elen PvdA komt Ritzen te hulp 20% Rotterdam opnieuw opgeschrikt door dreiging explosieven 5 'Uitstel van bezuinigingen op Onderwijs moet bespreekbaar zijn' Deken Orde van Advocaten kritisch over Rara-zaak Politie en politiek pE STEM BINNENLAND A3 KORTING DE STEM Energiebedrijven COMMENTAAR Organisaties minderheden opgeheven FL. 7,50 KORTING BIJ 3 SLOGGI DAMES SLIPS BINNENLAND KORT OVEMBER 1994 DONDERDAG 17 NOVEMBER 1994 iek, - en ELDER er een jaar tijd. Vietnam is and met een roemrijk, maai met een bloedig verleden, e overheersing door achter- olgens de Fransen en dl rikanen proberen ze nu op kracht weer op te krabbe- De communistische macht- ers liberaliseren de econo- staan meer individuele vrij toe en richten de blik op hel ten, accepteren ook hulp." dat laatste heeft Selder een schrijnend voorbeeld bi; and: „Er loopt een EU-pro- na voor de terugkeer van amese vluchtelingen. Die gkeerders worden in Viet- als halve landverraders be- uwd, maar wat gebeurt er? omen terug in hun gemeen- p, meestal vissersdorpen aan jkust. Met geld van de EU "en ze als starters mooie we vissersboten. Het at ze al heel snel tot de nlaag van het dorp behoren, rdoor je allerlei wrijvingen gt tussen hen en zij die ach- leven. Zodoende wordt een leem dat we hier met ssen daar weer een sociaal leem." het om de toekomst van nam gaat, is Selder heel op- stisch: „Ze hebben de taaie houdendheid en de enorme klust van de Aziaten. Ik zie "ietnam geen mensen lumme- Daar komt bij dat ze een rm potentieel aan mensen ben. Ze hebben nog niet die omische centra zoals wij een Rotterdamse haven, r moet je over twintig jaar komen." eren in de besluitvorming, s de milieu effectrappor- (MER) bestaat, zo zou er een veiligheid effectrappor- (VER) bij de beleids- en 'tvorming kunnen worden kken. zit het dan met de wens een parlementaire enquête het optreden van justitie litie? rees dat de thans voorge e parlementaire enquête het verkeerde onderwerp met het verkeerde doel ep e verkeerde wijze. De hui minister van Justitie heeft blijk gegeven van het feit zij bereid is los te komen het opportunisme zoals ik zojuist heb beschreven. Zij t een parlementaire enquê- et direkt noodzakelijk. Klip daar geeft zij aan dat het ng van de bestrijding van riminaliteit groot is, waar zij gelijktijdig de kaders leeft waarbinnen politie en ïtie dienen te blijven. Ge- dg gaat zij niet voor uitbrei- van bevoegdheden. Zij voor het werkbaar maken de bestaande bevoegdhe- Iets wat al veel eerder had :en gebeuren. Een parle- taire enquête is leuk voor ledia en kennelijk belang voor politici om zich te ileren, maar frustrerend in liscussie die gevoerd moet i worden over veiligheid en ol van de politie en justitie •in. opstelling geeft de hoop en 'achting dat er geen energie it gestoken in de beant- rding van de vraag wie zen zou hebben overschre- maar geeft voldoende ite voor een verantwoorde samenhangende discussie veiligheid, criminaliteits- 'ijding, middelen, kerntaak politie en justitie, de funk- van andere overheden en tschappelijke instanties, en waliteit van wetgeving. l.J.M. Stikvoort is chef van olitiedistrict Breda Van onze correspondente Rotterdam - De Explosieven Opruimings Dienst (EOD) is voor de vierde keer binnen vijf dagen in Rotterdam in actie gekomen om dreigend explosiegevaar af te wenden. Ging het afgelopen zaterdag nog om een serieuze dreiging, toen in totaal drie handgranaten explo deerden, gisteravond bleken drie 'verdachte' personenauto's in de buurt van het hoofdbureau van politie in het stadscentrum geen enkel gevaar op te leveren. Aanvankelijk ging de politie daar wel vanuit. Na een routine controle van de drie auto's door de politie werden in totaal zes mensen aangehouden en de EOD ingeschakeld voor nadere in spectie op mogelijke explosie ven. Een auto leek een wel heel ver dachte lading te hebben. Daar om wilde de EOD geen enkel risico nemen en liet voor de inspectie van de drie personen auto's ruim veertig woningen in de omgeving ontruimen en een gedeelte van het politiebureau. Het andere deel werd veilig ge noeg gevonden om een deel van de bewoners op te vangen. Zij hebben ongeveer van kwart voor zeven tot kort voor negen uur voor niets in de aula van het politiebureau te hebben-gewacht op de dingen die mogelijk komen zouden. „We hebben de zaak vrijgegeven en de mensen hier uitgelegd dat er niets verontrustends is aange troffen," aldus politiewoord voerder A. Geelof. „De inzitten den van de auto's worden nog gehoord en de auto's zijn voor nader onderzoek in onze par keergarage gezet." Geelof vindt het nog te vroeg om de conclusie te trekken dat er een verbinding kan worden ge legd met de in Rotterdam-West en -Zuid geëxplodeerde hand granaten en de gisteravond aan getroffen 'verdachte' personen auto's in het stadscentrum. Voor het onderzoek naar de drie granaatexplosies van afgelopen zaterdag heeft de politie een zo genoemd RAG-team (Recherche Assistentie Groep) samengesteld, dat uit vijftien rechercheurs be staat. ,Zij kunnen aan de slag met de enkele 'bruikbare tips', die de politie heeft gekregen naar aan leiding van de na het NOS Jour naal uitgezonden politie-oproep om getuigen. Een van de twee jonge mannen - die kort na de explosie in Rot terdam-west werden gezien toen ze na het afgaan van de hand granaat naar de rookwolk onder de aanhangwagen keken - heeft zich zelf gemeld bij de politie. Van onze Haagse redactie Den Haag - De PvdA heeft minister Ritzen (Onderwijs) wat meer speelruimte gegeven om de bezuiniging van een half miljard gulden op het hoger onderwijs in te vullen. Voor de PvdA is enig uitstel van de korting bespreekbaar op voorwaarde dat universiteiten en hoge scholen concreet aangeven wat wel en niet kan. Daarnaast stellen PvdA en D66 voor dat het rijk een deel van de wachtgelden voor ontslagen per soneel in het hoger onderwijs voor zijn rekening neemt. De WD houdt wel onverkort vast aan een korting van 500 miljoen in 1998, zoals afgesproken in het paarse regeerakkoord. Dat bleek gisteren tijdens de behandeling van de begroting van Onderwijs in de Tweede Ka mer. Aan de vooravond van het debat zei PvdA-fractievoorzitter Wallage nog eens zijn steun toe aan de geplaagde PvdA-be- windsman. De positie van Ritzen kwam de laatste weken sterk onder druk te staan. Zo ontstond de indruk uit een intern ambtelijk memo van Onderwijs dat Ritzen wil lens en wetens de bezuinigingen probeerde te saboteren. Ritzen ontkende gisteren enige betrok kenheid. Hij noemde de beschul digingen 'bizar'. Het CDA eiste gisteren ophelde ring over deze affaire. CDA-Ka- merlid Van de Camp haalde fel uit naar Ritzen en stelde dat de 'politieke geloofwaardigheid van de minister ernstig is afgeno men'. Het CDA verwijt de paarse coa litiepartijen 'kiezersbedrog' om dat geen van deze partijen in hun verkiezingsprogamma spreekt van zo'n forse bezuini ging op het hoger onderwijs (500 miljoen) en de studiefinanciering (een miljard). PvdA, WD en D66 willen dat (ADVERTENTIE)' van 15 t/m 19 november Ibehalve op merkschoenen) amsterdam rotterdam den haag leiden utrecht (w.c. la vie) delft hilversum haarlem naaldwijk amersfoort 's-gravenzande maastricht almere «eindhoven schiedam arnhem den bosch breda info: 070-320 91 00 Ritzen zo snel mogelijk probeert de impasse tussen het kabinet enerzijds en universiteiten en hogescholen anderzijds te door breken. Het PvdA stelt voor om in nauw overleg een totaalplan op te stellen waarin niet alleen de hervorming, maar ook de fi nanciering van het hoger onder wijs wordt vastgelegd. De plannen voor invoering van een prestatiebeurs, waarbij stu denten achteraf worden afgere kend op hun prestaties, krijgen steun van een ruime meerder heid van de Kamer. D66 stemt er alleen mee in als de basisbeurs niet verder verlaagd wordt. De WD wil dat de OV-studenten- kaart in 1998 afgeschaft wordt. De opbrengst, 775 miljoen gul den per jaar, moet leiden tot verhoging van de basisbeurs. De WD pleitte verder voor een verlenging van de schooldag voor leerlingen in het basison derwijs met een half uur per dag, uitgezonderd woensdag. Daar mee zouden scholen meer ruimte krijgen om 'hun onderwijspro gramma beter vorm te geven'. Minister Ritzen en de staatsse cretarissen Nuis en Netelenbos antwoorden de Tweede Kamer vandaag. De studenten zelf hebben onder tussen hun acties tegen de bezui nigingen gisteren voortgezet. Op meerdere plaatsen in het land werden onderwijsinstellingen bezet. In Den Haag protesteerden naar schatting enkele honderden stu denten bij het Tweede-Kamerge bouw luidruchtig tegen de be zuinigingsplannen van het kabi net. Morgen wordt nog een ma nifestatie op de Dam in Amster dam gehouden. Deze dag moet het hoogtepunt zijn van de al weken durende studenten- en scholierenacties. In Amsterdam bezetten studen ten het Antropologisch Sociolo gisch Centrum, het Spinhuis en de sociale academie, in Eindho ven de Grafische School, in Alk maar de pedagogische academie en in Den Haag de Hogeschool. Korte tijd konden ook de kan toormensen van de Vereniging van Samenwerkende Universi teiten (VSNU) in Utrecht hun werkruimte niet bmnen als ge volg van protesterende studen ten. Een studente houdt de lift in het kantoor van Vereniging van (VSNU) in Utrecht bezet. Justitie sluit arrestaties niet uit Aerdenhout (anp) - Politie en justitie zijn te weinig terughou dend bij het uiten van ernstige beschuldigingen, zoals in de Rara-zaak. Mensen raken op die manier beschadigd en dat is nooit meer goed te maken. Samenwerkende Universiteiten FOTO ANP VERVOLG VAN VOORPAGINA Dinsdagavond hebben de vak bonden van de Werkgeversvere niging Energie- en Nutsbedrij ven (WEBN) een doorkijkje ge kregen naar de komende jaren. Daaruit komt, volgens de bon den, een nog somberder beeld naar voren. De werkgevers wil len de met diepzwarte inkt ge schreven cijfers van de vakbon den echter niet onderschrijven. „Het is duidelijk dat de werkge legenheid onder druk staat in onze sector. Maar de cijfers die door de vakbonden zijn ge noemd, kunnen wij niet hardma ken," aldus secretaris M. Schoe- maker van de WENB. De intentie van werkgeverszijde is om het verlies aan van werk gelegenheid 'netjes intern op te vangen', zoals dat de afgelopen jaren steeds is gelukt. CFO-bestuurder B. Satter houdt er rekening mee dat in de hele sector tot de eeuwwisseling 20 procent van de banen op de tocht staan. Onzekerheid is troef. Bij de kernenergiecentrale in Borssele weten de 380 werkne mers, hangende de discussie in Den Haag, ook niet wat hun toekomst is. De vakbonden hebben dinsdag keihard gesteld dat in de toe komst gedwongen ontslagen in de nutssector voor hen 'onaan vaardbaar' zijn. De WENB kon die garantie echter niet geven, waarop het cao-overleg werd opgeschort. „Dat is iets wat op bedrijfsni veau geregeld moet worden," al dus Schoemaker van de WENB. Woordvoerder M. Kok van de EPZ liet weten dat zijn bedrijf er alles aan doet om werknemers die boventallig worden op aller lei maniehën te helpen. (ADVERTENTIES) OPWINDEND EEN MEERDERHEID van de Tweede Kamer volgt de commissie- Van Traa en vindt dat er een parlementaire enquête moet worden gehouden naar de opsporingsmethoden bij politie en justitie. Die kamer-meerderheid is schoorvoetend bereikt. Begrij pelijk, want in feite is het nogal paradoxaal om de meest openbare onderzoeksvorm die we in de parlementaire politiek kennen, in te zetten op een onderwerp dat doorgaans niet bij openbaarheid gebaat is: de bestrijding van criminaliteit. Toch is het goed dat die enquête er Komt. Onder verantwoorde lijkheid van hoge politie- en justitiefunctionarissen zijn de laatste laren opsporingsmethoden toegepast die niet binnen de wet passen. De bevindingen van de commissie-Van Traa hebben dit onomstotelijk vastgesteld. De grens tussen wat mag en niet mag, is zodanig vervaagd dat de rechtsorde in het geding is. In een parlementaire democratie kan de politiek dat niet laten passeren. Niet de politie maar de politiek moet de normen stellen. Het zware middel van de parlementaire enquête is verdedigbaar als methode om goed zicht op de werkelijke situatie te krijgen, nu eenmaal in de politie-praktijk de wettelijke kaders zijn overschre den. Maar niet het antwoord op de vraag wie daar verantwoordelijk voor moet worden gesteld, is de meest relevante. De enquête moet vooral antwoord geven op de vraag welke wetten nodig zi|n voor een adekwate bestrijding van de zware criminaliteit. Die kennelijke ongrijpbaarheid van de steeds geavanceerder opere rende criminele organisaties is namelijk de reden dat verant woordelijke politie- en justitiefunctionarissen op de rand van het toegestane balanceren en blijkbaar niet altijd uit de voeten kunnen binnen de huidige wettelijke kaders. Dat laatste mag niet. Maar de ongelijke strijd die politie en justitie nu moeten voeren, is evenzeer een bedreiging van onze rechtsstaat. Dit zegt de deken van de Orde van Advocaten, mr. T. de Waard, in een reactie op de verdenkin gen die het Haagse openbaar ministerie publiekelijk heeft geuit over twee leden van een Amsterdams journalistencollec tief en hun betrokkenheid bij de actiegroep Rara, Hans Krikke en Hans Müter. De twee zeggen zelf geen bezwaar te hebben tegen vermelding van hun namen en ontkennen elkke betrokkenheid bij RaRa. Volgens De Waard, die de zaak verder inhoudelijk niet kent, ge beurt het steeds vaker dat ver denkingen jegens mensen open baar worden gemaakt, terwijl die mensen nog niet eens zijn veroordeeld door de rechter. De richtlijnen van de procu reurs-generaal hierover, waarin terughoudendheid wordt bepleit, worden daarmee steeds vaker aan de laars gelapt, meent De Waard. De kritiek van de advocatuur op dit verschijnsel is niet nieuw. Jarenlang al vecht deze groep van toga-dragend Nederland te gen schendingen van het zoghe- ten 'preasumptio-beginsel'. Dit betekent dat niemand schuldig is zolang de onafhankelijke rechter dit niet met zoveel woorden heeft bepaald. Het in de openbaarheid brengen van verdenkingen, zoals tegen de twee journalisten van de Stich ting Opstand, ziet de advocatuur als een schending van dit begin sel. Volgens de Haagse persofficier van justitie mr. N. Zandbergen, die de berichten over de verden kingen dinsdag openbaar maak te, is er voor het wel verdenken, maar niet-aanhouden van het tweetal een simpele verklaring. Arrestatie zou alleen nodig zijn bij vluchtgevaar of wanneer het verdere justitiële onderzoek zou worden gehinderd. Beide geval len doen zich, volgens het Haag se openbaar ministerie, voorals nog niet voor. Zandbergen zei niet te kunnen uitsluiten dat het tweetal ooit wordt aangehouden. Het verdere gerechtelijk vooronderzoek zal dat uitwijzen. Dat zal mogelijk ook meer verdachten opleveren. De journalisten hebben gisteren overigens ook hun spullen terug gekregen, die justitie bij de inval vorige maand inbeslag had ge nomen. Van onze Haagse redactie Den Haag - De welzijnsorgani saties van minderheidsgroepen moeten opgaan in één nieuwe organisatie. Die organisatie moet op 1 juli van volgend jaar star- ten. Op die dag stopt het kabinet met het subsidiëren van acht afzonderlijke organisaties van minderheden. De meeste organisaties hebben inmiddels ingestemd met de nieuwe opzet. Alleen het Neder lands Centrum Buitenlanders (NCB), waarin Turken en Ma rokkanen en andere mediterrane groepen vertegenwoordigd zijn, en het Inspraakorgaan Welzijn Molukkers (IWM) hebben pro blemen met de samenbundeling van de minderhedenorganisaties. De Molukse organisatie beroept zich op een 'ereschuld' van de Nederlandse overheid. Aan de Molukkers is in het verleden de garantie gegeven dat ze recht hebben op eigen organisaties. Zij willen niet op een lijn gesteld worden met andere minder heidsgroepen. Ook vrezen de Molukkers dat ze in een nieuwe, grote, organisatie nog maar een onbeduidende minderheid vormen en dat hun stem niet meer wordt gehoord. Hoe zou dat nou voelen als werkende jongere, als je na een dag hard werken voor een dik onder minimum loontje 's avonds op tv bij toeval leeftijdgenoten ziet die op een mooie, maar niettemin doordeweekse herfstdag met blikjes bier in de hand zingen dat ze het slecht hebben? Hoe zou dat zijn als je als werkloze jongere thuiszit met een korting op je uitkering in het vooruitzicht en je ziet carnavalesk uitgedoste jongelui van jouw leeftijd dan send protesteren? Begrijp me goed, ik ben voor goed onderwijs, maar ik kan me voorstellen dat zo'n werkende jongere, voor wie de aow niet eens meer zeker is, bij het zien van zulke tv-beelden verzucht: ga eindelijk eens van school af, zeikerdjes. Ik kan me ook heel wel indenken dat een werkloze jongere die toevallig met het vermogen had om door te leren, jaloers is op reisfaciliteiten die je op een doorde weekse herfstdag naar Den Haag kunnen brengen. Als zo'n jongere 27 wordt, achter de kinderwagen loopt, maar in Haagse ogen nog steeds jongere is, komt hij, als-ie tenminste braaf elke maand een tientje dokt, aan de andere kant van de boor een klasgenoot van de basisschool tegen die het geluk had tandarts te kunnen worden. Praatjes vullen geen gaatjes, maar als je niet mondig bent, kun je het in deze samenleving helemaal schud den. MERIJN Strippenkaart minder fraudegevoelig Utrecht - De strippenkaart voor het openbaar vervoer is vanaf eind november minder fraudegevoelig. De nieuwe kaart is dermate beveiligd, dat namaak ervan op kleurkopieerapparaten zinloos is. Op de rechterkant van de afdruk verschijnt dan de tekst Ongeldige Kopie. Op verzoek van chauffeurs en controleurs zijn de nieuwe strippenkaarten ook duidelijker te controleren op geldigheid en echtheid. De stempel- en printerafdrukken zijn contrastrijker en daardoor beter leesbaar. Het is de bedoeling dat per 1 januari uitsluitend nog nieuwe strippenkaarten te koop zijn. Stichting Ereschulden de straat op Den Haag - De Stichting Japanse Ereschulden (JES), die voor 77.000 Nederlandse slachtoffers van de oorlog met Japan een schadevergoeding van dit land eist, gaat met ingang van december maandelijks de straat op. Er zal met regelmaat op de stoep van de Japanse ambassade in Den Haag 'waardig' worden gedemonstreerd. Op 7 december, de dag van de Japanse aanval op Pearl Harbor staat de eerste demonstratie op het programma. Op 11 januari wordt op demonstratieve wijze de Japanse verovering van het olie-eiland Tarakan herdacht, terwijl de Slag op de Javazee op 27 februari het thema van de demonstratie is. Schip lekgeslagen bij aanvaring Zaanstad - Op de Zaan bij Zaanstad is gistermiddag een binnenvaartschip lekgeslagen na een aanvaring met een ander schip. Het is nog onbekend welke lading het binnenvaartschip heeft. Het lek zit in het midden van het schip. De opvarenden van beide schepen zijn ongedeerd. Scheepvaartverkeer op de plaats van het ongeval is vrijwel onmogelijk. Nog geen aanhouding in autozwendel Best - In de zaak rond de Brabantse auto-zwendel zijn nog geen aanhoudingen verricht. Politie en justitie willen eerst de in beslag genomen auto's en de administratie van een autohande laar uit Best aan een nauwgezet onderzoek onderwerpen. De politie verwacht dat in deze zaak uiteindelijk acht mensen zullen worden opgepakt. Het bureau zware criminaliteit van dit korps coördineert het onderzoek in de grootscheepse fraude-affaire. In beslag geno men zijn 21 bedrijfsauto's, twee auto's, zes vuistvuurwapens en een caravan. Verder de complete bedrijfsadministratie van de autohandel in Best en computerbestanden. 'Meebetalen aan opsporen familie' Made - De overheid wil dat vluchtelingen volgend jaar zelf gaan meebetalen aan het opsporen van vermiste familieleden in oorlogsgebied. Ook voor het verzenden van persoonlijke berich ten naar achtergebleven familie moeten zij geld op tafel gaan leggen, aldus een woordvoerster van het ministerie van Justitie. Dit betekent een breuk met een traditie van ruim tachtig jaar. Sinds de oprichting in 1914 is zowel het opsporen van familie als het verzenden van berichten en het versturen van pakjes naar het conflictgebied een gratis dienstverlening van het Informatiebureau van het Rode Kruis. Nederland wil dat wel, omdat het aantal vluchtelingen dat een beroep doet op het Rode Kruis de laatste jaren met vele duizenden is gestegen en daardoor ook de onkosten. Dit is een direct gevolg van de groeiende stroom vluchtelingen die asiel zoeken in ons land. PvdA zoekt naar vertrokken kiezer Den Haag - De PvdA begint vandaag in Eindhoven met een 'speurtocht' naar de vraag waarom zoveel kiezers de partij van Wim Kok vaarwel zegden. In vier steden - Eindhoven vandaag en morgen, Heerlen, Zoetermeer en Purmerend volgend jaar - zet de PvdA manifestaties op, die de partij inzicht moeten geven in de motieven van de weglopende kiezers. PvdA-voorzitter Rottenberg wil de opzet wel beschouwen als een 'eigen' variant van de CDA-commissie onder leiding van ex-minister Gardeniers. Die commissie onderzocht de teloor gang van het CDA. „Maar we willen niet met aparte onder zoekscommissies vol deskundigen werken, maar liever in de praktijk toetsen wat er aan de hand is. Het onderzoek vindt in de genoemde steden plaats omdat het enerzijds forensensteden zijn (purmerend en Zoetermeer) waar de PvdA veel stemmen verloor, en anderzijds steden waar de partij veel Tast' ondervond van lokale partijen. Visserij vreest vangstbeperking Den Haag - De Nederlandse visserij is bang dat de visquota voor volgend jaar drastisch worden verminderd. Volgende maand beslissen de Europese visserijministers over de quota voor 1995. Zij baseren zich daarbij onder meer op het advies van visserij biologen uit diverse EU-lidstaten. De stand van een aantal vissoorten is zo laag dat de biologen vangstbeperkingen hebben voorgesteld. Zo menen ze dat de vangst van tong, schol en makreel met 20 procent moet worden verminderd. Voor kabeljauw en wijting stellen ze een quotumverlaging voor van 30 procent. De Nederlandse Vissersbond vreest voor inkomensverliezen als de Europese ministers de voorstellen overnemen. De vissers zijn niet gebaat bij quota die jaarlijks sterk fluctueren, meent de bond.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 3