DE STEM Groei bevolking blijft achter Veel baksteen, weinig vernieuwing ansen bv. SPORTPOINT-KLAASSEN I E U W Akkoord over aanpak langdurig werklozen Provincie voorspelt binnen tien jaar afname aantal Zeeuws-Vlamingen Vrouwen in Zeeland hebben meer kinderen Watertarief huishoudens omhoog met 2,5 procent Ruim dertien kilo hasj 'voor eigen gebruik' - J_- Passage - Axel - 01155-61781 Bouw slachtkuikenstal Hoek P is voorlopig van de baan Gevangenisstraf voor overval op taxichauffeur Engeland is voorbeeld voor veiliger Zeeuws-Vlaanderen Vondst bij inval in pand Terneuzen Bejaarde (93) zwaar gewond "O 0 "O c 'sz <5 O) 0 O c 0 O) 0 E E 0 C 0 0 0 0 0 0 0 Lij Q. c c 0 0 O) 0 0 0 "O -Q c C 0 0 N CO O 0 O CC CC JD c O 0 CD iS 0 0 O O c 0 CE 0 ~o 0 a CL 0 t£ 03 0 Q. -o c O O C O 0 X 0 CL 0 0" D_ "O co 0 0 c c "D 0 0 LU Q co" 0 '5 0 -C O CO —3 co 0 C 3 0 CT 03 O 0 c 0 'sz O 0 C 0 0 0 .E 3 0 CO CO 0 -3 C 0 03 C 0 c ■S (0 3 0 0 .0 0 3 O f— ■o C 0 X 0 -3 C 0 c 0 E 03 C CO 3 0 E O 0 0) .co 0 X c 0 -Q O H- c co X. _J c SZ O ~3 lij 0" c '3 O c 0) '0 O c 1 3 c O X 0 03 -3 0 "O LU ~d CO^ z 0 c 0 c 0 3= O O) X 0 SZ -X 3 0 O 0 •u O 0 Z CD O _co c LL O 0 jj. c E 3 0 c 0 0 0) O O üT 2 0 CD c c c 0 0 0 c 0 _l 3 CO 3 TT 0 •-«» c 0 03 0 O LL CO 0 Q C/3 0) 'o CO 0 SZ O" 0 0 03 3 CD C 0 ei LL X c 0) 3 O x" 0 0 0) sz Q CO" C 0 O 0 0 0 "O ~o co 0 'c c 0 0 O CD O. c£ (f) 0 Q LU "3 Q c CD w 0 O) c O O O CD 0 T3 0 0 Q 0 O c 0 "O 0 O I— CL C c 0 0 0 CO ZXL 0 0 0 •e Q. 0 0 CD c 0 0 ~3 co" 0 "O 3 O 03 0 N O C 0 0 O) 0 0 0 sz Q 0 c "O 3 c "0 0 co 0 AC E" sz 0 0 0 m co 'c c 0 C 0 0 03 -C 0 O) 0 0 CO CD c 0 •0 3 c O 0 £Z 0 0 sz 'E 0 0 co O -3 03 0 0 3 E 0 0 CD "O -3d 0 O Q 0 3 CL O 0" 03 CO 0 c N 0 0 0 _J "co E 0 0 CD co ~o 0 co 0 0 c c c 5 0 E 0 co co 0 0 0 E 0 05 co 0 0 C c Zeeland Van onze verslaggever Ïerneuzen/Middelburg - De arbeidsbureaus en de ge meentelijke sociale diensten in Zeeland hebben een ak koord bereikt over de bemid deling en scholing van lang durige werklozen. Op basis van een proefproject in Middelburg zijn werklozen nu verdeeld in vier categorieën. Globaal is de grens getrokken bij 24 maanden werkloosheid. Ge deputeerde Staten antwoorden dat op vragen van statenleden. De nieuwe aanpak heeft de ko mende maanden nog wel de in stemming nodig van de Zeeuwse gemeenteraden. Werklozen die minder dan een jaar zonder werk zitten, dat is veertig procent van het totale werklozenbestand, blijven onder de vleugels van Arbeidsvoorzie ning. Zij worden direct bemid deld. Dat geldt ook voor de cate gorie tussen een jaar en twee jaar (vijftien procent) maar voor die groep worden trainings- en scholingsprogramma's opgesteld. Mensen die langer dan twee jaar in de kaartenbakken van de ar beidsbureaus zitten gaan daar uit en worden toevertrouwd aan de zorg van de sociale diensten. Voor de groep tussen twee en vier jaar werkloosheid (ook vijf tien procent)-geldt geen sollicita tieplicht. Zij krijgen op arbeid gerichte begeleiding. Mensen die langer dan vier jaar thuis zitten (dertig procent) wor den ook door de sociale diensten bij de hand genomen. Onder die groep bevinden zich veel allocht onen die verplicht worden om taalcursussen te volgen. Die groep komt pas als ze de Neder landse taal machtig zijn in aan merking voor verdere scholing. fen onze verslaggever Jliddelburg/Terneuzen - Tot het jaar 2000 zal het aantal inwoners van Zeeland toenemen met één tot -twee procent. De provincie blijft daarmee sterk achter met het landelijk gemiddelde van bijna zes procent. Voor Zeeuws-Vlaanderen wordt er slechts een minimale groei verwacht door de rekenmeesters van de provincie Zeeland. Vanaf het jaar 2005 voorspelt de pro vincie zelfs een afname van het aantal inwoners. In 2010 zouden volgens de prognose 1,1 procent minder mensen in Zeeuws- Vlaanderen wonen dan in 1993, het jaar dat als uitgangspunt bij de berekening is genomen. Grote verschillen Tussen met name de Kanaalzone en het westen van de regio be staan grote verschillen. Ver wacht de provincie dat Terneu- zen groeit met 2,3 procent groei tot ruim boven 36.000 na het jaar 2000, voor West-Zeeuws- Vlaanderen is de prognose let terlijk ver onder nul. Het sterkst achteruit gaan Sluis en Aarden burg. Sluis, nu nog zo'n 2800 inwoners tellend, zou in 2000 nog bijna 2700 en in 2010 ruim 24 00 mwoners tellen: een achter uitgang in zeventien jaar tijd met ruim 13 procent. Sterftecijfer De reden voor de bevolkingsaf name in het westen is de sterke vergrijzing in die streek. „Daar naast ligt het gemiddeld aantal kinderen per vrouw lager en er zijn er de laatste jaren meer mehsen vertrokken dan zich er gevestigd hebben," aldus de pro vincie. In Zeeland maken overi gens over het algemeen gespro ken de 6 5-plussers toch al een groter deel uit van de bevolking dan in de rest van het land. Daar staat tegenover dat de Zeeuwen gemiddeld ouder worden. Lagere sterfte aan kanker en hart- en vaatziekten en een lagere sterfte rond geboorte en minder zuige lingensterfte zijn hiervan de oor zaak. Voor slechts één Zeeuws-Vlaam se gemeente wordt een constante groei verwacht en dat is de ge meente Terneuzen. De meeste andere gemeenten in de Kanaal zone en Oost-Zeeuws-Vlaande- ren groeien tot ongeveer 2005 licht, maar zullen na dat jaar in inwonertal teruglopen. Het gaat bij die plaatsen overigens slechts om tienden van procenten. Schommelingen in het aantal mensen dat uit de gemeenten vertrekt of zich er juist vestigt kunnen de balans per gemeente wijzigen. Tholen Zeeuws-Vlaanderen wijkt in de prognose af van andere regio's in Zeeland. Walcheren laat een licht, maar gestaag stijgende lijn zien (plus ruim drie procent in de periode 1993-2010). Voor Zuid-Beveland wordt vooral na het jaar 2000 een relatief sterke groei verwacht. Sterkste groeier onder de Zeeuwse regio's wordt naar verhouding Tholen/St.-Phi- lipsland. Van bijna 22.000 inwo ners in 1993 tot bijna 24.500 in 2010, een groei van ruim elf procent. Zeeland Zeeuws-Vlaanderen Walcheren Zuid-Beveland Tholen/St.Philipsland Oost-Zws-Vlaanderen West-Zws-Vlaanderen Aardenburg Axel Hontenisse Hulst Oostburg Sas van Gent Sluis Terneuzen 1-1-1993 prognose 2000 361.195 364.6671+ 1,0%) 107.006 110.563 84.097 21.971 82.660 24.346 3.658 12.158 7.687 18.699 17.869 8.687 2.819 35.429' 107.0721+0,1%) 112.177(+1,5%) 85.6891+ 1,9%) 23.013 (+4,7%) 83.305 0,8%) 23.767 (-2,4%) 3.528 (-3,6%) 12.226(+ 0,6%) 7.695 (- 0,1%) 18.676 (- 0,1%) 17.557(-1,7%) 8.783(+ 1,1%) 2.682 (-4,9%) 35.9251+ 1,4%) prognose 2010 369.081 2,2%) 105.8101-1,1%) 114.077(+3,2%) 88.492 5,2%) 24.479 (+11,4%) 83.1121+0,5%) 22.698 (-6,8%) 3.311 (-9,5%) 12.061 (-0,8%) 7.637 (- 0,7%) 18.409 (-1,6%) 16.945 (- 5,2%) 8.759 0,8%) 2.442 (-13,4%) 36.246 (+2,3%) Van onze verslaggever Middelburg - Vrouwen in Zeeland hebben relatief meer kinderen dan in de rest van het land. Het Zeeuwse gemiddelde ligt op 1,74 per vrouw, landelijk is dit cijfer 1,61. Volgens de provincie heeft dit twee oorzaken. Zeeuwse vrou wen werken aanmerkelijk Minder buitenshuis dan hun sexe-genoten elders. Boven dien wordt er in Zeeland va ker naar de kerk gegaan en die sterke kerkelijke binding leidt, als we de provincie mo gen geloven, ook tot meer kin deren. Die hoge Zeeuwse vruchtbaar heid geldt overigens niet voor Zeeuws-Vlaanderen. In som mige gemeenten, vooral in het westen van die regio, ligt het gemiddeld aantal kinderen per vrouw zelfs ver onder het lan delijke gemiddelde. 'ANDERMAAL HER REZEN', is de titel van een expositie over de wederopbouw van West Zeeuws-Vlaanderen na de Tweede Wereldoor log. Kunsthistorica Pau line van Roosmalen stel de de tentoonstelling sa men, evenals een boekje over het onderwerp. Uit de archieven die zij raadpleegde kreeg zij de indruk dat er in publi caties over de bevrijding van Nederland tè weinig aandacht is geweest voor de verliezen en ver woestingen in West Zeeuws-Vlaanderen. Van onze verslaggever Ronald1 Verstraten „JE WORDT er gewoon triest van. Zoveel doden en gewon den. Maar je vindt er in lande lijke publicaties bijna niets van terug. Ja, twee uitzendingen van' Van Gewest tot Gewest, tien jaar geleden. En dan gin gen ze nog grotendeels over de inundatie van Walcheren. Bijna niets over de verwoestingen hier. Goed, soms waren dat maar enkele tientallen huizen, maar je praat dan wel over de helft van een dorp." Pauline van Roosmalen, kunst historica met architectuur als specialisatie, is voor de tweede keer in drie jaar in Zeeland. Voor het Zeeuws Museum stel de ze in 1992 een tentoonstel ling samen over het Middel burgse architectenbureau Rot huizen. Door die contacten in Middelburg viel haar naam toen de Stichting Raadskelder met een tentoonstelling de we deropbouw in beeld wilde brengen. Op 1 augustus dook ze de ar chieven in. Oude documenten van bestaande gemeenten en van gemeenten die in Groot Oostburg zijn opgegaan, even als materiaal van de rijksdienst voor Monumentenzorg in Zeist. „De voorbereidingstijd was heel erg kort. Ik heb zowat dag en nacht gewerkt om informa tie te vergaren. Ik kwam hier natuurlijk zo 'blanco' als wat. Het kost tijd om je in te wer ken. Ik heb ook niet de illusie dat ik alles weet. Maar ik weet wel dat de dingen die ik tevoor schijn heb gehaald, dat de men sen die leuk vinden." Stedebouwkundige plannen, noodwoningen, nieuwe openba re gebouwen. Door middel van foto's en kaarten brengt de ten toonstelling de wederopbouw in beeld. En voor wie er dieper in wil duiken, is er het boekje van Pauline. Over de organisa tie, de procedures, de plannen en problemen. En over de ge bouwen en de mensen die bij de wederopbouw betrokken wa- Eerst was er natuurlijk de ver woesting. Een toegevoegde waarde aan de tentoonstelling Pauline van Roosmalen tussen de foto's. Aan de hand van oude foto's legde zij zelf de huidige situatie vast. foto wim kooyman is in dit verband een twintig minuten durende videofilm met uniek historisch materiaal. De film werd vlak na de oorlog gemaakt door M. Schaap uit Sluiskil en toont beelden van de verwoestingen in de West Zeeuwsvlaamse dorpen. En ter wijl ook de beginnende 'Her bouw' is te zien, sluit de prent met oer-Zeeuwsvlaams beeld: 'De Z.V.T.M. verlost de plaat sen uit hun isolement.' Gefilmd in zwart/wit, maar wij weten wel beter. Die bus is groen. Sluis, Aardenburg en Oostburg zijn op de tentoonstelling te zien. En daarnaast de vier voormalige zelfstandige ge meenten Breskens, Biervliet, IJzendijke en Schoondijke. Al het oude fotomateriaal is af komstig van O. de Milliano uit Oostburg, terwijl Pauline zelf foto's nam van hoe het er nu uitziet. Voor het zover was, ging de wederopbouw, ook toen, over heel wat 'schijven'. Het minis terie van Wederopbouw en Volkshuisvesting richtte in 1940 een college van algemene commissarisen op, omdat ze er toen al vanuit gingen dat de oorlog niet zou blijven duren. Daarnaast was er het staatstoe zicht op de volksgezondheid, gemeenten hadden plannen en stedebouwkundigen een flinke vinger in de pap. „Bepaalde procedures waren heel inge wikkeld en konden eindeloos lang duren. Iedereen kon in principe protest aantekenen," legt Pauline uit. Daarna kwam pas het geharre war over de architectuur. Als vooruitstrevende geesten hun zin hadden gekregen, zou West Zeeuws-Vlaanderen er heel an ders hebben uitgezien dan nu. De Nieuwe Zakelijkheid kon digde zich aan, met veel beton, glas en staal. Oostburg zag wel wat in een nieuwe, moderne vormgeving. „Maar uiteindelijk lukte dat niet. De stedebouw kundigen waren hier erg tradi tioneel ingesteld. Ze kozen voor de 'Delftse School'. Veel bak steen, weinig vernieuwing, kortom." Zo'n stedebouwkundige had heel wat macht. „Hij diende een plan in en daar deed de gemeente een uitspraak over. Als die afweek, zei hij: kan wel zijn, maar wie is hier nu de deskundige? En hield voet bij stuk. Soms moesten zij zich bij de wil van de gemeente neer leggen, maar niet altijd. In IJ zendijke heeft het bijvoorbeeld veertien jaar geduurd voordat het Herbouwplan officieel klaar was, al werd er intussen natuurlijk wel ai herbouw ge pleegd." Minder geld Pauline van Roosmalen heeft niet de indruk dat het soort werkzaamheden hier er veel anders uitzag dan in de rest van Nederland. ZIE VERDER REGIO C2 onze correspondent Den Haag/Terneuzen - Akkerbouwer A. Tollenaar uit Hoek (gemeente Terneuzen) moet de plannen om zijn bedrijf om te vor®en tot een gemengd bedrijf voorlopig op een zacht pitje zetten. Het gemeentebestuur had hem een hinderwetvergun- j®>g verleend voor een slachtkuikenstal, maar die is hij nu Rechter J. Bakker van de Raad van State in Den Haag heeft de r?ninfl geschorst op verzoek van de Natuurbeschermingsvereni- m m n ^eltkluut uit Terneuzen en het Recreatiecentrum Braakman O M. Verstraete, beide uit Hoek. Zij vrezen dat de omliggende TnU Ur Za' worc*en aangetast door de uitstoot van de stal. ®aar heeft bij de Raad van State aangevoerd dat hij zijn «bouwbedrijf wil ombouwen tot een gemengd bedrijf om te Kunnen overleden. Van onze correspondente Middelburg - Voor de mis lukte overval op een taxi chauffeur op 20 augustus zijn twee mannen uit Oost-Sou burg (23 en 34 jaar oud) gis teren in Middelburg veroor deeld tot gevangenisstraffen van negen maanden. Na een avondje stappen in Vlis- singen hadden de mannen zich per taxi naar Oost-Souburg la ten rijden, maar toen het op betalen aankwam liet het twee tal het afweten. De taxichauf feur werd gestompt en geslagen en bijna met zijn eigen stropdas gewurgd. Toen het hem tenslotte lukte op de alarmknop te druk ken namen de overvallers de benen, maar konden korte tijd later door de politie worden aan gehouden. Twee weken geleden was tegen beide mannen een jaar geëist. Voor de handel in soft- en hard drugs gedurende langere tijd, en mishandeling van een klant is de 30-jarige Terneuzenaar A.B. twee maanden onder de eis ver oordeeld tot vijftien maanden waarvan vijf voorwaardelijk. Tijdens de behandeling van zijn zaak erkende B. de handel in softdrugs maar met heroïne of cocaïne had hij zich 'beslist nooit ingelaten'. Ook erkende de Terneuzenaar dat hij een 'bezoeker' tot drie maal toe met een mes in het lichaam had gestoken. „Maar ZATERDAG 22 OKTOBER 1994 DEEL 1 Van onze verslaggever Middelburg - Helemaal tot in Engeland zoekt men naar oplossingen om het verkeer in Zeeuws-Vlaanderen veili ger te maken. Een Zeeuwse delegatie keerde onlangs terug van een meerdaags bezoek aan Londen, en is zeer tevreden over de opgedane ervaringen daar. De delegatie, twee mensen van het Regionaal Orgaan Ver keersveiligheid Zeeland (ROVZ) en WD-gedeputeerde Hennekeij (verkeer), kreeg veel informatie over de oplei ding en bijscholing van jonge automobilisten. Engeland speelt daarin een voortrek kersrol in Europa en het sys teem leidt tot minder ongeval len bij jongeren. „Dat zouden wij in Zeeuws-Vlaanderen dus ook goed kunnen toepassen," aldus woordvoerder Lodder van het ROVZ gisteren. Ook met Duitsland overigens, lig gen contacten over rijvaardig- heidstrainingen van jongeren. Verkeersveiligheid kent geen grenzen. De delegatie stelde zich verder op de - hoogte van andere maatregelen die bijdragen tot een grotere verkeersveiligheid. De beroemde Engelse rotondes kosten in Nederland welis waar veel geld (tussen de 3 en de 5 ton), dat weinig gemeen ten kunnen betalen, maar in Engeland kent men nu ook veel goedkopere kleine roton des voor in de bebouwde kom. Die zijn mogelijk ook inpas baar in Zeeuws-Vlaanderen. Een gesprek met een Engelse verkeerspsycholoog stond ook op het programma. De feitelij ke bedoeling van de excursie is om meer slagingskansen te hebben met de experimenten die binnekort worden uitge voerd in Zeeuws-Vlaanderen, met het verkeersprojeet 'Duurzaam Veilig'. VERVOLG VAN VOORPAGINA Deltan maakte deze week be kend dat het tarief voor indus trie- en landbouwwater met één procent stijgt. Het tarief voor huishoudelijk gebruik stijgt met 2,-5 procent. Hoewel krantekoppen volgens De Kraa de indruk wekten dat het water duurder wordt, omdat de tarieven stijgen, gaat het in werkelijkheid om een daling. De tariefstij gingen van 2,5 en 1 pro cent zijn lager dan de inflatie correctie. „In feite wordt het water goedkoper." Voor de ko mende periode voorziet De Kraa bij Deltan geen drastische stij gingen van de watertarieven. „Onze prijs voor industriewater zal vrijwel gelijk blijven." Deltan zag twee jaar geleden de wateromzetten van het indus- triewater teruglopen omdat steeds meer bedrijven besparin gen doorvoeren. Reden voor Del tan om naar alternatieven te zoeken om de inkomsten uit de wateromzet toch op peil te hou den. Deltan bekijkt op dit moment met het waterschap Noord- en Zuid-Beveland of in Vlissingen- Oost een gezamenlijke afvalwa terzuivering haalbaar is. „Deltan levert tot nu toe aan de meter, maar het is niet ondenkbaar dat we ook na de meter iets voor het bedrijfsleven kunnen betekenen. Deltan levert dan niet alleen het water maar haalt het ook weer op." De Kraa noemde het expe riment in Vlissingen-Oost giste ren kansrijk. Van onze correspondente Middelburg - Na een tip deed de politie op 14 oktober van het vorig jaar een inval in een pand in Terneuzen. Twee mannen (de 43-jarige Terneuzenaar M.W. en de 39-jarige H. van N. uit Oosterhout) stonden gebogen over een tafel, waarop 'stapels geld' (ruim 100.000 gulden) lagen uitgestald. Op verschillende plaatsen in de kamer trof de politie verder hoe veelheden hasj tot een totaal van ruim dertien kilo. „Erg verdacht allemaal," oordeelden de politie mannen, vooral ook omdat de tipgever had gemeld dat de par tij softdrugs die dag met een bepaalde auto (eigendom van de man uit Oosterhout) zou worden afgeleverd. Maar gisteren hadden de man nen voor de Middelburgse recht bank voor alles wel een verkla ring. De man uit Oosterhout was voor een 'onbelangrijk gesprek' die dag op bezoek bij de Terneu zenaar, die op dat moment 'toe vallig' zijn spaargeld op tafel had gelegd. De aangetroffen partij hasj had 'iemand anders' hem bezorgd en was bestemd voor 'eigen gebruik'. „Een soort nucleaire-oorlog voorraad dus," concludeerde rechtbankvoorzit ter mr. Verhoeven, die de man voorrekende dat het spul toeval lig wel een straatwaarde verte genwoordigde van zo'n drie ton. Als het aan officier van justitie mr. Mos ligt,' is de Terneuzenaar deze voorraad in ieder geval kwijt, evenals het in beslaggeno men geld. op de tafel, dat als 'handelsgeld' volgens Mos ver beurd verklaard dient te worden. Verder eiste de officier tegen beide mannen een gevangenis straf van twee maanden. De rechtbank doet over veertien da gen uitspraak. dat moest ik wel doen omdat die vent in mijn nabijheid harddrugs gebruikte," zo verzekerde B. zijn rechters. De 45-jarige Middelburger J. van der V. moet van de recht bank alsnog zes weken gaan zit ten, omdat hij de vervangende dienstverlening niet had ver richt. De man werd twee jaar geleden veroordeeld tot een werkstraf van tachtig uur, maar had hier niets van terechtge bracht door 'ziekte en verblijf in het buitenland.' Van onze correspondent Sluis - Bij een verkeersongeval op de Heillekruising te Sluis is gistermiddag een hoogbejaarde man uit Sluis zwaar gewond geraakt. Twee anderen liepen lichte verwondingen op. De bejaarde man (93) kwam met zijn personenauto vanuit de Nieuwstraat en wilde de kruising met de Heilleweg/Rondweg oversteken. Hij verleende daarbij geen voorrang aan een uit de richting Sint Anna Ter Muiden naderende personenauto, bestuurd door een 51-jarige Engelsman. Bij de botsing die volgde werd de auto van de Sluisenaar-in de rechterflank aangereden en daarbij geheel vernield. De hoogbejaarde automobilist werd per ambulance overgebracht naar het Antonius ziekenhuis in Oostburg, waar operatief moest worden ingegrepen. De bstuurder van de Engelse auto en zijn zevenjarig zoontje liepen kneuzingen op aan borst en ribben. Ook zij werden naar het Oostburgse ziekenhuis vervoerd, doch konden na behandeling daar uit ontslagen worden. De echtgenote van' de Engelsman en nog een kind uit het gezin bleven ongedeerd. inlays steunzolen 'orthopedisch schoentechnikus bekroond in duitsland en amerika W& Desgewenst komen wij bij u thuis voor het opmeten en het passen. teteringsedijk 60 breda 076-148168/223475 fax: 200729

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 15