelijke gevolg van een
ingrijpende hervorming van het hoger onderwijs. De uniforme
studieduur gaat op de helling, studenten gaan in de 21ste eeuw
gemiddeld een half jaar korter studeren en de verscheidenheid in
opleidingen wordt groter. Dat alles moet ervoor zorgen dat de
overheidsbijdrage aan het hoger onderwijs op termijn jaarlijks
tweehonderd miljoen gulden lager wordt.
Als uitkomst van het akkoord nemen de studenten nog eens 400
miljoen (naast de één miljard op de studiefinanciering) extra
.voor hun rekening. Volgens Ritzen verdedigbaar, omdat met de
voorgenomen hervorming de kwaliteit van het onderwijs verbe
terd wordt.
Maar die hervorming zal pas na de eeuwwisseling haar beslag
krijgen, terwijl de studenten al vanaf 1996 meer moeten betalen.
°ie rekening loopt bovendien nog fors op vanwege de invoering
van de prestatiebeurs in 1995. Dat betekent dat zij geld moeten
lenen om te studeren. Die lening wordt achteraf deels omgezet in
een beurs als blijkt dat studenten snel genoeg en voldoende
studieresultaten hebben geboekt.
In wezen introduceert Ritzen een verkapt leenstelsel. Maar de
wijze waarop - via het uitkleden van het 'oude' beurzenstelsel -
js dubieus. Studenten weten nu absoluut niet meer waar ze aan
oe zijn. Het zou eerlijker van Ritzen zijn om nu meteen een
teenstelsel in te voeren. Op zich is zo'n stelsel verdedigbaar,
want het is billijk om mensen die dank zij een studie een goed
aetaalde baan krijgen, daarvoor een prijs te vragen.
(ADVERTENTIE)
Haarlemmermeer (anp) - In een gezamenlijke actie hebben de politie
Haarlemmermeer, het Korps Landelijke Politiediensten afdeling
Randstad en justitie Haarlem in de nacht van zaterdag op zondag bij
21 automobilisten geconstateerd dat zij te veel hadden gedronken.
Zij kregen allen een dagvaarding uitgereikt.
De actie werd uitgevoerd tussen negen uur 's avonds en vier uur 's
ochtends, op diverse lokaties in de Haarlemmermeer. Vijftig mensen
van politie en justitie namen eraan deel. In totaal werden 2710
voertuigen gecontroleerd.
Acht overtreders kregen een transactie van 320 gulden aangeboden,
in het kader van het lik-op-stuk-beleid bood justitie zeven personen
een transactie van 600 gulden aan en twee een van 800 gulden. Van
vier mensen werd het rijbewijs ter plaatse ingenomen, één automobi
list werd ingesloten, omdat hij weigerde zijn identiteit bekend te
maken. Alle overtreders kregen een dagvaarding mee naar huis.
Indien zij de boetes niet betalen, zullen zij in maart volgend jaar
voor de rechter moeten verschijnen.
DE NlHl'WE
TELEKADO-BEWAARGIDS.
Let deze week extra op uw
brievenbus. Want vandaag of
morgen kunt u de nieuwe
TELEKADO-Bewaargids
ontvangen met meer dan
160 originele ideeën om iemand
anders te verrassen. Voor u het
weet is er weer zo'n moment om
uw familie, vrienden of kennissen
met een TELEKADO te
verblijden. Bijvoorbeeld bij een
jubileum, een verhuizing of een
verjaardag. U hoeft alleen maar
even te bellen. Wij regelen dan
dat uw cadeau feestelijk wordt
ingepakt en van uw persoonlijke
boodschap wordt voorzien.
Waarna wij het binnen 24 uur op
het door u opgegeven adres
bezorgen, waar ook in Nederland.
Heeft u volgende week nog geen
TELEKADO-Bewaargids
ontvangen, vraag hem dan meteen
gratis aan. Bel: 06-8877
(20 ct. per minuut)
TELEKADO. De leukste manier
om iemand anders te verrassen!
Bisschop Ernst en staatssecretaris Schmitz nemen afscheid
van Pax Christi Nederland. foto anp
Van onze redacteur geestelijk leven
Utrecht - De beoogde vernieuwing van de Nederlandse
buitenlandse politiek mag zeker niet inhouden, dat er
minder geld wordt uitgetrokken voor ontwikkelingssa
menwerking. Want dat zou het paard achter de wagen
spannen betekenen.
Die vernieuwing mag evenmin
inhouden, dat ontwikkelings
samenwerking een 'paarse
mentaliteit' gaat exporteren
naar het zuidelijk halfrond.
Want daar is religie nog wel
degelijk een belangrijk ele
ment in het geheel van de
samenleving.
Beide geluiden kwamen zater
dag in Utrechtse Pieterskerk
naar voren op een forum van
Pax Christi Nederland. Het
forum ging over vernieuwing
van de buitenlandse politiek
en de rol van kerken en kerke
lijke organisaties daarin.
Met het forum, een muziekuit
voering en een receptie nam
Pax Christi afscheid van bis
schop H. Ernst die 17 jaar
lang voorzitter is geweest van
deze katholieke vredesorgani
satie, en van staatssecretaris
Elizabeth Schmitz van Justi
tie, die acht jaar lang vice-
voorzitter is geweest.
Mgr. Ernst wordt opgevolgd
door bisschop drs. A. van
Luyn van Rotterdam. Zater
dag heeft ook de eerste moslim
zijn intrede gedaan in de be-
stuursgelederen van Pax Chri
sti: de 31-jarige Coskun
£örüz, consulent bij het Am
sterdamse Centrum voor Bui
tenlanders en voorzitter van
de Bijzondere Leerstoel Islam
aan de Universiteit van Am
sterdam.
De staatssecretaris die nu het
vluchtelingenbeleid onder
haar hoede heeft, werd eraan
herinnerd dat zij ais vice-
voorzitter van Pax Christi
haar voorganger Kosto uit
drukkelijk had gevraagd om
veel meer Bosnische vluchte
lingen in ons land op te ne
men. Of zij daar nu liever niet
aan herinnerd wilde worden,
luidde de vraag.
„Als het goed is," antwoordde
zij, „blijft men mij achtervol
gen met wat ik vroeger bij Pax
Christi gezegd en gedacht heb.
Mijn idealen zijn echt niet
verdwenen. Het liefst zou ik
tegen iedereen willen zeggen:
kom allemaal binnen, we heb
ben plaats en kansen voor u.
Maar dat is niet zo. Ik zal dus
wel eens dingen moeten doen
die me pijn en moeite kosten."
Op het forum kwam ook uit-,
voerig aan de orde dat er in de
hele samenleving nog veel te
weinig is nagedacht over alle
voors en tegens en de effecten
van VN-vredesoperaties. De
laatste handeling van mgr.
Ernst als voorzitter van Pax
Christi was zaterdag dan ook
de ondertekening van het for
mele verzoek aan de Katho
lieke Universiteit Nijmegen
tot oprichting van een bijzon
dere 'Pax Christi'-leerstoel
voor 'Beleidsmatige en inter-
nationaal-rechterlijke aspec
ten van VN-operaties' bij de
Faculteit der Beleidsweten
schappen.
De theorievorming van VN-
operaties moet wetenschappe
lijk hoognodig ontwikkeld
worden, want ondanks het
toegenomen aantal operaties
in de afgelopen jaren verkeert
dit instrument van conflictbe
heersing in de wereld nog al
tijd in een experimenteel sta
dium.
Een Duitse soldaat staat zon~
dag op de brug over de Maas
bij Grave. De brug was het
hele weekend afgesloten voor
verkeer omdat de KRO opna
men maakt voor de serie De
Bospartizanen. foto anp
Utrecht (anp) - Van de vijf
ernstig gewonden van het
busongeluk in Duitsland die
waren opgenomen in het
Academisch Ziekenhuis in
Utrecht (AZU) zijn er twee
naar huis gestuurd.
Zowel zij als de drie achterblij
vers in het calamiteitenhospitaal
maken het volgens een woord
voerster van het ziekenhuis vrij
goed. Psychisch hebben de
slachtoffers nog veel te verwer
ken, maar dat geldt eigenlijk
voor heel Elburg, waar de
slachtoffers vandaan komen, al
dus de woordvoerster.
Of de vijf gewonden in het Duit
se ziekenhuis waar zij lagen de
gevreesde ziekenhuisbacterie
mrsa hebben opgelopen, is pas
vandaag of morgen vast te stel
len. Het is in Nederlandse zie
kenhuizen gebruikelijk dat pa
tiënten, die in een buitenlands
hospitaal hebben gelegen, wor
den geïsoleerd en onderzocht op
de mogelijke aanwezigheid van
de bacterie. De bacterie kan bij
mensen met een verzwakt af
weersysteem voor gezond
heidsproblemen zorgen.
De inzittenden van de veronge
lukte Nederlandse bus waren le
den van een koor uit Elburg. In
Duitsland zijn twee zwaarge
wonden achtergebleven. De stof
felijke overschotten van de zes
ongekomen koorleden worden
niet eerder dan dinsdag naar ons
land overgebracht.
Kinderjury kiest dagbladfoto '94
De persfoto 'Noodsprong van stier in publiek' is zaterdag
door de Kinderjury van de Nederlandse dagbladen gekozen
tot krantenfoto van het jaar. De foto werd gemaakt door de
Spaanse fotograaf Julio Munoz.
Tbc asielzoekers door slechte ventilatie
Nijmegen - Gebrekkige behuizing met slechte ventilatie en
weinig daglicht heeft bijgedragen aan de snelle verspreiding van
tuberculose (tbc) onder asielzoekers in het Nijmeegse pre-op-
vangcentrum Waalhaven. Ook de trage opsporingsmethode is
een oorzaak. Tot die conclusies komt longarts en sociaal-genees
kundige J. van Loenhout-Rooyackers, werkzaam bij de GGD in
de regio Nijmegen. Het onderzoek is zaterdag gepubliceerd in
het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
In de periode november '93-april '94 zijn 928 aspirant-asielzoe
kers opgevangen op drie cruiseschepen. De vakantieboten zijn
niet geschikt voor permanente bewoning en bieden ieder
normaal plaats aan ongeveer 100 mensen. Van Loenhout consta
teert dat de ventilatie op de boten slecht was; zowel in de
slaaphutten als in de eetzaal. Uiteindelijk is bij vier mensen
open tbc geconstateerd. Zestien mensen, onder wie 14 medewer
kers, raakten daardoor geïnfecteerd.
'Geef dieren plaats in grondwet'
Utrecht - Dierenmishandeling is nog beter aan te pakken, als in
de grondwet komt te staan dat dieren eigenwaarde hebben en
als levend wezen gerespecteerd moeten worden. Tweede-Kamer
lid B. van den Bos (D66) zei dit zaterdag in Utrecht, waar de
Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren hem be
noemde tot Dierenbeschermer van 1994. Hij deelt de titel met
het Eerste-Kamerlid T. Pitstra van GroenLinks.
Van den Bos zei dat de mens tweeslachtig is als het gaat om de
gezondheid en het welzijn van dieren. „Het principe dat dieren
als levend wezen gerespecteerd moeten worden, wordt wei
erkend in de wet voor 'gehouden dieren'. Maar het hoort
natuurlijk evenzeer thuis in de flora- en faunawet. Bejaarde
dieren en uitheemse soorten hebben net zo goed hun eigenwaar
de."
Om daar niet steeds opnieuw over te hoeven discussiëren, wil
Van den Bos dat er een passage over dieren komt.in de
grondwet.
Bisschoppen: Huwelijk zeer waardevol -
Utrecht - Met een lied van Huub Oosterhuis besluiten de
Nederlandse bisschoppen hun herderlijk schrijven over het
huwelijk. Daarin benadrukken ze het sacramentele karakter van
het huwelijk. 'In God verbonden', geschreven in het kader van
het Internationaal jaar van het gezin, wordt deze week in alle
parochies verspreid.
De bisschoppen willen geen schets van de situatie van het
huwelijk in Nederland presenteren. „Hoewel we weten dat er in
onze samenleving ook problemen zijn rond het huwelijk -
scheidingen, gebroken gezinnen, geweld in het huwelijk -,
concentreren we ons hier op de geloofsachtergronden. We willen
aantonen dat de rijkdom van ons geloof veel kan betekenen voor
gezinnen."
Vijf winnaars Poetry Park Poëzieprijs '94
Rotterdam - Vijf dichters hebben gisteren de Poetry Park
Poëzieprijsvraag van 1994 gewonnen. Zij mogen als beloning op
11 juni in Rotterdam, tijdens het festival Poetry Park, voordra
gen uit eigen werk.
De winnaars zijn de Turkse Nurten Dogan met haar gedicht Biz,
de Ghanees K. Osei-Boahene met The gifted linguist, de
Marokkaan Mahjoub Benmoussa met Vrouw uit Meknes, de
Surinamer Guiliaume Pool met Ze zullen nooit weten waarom
en de Amerikaan Steven Daniels met Inside Blues. Hun werken
waren volgens de jury het beste op het gebied van originaliteit,
zeggingskracht en taalgebruik.
De organisatoren van de prijsvraag zijn de Rotterdamse Kunst
stichting, de Stichting LIFT en de Stichting Kunstzinnige
Vorming Rotterdam. Zij beogen door de wedstrijd inzicht
krijgen in de kwaliteit van dichters uit andere culturen.
Douane vindt Ghanees cultureel erfgoed
Rotterdam - De douane in Rotterdam-Botlek heeft in een
container, afkomstig van het onder Liberiaanse vlag varende
schip Kuhawa, voorwerpen gevonden die "behoren tot het
culturele erfgoed van de West-Afrikaanse staat Ghana. Een
groot deel van de lading had niet uit dit land geëxporteerd
mogen worden, zo meldde de Ikon-radio. De lading was bestemd
voor een Nederlandse kunsthandelaar.
Bij de lading trof de douane onder meer een servies aan, dat
afkomstig is uit een koningsgraf. Volgens de Afrika-conservator
van het Tropenmuseum in Amsterdam Harry Leyten zijn de
schalen illegaal opgegraven en hadden ze het land nooit uit
gemogen. Hoe hoog de marktwaarde van de goederen is, wilde
Leyten niet zeggen.
(ADVERTENTIE)
Wederom deze week extra knipkorting bij Jac.Hermans. Met de inlevering van deze advertentie
ontvangt u op maandag, dinsdag of woensdag nog eens ƒ7.00 extra profiteerkorting op een
kilopakket rundergehakt. Dal is nog n's profiteren!
I per pakket circa 1000 gram
I Normaal 14.99 BAA
L NU SLECHTS f W
Bel voor de dichtstbijzijnde Jac. Hermans winkel:
02154-83333
Deze aanbieding is geldig van:
12 dec. t/m 14 dec. 1994
Tegen inlevering van deze advertentie.
Alleen geldig op maandag^ dinsdag en woensdag