882!!
Onenigheid
over files
in kabinet
TENTIEÜ!
LTATEN.
Durlacher Een verschil van honderdduizend gulden
wint de ton
van
AKO
<0
Nonnen gedood 'Tijd is weer rijp voor een processie
'Lubbers
kansloos
na ruzie
met Kohl'
er)schilder
Vleet V.O.F.
/aliteit biedt?
eens Deuren
KOOP MET ZEKERHEID
leendert V.d. BQRNr
K.T.V.
176-236253/236255
076-236253/236255
Zonwering
ken en Zonwering
ewenste resul-
aatsing aan
:aken- en han-
gewenste re-
sén gratis her-
plaatsingsda-
in.
in combinatie
r 1994.
Met v.d. Born valt te praten
Kamers ongerust
over belastingen
Blamage NAC
tegen Sparta
Ajax geeft PSV
een pak slaag
Rominger breekt
werelduurrecord
EK-goud voor
judovrouwen
Mastërs-titel
voor Jaspers
in Algerije u x
India: Malaria
doodt duizenden
Verlies Hoek
tegen DVS'33
Inbreker valt
te pletter
6Tot '98 geen kerncentrales'
f
1994
X 60
ADVERTEREN IN DEZE RUBRIEK? 076-236255
1 ui- 076-7J27T2
KINDER EN JONGEREMTELEFOON: Ef90 I
SfSS™1* 076-205205
MututfO VUUt\ MutUtfü 06-0228fi7n
NATIONALE OMBUDSMAN Q7OS
RIAGG BREDA 07«4Ïo«|
076-215744
176-224500, dan komt er tenminste
[rrijkosten. Technica Nova Breda
fchilderwerken
Bent u de
ken in deze tijd??? Laat het onze
Itentiele klanten, weten door een
Ier deze rubriek te plaatsen.
IELEVERKOOP DE STEM
poonmaakdienst
A.C.S.
Ihoonmaken c.q. onderhouden van
Tinen als buiten. Tel. 01686-2076.
Ihoud van kantoren en gebouwen,
Ig van nieuwbouwprojekten en
Itriële reiniging bel:
bi. 076-149757.
f dat snelle service heeft en een
Ibelang dat mensen uw boodschap
TOienst is dè manier om uw klanten
pet de informatie over uw bedrijf
fELEVERKOOP DE STEM
Irimmerwerken
klussen
Indeckers. Tel. 076-225370
p34 EA Breda. Tel/Fax: 076-601966
i binnen- buitendeuren.
Bellen in onze showroom.
len binnen en buiten
Tanweringen 076-143128
ING
""■r BREDA
SPINVELD 33 en 37,4815 HR BREDA, Tel. 076-223166 1
DE STEM
ïerneuzen - De samenwerkende
Kamers van Koophandel in Zee
land doen een beroep op de ge
meenten om de rem te zetten op
ie als maar stijgende gemeente
lijke belastingen. De kamers ma
ken zich ongerust over de voort
durend toenemende lastenver
zwaring voor het bedrijfsleven
als gevolg van die oplopende ge
meentelijke heffingen en tarie
ven.
|Z1E ZEELAND-A5
Breda - NAC blameerde zich za
terdagavond door op eigen ter
rein met 1-3 te verliezen van
Sparta in een van Bredase zijde
zeer slechte wedstrijd. Trainer
Spelbos meldde dat zijn geduld
met een aantal spelers op is, maar
dat hij voorlopig geen maatrege
len kan nemen vanwege schor
singen en blessures.
ZIE SPORT - DEEL B
Eindhoven - Een weergaloos
Ajax gaf PSV in Eindhoven een
pak slaag, dat hard aankwam. De
Amsterdamse ploeg zegevierde
met 1-4 na de miljoenenploeg van
Aad de Mos in de beginfase op
een 0-3-achterstand te hebben
gezet.
ZIE SPORT - B1
HET WEER
VANDAAG IN DEZE KRANT
De Zwitserse profwielren
ner Tony Rominger verbe
terde zaterdag het wereld
uurrecord. Hij legde op de
wielerbaan van Bordeaux
een afstand van 53,832 ki
lometer af, 792 meter meer
dan het oude record van
de Spanjaard Indurain.
ZIE SPORT - B3
De Nederlandse vrouwen
judoploeg veroverde za
terdag in Den Haag goud
bij het Europees kam
pioenschap door Frankrijk
in de finale te verslaan.
De zege van de Rijense
Monique van der Lee in
het laatste duel gaf de
doorslag.
ZIE SPORT - BI EN B4
INHOUD
2 KATERNEN
Binnen-/Buitenland A2
Binnenland A3
Buitenland A4
Zeeland A5/A6
Gids A7
RTV-programma's A8
Sport deel B
MIN /MAX.
7/14
Een enkele bui
Depressies blijven het weer
bepalen. Naast overtrekkende
wolkenvelden schijnt de zon,
met kans op een enkele bui.
De zuidwesten wind is
overwegend matig. Vanaf
morgen meer wind en regen.
Door Henk van Weert
Amsterdam - Een ontknoping
als in een vijfstuivers-detecti
ve, daar leek de uitreiking van
de AKO Literatuur Prijs za
terdagavond nog het meest
op.
Twee bladzijden voor het eind
hadden we nog twee daders, een
pagina verder tuimelden de ver
dachten wanhopig over elkaar
heen, en in de laatste alinea bleek
er slechts één over. Verbazing al
om.
Niet alleen de winnaar van de
AKO Literatuur Prijs, G.L. Dur
lacher, was zaterdagavond bij
Sonja in De Rode Hoed verbijs
terd en vol ongeloof dat hij de
100.000 gulden mocht meene
men.
Ook andere auteurs, keuzeheren
en -dames in het forum en om
standers dachten minutenlang
dat er twee winnaars waren.
Durlacher en Nicolaas Matsier
eindigden gelijk aan de kop van
de puntenlijst.
Matsier en Durlacher kregen 212
punten en vielen elkaar spontaan
in de armen, in de overtuiging
dat ze de prijs mochten delen en
elk 50.000 gulden rijker waren.
Totdat het Sonja Barend einde
lijk te binnen schoot dat er maar
één winnaar mogelijk is. Dat
werd Durlacher met de verhalen
bundel Quarantaine, omdat hij
de meeste hoge punten verzameld
had. Als sneeuw voor de zon zag
Matsier zijn berg guldens weg
smelten.
Het rumoer aan het eind was niet
alleen gênant, het was ook onno
dig. Immers, al voor aanvang van
de uitzending was bekend dat er
twee schrijvers gelijk zouden ein
digen. Alle forumleden hadden
hun puntenlijstje namelijk al
moeten inleveren bij de notaris.
Als tijdens de uitzending duide
lijk was gemaakt dat er maar één
kon winnen, was voorbarige
vreugde voorkomen.
Nee boos was hij niet, mompelde
Matsier na afloop. „Ik kan er wel
tegen. Het leven is niet afhanke
lijk van een prijs." Fantasierijke
geesten zagen boven zijn schou
der echter de wraakengel weg
vliegen. Was het niet juist Mat
sier geweest, die zich in de uit
zending nogal snerend had uitge
laten over de nieuvffe manier
waarop de prijs werd toegekend?
Niet langer een jury van profes
sionals, maar een forum van 30
lezers bepaalt de winnaar. 'Een
veemarkt', zei Matsier over de
werkwijze van de bekende en on
bekende lezers, die voor elk van
de zes genomineerde boeken
bordjes met rapportcijfers de
lucht in staken. 'Een fruitmachi
ne'. Slechts twee van de zes geno
mineerden wilden met het lezers
forum in discussie. Frida Vogels
(De harde kern 2) komt nooit er
gens, dus ook niet bij Sonja, F.
Springer (Bandoeng-Bandung)
nipte aan een glas op een feestje
iri Friesland, Durlacher en Patri
cia de Martelaere (Een verlangen
naar ontroostbaarheid) verkozen
te zwijgen, zodat slechts Matsier
en Rascha Peper (Rico's Vleugels)
hun mond open deden. Het stem
gedrag was weinig consistent. Te
veel tienen en te veel enen. Wie
maar tienen blijft geven, diskwa
lificeert een beetje zijn eigen oor
deel en iedere schoolmeester
weet dat het geven van het laag
ste punt gênant is. Het AKO-be-
stuur zou zich moeten beraden op
de vraag of de toekenning van de
Veghel - Dick Jaspers heeft voor
de tweede keer op rij en voor de
vierde keer in totaal de nationale
Masters-titel driebanden gewon
nen. De biljarter uit St.-Wille-
brord was gisteren in Veghel in
de finale te sterk voor Raimond
Burgman uit Baarn.
ZIE SPORT - B4
Madrid - Twee Spaanse nonnen
zijn gisteren in het centrum van
de Algerijnse hoofdstad Algiers
doodgeschoten. De aanslag is
vermoedelijk het werk van extre
mistische moslimfundamentalis
ten, die tot nu toe al 68 buiten
landers hebben vermoord.
ZIE BUITENLAND-A4
Van onze verslaggever
Paul de Schipper
Breda - Op 23 augustus 1992
vond in de intieme Begijnhof
kerk in Breda een merkwaar
dige ontmoeting plaats.
Of het zo gestuurd was.
few Delhi - Duizenden mensen
zijn de laatste weken in het wes
ten van India omgekomen door
malaria. De epidemie kost meer
levens dan de recente uitbraak
van de pest. Alleen al in de deel
staat Rajasthan, een populaire
toeristische bestemming aan de
westgrens, zijn in een maand
1-000 mensen omgekomen. Oor
zaak is de overvloedige moesson-
zegen waardoor de malaria-mug,
die de ziekte overbrengt, welig
tiert.
Hoek - In de eerste klasse B van
bet KNVB-zaterdagvoetbal heeft
Hoek zijn draai nog altijd niet
gevonden. Op eigen veld kreeg de
equipe van trainer Dick Buitel
aar zaterdag met 0-1 klop van
DVS'33 uit Emmeloord. Zorgen
ons voor Hoek, dat moest afha
ken bij de toppers en komende
zaterdag voor de zware uitwed-
stnjd staat tegen koploper Ro
zenburg.
ZIE SPORT - B1
Bij het altaar ontdekten oud-bol-
lenkweker Wim Langeveld uit
Sassenheim en de jeugdige Mar
tin Rasenberg uit Breda dat ze
één grote gezamenlijke interesse
hadden: het Heilig Sacrament
van de Niervaart.
Ze hadden en hebben nog steeds
één streven: het herstel van die
aloude ommegang, want zeggen
ze: „In de geestelijke leegte van
hedonistisch Nederland is de tijd
weer rijp voor een processie."
En zodoende werd gisteren op
een zolderverdieping in de Bre
dase binnenstad de Broederschap
van het Heilig Sacrament van de
Niervaart plechtig heropgericht.
Doel: Nederland voor het eerst na
vele jaren weer een volgens hen
echte processie geven.
Achter dat sacrament van de
Niervaart zit een door de eeuwen
heen verweven soort religieuze
detective, een spannend verhaal
over een bloedende hostie die
verdween, maar die zich nog
steeds in Breda moet bevinden.
Langeveld en Rasenberg ont
moetten elkaar precies driehon
derdachtentwintig jaar na het
raadselachtig verdwijnen van dat
heilig sacrament in 1566; een
hostie die spontaan bloedde.
Dat althans gebeurde toen de
simpele middeleeuwse turfsteker
Jan BaiTtoen onwetend de hostie
opraapte in het Niervaart-moer
bij Klundert.
De naar Breda gebrachte hostie
verdween toen de geuzen al beel
denstormend de papen uit hun
kerken verjoegen. De herinnering
aan het mirakel trotseerde echter
eeuwen van protestantse ver
drukking en een nog immer gel
dend processie-verbod.
in alle stilte een heropvoering.
Onopgemerkt door het plaatse
lijk gezag en het stedelijk jour
naille trokken negen mensen
plechtig door de Bredase binnen
stad Ze droegen een kruis, een
kaars en een rozenkrans met zich
Een onopgemerkte herleving van de Niervaart-ommegang. De
processie trekt op 20 juni 1994 door de Vismarktstraat in Breda.
De in 1463 opgerichte broeder
schap die zich wijdde een het sa
crament van de Niervaart dook
nog wel af en toe op in de zeven
tiende en achttiende eeuw, maar
leek in te slapen toen religieus
Nederland in de jaren '60 ont-
zuilde en de hoop op het eeuwig
leven inruilde voor het meer
kortstondige 'geniet maar van
het leven.'
Tot die ontmoeting bij het altaar.
Dat moest zo gestuurd zijn.
Op 20 juni 1994 beleefde de om
megang vaïi het Heilig Sacra
ment van de Niervaart in Breda
Gisteren zaten ze weer bij elkaar
in het atelier van kunstschilder
Theo Rasenberg, Martin's vader.
Vanaf de wand keken de naakten
toe en een herfstbui kletterde
neer op de lichtkoepel, toen de
vijftien aanwezigen het kruiste
ken maakten en Martin met de
traditionele groet 'Geloofd zij Je
zus Christus', de vergadering
opende.
„Deze week gaan we naar de Ka
mer van Koophandel om onze op
richting in te schrijven," aldus de
nieuwe voorzitter Martin Rasen
berg na afloop. „En er gaat ook
een brief naar d,e paus, waarin we
meedelen dat we zijn opgericht."
Om de herrezen broederschap
een geestelijk fundament te ge
ven, willen de leden voortaan één
keer per maand gaan bidden in
de Begijnhofkerk.
De geplande brief van de broe
derschap aan koningin Beatrix
blijft voorlopig ongeschreven.
Rasenberg: „We wilden haar vra
gen om een ontheffing van het
processie-verbod, maar dat is
niet nodig. Als we bij de politie
toestemming vragen voor een op
tocht, krijgen we die ook."
Die als optocht aan te vragen eer
ste grote processie is voorlopig
gepland op 18 juni 1995.
Rest nog een andere belangrijke
taak van de broederschap: het
opsporen van de verdwenen hos
tie.
Volgens de overlevering zou die
zich op een wel zeer profane plek
bevinden: onder de bar-dancing
De Suyckerkist aan de Haver
markt, een Bredaas uitgaansoord
waar armworstelen en paalhan-
gen op dit moment de ultieme at
tracties zijn.
710311 "000218
I I I I I
MAANDAG 24 OKTOBER 1994
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,75 - ZATERDAG: 2,00
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De ministers Jorritsma van Verkeer en Waterstaat
(VVD) en De Boer van Milieu (PvdA) zijn het niet eens over de
aanpak van het fileprobleem.
Zo dicht zaten ingetogen vreugde en beheerst verdriet zaterdagavond bij elkaar. Links winnaar Durlacher van de AKO-literatuur-
prijs, die al een glas champagne te pakken heeft. Rechts zit Nicolaas Matsier zijn teleurstelling te verbijtennetzoveel punten, maar ge
klopt met het aantal tienen. Dag ton.
prijs volgend jaar nog zo moet
verlopen. De keus bij lezers leg
gen is, in het door beroepslezers
gestoffeerde Nederlands prijzen-
landschap, best te verdedigen,
maar de manier waarop het ge
beurde was minder verheffend.
Dat vond zelfs winnaar Durla
cher, aan wie iedereen de prijs
van harte gunde. „Niet ethisch.
Ik voelde me in een schoolklasje
teruggezet," zei hij toen de eerste
vreugde voorbij was.
ZIE OOK GIDS - A7:
Durlacher 'gek' van de aandacht
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Oud-premier
Lubbers was het afgelopen
najaar de enige serieuze kan
didaat voor de opvolging van
Jaques Delors als voorzitter
van de Europese Commissie.
Maar na een ruzie met de Duitse
bondskanselier Kohl over de ves
tigingsplaats van de nieuwe cen
trale Europese bank, was de kans
voor Lubbers op de hoogste
Europese post verkeken.
Dit in diplomatieke kringen pu
bliek geheim werd zaterdaga
vond in een KRO-documentaire
over de laatste dagen van pre
mier Lubbers bevestigd aan de
hand van een tot nu toe ongepu
bliceerd document van het minis
terie van Buitenlandse Zaken.
In de Brandpunt-reportage zegt
de Belgische oud-premier Mar
tens dat iedereen in september
vorig jaar nog rekening hield met
Lubbers' benoeming. Maar Lub
bers maakte de fout zijn kaarten
te zetten op Amsterdam als vesti
gingsplaats voor de Europese
Bank. Daarbij onderschatte hij
het belang dat Duitsland hechtte
aan de vestiging van de Bank.
Toen Lubbers zich bleef verzet
ten tegen Frankfurt als vesti
gingsplaats en openlijk Bonn
noemde, viel dat helemaal ver
keerd bij Kohl; hij liet Lubbers
vallen.
Gisteravond meldde Brandpunt
dat de Franse president Mitter
rand in juli een poging deed om
Lubbers alsnog te laten benoe
men. Maar de 'onoverkomenlijke'
bezwaren van Kohl stonden dat
in de weg.
De Boer vindt dat de files niet
moeten worden bestreden. Zij
meent dat de automobilisten dan
vanzelf naar andere vormen van
vervoer zullen zoeken.
Maar Jorritsma heeft zaterdag
juist een aantal ideeën geopperd
om het aantal files te verminde
ren. Zij wil in overleg met de ge
meenten proberen het doorgaand
verkeer rond de steden zoveel
mogelijk voorrang te geven op
het plaatselijk verkeer.
„Autosnelwegen zijn rond de ste
den vooral regionale wegen ge
worden en worden gebruikt als
ringweg. Dat is goed uit een oog
punt van verkeersveiligheid,
maar er ontstaan wel files door.
We moeten proberen het plaatse
lijke verkeer te scheiden van het
doorgaande verkeer," aldus Jor
ritsma.
Dit gebeurt nu al bij Rotterdam,
waar het verkeer van Breda naar
Den Haag zoveel mogelijk ge
scheiden blijft van het plaatselij
ke verkeer dat van dezelfde auto
weg gebruik maakt.
Minister De Boer heeft het afge
lopen weekeinde juist sterk aan
gedrongen op krachtige maatre
gelen tegen het autogebruik. Zij
zou onder meer graag het aantal
parkeerplaatsen terugdringen. In
meer spreiding van het verkeer
ziet de PvdA-minister weinig
heil.
De Boers grote angst is dat de
wegen zo vol komen te staan met
auto's dat de mensen om meer
wegen zullen roepen. Maar naar
haar mening lossen meer-wegen
het probleem niet op. Nieuwe
wegen trekken juist extra ver
keer aan. Jorritsma wil in haar
strijd tegen de files ook gebruik
maken van toeritdosering, waar
door het doorgaande verkeer
voorrang krijgt op het verkeer
dat de autoweg op wil. Verder
denkt de WD-minister aan het
aanleggen van meer aparte rijst
roken voor vrachtverkeer.
Jorritsma wil dat het bedrijfsle
ven komt met concrete plannen
voor het woon- werkverkeer. Zij
denkt daarbij aan het vervoer
van werknemers met bussen naar
en van het werk. Ook wil ze pro
beren carpoolen te bevorderen.
WD-kamerlid P. Blauw toonde
zich ingenomen met de voorstel
len van zijn partijgenote Jorrits
ma. Hij vindt dat de capaciteit
van de wegen op bepaalde plaat
sen moet worden verhoogd, on
der meer door verbreding van de
wegen.
Blauws collega N. van 't Riet
(D66) vindt dat de afweging tus
sen milieu en economie zorgvul
dig moet worden gemaakt. Zij
vraagt zich met minister De Boer
(PvdA) af of nieuwe wegen het
fileprobleem op kunnen lossen.
Voorzitter P. Nouwen van de
ANWB vindt het standpunt van
minister De Boer niet reëel. „Fi
les zijn niet alleen slecht voor de
economie, maar ook voor het mi
lieu."
Nouwen meent dat het filepro
bleem slechts ten dele door de
overheid kan worden opgelost.
Hij is voorstander van afspraken
in de cao's over vervoersplannen.
Die vervoersplannen moeten het
gebruik van fiets en openbaar
vervoer bevorderen.
Alkmaar - Een 29-jarige in
woner van Alkmaar heeft
gisteren een inbraak met de
dood moeten bekopen. Hij
maakte een val van 10 meter
en overleed later aan inwen
dig letsel. De man brak in bij
een filiaal van V en D in Alk
maar. De politie werd ge
alarmeerd door een inbraak
alarm en omsingelde het
pand. Omwonenden atten
deerden de agenten op een
man die over het dak liep.
Kort daarna gleed de inbre
ker uit en smakte op straat.
Hij had in zijn kleding ge
stolen sieraden verborgen.
De inbreker overleed enkele
uren later in het ziekenhuis.
Gebleken is dat hij naar het
dak was gevlucht om de po
litie te ontlopen.
Den Haag (anp) - Minister Wijers van Economische Zaken ver
wacht niet dat in deze kabinetsperiode (tot 1998) in Nederland
wordt begonnen met de bouw van nieuwe kerncentrales.
Voor de AVRO-radio stelde de bewindsman gisteren nieuwbouw on
der andere afhankelijk van een regeling voor het kernafval.
Wijers gaf verder aan dat de veiligheid van kerncentrales kan worden
verbeterd. Hij vindt het 'onwaarschijnlijk' dat in de komende vier jaar
besloten zal worden tot de bouw van nieuwe centrales als deze kwes
ties niet zijn opgelost. De minister zal op 8 november met de Tweede
Kamer debatteren over het kernenergievraagstuk.
Het uitblijven van nieuwe kerncentrales heeft volgens Wijers op korte
termijn geen gevolgen voor de Nederlandse energievoorziening. „Er is
eerder sprake van overcapaciteit dan tekorten. Bovendien is kern-
ernergie momenteel duur."
Mocht het kabinet besluiten geen nieuwe centrales te bouwen, dan
komt met de sluiting van de bestaande kerncentrales, in Dodewaard
en Borssele, een einde aan de opwekking van kernenergie in Neder
land. De technologische levensduur van beide centrales loopt begin
volgende eeuw ten einde.
FILES
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de I
daad bij het woord; een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
-w
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:.
Plaats:_
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 87.20
maand automatisch 29.05
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
kwartaal automatisch84.70
bank/gironr
Postcode:_Plaats:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan- o
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda. 8
'MM*
L— l
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT