DE STEM Zanger Lloyd Cole vecht terug 16690 BONUS Portretten van dichters met popmuziek omlijst Eurovisie Songfestival met minder finalisten ■uranHR 'Ik heb heel vaak overwogen om uit deze muziekbusiness te stappen' Re meer wil. Kleintje RVU-radio maakt poëzie-project 'Vinger aan de pols' over baby met hartdefect Beatles-CD met oude nummers Schumanns symfonieën Tango's Het Bredase muziekleven arketcentrale van end) voor een afspraak in Arnhem, Barneveld, brkrade, Rotterdam, srden (D). Iden in alle vestigingen. o Ivan topsport. Omdat jtatie op een zeer hoog pk allerminst verbazen pctra Sport wordt. Een H n voor een sportieve rijstijl. Verschijning meteen al vermoeden. achter het stuur zit, Jen kracht die zo ken- vijl het comfort verre i, dat is de Vectra Baar bij de Opel dealer "0- jzaken. Prijzen incl. B.T.W. en mcatiewijzigingen voorbehouden. 24 m' KURK, PARKET I lak lijm) I kurk of parket aliteit zomaar |ak} of 50% to,- perm2 :en nieuw pluspunt in uw reclame: 4 plaatsen van een EINTJE vormt een we- nlijke bijdrage tot het rea- sren van uw doel. TIEN- IIZENDEN lezen u Niet alle dichters zijn even toegankelijk, maar velen verdienen een groter publiek dan zij nu hebben. Om die reden start de RVU-radio morgen in zijn wekelijkse cultuurprogramma 'De Schatkamer' een serie dichterportretten onder de titel Dich terbij. Daarin het werk en leven van acht dichters, onder wie Gerrit Achterberg, Guido Gezelle, Bert Voeten en Paul van Ostaijen, belicht door middel van gesprek ken met literaire intimi, brieven, gedichten en andere teksten. Hans Warren en Remco Campert - de twee nog in leven zijnde dichters uit de reeks - komen zelf aan het woord. Om de dichters dichterbij het grote publiek te brengen is de serie aantrekkelijk muzikaal omlijst. Acht bekende popcom ponisten zetten twee gedichten op muziek. Programmamaker Michel van Bergen Henegouwen wilde op die manier mooie, er kende, literaire gedichten vooral dichterbij de jeugd brengen. Vanavond is bij wijze van aan- keiler een clip van de Tilburgse componist Tom America te zien, een vertolking van het gedicht 'Vers per 7 juni '51' van Jan Hanlo. In de eerste uitzending praten morgen Adriaan Morriën, J. Ber- nlef en K. Schippers, de ontdek kers van Hanlo, over diens werk. Een portret van een man, die zijn leven lang geobsedeerd was door zuiverheid, zowel in zijn poëzie als in zijn relaties met kinderen. Huub Oosterhuis, directeur van de Rode Hoed en liefhebber van poëzie, zet enige kanttekeningen bij de muzikale interpretaties: 'Wie maakt uit hoe je een ge dicht kan, moet en mag lezen?' „Een sonnet van Achterberg krijgt er ineens zes regels bij, omdat het sextet herhaald wordt. 'Ik heb een zonnebril van plastic op' wordt refrein, terwijl dat nergens herhaald wordt in het gedicht. Guido Gezelle noemt 36 keer het woord 'water' in zijn gedicht, maar het wordt in het lied een paar keer wegge moffeld. En mag je 'ochtend blad' anders benadrukken, om dat dat in het lied past?" Dat mag, is zijn conclusie. Bram Vermeulen, die een frag ment uit het gedicht 'Als in een droom' van Remco Campert op' muziek zette, vertelt waarom: „Ik bedenk bij gedichten een eigen ritme, muziek en sfeer. Als gedichten op muziek worden ge zet, nemen ze je iets af. Ze interpreteren het gedicht voor je." Vermeulen hoopt dat de jeugd door middel van deze serie eindelijk weet wat dichters zijn. Nederland 3, 20.55 uur; morgen Radio 5, 16.02 uur Over haar zwangerschap wordt op internationale congressen ge sproken en vanuit Nederland ge publiceerd. Toen ze 32 weken zwanger was, hoorde Willemijn Meijer dat haar ongeboren kind een ernstig hartdefect had, Bo vendien zag het er naar uit dat de baby geestelijke afwijkingen vertoonde. De roze wolk waarin het echt paar Meijer tot dan toe leefde was ineens weg, zo portretteert Ria Bremer vanavond in Vinger aan de Pols. Ria Bremer praat met het echt paar Meijer over hoe het deze lijdensweg heeft beleefd, maar laat ook artsen aan het woord over baby's met hartafwijkingen. De praktijk leert dat hartafwij kingen niet zelden op zichzelf staan. Nederland 1, 20.30 uur Londen (ap) - De platen maatschappij EMI brengt op 30 november een dubbel- CD van The Beatles uit. Dertig van de 56 songs op 'Live at the BBC' werden nooit eerder door EMI opge nomen. Het gaat onder meer om 'I Got a Woman', 'Too Much Monkey Business', 'Youngblood', 'That's All Right', 'Lucille', 'Hippy Hippy Shake' en 'Glad All Over'. Het grootste deel van de nummers op de dubbel- CD zijn live-registraties, ge maakt in Liverpool en Hamburg. 'Live at the BBC' is samengesteld door Ge orge Martin, die als produ cer verantwoordelijk was voor het studiowerk dat The Beatles in de jaren zestig voor EMI leverden. „Het kan nog best zo lopen dat de Palestijnen hun onafhankelijkheid toch belangrijker vinden dan voorspoed en welvaart" Ephraim Kleiman, econoom Gids l—IOTTi I v"g—M Genève (anp) - In 1996 zal het aantal finalisten aan het Eurovisie Songfestival worden beperkt tot 23 en vanaf 1997 tot 22. Daartoe heeft de European Broadcasting Union (EBU) in Genève besloten. De deelnemers in 1996 zullen worden geselecteerd uit het totaal van 37 deelnemende landen. De EBU beslist in april 1995 hoe de selectie van de finalisten zal gebeuren. Sinds de publieke omroepen in Midden- en Oost-Europa vorig jaar tot de organi satie toetraden, komen in beginsel 46 landen in aanmerking voor deelname aan het Eurovisie Songfestival. Daarvan hebben er 38 te kennen gegeven in 1996 aan de finale deel te nemen. Volgens de EBU mag de uitzendtijd de drie uur echter niet overschrijden. De winnaar van 1995 mag het jaar daarop automatisch mee doen. Dan blijven er 37 landen over die willen deelnemen. Daaruit moeten 22 finalisten op een nader te bepalen wijze worden geselecteerd. Vanaf 1997 wordt in de finale tussen 22 landen gestreden. De landen die het jaar ervoor tot de eerste tien behoorden komen automatisch in de finale. De andere twaalf zullen vooraf worden geslecteerd. Populair Eerder had de EBU al besloten het aantal deelnemers in 1995 tot 23 te beperken op basis van een roulatiesysteem dat ook in 1994 is gehanteerd. De finale wordt volgend jaar op 13 mei gehouden, evenals in dit jaar in Dublin. Ierland was dit jaar voor de derde achtereenvolgende maal de winnaar van het festival. Het Eurovisie Songfestival werd in 1956 voor het eerst in het Zwitserse Lugano gehouden. Nog steeds is het zeer populair onder televisiekijkers. De editie 1994, die in mei in Dublin werd gehouden trok rond 300 miljoen kijkers in en buiten Europa. De Ierse winnaars van dit jaar: Charlie McGettigan (links), Paul Harrington rechtsen de componist Brendan Graham. fotoarchief de stem DINSDAG 1 NOVEMBER 1994 DEEL D sarrarwra—mnma—«1 dere hout-, laminaat- ongelegd, incl. BTW. ;urk 20,- per m2. SBSHBlëS De olievlek van de praktijk om klassieke muziek op historische instrumenten uit te voeren heeft het midden van de 19e eeuw bereikt. Er is een opname ver schenen van de symfonieën van Robert Schumann door de Hanover Band onder leiding van Roy Goodman. De trend om muziek op authen tieke instrumenten en vooral op historisch verantwoorde wijze te spelen begon in de jaren '60. De barokmuziek was het eerst aan de beurt. Langzaam schoof de praktijk in de tijd vooruit. Mozart, Haydn, Beethoven en Schubert, ze kregen allemaal een behandeling. Nu is het de periode van de Romantiek die zich in de au thentieke belangstelling mag verheugen. Bij een uitvoering "iet 'periode instruments' gaat het nooit alleen om de instru menten. In directe samenhang wordt ook de traditionele inter pretatie aan een grondige ana lyse onderworpen. Schumanns symfonieën komen na de opknapbeurt door Roy Brahms, moet zich naar deze unieke uitvoering laten overtui gen. (BMG/RCA Victor Red Seal 09026 611931 2) Hans Rooseboom 'Instrumental Tangos of the Golden Age' heet de cd met historische opnamen van Ar gentijnse tango-orkesten uit de jaren '30 en '40. Door de ruis heen horen we muziek van hoog gehalte, muziek van een grote muzikale complexiteit. Het genre 'tango' was in die jaren, getuige deze opnamen, reeds een voldragen genre. Met een internationale achtergrond. Het leidende instrument, de bandoneon, is namelijk Duits; de 'Chemnitzer Concertina' werd meegenomen door de Duitsers die in de 19e eeuw met miljoenen naar Argentinië emi greerden. Het instrument werd, als ban doneon, opgenomen in de over wegend Spaanse muziekcultuur van Latijns-Amerika. De grote vedetten op de bandoneon ble ken weer vaak Italianen, die eveneens, aan het begin van de 20e eeuw, met tientallen miljoe nen naar Argentinië overstaken (Filiberto, Firpo, Di Sarli, Troi- lo, later Piazzolla). Instrumental Tangos of the Gol den Age (Harlequin HQ CD 45) laat horen dat 50 a 60 jaar geleden de tango al iets was van een andere orde dan men vaak denkt bij het woord 'tango'. Als er iemand de tango heeft gepopulariseerd en vervlakt dan is het wel de Rotterdammer Arie Maasland, die onder de naam Malando triomfen vierde tot in Japan. Tijdens één van die Japanse toernees zijn de opnamen gemaakt die te vinden zijn op de CD 'Malando, The Tango's'. Zestien stuks, waar onder Olé Guapa, La Cumparsi- ta en Jalousie. Niet vermeld wordt of we hier te maken heb ben met het orkest onder lei ding van Malando zelf, of met de voortzetting na zijn dood (1980) onder leiding van schoonzoon Frans Wanders. (CNR Music 2001346). HR Vanuit de Nieuwe V. c dit motto is onlangs in de Nieu we Veste in Breda een cd gepre senteerd die daar eerder dit jaar werd opgenomen. Om de relatie tussen de Nieuwe Veste en het Bredase muziekleven gestalte te geven is deze origineel gepro grammeerde cd voor een groot deel ingespeeld door Bredase musici. Een ander typisch Bre daas aspect is de steun die mu ziekhandel Spronk verleende bij het totstandkomen van deze produktie. De in 1959 overleden Tsjechi sche componist Martinu staat centraal op dit schijfje. Marti- nu-kenner dirigent Paul van Gulick neemt met 'zijn' Prin- cenhage's mannenkoor een be langrijk deel van de opnamen voor zijn rekening. Nu eens niet met de bekende soldatenmis, maar met de vrij late Martinu- componsitie Mount of three Lights. Dit werk, dat in een soort flashbacks fragmentarisch vooral het einde van het leven van Jezus Christus vertelt, is een merkwaardig geheel. Door orgel begeleide en a capella koorzang, prachtige baritonsoli en de muzikale spanning onder brekende vertel de gedeelten volgen elkaa - Daar waar de door bariton Jan Paul van Spaendonck intens ge brachte Gethsemane-dramatiek wordt herhaald door een kern achtig zingend mannenkoor, ligt voor mij het indrukwek kendste moment van dit werk. In Van Gulicks eigen composi ties komt het koor het gaafst tot zijn recht. Met de ook als pia nist heel beeldend werkende Paul van Gulick zingt Van Spaendonck nog enkele leuke liefdesliedjes. Zowel artistiek als opname-technisch vormen hun bijdragen het hoogtepunt van deze cd. Leuke binnenkomer en uitsmij ter vormen de orgelwerken van andere 20e-eeuwse Tsjechische componisten waarmee Anton van Kalmthout zichzelf en hel Flentrop-orgel van de Sacra mentskerk fraai profileert. Je moet wel even wennen aan hei feit dat je haast op de orgelbani lijkt te zitten. Deze sensatie voorkomt echter dat deze wer ken verloren gaan in eindeloze galm. Deze originele blik in het Bredase muziekleven is voor 25 gulden te koop bij muziekhan del Spronk en aan de balie van de Nieuwe Veste in Breda. Frans Baljeu 89,- per m2 79,- per m2 49,- per m2 79,- per m2 59,- per m2 49,- per m2 Wie Lloyd Cole zegt, laat er meestal automatisch The Commotions op vol gen. Met die begelei dingsband maakte hij in 1984 een daverend de buut. Zijn album Ratt lesnakes schoot naar de top van de internationale hitlijsten, net als de sin gles Perfect Skin en Fo rest Fire. De wat somber ogende en ingetogen Britse zanger wist met zijn melancholieke songs een miljoenenpubliek te veroveren. Jonge meisjes wilden hem aan hun hart sluiten, jonge jongens droomden van een rol in zijn begeleidingsband. Anno 1994 is er van die heldenrol weinig meer over. The Commotions bestaan niet meer en zijn solo-albums kunnen niet meer aan het succes van het debuut tippen. Lloyd Cole lijkt vergeten, maar hij vecht terug. Binnen kort met een nieuw al bum en een uitgebreide wereldtoernee. Door Gerard van den Broek Lloyd Cole heeft altijd al het imago gehad van een sombere intellectueel, volgens anderen die van een saaie boekenwurm. Zeker is dat hij op het podium dezelfde -mate van vrolijkheid uitstraalt als bijvoorbeeld Leo nard Cohen of Van Morrison; als ware het hun eigen begrafenis. Dat bleek onlangs ook weer tij dens een optreden dat hij gaf in België. Zonder een lachje onder gaat hij het applaus voor zijn nummers, maar een zwak 'Boe', ergens achter uit het publiek, maakt hem onmiddellijk op merkzaam. Hij herhaalt het boe geroep door de microfoon en voegt er dan ongevraagd aan toe: „Ik heb heel vaak overwogen om uit deze muziekbusiness te stap pen. maar ik blijf steeds nieuwe nummers schrijven en. die trek ken me elke keer terug." Sombermans Cole. Wat deed hij daar trouwens op dat folkfesti- val in het Zuidbelgische Dran- outer? Is hij verworden van po pidool voor een nieuwe generatie tot bard van een vergrijsd bloe- menpubliek? Temidden van Woodstock-veterane Joan Baez en onze eigen oudere-jongere Gerard van Maasakkers geeft hij samen met ex-Commotions-gita- rist Neil Clark een akoestische best of-show weg, waarbij de nadruk nog steeds ligt op zijn eerste werk. „Ik zit even in een fase dat ik niet verder kan met het nieuwe album," legt Cole even later uit. „De nummers zijn geschreven, maar de opnamen laten nog op zich wachten. Het leek me aar dig om er even tussenuit te gaan en enkele akoestische optredens te doen in Europa, Ik wilde het simpel houden, zonder al te veel poespas. Het maakt me daarom niet uit waar ik optreed... ik moet tenslotte ook mijn hypo theek betalen. Maar blijkbaar spreekt onze akoestische set dit festival aan." Ten dele Dat blijkt maar ten dele waar. Een menigte jongeren dringt zich naar het podium als Lloyd Cole opkomt en blijft 's mans verrichtingen tijdens de act en thousiast toejuichen. De Joan Baez-aanhangers kunnen dit maar matig waarderen. Liggend of zittend hadden zij de dag doorgebracht en ook Baez had hen niet op de benen kunnen krijgen. Met de komst van Cole is het tolerante saamhorigheids gevoel van het folkfestival plot seling verdwenen. 'Zit-ten! Zit ten!' klinkt het woedend, maar de jongeren trekken zich daar niets van aan. Wellicht toch een signaal dat Cole bij de jeugd nog niet verloren is. Vanwaar dan zijn opmerking om ermee te stoppen? Hij haalt zijn schouders op en kijkt vertwijfeld de kleedkamer rond. „Het zal mijn gevoel voor humor zijn. De muziekbusiness neemt zichzelf veel te serieus. De meeste artiesten schrijven niet gewoon liedjes en zingen ze op een podium, nee, ze doen iets geweldigs! Ik hou daar niet van. Laat het publiek maar beoorde len of het geweldig is. Ik schrijf mijn songs en daarmee uit." Kritiek Lloyd Cole is afkomstig uit het dorpje Chapel-en-le-Frith, in het graafschap York, tussen Shef field en Manchester. Samen met enkele vrienden uit Glasgow for meerde hij begin jaren tachtig The Commotions. Aangezien Lloyd de meest getalenteerde songschrijver van de groep blijkt te zijn, heeft de rest van de band geen moeite dat hij wat meer op de voorgrond treedt en zijn eigen naam loshaalt van de anderen. Als Lloyd Cole The Commo tions trekt de groep volle zalen. Eerst in Schotland, later in En geland en na het ijzersterke de buut Rattlesnakes in 1984 ook in West-Europa en de Verenigde Staten. De kern van Cole's succes ligt in zijn melodieuze en intelligente songs, die een sterke interesse voor de literatuur laten zien. Vandaar zijn eerdergenoemde imago van boekenwurm. Nor man Mailer en Simone de Beau- voir zijn auteurs waar aan gere fereerd wordt. Lloyd Cole The Commotions lijken het succes echter niet te kunnen consolideren. Het twee de album Easy Pieces (1985) heeft overwegend hetzelfde ge luid en ook Mainstream (1987) is niet veel anders, ook al zijn de nummers op dit album een stuk sterker dan die van de voorgan ger. Huwelijk Het succes neemt af, de platen vallen niet meer op en zaaleige naren staan niet meer zo te springen om de ingetogen Brit en zijn Schotse begeleiders. De band lijkt die druk niet te kun- moment een verrassend nieuw geluid bood en Mainstream, om dat het eigenlijk een beter ant woord was op het debuut dan Easy Pieces. Bij die plaat ston den we, denk ik, onder te grote druk." „We wisten niet wat ons over kwam na Rattlesnakes. De hele wereld viel over ons heen. En daar moesten wij een vervolg op maken. Dat is duidelijk niet ge lukt. Ook bij Don't Get Weird On Me, Babe was er het pro bleem dat ik niet precies wist wat ik moest doen. Ik durfde geen keuze te mak en tussen de orkest-partijen en de popliedjes. Achteraf denk ik, dat ik het helemaal georkestreerd had moeten doen. Dat had de plaat beter gedaan, want het popge deelte bevestigde alleen maar wat de mensen al wisten." Ouder LLoyd Cole zou evenwel geen enkele plaat van hemzelf willen schrappen uit zijn repertoire, zo dat al mogelijk zou zijn. Hij is •niet overal gelukkig mee, maar accepteert zijn eigen 'misstap pen'. „Het is onzekerheid, maar langzaam maar zeker groei ik daar bovenuit. Mijn platen wor den steeds beter; er zit een posi tieve ontwikkeling in. De teksten zijn doordachter en de muziek zit beter in elkaar. Ik word ook ouder, dat helpt." Heeft ook zijn verhuizing naar New York en de geboorte van zijn zoon daar aan meegeholpen? Lloyd Cole: „Niet echt meege holpen. New York is voor mij niets speciaals; het is niet de jungle die de meeste mensen het vinden. Ik kan er goed mijn draai vinden en ik vind er de geschikte werkplaats om inspi ratie op te doen en liedjes te schrijven." „Mijn zoon is natuurlijk gewel dig en ik ben er enorm blij mee. Maar ik denk dat hij mijn muzi kale carrière eerder in de weg staat, want ik wil zo veel moge lijk tijd aan hem besteden. Mijn vrouw werkt, dus ik moet regel matig thuis zijn om op hem te passen. Dat doe ik met plezier, maar op die momenten ligt mijn muzikale carrière wel stil. Goodmans Hanover Band prachtig uit de verf. Het orkest is kleiner dan een huidig symfo nieorkest, de tempi zijn fris, aan de afwerking en detaillering is de uiterste zorg besteed. Het is niet een volledig nieuwe Schumann die je hier hoort. Maar door het artistieke elan van dirigent en orkest raak je wel hernieuwd overtuigd van de hoge rang die deze werken in de muziekgeschiedenis innemen. Wie nog altijd denkt dat Schu manns vier symfonieën 'slechts' een schakel vormen tussen die van Beethoven en die van Somber ogende Lloyd Cole. Alsof het gaat om zijn eigen begrafenis. foto archief de stem nen weerstaan. In 1988 valt de; groep uiteen en probeert Cole zich op een solo-carrière te rich ten. Dat doet hij vanuit een ander York: New York. Zijn platenmaatschappij brengt ondertussen nog een compilatie album uit, 1984-1989, maar het is wachten tot 1990 als 'Lloyd Cole' uitkomt, met een onge schoren zanger op de hoes. De plaat is niet eens zo slecht, maar de kritieken zijn meedogenloos: inspiratieloos, voortzetting van de Commotions-muziek en vlak. Ook de tweede solo-plaat Don't Get Weird On Me, Babe wordt slecht ontvangen. Met name de tweedeling die Cole aanbrengt 'op de plaat - de ene helft geor kestreerd, de andere gewoon met band - valt niet in goede aarde. De plaat verkoopt slecht, al blij ken er in Nederland toch nog genoeg fans te wonen om het album niet helemaal ongemerkt voorbij te laten gaan. Lloyd Cole treedt ondertussen in het huwelijk, ziet in '92 de ge boorte van zijn zoontje William en bouwt bij zijn huis een eigen geluidsstudio. Daar wordt het derde solo-album opgenomen, Bad Vibes, dat in 1993 ver schijnt. Ook nu weer geen sprake van een hoogtepunt, eerder een proeve van zijn talenten. De plaat bevat een scala aan stijlen en experimenten en lijkt te wil len aanduiden dat de maker ho peloos op zoek is naar een (nieuwe?) eigen stijl. Groei „Ik maak een continu groeipro ces door, denk ik," peinst Lloyd Cole. „Persoonlijk vind ik de eerste en de derde plaat het best. Rattlesnakes, omdat het op dat Toch kan Cole daar niet om malen. Zijn persoonlijk welzijn is hem liever dan zijn succes in hitparade-land. Hij heeft wel be grip voor het feit dat het publiek nog steeds het hardst juicht bij de Rattlesnakes-nummers. „Ik snap dat wel. De andere platen hebben nooit zoveel aandacht gekregen op radio en tv. Ik be schouw het ook niet zo dat ik 'achtervolgd' word door die eer ste plaat. Het zijn goede num mers, dus waarom zou ik ze niet spelen?" Typerend is de laatste glimp die ik even later nog van hem op vang: als een gestraft schooljon getje dat bij de meester moet komen, zit hij met hangende schouders, gevouwen handen en gebogen hoofd op een houten stoeltje voor het bureau van de festival-penningmeester. Lijd zaam wachtend op zijn gage, want ja... hij moet toch ook de hypotheek betalen?

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 17