M/V
Weekend
M:
R
UM (M/V)
kttm
mn i«isp
ODUKTIES B.V.
R
STOFFEERDERIJ
de stem
E4
Sprookjesbruiloften bestaan,
sprookjesechtscheidingen niet.
Het 'liefdeloze' huwelijk van de
prins en prinses van Wales is
inmiddels wel ontdaan van alle
regale pracht en ontaardt in
een trieste maar populaire
soap, een upperclass remake
van de film 'Kramer versus
Kramer' ('Windsor versus
Windsor'). Vol zelfbeklag en
rancune hebben de reeds van
tafel en bed gescheiden
ex-partners elkaar de oorlog
verklaard. En de verwijten
vliegen door het huis, bijna als
bij een willekeurige echtpaar
dat op een onvermijdelijke
scheiding afstevent.
TIMES
Tl
Rcpamtkxt h"1
for prince ami
vTltv laitii fet lrip uph
l'iinrc.iinl
De Britse
monarchie ligt op
straat. Weg
mystiek, weg
sprookje. Weg
Windsor als
voorbeeld
'Het tragische
van Charles en
Diana is
dat ze meer
willen dan het
respect van
het volk'
1994
X 6?
gezamenlijke rubriek van De «te
lad en Eindhovens Dagblad
n tel. 076-236881, fax. 076-236405
ve grondslag, met als
van begrafenissen en
maar regelt, verzorgt
in de polis.
de grootste natura
ng Uitvaartverzorging
verzorgen van ca.
een optimale kwaliteit
ikt over crematoria in
ver een twintigtal uit-
t de vacature van:
werkers behoren de
jkheid van de nieuwe
tuele eigenschappen
ddiensten te vervullen,
f vereist dat u in Breda
nt.
n gereageerd hoeven
unnen, op werkdagen,
'e heer M. van der
(040) 60 15 21.
un schriftelijke sollicita-
ot uiterlijk 4 november
eelszaken van DELA,
nder vermelding van
tandige onderneming die kwali-
ige zitmeubelen ontwerpt en pro-
t een ervaren
rkweek
end
kunt u contact opnemen met
De Vliert 46, 4849 PB Dorst,
ebedrijven te Bergen op
n hoogwaardige kwaliteit
pelprodukten.
en in Europa. Het meren-
ep maakt deel uit van het
eveer 290 mensen werk-
ige functionaris is op het
ivoering;
id.
andidaat met een bedrijfs-
HEAO-opleiding of vanuit
rantwoordelijkheidsgevoel
flexibele en ambitieuze
u mogelijk onze toekom-
'anse en Duitse taal is een
zich hier te vestigen.
R en/of Hazlewood-groep
>rwaarden, waaronder een
drijfssparen en enkele col-
te komen, vernemen wij
een uitgebreid curriculum
n
0-)72500.
ZATERDAG 22 OKTOBER 1994
Door Bob van Huët
D
life Kiê
e huwelijkscrisis tus
sen de Britse kroon
prins en zijn echtgeno
te heeft nationale pro
porties aangenomen.
Waar een 'gewone'
Charlie en Diana uit, pakweg,
Kingswood Common (zuidwestelijk
van Birmingham) hooguit hun fa
milieleden, vrienden en collega's
zouden proberen manipuleren of te
overtuigen van het ongelijk of vuile
spel van de ander, daar hebben de
oudste zoon van koningin Eliza
beth II en de jongste dochter van
wijlen de Achtste graaf van Spen
cer zo'n beetje de halve mensheid
betrokken bij hun huwelijkse be
proeving.
Inderdaad, de Britse tabloids had
den al heel wat geruchten, halve
waarheden en fotografische aan
wijzingen verspreid over ernstige
problemen binnen het kroonprinse
lijke huwelijk. Maar het was het
prinses Diana zelf die besloot de
media te gebruiken als wapen in
een prestigeslag met de Britse
troonopvolger. De door velen aan
beden prinses wilde zich verzeke
ren van het begrip en, nog beter, de
liefde van het Britse volk en haar
mondiale fanclub.
Twee jaar geleden nam Diana een
stap waarvan ze de konsekwenties
niet kon overzien. Ze gaf ze haar
vrienden en familieleden (broer)
toestemming mee te werken aan
'Diana, Her True Story', een hoogst
explosieve biografie van Andrew
Morton, tot dan bekend als niet
briljante free-lance tabloidjourna
list.
Haar Ware Verhaal verzekerde de
prinses een universele sympathie.
Uit de getuigenissen die Morton op
rij zette komt Charles naar voren
als de boeman van Windsor; een
bepaald egocentrisch personage,
een afstandelijke vader en een
overschillige echtgenoot die vanuit
zijn badkuip met een oude vlam
telefoneert. 'Arme Diana, arm
wicht!,' verzuchtten we allemaal.
De prinses die altijd zo afgeeft op
tabloid-muskieten (maar tegelijk
beste maatjes blijft met minstens
twee van hen) had een gouden
PR-slag geslagen. Een onpartijdige
commentator vroeg zich echter af
of ze 'bloed in het water had gespo
ten, om de haaien te verjagen.'
Diana, met haar voorkomen van
een popster, leek in ieder geval een
wijze les te negeren van rockprins
Mick' Jagger: „Als je jezelf in de
kolommen van de roddelpers
plaatst, kom je er nooit meer uit.
Charles en zijn entourage heetten
ziedend over Mortons bepaald een
zijdige huwelijksverslag. Behalve
dat enige vrienden hun ongenoegen
ventileerden in dankbare tabloids
(een 'royal story' op de voorpagina
doet in dit land beter verkopen dan
welke andere actualiteit ook) leek
een grootscheeps tegenoffensief
niet in de lijn der kroonprinselijke
bedoelingen te liggen.
Meer publicaties volgden die Char
les de Zwarte Piet toespeelden. De
verleiding om terug te slaan werd
steeds groter en bleek uiteindelijk
onweerstaanbaar. Vanuit zijn door
wilde bloemen, organische groen
ten en kruidentuinen omzoomde
residentie 'Highgrove' werd een
onmiskenbare rehabilitatie-opera
tie in gang gezet. Het offensief met
de codenaam Charles-is-zo-be-
roerd-nog-niet kon prachtig wor
den opgehangen aan de zilveren
verjaardag van zijn kroning tot
prins van Wales, in juli.
De vanwege zijn integriteit alom
gerespecteerde Engelse tv-journa-
list Jonathan Dimbleby werd be
noemd tot de uitverkoren heraut
van de prins. In een twee uur
Het gezinnetje van Charles en Diana in gelukkiger tijden. foto epa
Prinses Diana: Haar Ware Verhaal verzekerde de'
prinses een universele sympathie. foto ap
durende tv-documentaire en een
biografie leerden de Britten dan
eindelijk Charles' kant van het ver
haal kunnen leren.
Anders dan zijn vader, prins Philip
ofwel de hertog van Edinburgh,
pareerde Charles intieme vragen
over zijn pri véle ven niet met een
dreigend gebrom of geïrriteerd
zwijgen. De kroonprins speelde
open kaart. Bekende te zijn vreemd
gegaan met Camilla Parker-Bowles
(nadat het huwelijk met Diana 'on
herstelbaar was beschadigd') en
deed een verbijsterend boekje open
over zijn traumatische opvoeding,
zijn 'opgrdrongen' huwelijk en het
niet-eenvoudige leven met een
geestelijk ontspoorde kleuterleid-
ster (Diana).
Hovelingen op Buckingham Palat
waren verbijsterd. „Was er dai
niemand onder zijn vrienden d
hem dit onzalige boek heeft ontra -
den," klaagde een adviseur van de
koningin. „Het tragische probleem
van Charles en Diana is dat ze
meer willen dan het respect van het
volk, ze willen de liefde van hun
toekomstige onderdanen," vond
een ander.
In hun opvoeding moet aan prinsen
en prinsessen worden geleerd dat
ze niet mogen liegen. Wanneer
'Diana, Her True Story' wordt ge
legd naast de fragmenten uit het
binnenkort te verschijnen 'The
Prince of Wales, a biography'
-zoals die nu a raison van ander
half miljoen gulden 'exclusief' wor
den gepubliceerd door de Sunday
Times - dan is er toch sprake van
opmerkelijk tegenspraak. Alsof
Charlie en Dina uit Kingswood
Common ruziën met heel de buurt
voor het open raam.
Wat voorbeelden. Morton (mëï
goedkeuring van Diana) schrijft:
„De prins leek niet in staat, of
bereid, de beroering in Diana's le
ven te begrijpen."
Dimbleby (onder auspiciën van
Charles) antwoordt: „Hij verbracht
veel tijd aan haar zijde, tevergeefs
1 iroberend haar haar te troosten en
•vat opgewekter te stemmen."
Morton: „Ze hoorde toevallig hoe
naar man vanuit zijn bad telefo
neerde met Camilla Parker Bowles.
Ze raakte helemaal van haar stuk
toen ze hem hoorde zeggen: 'Wat er
ook gebeurd, ik zal altijd van je
houden'."
Dimbleby: „Vrienden waren ge
wend geraakt aan haar onuitroei
bare vermoeden dat haar man on
trouw was. Ze kwijnde weg in die
overtuiging. Haar valse verdenkin
gen bereikten het punt dat hun
relatie daardoor destructief werd."
Morton: „Haar eenzaamheid bracht
haar op de rand van de wanhoop.
Ze deed verschillende zelfmoord
pogingen."
Dimbleby: „Zulke incidenten de
den zich inderdaad voor. Maar,
godzijdank, waren de wonden al-
■tijd minder ernstig dan ze leken;
een pleister was altijd voldoende."
Het ontging niemand dat de prin
ses oorverdovend zweeg toen
'Diana, Her True Story' uitkwam.
Anders dan bij de rel rond de
stiekem gemaakte, en wat sugges
tieve, foto's uit haar sportschool
uitte ze over Mortons boek geen
enkel ongenoegen. Charles zette
het haar betaald. Na de rel rond de
eerste Sunday Times-voorpublica-
tie zei zijn particuliere secretaris
en woordvoerder dat 'prins van
Wales achter de publikatie staat
van het boek van Jonathan Dim
bleby.'
Als de beide 'geautoriseerde' bio
grafieën raakvlakken hebben, dan
liggen die merkwaardigerwijs in de
tijd dat de kijvende echtgenoten
elkaar nog niet kenden. Beiden
ontbeerden de noodzakeüjke ge-
zinswarmte, door gescheiden of
meestal afwezige ouders.
Diana's moeder verliet huize Spen
cer toen ze zes jaar oud was. De
scheiding tussen haar ouders was
zeer bitter en traumatisch voor de
kinderen. Diana hoorde haar
broertje Charles elke nacht om zijn
moeder huilen. Haar eigen trieste
herinnering aan die dagen was dat
ze niet over de gang durfde om
Charles te troosten; ze was bang in
het donker.
Op school werden de kleine Spen-
certjes nagewezen als de enige kin
deren met gescheiden ouders, zo
wil het verhaal. Net als Assepoes
ter haatte Diana haar stiefmoeder
Raine, gravin van Darthmouth. De
emotioneel breekbare tiener verliet
de middelbareschol diplomaloos en
leek voorbestemd voor anonimiteit
met haar baantje als particulier
kinderjuffrouw.
Charles' opvoeding was -blijkens
Dimbleby's verslag - evenmin een
triomf. Moeder Elizabeth had het
De hypocrisie rond het paar is
grenzeloos. Velen in dit land
spreken schande van opdringeri
ge tabloids en persmuskieten,
maar iedereen wil weten hoe het
verhaal afloopt. foto ap
Windsor versus Windsor
te druk met staatszaken en vader
Philip pestte de fragiele kroonprins
omdat hij zijn zoon een doetje
achtte.
Maar had het eigenlijk anders ge
kund? Philip, de nu als wreed ge
portretteerde vader, was zelf een
produkt van een getekende opvoe
ding. De zoon van prins Andrew
van Griekenland en princes Alice
van Battenberg zag zijn ouders uit
elkaar gaan toen hij tien was. Zijn
moeder trok zich terug in een
kloosterorde, zijn vader raakte ver
slaafd aan gokken en koos domici
lie in Monaco, het Mediterrane Las
Vegas.
De jonge Philip was al jong op
zichzelf aangewezen. „Toen hij een
vader nodig had was er niemand
voor hem," aldus Michael Parker,
Philips goede vriend en privé-se-
cretaris. Dat klinkt bekend.
Trauma's stapelden zich op. Toen
Philip zestien was kwam zijn lieve
lingszuster, Cecile, om het leven bij
een auto-ongeluk. Andere zusters,
die allen ouder waren en getrouwd
met Duitsers - eentje met een SS-
kolonel en rechterhand van Himm-
ler - werden, vlak na de oorlog, om
diplomatieke redenen niet uitgeno
digd voor zijn huwelijk met prinses
Elizebeth.
Het leven leerde Philip vooral op
zichzelf te vertrouwen. „De ouder
lijke vaardigheden die hij mee
bracht waren buitengewoon gering.
Een nog groter gemis was zijn
onvermogen affectie te tonen,"
schreef een biograaf.
Koningin Elizabeths zorgeloze oj>
voeding veranderde toen ze tien
jaar oud was. Omdat haar oom
Edward VIII de gescheiden Ameri
kaanse Wallis Simpson verkoos bo
ven de Britse troon, werd haaf
vader (George VI) staatshoofd en
zijzelf plotseling troonopvolgster.
Elizabeth werd volgens de oude
regels opgevoed, gevormd en ge
kneed. Voor de rol die ze nu ruim
veertig jaar vervult: die van zeer
professionele, onaantastbare ko
ningin.
„Voordat we ons haasten te oorde
len over Charles als ouder en echt
genoot, moeten we de emotionele
uitersten erkennen waarbinnen
zijn opvoeding plaats had door
mensen die levens leidden die wei
nigen van ons zouden willen heb
ben," waarschuwt Fiametta Rocco,
beste biograaf van prins Philip.
De oorlog der Windsors is geen
lolletje. De - gedeeltelijk door hen
zelf veroorzaakte - druk waaronder
Charles en Diana door het leven
moeten gaan is niet te benijden. En
de hypocrisie rond het paar is
grenzeloos. Velen in dit land spre
ken schande van opdringerige ta
bloids, al dan niet professionele
luistervinken en verstopte fototoe
stellen, maar iedereen wil weten
hoe het verhaal afloopt.
'Windsor weary' (zeg maar: het
genoeg hebben van Windsor-ont-
hullingen) is nog niet gesignaleerd.
In tegendeel, na eeuwen te zijn
buitengesloten van het intieme le
ven van hun vorsten en vorstinnen
(het was de Amerikaanse pers die
de Britten in 1936 leerde van de op
handen zijnde abdicatie van ko
ning Edward VIII) lijken de Britten
er geen genoeg van te kunnen krij-
gen.
Andrew Morton legde dat geen
windeieren. Hij werd miljonair
dankzij 'Diana, Her True Story'.
De eerste oplage van het binnen
kort te verschijnen vervolg 'Diana,
Her New Life' zou alleen al voor
Groot-Brittannië 200.000 boeken
bedragen (het boek komt op 8 no
vember gelijktijdig uit in het Ne
derlands, Frans, Duits, enz.).
De voorpublicatie van Jonathans
Dimbleby's biografie over Charles
heeft tot kilometers lange bestel-
lijsten geleid bij de Britse boek
handels. De verwachting is dat het
boek binnen enkele uren uitver
kocht zal zijn wanneer het op 3
november in de winkel ligt. Een
ongure liefdesroddel van de eerloze
Life Guards-majoor, James Hewitt,
deed op één dag 75.000 exemplaren
verkopen van 'Princess in Love'.
En elke mening levert momenteel
een boek en royalties op. Zelfs die
van Arthur Edward, de 'royal
photographer' van de Sun en zelf
verklaard monument in het papa-
razzi-gevolg. Dimbleby's onthul
ling dat Charles nooit van Diana
heeft gehouden ontlokte aan de
cockney gebekte Arthur de genu
anceerde analyse: „Lulkoek, of an
ders verdient hij een Oscar voor
zijn acteertalent."
De Britse monarchie ligt op straat.
Weg mystiek, weg sprookje, weg
Windsors-al-
s-voorbeeld-aan-ons-allen. Heeft
Charles met zijn riskante openhar
tigheid wellicht het boek te ver
gepleegd?
ax Clifford, de koning
van de Britse roddel en
aangewezen pr-man voor
onthullende sensatie,
kwalificeerd de omstreden biogra
fie als een 'absolute ramp' en be
grijpt niet wat Charles hiermee
wilde bereiken: „Een man die zegt
dat hij zich op zijn 33e een huwe
lijk heeft laten voorschrijven door
zijn vader werkt niet erg aan zijn
imago als toekomstige koning van
Engeland."
gepleegd.'
Prins Charles: balancerend op het randje van wat
voor een lid van het Britse koningshuis toelaatbaar is.
jfojoepaJ