'Sluiten van Borssele goedkoper' amp ONTHULLEND denking 6Stop geld niet in agenten maar in computers' Staatssecretaris Patijn kent lot uitgezette Iraniërs niet Premie op handigheid Studentenprotest tegen bezuinigingen UNA VRIJPARTIJ MET DIANA: 'HIJ IS EEN WAARDELOZE MINNAAR' LEES JE WEEKEND, WEETJE ALLES DE STEM BINNENLAND A3 Volgens Greenpeace kost openhouden kerncentrale stroomverbruikers een miljard gulden meer V DE STEM COMMENTAAR Bezuinigingen BINNENLAND KORT Meer sterfgevallen door hitte in juli 'Wel extra banen voor allochtonen' Zuidelijke bisdommen zijn 'lui' TWEEDE BABY CAROLA IN DE MAAK i 5 MET CHARLES WORDT HET STEEDS PIJNLIJKER DE DRAMATISCHE VERDWIJNING VAN PIET BAMBERGEN 'UIT MY FAIR LADY', NOVEMBER 1994 VRIJDAG 4 NOVEMBER 1994 Van onze Haagse redactie pen Haag - Justitie en Bin nenlandse Zaken moeten het extra geld dat ze beschikbaar liebben voor de politie niet stoppen in 'blauw op straat' maar in automatisering. Als politiekorpsen veel meer mo gelijkheden met computers hebben, verkort dat het werk achter het bureau. Dat leidt automatisch tot meer agenten op straat. pat staat in een advies dat giste ren is aangeboden aan de minis- ters Sorgdrager (Justitie) en Dijkstal (Binnenlandse Zaken). Volgens het Beleidscollege voor de Politiële Informatievoorzie ning (BPI) moet de regering de komende vier jaar 400 miljoen gulden uittrekken voor verbete ring van de electronische infor matie-uitwisseling bij de korp sen. Het adviescollege, onder voorzit terschap van de Friese Commis saris der Koningin Hermans, vindt investeringen in computers bij de politie hard nodig. Met een computer bij de hand zouden agenten het kantoor grotendeels naar de straat kunnen verplaat sen. Ze kunnen dan bijvoorbeeld ter plekke uitvinden of iemand nog een straf of een boete heeft uitstaan of vuurwapengevaarlijk is. Volgens Hermans kan de politie zo meer misdrijven oplossen. Zo is in Amsterdam het aantal ar restaties voor autodiefstallen met 38 procent gestegen sinds de politiewagens zijn uitgerust met computers. Verdere automatisering is ook nodig om de informatie-uitwis seling tussen de politie en andere organisaties te verbeteren. Om dat veel systemen nu niet of slecht op elkaar aansluiten wordt er veel geld en tijd ver spild, aldus het adviescollege. Nu nog worden bijvoorbeeld processen-verbaal zowel op de politiebureaus als bij Justitie handmatig in de computer inge voerd. De ministers Dijkstal en Sorg drager plaatsten gisteren onmid dellijk kanttekeningen bij het advies. Het kabinet heeft voor deze regeerperiode wel 400 mil joen gulden extra voor politie en veiligheid uitgetrokken, maar de Kamer heeft bepaald dat daar voor vooral meer agenten moe ten komen. Dijkstal verklaarde dan ook geen idee te hebben waar hij de 400 miljoen voor de informatietechnologie vandaan moet halen. Sorgdrager wil wel investeren in elektronica. Maar zij waarschuwde dat de privacy niet in het gedrang mag komen. Eerder dit jaar kwam de Alge mene Rekenkamer met een ver nietigend rapport over de auto matisering bij de politiekorpsen. Daarin werd geconstateerd dat müjoenen guldens verloren wa ren gegaan omdat de korpsen zonder overleg computersyste men hadden aangeschaft die niet op elkaar aansluiten. Het advies college heeft nu in zeven rappor ten een gezamenlijk automatise ringsplan voor de toekomst op gezet. Maar hij gaat niettemin nog het bestuderen van weerkaar- was dat op bepaalde tijdens en vermeld. Dat constateerde ik tste bezoek in Zweden, waar ik an het vliegveld mocht bezoe- ie op kaarten de meldingen van k bekeek zo'n kaart uit voorjaar een bepaalde regio de gegevens -en. Ik vroeg hoe dat kwam en 'die hebben önweer gemeld, g weer was. Dus die gegevens enomen. Die klopten duidelijk e niet opgenomen meldingen als, cirkel vormden. Hij trok een nclusie: bij de ramp met het Groot-Brittannië waren grote iteit vrijgekomen die als het n door de atmosfeer zijn ver- oment spat een zeepbel uiteen, erde luchtdruk of door aanra- J. Dat gaat waarschijnlijk ge- se knal. Ik denk dat zoiets in plaatsgevonden. Maar niet al- dezelfde soort cirkels van niet ologische gegevens op diverse st-Rusland. Ook in het gebied ~an Rovno en Tsjernobyl liggen, ts dergelijks gebeurd?" innenkort zijn rapport aan k ga ook in Zweden aan de bel in het betrokken gebied eens Want volgens mij zit het echt gin van hun democratie, als vrijding van tirannie, et zal een herdenking in Euro- es perspectief worden. Met le buren; ook Nederland. Ogi herdenken en vastberaden oruit te kijken. Vraagt de re- ring eerst toestemming aan et verzet' daarbij aanwezig te jn? Of trekt de Nederlandse legatie met vliegend vaandel slaande trom het land van de rslagen vijand binnen? merk in vele gesprekken dat jonge Duitse generatie inder ad geen na-ijlende gemeen- happelijke schuld meer voelt, kan opbrengen voor de nazi- d. Als dan tenminste de col- ctieve schaamte maar blijft, t in lengte van jaren, zoals ud-president Theodor Heuss ens zei. De schaamte van de en en de verzoeningsgezind- eid van de ander zouden een ïspirerende eenheid künnen armen. 'at is een heel wat meer ver ouwen wekkende basis onder e Nederlands-Duitse betrek ingen dan het blijvend koeste- ;n van vooroordelen, het op tikken van hekel- en zelfs haat- voelens en het volharden fn nverzoenlijkheid. e verzets-lobby legt na vijftig lar onnodig springstof onder e Nederlands-Duitse betrek ingen; ook al is het maar een lindganger. Dan nog: een uit- estoken hand was beter ge veest. En wijzer... Frans Wijnands is als buiten- ands correspondent voor De item gevestigd in Bonn. Asielzoekers zijn op weg naar het opvangcentrum in Rijsbergen. FOTO COR VIVEEN Van onze Haagse redactie Den Haag - De negen Iraanse asielzoekers die vorige week door Nederland uitgezet zijn naar Iran hebben na aan komst in hun land het vlieg veld in vrijheid kunnen ver laten. Dat was alles wat staatssecreta ris Patijn (Buitenlandse Zaken) gisteren kon melden over de ne gen asielzoekers die na hun aan komst in Iran op de televisie werden getoond als landverra ders. De Tweede Kamer voelde de staatssecretaris gisteren aan de tand over deze zaak. Patijn die grote moeite had om de uit zetting te verantwoorden, liet weten dat 'Iran niet voor alle afgewezen asielzoekers een vei lig land is, maar dat toch in sommige gevallen mensen zon der problemen teruggestuurd kunnen worden. Dat Nederland een kritisch oor deel heeft over de mensenrech tensituatie in Iran staat los van de uitzetting, vindt Patijn. Vol gens de staatssecretaris zijn er inderdaad televisieopnamen ge maakt van de uitgewezen Ira niërs maar zouden ze verder niet vervolgd zijn. Ondoenlijk Tegelijkertijd liet hij weten dat het ondoenlijk is voor de Neder landse ambassade in Iran om voor alle teruggekeerde asielzoe kers te controleren wat er met hen gebeurt. De kamerleden Van Traa (PvdA), Dittrich (D66) en Sipkes (Groen Links) toonden weinig begrip voor de uitzetting. De staatssecretaris beloofde hen dat hij in Iran de vinger aan de pols zal houden om erachter te ko men wat er met de teruggekeer de asielzoekers gebeurt. Vertegenwoordigers van het Iraanse verzet in Nederland heb ben boos gereageerd op de uit zettingen van hun landgenoten. Volgens de Nationale Raad van Verzet Iran is er inmiddels grote onrust onder de Iraanse vluchte lingen in Nederland ontstaan. Vluchtelingenwerk heeft giste ren geprotesteerd tegen de uit wijzing van de Iraniërs. Volgens deze organisatie is er geen enke le aanwijzing dat de mensen rechtensituatie in Iran de laatste tijd verbeterd is. Twijfels Volgens Patijn is er ook geen sprake van vervolging van Syri sche Christenen die terugge stuurd worden naar Syrië. Ook over die bewering bestaan grote twijfels bij sommige kamerleden en organisaties van Syrische Christenen. Patijn noemde gisteren de lan den waar in ieder geval geen asielzoekers naar teruggestuurd worden. Dat zijn Afghanistan, Irak, Somalië, Liberia, Zaïre en Soedan. Staatssecretaris Schmitz van Justitie heeft de Kamer gisteren gezegd niet te weten waar een groot deel van de afgewezen asielzoekers uit de nieuwe aan meldcentra in Rijsbergen en Ze venaar blijft. Een deel van de afgewezenen wordt volgens haar naar de grens begeleid. Anderen vertrekken 'nogal eens' vrijwil lig. Of die ook werkelijk het land verlaten weet zij niet. Dittrich (D66) en Rijpsta (WD) hadden Schmitz opheldering ge vraagd. Schmitz zei daarvan na zo'n korte periode - de centra zijn pas twee weken open - geen volledig beeld te kunnen geven. Zij wees echter op de vreemde lingencontrole die in de grote steden en de grensgebieden wordt uitgevoerd. Afgewezenen die niet vertrekken zullen op enig moment tegen de lamp lo pen, verwacht ze. Volgens de staatssecretaris heb ben zich in de eerste weken ongeveer 2000 asielzoekers bij de twee nieuwe centra gemeld. De eerste week waren het er ongeveer 600 per centrum, de tweede 400. Tot nu toe heeft Justitie gemiddeld negen procent direct afgewezen. Die moet het land verlaten. Slechts één van hen is in beroep gegaan tegen die afwijzing en heeft een voorlopige voorziening gevraagd om de uitspraak in Nederland af te mogen wachten. Die persoon heeft geen recht op opvang en moet zelf voor onder dak zorgen. TUSSEN PLAN en werkelijkheid staat de menselijke natuur. Staatssecretaris Patijn van Buitenlandse Zaken schijnt dat nau welijks te beseffen. De bewindsman wil afgewezen asielzoekers die niet terug willen naar hun land van herkomst financiële steun bieden. Geld voor liet vaderland om ze op te vangen en geld voor de vluchteling om een nieuw bestaan op te bouwen. Het klinkt prachtig. De Nederlandse bezorgdheid over het lot van de afgewezen vluchteling wordt ermee bewezen en het kan een aanmoediging zijn voor de teleurgestelde vergeefse asielzoeker om toch terug te keren. In de eigen omgeving is hij niet langer kansloos. Voor Nederland lijkt het plan ook alleen maar gunstig. Iedere vluchteling die terugkeert, is er één minder in de illegaliteit of één minder in van staatswege bekostigde centra. Zelfs voor de wereldvluchtelingenproblematiek biedt het idee mogelijkheden. Een kansloze minder in een opvanghuis, is een plaats extra voor aen asielzoeker met gerechtvaardigde reden. Toch is enig wantrouwen op zijn plaats. Elk systeem waar geld bij te pas komt, trekt uitbuiters aan. Wie herinnert zich niet de verhalen van onterechte asielzoekers die zich in België, Neder- iand en Duitsland lieten registreren om driedubbel zakgeld binnen te halen? Of de berichten over Oosteuropese asieltoeris ten. Die kwamen niet om hier te blijven, maar waren op niets anders uit dan op enige weken betaalde vakantie. In Patijns plan lijkt met de menselijke geslepenheid nauwelijks rekening gehouden. Hij kan het geld voor het creëren van een baan natuurlijk aan het vaderland van de uitgewezene uitkeren, rnaar dan nog komt het voordeel op enig moment alleen en uitsluitend bij de handigaard terecht. Wie geen werk kan vinden Marokko, weet wat hij doen moet. Een tripje naar Nederland 6" de premie voor de toekomst is binnen. Het plan van Patijn lijkt nauwelijks weloverwogen. Het idee klinkt aardig, maar voor het van de tekentafel kan, moeten er eerst dubbele sloten en beveiligingen aangebracht worden. Den Haag - De studenten vakbonden LSVb en het ISO hebben gisteren het overleg met minister Ritzen en staatssecretaris Nuis van Onderwijs over de kabinets plannen voor het hoger on derwijs en de studiefinan ciering afgebroken. Zater dag houden de bonden in Den Haag een manifestatie tegen de bezuinigingsplan nen op onderwijs. Volgens de LSVb-voorzitter K. Hekster 'liegt Ritzen' en is hij 'onbetrouwbaar'. De minister stelt de voorgenomen stelsel wijziging van het hoger onder wijs voor als een verbetering, terwijl het in werkelijkheid gaat om een 'pure bezuiniging', aldus Hekster. Er komt een bezuiniging aan van in totaal bijna anderhalf miljard gulden op hoger onderwijs en studiefi nanciering. Duidelijkheid De LSVb-voorzitter eiste aan het begin van de bijeenkomst duidelijkheid en legde Ritzen een aantal vragen voor die hij met een 'ja' of 'nee' moest be antwoorden. Ze vroeg Ritzen onder andere of een achteruit gang van het hoger onderwijs voor hem reden is de bezuini gingen van één miljard gulden op de studiefinanciering niet te laten doorgaan. Ook ISO-voor- zitter S. Nuyten legde Ritzen een aantal vragen voor. De Pv- dA-bewindsman toonde zich bereid op de vragen in te gaan, maar dan wel in de vorm van een toelichting. Daar wilden de studenten voorzitters geen genoegen mee nemen en ze stapten op. Ritzen wilde na afloop van de bijeen komst niet reageren op de op stelling van de studentenvak bonden. De studenten komen zaterdag met bussen naar Den Haag. Toevallig valt de landelijke studentenmanifestatie samen met de dag dat de OV-studen- tenjaarkaart plaatsmaakt voor de weekeind- en weekkaart. Gewelddadig De landelijke jongerendemon- stratie vorig jaar in Den Haag leidde tot kamervragen, zij het dat die vooral betrekking had den op het gewelddadige ver loop van het protest. Er vielen tientallen gewonden en 52 mensen werden aangehouden. Tien jongeren werden wegens gewelddadigheden veroordeeld tot straffen variërend van 50 uur dienstverlening tot twee maanden cel. De behandeling van hun hoger beroep is vorige maand uitgesteld tot februari. De Nationale Ombudsman ver oordeelde naderhand het op treden van de Haagse politie. Een herhaling van de veldslag van vorig jaar hopen de stu dentenorganisaties en de Haag se politie zaterdag te vermij den. De organisatoren staan de hele dag in direct contact met de politie. Een aantal studen ten is gekoppeld aan een com mandant van de politie. Pam fletten moeten de route voor iedereen duidelijk maken. De ME zal niet pontificaal te genover het station staan. Op het kruispunt Lange Vijver berg/Kneuterdijk, de plaats waar vorig jaar de ongeregeld heden begonnen, is nu een 'creatieve' en nog geheime op lossing bedacht om te voorko men dat de studenten linksaf de binnenstad ingaan. „De uit straling van de politie zal een stuk vriendelijker zijn dan vo rig jaar, maar het blijft abso luut niet de bedoeling dat de demonstranten naar het Bin nenhof trekken", zegt een woordvoerster van de Haagse politie. Vorig jaar ging het om een breed jongerenprotest, nu be treft het alleen studenten. Om de besparing van bijna 1 mil jard op studiefinanciering te realiseren is de prestatiebeurs bedacht: de student krijgt eerst een lening die pas in een beurs wordt omgezet als hij goede studieresultaten haalt. Het recht op studiefinanciering wordt bovendien beperkt tot de cursusduur, nu krijgt de student nog één jaar extra. Van onze verslaggever Theo Giele Goes Het openhouden van de kerncentrale in Borssele tot het jaar 2007 kost volgens Greenpeace de Nederlandse stroomverbruikers tenminste een miljard gulden meer dan onmiddellijke sluiting van de centrale. De Samenwerkende Elektrici- teits Producenten (SEP) pleit voor modernisering van de in stallatie omdat sluiting nu een schadepost oplevert van zo'n achthonderd miljoen aan doorlo pende kosten.. In het rapport 'Borssele afgere kend' stelt Greenpeace dat die kosten in het niet vallen bij de besparing van 1,8 miljard gulden die wordt bereikt als de elektri citeit niet door kernenergie maar door warmtekracht-koppeling (wkk) wordt opgewekt. Het rap port is opgesteld in samenwer king met de stichting Natuur en Milieu en de Zeeuwse Milieu Federatie. De SEP voelt weinig voor verde re uitbreiding van wkk-centra- les. In deze centrales wordt de restwarmte van bedrijven ge bruikt om elektriciteit op te wekken. Bij Dow in Terneuzen en Shell Moerdijk zijn grote wkk-installaties in aanbouw. De traditionele elektriciteitsprodu centen vrezen bij verdere uit breiding van het aantal wkk- centrales een overcapaciteit aan stroomproduktie en daarmee het instorten van hun markt. Vanuit milieu-oogpunt bezien is wkk een zeer aantrekkelijk al ternatief. Met het gisteren ver schenen rapport hopen de drie milieu-organisaties ook diegenen die louter naar de centen kijken over de streep te trekken. Bij de berekeningen heeft Greenpeace onder meer gebruik gemaakt van cijfers van het ad viesbureau McKinsey. Dat bu reau becijferde dat een grote warmte-krachtcentrale stroom kan leveren voor 4,9 cent per kiloWatt-uur (kWh). Op grond van bekende cijfers en vergelij kingen met soortgelijke kerncen trales in het buitenland komt Greenpeace op een kostprijs van een dubbeltje per kWh voor de opwekking in Borssele, nadat in 1997 467 miljoen kostende op knapbeurt is voltooid. Daar komt dan nog een cent per kWh uur bij voor de kosten van de opslag en verwerking van het kernafval. Een verschil dus van ruim zes cent per kWh. Het is de bedoeling van de SEP dat Borssele na 1997 nog tien jaar doordraait. De centrale pro duceert 3 miljard kWh per jaar. Die stroom zou dus voor 180 miljoen gulden per jaar goedko per kunnen worden geprodu ceerd in een wkkcentrale. Of wel voor 1,8 miljard gulden goedkoper in de tien jaar tot de sluiting in 2007. De Tweede'Kamer moet nog een beslissing nemen over de moder nisering van de centrale. Ook lopen er bij de Raad van State nog procedures van milieuorga nisaties tegen de vergunning voor modernisering. Tenslotte kan ook weerstand binnen de SEP zelf nog tot snellere sluiting van de Zeeuwse kerncentrale lei den. VERVOLG VAN VOORPAGINA Hij heeft begrip voor de eisen van Voorhoeve, die deze week in een notitie onderbouwde waar om hij op voorhand niet hele maal aan de doelstelling om ruim 900 miljoen te bezuinigen in 1998 kan voldoen. Voorhoeve concludeerde uiteindelijk dat hij niet in staat is een kwart miljard extra om te buigen. Volgens Zalm kan aan de wens van Voorhoeve makkelijk wor den voldaan, omdat er nog di verse verschuivingen op de be groting van Defensie mogelijk zijn de komende jaren. Maar de minister van Financiën tilt zwaarder aan de naar zijn mening slecht onderbouwde wensen van Ritzen, die zijn claim op minder bezuinigen via zijn staatssecretaris wereldkun dig maakte. Volgens Zalm heb ben de twee bewindslieden nog geen enkel serieus alternatief aangedragen. Nu nog gaan de ruzietjes in omroepland om pakweg het vertrek van Mark Klein Essink naar RTL en zullen alleen de fans van deze met een overdosis talent begenadigde kanjer de ontwikkelingen nauwgezet vol gen. Dus letten bijna 15 miljoen Nederlanders niet op en dat is dom, want binnen afzienbare tijd komt er een dag dat we ons moeten realiseren dat de Nederlandse tv onge merkt voor een habbekrats is verpatst aan een stelletje ether-piraten. De programma's zullen zo slecht worden dat je als kijker snakt naar die paar goed gemaakt reclamefilm pjes die tussen al die ellende door vertoond worden. De Televizierring gaat dan niet meer naar onbeduiden de Veronica- of RTL-gezichten, maar naar Rijk de Gooijer of Johnny Kraaijkamp jr. voor hun hoogge waardeerde commercials. Toevallig was ik het afgelopen weekeinde in Italië en daar was, ook voordat Berlusconi zijn vriendjes bij de RAI benoemde, op zeven netten alleen maar stomp zinnigheid te zien. Maar van Italië kun je nog zeggen dat er een heel geraffineerd politiek spel wordt gespeeld. In Nederland ontstaat de stompzinnigheid spontaan op de van ons bekende ongeorganiseerde democratische wijze. Wat dat betreft is die buis gewoon een afspiegeling van de ongeorganiseerde puinhoop die je ook in andere sectoren van deze dolgedraaide samenleving tegenkomt. MERIJN Voorburg - De extreme hitte in de maand juli heeft er voor gezorgd dat er 1700 mensen méér zijn overleden dan in een. doorsnee julimaand. In juli overleden dit jaar ruim twaalfdui zend mensen, maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag bekend. In de eerste vijf maanden van 1994 was het aantal overledenen in totaal ruim duizend lager dan op basis van de statistieken was verwacht. Het CBS vermoedt dat dit een reactie is op de grote sterftepiek in november en december vorig jaar'. In die maanden overleden 3900 mensen méér dan gewoonlijk in die periode, zeer waarschijnlijk als gevolg van de griepepidemie die toen heerste. Het aantal ouderen in Nederland wordt steeds groter, waardoor ook het aantal sterfgevallen per jaar toeneemt. Den Haag - Het bedrijfsleven is er in de afgelopen vier jaar wel degelijk in geslaagd 60.000 extra banen te creëren voor allochto nen. Dat stelt J. Kamps van het Bureau voor Economische Argumentatie. Kamps verrichte onderzoek in opdracht van de centrale werkgeversorganisaties. 'Eind 1990 is door werkgevers én vakbonden afgesproken om door 60.000 extra banen voor buitenlanders hun achterstand op de arbeidsmarkt weg te werken. Die hoeveelheid is dus gehaald volgens Kamps maar de allochtonen komen wel in de 'mindere baantjes' terecht: tijdelijk werk, laagbetaald werk en werk dat niet of nauwelijks aansluit bij hun kwalificaties. Dat zijn ook de functies die bij fusies, reorganisaties en efficiency-operaties in het bedrijfsleven het eerst verdwijnen. De afgelopen jaren werd er steeds van uit gegaan dat geen van de doelstellingen van het akkoord haalbaar zouden blijken. Utrecht - De drie zuidelijke bisdommen Roermond, Den Bosch en Breda zijn in zeker opzicht 'luie monopolies' in vergelijking met de vier noordelijke bisdommen Groningen, Utrecht, Haar lem en Rotterdam die pastoraal veel actiever zijn. Dat zegt de Tilburgse godsdienstsocioloog Th. Schepens in een analyse in 'een-twee-een', het blad van de kerkprovincie dat vandaag verschijnt. De kerkbetrokkenheid is in de noordelijke bisdommen groter dan in het zuiden. Het is de godsdienstige veelvormigheid die zijn intrede heeft gedaan, en de daarmee samenhangende werking van het marktmechanisme dat van invloed is op het pastorale aanbod en op de mate van kerkbetrokkenheid. Pas als de concurrentie groter wordt, wordt een actievere opstelling nodig. Als eerste van de zuidelijke bisdommen zal Breda daartoe gedwongen worden. In dit bisdom ligt de verhouding katholie ken - andere religies half om half. In het noorden zijn de katholieken ver in de minderheid. (ADVERTENTIE) CORRY KONINGS t .J» OP DE OPERATIETAFEL BIJ J0MANDA ZIJN JONGE MINNARES ACHTERNA? JORGE GUILLERM0 VLIEGT NAAR LIEFDESEILAND HAAGSE GEHEIMEN MINISTER KREEG HAAR DOCHTERS TERUG

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 3