Het Europa van
Jacques Delors
'Briljante top-advocaat' voor de rechter
Arts i
Rechters
Inspraak
-DE STEM-
DESTEM
Een man, ee
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
OndersteBO VEN
Afscheid van
de architect
die het
Europese huis
in de
steigers zette
Op verdenking van valsheid in geschrifte voor miljoenen-witwas druggeld
DE STEM
Regeringsparti
Poot verliest
zaak tennishallen
Het tijdschrift heet
'OndersteBO-
VEN'. Het ver
schijnt vier keer per jaar. Het
is van DISK, is het landelijke
orgaan van het arbeidspasto
raat, waarin de katholieke en
een stel protestantse kerken
samenwerken.
Tegenwoordig wordt gespro
ken van arbeidspastoraat, in
het verleden zijn termen ge
bruikt als bedrijfsapostolaat
en industriepastoraat. De
nieuwe naam dekt de lading
veel beter: DISK opereert
niet alleen meer in de indus
triële sector, maar ook in de
zorg- en de agrarische sector.
Daarenboven is DISK pasto
raal werkzaam onder werklo
zen en arbeidsongeschikten.
Die naam van dat tijdschrift,
daar is iets mee. Je leest er in
eerste instantie misschien
over heen. Och, denk je wel
licht als je er nog eens naar
kijkt, typografisch grapje zo
als ze die naam hebben ge
schreven. Maar als je jezelf de
vraag stelt waarom déze typo
grafische vorm is gekozen,
realiseer je je dat er meer mee
aan de hand is. Ik vind het
altijd weer een knap staaltje
taalkunst, als men in een
naam of in één woord een
wezenstrek of program tot
uitdrukking weet te brengen.
'OndersteBOVEN' is onmis
kenbaar meer dan zomaar
een naam. Het drukt kernach
tig het ideaal uit, dat het ar
beidspastoraat voor ogen
heeft. Je associeert de naam
makkelijk met de evangelie
passage 'de laatsten zullen de
eersten zijn'.
Zo ver wil 'OndersteBO
VEN', lijkt me, niet gaan.
Maar het arbeidspastoraat
wenst wel dat mensen die aan
de onderste sport van de eco
nomische ladder bungelen, de
kans krijgen zelf naar boven
te klauteren of naar boven
geholpen worden. Minstens
zover naar boven, dat ze ge
woon een fatsoenlijk leven
kunnen leiden.
Het recht op bestaanszeker
heid, daarvoor komt het ar
beidspastoraat op. En van wie
dit recht geschonden of be
laagd wordt door allerlei ont
wikkelingen, met hen wil het
arbeidspastoraat solidair zijn,
hen geestelijk steunen en
stem geven.
Maar de bijbelse gerechtig
heid - want dat is inspiratie
bron en richtsnoer - reikt ver
der. Binnen de kerken heeft
zich de laatste jaren een dui
delijke stroming gemanifes
teerd die zich toelegt op de
relatie tussen geloof en eco
nomie. DISK is daarvan een
belicaaming.
Vanuit het geloof worden de
ontwikkelingen in het ar
beidsbestel en in de economie
gemeten met maatstaven van
rechtvaardigheid, menselijk
heid, eerbied voor het gescha
pene. Dit hele complex van
denken en handelen wordt
vier keer per jaar in 'Onder
steBOVEN' ter kennisneming
gebracht van ieder die er
maar kennis van wil nemen.
Voor drie tientjes per jaar een
gids om ook met ogen van
geloof te leren kijken naar
arbeid, werkloosheid en eco
nome.
Het arbeidspastoraat bestaat
als gespecialiseerde vorm van
kerkewerk nog maar betrek
kelijk kort. De kerken hielden
zich tot aan de Tweede We
reldoorlog vooral de arbei
ders bezig wat hun woonsitua
tie betreft, met het gezin dus.
De situatie waarin de kost
verdiend moest worden, viel
buiten het pastorale gezichts
veld. Die zaak werd overgela
ten aan de confessionele vak
bonden.
Maar in de jaren veertig van
deze eeuw groeit bij H. Beel,
dan aalmoezenier van sociale
werken in de Zuidlimburgse
mijnstreek en later hulpbis
schop van Roermond, het in
zicht dat de wereld van de
arbeid een verregaande in
vloed heeft op het hele leven
van elke mens, dus ook op
zijn inzichten en geloof.
Mgr. Beel legt in 1943 in Ker-
krade de eerste kiem van het
rooms-katholieke bedrijfsa
postolaat. Over de opkomst
van dat bedrijfsapostolaat in
ook de andere bisdommen is
onlangs het boek 'Pendelen
tussen werk en kerk' versche
nen.
Het is geen wetenschappelijke
verhandeling, maar het zijn de
nog in leven zijnde pioniers
die hun verhaal vertellen. Zo
vertelt oud-hoofdaalmoeze
nier J. van der Meer a.a. van
het bedrijfsapostolaat in het
bisdom Breda wat hem ertoe
bracht een tijdlang als haven
arbeider in Rotterdam te
gaan werken. En pater Jan
van Berkel vertelt over zijn
ervaringen in het Bredase be
drijfsleven van de jaren vijftig
en zestig. Naast deze twee
komen nog eens vijftien pio
niers aan het woord. Zonder
meer boeiend.
'OndersteBOVEN', uitgave
DISK, 29,50
Hub Crijns, Herman Noorder-
graaf, Eef van Vilsteren: 'Pende
len tussen werk en kerk. Verha
len rond de opkomst van het
bedrijfsapostolaat'. Uitgeverij
Narratio en DISK, 20,
De stad zorgt goed voor haar burgers. Ligt er een voorstel op tafel,
mag elke belanghebbende zijn zegje doen. Vreest hij nog niet
genoeg gehoord te zijn, mag hij aan het begin van de raadsvergade
ring nogmaals het woord doen.
Valt het besluit in het nadeel van een burger uit, kan hij nog naar de
rechter. Een heel circuit van informeren, inspreken, beïnvloeden en
protesteren is in het Nederlandse besluitvormingsproces ingebouwd.
Desondanks is de stad er niet gerust op dat de burger tevreden
gesteld is. Er wordt gedacht over hoe de invloed van de bewoner te
vergroten. Ambtenaren schrijven een notitie. De raad vergadert
over het plan en vervolgens komen er avonden in alle wijken en
buurten over hoe de inspraak te verbeteren.
Inspraak over inspraak, het is zoiets als ruiken aan je eigen neus.
(CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-1782'
Goes, Klokstraat 1S 01100-28030, fax 01100-2192^.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751fax 01140-1969
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01 .20-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01l50-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax P1184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
Door onze correspondent
Bert Schampers
Brussel - Op de Europese top
in Essen, vandaag en morgen,
is de Fransman Jacques De-
lors voor het laatst aanwezig
in zijn functie als voorzitter
van de Europese Commissie.
In januari treedt Delors terug
om, is de verwachting, mee te
doen aan de race om het
Franse presidentschap.
Steeds als Jacques Delors de
Europese journalisten in Brussel
toespreekt of een verklaring
komt afleggen, verschijnen er
eerst twee of drie lijfwachten in
de perszaal van het Breydelge-
bouw, waar de Commissie zetelt.
Hun aanwezigheid onderstreept
dat de voorzitter van de Europe
se Commissie een belangrijk per
soon is.
Het is Delors zelf die zijn functie
de afgelopen tien jaar heeft op
gewaardeerd en dat blijkbaar zo
overtuigend heeft gedaan, dat in
juni van dit jaar de premiers van
twee lidstaten bijna letterlijk om
zijn stoel vochten.
De 69-jarige Delors, minister in
drie opeenvolgende regeringen
van de socialistische premier
Pierre Mauroy en zoon van een
bode van de Franse nationale
bank, zegt van zichzelf dat hij
vooral een ingenieur en tacticus
is, veel meer dan de denker en
filosoof waarvoor sommigen
hem houden.
De Britse journalist Charles
Grant schreef eerder dit jaar een
biografie over Delors en diens
Brusselse hofhouding. Grant
stak zijn neus in het Huis dat
Jacques bouwde en toonde zich
vol bewondering voor de man
die Europa handen en voeten
gaf.
Na tien jaar aan het hoofd van
de Europese Commissie is Delors
het symbool geworden van de
idealen van een generatie van
Europese federalisten. Delors
heeft als geen ander zijn stempel
gedrukt op Europa en weet zich
daarmee op hetzelfde voetstuk
geplaatst als de grondleggers
van het verenigd Europa, Robert
Schumann en Jean Monnet.
Denkers
Delors staat boven de politici en
zo gedraagt hij zich ook. Hij
Jacques Delors
voelt zich naar eigen zeggen niet
echt thuis binnen de partijpoli
tieke structuren. Hij is meer de
man die hoopt bij te dragen aan
de welvaart van de Europeanen
door denkers samen te brengen
en zich vervolgens onder hen te
begeven.
Duidelijk is dat Delors niet meer
zo optimistisch is over Europa.
Toen hij aantrad in januari 1985
waren de vooruitzichten voor in
tegratie een stuk gunstiger. Het
was de tijd dat in 1988 onder
Duits voorzitterschap plannen
werden gemaakt voor een Euro
pese munt en onder Frans voor
zitterschap over een sociaal
handvest werd gesproken.
Delors beseft als geen ander dat
die momenten van euforie in
feite misleidend zijn. Het Ver
drag van Maastricht, waaraan
hij had meegewerkt, kon niet
rekening op veel enthousiasme
bij de burgers. De Fransen keur
den het nog maar net goed, de
Denen verwezen het naar de
prullebak en stemden later pas
in met een op maat gesneden
herziene versie.
Een van de stokpaardjes van
Delors is om de nationale parle
menten meer te betrekken bij
wat zich op Europees niveau
afspeelt. Delors weet donders
goed dat de burgers niet wakker
liggen van zijn Europa, dat in
hun ogen te weinig dynamisch is,
politiek geen vuist kan maken en
waaraan bovendien een luchtje
hangt van fraude en geldverspil
ling.
Standbeeld
Heeft Delors dan geep stand
beeld verdiend? Misschien wel,
maar voorlopig kan worden vol
staan met een fors uitgevallen
kleurendia in het Brusselse me
trostation Schumann, vlak onder
het leegstaande Berlaymontge-
bouw, waar asbest de Eurocra-
ten uit heeft verdreven. Wellicht
dat in de buurt van de Europese
instellingen en het Schumann-
plein nog wel een plantsoen de
naam zal gaan dragen van
'Union Jacques'.
trr" V
In de tièj. jaar van zijn bewind
heeft Delors zich namelijk wel
gemanifesteerd als de dirigent
van het Europees orkest, dat
helaas niet. altijd de maat kon
houden. De Fransman heeft gro
te invloed gehad op het pro
gramma dat moest leiden tot de
interne markt in 1992, de finan
ciering van de EU, de Europese
monetaire en politieke unie.
Daarbij kon hij steeds terugval
len op de steun van zijn vriend
en geloofsgenoot Helmut Kohl.
Geluk
In 1988 had Delors Kohl ge
vraagd zijn schouders onder de
plannen voor de Europese munt
te zetten. Delors op zijn beurt
steunde de Duitse eenmaking.
De tot Europese Unie omge
doopte Europese Gemeenschap
is onder Delors zo'n succes ge
worden, dat tal van landen aan
klopten met de vraag lid te mo
gen worden. Per 1 januari komen
Oostenrijk, Finland en Zweden
erbij.
Misschien heeft Jacques Delors
vooral geluk gehad en was het
niet alleen zijn persoonlijke ver
dienste dat de EU zo belangrijk
werd, al wekt hij soms wel eens
die indruk.
De opvolger van Delors heet ook
Jacques en komt uit Luxemburg.
De christendemocraat Jacques
Santer - in Brussel spottend Jac
ques Digestif genoemd - zal het
niet gemakkelijk hebben in de
voetsporen van Delors te treden.
Toch heeft de Luxemburger bij
de verdeling van de portefeuilles
onlangs wel aangetoond de in
tentie te hebben krachtdadig lei
ding te geven aan de Commissie.
In het boek van Charles Grant
over Delors wordt nogal nadruk
kelijk gewezen op de invloed van
diens hofhouding. De staf van
Delors, rond diens gewezen ka
binetschef Pascal Lamy, heeft
een grote invloed op het beleid
en aarzelde in het verleden niet
werk uit handen van de commis
sarissen te nemen.
Volgens Delors en zijn medewer
kers is kordaat optreden de eni
ge manier om niet te verzanden
in het bureaucratische spinne-
web, dat elke vooruitgang tegen
houdt.
Exclusief
Ondanks een staf van briljante
ambtenaren en adviseurs, nam
Delors het zekere voor het onze
kere. Hij verscheen op vergade-
ritrgeii fiihèStal beter voorbereid
dan de ministers of collega-com
missarissen. Avonden en week
ends heeft Delors opgeofferd om
stukken voor te bereiden en
ideeën uit te werken.
De Fransman leidt een normaal
leven, ondanks een salaris van
380.000 gulden per jaar. Hij
mijdt gala's en recepties zoveel
mogelijk, al kan hij daar nu en
dan niet onderuit.
Het Europees Parlement gaat
Delors een cadeau aanbieden.
Hij krijgt een bundeling van zijn
toespraken in een exclusieve op
lage van 1000 stuks, gebonden in
een lederen kaft. En dat ondanks
het verzet van de Franse neo-
gaullisten in het EP, die het
fotoepa
geschenk vooral zagen als een
ondersteuning voor de presi
dentscampagne van Delors.
In alle hulde, die de ambitieuze
Delors over zich heen heeft ge
kregen en de komende weken
nog zal krijgen, wordt een beetje
vergeten dat de voorzitter van de
Europese Commissie toch ook
veel weerstanden heeft opgeroe
pen door zijn optreden en wijze
van regeren.
Twijfel groeit
Hij heeft Europa dichter bij el
kaar gebracht, maar het werk is
nog lang niet af en de twijfel
over dat grotere Europa neemt
met de dag toe. Daarnaast is het
nog het ongenoegen over het
functioneren van de instellingen
en het gebrek aan democratie.
Delors wordt bestempeld als een
ongemakkelijk en vasthoudend
man, wiens politieke - ego even
groot is als zijn tenen lang zijn.
Hij kan niet tegen zijn verlies en
kritiek op 'zijn' Europa'duldt hij
al evenmin, zoals vorige week
nog bleek tijdens een persconfe
rentie na het referendum in
Noorwegen.
In de geschiedenisboekjes zal het
beeld uiteindelijk positief ge
kleurd zijn. Ook al was hij niet
echt geliefd, Jacques Delors
wordt alom gerespecteerd. Zijn
reputatie is onaantastbaar en
met dat beeld wil hij de presi
dentsverkiezingen ingaan.
Als Delors het redt krijgt Frank
rijk een echte Europese staats
leider, die de komende jaren ook
telkens weer aanschuift bij een
Europese top en daar ongetwij
feld de vinger aan de pols zal
houden.
Van onze verslaggever
Rinze Brandsma
Amsterdam - Zijn arrestatie
in maart wekte al sensatie.
Zijn proces, waarvan van
daag de eerste zittingsdag is
voor de Amsterdamse recht
bank, geldt bij voorbaat als
een van de meest geruchtma
kende van deze maanden.
Terwijl, voor de rechtbank en
het gerechtshof in de hoofdstad,
de processen tegen kopstukken
van drugbendes en hun handlan
gers toch al over elkaar lijken te
tuimelen.
De van valsheid in geschrifte
verdachte advocaat Oscar H.
heet hier voluit mr. O. Hammer-
stein. In en om de hoofdstad is
hij te bekend om het preuts bij
een initiaal te houden, in inter
views wordt hij ook bij name
genoemd en zelf zegt hij geen
kwaad geweten te hebben. Ook
tegen foto's in de rechtzaal heeft
hij geen bezwaar.
'FIOD arresteert twee top-advo-
caten Op verdenking van wit
wassen druggeld', schreeuwden
de koppen toen Hammerstein en
zijn collega mr. B. van der G.
('alias Bob van der Poen') uit
Soest - kantoren in Amsterdam,
Brussel, Parijs, Londen en Düs-
seldorf - werden aangehouden
en in hun kantoren en woonhui
zen door de Fiscale Inlichtingen-
en Opsporingsdienst huiszoekin
gen werden verricht.
Vooral de aanhouding van Ham
merstein kreeg uitbundige publi
citeit: hij was vennoot van het
chique, gerenommeerde advoca
ten- en notarissenkantoor Boe
kei de Nerée in Amsterdam. Met
gretigheid werd vermeld dat me
de-vennoot mr. Frits Salomon-
son niet alleen 'een intieme
vriend' van H. was, maar tevens
huisadvocaat van het Koninklijk
Huis ('juridisch adviseur', beves
tigde de Rijksvoorlichtings
dienst). En hij woonde 'in een
kapitaal pand aan de Keizers
gracht'.
Hammerstein (40) gold als jong,
briljant, maar ook scherp en ar
rogant, 'de Tijl Uilenspiegel van
de advocaten'. Hij groeide op in
Maastricht, waar zijn vader ook
een vermaard strafpleiter was.
In korte tijd had hij zich ontwik
keld tot succesvol verdediger en
adviseur van steenrijke onderne
mers en zakenlieden, aan wiens
reputatie nog wel eens een lucht
je zat.
De verdenking is dat Hammer
stein - naast collega Van der G. -
geholpen heeft met het opstellen
van een valse verklaring voor de
herkomst van een vermogen
waar justitie beslag op had ge
legd. Volgens justitie behoorde
het geld, ruim 17 miljoen,
druggeld, toe aan de grootste
hasjbende van Nederland, het
Octopus-syndicaat, zoals de co
denaam van justitie luidde.
De advocaat had de Surinaamse
multimiljonair/rijst- en hout
handelaar Shyam Guptar, al
lange tijd cliënt van hem, gehol
pen met een document dat de
17 miljoen aan Guptar toebe
hoorde en 'aantoonbaar afkom
stig' was uit transacties met rijst
en hout: liquide overschotten,
winsten dus, en werkkapitaal
voor de handel. 'Rijstbaron'
Guptar zou het geldQ tijdelijk
geparkeerd hebben via de Ne
derlandse Femisbank in Baarle-
Nassau en Zeist en banken in
Zwitserland en Liechtenstein.
Later ontkende Guptar weer, dat
het geld van hem was.
Hammerstein had Guptar al va
ker verdedigd als deze weer eens
beschuldigd was van valse factu
ren bij commissiebetalingen en
provisies in de rijst- en houthan
del - steekgeld en zwarte beta
lingen, meende justitie dan.
Volgens justitie was Guptar he
lemaal niet de feitelijke eigenaar
van het vermogen, maar werkte
deze mee aan een omvangrijke
witwas-operatie. De Octopus
bende zou met slinkse transac
ties de winst uit de drughandel
onder willen brengen bij Gup-
tars bedrijfsadministratie, om
het zo te 'witten' als zijn inko-
men. Bij die operatie zouden de
advocaten creatief meegedacht
en -gewerkt hebben om de mil
joenen weg te sluizen. Volgens
een getuige, de eerder dit jaar
veroordeelde Alkmaarse belas
tingadviseur Rob B., was Ham
merstein juist een van de breinen
achter de witwas-operatie, be
trokken bij de opzet daarvan. B.
is veroordeeld tot een lichte straf
van twee jaar cel en een boete:
hij heeft bekend de Octopus-
bendetop geassisteerd te hebben
bij het witwassen.
Hammerstein ontkent zijn boze
opzet en rol. Hij heeft niet
gesjoemeld, zegt hij. Hij zegt,
zich achteraf te hebben gereali
seerd 'ordinair in de maling te
zijn genomen' door Guptar en B.
Ook zegt hij achteraf toch twijfel
te hebben gekregen waar de 17
miljoen mee verdiend was. Zo
wist hij dat een schip als de
Pacific Tide, gebruikt voor ver
voer van partijen hasj, op naam
van Guptar stond. De Surinaam
se rijsthandelaar is partner in
een vloot van eigen schepen.
Naar zijn kantoor zou hij toege
geven hebben, op zijn minst
naïef te hebben gehandeld.
Ook zou het de advocaat wel
bekend zijn geweest, bij zijn eer
ste gesprek met B., Van der G. en
zijn cliënt Guptar, dat de laatste
beschuldigd werd van criminele
activiteiten. De fiscalist B. ver
klaart zelfs dat juist Hammer
stein hem er op wees dat de 17
miljoen uit hasjhandel afkomstig
was, Volgens hem heeft de advo
caat zelf ook aan de witwas-ope
ratie verdiend. Maar, verklaarde
Hammerstein later in een inter
view, 'ik onderzoek in beginsel
niet hoe een cliënt aan zijn geld
komt; ik ben gewoon de mond
van mijn cliënt'.
In het proces zal de rechtbank
moeten vaststellen of hem die
opstelling heeft opgebroken.
Volgens ingewijden heeft Ham
merstein zich in de verhoren
steeds beroepen op zijn beroeps
geheim en voornamelijk gezwe
gen. In oktober figureerde hij in
een uitgebreide reconstructie an
nex interview in het opinieweek
blad Vrij Nederland: hij getuigde
van rehabilitatie en scheldpar
tijen op de FIOD. In een inter
view met het ANP zei Hammer
stein gisteren zijn proces vol ver
trouwen tegemoet te zien.
In beide interviews ging hij ook
in op zijn persoonlijke omstan
digheden: homoseksueel, lijdend
aan aids, met het perspectief niet
lang meer te leven te hebben. In
de dikke maand dat hij tijdens
het onderzoek vastgezet was in
het Huis van Bewaring voerde
hij correspondentie met pater
Jan van Kllsdonk over zijn uit
vaart. De gevangenschap en de
affaire heeft zijn broze gezond
heid verder ondergraven, zegt
hij.
De publiciteit is er mede een
reden voor geweest dat Boekei
de Nerée hem een week na zijn
aanhouding op staande voet ont
sloeg. Volgens het advocaten
kantoor had Hammerstein 'zich
zelf, de maatschap en de hele
advocatuur in discrëdiet ge
bracht'.
Tegen dat ontslag heeft de Orde
van Advocaten in Amsterdam
wel geprotesteerd: de waarne
mend deken noemde het 'op zijn
zachtst gezegd ongebruikelijk,
niemand is schuldig totdat de
rechter daarover heeft geoor
deeld'. De deken van de Orde
moet zwijgen in Hammersteins
zaak - zij is kantoorgenoot bij
Boekei de Nerée.
De bloedige aanslag met een
handgranaat op de Amsterdamse
kunstenaar Rob Scholte op 24
november bracht Hammerstein
opnieuw in het nieuws. Zelf ver
klaarde hij, via zijn advocaat
mr. Gerard Spong, dat de bom
misschien voor hem bestemd was
geweest. Hij heeft immers een
identieke BMW met een bijna
gelijk kenteken, geparkeerd in
dezelfde buurt. De afgelopen
weken was hij enkele keren tele
fonisch met de dood bedreigd.
De vraag is echter waarom de
onderwereld de advocaat uit de
weg zou willen ruimen: heeft hij
niet steeds1 verklaard, niets van
de witwas-operatie van de drug
bende geweten te hebben?
Er wordt gespeculeerd dat justi
tie moeite heeft met het 'rond
breien' van zijn zaak, zoals zij
zich ook bij herhaling verslikt in
het Octopus-syndicaat. Voor het
Openbaar Ministerie (OM) is het
een prestigezaak. Het durft het
aan, beweerde kopstukken en
handlangers van grote drugben
des nu voor de rechter te bren
gen, ondanks hun maatschappe
lijke status, opdat de 'grote vis
sen' niet vrijuit gaan. Enkele
hoofdverdachten zijn dit jaar in
een reeks processen al wel ver
oordeeld, andere kopstukken lo
pen nog vrij rond wegens gebrek
aan bewijs. In hoger beroep lo
pen de strafprocessen nog. Ook
bij het berechten van deze bende
struikelde het OM over het mo
gelijk gebruik van ongeoorloofde
opsporingsmethoden.
De Octopus-bende moet voor
een waarde van meer dan 1
miljard aan hasj de hele wereld
over getransporteerd en verhan
deld hebben, aangevoerd uit
Azië (met name Pakistan) naar
Nederland en Canada. Dat ge
beurde met eigen schepen, waar
onder de Coral Sea. De bende
wordt ook verdacht achter de
aanslagen op de Amsterdamse
officier van justitie mr. J. Valen-
te te zitten. Ook zijn collega mr.
J. Wortel', aanklager in de Octo
pus-processen, zou deze zomer
met de dood zijn bedreigd.
Mr. Oscar Hammerstein ver
wacht vrijspraak, als hij van
daag kan vertellen hoe hij erin
geluisd is. Maar zijn reputatie is
inmiddels wel te grabbel ge
gooid:
Den Haag (anp) - De Neder
landse Vereniging voor
Rechtspraak gaat met het de
partement van Justitie over
leggen over een betere bevei
liging van rechters en recht
banken.
Dit naar aanleiding van de com-j
motie over de manier waarop
zware criminelen justitie- en po
litiemensen terroriseren en on
derzoeken weten te dwarsbo
men.
„Hoewel nog slechts sprake isj
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Huisartsen moetl
voorschrijven. Het minister
daartoe maatregelen afdwing
KNMP en de Landelijke Huis
Dat hebben regeringspartijeij
PvdA, WD en D66 gisteren
geëist van minister Borst (Volks
gezondheid). De kamermeerder
heid wil dat huisartsen goedkope
alternatieven van bepaalde me
dicijnen kiezen of alleen de stol
aangeven. In dat laatste geval
bepaalt de apotheker welk medi
cijn hij aflevert. Daarmee gaar
de regeringsfracties verder dar
Borst van plan was.
Eerder deze week kondigd
Borst al aan dat ze werk gaa
maken van een lagere medicijn
prijs. Die is in Nederland ve
hoger dan elders in Europ
Van ónze correspondent
Den Haag - De Hoge Raa
heeft de Nuenense zakenmaf
A.F. Poot definitief in hi
ongelijk gesteld in de recht:
zaak die hij in 1988 is begor
nen tegen het ABP, waari
hij 24 miljoen gulden eiste.
Poot beschuldigt het Algemee
Burgerlijk Pensioenfonds
Heerlen ervan dat het zijn fai|
lissement heeft veroorzaakt do
zeven tennishallen in 1980
aan te kopen terwijl hij dat nal
zijn zeggen wel mocht verwacf
ten. Poot had een overeenkor
Imet het ABP over het bouwen
exploiteren van de hallen.
De zeven hallen, waarvan een
Etten-Leur en een in Bergen
Zoom, werden Poots onderganl
De Zwolse rechtbank en het h
in Arnhem wezen Poots eis)
eerder al af. De Hoge Raad zei
dat de Nuenenaar geen feite
heeft aangevoerd waaruit blij'
dat het APB onrechtmatig hea
gehandeld.
Ldi
IQ
AFSPRAAK IS afspraak, denk
staan nog niet alle komm
overeenkomst is rechtsgeldij
niet.
Joop van den Ende, het grq
manssmaak, en Joop van
symbool van burgerhandelsj
omroep gegeven woord inl
combinatie Endemol/Veronic
in medialand en om maxin)
praatje voor de vaak gewees
Samen met de commercie!
sterker worden dan in het e\
verband met Hilversum en
eerste combinatie.
Het klinkt als een ramp. De
sterren en dus een deel vaij
en adverteerders en moet'
minder mensen toe. De put
worden.
Het is mogelijk, maar een ar
Terecht hebben de stroming*
geprobeerd in de kijkcijferr?
ook enigszins, was de ste
massamedia en die moeti
publieksgroepen. Vandaar d
zeer hun best doen de sporti
De vraag is echter of door
eigenlijke karakter van eei
waarom van financiering uil
beantwoord kan worden dat
Televisie heeft twee hoofj
divertissement. Tot nu toe
de nadruk op ontspanning,
en in het kielzog daarvan
over voor informatie, achtej
en cultuur. Bij de Hilvers
meeste geld, en terecht id
amusement.
Nu hoeft dat niet meer. R"1
staat om zonder openbare
mate en naar ieders smae
Publieke omroep kan zich
zonder subsidie kunnen be'
geld en alle zendtijd aan be)
hun doel beantwoordende)
en de EO, is er nu kans 'op
uitdieping van het nieuws,
en verkondiging.
Dat zou winst kunnen zijn.'
geofferd moeten worden
boterham het betreft, mae
Hilversum.
