'Wie blijft
zwijgen neemt
een groot
risico
VVD speelt met maatschappelijk draagvlak asielbeleid
Wederhoor
-DE STEM-
'Winkeliers
openingsti
DESTEM
Wanorde
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
Antwerpse joden
komen langzaam
in verzet tegen
Vlaams Blok
DE STEM
Tegenstelling
Porseleinkast
Toekomst
Fabrikanten v
Volgens een beroem
de versregel van
Vergilius is de moe
der het eerste wat een kind
met een glimlach herkent. Te
genwoordig volgt niet lang
daarna Nijntje, de onvolpre
zen schepping van Dick Bru-
na, het dierfiguurtje dat in
zijn simpele lijnen en met zijn
sprekende kleuren in kinder
ogen over de hele wereld een
glans van herkenning op
roept, lang voordat de peuter
een werkelijk konijn heeft ge
zien. Pas later merkt het kind
dat het wollige knuffelbeest
dat met zijn gevoelige snuffel-
neusje en zijn flaporen achter
de tralies van een hok in de
kinderboerderij zit, eruit ziet
als Nijntje.
Het is ermee als met het eer
ste woord dat een kind op
school leert schrijven en le
zen, het kent de lettertekens
en de daarmee aangeduide
klanken van het woord boom,
voordat het beseft dat een
eik, een den, een spar en een
linde allemaal bomen zijn.
Maar er is een periode in het
leven van opgroeiende kleu
ters waarin de werkelijkheid
nog niet geheel en al in de
wereld van plaatjes is binnen
gedrongen en de voorwerpen
die in het prentenboek staan
afgedrukt eigenzinnige kleu
ren krijgen, die niet aan de
natuur zijn ontleend, zoals we
dat uit het werk van Mare;
Chagall en Franz Mare wel
kennen: een schilder met een
grasgroene wang, paarden
met diepblauwe flanken.
Want al hebben op het voor
beeld in het prentenboek de
tol en de teddybeer en de bal
en het schepje realistische
kleuren, het kind wijkt daar
met een bewonderenswaar
dige creativiteit van af en
steelt alle kleuren van de re
genboog om die, weinig be
kommerd om de loodstrip-
zware omtreklijnen, met on
beheerste armgebaren aan de
overeenkomstige voorwerpen
op de andere bladzijde toe te
kennen. Want wat is er in
kinderogen mooier dan een
paarse teddybeer of een he
melsblauwe priktol?
Dit coloristische geweld pro
beert men intussen al vlug te
beteugelen en in te tomen. In
de prentenboeken, die overi
gens in de speelgoedwinkel in
groter aantallen en duidelij
ker verscheidenheid zijn aan
te treffen dan in de boekhan
del, worden de eerste kleur-
voorbeelden al vlug gevolgd
door modellen waarbij de
kleuterhand alleen maar stip
peltjes met elkaar hoeft te
verbinden om een varken of
een ar op papier te krijgen.
Ook kan het dikgedrukte af
beeldingen op een doorschij
nend velletje overtrekken en
op die manier de parmantige
tekenaar van een zeilschip of
een ouderwetse locomotief
menen te zijn.
Gelukkig laat de kinderlijke
verbeelding zich niet zo ge
makkelijk aan schoolse ban
den leggen. Want op de blan
co pagina's die meestal in een
prentenboek ook nog zijn te
vinden, tekent de kleuter, niet,
gehinderd door voorbeeld of
kleurmodel, zijn kopvoeters
met aardappelhoofden en
harkhanden, die onder rode,
wascowolken in een groene
zee staan, waaruit spichtige
paarse gewassen opschieten.
De dichter Bert Voeten heeft
ooit in het gedichtje 'Marine'
treffend geschetst hoe zijn
dochtertje een schip tekende
vol huizen en bomen. Kom
daar in een prentenboek eens
om!
Prentenboeken
Gelukkig wordt er ook nog
wel een beroep gedaan op de
kinderlijke fantasie in de
prentenboeken waarin met
gekleurde platen, die soms
zelfs gedeeltelijk naar voren
opklappen, een sprookjesach
tig verhaal zichtbaar wordt
gemaakt vol kastelen, paar
den en draken, waar echter
wel de vertellende stem van
vader of moeder bij nodig is.
Want meer nog dan gezien,
moeten de lotgevallen van
Hans en Grietje en van Rood-
kopje en de wolf ademloos
beluisterd worden.
Geleidelijk gaat daarna het
verhaal zich losmaken van de
afbeeldingen en spelen kinde
ren met poppen en blokken,
oude lappen en een karton
nen doos de verhaalde ge
schiedenis a en, vertolken zij
vrijmoedig de hoofdrollen uit
het prentenboek. Niet veel la
ter voltrekt zich het wonder
dat door lettertekens een hele
wereld voor kinderogen open-
waaiert. Van Gulliver en Ro
binson Crusoë. En- van het
Schatteneiland. Daar zijn dan
geen prenten meer voor no
dig.
Een boze meneer aan de telefoon: „Dat stukje in de krant van
vanochtend, daar deugt niets van." „Hoezo?" is de reactie. „Het is
eenzijdig, een aantal feiten klopt niet en mijn kant van de zaak
komt helemaal niet aan bod.
„Bent u gisteren door ons niet gevraagd om informatie en
commentaar?" „Jawel.„En wat hebt u toen gezegd?" „Dat ik niet
met de krant wilde praten.
Dat hebben we toch in het stukje geschreven? En hebben wij u
gisteren niet uitgelegd dat als u geen inlichtingen wilde verstrekken,
dat de kans dan groot zou zijn dat er een eindprodukt uit komt dat
in uw ogen teveel overhelt naar het standpunt van de tegenpartij?
„Dat moet ik toegeven," zegt de boze man. „Dat is allemaal zo
gezegd.Maar wat klaagt u dan nog? Er is precies gebeurd wat wij
aangekondigd hebben.
„Ik ben boos omdat u niet objectief bent en ik heb van deze hele
zaak geleerd dat mijn oorspronkelijke idee klopt en waarom ik niet
wilde praten: journalisten zijn niet objectief.(CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Braderen D. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37?53.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-178?'
Goes, Klokstraat 1, S 01100-28030, fax 01100-2192^.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751fax 01140-196L
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01 ,c0-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01660-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur S 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
Van onze verslaggever
Theo Giele
„Als je een jood op zijn hoofd
spuwt, dan denkt hij dat het
regent." De Antwerpse Anne-
Marie Verhertbruggen haalt
dit gezegde aan als illustratie
van het grote zwijgen van de
meeste joden over de op
komst van het Vlaams Blok
in de Vlaamse havenstad.
„Het rabbinaat wil er niets over
weten. Ze steken hun hoofd in
het zand. Het is de wil van God,
zeggen ze." Veel joodse Antwer
penaren zijn volgens haar bang
voor het rechts-extremisme,
maar houden hun mond om niet
de aandacht op zich te vestigen.
In Antwerpen wonen zo'n 15.000
mensen met een joodse achter
grond. Eén op de vijf is ortho
dox. In de Diamantwijk, gelegen
tussen het Centraal Station en
het Stadspark wordt het straat
beeld bepaald door meestal
haastig lopende mannen met
lange zwarte jassen, zwarte hoe
den, baarden en jongens met de'
typische pijpekrullen. Ze maken
van Antwerpen het Jeruzalem
van het Noorden.
Anne-Marie Verhertbruggen
woont midden in de joodse wijk.
Zelf is ze niet-joods, ze komt uit
een Brusselse katholieke familie.
Maar het wonen tussen de ortho
doxen heeft bij haar een grote
belangstelling voor het joodse
leven gewekt. In haar etagewo
ning hangen door haar zelf ge
maakte schilderijen met als
overheersend thema de strenge
orthodoxe joden.
Angst
In de Diamantwijk werd tot voor
kort gezwegen over de opkomst
Een Antwerpse traiteur, gespecialiseerd in koosjere meeneem-maaltijden.
van het Vlaams Blok. Althans
naar buiten toe.
Maar volgens mevrouw Verhert
bruggen is er wel degelijk sprake
van angst voor de opkomst van
extreem-rechts. Vlaams-Bloklei-
der Filip Dewinter heeft steeds
beweerd niets tegen de joodse
gemeenschap te hebben, maar in
hun hart geloven velen hier wei
nig van.
De mensen zijn bezorgd. Heel
bezorgd. Veel joden zijn bang.
Het Vlaams Blok ageert nu eerst
tegen de Marokkanen en de Tur
ken, maar daarna zullen de jo
den volgen en daarna weer een
andere groep en weer een ande
re, tot alleen nog Vlaams-Blok
kers overblijven, redeneren ve
len.
„Ik sprak laatst een joodse
vrouw. Zij wil het liefst vertrek
ken, maar ze blijft hier vanwege
haar ouders. 'Oude bomen moet
ge niet verplaatsen,' zei ze,
.'maar anders was ik al uit Ant
werpen vertrokken'."
„Anderen zeggen zich geen zor
gen te maken omdat ze toch
altijd wegkunnen. 'Anders dan
in de jaren dertig hebben we nu
toch een land, Israël, waar we
naar toe kunnen als het nodig',
hoor je dan. Maar iedereen heeft
toch het recht hier te blijven,
hier in Antwerpen."
Actie
Het behalen van ruim een kwart
van de stemmen, 28 procent,
door het Vlaams Blok bij de
gemeenteraadsverkiezingen, was
voor Verhertbruggen het sein om
actie te ondernemen.
Ze heeft het comité 'Bemin uw
naaste als uzelf opgericht met
een aantal gelijkgezinden uit
haar wijk. Onder hen ook ortho
doxe joden en dat is uniek. „Tot
foto de stem/johan van gurp
voor een paar weken waren ze
terughoudend. Nu gebeurt er iets
en dat is nieuw."
De orthodoxe joden die zich nu,
zij het zeer voorzichtig, te weer
stellen tegen het racistische ge-
dachtengoed zijn onderwerp van
kritiek door de geestelijke lei
ding, aldus Verhertbruggen. „Ze
zijn werkelijk in conflict, vooral
met het rabbinaat. Om niet te
veel te provoceren ben ik, als
niet-joodse, als woordvoerster
naar voren geschoyen. De ande
ren kunnen zich dan wat ver
schuilen achter mijn rug."
Voor de joden is het opkomend
racisme niet alleen het percenta-
Tijdens de campagne voor de
gemeenteraadsverkiezingen
ageerde een groep Antwerpen
intellectuelen tegen de opmars
vanextreem-rechts. Daartoe
werden affiches opgehangen
waarop een parallel getrokken
werd tussen de opkomst van
Hitier en diens nazi-aanhang
en het Vlaams Blok. fotoanp
ge dat het Vlaams Blok haalt bi;
de verkiezingen.
„We maakten het onlangs no(
mee toen in de Nationalestraal
stickers op een winkelruit wer
den geplakt met de tekst 'Wij
zijn terug. Koop niet bij joden'.
Er doen zich ook steeds vake:
incidenten voor. Uiterst rechts
wordt steeds brutaler. 'Smerige
joden', wordt geroepen. Kinde
ren die met plastic kogels wor
den beschoten. Tegen de deuren
van synagogen getrapt,"
Verhertbruggen als voorbeeld.
Het pas opgerichte comité richt
zich niet alleen op de
gemeenschap. Het moet een mul
ticulturele beweging worden van
iedereen die door het Blok be
dreigd wordt: islamieten, joden,
Chinezen, Afrikanen,
Het comité wil, als niet politiek
gebonden organisatie, de strijd
tegen het racisme aanbinden.
Van de tien Antwerpenaren
stemden er drie op' het Vlaams
Blok. Met wat voor blik bekijkt
Verhertbruggen haar stadsgeno
ten?
„Ik spreek mensen op hun stem
gedrag aan. Ze zeggen dan dat
ze op het Blok stemden omdat zi
tegen abortus zijn. Of als protest
tegen de traditionele partijen. I'
geloof daar niets van. Er waren
genoeg andere partijen die t
abortus zijn of tegen de bestaan
de partijen."
Basis voor het succes van hel
Vlaams Blok is volgens Verhert
bruggen toch het racisme,
anti-semitisme dat nu aan dt
oppervlakte komt.
De vraag of ze niet bang is voor
haar eigen veiligheid nu ze ziek
openlijk teweersteld tegen het
Vlaams Blok, beantwoordt ze
met een wedervraag: „Als je dal
risico nu niet neemt, wat gebeurt
er dan over tien jaar? Wie nu
zwijgt, neemt oók een groot risi-
-CO."
WAT HEEFT de WD bewogen
om juist op het gevoelige punt
van de rechtsomgang met asiel
zoekers de verhoudingen bin
nen de regeringscoalitie in de
Tweede Kamer op het spel te
zetten? Wanneer we de WD
mogen geloven heeft ze dat risi
co willens en wetens genomen
om in het asielbeleid een extra
element in te bouwen dat asiel
zoekers moet afschrikken.
Door in de wet neer te leggen
dat een vreemdeling die vanuit
een veilig derde land naar Ne
derland komt hier geen asiel
mag aanvragen, denkt de WD
te bereiken dat de toestroom
van vluchtelingen verder wordt
ingeperkt dan met het wets
voorstel van de regering al het
geval zou kunnen zijn.
Voor goed begrip een korte sa
menvatting van de kern van het
wetsvoorstel zoals dat door
staatssecretaris Schmitz (Justi
tie) werd verdedigd en van het
wijzigingsvoorstel waarvoor de
WD donderdagnacht een klei
ne meerderheid in de Tweede
Kamer vond.
In het voorstel van de staatsse
cretaris kan een vluchteling die
vanuit een veilig derde land
naar Nederland komt hier asiel
aanvragen. Over die aanvraag
wordt binnen 24 uur beschikt.
Is de beschikking negatief dan
kan de aanvrager daartegen in
beroep gaan bij de Vreemdelin
genkamer, die binnen negen
dagen uitspraak doet.
De WD zette daar tegenover:
de vluchteling die uit een veilig
derde land naar Nederland
komt, kan geen asiel aanvra
gen. Hij wordt uitgezet naar
het veilige derde land van
waaruit hij kwam. Tegen die
uitzetting kan hij in kort ge
ding in beroep gaan bij de
gewone, civiele rechter. De
vluchteling mag in Nederland
de uitspraak afwachten.
In beide gevallen wordt de
vluchteling, wanneer hij in be
roep gaat, niet meteen uitgezet.
Het was uitgerekend het CDA
dat, in strijd met het Europees
Verdrag van de Rechten van de
Mens, zelfs ook nog wilde tor
nen aan het recht van vluchte
lingen om hier de behandeling
van hun beroepsprocedure af te
mogen afwachten. Gelukkig
was voor dat standpunt in de
Tweede Kamer geen meerder
heid te vinden. Maar het feit
dat het CDA die kant uit wilde,
legt niettemin een smet op het
christelijk gehalte van die par
tij.
De door de WD gecreërde te
genstelling binnen de coalitie
gaat in feite nergens over. De
drie regeringspartijen waren en
zijn het erover eens dat vluch
telingen die eerst enige tijd in
een veilig land hebben verble
ven in beginsel naar dat land
moeten worden teruggezonden.
Door de inrichting van drie
aanmeldcentra - in Rijsbergen
en Zevenaar en binnenkort
Schiphol - en centralisatie van
en afspraken met de vreemde
lingenrechter, schiep staatsse
cretaris Schmitz de mogelijk
heid om procedures van deze
Frits Bolkestein, fractievoorzitter VVD
groep asielzoekers correcter af
te werken.
Daarom wijzigde zij het wets
voorstel van haar voorganger
Kosto. Omdat er nog geen aan
meldcentra waren, wilde Kosto
aan vluchtelingen uit derde
veilige landen het recht op het
doen van een asielaanvraag
ontnemen. Dat stond op ge
spannen voet met het beginsel
van humaniteit dat elke vluch
teling recht geeft op een indivi
duele beoordeling van zijn mo
tieven. Maar Kosto kon zich
nog beroepen op een geval van
'nood breekt wet'.
Voor de WD faalt dat beroep
vanwege de veranderde organi
satie van de eerste vluchtelin
genopvang. Het beroep dat de
WD doet op het regeerakkoord
- waarin inderdaad staat dat
het wetsvoorstel veilige derde
foto de stem/ben steffen
landen aanvaarding door het
parlement verdient - snijdt
geen hout omdat de omstandig
heden in gunstige zin zijn ver
anderd. Wie een regeerakkoord
hanteert als een vierjarig ver
bod op nadenken en inspelen
op nieuwe ontwikkelingen, de
gradeert zich tot een bekla
genswaardige formalist.
De bedoeling van het veilige-
landenconcept is het indammen
van de stroom asielzoekers.
Aan verscherping van het toe
latingsbeleid valt niet te ontko
men wanneer we dat beleid
willen toespitsen op die vluch
telingen die echt zijn aangewe
zen op onze gastvrijheid.
Slechts een helder en humaan
beleid, waarmee de bokken en
de schapen op rechtvaardige
wijze van elkaar worden ge
scheiden en zo kort mogelijke
procedures kunnen een maat
schappelijk draagvlak voor het
vluchtelingenbeleid in stand
houden.
Over de noodzaak om het toela
tingsbeleid te verscherpen en
de procedures te verkorten, is
de politiek het eens. Deste on
begrijpelijker is het dat de WD
meent met bootlaarzen door
deze porseleinkast te moeten
banjeren.
Onbegrijpelijk omdat het aan
genomen WD-voorstel' het risi
co in zich bergt dat procedures
worden verlengd in plaats van
verkort. Want het is niet on
denkbaar dat er een groot aan
tal beroepen in kort geding
wordt aangespannen tegen uit
zetting. Met het risico van file
vorming bij de gewone, civiele
rechter, die toch al te zwaar
belast is.
Waarom zocht de WD deze
confrontatie met de coalitie
partners? Liet zij zich ertoe
verleiden uit populistische
overwegingen? De coalitiepart
ners houden het het op doodge
wone pesterij, die haar oorzaak
vindt in de nog niet overbrugde
tegenstellingen op dit punt tus
sen de WD en de PvdA in de
vorige periode. D66 noch pre
mier Kok slaagden er deze
week in een brug te slaan tus
sen de voormalige tegenstan
ders.
Is dit gevaarlijk voor de toe
komst van deze coalitie? Zij
beroept zich graag op haar
'open onderlinge verhoudingen.
Maar het kan ook te ver gaan,
zoals in dit geval. Het asielbe
leid ligt in de samenleving uir
terst gevoelig. Juist daarom
zouden de coalitiepartijen het
uiterste moeten doen om op dit
terrein eensgezind op te treden.
Voorkomen moet worden dat
de inrichting van het asielbe
leid afhankelijk wordt van een
verwerpelijke partij als Jan
maats Centrumdemocraten of
van een los-zandgezelschap als
het AOV.
Door, om welke reden dan ook,
onnodig voor deze schijnoplos
sing te kiezen, heeft de VVD
een groot risico genomen. Bin
nen de coalitie leeft de overtui
ging dat de nu vastgelegde ver
scherpingen van de wetgeving
binnen niet al te lange tij»
onvoldoende zullen blijken orn
de toestroom in te dammen. Te
vrezen valt dat de VVD, door
nu ruzie te zoeken, het draag
vlak in de coalitie voor nog
verdergaande verscherpingen
heeft aangetast. Daarin schuilt
het gevaar voor de coalitie.
Den Haag - Het kabinet wi
het tijdelijk werken in d
landbouw aantrekkelijk ma
ken. Uitkeringsgerechtigde!
worden daartoe gedurend
vier weken per jaar vrijge
steld van het betalen van pre
mies voor werknemersverze
keringen. De regeling ka
ook gelden voor studentei
Den Haag (anp) - De overh
geneesmiddelen onderhande
nen. Tot nu toe bepaalde de
prijzen van geneesmiddelen
zijn dan in andere Europese
besluit gisteren na afloop va>
Maandag brengt minister Bor:
van Volksgezondheid de apothf
kersorganisatie KNMP officie
op de hoogte van het besluit.
KNMP is zelf groot voorstand*
van ingrijpen door de overhei
en toonde zich aangenaam vei
rast.
Kok kondigde aan dat er nc
voor de begrotingsbehandelir
van Volksgezondheid (dinsd;
en woensdag) een brief naar i
Tweede Kamer gaat over pogir
gen de kosten van geneesmidd
len te beperken. De ministe
president zei daarbij te denke
aan het Franse model.
Dat houdt in dat overheid
farmacie onderhandelen over i
prijs. Criteria zijn ontwikk
lingskosten, de lengte van
octrooi, het aantal mensen
het middel kan gebruiken en i
afweging of het middel wel
echte aanwinst op de markt is.
Den Haag (anp) - Winkelier
deuren open zijn.
Wel kunnen gemeenten besluiti
dat de winkels 's nachts (tuss<
twaalf en zes uur) dicht moet
blijven. Alleen de zondagmorg
blijft taboe. Op die dag mog
de winkels om één uur op<
maar het is aan de gemeent
om te bepalen of en in hoeve:
ze later op de dag de deur
openen.
Dat adviseert een ambtelij
werkgroep aan minister Wijl
van Economische Zaken. De 1
windsman huldigt het begin
'vrijheid, blijheid', maar kw:
in botsing met premier Kok
terughoudend is om de wink
ook op zondag open te houden
Ruimere openingstijden waren
aangekondigd in het regeer:
koord. Allereerst buigen nu
ministers die zich bezighouc
met het onnodig snoeien
regels (deregulering), onder 1
VIJFTIG JAAR geleden hoof
andere vormen van staats
zouden gaan behoren. De b
de lag klaar op de tekentafe
wereld was veel minder ver
werd aangenomen. Er kwarr
Oorlog tussen het vrije We:
blokken.
De val van de Berlijnse Mut
en andere communisten mo
en de vorige Amerikaanse
enthousiast alweer een niei
de rijen eindelijk sluiten. De
Navo de grote en kleine brat
zo vond Bush, een glansri
Verenigde Staten, de enif
Rusland gedegradeerd were
De Golfoorlog werd de teste
en omdat daar nogal wat ol
en de VS dat niet over hun
aan mensen en materieel
Hussein klop en Europeane
achterover. De tirannen en
zich voortaan tweemaal bec
Inmddels weten we beter.
Op de verschillende contir
oorlogen. Ze hebben zo'n
hele wereld doen uitzwei
ontheemden zwerven door
Europa, de VS, de VN en d
te kunnen veranderen. Zij
wordt door de omstandig
tegenstanders. Ze worden
net dezelfde oorlogshitsers
voor gek zetten door lieden
spelletjes speelt bij de gre
hangen naar meneer Kara<
een nieuw Vietnam en zijn
laat gijzelen.
Van de door Bush aangekc
Golfoorlog weinig te mer
optreden zoals dat mislukt
serij tegen, dwerg Haïti,
'htegendeel, de Amerikar
onderlinge gekrakeel van
wisselende combinaties vo
hu gaat om Bosnië of om
landen van het vroegere W<
Dat heeft niet veel van do
velen al een halve eeuw o
wanorde in het denken va
velen van huis en haard vei
