6 Gevangenis
Casablanca
is een
hel'
4Eige
Jïoordens
Bisschoppensynode doorbreekt crisis in religieuze orden niet
-DE STEM-
DE STEM
Domme Au
DE STEM
Beter weten
Aristide
Bredase chauffeur Kees de Grauw zat 'onschuldig' vast in Marokkaanse cel
pE STEM
Nederlandse
Kamer morrel
aan beleid
grote steden
De president van het Amster
damse gerechtshof mr. H.
Willems heeft Joep van den
Nieuwenhuyzen, naast een
boete van 100.000 gulden,
veroordeeld tot maar liefst
een half jaar gevangenisstraf.
Dit terwijl de rechtbank en
het hof het niet eens zijn en er
volop discussie is over de in
terpretatie van de wet. Als
het hof al tot misbruik van
voorwetenschap kan komen,
zijn er vele bankiers aan te
wijzen die zich daar veel ern
stiger schuldig aan hebben
gemaakt. Veroordeling tot
een half jaar gevangenisstraf
staat, gezien de discussie, in
geen enkele verhouding en
dient in dit geval geen enkel
doel.
Joep van den Nieuwenhuyzen
verdient naar mijn mening
eerder een medaille en be
wondering voor de manier
waarop hij ten dode opge
schreven bedrijven weer tot
leven tracht te brengen, daar
waar gerenommeerde beurs-
venn'ootschappen verstek la
ten gaan. Het hof ziet Joep,
gezien de gevangenisstraf,
echter liever als een crimi
neel, ten koste van de Neder
landse werkgelegenheid.
Breda,
mr.J.H.P.M. Oonk
De gedrevenheid waarmee
Jan Bouwmans het vertrou
wen van de katholieken in
hun kerkleiding en in de
rooms-kathieke geestelijk
heid tracht te slopen is wel
haast maniakaal. Nog voor
het boek van paus Johannes
Paulus II 'Over de drempel
van de Hoop' op de toonbank
ligt moet Jan het al afkraken.
Vorige week moest hij per se
de priesterstand ondermijnen,
daarbij puttend uit gefingeer
de verhalen, anonieme gore
tipgevers en uit de Volks
krant, terzake een van onbe
trouwbaarste bronnen. Wie
kritiek op zijn hetze heeft kan
volgens Bouwmans niet lezen.
Zijn stelling is kennelijk:
'God weet alles, maar Jan
Bouwmans weet het.beter!'
Rucphen,
P.C. Marijnissen
President Aristide mag nu
onder curatele van de Ameri
kaanse bezettingsmacht (met
Nederlandse steun!) op Haïti
nog een half jaar president
worden. Op 'democratische'
wijze hebben de Verenigde
Staten hun zeggingsmacht
hersteld en is de destijds ver
kozen president Aristide die
te links werd geacht, defini
tief gekortwiekt.
Amerikaanse mariniers zijn
in Port-au-Prince onder grote
mediabelangstelling het
hoofdkwartier van de Fraph
binnengevallen. Een organi
satie bekend om haar moord
dadig optreden. Volgens een
woordvoerder van het VS-le-
ger werden enkel tweede
rangsfiguren van de Fraph
opgepakt en 's anderendaags
organiseerde de Amerikaanse
ambassade een persconferen
tie met de leider van het
Fraph, Toto Constant. Vol
gens het weekblad The Na
tion richtte Constant de
Fraph op, op bevel van de
inlichtingendienst van het
VS-leger om een tegenwicht
te vormen tegen de beweging
van Aristide.
De omroep van NBC meldde
dat o.a. het kopstuk van de
dictatuur, politiechef Michel
Franpcois, op de betaalrol
van de CIA stond (Internatio
nal Herald Tribune 7/10 en
De Standaard 8/10).
De leden van de junta mogen
gewoon in Haïti blijven op
enkele uitzonderen na, die
naar hun luxe verban
ningsoord zijn vertrokken.
Allen met behoud van al hun
gestolen en met drughandel
vergaarde rijkdommen.
Altijd hebben zij nog de mo
gelijkheid om de macht te
grijpen terwijl ze ondertussen
door kunnen gaan met inti
mideren en vermoorden van
progressieve tegenstanders!
Kuitaart,
L. Brusselaers
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D. Ahles (adjunct).
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur. 5
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie S 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 101100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneüzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
Vastgehouden worden in een Marokkaanse cel is geen pretje, heeft ook Kees de Grauw ondervonden.
FOTO EPA
SLAPEN op een beton
nen vloer met je navel
tegen de billen van de
naast je liggende mede
gevangene. Soep voorge
schoteld krijgen van
brak water met grote
brokken groenten, zon
der een lepel of een kom
te hebben om de soep in
op te vangen. Rijstepap
proppen in een leeg Fri-
sti-flesje dat je van cel
genoot krijgt. Achter de
tralies staan en met je
vingers klauwend in het
gaas roepen, schreeuwen
naar je vrouw Rietje, dat
je onschuldig bent en
dat je vrij gelaten wilt
worden. En terug in Ne
derland naar de winkel
gaan om voor een Ne
derlandse mede-gevan
gene slips, sigaretten en
een paar pantoffels te
kopen. In een notedop de
ervaring van de Bredase
chauffeur Kees de
Grauw tussen 7 en 17
oktober in Casablanca,
Marokko.
Van onze verslaggever
René Kloeg
KEES de Grauw en zijn vrouw
Rietje zijn er dinsdagmiddag
nog vol van. Vol van wat ze als
aangedaan onrecht hebben ge
voeld. Vol van blijheid ook over
alle steun die ze van het bedrijf
in Nederland en in Marokko
hebben gekregen. Vol van blij
heid van alle steun van de con
sul-generaal van de Nederland
se ambassade in Casablanca.
'Kees de Verhuizer' is zijn bij
naam. Hij deed jarenlang ver
huiswerk voor Breda Transport.
Drie jaar gelenden is hij inter
nationaal chauffeur geworden.
Zijn vrouw Rietje vergezelt hem
op verreweg zijn meeste reizen,
„De cabine van de vrachtwagen
is een tweede huis," vertelt ze
over de vaak 13 dagen durende
ritten op en neer naar Marokko.
Vrijdag 7 oktober vertrok het
echtpaar voor rit nummer zo
veel naar Marokko. Nietsver
moedend van de hel die hen dit
keer te wachten stond. „Vrij
dagmiddag moesten we nog la
den in Frankrijk. Het ging alle
maal heel goed en het was best
gezellig. Via Algeciras in Spanje
kwamen we in Cadiz aan.
Woensdag arriveerden we na 18
uur varen in Casablanca. Er
stond al een jongen van Breda
Transport te zwaaien dat we
meteen moesten gaan lossen.
Wij kregen paspoort-controle
en dat ging allemaal prima,"
aldus mevrouw De Grauw.
Bij de controle van de papieren
van de vrachtwagencombinatie
ging het mis. „We moesten met
de wagen naar het terrein voor
■in beslag genomen wagens. Er
werd een verklaring opgesteld
en ik mocht in" de auto blijven
als ik mijn pas inleverde. Als ik
mijn sleutels inleverde kreeg ik
mijn pas om met mijn vrouw in
Casablanca te kunnen gaan
eten. Ik mocht die nacht nog in
de wagen slapen. Donderdag
middag 13 oktober moest ik op
het bureau een in het Frans
opgestelde verklaring tekenen.
Dat deed ik pas na bemiddeling
van de man van Breda Trans
port, want ik kon het zelf niet
lezen. Vervolgens werden mijn
vingerafdrukken genomen en
werden er foto's gemaakt. Voor
ik onder in het politiebureau in
een cel werd gezet, kreeg ik nog
twee minuten om andere kle
ding aan te trekken." Zijn
vrouw heeft hem die dag niet
meer gezien. Ze kregen nog
twee minuten om de hoogst
noodzakelijke spullen uit de
wagen te pakken.
Terwijl Kees de Grauw in de
politiecel wachtte op transport
naar de gevangenis belde zijn
vrouw al naar de consul-gene
raal. „Die stond 's nachts om
3.00 uur al in mijn hotel. Mis
schien was het wel ons geluk
dat Kees vier weken daarvoor
met de ambassadeur had zitten
praten op de boot. Zonder dat
hij wist dat hij met de ambassa
deur te maken had hoor. Maar
de directeur van ons bedrijf,
Peter Stoof, had die ambassa
deur ontmoet en later aan Kees
verteld, dat hij zich als een
ambassadeur van het bedrijf
had gedragen. Dus toen de
naam Kees de Grauw viel stond
de consul meteen in het hotel,"
aldus Rietje.
i
In de boeien
De hulpmachine kwam met de
steun van de mensen van Breda
Transport en een advocaat on
middellijk op gang. Kees de
Grauw had daar, wachtend op
wat er gebeuren ging, geen weet
van. Vrijdag de 14e oktober
ging na een slapeloze nacht de
celdeur open voor een gang
naar het tribunaal, de Marok
kaanse rechtbank.
Na verschillende malen voor de
rechter te hebben gestaan, werd
hij eind van de middag in de
boeien geslagen. Gepropt in een
klein busje ging hij met dertig
andere gevangenen op transport
naar de gevangenis. „Ik moest
mijn pas inleveren. Kreeg een
stuk karton met een nummer
erop en moest me in een kamer
tot op mijn nakie uitkleden. Je
moest bukken en... het was een
zware vernedering."
Angstig en lijdend onder honger
en dorst kwam De Grauw te
recht in een cel van ongeveer 4
meter breed en 40 meter lang.
Zonder bedden moest hij die
delen met 120 andere gevange
nen. Tegen middernacht werden
er dekens uitgedeeld. Van Ma
rokkaanse mede-gevangen
kreeg hij het lege Fristi-flesje
om iets te kunnen doen met zijn
portie rijstepap. „Die Marok
kaanse mede-gevangenen waren
aardig. Dat moet ik zeggen, 's
Middags kregen we soep. De
bouillon kon in het flesje. De
brokken groente niet. Zaterdag
avond kwamen er veel gevange
nen bij en dat herhaalde zich
zondag nog een keer, zodat er
meer dan 300 mensen in dat
zaaltje zaten. Als sardientjes la
gen we tegen elkaar, zij aan
zij."
Drugtransport
Maandag kreeg hij bezoek van
zijn vrouw. „Ik heb moeten
vechten om hem te .mogen zieiv
Na een dag wachten voor en in
de gevangenis, kwam ik in de
bezoek ruimte samen met hon
derden andere mensen. Wat ik
daar te zien kreeg herinnerde
me onmiddellijk aan die beel
den van die concentratiekam
pen in Joegoslavië. Hij achter
het gaas. Ik achter het gaas en
daartussen een gang van ander
halve meter. Je moest brullen
om elkaar te kunnen verstaan.
En toen zag ik hem met die
vingers klauwend in het gaas.
Die vijf minuten vergeet ik
nooit. Hij schreeuwde 'ik wil
hier uit, ik heb nooit iets ge
daan'. Toen ben ik gaan gillen.
Na 20 minuten werd ik aan
mijn trui meegesleurd. Einde
bezoek.
Na het bezoek ging De Grauw
naar een andere cel. Daar ston
den 20 bedden voor 23 man.
„Van mijn mede-gevangen
kreeg ik voedsel en wat spullen
om te kunnen eten. Ik heb hen
gezegd dat ik niets terug kon
doen, maar ze bleven geven.
Gelukkig zat er een Algerijn,
die Nederland was uitgezet en
onze taal een beetje sprak en
een Marokkaan die Engels
kon." Op de binnenplaats leerde
Kees tijdens het luchten enkele
andere Nederlandse gevangenen
kennen. Zij zaten er voor drug
transport, terwijl Kees er in zijn
ogen nog steeds onschuldig zat.
yan onze verslaggever
pen Haag - Minister So
drager van Justitie ma
„ver enkele weken bekend
perdi E., de ontvoerder
moordenaar van Ahold-t
nlan Gerrit-Jan Heijn, wr
overgeplaatst naar een
kliniek.
Vorige week woensdag moest
hij opnieuw voor de rechter ver
schijnen. Zijn advocaat gaf hem
het advies steeds vol te blijver
houden dat hij onschuldig was
en van niets wist. Terwijl hij
terug naar zijn cel ging moesten
zijn advocaat, zijn vrouw en
alle anderen tot 's nachts drie
uur wachten op de uitspraak,
„Uiteindelijk kregen we te ho
ren dat hij vrij gelaten zou
worden. Er gingen drie agenten
mee. Maar, hij mocht de gevan
genis niet uit. Hij sliep. Vervol
gens zou hij om 8.00 uur vrij
komen. Vanuit de gevangenis
ging hij echter weer naar een
politiebureau. Buiten heb ik
staan gillen. Kees schatje, ik
ben hier."
Pas toen de consul 's middags
om half vier een verklaring te
kende, dat hij garant stond vooi
Kees de Grauw mocht hij het
bureau verlaten. „De consul
hield ons vast toen we naai
buiten gingen. Wat een fantas
tisch werk heeft die voor ons
verricht," aldus gisteren een ge
lukkige Rietje de Grauw.
Onschuldig
Kees en Rietje de Grauw kon
den vorige week vrijdag terug
vliegen naar Nederland. „Op
het vliegveld was het nog even
spannend bij de controle van de
papieren. Pas in het vliegtuig
begon ik me vrij te voelen. In de
garage van Schiphol heb ik ge
gild 'jongens ik ben vrij'.".
Hij mag van de zaak bekomen
van de schrik. Rietje en Kees
weten het nu al zeker. Ze gaan
zo snel mogelijk terug naai^
'Casa', zoals ze het zelf noemen.
„Wij hebben niets gedaan. We
zijn onschuldig en het is ons
werk. Maar we rusten nog wel
even uit hoor."
Kees de Grauw toont ondertus
sen een briefje dat hij uit de
gevangenis heeft meegenomen
van de Nederlander Jan Schildt.
Die zit al lange tijd in de gevan
genis en vroeg op een uit een
agenda gescheurde bladzijde
van 6 juni 1993 om wat spulle
tjes op te sturen. „Dat doet je
toch wel wat als je dit leest."
Door Jan Bouwmans
Rome - Hoe traag de wereld
omspannende Rooms-Katho-
lieke Kerk zijn kan, merk je
weer eens op de Bisschoppen
synode, die deze week in het
Vaticaan wordt afgesloten en
die handelt over de religieu
zen (paters, broeders, zusters)
van allerlei slag.
Wat bijvoorbeeld te zeggen van
eensgezinde pleidooien om het
standenverschil in orden en con
gregaties van priesterreligieuzen
toch maar eens op te heffen?
Jawel, dat bestaat in die clubs
nog altijd: hogere en lagere
stand. Priesterreligieuzen zoals
Dominicanen, Franciscanen, Au
gustijnen en Assumptionisten
kennen twee soorten leden:
priesters en lekebroeders.
De laatste soort mag tot op de
dag van vandaag geen leidingge
vende positie in de orde of con
gregatie bekleden, want dat ligt
boven zijn religieuze stand. Lei
ding geven is voorbehouden aan
de priestergewade stand in de
orde of congregatie.
De bijna 350 bisschoppen en
overige synodedeelnemers kre
gen serieus de vraag voorgelegd
of dit standsverschil kon worden
afgeschaft. Ja dus, zeggen de
meesten. Maar dat anno 1994
zo'n standsverschil nog bestaat,
nietwaar? Of, om nog een ander
pregnant voorbeeld te noemen,
wat te zeggen van de pleidooien
dat vrouwelijke religieuzen baas
in eigen huis moeten kunnen
zijn.
Inderdaad, vrouwelijke religieu
zen als Dominicanessen, Norber-
tinessen, Benedictinessen zijn
maar ten dele baas over en in
hun eigen orde. In alle religieuze
orden die een mannelijke en
vrouwelijke tak kennen, zijn de
vrouwen, hoewel gescheiden ge
organiseerd, in belangrijke aan
gelegenheden nog onderworpen
aan de mannelijke instemming
en goedkeuring.
Wijziging van dit soort achter
haalde toestanden zullen het op
de bisschoppensynode dus wel
halen, want daarvoor worden ze
te algemeen bepleit. Al een stuk
minder eensluidend wordt er
voor gepleit om vrouwelijke reli
gieuzen meer verantwoordelijke
posities in de kerk te laten be
kleden.
Tegen vrouwen in leidinggeven
de functies in de kerk bestaat nu
eenmaal nog weerstand, argu
menteerde op niet onwelkome
wijze een van de Spaanstalige
werkgroepen. Een Franstalige
werkgroep was daarentegen heel
resoluut: „De kerk behoort het
principe na te leven dat alle
leken - mannen, vrouwen, reli
gieuzen of niet - alle functies op
alle niveau's in de kerk moeten
kunnen vervullen waarvoor geen
wijding vereist is."
Pikant aspect in de hele discus
sie op deze synode over de posi
tie van de vrouwelijke religieu
zen - die wereldwijd bijna drie
kwart van alle religieuzen uit
maken - is dat van verschillende
kanten is betoogd dat verbete
ring van die positie niet gezien
mag worden als een gunst, maar
vooral ook niet als een toegeven
aan de (druk van de) vrouwene
mancipatie die zich in de maat
schappij heeft voltrokken en
waarin vrouwelijke religieuzen
in met name de westerse landen
volop zijn betrokken.
Toch is op deze synode weer
hardop gepleit om juist voor
vrouwelijke religieuzen de dia
kenwijding open te stellen. Ver
betering van de positie van de
vrouw wordt in de R.K. Kerk
immers ten principale belem
merd door de bestaande koppe
ling van beslissingsbevoegdheid
aan het gewijde ambt.
De werkwijze van een bisschop
pensynode is van dien aard, dat
er na zo'n drie weken een enor
me waslijst ligt van wensen, ver
langens, kritiek, suggesties, idee
tjes, maar waarvan nooit goed
voorspelbaar is wat de eind
streep (het slotdocument dat als
advies naar de paus gaat) zal
halen.
Degene die met grote kennis van
zaken deze synode van meet af
aan in Rome op de voet heeft
gevolgd, is dr. Jacques Van
Nieuwenhove, lid van de witte
paters en oud-hoogleraar van de
Nijmeegse theologische faculteit.
Hoe schat hij de afloop in; wat
zullen de belangrijkste hete
hangijzers blijken te zijn?
De synode is volgens Van Nieu
wenhove niet in geslaagd de blik
naar buiten te richten, naar de
wereld en haar problemen. De
synode heeft zich evenmin bezig
gehouden met de vraag waarom
de jeugd het religieuze leven niet
meer ziet zitten. Van deze syno
de is daarom geen bijdrage te
verwachten in het doorbreken
van de crisis waarin de orden en
congregaties in het westen door
hun enorme vergrijzing verke
ren.
De synode is blijven steken in
binnenkerkelijke kwesties. De
confrontatie tussen bisschoppen
en religieuzen, waarvoor
gevreesd werd, is uil
Daarentegen is in een sfeer
medeverantwoordelijkheid ovS
de problemen in de wederzijds'
betrekkingen gesproken. Op vele
plaatsen in de wereld botert M
namelijk niet tussen de religie"'
zen en de bisschoppen.
In Nederland bijvoorbeeld vorm'
de Acht Mei Beweging een twi
stappel. Veroordelingen voor op
positioneel optreden van reli
gieuzen verwacht Van Nieuwen
hove echter niet.
Wat deze synode uiteindelijk.®
opleveren, is voor dr. Van Nieu
wenhove ook in deze laatste sy
nodeweek nog niet duidelijk. Hei
kan nog vele kanten op. Maa'
dat het religieuze leven in Ne
derland zich in een 'woestijnsi-
tuatie' bevindt, is hem wel hw
duidelijk geworden: niemaw
vond het de moeite waard
zelfs maar één religieus uit Nfr
derland aan de synode te la'""
deelnemen, terwijl er wel
Polen naar Rome zijn gehaald.
(/an onze Haagse redactie
Utrecht - Het kabinet moe
invoeren in de gezondheid
nauwelijks stimuleren mii
voor medische voorzieninge
Dat staat in het rapport
zondheidszorg in tel 2' dat
Nederlandse Zorgfederatie gisj
ren presenteerde. Daaruit bli
ook dat het kabinet de komei
vier jaar 1,6 miljard gulden
weinig heeft uitgetrokken v(
de gezondheidszorg.
Minister Borst (Volksgezoi
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De Tweede Kame:
het niet eens met het lijstje
zeventien steden die na Amst
dam, Den Haag, Utrecht en Ri
terdam in aanmerking ko
voor een bijzondere aanpak
verloedering en onveiligheid,
zogeheten grote-stedenbeleid.
De Kamer zet vraagtekens bij
selectie van de zeventien sted
waaronder Eindhoven, Brei
Tilburg, Den Bosch, Nijmeg'
Arnhem en Maastricht.
De Tweede Kamer heeft staa
secretaris' Kohnstamm (Binne
landse Zaken) gisteren bij 1
debat over de begroting van Bi
nenlandse Zaken om ophelc
ring gevraagd over de crite:
die tot zijn selectie hebben f
leid. „Waarom wel Almelo, D
venter en Leeuwarden en m
bijvoorbeeld Dordrecht, Haa
lem en Helmond. Of waarc
niet de steden Heerlen en K(
krade? Is daar de stedelijke no
minder hoog?" vroeg PvdA-k
merlid De Cloe.
Regeringsfracties WD, PvdA
D66 vinden het terecht dat
problemen in de vier groot:
steden het eerst worden aang
pakt, maar verschillen van iT;
ning hoe het vervolgens verci
moet. Als het aan D66 ligt, k
men na 'de grote vier' mine
dan zeventien steden voor
aanpak van achterstanden
aanmerking. De fractie vre<
dat anders de spoeling te di
wordt bij de verdeling van h|
geld. De WD vindt daarenteg
dat meer steden in aanmerkii
moeten komen voor het grot
stedenbeleid. De PvdA-frac'
wil zich het liefst nog helema
niet binden aan een aantal.
De staatssecretaris antwoordt
Kamer vandaag.
[N HET CIRCUS geldt hij als
betekenis van wat er achter
ernstig het ook is. In de werkt
Vanaf augustus lekt het olie
zich van den domme. De olie
regionale autoriteiten bagate
verantwoordelijken doen de
aard.
Joch moet iedereen gemer*,
incidenteels aan de hand wa
plekke te arriveren, is de ol
iemand in de gaten geha
bureaucraat die zijn statistiel
ook de beschermingsdijken,
Mensenhanden en op mensi
landse oliemaatschappijen r
vang van het probleem was
doorrottende pijpleiding,
[as nu een Amerikaanse o
heeft gemaakt, wordt er toe:
bijzonders, gebeurd is. leden
getracht de zaak in de doofpc
belang. Niet alleen voor de
Westerse multinationals. En c
bedreigd wordt, is blijkbaar oi
Onafhankelijke internationale
Niet alleen waar het kerneri
andere terreinen waar het
loopt.
Europees afval wordt in Afri
lets van. Maar waar het preci
Voor de gezondheid van r
niemand precies. De lokale
bet ter beschikking stellen va
Pottekijkers buiten de deur te
edereen zwijgt, kijkt de ande
o oedt. Dat op deze wijze gen
oedgeld, verdiend aan de to
V
