DE STEM Lenny Henry: 4Ik hoef niet altijd grappig te zijn' 4 Ik wil meer routine krijgen' 'Geschiedenis bijt in haar eigen staart' Felix Meurders, medepresentator bij Nova, pleit voor meer samenwerking IKON maakt tv-film naai verhaal van Eli Asser Openluchtmuseum moet| de broekriem aanhalen Kleine Kinderkast-prijs voor 6 Ik hou van lawaai' X)E STEM 'Bewogen Koper' van Johan van der Keuken verdrinkt in perfectie Nederlandse Opera schrapt projecten uit geldgebrek „Ik hou van grote auto's. Ik heb daar altijd van gedroomd en nu is die droom uitgekomen." Julia Samuël, tv-presentatrice Door Patrick Bremmers Lenny Henry ziet zichzelf niet als voortrekker van zwarte artiesten: „Als mensen door mij geïnspireerd raken, is dat goed. Maar ik wil niet als voorbeeld fungeren want dan wordt al gauw de vloer met je aangeveegd." Hij is ook niet bereid de hele dag grappig te doen. „Ik ben een doodse- rieus persoon. Komieken zijn serieuze mensen. Er zijn maar een paar die in het restaurant of de kroeg net zo grap pig zullen doen als op toneel. Dat moet ook niet, want daarmee verspil je je zelf." Lenny Henry (35) runt met dezelfde gedreven passie als zijn alter ego Ga- reth Blackstock in de comedy Chef! een eigen produktiebedrijfje, Crucial Films. Hij doet het allemaal alleen. Zijn rech terhand Charlie Henson verliet hem aan het eind van het vorige seizoen. Nu zwaait Lenny Henry zelf de scepter over de comedy Chef!. Imago „Vroeger dacht ik dat ik altijd grappig moest zijn", vertelt Henry, refererend aan de periode dat hij met onder ande ren Tracy Ullman in Three of a kind stond. „Ik werd op feestjes of bijeen komsten uitgenodigd en stelde me voortdurend aan." Nu is Henry naar eigen zeggen wijzer en voelt zich geroepen in bijna elk interview af te rekenen met zijn oude imago. „Ik schaam me rot voor die oude grappen", kopte de TV Times enkele weken geleden. „De dingen zijn nogal veranderd in de afgelopen jaren", aldus Henry. „In het begin dachten ze dat ik een doetje was. Maar men is mij anders gaan bekijken. Ze dachten dat ik niet geïnteresseerd zou zijn iri het zakenleven. Maar ik ben erachter gekomen dat ik daarin vrij goed ben en regelmatig met nieuwe ideeën kom aanzetten." „Ik kreeg ineens niet meer zoveel rollen aangeboden", herinnert Henry zich. „En dacht meteen: dat is je reinste racisme. Dus besloot ik het heft in eigen hand te nemen zodat ik toch de dingen kon doen die ik wilde. Dat mag aan deze kant van de Atlantische Oceaan misschien een beetje raar worden ge vonden maar in Amerika heeft bijna iedere acteur zijn eigen bedrijfje." Een van de produkten die ontstond was de comedy Chef!. Henry verbaasde zich over het feit dat zoveel chef-koks zich soms zo onuitstaanbaar gedroegen en creëerde het karakter van Gareth Blackstock die als een ware slavendrij ver de keuken van Le Chateau Anglais domineert. „De eerste keer dat je met Gareth geconfronteerd wordt, denk je: Wat is dat voor een kwaaie man. Maar als je hem een beetje beter hebt leren kennen, zie je dat hij ook best wat softer kan zijn. Het zou erg eenzijdig zijn als je hem alleen maar de, hele dag zag roepen en schreeuwen. Belangrijk is dat je begrijpt waaróm Gareth zo streng doet. Hij heeft slechts één ding voor ogen: een bord met eten. Daar heeft hij bijna alles voor over. Omdat hij zo negatief is, kost het zijn vrouw Janice grote moeite om hem over te halen. Maar zij weet altijd hoe ze dit varkentje moet wassen." Henry wordt wel eens vergeleken met Bill Cosby. Hij heet het Engelse ant woord op Bill Cosby te zijn. „Oh no", keurt Henry af. Cosby heeft in de jaren tachtig ontzettend veel betekend voor zwarte mensen. Zijn show was de meest succesvolle comedy van dat decennium. En hij deed het door allemaal zwarte mensen in dienst te nemen. Hij had zelfs een donkere psycholoog op de set. Deze moest erop toezien dat het pro gramma zoveel mogelijk positieve boodschappen uitzond. Hij wilde laten, zien dat donkere mensen ook succesvol kunnen zijn. Maar ik ben Lenny Henry en ik houd er niet van als mensen me vergelijken met anderen." Dat succes niet allemaal vanzelfspre kend is, moet Henry dezer dagen maar al te goed beseffen. De tweede serie Chef! die momenteel door de Tros wordt uitgezonden, is al een paar we ken langer te zien op de BBC: daar zijn de kijkcijfers verontrustend teruggelo pen. Van 9,6 naar 6,4 miljoen. „Ik werk keihard. Ze zeggen wel eens dat succes tien procent talent is en negentig procent hard werken. Nou, ik denk dat ze gelijk hebben. Je kunt een briljante schrijver zijn, maar als je niet gaat zitten tikken, komt het niet vanzelf aanwaaien." 'Chef!', Nederland 2, 21.23 uur Van onze verslaggever Guuz Hoog- aerts Felix Meurders. In 1946 geboren in Maastricht. Begon bij Radio Luxemburg en de NOS, maar werd al snel een Vara-coryfee. Gesodemeurders, De Meurders Methode, de Nationale Hitparade, de Vrijdageditie, Langs de lijn. Sommige van zijn radioprogramma's zijn nog altijd ongeëvenaard. Hij presenteerde ook het sportprogram ma Voetbal 80 en maakte reportages voor Achter het nieuws. Felix Meurders is vorige week begonnen als de opvolger van Victor Deconinck bij Nova. Uitgerekend deze man zegt hal verwege het gesprek dat hij het Sportjournaal en Nova graag wil presenteren om 'meer routine te krijgen in mijn televisiewerk'. Want: „Je wordt pas beter, door iets heel vaak te doen". Meurders is bescheiden over zijn staat van dienst, waarop de al eerder genoemde radioprogram ma's prijken, en honderd uitzen dingen van Kassa! Op mijn com plimenten voor zijn Radio 3-werk, reageert hij met een combinatie van neerbuigendheid en verlegenheid. „Mijn tijd als discjockey, die is van voor de Eerste Wereldoorlog." Consumentenman Felix is vooral na zijn 'opvol ging' van Frits Bom als consu mentenman bij de Vara, veelvul dig geïnterviewd. In die gesprek ken zei hij dan steevast zichzelf geen consumentenman te vin den, maar presentator. En be reed de Maastrichtenaar altijd zijn favoriete stokpaardjes: de versnipperde manier waarop de omroepen omgaan met actuali teiten op Radio 1, het huidige niveau van de radio in het alge meen en de krampachtigheid waarmee wordt vastgehouden aan de verzuiling. Eigenlijk wilde hij niet eens een interview geven. „Ik denk dat ik niks te melden heb", zei hij door de telefoon. Maar na de afspraak dat we na afloop van het gesprek samen beslissen of het gesprek het publiceren waard is, treffen we elkaar in een Maastrichts café. Het tafeltje bevalt hem al met een niet. Te opvallend, zeker als ik zeg dat er nog een foto ge maakt gaat worden. „Ik wil niet dat het hele café naar mij gaat zitten kijken", zegt hij licht geïr riteerd. Een plaatsje bij het raam zit beter, al verstrakt hij zicht baar als de fotograaf tijdens het gesprek zijn werk doet. Seal Houdt hij zich nog bezig met muziek, na meer dan vijftien jaar voor Radio 3 te hebben gewerkt? „Ik houd het niet meer bij, maar ik luister natuurlijk nog wel vaak naar muziek. De laatste plaat die ik heb gekocht? Even denken...de nieuwe cd van Seal. Niet naar titels vragen, die weet ik niet meer. Onlangs heb ik bewust weer eens naar de Mega Top 50 geluisterd, want ik wilde de Dikke Lui Band wel eens horen. En zoals ik dacht dat 't zou zijn, zo erg was die plaat ook." Over het niveau van de Jeroen van Inkels van tegenwoordig wil hij zich niet uitlaten. „Maar ik moet zeggen dat die horizontale programmering wel een verbete ring is. Al kom je de stemmen waar je een hekel aan hebt nu wel vijf dagen in de week tegen." Ook zijn persoonlijke mening over Nova, dat hij op maandag en dinsdag presenteert, geeft hij niet prijs. Hij noemt de samen werking tussen Vara en NOS desalniettemin 'wonderwel ge slaagd'. „Want voordat er wordt samengewerkt in Hilversum, is er heel wat water gegaan onder de vele bruggen die Nederland rijk is." Afspraak Meurders, met zijn journalistie ke achtergrond, mag zich niet met de Nova-interviews be moeien. Gaat dat dan toch niet een keer jeuken? „Ik wil me weliswaar altijd overal mee be moeien, maar bij dit programma heeft de sportpresentator geen inbreng. Dat is de afspraak en daar kan ik mij in vinden. An ders was ik ook niet op dit aanbod ingegaan." Wat vindt de ex-presentator van het hilarische sportprogramma Voetbal 80 van de manier waar op sporters worden geïnterviewd in het Sportjournaal? „Dat is niet makkelijk. Vooral voetbal lers zijn lastig. Zij zijn er niet in getraind om in twee minuten de essentie te vertellen, zoals politi ci dat wel kunnen. Het zijn de beperkingen van het Sportjour naal. Voor langere interviews, met meer humor bijvoorbeeld, kun je beter terecht bij Spaan en Vermeegen, of Barend en Van Dorp." Fysiek Als Radio 1 ter sprake komt Felix Meurders: „Het zuilenstelsel is absoluut vermolmd. De tijd is rijp om het op te heffen." FOTO DIJKSTRA (Meurders blijft, net als Kassa! op tv, het actualiteitenprogram ma Vrijdageditie presenteren) reageert hij ook fysiek. Zijn blik Zacht, vol sarcasme: „Het zui- verstrakt, blijft naar buiten ge- lenstelsel is absoluut vermolmd, richt. Hij duikt iets in elkaar. De tijd is rijp om het op te Door Anja van den Akker Sommige ideeën zijn zó bril jant en goed doordacht, dat ze hun doel voorbij schieten. Bewogen Koper, de 105 mi nuten durende muziek-docu- mentaire van Johan van der Keuken, is zo'n idee. De film verdrinkt in zijn eigen stre ven naar volmaaktheid en stoot daardoor gemakkelijk kijkers af. De gedachtengang achter de documentaire is daarentegen uiterst boeiend. Bewogen Koper verslaat een an tropologische en muzikale reis langs winti-rituelen, bekeerde voormalige kolonies, afgoderij en swingende processies. Rode draad is het koperinstrument dat via de blanken zijn weg door de wereld heeft gevonden. Sterker nog, een geheel eigen plaats heeft veroverd in alle windstre ken. Symbool is geworden voor emoties, dromen en gedachten, door alle cultuurverschillen heen. Op het internationale radio- en tv-festival Prix Italia te Turijn was Bewogen Koper dit najaar de Nederlandse inzending in de categorie documentaires. De film maakte weliswaar de tongen los, maar niemand van het interna tionale gezelschap bleef bij de vertoning ervan tot het eind toe zitten. De Duitse televisie kocht Bewo gen Koper en zendt de documen taire vanavond uit op het derde net. Een uitgelezen mogelijkheid om, ruim anderhalf jaar na de Nederlandse première, alsnog kennis te nemen van een uniek project. Al is het maar een stukje ervan. Want dat Van der Keuken een ongebruikelijke film heeft afgeleverd, staat buiten kijf. Aan de film gingen enige jaren van antropologische studie voor af. Karakters, gebeurtenissen, beelden en geluiden opgetekend in Nepal, Ghana, Suriname en Celebes markeren de koloniale historie. De manier waarop het koperinstrument ingeburgerd raakte en de persoonlijke bete kenis ervan voor de lokale bevol king, schetst in een notedop de cennia geschiedenis. „Muziek is de zee", zegt Krishna Das, een Nepalese kleermaker en musicus. „De zee is altijd vol. Als ik muziek maak, neem ik slechts een paar handenvol wa ter uit die zee." Baas Mal, brassband-leider uit Johan van der Keuken Paramaribo: „Als ik muziek maak en de geest daalt erin neer, voel ik me bijna in de hemel." Opmerkelijk is ook de vorm die Van der Keuken koos. Door het vierluik gefilmd in Nepal, Gha na, Suriname en Celebes is een aantal films-in-een-film gemon teerd. Anachronismen in zwart wit. Niet alleen het beeld wijkt af, ook het geluid maakt even een zijsprong. Een voorbeeld. Van der Keuken laat zijn camera glijden door het schilderachtige Kathmandu, de FOTO PIETER VANDERMEER hoofdstad van Nepal. Toont hoe daar een mengeling is ontstaan van Europese en Amerikaanse marsmuziek, gelardeerd met tra ditionele hindu-elementen. Dan is er plotseling de historische terugblik in zwart-wit. Over Jang Bahadur, de grondlegger van de dynasty van de Indiase Ranas, die Nepal honderd jaar van de buitenwereld afsloot. Be zeten was van Engeland. Ge volgd door een shot van de te loorgang van de Britse industrie, ooit dat grote voorbeeld. Een filosofisch intermezzo, dat de film er niet toegankelijker op maakt. „De geschiedenis bijt in haar eigen staart", licht Van der Keuken zijn keuze toe. Zo zitten er nog twee van derge lijke intermezzo's in de film, waaronder een opname van het huwelijk tussen Juliana en Bern- hard in 1937, als symbool van de betrokkenheid tussen Nederland en de ex-kolonie Celebes. De keuze voor deze vier werkter reinen heeft Van der Keuken snel verklaard. Nepal en Ghana staan voor de twee vormen van Brits kolonialisme: actief in Ghana en 'op afstand' in Nepal- dat via India werd beïnvloed. Suriname en Celebes belichten de Nederlandse variant. Het is aardig te zien en horen hoe in deze landen muziek wordt gemaakt, die bij ons al bijna vergeten is. Maar ook hoe in Suriname de winti-rituelen nog springlevend zijn. Aan het eind van de film brengt Van der Keuken de muziek uit alle vier landen bij elkaar. Het slotakkoord is een enorme stilte. 'Bewegtes Blech' (Bewogen ko per), Duitsland 3, 23.00 uur MAANDAG 7 NOVEMBER 1994 NEDERLAND 1 Eli Asser FOTO DIJKSlJ Hilversum (anp) - Regisseur Eric Oosthoek start binnenkcj met de opnamen voor 'Het laatste glas melk'. Het scenarf voor dit tv-spel is geschreven door Eli Asser en is gebaseerd op diens ervaringen in de oorlog. heffen. Maar dat is geen cultuur in Nederland. Kijk naar de Anti apartheidsbeweging Nederland, die richt na de opheffing weer een nieuwe organisatie op." „Waar ik voor ben, is één actua liteitenzender, met één redactie en één hoofdredacteur. Maar zelfs al wil je voorzichtig begin nen door alleen op de piekuren met een gezamenlijke redactie te werken, dan nog leidt dat niet tot overeenstemming. In dit ge val lagen de legerleidingen van Tros en Avro dwars, omdat ze daar bang zijn hun identiteit te verliezen. De identiteit van de Avro, weet jij hoe die eruit ziet? En van de Tros? Ik heb gehoord dat de KRO vanaf de nieuwe zenderindeling in januari meer aan reli wil gaan doen. Iedereen kruipt weer terug in zijn basti onnetje. Oude tijden herleven. Zo blijven we achter de muziek aanlopen." Hij heeft het prima naar de zin bij de Vara, „maar als de omroep zou beslissen om op te gaan in een nieuwe combinatie, ook goed. Zolang die nieuwe omroep maar goede, gedurfde program ma's liefdevol blijft maken". Mouwlengte Meurders woont in Hilversum, maar komt nog regelmatig terug naar Maastricht. „Die afstanden, die stellen toch niets voor." Hij krijgt geen apart gevoel als hij de stad binnenrijdt. Hij gebruikt de term 'apart gevoel' trouwens nooit. Dus leg hem die niet in de mond. Nee, hij is eigenlijk nooit weggeweest. Zodra hij in de stad is, om carnaval te vieren bijvoor beeld, komt zijn accent ook weer terug. „Ik pas me overal aan." En wat misschien nog wel het belangrijkste is van 'Maastricht: „Het is de enige plaats in Neder land waar ik overhemden met de juiste mouwlengte, zeventig cen timeter, kan kopen." De IKON wil de produktie uit eenden in april 1995 bij de her denking van het einde van de Tweede Wereldoorlog, vijftig jaar geleden. Het uitgangspunt voor 'Het laat ste glas melk' vormen Assers ervaringen in het Apeldoornsche Bosch, een joods psychiatrische inrichting. Asser werkte daar als verpleger tijdens de oorlogsja ren. Op 22 januari 1943 depoj teerden de Duitse bezetters tiënten en personeel van de ij richting naar Auschwitz. Slechl een enkeling wist te ontkomen. I De moeilijke keuze van dj avond - solidariteit met de pa tiënten of de vlucht als mogelijiJ heid om te overleven - vormt hj belangrijkste motief van de tj stuk. Oosthoek legt 'Het glas melk vast' op HD-TV. Van onze verslaggever Arnhem - Het Nederlands Openluchtmuseum (NOM) in 1 hem moet de komende jaren fiks bezuinigen. Het NOM ka met een structureel tekort van enkele tonnen. Onder mej door het tegenvallende aantal bezoekers in de afgelopen jan is de financiële positie van het museum aangetast. De directie van het eerste gepri vatiseerde rijksmuseum in Ne derland heeft maatregelen geno men om het tij te kunnen keren. Zo wordt er in 1995 een aantal projecten niet uitgevoerd (be sparing zo'n drie ton), wordt er beknibbeld op de overheadskos- ten en wordt een structureel te kort op de begroting van drieën eenhalve ton geaccepteerd. Deze maatregelen gelden in ie der geval voor de komende ja- 07.00 09.00 09.10) 09.30 09.45) 10.00 10.22) 10.30 10.50) 11.00 11.21) 11.30 ren. Tot en met 1995 blijft 1 personeel buiten schot. Direcl teur dr. J. Vaessen laat nadnsl kelijk weten dat er geen ontsla gen zullen vallen of een reduct| van formatieplaatsen zal hebben. Ook worden de arbeid voorwaarden van het personeej niet aangetast. Zowel Ondernemingsraad vakbonden zijn akkoord geg met de nieuwe maatregelen va| de directie. Tekst-tv Binnenkort bij de NOT (tot Nijntje en haar vriendjes (tot Huisje boompje beestje (tot (TT) Economie in beeld (tot (TT) Elektrische stroom (tot de (TT) De opstand Nederlanden. Afl. 1 11,55 Tekst-tv 15,19 Nieuws voor doven en slechthorenden 16.26 Oproep Spoorloos 16.32 Via Ria, discussie 17.28 Extra large, kinderen praten met bekende en onbekende medelan ders 17.58 Roseanne, comedy 18.27 Topscore, spelletje 18.57 Met de deur in huis 19.27 (TT) Ha die Pa!, comedy 20.00 (TT) Journaal 20.24 Weeroverzicht 20.30 Spoorloos 21.26 Hier en Nu, actualiteitenru briek 22.02 (TT) De Stoel 22.48 Dokument: Groep 8 gaat verder, documentaire (deel 2 en slot) 23.24 Miniatuur 23.32 Journaal NEDERLAND 2 07.00 07.06 07.30 07.33 naai) 08.30 08.34 09.00 09.07 09.10 09.28 10.15 10.40 11.20 Journaal Lingo, spelletje Journaal Ontbijt TV (met om 08.00 Jour- Journaal Topscore, spelletje Journaal PP: Uitzending CO Kook TV Magnum, misdaadserie Studio RKK Karei, talkshow (TT) Toen was geluk heel gewoon 11.45 Deadline 12.22 (TT) Postcodejackpot 13.00 Journaal 13.07 (TT) Studio Sport 14.34 (TT) Studio Sport: Italiaans en Spaans voetbal 15.20 Natte neuzen 15.50 Rikkie de raaf, tekenfilmserie 16.00 (TT) Journaal 16.07 Music maestro, serie: Haydn 16.59 Wonderland, kindermagazine 17.53 De familie Keuzekamp 17.58 (TT) 2 vandaag, actualiteiten met om 18.00 Journaal: 18.39 Spor tjournaal en 18.47 Hoofdpunten uit het nieuws gevolgd door het weer 18.55 (TT) Onderweg naar morgen, soap 19.27 (TT) World Safari, reisreporta ges over Australië, Nieuw Guinea en Zuid-Amerika SUSKE EN WISKE-.DE AVE Amsterdam (anp) - De Nederlandse Opera (DNO) ziet af var] het plan voor het Holland Festival 1995 de opera verslaat de Knekelgeest' van Peter Schat op het programmat] nemen. Ook gaan de gastvoorstellingen niet door die DNO i] mei 1995 in New'York van 'L'Incoronazione di Poppea'1 Monteverdi zou geven. In beide gevallen is de reden geldge] brek. De Nederlandse Opera ontvangt sinds 1993 900.000 gulden per jaa minder aan subsidie van het Rijk. Het jaarlijkse budget is ruim 3 miljoen gulden. Inmiddels zijn de reserves opgeraakt, terwijl d kosten steeds toenemen, onder meer door de internationaal voortdu] rend stijgende gages van zangers, regisseurs, decorontwerpers anderen die bij een produktie betrokken zijn, aldus Peter de Call»] van DNO. Ook moet het gezelschap tegenwoordig bijdragen aan heil onderhoud van het Amsterdamse Muziektheater en leidt de nieuw] ziekteverzuimwet tot hogere kosten voor de werkgever. Een andere factor is volgens De Caluwe dat de drie recente! wereldpremières ('Symposion' van Peter Schat, 'Noach' van Guus] Janssen en 'Rosa' van Louis Andriessen) meer geld hebben gekostl dan verwacht. Het aantal DNO-produkties bedraagt dit en volgen] jaar negen, een minder dan het gebruikelijke aantal van tien vanaf 1996 weer wordt gehaald. Volgend jaar maakt DNO negen produkties, omdat er twee zeer grot] bij zijn: de 'Meistersinger' van Richard Wagner en een 'monsterpro l duktie' van 'Moses en Aron' van Arnold Schönberg. Het geld dat| voor drie produkties beschikbaar is, wordt dan in deze twK| gestoken, aldus De Caluwe. Van Schats 'Aap' (1980), waarvan de produktie 400.000 gulden zo] kosten, waren zeven voorstellingen voorzien. Het muziektheaterstuk] is veertien jaar geleden voor het eerst opgevoerd en daarna niet] meer. Cinekid-onderscheiding SolFilm Van onze filmredactie N Breda - De jeugdtelevisiefilm Ik hou van lawaai van Bo- Entrop is op het Cinekid- filmfestival in Amsterdam onder-, scheiden met de kleine Kinderkastprijs 1994 voor het bestel jeugdtelevisieprogramma in de categorie non-ficite. verfilming geeft een integer beeld van hoe het is om zonder I gezichtsvermogen door het leven I te gaan. Met zorg is zieligheid vermeden en wordt in plaats daarvan een herkenbaar en invo-1 lebaar verhaal verteld, waar» j voldoende ruimte is voor hu- HAMBONE BOES ONTDEK DE VERSCHILLE Het is de tweede maal dat Ik hou van lawaai, geproduceerd door SolFilm Produkties uit Breda, is bekroond, hoewel het filmfonds het scenario tot tweemaal toe had afgewezen. De jury van Ci nekid beoordeelde de film als volgt: „Een goed, pakkend docu ment over het leven van een blinde jongen. De ongedwongen

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 10