Edward Kennedy
vecht voor zijn
politieke leven
Ollie North: Het idool van uiterst rechts in de VS
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
Ontbijt met een K
FLODDERS
W 1 r M
Q
Dubieuze dialogen (23)
Rechtse orkaan
raast door
Verenigde Staten
Democratische Partij is
zelfs niet meer
zeker van Massachusetts
9
pE STEM
Dit jaar 25
infiltranten
vermoord
DE STEM
Politiek cor
MAANDAG 24 OKTOBER 1994
Zo gaat dat in een
democratisch bestel,
de taken worden
verdeeld: haal jij de bood
schappen, doe ik de vaat, stop
jij de was in de machine, zet
ik de container buiten en
kook de warme hap, maak jij
het ontbijt klaar.
In omroepland is het bereiden
van een vroeg en voedzaam
ontbijtje op die manier aan de
KRO toebedeeld. Of in de
schoenen geschoven? Want
dagelijks die klus meteen bij
het opstaan, dat is niet niks.
Daar mogen we niet te licht
over denken. Slaat ook thuis
de keukensloof/slaaf niet vaak
de handen ten hemel: wat zal
ik nu weer op de beschuiten
smeren en hoe dien ik van
daag het zachtgekookt eitje
op - met een takje peterselie,
snufje kummel of likje
ketchup? Levensgrote vragen
en als die geen afdoend ant
woord krijgen, is de hele ver
dere dag verknald. Foute start
- komt pas na een nachtje
slapen weer goed.
Qntbijt-tv een zware verant
woordelijkheid. De KRO is
zich dat bewust en belooft ons
flitsend opgediend appetijte
lijk voer. De vakverdeling op
het bord zal elke dag hetzelf
de zijn: journaal, sport, cul
tuur, verkeer, het weer, al die
ingrediënten op vaste plek
ken. Weinig verrassend, de
samenstellers zijn kennelijk
bang dat de kijker achter de
krant achteloos een brokje
cultuur naar de mond zal
brengen, terwijl hij dacht een
portie sport te verorberen.
De hoofdmoot om watertan
dend naar uit te kijken is
steeds het nieuws, met dage
lijks feportages vanuit het he
le land door een eigen rond
reizende cameraploeg. Nou
nou, dat is niet mis. Bij de
KRO schrokken ze zelf een
beetje van die gouden bergen,
riepen gauw dat ze eigenlijk
maar van zilver waren: „Er is
niet elke dag keihard nieuws
op lokatie, dat kan gewoon
niet."
Maar met de hete adem van
de kijkcijfers in je nek moet je
wel voor goud blijven gaan.
Daarom toch weer een belof
te op zulke komkommerda
gen 'iets curieus' te doen. Dat
prikkelt de nieuwsgierigheid
van de kijker, die denkt zo
langzamerhand alles wel ge
had te hebben. De hele voor
raad (erg of een beetje) be
kende Nederlanders is al ui
tentreuren geïnterviewd en/of
te kijk gezet door andere be
kende Nederlanders. En pre
cies die hele troep heeft al
eindeloos samen in panels ge
zeten of spelletjes tegen el
kaar gespeeld.
Allemaal op het scherm, dat
medium waarvoor je _tegen-
woordig niet eens meer be
roemd of berucht hoeft te zijn
om er op te treden. Zo wor
den ons van zomaar gewone
mensen de meest intieme be
levenissen, zieleroerselen,
angsten, driften, bekommer
nissen voorgeschoteld: kijk en
huiver. Avond aan avond
wordt er heel wat afgebiecht
in het openbaar. Soms be
doeld als oppepper: kijk, u
bent niet de enige. Ook wel
als afschrikking: gebruik je
verstand, doe niet als ik. Of
als tip: omdat die buurt geen
politiepost had, gingen we
daar toen een bank beroven.
Wat kan die goeie, brave,
ouwe, met identiteit sukke
lende KRO na dit alles nog
bieden, dat we er het bed
voor uitkomen, zo 'curieus'?
Ik citeer De Stem van vorige
week maandag, een uitspraak
van eindredacteur ontbijt-tv
Jan van Galen: „Bijvoorbeeld
gaan ontbijten bij een voet
baller die zondag een rode
kaart heeft gekregen waar
over commotie is ontstaan."
Die durven zeg, komt er na
'en hoe voelde dat toen, wat
ging er door je heen?' mis
schien wel 'wou je eigenlijk
niet die tegenstander stiekem
kapot trappen?' Of iets derge
lijks pikants, over de scheids
rechter met oogkleppen of de
grensrechter die scheel keek.
Het kan natuurlijk ook de
andere kant op, wie weet:
Ontbijt-tv met rond zo'n rode
kaart de diskussie over nor
men en waarden. Hoe nodig
het is de helden van het grote-
mensen-voetbal van hun op
geblazen voetstuk te halen, de
hele trucendoos vol smerige
streken, foefjes, loentjes voor
goed te verankeren op de bo
dem van de oceaan en de
jeugd te leren het spel ge
woon sportief te spelen. Ge
heid spraakmakend met hoge
kijkcijfergarantie, want ge
weld op school, jeugdcrimina
liteit, supportersgedrag en an
dere hedendaagse ellende zou
met zo'n rode kaart in het
programma getrokken wor
den.
De K van KRO mag best
Karakter tonen.
n 7*1%
Door John O'Mill
Junior: Paps, is een raspaard hetzelfde als een racepaard?
Senior: Om de dooie dood niet! Een raspaard is een knol van een
zuiver ras niet gekruist met een ander ras.
Junior: Waarom zeggen we reespaard en schrijven we r-a-c-
epaard, met een a en een c?
Senior: Race is het Engelse woord voor ras en de Engelsen
spreken de eerste letter van het alfabet uit als 'eej' als ze die niet
uitspreken als zoals in black, of als zoals in What? of als aaa
zoals in car, of zoals de bij mooi vuurwerk of zoals in war of
zoals de e van pet, zoals in cat of zoals de e uit gems zoals in
Thames, of zoals de i van sikkepit, zoals in 'chocolate'.
Junior: Als race het Engelse woord is voor ras, dan is een
racepaard toch een raspaard?
Senior: Nee, kukeloen, het Engels voor wedren is ook race en
daarom is een racepaard een renpaard.
Junior: Is Janmaat een racist omdat ie hard loopt of wielrent?
Senior: Nee, omdat ie gelooft dat het blanke ras het enige is dat
deugt, beter is dan alle andere rassen.
Junior: Als een racist dan geen racefiets-wielrenner is maar
rassenjiater, waar komt dan die c vandaan in het Hollandse
woordje rassist? Raar ras is me dat, dat rassisme met een c spelt
omdat het Engelse woord voor wedren race is.
Senior: Misschien komt die c wel van het Franse woord voor ras.
De Fransen zeggen ook race voor ras, gewoon uitgesproken als
ras en nooit als reejs.
Junior: Als het Nederlandse woord rassisme uit het Frans komt,
waarom gebruiken we dan dat Franse woord niet, waarom
vernederlandsen we dat, op die c na, in het midden?
Senior: Ja, zeg, 't iss wel goed zo, hoor. Racisme met een c is
goed en rassisme op z'n Hollands is fout en daarmee uit.
Junior: Wie maakt uit wat er goed en wat er fout is gespeld?
Senior: Vraag dat maar aan je leraar op school, die is er voor
opgeleid en wordt er voor betaald. Laat mij nou maar m'n
krantje lezen, mijn Volkskrant van 12 januari, daar staat een
verhaal in van een deskundige, taalkundige, ene Rik Smits en
die zegt dat al die spellingsregelarij van overheidswege waanzin
is, waar we nooit aan hadden moeten beginnen. Dat lijkt mij
gezonde praat.
Van onze correspondent
Mare de Koninck
Boston - Hoe vaak ook
verguisd als het cynisch spel
van gelikte leugenaars, van
héél dichtbij heeft de Ameri
kaanse politiek altijd weer de
charme het verrassend pure
en het verrassend dorpse.
Ook Edward (Ted) moet om de
zes jaar toch altijd maar weer in
zijn eigen deelstaat Massachu
setts herkozen zien te worden tot
de Senaat in Washington. En nu
anno '94 de Amerikaanse kiezer
vijandiger staat dan ooit jegens
politici in het algemeen, moet de
62-jarige Kennedy harder dan
ooit vechten voor het herverkie
zing.
En dus kruipt hij op deze stra
lende herfstdag in het dorp
Swansey moeizaam uit zijn door
een campagne-hulp bestuurde
terreinauto vóór motel 'Venus
van Milo'. Er is geen oploop. Er
is niemand op het trottoir. Er is
alleen Edward M. Kennedy en de
geur van het platteland.
Hij is een levende legende. Hij is
lopende Amerikaanse geschiede
nis. Hij is niet minder wereldbe
roemd dan Elvis Presley of de
paus van Rome. En hij haalt hier
in zijn eentje op de stoep een
kammetje door zijn Kennedy-
haardos want binnen in Venus
van Milo viert lokaal bejaarden-
voorvechtster Elsie Frank haar
74e verjaardag. Ted moet zich er
laten zien, want hij heeft de
stemmen van Swansey's bejaar
den hard nodig.
Gehavend
'Ted' klinkt haast als een verwij
zing naar betere tijden. Het
klinkt jong. En de Ted van nu is
oud. Hij is gehavend door zijn
slopende manier van leven. Hij is
een dikke man geworden, wiens
vetrollen door zijn slechtzittende
pak heenbollen. Zijn gezicht is
pafferig, de ogen rooddoorlopen,
de neus welhaast misvormd. Het
is een gelaat dat vertelt van
alcohol en zware lunches.
Slechtlopend gaat hij het motel
binnen.
Daar in de zaal schuiven de
senioren kwiek over de dans
vloer als ze niet geanimeerd aan
de koffie met gebak zitten. Een
applaus klinkt op als Kennedy
binnenkomt. Twee camera's van
lokale tv-stations - de camera's
waar het eigenlijk allemaal om
te doen is - zetten hun lampen
aan. „Lieve vrienden, graag een
applaus voor onze geliefde sena
tor," roept een spreker overbo
dig door de microfoon.
Kennedy lacht en drukt handen.
En met zijn lach tovert hij ineens
weer iets van de Kennedy-mythe
tevoorschijn. Ineens is ook John
F. in de zaal en Bobby en Jacky
EEN ultra-conservatieve
orkaan raast momenteel
door de Verenigde Sta
ten. Op 8 november zijn
er tussentijdse Congres-
en lokale verkiezingen.
De Democraten van pre
sident Bill Clinton zien
die verkiezingen met hui
ver tegemoet.
De huidige verkiezings
campagne maakt zelden
vertoonde emotionele
krachten los, en dat zijn
vooral krachten van
'rechts'. Die dreigen de
Democratische Partij aan
flarden te rijten. De kans
is niet gering dat de De
mocraten in beide Ka
mers (Senaat en Huis van
Afgevaardigden) van het
Congres hun absolute
meerderheid gaan verlie
zen aan de Republikei
nen, die bovendien tal
van gouverneurs- en bur
gemeestersposten op de
Democraten kunnen ver
overen.
Clinton zou dan als een
volslagen vleugellamme
president zijn resterende
twee jaren in het Witte
Huis moeten uitzitten.
Het is een perspectief dat
heel conservatief Ameri
ka in extase brengt. Een
conservatief Amerika,
dat zich meer dan ooit de
weg laat wijzen door
mensen als Oliver North,
de kandidaat-senator, die
ooit door de rechter werd
veroordeeld in Reagans
Iran-contra-schandaal.
En 'Liberals' zoals sena
tor Ted Kennedy moeten
manmoedig proberen, te
gen het tij in te roeien.
en de moordende schoten klin
ken in Dallas en Los Angeles.
Het lachende gezicht van Ted
Kennedy is vandaag een onthut
sende cocktail van adel en on
deugd, jeugd en verval, roem en
tragedie.
„Ik had vanochtend mijn moeder
aan de telefoon," vertelt de se
nator de aanwezigen. „Ze vroeg,
wat ga je doen vandaag. Ik zei:
Ik ga naar de verjaardag van een
meisje in Swansey dat zich heel
haar leven voor de ouderen heeft
ingezet. Toen zei mijn moeder
die 104 jaar is, dan ga je zeker
naar Elsie." Waarmee de raspo
liticus zijn gehoor, zo dat al
nodig was, voor zich heeft ge
wonnen. Dan zet hij het 'Happy
birthday' in, werkt de nog reste
rende handen af als een sinter
klaas en verlaat het motel, op
weg naar de volgende campag
ne-stop.
Aristocratie
Die dag verschijnt Ted Kennedy
nog in Dartmouth voor een aula
vol studenten van de universiteit
van Massachusetts, in een fa
briekshal van GTE in New Bed-,
ford en op de trappen van het
heropende postkantoor in Attle-
boro. Het zijn allemaal 'thuis
wedstrijden' voor hem, want het
postkantoor is dank zij Teds-tus-
senkomst in Washington bij het
ministerie van Posterijen weer
tot leven gebracht. En arbeiders
en studenten zijn nog altijd de
meer betrouwbare elementen
van zijn progressieve achterban.
Maar voor het eerst in zijn
32-jarige carrière als senator
weet Ted Kennedy niet meer of
die achterban in Massachusetts
nog omvangrijk genoeg is. Het is
een omstandigheid die boekde
len spreekt over niet alleen het
tanende charisma van de Kenne-
dy-dynastie, maar vooral ook
over de krachtige conservatieve
wind die thans door Amerika
waait. Het is een wind die zelfs
Massachusetts, de laatste heilige
grond van Democratische voor
uitstrevendheid hevig beroert.
Het is de deelstaat waar het
sterk naar Europa geurende
Boston de studenten van Har
vard op de fiets door de schilder
achtige straten met de oude lan
taarns gaan. Het is het stuk New
England van kunst en antiek en
wetenschap en sociale voorzie
ningen en van het soort 'rode
aristocratie' dat goed was voor
de kleine man en dat in de
Kennedy-clan de ultieme beli
chaming vond.
Het lijkt in deze laatste zonover
goten dagen of Massachusetts
zich voor de allerlaatste keer
hult in de glanzende majesteit
van haar bonte herfsttooi. Of
zich voorgoed een grimmiger po
litiek klimaat zal vestigen, min
der verlicht, meer Amerikaans.
Want ook Massachussetts zijn
studenten niet langer en bloc
links, zijn 'arbeiders' een zeldza
mer wordende soort en zijn be
jaarden tegenwoordig zowat de
meest welvarende - en dus tot de
Republikeinse Partij neigende -
groep.
Twee jaar geleden werd de
kracht van de verschuivingen in
deze deelstaat al duidelijk toen
voor het eerst sedert de Tweede
Wereldoorlog een Republikein,
William Weld, tot gouverneur
werd gekozen (en Democraat
Edward Kennedy (rechts), hier samen met president Clinton, moet hard campagne voeren om zijn
Senaatszetel te redden. fotoap
Michael Dukakis werd heenge
zonden).
Sensatie
Hoe kwetsbaar Kennedy gewor
den is en het oude Massachusetts
dat hij symboliseert, blijkt uit de
verschijning uit het niets van
diens Republikeinse tegenkandi
daat voor de Senaatszetel: Een
47-jarige charmante en slanke
bankier, een miljonair die de
die tot tien jaar geleden nog
geen zwarten toeliet tot het
priesterschap. Verontwaardigd
pareerde Romney dat Kennedy -
zelf lid van een katholieke kerk
die geen vrouwen als priester
duldt - de erfenis verloochent
van John F. en Robert, voor
vechters van religieuze toleran
tie. Een dag later bood Ted zijn
excuses aan en sprak hij: „We
zullen de godsdienst geen thema
maken in deze Campagne."
.naam Matt Romney draagt. Pas
een jaar geleden heeft hij zich
gemeld als lid van de Republi
keinse Partij. En vandaag maakt
hij blijkens de enquêtes goede
kans de sensatie van de komende
verkiezingen te worden door het
monument van de Democrati
sche Partij, Ted Kennedy, uit de
senaat te verdrijven.
Romney heeft een uitgekiende
op het moderne Massachusetts
toegesneden programma. Hij is
voor de doodstraf, maar ook
vóór vrijheid van abortus en te
gen achterstelling van homo's en
hij zoekt vooral de voorsteden
op waar hij in zijn Ralph Lauren
poloshirt praat over de bestrij
ding van criminaliteit, verlaging
van belastingen, het terugdrin
gen van de overheid, het tegen
gaan van fraude in de sociale
bijstand, het aanmoedigen van
particuliere investeringen.
Kennedy op zijn beurt moet te
gen de politieke wind in blijven
roepen dat er nog altijd een
overheid nodig is voor nobele
zaken als raciale gelijkschake
ling, milieubescherming en stu
diebeurzen. Hij leek twee weken
geleden zo wanhopig dat hij
plotseling tegenstrever Romney
ging aanvallen op diens lidmaat
schap van de Mormonen-kerk,
En zo is het dat Ted Kennedy
voor het eerst en mogelijk voor
het laatst waarachtig moet vech
ten voor zijn politieke voortbe
staan. Hij is een fascinerend ge
vecht tegen een maatschappelijk
tij, tegen een jeugdige rivaal en
niet op de laatste plaats tegen
zichzelf. Menigeen die hem dezer
dagen bezig ziet, zoals voor de
studenten in Dartmouth, vraagt
zich af wat hem drijft. Met het
krachtige familietimbre en het
typische New England-accent
'dat óók zijn broers die onweer
staanbare roep om attenttie gaf,
buldert hij door het auditorium:
„Ik draag geen simpele oplossin
gen aan. Ik laat het niet bij
goedkope slogans. Ik moet nog
zes jaar naar Washington om het
moeilijke en geduldige wetge
vende werk te doen, waarmee we
kleine stappen naar een recht
vaardiger samenleving kunnen
zetten. Krijg ik jullie hulp?"
„Yeah!" „Krijg ik jullie hulp?"
„Yeah!"
Er volgt een kort 'vraag en ant-
woord'. Het is niet Kennedy's
grootste kracht. Bill Clinton
schittert steevast in de directe
discussie met individuele kie
zers. Maar Ted Kennedy schenkt
een schamele drie studenten het
recht op een vraag, waarna zijn
antwoord gebrekkig is en niet
geïnspireerd. Gauw neemt hij ai.
scheid, werkt zich door de drom-
men die hem willen aanraken en
hijst zich in de auto, op naar
volgende halte in deze zoveelste
verkiezingscampagne van zijn
leven.
Het is en was een overvol leven
dat nu opgepropt lijkt te zitten
in zijn lijf. Het ongeluk in Chap-
paquiddick in 1969, waarbij
door zijn toedoen Mary-Jo Ko-
pechne verdronk, het alcoholis
me van echtgenote Joan, die nu
14 jaar na hun scheiding - ineens
weer schadeloosstelling wil
Ted, de beenkanker van zoon
Teddy jr., de mislukte pogii
president te worden, twaalf lan
ge uitputtende jaren in Washing
ton als een van de meest begeer
de vrijgezellen ter wereld, zijn
verdediging van neef William
Kennedy-Smith (die in 1991 van
verkrachting werd beticht na
een nachtje stappen - met oom
Ted), zijn tweede huwelijk twee
jaar geleden met juriste Vickie
Reggie. Het zijn allemaal ge
beurtenissen en episoden die
hele wereld mateloos boeiden,
want alles wat de Kennedy's
overkomt, boeit de wereld.
Raadsel
Wat drijft Ted nog? Hij is tot zijn
dood verzekerd van onmetelijke
welvaart en bekendheid. Is hel
angst voor ledigheid? Is'het idea
lisme? Kan er nog geldingsdrang
zijn? Het is een raadsel. Maar hel
is in elk geval wat het de
dagen in Massachusetts lijkt:
vaarlijk.
Het is gevaarlijk voor zijn ei
gezondheid en voor het restant
van de grote Kennedy-lege
Het is gevaarlijk voor de Demo
cratische Partij en voor de poli
tieke carrière van zijn neef Jo
seph, die lid is van het Huis van
Afgevaardigden en die over zes
jaar oom Ted zou willen opvol
gen als senator. Het gevaai
klinkt in die ene stem van een
student die Edward M. Kennedy
tijdens diens tocht door de mei
nigte terug naar buiten, naroept:
„We zijn je zat Ted, en jij bent
zat Ted, hou ermee op."
Van onze correspondent
Mare de Koninck
Alexandria - Hij heeft een
jeugdig en guitig gezicht. Hij
straalt rust uit en vanzelf
sprekend leiderschap, als hij'
uit zijn 'North for the US
Senate'-campagnebus stapt
naar de microfoon op de
stoep voor de het bejaarden
tehuis in Alexandria.
Hij vat de hand van een oude
dame in zijn. beide handen, legt
zijn wang tegen de haren en
zegt: „Dank u wel dat u geko
men bent. Samen gaan we van
Amerika weer een land maken
waar God heerst, in plaats van
politici. Waar ook u weer veilig
over straat kunt lopen." De da
me knikt met innige instemming.
„Wat een fantastische man,"
zegt ze, als Oliver North zijn weg
vervolgt.
Ja, hij kan uiterst innemend zijn,
de telegenieke ex-marinier die
wereldvermaard werd door zijn
- in ontwapenende verongelijkt-
heid afgelegde - getuigenis in
1987 over zijn rol in het Iran-
Contra-schandaal. Maar voor
veel Amerikanen is het gezicht
van Ollie North niets minder dan
het gezicht van de duivel. De
duivel in de vermomming van de
charme.
Hartstochten
Oliver North heeft zich hier in
de Amerikaanse deelstaat Virgi
nia, pal ten zuiden van de hoofd
stad Washington, kandidaat
voor de Republikeinse Partij ge
steld voor de nationale Senaat.
Hij denkt zittend en herkiesbaar
senator, uit Virginia, Charles
Robb van de Democratische Par
tij, te kunnen verslaan op de
komende stembusdag: 8 novem
ber. En hij denkt dat mogelijk
met het volste recht.
De jongste opiniepeilingen ver
tellen in simpele cijfers hoe
'close' de race is: 39 procent voor
Ollie, 39 procent voor Charles (in
de wandeling 'Chuck') Robb.
Maar de cijfers vertellen niet de
hartstochten die de campagne in
Virginia tot het meest intens en
schaamteloos uitgevochten duel
maakt van alle regionale politie
ke campagnes die thans voor
deze tussentijdse congresverkie
zingen in Amerika aan de gang
zijn.
Virginia is het zinnebeeld ge
worden van wat ook veel Ameri
kanen hun cynische politieke
cultuur noemen, die in Amerika
altijd nog een dieper dieptepunt
blijkt te hebben dan voorheen al
was bereikt.
Het verbeten spel in deze noor
delijkste van Amerika's zuidelij
ke staten zet zichzelf vooral te
kijk in het satanische medium
televisie, dat de burgers dezer
dagen bombardeert met recla
mespots als de volgende. Onder
een foto van Ollie North die met
de rechterhand geheven de
waarheid zweert te zullen spre
ken tot het Congres, verschijnt
de volgende tekst: „Waarom zeg
gen zoveel mensen die ooit met
Oliver North samengewerkt heb
ben, dat hij de waarheid niet
vertelt? Behalve dat hij onder
ede heeft gelogen tot het Con
gres, is hij beschuldigd van on
waarheden door oud-president
Ronald Reagan, door oud-natio
naal veiligheidsadviseur Robert
McFarlane, door CIA-directeur
William Casey en door generaal
Norman Schwarzkopf. Stem
voor senator Robb, een bewezen
betrouwbaar man."
En onder een foto van schoon
heidskoningin en 'Miss Virginia',
Tai Collins, in Playboy, de tekst:
„Waarom kan Chuck Robb de
waarheid niet vertellen over de
cocaïne-feestjes die hij bezocht?
Of over Miss Virginia in zijn
hotelkamer in New York? Robb
zegt dat hij zich alleen door haar
heeft laten masseren... Chuck
Robb's leven is één leugen."
Dat is het niveau van de verkie
zingsstrijd anno 1994 in Virgi
nia. Het is de strijd waarin Oli
ver North zich tot de nationale
lieveling heeft gemaakt van ui
terst rechts in Amerika, door
met de bijbel in de hand alles en
iedereen aan te vallen die deel
uit maakt van de Democratische
Partij.
Voor Ollie North zijn Bill Clin
ton en Charles Robb linkse ex
tremisten. Voor North is elke
kritiek op hem in de pers een
trofee, want de pers is de vijand
die met de Democraten samen
zweert. Maar voor North is ook
zijn eigen Republikeinse Partij
een gevaarlijk bolwerk van tra
ditionele macht, vol bedenkelij
ke figuren.
Ontmanteling
Het zijn boeiende schouwspelen
als die gewantrouwde partijge
noten noodgedwongen Ollie
North in Virginia komen opzoe
ken op hem te steunen in zijn
campagne. Het partijbelang gaat
voor. North is in aanleg zo'n
machtig Republikein, zo'n col
lecteur van stemmen en finan
ciële bijdragen voor de partij,
zo'n essentieel element om reeds
op 8 november een republikeinse
absolute meerderheid te berei-
Oliver North, voor gematigd
en links Amerika de duivel in
charmante vermomming.
FOTO AP
ken in het Congres, dat gematig
de kopstukken van de partij
zich, weliswaar in zichtbaar on
gemak, aan zijn zijde scharen.
Bob Dole, de fractievoorzitter in
de Senaat, Hick Cheney, de ex-
minister van Defensie, Jim Ba
ker, oud-minister van Buiten
landse Zaken, alle drie mogelijk
toekomstige presidentskandida
ten, zijn reeds 'joviaal' op de
campagnepodiums in Virginia
naast Ollie North verschenen.
„North is de schrik van het hele
stablishment in Washington. Hij
zal zich, als hij in de Senaat
komt, anders gaan gedragen dan
wie ooit ook in dat eerbiedwaar
dig college heeft gedaan. Hij zal
ophitsende speeches houden. Hij
zal elk onderwerp polariseren.
Hij zal de held zijn van de ge
frustreerde Amerikanen die haat
koesteren jegens de politiek. Hij
zal zijn macht ontlenen aan zijn
achterban, zijn enorme basis
buiten de Senaat. Hij zal presi
dent willen worden", zegt poli-
tiek-wetenschapper professor
Robert Holsworth van Virginia
Commonwealth University.
In zijn zeer beknopte verkie
zingsprogramma belooft North
'ontmanteling van grote delen
van de overheid, goeddeelse op
heffing van het openbaar ('god
deloos') onderwijs, fiscale aftrek
voor ouders die zelf thuis hun
kinderen willen onderwijzen, al
gehele belastingverlaging, méér
gevangenissen, vrij wapenbezit,
op peil houden van aow-uitke-
ringen en verhoging van het de
fensiebudget. Een financiële ver
antwoording van zijn plannen
heeft hij nooit gegeven. Het is
ook niets waar zijn supporters in
zijn geïnteresseerd. „Het gaat
om de christelijke waarden, de
family values, die hij opnieuw
zal installeren in Amerika," zegt
in Alexandria een oudere heer
die nog gloeit van trots, daar hij
juist Ollie's hand heeft gedrukt.
Charles Robb is in veel opzich
ten het tegenovergestelde van
Ollie North. Robb is een lange,
dunne 'Virginia-gentleman', een
rustige aristocraat die erkent lie
ver te regeren dan campagne te
voeren. Voor hij in 1988 tot
senator werd gekozen, was hij
jarenlang gouverneur van Virgi
nia.
En in die tijd heeft hij zich
inderdaad overgegeven aan de
verleidingen waarin 'de macht
een man kan brengen'. Zijn hu
welijk met oud-president Lyn
don Johnsons dochter Lida was
hem blijkbaar niet inspirerend
genoeg en hij omgaf zich al It
vaak met een gezelschap van
vrije vrouwen en playboy's. Dit
episode is al tien jaar geleden
kwam ten einde toen hij zich -
na schandaalverhalen erover in
de pers - opnieuw bekeerde M
zijn echtgenote en opnieuw
'respectabel' leven begon.
Robb is een nauwe politiek'
vriend van Bill Clinton en dat is
vandaag de dag geen voordeel.
In bijna elke zin die Olive:
North spreekt over zijn rivaal,
gaat het van: 'Chuck Robb heeft
met de steun van Bill Clinton-
Die eeuwige associatie is natuur
lijk bestemd voor de tv-jour-
naals.
Rebel
North heeft zich al menigmaal
vergaloppeerd. Tot verontwaar
diging van massa's gematigd'
Amerikanen noemde hij onlangs
president Clinton 'niet mijn op
perbevelhebber'. De presided
van de VS is grondwettelijk
opperbevelhebber van alle mili
tairen en Oliver North heeft als
oproepbaar reservist nog altijd
een militaire status. North ver
klaarde ook dat het Amerikaan
se leger zó verzwakt is doo'
bezuinigingen dat het onlangs
niet in staat was Koeweit
verdedigen tegen de
krijgsmacht.
Misschien dat zulke 'blunders
North toch nog duur te staan
komen. Maar het huidige conser
vatieve tij in Amerika maakt da'
miljoenen burgers zulke blun
ders zien als heldendaden va"
een dappere rebel tegen
macht en tegen het moreel ver
val.
Van onze verslaggever
Hilversum - In de si
shows van Endemol ei
roddelbladen doen
nog steeds goed.
Maar in de reclame
bekende Nederlanders la
meer zo populair als
Steeds vaker krijgen ze
rentie uit onbekende hof
den voor Hobbe Faber,
nist van het reclamev,
Adformatie, om te sprek
de 'opmars der onbekend
Een sprekend voorbeelcï
Postbank. Ooit was de ba
de meeste rekeninghoud;
geliefde opdrachtgever vi
kende Nederlanders die
een paar centen bijverd
Om de consument vertro
Amsterdam (anp) - Just
drie gevallen criminele
het effectenwezen.
Dat blijkt uit onderzoek d
verse politiediensten sind
gustus 1993 in alle stilte hi
uitgevoerd. De banden ki
zijn aangeknoopt via de Ai
damse Effectenbeurs of O]
andere wijze.
Hilversum (anp) - De ondi
wereld heeft het afgeloy
jaar 25 infiltranten geliq:
deerd.-
Privé-detective Ben Zuii
ma zei dat zaterdag in
radioprogramma Spijki
met koppen. Volgens di
Limburger, die met z|
werk multimiljonair is
worden, waren de vermoi
de lieden geen politiemi
sen, maar figuren uit
criminele milieu, die vi
het opsporingsappar:
werkten.
De georganiseerde misdal
is alleen effectief te bestrj
den met infiltranten, stel]
Zuidema. Van de success)
van de recherche op
punt is 90 procent volge
hem te danken aan verkli
kers en burgerinfiltranten
De uitspraken van de parj
culier detective lijken
sporen met de constateri
van de werkgroep-V
Traa, dat justitie en poli-
op steeds grotere schaal g
bruik maken van burgers
het infiltreren van m:
daadorganisaties.
De commissie-Van Traa a
viseerde de Tweede Kan:
vrijdag om een parlement;]
re enquête in te stellen na
de methoden die politie
justitie gebruiken om
zware criminaliteit op
rollen.
BRUTALITEIT loont, is afge
Europa moet de melkprt
quottim en als ze daarbove
Nederlandse veetelers he
neergelegd. Ze begrepen,
Unie zich niet langer zuive
se collega's deden alsof
gewoon door en toen he
toegestaan was, eisten ze
van de boete.
Normaliter zouden tegen;
net een simpele gotspe nc
aan de regels te houden. Z
de Europese begroting te
de overige partners in dc
Europese budgetten was b;
Voor de Europese samenw
I wee jaar geleden, op de tv
uitbreiding van de begrot
houden,door de Italiaanse
voor de Nederlandse veet
'er is de overeenstemming
de Europese regels en het
men zich neerlegt bij dit
rich, ten koste van het eigi
is deze beloning voor overt
bet Europese compromis
minstens 210 miljoen gulc
erger is dat de bereidheid
te houden aan nieuwe
zeker niet door toeneemt,
net mag politiek allemaal
vorige week in Brussel ge
alle gevoel van fatsoen en
n°9 verwachten van anv
volgende keer zonder m
houden?
Het prestige van Europa he
van sen machtswoord.