'Toestand Goma te gevaarlijk' Shell Noorse politie: Kaper Noors vliegtuig geeft zich over Slotoffensief 4 christenen' tegen Clinton veroveren Kupres Hulporganisaties dreigen met vertrek uit vluchtelingenkampen in Zaïre Honderden vermisten na brand Egypte Moslims Arafat vlucht uit Gaza na protesten Jihad-leden Mogelijkheid Brengt de gezondheid ernstige schade toe. k.b. 4.10.1994 Stb.720. Hoogovens pr hogere alumii DE STEM BUITENLAND Pestepidemie India voorbij BUITENLAND kort pE STEM Bundeling NCW en VNO VRIJDAG 4 NOVEMBER 1994 Oslo (rtr/afp) - De man die gisteren een vliegtuig van de Scandinavische luchtvaartmaatschappij SAS boven Noorwegen kaapte, heeft zich over gegeven en alle gijzelaars vrijgela ten. Een woordvoerder van de politie stelde dat het in tegenstelling tot eerdere berichten om slechts één kaper ging, waarschijnlijk een Bosniër. Hij zou in de gesprekken met de politie hebben gez'egd dat hij de wereld voldoende attent had gemaakt op het lijden in Bosnië. Het toestel, een MD-82 van McDonnell Douglas met 128 mensen aan boord, landde gisteravond op de luchthaven Gardermoen van Oslo. Het toestel staat nu op een gedeelte van het vliegveld dat voor andere toestellen is gesloten. De Noorse politie verspreidde gistera vond via de radio een codeboodschap. Een man zei tijdens een onderbreking van het programma '59 59 59'. Daarmee zou een van de eisen van de kaper zijn vervuld. De politie wist niet wat achter de code schuilgaat. De man kaapte het toestel tijdens een tussenstop in Bodoe in het noorden van Noorwegen. Volgens de SAS liet de kaper 51 passagiers vrij, alvorens de piloot tegen vier uur in de middag te dwingen de reis te hervatten richting Oslo. Het vliegtuig was op weg van Bardufoss in het noorden van Noorwe gen naar de hoofdstad van het Scan dinavische land. Een van de vrijgelaten passagiers zei in Bodoe dat een man vijf tot tien minuten na de start naar de cockpit ging. Er brak geen paniek uit. Toen het vliegtuig landde, kwam de piloot het passagiers gedeelte in en zei dat een Bosniër het vliegtuig had gekaapt. Alle mannen boven zestig jaar en alle vrouwen en kinderen mochten het toestel verlaten. Noorwegen is twee keer eerder met een vliegtuigkaping geconfronteerd. In 1985 kaapte een dronken man een vliegtuig dat met 21 passagiers van Trondheim naar Oslo onderweg was. Nadat hij bier had gekregen gaf hij zich over. In september vorig jaar landde een toestel van de Russische maatschappij Aeroflot op de luchthaven van Oslo, nadat drie inwoners van Azerbeidzjan de piloot hadden gedwongen op een vlucht van Perm naar Baku naar de Noorse hoofdstad te vliegen. De lucht- piraten gaven zich na drie uur over en wachten in een Noorse gevangenis op hun uitlevering aan Rusland. Goma (anp/rtr) - Hulporganisaties hebben gisteren gewaarschuwd dat zij hun werk in de Ruandese vluchte lingenkampen in Goma moeten staken, tenzij de inter nationale gemeenschap een einde maakt aan de terreur 'van de Hutu-milities. !„Wij staan erop, dat de Verenig de Naties en de internationale gemeenschap onmiddellijk en doortastend in actie komen," al dus een verklaring die onder 'meer is ondertekend door de Britse organisatie Oxfam en Art sen Zonder Grenzen-Nederland. De waarschuwing wordt gezien als een nauwelijks verhuld ulti matum aan de VN om blauwhel men in te schakelen voor de 650.000 vluchtelingen in de kampen in het oosten van Zaïre. De organisaties schrijven dat de hulpoperatie in de kampen in het oosten van Zaïre niet vol te houden is. De milities houden vluchtelingen tegen die naar huis willen terugkeren. Zij hebben de humanitaire hulp volledig naar zich toe getrokken en bedreigen hulpverleners die andere vluchtelingen willen hel pen. De overwegend Tutsi- vluchtelingen blijven zo gijze laars van de Hutu-milities. De organisaties verlangen dat de ledeh van de milities die tot het geweld 'opzetten, worden ge scheiden van de overige Ruande- zen. Bovendien moeten alle wa pens uit de kampen worden ver wijderd en moet voor een veilig klimaat worden gezorgd, zodat 'een officiële en onafhankelijke registratie' van de vluchtelingen kan plaatshebben. Zeker veertien mensen zijn om gekomen, toen het Ruandese le ger drie Hutu-vluchtelingen- kampen in het zuidwesten van Ruanda ontruimde. De woord voerder van het VN-vluchtelin- gencommissariaat, Fernando del Mundo, zei dat de vluchtelingen omkwamen toen het door Tutsi's overheerste leger de kampen Ndaba, Birambo en Rugabano binnenvielen waar meer dan *20.000 vluchtelingen verbleven. De ontruimingsactie is in okto ber begonnen. De laatste groep Hutu's vertrok maandag uit Ru gabano. „Het leger stak de hut ten in brand en Rugabano smeulde nog toen wij er reden. Er werden geen vrachtwagens gebruikt, de vluchtelingen wer den eenvoudigweg gelast te ver trekken," aldus Del Mundo. Gaza/Jeruzalem (rtr/afp) - PLO-leider Arafat is gisteren weggehoond toen hij een gebedsdienst wilde bijwonen voor Hani Abed, een lid van de Islamitische Jihad, die woensdag om het leven kwam bij een bomaanslag. De journalist was een vooraan- zijn excuses aangeboden voor staand lid van de extreme Pales- het weghonen, tijnse organisatie. De Jihad heeft Een groep van 2000 fundamen talistische moslims die de ge bedsdienst in de Gazastrook wil de bijwonen, maakte Arafat dui delijk hem niet in de moskee te willen zien. „Dit is het resultaat van de vre de die jij hebt gesloten," scan deerden zij. „Dit is jouw vrede, Arafat. Het zijn allemaal liqui daties en moordpartijen." Arafat, omringd door honderd lijfwachten, slaagde er niet in zich door de menigte van Jihad- aanhangers te wringen. De PLO- leider maakte zich inderhaast uit de voeten. Het Palestijns bestuur in de Ga zastrook stelde de Israëlische ge heime dienst verantwoordelijk 'voor de bomaanslag. „Hier zit de Mossad achter. Daar is geen twijfel over mogelijk," zei Freih Abu Medeen. Hij is namens het Palestijns bestuur verantwoor delijk voor justitie. De 35-jarige journalist raakte woensdagavond zwaar gewond toen hij in de Gazastrook in zijn auto stapte. Op het moment dat hij de motor startte ontplofte de auto. Abed overleed in een zie kenhuis aan zijn verwondingen. New Delhi (afp) - De pest epidemie in India die aan zeker zestig mensen het le ven heeft gekost, is voorbij. Dat heeft de regering de Wereldgezondheidsorgani satie WHO laten weten. De ziekte brak 20 septem ber uit in Sourat in het westen van het land en ver spreidde zich vervolgens over andere gebieden in het land. Onder de bevolking brak paniek uit. Ongeveer 8000 mensen die gevaar lie pen besmet te raken, wer den uit voorzorg in het zie kenhuis opgenomen. De pestepidemie, de eerste in India in bijna dertig jaar, deed talrijke landen beslui ten het vliegverkeer en het vervoer over zee met India op te schorten. Door noodweer veroorzaakte overstromingen en grote bran den hebben woensdag en don derdag in Egypte aan tenmin ste 557 mensen het leveii ge kost. Honderden mensen wor den nog vermist. De meeste slachtoffers vielen in de plaats Dronka in het zuiden van het Afrikaanse land waar woensdag een opslag plaats voor duizenden liters brandstof ontplofte. Elk uur vonden de reddingswerkers donderdag onder de puinhopen van de afgebrande huizen nieuwe slachtoffers. Zeker 42 7 van de 20.000 inwoners van het stadje vlakbij de provincie hoofdstad Assiut kwamen bij- de ramp om het leven. Volgens een reddingswerker heeft de brand vier vierkante kilometer van de stad in de as gelegd. Daarbij zijn 400 a 600 huizen vernield. Alleen al in één huis zijn de lijken van tien kleine kinderen gevonden. Een regeringscommissie heeft de schade die het noodweer alleen al in de provincie Assiut heeft aangericht, voorlopig ge raamd op meer dan 250 mil joen gulden. Premier Atef Sed- ki heeft met zes ministers het rampgebied bezocht. Frank rijk, Libië en Algerije hebben Egypte hulp aangeboden. De oorzaak van de brand in Dronka is nog steeds niet hele maal duidelijk. Volgens een nieuwe theorie heeft de zware regenval voor een aardver schuiving gezorgd waardoor een brandstofleiding is bescha digd. Door een blikseminslag zou de benzine vervolgens zijn gaan branden. Ook donderdag kwam er nog geen einde aan de zware regen in verschillende provincies van Egypte. Op het Sinai-schier- eiland kwam een Britse toeris- te om het leven toen zij door een vloedgolf werd meege sleurd. De Nijl trad op ver schillende plaatsen buiten haar oevers, tienduizenden mensen zijn dakloos. De situatie in de hoofdstad Caïro was donder dag weer normaal. Sarajevo (ap) - De legers van de Bosnische moslims en Kroaten hebben gisteren het door Serviërs beheerste plaatsje Kupres in het mid den van Bosnie-Herzegowina veroverd. De val van Kupres werd nog niet door de Verenigde Naties beves tigd, maar de Bosnisch-Servi- sche leider Radovan Karadzic gaf indirect toe dat zijn troepen zich uit een deel van de stad terug hadden getrokken, terwijl media van alle betrokken par tijen allen berichtten dat althans een deel van Kupres in handen van moslims en Kroaten was gevallen. „Onze strijdkrachten hebben zich tactisch teruggetrokken naar nieuwe stellingen en berei den zich voor op de verdediging en een tegenoffensief," zei Ka radzic, opnieuw in militair uni form op de Bosnisch-Servische televisie. Kroatische media meldden dat bij de verovering van het plaats je veel munitie en uitrustings stukken waren buitgemaakt en dat de zuidelijke toegangsweg tot Kupres bezaaid was met de lichamen van gesneuvelde Bosnische Serviërs. Het in Belgrado gevestigde pers bureau Tanjug haalde Bosnisch- Servische commandanten aan die hadden toegegeven dat de situatie in Kupres 'zeer drama tisch' een 'onzeker' was. De mos lims hebben nu zeker 250 km2 veroverd. De Bosnische Serviers verkeren in moeilijkheden wegens een brandstoftekort, dat ontstond nadat de regering van Servië onlangs besloot hun oorlogsma chine niet langer te onderhou den. De Bosnisch-Servische leider Radovan Karadzic zei zondag al dat de Serviërs met een tegenof fensief zouden komen, maar dat blijft nog steeds uit, wat een teken zou kunnen zijn van mili taire verzwakking. De Servische regering riep Ka radzic op van een tegenoffensief af te zien en te onderhandelen. De Socialistische Partij van pre sident Slobodan Milosevic zei dat de Serviërs in meer dan twee jaar oorlog al genoeg geleden hebben. Milosevic wil voorkomen dat de Serviers zich zo ver terug laten drijven dat zij de hulp zouden moeten inroepen van het federa le Joegoslavische leger, waar door de president in een politiek lastige situatie zou worden ge drongen. Rusland stuurt duikboot VS weg Moskou - De Russen hebben in hun territoriale wateren in de buurt van het schiereiland Kola bij de Poolcirkel een Ameri- kaanse duikboot ontdekt. Pas na enkele waarschuwingen vet- trok de onderzeeër, aldus het persbureau Interfax. Het agentschap beriep zich op autoriteiten van de Noordelijke Vloot. Die trof de duikboot woensdag aan op acht kilometer uit de kust in de Barentszzee. Zulke incidenten ondermijnen de vrede en verhogen de militaire spanning op zee, aldus vlootcom- mandant Oleg Jerofejev tegenover Interfax. Het was de derde keer in twee jaar dat de Russen een Amerikaanse duikboot in hun territoriale wateren ontdekten. Peiling: meerderheid Zweden tegen EU Stockholm - Anderhalve week voor de Zweedse volksraadple ging over toetreding tot Europa, blijkt voor de eerste keer een kleine meerderheid van de bevolking tegen. Op dit moment is 38 procent van de Zweden tegen een lidmaatschap van de Europese Unie (EU), 36 procent is voor en 26 procent weet het nog niet, aldus een opiniepeiling in de krant Aftonbladet. Bij de twijfelaars lijkt een meerderheid tegen toetreding. Dat betekent dat 52 procent van alle kiezers tegen en 48 procent vóór het EU-lidmaatschap is. Bij alle vorige opiniepeilingen neigde een meerderheid van de onzekere stemmers steeds tot 'ja'. Premier ex-DDR opnieuw voor rechter Karlsruhe - Er komt een nieuw proces tegen de laatste communistische premier van de DDR, Hans Modrow, wegens verkiezingsfraude. Onder leiding van Modrow vervalsten de communisten in het voorjaar van 1989 de uitslagen van de verkiezingen in het district Dresden. Het percentage voorstan ders van het regeringsbeleid werd aanmerkelijk opgeschroefd. Eerder kreeg Modrow hier slechts een waarschuwing voor. Een rechtbank in Berlijn heeft het proces tegen de vroegere leider van de Oostduitse staatsveiligheidsdienst Stasi, Erich Mielke, opgeschort. De 86-jarige Mielke, die zich moest verant woorden voor het doden van vluchtende DDR-burgers, is door zijn gezondheidstoestand niet in staat voor de rechter te verschijnen, zo oordeelde de rechtbank. Paus volgend jaar naar Tsjechië Praag - Paus Johannes Paulus II zal in juni volgend jaar een bezoek brengen aan Tsjechië. Aanleiding voor het bezoek is de heiligverklaring van Jan Sarkander, een Tsjechische priester die in 1620 ten tijde van de contra-reformatie de marteldood stierf. Tijdens het komende bezoek zal hij afreizen naar Olmütz, waar Sarkander begraven ligt. Daar zal hij een mis opdragen en de ceremonie leiden waarmee Sarkander heilig verklaard wordt. Ruimteveer Atlantis gelanceerd Cape Canaveral - De VS hebben gistermiddag het ruimteveer Atlantic gelanceerd vanaf de basis Cape Canaveral. De elfdaag- se missie van vijf Amerikanen en een Fransman is de zevende en laatste van dit jaar. Zij dient om na te gaan welke stoffen de ozonlaag aantasten. Daarvoor zetten de astronauten de in Duitsland vervaardigde satelliet Crista-Spas uit. Die meet de gassen in de atmosfeer en de daarboven liggende thermosfeer. In het lab van de Atlantis onderzoeken de ruimtevaarders het effect van zonne-energie en ultraviolet licht op de chemische samenstelling van de atmosfeer; en de ozonlaag. De Atlantis moet op 14 november terugkeren naar de aarde. IAEA: Databank tegen atoomsmokkel Wenen - Het internationaal atoomenergie agentschap (IAEA) moet een databank aanleggen om de lidstaten beter te steunen in de strijd tegen de atoomsmokkel. Dat is een van de conclusies van een tweedaagse besloten bijeenkomst in Wenen van 96 experts uit 46 landen. De experts willen meer inzicht verkrijgen in de organisaties die zich met de smokkel van plutonium en ander radioactief materiaal bezighouden. Vermoedelijk zijn momenteel zowel grote internationale netwerken als kleine groepen smokkelaars op dit terrein actief. 'Mitterrand heeft onechte dochter' Parijs - Ze heet Mazarine, is twintig jaar en de dochter van de Franse president Mitterrand. Het Franse publiek heeft gisteren voor het eerst van haar kennis kunnen nemen. De foto's werden gepubliceerd in boulevardblad Paris-Match. Mazarine is niet de dochter van Franpois en Danielle Mitterrand (die hebben twee zoons), maar van Franpois Mitterrand en een vrouw, wier naam niet is onthuld. Het weekblad heeft met de publicatie van de foto's een taboe doorbroken. Het is voor het eerst dat een deel van het privé-leven van een politicus op deze manier wordt bekend gemaakt. In de Franse politiek werd dan ook nogal geschrokken gereageerd. Tiener vermoordde 103-jarige man Oregon City - De 17-jarige Joseph Aaron Cheadle uit de Amerikaanse stad Portland is gisteren als volwassene berecht en tot levenslang veroordeeld wegens moord. Hij had, een 103-jarige man in zijn huis doodgeknuppeld met een tafelpoot, toen hij hem samen met andere jongeren beroofde. De jongen moet ten minste 20 jaar de cel in voordat hij vervroegde vrijlating kan krijgen. Het slachtoffer werd op 6 oktober vorig jaar overvallen toen hij op een stoel in zijn woonkamer zat te slapen. De man was doof en bijna blind en moest zittend slapen, omdat hij leed aan chronische gewrichtsontsteking. Cheadle sloeg de 103-jarige Ulisse Edera met een tafelpoot op zijn hoofd, terwijl vier medeplichtigen het huis doorzochten en leegroofden. Van onze correspondent Mare de Koninck Washington - De machtige rechts-relegieuze 'Christian Coalition' in de Verenigde Staten is een indrukwek kend slotoffensief begonnen tegen president Clintons Democratische Partij aan de vooravond van de tussen tijdse lokale en Congresver kiezingen. De organisatie van tv-dominee Pat Robertson zal komende zondag niet minder dan 33 mil joen 'kiezersgidsen' verspreiden bij in totaal 60.000 kerken in Amerika. De 'mid-term'-ve rkiezingen, waarin de Democratische Partij haar absolute meerderheid in het Congres (volksvertegen woordiging) zou kunnen verlie zen aan de Republikeinse oppo sitiepartij, zijn aanstaande dinsdag. De massale verspreiding van de pro-Republikeinse literatuur bij kerken, is de omvangrijkste beïnvloedingsactie, die een po litieke pressiegroep ooit in de Amerikaanse geschiedenis heeft ondernomen. Het is ook voor het eerst dat de rechts-religieuze beweging zo direkt probeert de uitkomst van - in Amerika altijd tegelijk nationale en lokale - verkiezin gen naar haar hand te zetten. Officieel zijn de 'kiezersgidsen' van de Christian Coalition ob jectieve en partijloze handlei dingen, waarin de politieke standpunten van de Republi keinse en Democratische kan didaten inzake morele onder werpen worden opgesomd. Maar het is altijd duidelijk dat de kerkganger moet conclude ren dat de Republikein de voor keur verdient, De Christian Coalition voelt de laatste tijd de krachtige conser vatieve wind in de zeilen, die nu door Amerika waait. Mede geïnspireerd door de lage waar deringscijfers voor president Clinton in de opiniepeilingen, denkt de Coalition te kunnen bijdragen aan een verplette rende nederlaag komende dins dag voor de Democratische Partij tot in alle uithoeken van het land. De organisatie van Pat Ro bertson - die zelf in 1988 voor de Republikeinse Partij een gooi deed naar het Amerikaan se presidentschap - is de laatste jaren pijlsnel uitgegroeid tot nu 1,5 miljoen betalende leden, meestal evangelische en funda mentalistische protestanten. De Christian Coalition wil een reveil in Amerika van traditio nele 'gezinswaarden' (family values). Politiek vertaald bete kent dat dat men tegen het huidige grondwettelijke recht op abortus is, tegen het 'subsi diëren' van buitenechtelijke kinderen voor sociale uitkerin gen, tegen gelijkberechtiging van homosexuelen, voor stren gere bestraffing van crimine len, voor vrijheid van wapenbe zit voor oppassende burgers, voor belastingverlaging en voor bevoordeling van particulier onderwijs. Omdat de Christian Coalition veel rechts-extremistische en racistische elementen aantrekt en daardoor miljoenen Ameri kanen afschrikt, die het wel met de conservatieve agenda eens zijn, probeert de groep zich tegenwoordig een gema tigd gezicht aan te meten. Pat Robertson is op de achter grond getreden en heeft het dagelijkse bestuur overgedra gen aan de jonge historicus Ralph Reed (33). Deze wordt door veel politieke waarnemers als een groot politiek talent gezien. In tegenstelling tot Robertson is Reed geen polariserend fi guur. Hij heeft de Christian Coalition uitgebouwd tot een geoliede machine, die een adressenbestand heeft van 45 miljoen 'potentiële leden'. Er worden tientallen miljoenen brieven per jaar naar Congres leden verstuurd om hen tot be paald stemgedrag aan te spo ren. En de boodschappen van de Coalition worden verspreid via computernetwerken als In ternet. Intussen is oppositiegroep te gen de Christian Coalition op gestaan. Dat is de 'Interfaith Alliance', die het publiek waar schuwt dat Robertson en Reed van Amerika een intolerante religieuze staat willen maken. (ADVERTENTIE) yan onze redactie economie Eindhoven - Philips heeft in je traditioneel zwakke zo merperiode kans gezien de nettowinst te viervoudigen. Het elektronicaconcern lijkt af te stevenen op een van de jeste resultaten uit zijn ge schiedenis, zeker als inciden tele meevallers buiten be schouwing worden gelaten. pe winststijging van 133 mil joen tot 530 was beter dan verwacht. Op de effectenbeurs schoot de koers van het aandeel Van onze verslaggevers Carl Mureau en Willem Reijn Moerdijk - Shell Moerdijk is laten vestigingen op haar 1 grond op het industrieterrein chemische sector komen. Gedeputeerde J. de Geus (CDA, economische zaken) noemt het aanbod van Shell 'een goede opening'. Het is een belangrijke stap, om dat West-Brabant op een tekort aan bedrijventerrein voor zware industrie afstevent. Twee multi nationals, Shell Moerdijk Che mie en GE Plastics Bergen op Zoom, beschikken over respec tievelijk 350 en 100 hectare braakliggende grond. Het ziet er niet naar uit dat deze bedrijven daar in de komende jaren grote investeringen gaan plegen. GE Plastics liet eerder deze week weten geen grond terug te willen verkopen. Shell Moerdijk wil dat ook niet, maar is wel bereid te praten over vestiging van andere bedrijven. Shell-directeur F. de Koning zegt zelfs 'met bedrijven naar Moerdijk te zeulen om te laten hen hoe goed je je hier kunt vestigen'. „We zijn actief aan het lobbyen voor Moerdijk." Het aanbod van Shell is vastge legd in een brief, die het bestuur van het Industrie- en Ha venschap Moerdijk gisteren heeft besproken. Eerder ver kocht Shell een kleiner stuk grond aan het Zwitserse bedrijf Dr. Kolb, een klant van Shell. Directeur De Koning zei gisteren dat ook grote vestigingen be spreekbaar zijn van bedrijven waarmee Shell geen rechtstreek se banden onderhoudt. Ook de komst van een bedrijf uit de categorie Eastman Chemicals dat eerder op zoek was naar een lap grond van 100 hectare zou bespreekbaar zijn, aldus De Ko ning. Als voordeel voor Shell zou gelden, dat faciliteiten op aller lei gebied zouden kunnen wor den gedeeld, wat kostenverla gend werkt. Koblenz (anp) - Hoogovens hee: van de aluminiumprijzen op verwachting voor de aluminiui steld. „Het onderdeel noteert voor het eerst sinds lange tijd een be scheiden positief resultaat," zei bestuursvoorzitter M.C. van Veen tijdens een persconferentie gisteren. Tijdens de toelichting van de halfjaarcijfers in augustus dit jaar verkondigde Van Veen nog dat zijn aluminiumtak met ver lies zou blijven draaien. Pas in 1995 zouden er zwarte cijfers te zien zijn. Deze uitspraak is nu aangepast. Het concern profiteerde van de sneller dan verwachte stijging Den Haag (anp) - Het algemeen bestuur van het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW) is gisteren akkoord ge gaan met de oprichting van de nieuwe Vereniging VNO-NCW. i In die organisatie bundelen de centrale werkgeversbonden VNO en NCW vanaf 1 maart volgend jaar hun activiteiten op het ge bied van de collectieve belan genbehartiging voor het be drijfsleven. Het bestuur van de nieuwe vere niging wordt gevormd door het, huidige dagelijks bestuur van het VNO en het bestuur van het aanzienlijk kleinere NCW. Het algemeen bestuur van het VNO neemt volgende week een defini tief besluit. Beide verenigingen blijven in; stand. Het is vooralsnog niet de; bedoeling dat NCW en VNO met alkaar gaan fuseren. Met name voor de achterban van het NCW was behoud van zelfstandigheid «en voorwaarde. De christelijke werkgevers vreesden verlies,van bun identiteit als beide verbon den geheel in elkaar zouden op gaan.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 4