DB STEM
Niks mooiers dan
een ouwe kist
'Ik drink niet,
ik rook niet,
ik lees altijd'
beleefd
>nd stukje
in de dag.
ar komen.
30 g 1.49
kilo 1.25
»erssinaas-
kilo 2.99
iverse
1.49
De
Proef
Guido de Bué telt zijn stripsverzameling niet in aantallen maar in meters
AANBEVOLEN
6.95
Vliegshow tijdens
open dag
Woensdrecht
Don Lawrence centraal op Stripdagen
Een eetcafé in Oosteind
DE
UiT
GIDS
DONDERDAG 13 OKTOBER 1994 DEEL
of rabatdelen
i wit. Extra zware kwaliteit,
dte circa 10 x 270 cm.
33x33 cm.
loge slijtvastheid.
CHARMATE dame 22
voor echt privé, ma. t/m' vr
van 12-19 u., 01650-37159.
PRIVÉ telefoonnrs van hei
vrouwen thuis! (75 cpm
*06-9502*
LET op! Blind date via de
telefoon. Direkt apart, leuke
meiden, 06-95.95 (75cpm)
DIREKT apart met 'n leuk
meisje (18+). In prijs ver
laagd! Bel: 06-9600, 75cpra
RIJPE vrouwen willen se*
kontakt (niet commercieel
06-98.90 (75cpm).
(NIEUW! 75cpm) Rijpt
vrouwen willen sexkontakl
(niet commercieel) 06-9.56!
fstboeket,
iverse kleuren,
bos
iervlcelljn: 06-0305. De artlteJjïJJ
advertentie kunt u In alle AH-wl
n, behalve de artikelen waar u
rtjes bij staan. Die artikelen kui»
n kopen In AH winkels waar es"
.ijfertjes op de deur staat. Recia
tn gelden t/m zaterdag 15 oktob
ing de voorraad strekt. k
ands grootste kruiden^
ijft op de kleintjes lette^
Door Jan van Zuilen
Op de stuurknuppel in de
cockpit van de oude Harvard
zitten nog de originele knop
jes waarmee de piloot zijn
bommen kon afgooien of een
mitrailleursalvo geven, maar
echt gebruikt worden die
knoppen natuurlijk allang
niet meer.
"Nou ja, één keer nog dan, bij de
opnamen voor de oorlogsfilm 'A
bridge too far', alleen waren dat
uiteraard geen echte bommen,
maar nepbommen. „Nagemaakt
van brandblussers die we van
Saval Kronenburg kregen,"
lacht voorzitter Jan Schut van
de Stichting Vliegsport Gilze-
Rijen, een club die als voor
naamste doelstelling heeft het
in de lucht houden van zoveel
mogelijk verschillende types
propellervliegtuigen waarmee
de koninklijke luchtmacht
vroeger vloog.
Films
De club die haar thuishaven
heeft op de vliegbasis Gilze-
Rijen, is met haar vloot van in
totaal vijftien uitstekend gecon
serveerde historische kisten een
graaggeziene gast op vlieg-
shows en bij allerlei herdenkin
gen. Ook wordt de club van Jan
Schut regelmatig om medewer
king gevraagd bij de produktie
van films en ander beeldmateri
aal waarin antieke vliegtuigen
figureren.
Momenteel heeft de vliegclub
haar agenda barstensvol staan
met uitnodigingen voor demon
straties-in verband met de vijf-
tige jarige herdenking van de
bevrijding. Niet alleen zaterdag
in Woensdrecht, maar vrijwel
overal elders waar bevrijdings-
zijn, is de vliegclub pre-
Dat begon al met D-Day-
Zaterdag vindt er onder de
noemer 'Welkom op Woens
drecht' op de vliegbasis
Woensdrecht een open dag
plaats. De open dag die om
10.00 uur begint, is georga
niseerd door de Koninlijke
Luchtmacht en Fokker Air
craft Services. Bezoekers
kunnen er vliegtuigen be
zichtigen, maar ook lucht-
afweerraketten en leger
voertuigen, Het hoogtepunt
van de dag wordt de vlieg-
show die om 13.00 uur be
gint. Daaraan wordt deel
genomen door alle vlieg
tuig- en helikopter-types
van de luchtmacht en door
een reeks historische toe
stellen, Fokker-vliegtuigen
vliegen die middag
over.
De vliegshow duurt
15.00 uur en wordt afgeslo
ten met para-demonstra
ties door het Korps Com
mando Troepen uit Roos-
ook
tot
De organisatoren verwach
ten zo'n 35.000 bezoekers.
Vanaf het Lucasplein in
Hoogerheide en vanaf het
NS-station in Bergen op
Zoom worden met bussen
pendeldiensten naar de
vliegbasis onderhouden.
Voor automobilisten is een
speciaal parkeerterrein in
gericht nabij de basis.
memorial en dat duurt tot en
met 5 mei volgend jaar.
Prins Bernhard
Onlangs cirkelden leden van de
vliegclub nog met enkele oude
kisten boven paleis Soestdijk
om een ere-saluut te brengen
aan prins Bernhard vanwege
diens afscheid in intieme kring
als actief vlieger. De prins heeft
een speciale band met de vlieg
club uit Gilze-Rijen. Het oudste
toestel uit de collectie, een Piper
Moth uit 1939, was namelijk het
toestel waarmee prins Bernhard
zijn eerste solo-vlucht maakte.
Vrijwel elke vliegenier van de
generatie van prins Bernhard
begon zijn carrière in een Piper
Moth, vertelt Schut. „Eerst vijf
tig vlieguren in de Piper Moth
en als je die er op had zitten,
stapte je over naar de Harvard.
Als je daar dan nog weer eens
150 uur mee had gemaakt, werd
je beschouwd als volwaardig
vliegenier. Ik heb het zelf ook
nog zo geleerd. Betere toestellen
om vliegen te leren kun je niet
bedenken. Als je met een Piper
Moth en een Harvard overweg
kunt, kun je met alles vliegen."
„Als je echt wilt vliegen, is er
niks mooiers dan een ouwe kist.
In een Harvard, maar nog veel
meer in een Piper Moth, merk je
pas echt dat je in de lucht bent.
Je bent één met de elementen. Je
voelt elk zuchtje wind, iedere
verandering van de weersge
steldheid heeft invloed op het
gedrag van de kist."
Hij wijst naar een collega-lid
die net terug komt van een
vlucht met een andere Harvard.
„Dat is nu een gezagvoerder op
een Boeing 747. Die vent is de
koning te rijk in zo'n oude kist.
Sinds die lid is bij ons, weet hij
weer wat vliegen is, zegt-ie. In
zijn 747 Vliegt hij op de automa
tische piloot, in onze kisten
moet hij het weer allemaal zelf
doen. Dat geeft voldoening en
het is veel spannender."
Schut zelf behoort tot de min
derheid van de 127 actieve le
den van de vliegclub die geen
professioneel vliegenier is of ge
weest is. „Had ik wel gewild. Ik
ben ook goedgekeurd voor een
militaire vliegeniersopleiding,
maar mijn ouders vonden dat ik
wat anders moest gaan doen. En
in mijn jeugd luisterde je nog
naar je ouders."
Stress kwijt
Maar het bloed kroop toch waar
het niet gaan kon, dus werd
Schut sportvlieger in zijn vrije
tijd, een fantastische hobby,
vindt hij. „Ik ben directeur van
een groot bedrijf. Ik heb nogal
wat aan mijn hoofd. Voor mij is
dit de ideale ontspanning. Als ik
een uurtje in de lucht zit, ben ik
al mijn stress kwijt."
Ondanks hun vergevorderde
leeftijd kan er met antieke
vliegtuigen nog aardig worden
gestunt. Voor een looping of een
rolling draaien ze hun hand niet
om, zo zal zaterdag tijdens de
demonstratie in Woensdrecht
wel blijken, maar echt specta
culair stuntwerk is niet te ver
wachten. „Dat deden we toch al
nooit, maar zeker niet meer na
dat ongeluk in Ramstein," zegt
Schut, doelend op het incident
bij de gelijknamige Duitse
luchtmachtbasis, waar in 1988
69 toeschouwers van een vlieg
show werden gedood. Schut:
„Als wij stunten, doen we dat
solo en altijd in een richting van
de toeschouwers af, nooit naar
de toeschouwers toe."
„Je krijgt figuren van allerlei pluimage binnen. Maar ze hebben wel een ding gemeen. Ze zijn verschrikkelijk geïnteresseerd in strips.
FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
In het Muziekcentrum
Frits Philips te Eindhoven
speelt op vrijdag 14 okto-
er Het Brabants Orkest
o.l.v. Robert Benzi.
Het nog vrij nieuwe ba-
rokensemble Trio Passag-
gio presenteert zich op
zondaa 16 oktober in
schouwburg De Kring in
Roosendaal.
De Belgische formatie
Betty Goes Green speelt
morgenavond, 14 okto
ber, in regionaal poppo
dium PARA aan het Bre
dase van Coothplein.
ieur e ent ®en met de elementen. Je voelt elk zucht-
„in iedere verandering van de weersgesteldheid heeft in-
vl°ed op het gedrag van de kist.
FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP
„Laatst kwam iemand bij
mij op bezoek. Hij trok een
kast open en deinsde ach
teruit. Hij zag de rijen
stripboeken en hakkelde:
tjee, is dit je verzameling.
Nee zei ik. Deze albums
moet ik nog lezen. De rest
staat boven."
Door Peter Vierenhalm
Guido de Bué (31) is een stripfanaat
die van zijn hobby zijn werk heeft
gemaakt. Hij staat al sinds jaar en
dag in de enige echte stripwinkel
die Breda al bijna vijftien jaar rijk
is: Franka in de Torenpassage.
Bué verzamelt en verslindt strip
boeken vanaf zijn zevende. „Als je
aan mij vraagt hoeveel albums ik
heb, moet ik je het antwoord schul
dig blijven. Ik reken niet meer in
aantallen maar in meters. En de
lengte van mijn verzameling be
draagt zo'n vijftig meter, schat ik."
De Bredanaar noemt zichzelf een
stripidioot. „Ik drink niet, ik rook
niet, ga niet uit. Dus ik heb tijd ge
noeg om letters te vreten. Ik lees al
tijd. Bijna alles wat maar voor mijn
ogen komt. Het is een verslaving."
De Amerikanen waren ver voor de
Tweede Wereldoorlog al verslaafd
aan plaatjes kijken. Ze vielen mas
saal voor het beeldverhaal over de
helden als Tarzan en Flash Gordon
die in de krantenkolommen hun
avonturen beleefden. In latere jaren
kwamen daar de superhelden bij,
zoals Superman, Batman en Spi-
derman: comic-helden die het op
namen tegen de duistere krachten
uit de onderwereld en ver daarbui
ten. De nooit eindigende strijd tus
sen goed en kwaad was hét item
voor de striptekenaars in die dagen.
Max und Moritz
Het beeldverhaal bestaat op zich al
veel langer. Max en Moritz (1865)
van Wilhelm Busch wordt gezien
als het eerste echte stripverhaal.
Toch begon in Europa de strip pas
na de Tweede Wereldoorlog aan een
serieuze opmars. „Een land als Bel
gië waardeerde al kort na de oorlog
de strip. Eigenlijk waren de kran
ten in die tijd verantwoordelijk
voor de groeiende populariteit,"
zegt Bué. „Een goed voorbeeld is
Nero. De Vlaamse krant 't Volk be
gon met het afdrukken van de
avonturen van het kale manneke.
Het leverde het medium duizenden
extra abonnees op. Toen de strip
een paar jaar later werd overgeno
men door De Standaard, stapte een
groot aantal lezers zonder pardon
over naar de concurrent."
Ook Nederland liep in navolging
van België en Frankrijk echt warm
voor het beeldverhaal. De Stem
was de eerste krant in het zuiden
van Nederland die de strip in de
kolommen opnam: de avonturen
van Suske en Wiske van Willy Van-
dersteen.
De groeiende populariteit van de
strip had ook een keerzijde. Steeds
meer mensen zagen in de plaatjes
en verhaaltjes een groot gevaar.
Strips, en dan vooral de geweldda
dige, zouden een negatieve invloed
uitoefenen op de kinderen.
„Eigenlijk is er nog steeds een beet
je huiver bij vooral de oudere gene
ratie voor de strip," meldt Bué.
„Van echte acceptatie is nog steeds
geen sprake. Strips stompen af en
zijn gevaarlijk in hun ogen. Ze lo
pen met een wijde boog om win
kels. Daarom is het ook zo belang
rijk dat de naoorlogse generatie,
die wel met het fenomeen is opge
groeid, laat zien dat strips een
plaats in de wereld hebben ver
diend. Dat ze mensen niet slecht
maken en wel degelijk leerzaam
zijn. Er zijn leraren in Breda die
thema's uit bijvoorbeeld de Suske
en Wiske gebruiken voor hun les
sen. Prachtig toch, zulke mensen
halen de vooroordelen die veel
mensen hebben tegen het beeldver
haal volledig onderuit."
Stripwinkel Franka telt zo'n vijf
tienhonderd vaste klanten die re
gelmatig over de vloer komen. Bué:
„Een stripliefhebber bestaat niet
uit één gedaante. Je krijgt figuren
van allerlei pluimage binnen. Het
gaat van de leerling van de lagere
school tot de advocaat. Maar ze
hebben wel een ding gemeen. Ze
zijn verschrikkelijk geïnteresseerd
in strips. Een daar hebben ze be
hoorlijk wat geld voor over. De ge
middelde klant besteedt elke keer
dat hij hier is zo'n twintig gulden.
Breda - Op zaterdag 15 en zondag 16 oktober is het Turfschip in Bre
da het decor voor de Stripdagen: het Walhalla voor stripminnend Ne
derland en Vlaanderen.
Centraal op dit evenement staat de Engelsman Don Lawrence die
veertig jaar in het vak zit en door zijn vakmanschap door striplief
hebbers op handen wordt gedragen. De tekenaar van Trigië en Storm
krijgt zaterdag de Stripschapprijs 1994 van Het Stripschap. Het Bre
da's Museum richt momenteel een expositie in over deze topper in de
striptekenwereld.
Scenarist Pieter van Oudheusden krijgt vrijdagmiddag De Prijs van
de stad Breda uitgereikt. Dat is een aanmoedigingsprijs voor aanko
mende stripmakers. De uitreiking vindt plaats in de trouwzaal van
het stadhuis van Breda.
De Stripdagen zijn dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur. De toe
gangsprijs is 9 gulden, ledereen die kleiner is dan 1 meter 50 betaalt 5
gulden entree.
Sommige verzamelaars spenderen
dat bedrag vier keer per week. An
deren komen een keer in de vier we
ken over de vloer."
De albumverkoop maakt vaak woe
lige tijden door. Bué: „Het gaat in
golfbewegingen. Als het econo
misch tegenzit, dan merk je dat di
rect aan de verkoop. De mensen be
zuinigen het eerst op dit soort luxe-
re zaken. In het begin van de jaren
tachtig groeiden de bomen in de
stripwereld tot in de hemel. Iemand
die een tekenpotlood kon vasthou
den, profiteerde in die jaren en ver
kocht albums, hoe slecht die ook
getekend waren. Maar daarna
kwam de economie in de versukke
ling. De verkoop zakte flink in. De
minder getalenteerde tekenaars
raakten al snel in de vergetelheid.
Alleen de gevestigde namen en 'be
tere nieuwkomers' konden het
hoofd boven water houden. Pas de
laatste jaren gaat het weer bergop
waarts met de verkoop. De echte
crisis hebben we hopelijk achter de
rug."
Massaprodukt
De strip is een massaprodukt ge
worden. Bué: „Elk jaar krijg je er
driehonderd, vierhonderd nieuwe
titels bij. Ik probeer de ontwikke
lingen zoveel mogelijk te volgen,
maar alles in de gaten houden is in
dit vak onmogelijk. Dat heb ik in de
loop der jaren wel geleerd. Veel
nieuwe titels verkopen mondjes
maat of behoorlijk. De klassiekers,
je kent ze wel je de Kuifjes, de As-
terixen, de Blake en Mortimers, de
Blueberry's, de Guust Flaters, die
verkopen nog altijd goed. Maar dat
is ook logisch, want de meeste le
zers willen kwaliteit."
Ook populair zijn de comics, de En
gelstalige strips die geïmporteerd
worden uit de Verenigde Staten.
Stripwinkel Franka heeft een apar
te hoek voor deze gewilde boekjes
ingeruimd.
De hedendaagse stripliefhebber is
niet alleen uit op leesvoer. De tra
ding-cards, oneerbiedig gezegd de
ruilkaarten, is een ander geliefd ob
ject voor verzamelaars. Je kan hele
series bij elkaar sparen: van Dis-
neyfiguren tot beruchte seriemoor
denaars. Eveneens gewild zijn de
action-figures, heldenpoppetjes,
oftewel de plasticgeworden werke
lijkheid van stripfiguren.
Als je wordt overspoeld door het gi
gantische aanbod aan strips en
aanverwante artikelen, kan je altijd
nog Bué aanklampen. Hij weet
(bijna) op elke vraag een antwoord.
Want hij is een 'stripfanaat, strip
idioot'.
De Proef is een wekelijkse rubriek, waarin de horeca in
Zuid-West-Nederland onder de loep wordt genomen.
Vandaag de eerste aflevering.
Aan de buitenkant zie je het er niet aan af. Gewoon een
dorpscafé in Oosteind, zou je denken. Maar dat is De
Baan niet meer. Sinds Koninginnedag dit jaar is het voor
honderd procent een eetcafé. Alleen de bar herinnert nog
aan het oorspronkelijke bruine café dat in het voorjaar is
verbouwd en uitgebreid. Toch rijd je er gemakkelijk aan
voorbij, hoewel een bord op de stoep elke voorbijganger
het weekmenu laat weten: zalmcocktail als voorgerecht,
Argentijnse rundersteak met rode portsaus als hoofdge
recht en als dessert pistacheijs, slagroom en pijnboompit
ten.
Het interieur oogt eenvoudig, maar dat mag je ook ver-
wachten van een restaurant dat zichzelf eetcafé noemt.
De Baan lijkt niet zo bedoeld voor een intiem etentje,
maar meer voor gewoon een gezellig en betaalbaar
avondje uit, hoewel je er ook kunt lunchen.
De menukaart blijkt veel te bieden, ook tamelijk exoti
sche gerechten die je hier niet meteen zou verwachten zo
als kangoeroe of zonnevis. Ik kies het weekmenu voor
42,50 gulden en mijn vrouw runderbouillon voor 6,75 gul
den en vervolgens de zonnevisfillet voor 25,75 gulden.
De wijnkaart is een prettige verrassing. Er prijken slechts
twaalf wijnen op, maar je kunt zien dat over dit assorti-
mentje goed is nagedacht. Want bij al die schotels is op
deze kaart wel een bijpassende wijn te vinden. En wie
niets van wijn weet: op de achterkant wordt uitgelegd
wat je waarbij kunt drinken.
We nemen de huiswijn van 22,50 gulden per fles. Een wit
te Cötes du Rhöne voor bij de vis en een dito rode voor bij
het vlees. Omdat er geen halve flesjes zijn, bestellen we
per glas. Tamelijk verbaasd betalen we daar een relatief
laag bedrag voor: 3,50 gulden. Dat ben je in een gewone
kroeg ook kwijt. Grappig: uit een fles schenk je normaal
gesproken zes glazen. Per glas is de wijn in De Baan dus
goedkoper.
De runderbouillon blijkt aangenaam gevuld te zijn met
reepjes venkel en is op smaak gebracht met pernod. Mijn
ruime portie smakelijke zalmcocktail is onder meer ver
sierd met rode bessen. De bijgeserveerde kruidenboter is
nogal zout.
De zachte saus met wat kerrie doet het goed over de zon
nevis en de malse rundersteak is voor mijn smaak precies
zoals die wezen moet: een krokant, bruin buitenkantje en
mooi nog wat rood van binnen. De portie groente is ruim,
vers en leuk opgemaakt.
Kok Edwin van der Wouw kan er wat van. Deze kwaliteit
eten kom je ook tegen in zaken die hogere prijzen hante
ren. Zijn vrouw Anita neemt de bediening voor haar reke
ning, samen met twee assistenten. In de tjokvolle ruimte
gaat hen dat goed af.
Inclusief een aperitiefje en koffie zijn we met zijn tweeën
90,75 gulden kwijt. Voor het gebodene heel schappelijk.
H.S.
Geopend van woensdag tot en met maandag 10 uur tot
1 uur 's nachts, dinsdag gesloten.
M
