De genetische manipulatie van Potter
TSING
236882!!
Filmfestival Rotterdam brengt 200 films
Leuk komediespel in
Heartbreak House
Spel van Croiset
enige lichtpuntje
Gitarist 'Sonic' Smith
van groep MC5 overleden
Yader van Young M.C.
verdacht van moord
DE STEM
GROTE GIDS
D4
De schilder van de Stier krijgt na eeuwen zijn eerste overzicht
jaterialen
wwmarkt
Kleintje
5VERTENTIEÜ!
Rosa
11994
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1994
I CHICAGO
lekkeuken in landhuisstijl,
jtne rf str u c tu u r, 45Tg o ot-
plse hoekwandkast, nostal-
Jaan, en glas in messing
Jfm. 240x312 cm. Ook lever
eprofiel. Compleet met alle
[tuur en gratis kleuren-TV.
Jordorkade 1, 072-156793.
■Amsterdamseweg lO, 033-
kerdam. Stadhouderskade 74,
FVrnhem, Venlosjngel 7 7
if rd), 085-812112. Beverwijk,
a (Meubelboulevard), 02510-
'e a/d IJsael, Hoofdweg 46,
Oen Bosch, Reitscheweg 38
tvard), 073-411 595.
ickhorstlaan 113, 070-3477985.
.rchimedesstraat 10, 078-
findhoven, Ekkersrijt 4024
04990-74481. Enschede,
ilb (Meubelplein), 053-337955.
[der Goeskade 101100-50255.
feizerweg 82, (Meubelboule-
'553. Heerlen, In de Cramer
^ilevard). 045-754240.
Kruisweg 785a, 020-6533462.
plseweg 19, 01140-20080.
I Franklinstraat 48 (Winkef-
ale), 058-130383. Muiden,
(Naast Maxis), 02940-19718.
Edisonstraat 4, 01865-3772.
)ostp!ein 13 (Woonboulevard),
Spijkenisse, Kolkplein 21
D1880-18118. Utrecht,
(Meubelboulevard),
tenendaal. Kernreactorstraat
15. Zoeterwouda,
195, 071-892086.
ritsenweg 11 (Woonboule-
05750-17025.
dinsdag t/m zaterdag
den.
dagmiddag geopend,
nddag en maandag geopend,
n.
i maandag geopend.
Eaan dag middag geopend.
ie uit de Brugman Kadoshop
'alen.
p de waarde in contanten
n geldig t/m 22 november 1994.
ten voorbehouden.
paterialen o.a. hout nieuw en
li, sanitair, o.v. installaties,
Iraatwerk, staal, div. deuren
ts kan op maat geleverd en
worden. Tel. 01155-62342.
Een
plaatsen:
resultaten boeken.
iiet het gewenste resultaat
erplaatsing aan
es (geen zaken- en han-
vraagprijs).
en niet het gewenste re
llen voor één gratis her
gen na de plaatsingsda-
laats vinden.
lubs/06 of in combinatie
:ties.
november 1994.
Door Koos Tuitjer
Één stier maakte de 17e
eeuwse schilder Paulus Pot
ter wereldberoemd. Tot in
onze dagen toe. Maar wat
Potter verder vermocht, is al
tijd buiten de orde gebleven.
Weinigen realiseren zich ook
dat de schilder maar een kor
te tijd van leven heeft gehad.
Potter bezweek in 1654 op
28-jarige leeftijd aan de te
ring. Nochtans schilderde hij
honderd werken. Het Mau-
ritshuis in Den Haag heeft
voor het eerst in de geschie
denis een Potteroverzicht sa
mengesteld.
Het beste en het mooiste van
Potter heeft het Mauritshuis ten
langen leste bijeengehaald. Die
ene Stier, al honderden jaren in
Den Haag ondergebracht, ver
plicht daar wel toe. Ook de Her
mitage in Sint Petersburg heeft
niet achter willen blijven. Drie
kostelijke Potters werden uit
Rusland naar Den Haag gezon
den.
Dit gebeurde niet geheel belan-
ios. Het Mauritshuis heeft
zich verplicht twee van de drie
stukken in een klimatologische
box te plaatsen. De bewaartech
niek is in Nederland zeer ver
voortgeschreden. De Russen wil
len de werken straks terugbe-
gd krijgen inclusief die ge
avanceerde boxen.
Het Haagse overzicht met dertig
schilderijen en twintig tekenin
gen en etsen laat geen twijfel
over Potters voorliefde. Die ene
Stier is er een uit vele stukken
vee die de schilder vereeuwigde.
Mensen waren voor hem rand
verschijnselen op een boerenerf.
Voor Potter kwam het op vee
aan. In dat onderwerp was hij zo
op dreef, dat van sommige schil
derijen wel wordt gezegd dat hij
veeportrettenschilder was.
De Stier is derhalve zijn be
roemdste portret. Maar wie wil
weten wie nu wel die prijsstier
was, komt bedrogen uit. De Stier
van Potter is een samenvoegsel
van stieren, een min of meer
genetische manipulatie in de
schilderkunst dus.
De fameuze Stier van Paulus Potter: een puzzel voor de dierenkenner.
Een beetje boer ziet dat meteen.
De hoorns van het dier duiden
op een stierenleeftijd van twee
jaar. Maar wie het beest in zijn
bek kijkt, ontdekt een volwaar
dig gebit. Naar tanden en kiezen
gerekend is de stier minstens
vier jaar oud.
Maar aan het totale lijf kleeft
schildersbedrog. Het machtige
voorkomen waar de trotse eige
naar van het beest zo verliefd
naar staart, staat in geen ver
houding tot het ranke, haast ga-
zelle-achtige achterdeel. De
Stier van Potter is meer een
pin-up voor de koe die aan zijn
voeten ligt, dan een potentieel
verwekker voor haar kroost.
Het publiek maalt niet om al dat
gemanipuleer. Al eeuwen niet.
Toen keizer Napoleon als bezet
ter van de Republiek der Neder
landen rondkeek in de paleizen
van de gevluchte Stadhouder,
viel zijn oog direct op Potters
Stier.
Als oorlogsbuit troonde hij het
doek mee naar Parijs, waar het
in het Louvre werd onderge
bracht. Het Franse publiek keek
er zijn ogen op uit en bezweek
onmiddellijk voor zoveel realis
me. Er werden ook vergelijkin
gen getroffen met andere mees
terwerken uit het Louvre. En in
veler oog won de Stier het van
de Mona Lisa.
Militaire kapel
De Franse aandacht voor de
Stier ontging ook Den Haag niet.
Na de val van Napoleon in 1815,
werd de Stier meteen opgeëist.
Zijn rentree in de koninklijke
kabinetten was meer dan feeste
lijk. Voorafgegaan door de nodi
ge militaire kapellen, werd de
Stier als het ware ingehuldigd in
de Hofstad.
Paulus Potter, zoon van de schil
der Pieter Symonsz Potter,
woonde zelf ook enige tijd in
Den Haag. Zijn komaf was
enigszins ongebruikelijk in
schilderskringen. Via zijn moe
der was Paulus Potter geparen
teerd aan de hoogste kringen in
de toenmalige republiek. In Den
Haag was hij daarom onder zijns
gelijken.
Onder Potters clientèle bevond
zich Amalia van Solms, de we
duwe van Stadhouder Frederik
Hendrik. Maar de voormalige
Eerste Vrouwe uit de Republiek
werd ook gewaarschuwd voor
Potter. Voor haar schilderde de
kunstenaar, met het puntje van
zijn tong uit de mond, een fraai
boerenstuk. Het leven in en om
de boerderij werd daarin com
pleet uit de doeken gedaan.
Maar in zijn ijver was Potter net
iets te ver gegaan, zo oordeelde
men in hofkringen. De raadge
vers van de Stadhoudersweduwe
spraken schande van een pissen
de koe. Amalia diende ver
schoond te blijven van het uit
zicht daarop. En zo werd dat
geregeld. Potter kon zijn doek
niet kwijt in het paleis.
De adviseurs van de Russische
Tsaar Nicolaas I dachten daar
later geheel anders over. Het
Boerenerf, alias De Pissende Koe
belandde in de tsaristische col
lectie, die zich m de Hermitage
bevond.
Potter schilderde vaker het leven
zoals het zich voordeed. Recht
toe rechtaan dus. En ook vaker
werd de nodige aanstoot geno
men aan zijn onverschrokken ge
voel voor realisme. De Haagse
tentoonstelling heeft wat dat
aangaat een schandaaltje boven
water gehaald.
Terwille van de tentoonstelling
werd een van de schilderijen
onder de loupe genomen. Het
gaat om een afbeelding van een
rustende jager die van zijn pijpje
geniet en in een aangename kout
gewikkeld is met een herbergier
ster. De man rust met zijn rech-
terelleboog op een tafel, zijn lin
kerhand ligt op zijn eigen dij.
Uiteraard kwamen er in het
schilderij ook nog de nodige
honden en paarden terecht.
Maar in de directe nabijheid van
reiziger en herbergierster staat
bovendien een jongeman onmis
kenbaar 'ohhh' te roepen. Zijn
blik verraadt ook de nodige op
winding.
Enige bevreemding daarover is
er altijd wel geweest. Maar het
recente onderzoek verklaart de
opgewonden reactie. Want de ja
ger houdt zijn handen allerminst
thuis. De linkerhand graait re
gelrecht naar het kruis van de
vrolijke herbergierster.
Correctie
Iemand heeft ooit de opdracht
gegeven om dit gebaar weg ach
terwege te laten. Die correctie is
nu weer ongedaan gemaakt. Het
hedendaags publiek is wel erger
gewend. Maar Potter doet
voortaan als beschrijver van het
dagelijkse leven niet meer onder
voor Jan Steen.
De nodige anecdotes geven extra
kleur aan het werk van Paulus
Potter. Een buitengewoon op
merkelijke schildering geldt Het
leven van een jager. Met veertien
taferelen op een paneel geschil
derd, maakt dit werk aanspraak
op de vergelijking met een strip
verhaal. De goede en de slechte
jager worden in dit werk tegen
over elkaar afgewogen. De
slechte wordt met name op de
voet gevolgd.
Nadat zijn gruwelijke jachttech
nieken in beeld zijn gebracht,
grijpt de schilder in. Hij laat de
dieren het heft in handen nemen.
De jager wordt in een proces
door de dieren veroordeeld tot
het spit. Zijn honden, de smerige
collaborateurs, worden aan de
hoogste boom gehangen. Kak
kend komen ze aan hun einde.
Deze schildering nu verdient de
grootste aandacht van de kijker.
De catalogus is daarbij verplich
te maar hoogst onderhoudende
literatuur.
Paulus Potter is naar zijn werk
gerekend een dierenvriend bij
uitstek. De Stier heeft hij een
ereplaats bezorgd in de kunstge
schiedenis. Maar zijn Paarden
doen in de weergave van het
volle dierenleven niet onder voor
die ene gemanipuleerde Stier.
Wie met name de paardenteke-
ningen van Potter ziet, voelt de.
neiging om direct met een collec
tebus voor de Dierenbescher
ming de straat op te hollen. Niet
omdat de dieren allereerst zielig
zijn, maar omdat Potter zo mooi
dieren tekent.
't Land van Paulus Potter. Mau
ritshuis, Den Haag. Tot en met 5
februari. Di. t/m za. 10-17; zo. 11-17
uur.
Tussen zwart en wit zit smaak
en avontuur. Voor wie leeft met
de vaststaande, uiterste grenzen
van het spectrum en daar zijn
zekerheden aan ontleent, is alles
voorspelbaar. Zelfs succes. Men
kieze voor een scandaleuze be
roemdheid, een gewaagd gege
ven, een gevierd modern com
ponist en het effect is als be
oogd: 'Rosa'. Een opera die volgens gezaghebbende critici het laatste
evenement van vernieuwing, goede smaak en avontuur is.
Ze vergissen zich. Pierre Audi, de leider van het Amsterdamse
operahuis, is geslaagd. Zijn combinatie van rumoer verwekkende
filmer Peter Greenaway, erotisch geladen theatermoord, beschaafde
modernist Louis Andriessen, een uit de nok neerdalend levend paard
en een dikke blote meid heeft voor uitverkochte zalen en enthousiaste
recensies gezorgd. Het voorgeschreven recept heeft gewerkt, maar
geen opera opgeleverd.
De techniek is prachtig. De combinatie van film en toneel zonder
twijfel nimmer zo perfect vertoond. De muziek is meer dan geniet
baar. Maar met vernieuwing, smaak en avontuur heeft het niets van
doen. Laat staan met opera.
Vernieuwend is hooguit dat de allerminst perfect gevormde Australi
sche Marie Angel zich anderhalf uur naakt vertoont. Dat er voor de
ogen van het publiek op zijn hondjes geneukt wordt en dat de
dierenbescherming toestemming heeft verleend een in de touwen
hangende merrie een avond lang op een tredmolen te laten lopen.
Van smaak getuigt hooguit de witleren bank die de hoofdzaak van
het decor uitmaakt. Maar dat die bank en Marie Angel onder de
Zwarte inkt gesmeerd moeten worden, roept alleen de vraag op wie 's
nachts de vlekken verwijdert.
Het avontuur beperkt zich tot het schrappen van de pauze. Een uur
en vijftig minuten zonder onderbreking. Het publiek kan zodoende
tussendoor niet weg, maar de Amsterdamse jet set is te welopgevoed
om een eigen avontuur van rumoer aan te gaan.
Rosa' is niet meer dan de nieuwe kleren van de keizer, maar geen
kenner die dat durft te zeggen. Hij zou eens versleten kunnen worden
voor behoudend en ouderwets. Een burgermannetje dat geshockeerd
taakt door rondrennend bloot vet, gewelddadig toneelbloed en het
slachtersambacht van een abattoir.
Alle regie- en decortrucs van tien jaar toneel- en operavernieuwing
zitten in 'Rosa De liefhebber heeft het allemaal eerder gezien en
toen geaccepteerd, want er was een reden voor. In 'Rosais het niet
meer dan een catalogus voor een regiebibliotheek. Het wordt niet
duidelijk waarom de dame zich laat vernederen, waarom een levend
paard een avond lang zinloos afgemat moet worden en waartoe de
symboliek van de slachterij dient.
'Rosa' is geen verhaal. Het is een vrije opsomming van feiten uit het
Politierapport over de gewelddadige dood van de Uruguyaanse
componist, pianist en pervert Juan Manuel de Rosa. Drama wordt
Rosa' nergens, op zijn best een onverschillig latende tentoonstelling
van folterpraktijken.
Zn opera behoeft drama. Emoties moeten nagevoeld kunnen worden,
begrepen. Opera vereist een thema: de strijd tussen goed en kwaad, de
overgave aan een ideaal, de meedogenloze verloofde. Of desnoods de
liefde van een kind voor zijn pop, zoals in de musical 'Suske en
Wiske'.
Dat geslaagde pretpakket is meer opera dan 'Rosa'. Ook 'Suske en
Wiske' is volgens een vaststaand patroon gemaakt, maar in de
"^verplichtende mix van zwarte fantasie en witte techniek zit
voldoende ruimte voor eigen grijs. Momenten van herkenning en een
Paar meezingers met diepte.
Nieuwe hoofdsponsor en prijzen voor debutanten
Van onze filmredactie
Rotterdam - Tijdens het ko
mende International Film
Festival Rotterdam (25 ja
nuari tot en met 5 februari)
kan de filmliefhebber onge
veer 200 speelfilms, docu
mentaires en videoprogram
ma's uit alle windhoeken
verwachten. De bioscopen
op en om de Kruiskade, die
weer zo'n 250.000 bezoekers
verwachten, presenteren on
geveer veertig filmpremiè
res, waarvan een aantal af
komstig is uit China, Afrika
en Latijns Amerika.
Deze films werden gerealiseerd
met subsidies van het Hubert
Bals Fonds, dat in zijn zesjarig
bestaan inmiddels al honderd
internationale filmprojecten
heeft ondersteund. Dertig daar
van zijn voltooid en vijftien
worden op het festival geïntro
duceerd.
De 24e editie van het filmfesti
val is sinds vorig jaar in kwan
titeit wat 'afgeslankt'. Filmfes-
tivaldirecteur Emile Fallaux
vond de overvloed van ruim
300 films in het verleden on
aantrekkelijk voor de bezoeker
en wilde terug naar meer kwa
liteit en overzichtelijkheid.
In het komende programma
van het International Film Fes
tival Rotterdam is ook een
30-tal avant-premières opgeno
men van speelfilms die na het
festival in de Nederlandse bio
scopen en de filmtheaters gaan
circuleren. Voor de Zeeuwse en
Westbrabantse filmhuizen vor
men deze films de kern van hun
programmering.
Festivaldirecteur Fallaux en
zijn staf hebben enkele nieuwe
filmprijzen ingesteld. Drie be
ginnende of debuterende film
makers zullen voortaan de Ti
ger Award ontvangen. Deze Ti
gers, elk 10.000 dollar groot,
zijn bedoeld als aanmoediging
voor nieuwe veelbelovende
filmmakers van wie een lange
speelfilm of documentaire op
het festival zijn wereld- of in-
Emile Fallaux, directeur van International Film Festival Rotterdam, selecteerde 200 films
voor de komende editie. foto archief de stem
ternationale première beleeft.
Daarnaast komt er een Citroen-
publieksprijs, waaraan de
naam van de nieuwe hoofds
ponsor van het festival is gege
ven, ter waarde van 15.000 gul
den.
Aziatisch
Voor het eerst zal voor de beste
Aziatische film een prijs wor
den uitgereikt van NETPAC
(Network for the Promotion of
Asian Cinema). Daarnaast blij
ven de prijs van de Nederland
se filmcritici (KNF-prijs) en die
van de buitenlandse pers
(FIPRESCI-prijs) bestaan.
Speciale aandacht wordt be
steed aan het honderdjarig be
staan van de cinema en de
actuele Franse film. In samen
werking met het Nederlands
Filmmuseum wordt een aantal
recent gerestaureerde klassie
kers vertoond. Gestart wordt
met een gekleurde kopie van
Jour de fête van Jacques Tati,
die zal worden geïntroduceerd
door Tati's dochter Sophie Ta-
tischeff.
Een actueel overzicht van de
Franse film omvat ondermeer
de nieuwe speelfilms van Claire
Denis, Olivier Assayas, André
Téchiné en Chantal Akerman.
Het festival heeft vijf speciale
programma's: Films from Oz,
Movies from behind the Mosque
(tien nieuwe films uit de Arabi
sche landen rond de Middel
landse Zee), Pink Pictures from
Japan (sexfilms op 35 mm),
Great Ladies of the East en 50
Years of Karel Kachyna (15
films van deze Tsjechische
filmveteraan).
Magisch
Tijdens zijn ballingschap
schreef Salman Rushdie een es
say over zijn fascinatie voor de
film The Wizard of Oz; een
interpretatie van culturele be
tekenis, die Fallaux en de zij
nen inspireerde tot de special
Films from Oz. Het gaat om
'fantastische' filmverhalen die
vaak een bedekte politieke
boodschap verbergen achter
een magische wereld.
Enkele van deze films zijn:
Heavenly Creatures van Peter
Jackson, La Teta de la Luna
van de provocerende Spaanse
cineast Bigas Luna en Faust, de
animatieversie van het my-
tische verhaal van de vermaar
de Tsjechische 'poppen-filmer
Jan Svankmajer.
Great Ladies of the East is een
hommage aan twee prominente
vrouwen uit de filmwereld van
Hongkong en Taiwan, die beide
als actrice en producente werk
zaam zijn: Josephine Siao Fong
en Hsu Feng (o.a. bekend van
Five girls and a rope) Beide
dames zullen als speciale gas
ten aanwezig zijn in Rotter
dam.
Als vaste programma-onderde
len keren terug: Critic's Choice
met de filmkeuze van een aan
tal gerenommeerde Nederland
se filmrecensenten en Dutch
Perspective, een selectie van de'
Nderlandse filmproduktie van
het afgelopen jaar.
Detroit (afp) - De Amerikaans gitarist Fred 'Sonic' Smith
'van MC5, een van de grondleggers van de hardrock in de
jaren '60, is vorige week vrijdag in Detroit aan een
hartaanval overleden. Dat heeft zijn echtgenote, de dich
teres en rockzangeres Patti Smith, woensdag gezegd. Hij
was 44 jaar oud.
Smith richtte MC5 op met de
in 1991 overleden zanger Rob
Tyner. Met haar snoeiharde
elektrische muziek was de
band een voorloper van de
heavy metal en de punkrock.
Smith en de zijnen verkregen
ook een radicale politieke re
putatie door op te treden voor
de White Panther Party, het
blanke spiegelbeeld van de
zwarte radicale Black
Panthers. In 1968 speelde MC5
tijdens betogingen rond de
Democratische Partijconven-
tie in Chicago, die uitmondden
in grootschalige rellen.
Kort hierop kwam MC5 onder
Gontract bij de platenmaat
schappij Elektra, waarvoor ze
een destijds zeer omstreden
live-elpee uitbrachten, Kick
out the jams. De groep werd in
1972 ontbonden na twee el
pees voor Atlantic records. In
1980 trouwde Fred Smith met
Patti Smith, met wie hij in
1988 de plaat Dream of Life
opnam.
Onmogelijk stuk George Bernard Shaw
Roosendaal - Schouwburg De
Kring. 'Heartbreak House'
van George Bernard Shaw
door het RO Theater. Regie:
George van Houts en Leopold
Witte. Gespeeld door o.a. Ton
Lutz, Tamar van den Dop,
Leonoor Pauw en Betty
Schuurmam. Gezien op don
derdag 10 november. Op 12
november in Schouwburg Til
burg.
Door Marjan Mes
Het is geen toeval dat de
komedies van George Ber
nard Shaw, de linkse satiri
cus van het Engelse fin-de-
siècle, de laatste tijd weer
worden gespeeld.
Hij dreef de spot met de rijke,
decadente heersende klasse en
met de zucht naar geld en gemak
van een jonge, illusieloze genera
tie.
In Heartbreak House komen fi
guren voor en worden opmerkin
gen gemaakt die wel heel erg
aan onze eigen tijdsgewricht
herinneren.
Met dit stuk wilde Shaw in 1913
Tsjechow naar de kroon steken.
Hij had er zelfs een soort Ker
sentuin mee op het oog want hij
situeerde zijn verveelde persona
ges op een landgoed en liet hen
eikaars harten breken en zeuren
over de moderne tijd. Hoe anders
pakte het uit; Heartbreak House
bevatte weliswaar heel wat sati
re op de adel waar de Ierse
schrijver en socialist zo'n hekel
aan had, maar het werd meer
een klucht dan een fijnzinnige,
psychologische komedie. Een on
mogelijk stuk eigenlijk over een
dwaas stelletje Engelsen, die
maar wat ronddollen maar
waarin onverwachts ook nog en-
kele serieuze passages voorko
men over moraal, levensdoel, ge
neratieconflict en de Eerste We
reldoorlog.
Na 23 jaar komen familieleden
en aanhang van de hoogbejaarde
ex-scheepskapitein Shotover
(Ton Lutz) nog eenmaal bij el
kaar op diens landgoed. Zijn ene
dochter is een dominante en ge
notzuchtige femme fatale (Betty
Schuurman), getrouwd met een
charmante nietsnut. Zijn andere
dochter (Leonoor Pauw) is van
adel door haar huwelijk en pro
beert haar frivoliteit te verber
gen achter een chique fapade.
Een louche zakenman (Kees
Coolen), zijn misbruikte collega
(Guus Dam), diens dochter Ellie
(Tamar van den Dop) en nog
enkele anderen vullen het gezel
schap aan, dat zich ontpopt als
een egoïstisch en genotzuchtig
stelletje. Alles draait om geld,
geflirt en spel.
Alleen het jonge meisje Ellie
heeft nog enige hogere ambities
hoewel zij die graag laat varen
voor rijkdom. De bejaarde, norse
kapitein kan het allemaal niets
meer schelen en zet zijn gezel
schap in vlagen van wijsgerig
heid geestig voor schut.
Het RO Theater is er in geslaagd
om van dit onevenwichtige stuk
toch nog een heel aardige voor
stelling te maken met af en toe
heel komisch spel, vooral van
rascomédienne Leonoor Pauw en
van Betty Schuurman.
Opvallend sterk is Tamar van
den Dop als de intelligente jonge
Ellie. Stans Lutz ontwierp een
bijzonder mooi decor van donker
hout dat oogt als het luxueuze
interieur van een ouderwetse
oceaanstomer.
Bergen op Zoom - Stads
schouwburg De Maagd Het
Haarlems Toneel met 'De
Spaanse Hoer' Auteur Hugo
Claus, naar La Celestina van
Fernando de Rojas. Regie:
Frances Sanders. Muziek Rut-
ger Laan. Gezien donderdag
10 november.
Door Sjef Huismans
'God doodt zijn eigen kinde
ren'. Deze zinssnede uit het
spel van gisteravond geeft in
kort bestek de pessimistische
tendens weer die ten grond
slag ligt aan de gedialogeerde
roman van De Rojas. Pessi
misme over de rotheid van
het mensdom.
Steun in het geloof vond deze
bekeerde jood niet. Al wordt
vaak gerefereerd aan heiligen en
het hiernamaals, eerder speelt de
stoïcijnse opvatting van Petrarca
een rol in het denken van de
humanistische auteur.
In de bewerking van Claus is
Celestina, de hoerenmoeder, ook
de vernietigende, duivelse kracht
gebleven. Alles wat immoreel en
smerig is, verpakt zij in een
blinkende, lokkende verpakking.
En al wie haar volgt, gaat eraan
kapot.
Jules Croiset heeft in dit stuk
een dragende rol die hij met veel
allure gestalte geeft. Hij is de
perfekte hoerenmadam die
heerst, dwingt, koppelt en zal
vend de wereld waarin zij leeft
doodziek maakt. Met zijn genu-
Cape Coral (ap) - De vader van de Amerikaanse rapper Young
M.C. is opgepakt op verdenking van de moord op zijn
echtgenote. De 57-jarige Cleveland Young zou zijn vrouw
hebben doodgestoken.
Lucille Young (57) werd dinsdag dood aangetroffen in haar slaapka^
mer. De verdachte heeft tegenover de politie verklaard dat aan de
fatale steekpartij een echtelijke ruzie vooraf was gegaan. Young
werd gearresteerd nadat de politie hem naar het ziekenhuis had
gebracht omdat hij een overdosis pillen had ingenomen.
Young M.C., wiens echte naam Marvin Young is, had eind jaren '80
een aantal hits, onder andere met het nummer Bust a Move.
anceerd stemvermogen en een
beheerste mimiek maakt hij van
zijn rol een overtuigende creatie.
Dat- is ook het enige wat echt
overtuigt. De hele enscenering
en de bezetting van de overige
rollen blijven onder de maat. De
voorstelling heeft iets dubieus.
Er wordt voortdurend gehinkt
op twee gedachten. Maken we er
een lekkere volks aandoende co-
media delarte van, vol uitbun
digheid en losheid in de bijrol
len, of houden we het toch aan
de serieuze kant, wat stijfjes met
ingehouden emotie.
De hele produktie krijgt daar
door iets van 'ik wil wel maar
kan niet'. Gelukkig biedt de vin
dingrijke en bloemrijke taal van
Hugo Claus wel enig soelaas
voor wie daar oor voor heeft.
Maar wie komt voor een lekker
gezellig toneelstuk, komt bedro
gen uitDat is dan ook de reden
dat tijdens de voorstelling al
mensen de zaal uit verveling
verlieten en na de pauze nog al
wat lege plekken te zien waren.
De produktie is opgesierd met
enkele muzikale nummers in een
Kurt Weilstijl, die het wel aardig
deden, maar jammerlijk slechts
voor de helft verstaanbaar wa
ren. Het decor, dat bestond uit
schuivende elementen, stelde
niets voor en werkte eerder sto
rend op de continuïteit van de
voorstelling. De Spaanse Hoer
zal geen blijvende herinnering
bij de toeschouwers achterlaten,
uitgezonderd het spel van Jules
Croiset.
