g Artikett
Landelijke beurs studiekeuze
Universiteiten in het strijdperk
kredilt^""
zon
nacht'"
Academici komen
moeilijker aan een
baan dan hbo'ers
'Tilburgse universiteit
beste van het land'
ers praten
king partij
i na aanslag
li Duitsland
Studie Beurs '94 grootste voorlichtingsevenement voor aankomende studenten
Indent/
DE STEM
ONDERWIJS
LAND KORT
e kort
nJkste
eer> financial ^^OG/c
Wendl»'6 9i<*s voor
9Ste editie, 94/fsren
Onderzoek Rijksuniversiteit Limburg:
SEPTEMBER 1994 A4
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1994 A5
Egypte
eeft gisteren 35 arrestaties
g in de badplaats Hurgada,
t leven kwamen. De slachtof-
.n twee Egyptenaren. Een
liepen verwondingen op. De
^epleegd door moslim-funda-
-risten hebben vermoord.
ocaïne op
n de Belgische douane heeft
cocaine gevonden. Het spul,
in het Albertdok van de
aatwaarde van ongeveer 5,6
et onder water leveren van
smokkelen, want een paar
t soortgelijke pakjes uit het
exico
raai van de Mexicaanse rege-
e Partij (PRI), José Francisco
anslag aan zijn verwondingen
te afstand op de politicus die
orst. De dader is innmiddels
alig gouverneur van de staat
nieuwe voorzitter van het
ernkoppen aan
an de Verenigde Staten en
n snellere verwijdering van
merikaanse president Clinton
en gesprek met de Russische
dag van diens bezoek aan
at het Start-I-verdrag over
wapens in werking treedt en
drag bekrachtigen 'zullen we
deren van die kernkoppen die
on op een persconferentie met
in 1992, bepaalt een periode
ing van de betrokken kernkop-
ement in
eweging heeft haar dreigement
-fundamentalisten een 'totale
voerde Berber-zanger Lounes
ingetrokken. Matoub, bekend
-,n de fundamentalisten, werd
erbers zeggen deze beslissing te
rijnse veiligheidskrachten had-
an twee van de ontvoerders te
ot mogelijk te maken dat ons
s kan terugkeren'.
leden verwijst ook naar wat de
communistische top 'de nieuwe
situatie' noemt Daarmee loopt
hij vooruit op de opvolging van
de 90-jarige Chinese leider Deng
Xiaoping, die al zeven maanden
niet meer in het openbaar is
gesignaleerd. Jiang Zemin is de
gedoodverfde opvolger van Deng
Xiaoping.
(ADVERTENTIE)
Laminaat
Door de Consumentenbond
als Beste Koop getest
Bi] de Parketspecialist
Breda verkrijgbaar
voor p-ro2
Verder nog keuze uit tientallen andere
laminaatsoorten:
Super laminaat 89,- Per
Pergo Flooring 79,- per nr
Pergo lite 49,-perm
Lamett uit Zweden 79,- per m
Tempo floor 59,- per m
Clean floor 49,-perm
Dura floor 59,-perm
Ecofloor 59,- per
Budget floor 49,-perm
Dream laminaat 45,- per m
Saffier laminaat 59,- per m
Ook kunt u bij de Parketspecialist terecht voor
zeer interessante parket- en kurk aanbiedingen.
Prijzen zijn vanaf magazijn per rrv. ongelegd. incl. BTW.
Legkosten lamellen, laminaat en kurk 20.- per m*
Bel De Parketspecialist via de Parketcentrale van
8.00 -19.00 uur (ook in het weekend) voor een
afspraak in Almere, Amsterdam, Apeldoorn, A"1"
Barneveld, Breda, Eindhoven, Enschede, Kerkrao
Rotterdam, Tegelen (Venlo), Utrecht en Nütterden iw
""■"52"" 076 - 202700
°f
ar kwaliteitsgarantie 085 - 216690
t brandbommen op een asielzoe-
de Duitse deelstaat Noordrijn-
wee doden gevallen.
ke sfeer ligt. Volgens hem ise:
geen reden aan te nemen
dat
rechts-extremisten actief z'!n
geweest.
In het centrum waren op
het
moment van de aanslag zeventig
asielzoekers uit Roemenië en
voormalig Joegoslavië aanwez'8-
Buren ontdekten de brand
r streeks vier uur en sloeg
alarm.
n De bewoners van het asielz°
kerscentrum op het stadion'
rein van SC Herford kond
n zichzelf via de ramen in v^,1
heid brengen. Al snel wer1
s vermissing van twee mensen o
tl meld. Zestien brandweerlied'
met persluchtmaskers doorzoc
ten de fel brandende bar
'f waar ze de lijken vonden van
broer en-zus.
Van onze onderwijsredactie
Den Haag - Jongeren die
ondanks de dreigende ver
anderingen in het hoger
onderwijs in de nabije toe
komst willen gaan stude
ren, kunnen vandaag, mor
gen en zaterdag terecht in
het Nederlands Congresge
bouw in Den Haag, waar de
Studie Beurs '94 wordt ge
houden. Deze landelijke
beurs voor studiekeuze, die
voor de derde keer wordt
gehouden, is het grootste
voorlichtingsevenement in
Nederland. Vorig jaar werd
de beurs bezocht door ruim
20.000 scholieren en stu
denten.
Ruim tweehonderd Nederlandse
onderwijsinstellingen op mbo-,
hbo- en universitair niveau geven
informatie over hun studies.
Zuidwest-Nederland wordt op de
beurs vertegenwoordigd door het
Esthetica Opleidingsinstituut uit
Breda, Hogeschool Katholieke
Leergangen Tilburg, Hogeschool
West-Brabant (sector heao) uit
Breda, Hogeschool Zeeland uit
Vlissmgen en de Nationale Hoge
school voor Toerisme en Verkeer
uit Breda.
Buitenland
Een belangrijk onderdeel van de
driedaagse voorlichtingssessie is
de beurs voor studeren in het bui
tenland. Onder de titel Study
Abroad '94 geven meer dan ze
ventig onderwijsinstellingen uit
binnen- en buitenland informatie
over uitwisselingsprogramma's,
talencursussen, buitenlandse sta
ges en post doctorale opleidingen
in het buitenland. Ook praktische
zaken als toelatingseisen, kosten
en huisvesting komen aan de or
de.
Meer dan dertig landen zijn op de
beurs vertegenwoordigd waaron
der Frankrijk, Rusland, Honga
rije, België, Duitsland, Italië,
Griekenland, USA, Groot-Brit-
tannië, Zwitserland, Spanje en
Canada.
Rusland
De studiebeurs is voor Rusland
aanleiding geweest om een zwa
re, uit achttien mensen bestaande
onderwijsdelegatie te sturen. Op
Study Abroad '94 zijn twaalf
Russische universiteiten verte
genwoordigd. De Russische ploeg
brengt ook werkbezoeken aan
onder meer het ministerie van
Onderwijs, de Universiteit van
Amsterdam, de TU Delft en de
HBO-raad.
Aanleiding voor deelname aan de
beurs is dat Russische onderwijs
instellingen door politieke en
De Studie Beurs '93 werd bezocht door ruim 20.000 scholieren en studenten.
economische hervormingen meer
mogelijkheden hebben tot inter
nationale samenwerking. De
Russische ploeg richt zich op
voorlichting voor de Nederlandse
collega's over bestaande samen
werkingsverbanden met Neder
landse onderwijsinstellingen,
Russische deelname aan onder
wijsprogramma's van de Europe
se Unie en tevens op actieve wer
ving van studenten. Voor het
aantrekken van buitenlandse
studenten is het speciale pro
gramma 'Integration' in het leven
geroepen.
Seminar
Morgen, vrijdag, geeft de Russi
sche delegatie vanaf 9.45 uur een
seminar voor bestuurders, voor
lichters en hoofden van bureaus
buitenland van universiteiten en
hogescholen. Op het programma
staat een voordracht van Valerity
S. Meskov, vice-voorzitter van de
Russian Federaties State Com
mittee for Higer Education. Ver
tegenwoordigers van Russische
universiteiten geven 'drie lezin
gen over respectievelijk mijn
bouwkunde, werktuigbouwkun
de en universitair onderwijs in
Rusland.
Talenstudies
Om de talenstudies zo goed mo
gelijk onder de aandacht van
aankomende studenten te bren
gen, wordt op de Studie Beurs '94
een Trefpunt Talenstudies inge
richt. Het trefpunt is een initia
tief van de in Utrecht gevestigde
Stichting Promotie Talen.
„De laatste jaren staan talenstu
dies onder grote druk: de belang
stelling voor het leren van talen
neemt af en de nieuwste plannen
voor het onderwijs beloven ook
nu weer weinig goeds voor de ta
len. Hoog tijd voor een talenof
fensief dus", verklaart de stich
ting de actie op de Studie Beurs
'94.
„Het is noodzakelijk de rijke ta
lentraditie van Nederland niet
verloren te laten gaan omdat in
onze, zich snel internationalise
rende maatschappij het belang
van goede vreemde-talenkennis
toeneemt."
Het Trefpunt Talenstudies biedt
de talenopleidingen van vrijwel
alle hogescholen en universitei
ten in Nederland de gelegenheid
zich nadrukkelijk te presenteren.
Marketing
Vandaag wordt op de beurs onder
de titel 'Marketing in het Hoger
Onderwijs' een praktijkcongres
gehouden voor bestuurders en
beleidsbepalers van instellingen
voor hoger onderwijs, overheid
en directies van communicatie
adviesbureaus.
Op dit congres worden de resul
taten bekend gemaakt van het
eerste integrale onderzoek naar
de beïnvloedingsfactoren die 'een
rol spelen bij het kiezen van een
vervolgopleiding door havo- en
vwo-leerlingen. Ingegaan wordt
op de betekenis van deze resulta
ten voor de externe communica
tie van de onderwijsinstellingen.
Waarde
Het congres haakt in op belang
rijke ontwikkelingen in het hoger
onderwijs, die waarschijnlijk
zullen leiden tot een meer markt
gerichte aanpak. Begrippen als
marketing, positionering, public
relations en fundraising zullen
naar verwachting aan betekenis
Van onze onderwij'sredactie
Amsterdam - Het is niet
vreemd dat zoveel universitei
ten zich presenteren op een
beurs als de Studie Beurs '94.
Universiteiten zijn zich aan
het profileren en willen aan
komende studenten hun
sterkste kanten laten zien. Na
jaren van zeer verholen con
currentie en openbare unifor
miteit treden de universiteiten
tegen elkaar in het strijdperk.
De aanzet kwam afgelopen jaar
niet uit het als arrogant bekend
staande Leiden, maar uit Am
sterdam. Voorzitter drs. J. Gevers
van het college van bestuur van
de hoofdstad-universiteit meldde
begin dit jaar en plein public dat
er eigenlijk maar één echte uni
versiteit is en dat is een grote,
'brede' universiteit. Met een alfa-
een beta- en een gamma-facul
teit, plus minstens nog medicij
nen en theologie.
De tweedeling was meteen duide
lijk: alleen Amsterdam, Gronin
gen, Utrecht en Leiden voldoen
echt aan dat beeld; niet de Tech
nische Universiteiten, en niet Til
burg, Maastricht of Rotterdam.
En zeker niet een bedrijfskunde-
universiteit als Nijenrode.
Verademing
\oor dr. L. Leertouwer, rector
van de Leidse universiteit, was de
opmerking van Gevers een vera
deming. „Gevers heeft zijn nek
uitgestoken en dat is heel goed.
Wie heeft toch die mythe bedacht
dat in academisch Nederland alle
katjes grauw zijn? Dat is een idee
van de overheid, die de universi
teiten krampachtig op één lijn
wil stellen - met elkaar en met
net hbo. Onzin. Wetenschap, en
dus de universiteit, is gebaseerd
op competitie, concurrentie, en
daar heeft Gevers een goed ge
voel voor. Onder zijn leiding
njgt zijn universiteit weer iets
an dat hoofdstedelijke, grand-
seigneur-imago van vroeger te-
rug."
En Gevers krijgt daarin steun,
gelooft Leertouwer, uit onver-
Studenten willen meer dan vroeger waar voor hun geld.
wachte hoek: van de studenten.
Wie had kunnen denken dat juist
de Amsterdamse studenten tij
dens een PvdA-bijeenkomst met
minister Ritzen in april vortg
jaar, de minister zouden verzoe
ken voortaan studenten te gaan
selecteren? „Want er komen te
genwoordig", zo zeiden ze,
„steeds meer types naar de uni
versiteit die daar niet thuisho
ren!" Leertouwer: „Zo'n uit
spraak is voor een universiteits
bestuurder een kostbaar gegeven.
Een klimaatverandering die je,
zelfs als je het er niet mee eens
bent, niet kunt negeren."
Glorie
Meer dan vroeger willen de stu
denten waar voor hun geld. Ze
moeten hard studeren, bouwen
een forse studieschuld op en heb
ben allang niet meer het comfor
tabele vooruitzicht van een goed
betaalde baan. Een jongere die
dan toch kiest voor zo'n universi
taire studie, wil ook weer iets van
de glorie beleven van de universi
teit. Wil ook echt merken dat hij
niet aan het hbo studeert, maar
aan een academische instelling.
Leertouwer: „De veranderde
houding van de studenten is niet
alleen positief. Er zit ook een ele
ment van angst in, van paniek.
Iedereen houdt hen voor dat de
moderne universiteit een massa
instituut is en dat je er niets meer
leert. Als dat zo is, is 't die grote
investering in geld en tijd mis
schien niet waard."
Wat dat betreft hebben de 'arro
gante' universiteiten de bood
schap van de studenten goed be
grepen. Woorden als traditie, ho
ge kwaliteit en zelfs 'zware stu
die' maken diepe indruk op de
(toekomstige) student. „Als ik
FOTO ARCHIEF DE STEM
daar ga studeren, dan bén ik ook
iemand."
Zelfs aan de technische universi
teiten, hoe 'no nonsense' hun uit
straling ook mag zijn, is de hoog
gespannen boodschap van de stu
denten opgevangen. Dr. N. de
Voogd, kersvers collegevoorzitter
in Delft, heeft weinig moeite de
sterke punten van zijn TU te noe
men. Het is de oudste TU, al sinds
jaar en dag van internationale
faam, en wie er wil studeren heeft
daar een flinke kluif aan, want de
helft van de eerstejaars haalt
nooit een diploma. De Voogd:
„Delft is alleen voor mensen die
hun eigen grenzen willen verken
nen."
Selectie
Het onderwerp selectie lijkt dan
ook opeens een stuk minder taboe
dan enige tijd geleden. Toen Rit-
Voorzitter drs. J. Gevers van
het college van bestuur van de
Universiteit van Amsterdam:
'Alleen grote, 'brede' universi
teit is een echte universiteit'.
FOTO ANP
zen twee jaar geleden het idee op
perde een bindend studie-advies
in te voeren, waardoor de univer
siteiten falende studenten na een
jaar weg mogen sturen, wezen de
universiteiten dat diep veront
waardigd van de hand. Inmiddels
wordt het echter, zij het stiekem
en niet expliciet, met groeiende
liefde omarmd. In elk geval blij
ken de universiteiten van Rotter
dam, Delft en Leiden het idee in
het kader van hun strategisch
plan serieus te willen bespreken.
Zij het met slagen om de arm. Zo
als bij De Voogd. Hij zegt: „Je
ontkomt niet aan selectie. Als je
tot de top wilt behoren, kun je er
niet omheen dat je ook je studen
ten selecteert. Ik vind wel dat we
op dit moment onvoldoende in
zicht hebben in de invloed van
factoren als aanpassingsproble
men, huisvestingsperikelen enzo
voort. Voordat je studenten weg
stuurt, moet je daarover meer ze
kerheid hebben."
Ook Leertouwer is nog voorzich
tig: „Wij hebben het bindend ad-
•kJk
vrije
wezens
bmen*schePpi'SChe°s«'
W/en
noch
?uisternis
""tondoch,
Het Pn* r -
Voor wie
het nog niet kent een re
gelrechte aanrader: 'Het Poenboek, een
financiële gids voor jongeren'. De onlangs verschenen
35e editie is een herziene uitgave met extra aandacht
voor de nieuwe wetgeving. Het Poenboek is een uitgave
van de Delftse studentenvakbond, de Vereniging voor
Studie- en Studentenbelangen in Delft. Studenten vin
den in dit boek bruikbare informatie over onder meer
studiefinanciering, tempobeurs, OV-kaart, verzekerin
gen, kinderbijslag, de verschillende inschrijfvormen in
het hoger onderwijs, wonen en huursubsidie. Tot slot
een reeks adressen en telefoonnummers van belangrijke
instanties en een uitgebreid trefwoordenregister. Het'
Poenboek is verkrijgbaar bij de 'betere' boekhandel, bij
de studentenvakbonden en door f 10 over te maken op
postgirorekeningnummer 213001 ten name van VSSD
Delft onder vermelding van 'bestelling Poenboek'.
winnen. Het congres wil ingaan
op de waarde van deze 'instru
menten' voor de onderwijswe
reld.
Sprekers zijn onder anderen drs.
A. van der Hek (voorzitter HBO-
raad) en vertegenwoordigers van
universiteiten in New York en
Edinburgh.
Elf Leidse hoogleraren geven tij
dens de beurs korte proefcolle-
ges. Hiermee proberen ze de inte
resse van potentiële studenten te
wekken voor hun vak.
De Studie Beurs '94 wordt gehou
den in de Statenhal van het Ne
derlands Congresgebouw in Den
Haag. De openingstijden zijn als
volgt: donderdag 29 september
van 9.30 tot 16.30 uur, vrijdag 30
september van 9.30 tot 19.30 uur
en zaterdag 1 oktober van 9.30 tot
16.30 uur. De toegangsprijs is f
6,50 per persoon.
Van onze onderwijsredactie
Maastricht - Pas afgestudeerde academici komen in sommige
gevallen moeilijker aan een baan dan hbo-gediplomeerden ir
een vergelijkbare studierichting. Het 'doorstromen' van perso
nen met een hbo-diploma naar de universiteit is daarom lang
niet altijd een verbetering.
vies steeds afgewezen en ik voor
zie,hierover nog een forse discus
sie in het liberale Leidse klimaat.
Persoonlijk vind ik dat je studen
ten er goed.van moet doordringen
dat ze de propedeuse echt in een
jaar moeten halen. Maar daarna
hebben ze het recht hun studie af
te maken zonder hinder van een
soort bezemwagen van mensen
die maar doorklungelen."
Verwijzen
Wel vinden de universiteitsbe
stuurders dat je studenten niet
moet afwijzen, maar verwijzen.
Wie het aan de universiteit niet
redt, kan misschien wel een dege
lijke hbo-studie volgen. Leertou
wer: „Het moet geen kille bu
reaucratische maatregel zijn,
waarbij iedereen die minder dan
een x-aantal punten haalt, wordt
weggestuurd. Integendeel: het is
een vorm van zorg, vooral voor
die studenten die dreigen de bes
te jaren van hun leven te verpes
ten met een studie die niet bij hen
past."
Bij de twee universiteitsbestuur
ders bestaat weinig twijfel over
de unieke positie van de eigen in
stelling en ouderwetse waarden
als traditie spelen daarin een gro
te rol. Het onderscheidt de eer
biedwaardige universiteiten im
mers van het hbo, dat nog maar
enkele jaren geleden een soort
uitgebreide middelbare school
was, en van de jonge, 'modieuze'
universiteiten die vooral in de ja
ren '80 opeens zo veel studenten
trokken.
Piramide
In het hbo ziet men intussen de
veranderende sfeer met lede ogen
aan. De voorzitter van de Hoge
school Midden Nederland in
Utrecht zei bij de opening van
zijn schooljaar: „Er is een
groeiende roep om het pirami
daal stelsel van hoger onderwijs
opnieuw in te voeren. Een pira
midaal stelsel, waarin de univer
siteiten hun plaats in de top van
de piramide weer aan het herove
ren zijn."
Tot die conclusie komt het Re
searchcentrum voor Onderwijs
en Arbeidsmarkt (ROA, een bu
reau van de Rijksuniversiteit
Limburg) na een onderzoek van
de arbeidsmarktprognoses voor
1998.
Volgens het ROA is het voor de
kans op een baan wel nuttig om
van het mbo naar het hbo door te
stromen.
Somber
Zonder meer slecht noemt het
ROA de perspectieven voor
schoolverlaters zonder enig di
ploma. Ook voor havo- en vwo-
schoolverlaters (zonder vervolg
opleiding) ziet de toekomst er
somber uit.
In het algemeen ziet het ROA
echter een positieve ontwikke
ling omdat door de vergrijzing
van de beroepsbevolking relatief
veel mensen het beroepsproces
zullen verlaten. Daardoor nemei
de problemen die schoolverlater,
momenteel hebben bij het vindei
van een baan volgens het ROA di
komende jaren af.
Gunstig
Gunstig noemt het ROA de kan
sen voor afgestudeerden van me
dische en laboratoriumopleidin
gen op mbo-, hbo- en weten
schappelijk niveau. Ook voo
technische richtingen zijn goed
mogelijkheden, net als voor op
leidingen als hbo-vervoer, theo
logie, mbo-bestuurlijk en vbo
agrarisch.
Veel afstudeerders van weten
schappelijke opleidingen krijgei
het de komende jaren zwaai
Ronduit slecht zijn de verwach
tingen voor de richtingen kunst
agrarisch en letteren. Rechter
bestuurskunde en sociaal-cultu
reel krijgen het stempel 'matig'.
Van onze onderwijsredactie
Tilburg - Een van de weinige feitelijke gegevens over de kwali
teit van een universiteit wordt geleverd door de kwaliteitsrap
porten van de zogeheten visitatiecommissies. De Volkskran
publiceerde afgelopen jaar op grond van die rapporten een hit
lijst van de dertien universiteiten in ons land. De uitkomst: d>
Katholieke Universiteit Brabant (KUB) in Tilburg is de besti
van het land.
De Tilburgse universiteit dankte
zijn eerste plaats vooral aan het
gunstige oordeel van de visitatie
commissie economie. Ook rech
ten en bestuurs- en beleidswe
tenschappen scoorden heel be
hoorlijk.
De krant schreef dat het gunstige
oordeel 'uiteraard wordt beïn
vloed door het gering aantal stu
dierichtingen dat is beoordeeld.
Anderzijds voert Tilburg al jaren
een actief onderwijsbeleid, dat
blijkens de visitaties niet geheel
zonder effect blijft.'
In de hitlijst werd een schaal van
1 (slecht) tot en met 4 (uitste
kend) gehanteerd. De KUB haal
de een score van 2,90, de Rijks
universiteit Limburg kwam tot
2,63 en de Technische Universi
teit Eindhoven tot 2,55. Utrecht
eindigde met 2,50 als eerste grote
universiteit op de vijfde plaats.
Nijmegen werd negende. De
ranglijst werd gesloten door de
Rijksuniversiteit Groningen, die
niet verder kwam dan 1,89 pun
ten.
Erkenning
Voorzitter prof. dr. G. van Veld
hoven van het college van be
stuur van de KUB toonde ziel
niet echt verrast door de eersti
plaats. „Ik wist al dat we goec
zijn. We zijn al jarenlang hee
consciëntieus bezig op het gebiec
van onderwijs- en studentenbe
leid. We stoppen daar veel ener
gie in en weten uit eigen onder
zoek dat studenten dat ook op
prijs stellen. Deze uitverkiezing
is dan ook een terechte erken
ning."
De Rijksuniversiteit Limburg
dankte zijn tweede plaats vooral
aan de unieke onderwijsaanpak -
het 'probleemgestuurd onder
wijs' - die bewondering oogstte
van de visitatiecommissies eco
nomie en rechten,
Appels
In Eindhoven reageerde woord
voerder P. van Dam van de Tech
nische Universiteit bijna afwe
rend op de derde plaats die zijn
universiteit kreeg in de hitlijst.
„Elke krant mag schrijven wat ze
wil. Ik geloof niet in dit soort
lijstjes. Ze hebben geen enkele
betekenis. Appels worden met
peren vergeleken. Nee, wij liggen
hier niet wakker van." JL
