in,
DE STEM
Als het nog
zuiniger moet
Lou en Tonny
Boonman runnen
opmerkelijk bedrijf
in Nieuwdorp
Met 24 liter
benzine van
Breda naar
Bonn en nog
houden we over
Honda Civic en Golf TDi winnen Ecotour
X 67
150,-
I we u uit en rekenen
fens!
lines. Side Impact Protection
airbag bestuurder auto-
Ing veiligheidsgordels voor
s in exterieurkleur buiten-
■mantenne in achterste linker
Bding in hoogte verstelbare
Irsstoel naar voren neerklap-
jietrisch neerklapbare achter-
llbaar stuurwiel toerenteller
■chte make-up spiegel rechts
pen. Raadpleeg de Volvo-
p autoverzekering Amazon.
euws-Vlaanderen
consume
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1994
DEEL D
Zeeuwse
bessenwijn
verrast
Door Hein Sluijter
Hij wilde een wijn maken
die je in de handel niet te
genkomt. En dat lijkt ge
lakt. Lou Boonman in het
Zeeuwse Nieuwdorp, tus
sen Middelburg en Goes,
produceert en slijt wijn van
zwarte bessen.
Nu zijn er in Nederland tal van
hobbyisten die overal 'wijn' van
maken, van peren, van pruimen
en zelfs van brandnetels. Maar
dat is puur hobby en de drankjes
worden uitsluitend genoten in de
familiekring en met welwillende
vrienden. Zo is Boonmans Wijn
makerij niet opgezet.
Lou en zijn vrouw Tonny lieten
zich inschrijven bij de Kamer van
Koophandel en zijn op de com
merciële toer gegaan. Voor het
eerst, na zeven jaar hobbyen, zijn
er dit jaar voor de handel acht-
Tonny en Lou Boonman aan het werk in de wijnmakerij. Bessen
uit de diepvries worden geperst. foto's de stem ben steffen
duizend flessen met zwarte bes
senwijn gevuld. Ze worden sinds
juli in een winkel in de boerderij
aan het publiek verkocht.
De wijn lijkt een gat in de markt
op te vullen, want het loopt bijna
storm. Soms met bussen tegelijk
komen de mensen uit het hele
land kijken én kopen. De VW
van de gemeente Borsele onder
steunt Boonmans actviteiten en
mondreclame doet de rest.
Trouwens als je naar de boerderij
rijdt, zie je het meteen. Tussen de
lange rijen bessestruiken valt een
groot bord op met de tekst 'Hier
groeit Uw Borselse Bessenwijn'.
Bijverdienste
Niet dat Lou en Tonny nu hun
schaapjes het droge zien naderen.
De wijn is hooguit een aardige
bijverdienste. Maar het is wel het
leukste werk op de boerderij. De
meeste tijd gaat nog in wat pro
zaïscher zaken zitten.
Lou heeft immers samen met zijn
broer Wim een akkerbouwbedrijf
van in totaal 70 hectare, waarop
aardappelen, tarwe, bieten, uien
en witlof worden geteeld. En na
tuurlijk zwarte bessen. Dat arse
naal bedraagt 17 hectaren. En
daarvan wordt nu nog slechts
maximaal 2 hectaren benut voor
de wijn.
Verreweg de meeste bessen gaan
naar de Coöperatieve Nederland
se Bessentelers in Heipkenszand.
Die coöperatie levert weer aan
bedrijven als Coebergh en Hero.
Vrijwel alle Nederlandse zwarte
rr.jm,
Tonny en Lou Boonman met de trots van hun bedrijf: zwarte bessen die uiteindelijk een aangename, sterke wijn opleveren.
bessen komen uit het Zuidwes
ten. Zeventig procent groeit bij
Borsele in de Zak van Zuid-Beve
land. De andere dertig procent
vind je op Tholen en in West-Bra
bant.
Lou legt uit waarom dat zo is.
„Hier in het zuidwestelijke klei
gebied is de vruchtbare grond
heel geschikt. De bessen staan er
vroeg in bloei, er is hier meer zon
dan in de rest van Nederland, het
weer is zachter en er is ook min
der kans op nachtvorst."
Rijpingsvaten
Een jaar geleden trok hij de stou
te schoenen aan. Hij zorgde voor
een vertikale drukpers, kocht een
bottelmachine die uit de Italiaan
se wijnwereld afkomstig is en liet
een voorraadje rijpingsvaten van
elk 200 liter aanrukken, compleet
met watersslot. Dat alles vind je
terug in de heel professioneel
ogende wijnmakerij die in een af
gesloten ruimte van de boerderij
is ingericht. Toen ik er was, stond
er 3000 liter sap te gisten, nadat
tussen half juli en begin augustus
de pluk had plaats gevonden.
Dat lijkt een wat late gisting.
Twee maanden na de oogst! De
oorzaak ligt in de toegepaste me
thode.
De vruchtjes gaan niet zoals
wijndruiven meteen naar de pers.
Lou en Tonny hebben in de perio
de meteen na het plukken ge
woon geen tijd om zich aan het
wijn maken te wijden. Dus gaat
de hele zwik de diepvries in. Vol
gens Lou is het mooi meegeno
men, dat de structuur van de bes
sen er ook nog eens beter van
wordt.
En zo staat alles pas in september
te gisten. Dat gebeurt zelfs nog in
de maanden erna. Niet alles tege
lijk. De diepvries is geduldig. Pas
tegen Nieuwjaar gaat de laatste
portie ontdooide bessen de gis-
tingsvaten in.
Je ziet trouwens meteen bij bin
nenkomst in de wijnmakerij dat
hier op niet geringe schaal wijn
het leven ziet. En als je er nog aan
mocht twijfelen, zorgt een tekst
op een balk aan het plafond wel
voor de zekerheid. 'Van bes tot
fles', staat er.
Etiketten
Het resultaat van een jaar persen,
gisten, rijpen en bottelen ligt nu
in de fraai uitgeruste winkel.
Boonmans Bessenwijn 1993. Al
tijd een jaar in vaten gerijpt. Met
een ander etiket ook Borselse
Bessenwijn geheten. Het is het
zelfde produkt.
Tonny die de promotie voor haar
rekening neemt en de admini
stratie voert, benadrukt dat het
om een puur natuurprodukt gaat.
Er komen geen hulpstoffen met
E-nummers aan te pas, geen sul-
fiet of wat dan ook.
De flessen liggen er in talrijke
rekken, naast enkele andere uit
gestalde zwarte-bessen-produk-
ten zoals jam, limonade, wijna
zijn en sauzen. Al die gevulde
flessen zijn alleen hier in de win
kel te koop voor 8,50 gulden per
stuk.
Wie er twaalf tegelijk koopt, be
taalt 7,95 gulden. Gezien de kwa
liteit is die prijs laag. Lou zegt
twee doelen te hebben: exclusief
en betaalbaar. Natuurlijk, het is
geen echte wijn van druiven.
Daar moet je deze drank ook niet
mee vergelijken. Maar toch. Ik
waag een omschrijving.
Fruitig
De kleur is mooi helderrood. De
geur is sterk, cassis uiteraard. De
smaak is heel fruitig, fris en min
der zoet dan ik verwacht had. In
de tamelijk lange afdronk is een
aangenaam bittertje te bespeu
ren. Er is sprake van een even
wichtige structuur. De drank zit
stevig in elkaar en heeft een hoog
alcoholgehalte van 14 tot 15 pro
cent.
Dat voor wijn hoge alcoholgehal
te wordt veroorzaakt door chap-
talisatie, het toevoegen tijdens de
gisting van suiker. Bessenwijn
heeft van zichzelf, dus zonder ex
tra suiker, een alcoholgehalte van
maar vier tot acht procent.
Toen ik naar huis reed, schoot mij
te binnen waar Boonmans wijn
mij een beetje aan deed denken.
Aan communar. Dat is een aperi
tief uit het Franse Beaujolaisge-
bied.
Het glas is gevuld met wijn, met
een fruitige Beaujolais Villages,
en verder aangevuld met een ste
vige scheut crème de cassis. Het
resultaat is een overdadig naar
fruit, vooral naar bessen geuren
de drank. Die geur, hoewel in wat
mindere mate en minder gecom
pliceerd, vind je ook in Boon
mans bessenwijn.
Jaren
Zo te proeven kan dit verrassen
de produkt wel tien jaar oud wor
den. Lou denkt zelf aan zes jaar.
In de hobby-periode van de afge
lopen zeven jaar is hem gebleken,
dat de wijn na vier jaar het lek
kerst is. Maar hoe nu deze eerste
professioneel gemaakte des
sertwijn van 1993 zich over een
paar jaar zal presenteren, is nog
een verrassing. Die van 1994 en
daarop volgende jaargangen
worden een vineus avontuur dat
zich tot in de volgende eeuw uit
strekt. Elk jaar een partijtje ach
ter de hand houden, weten Lou
en Tonny.
Door Jan van Zuilen
Bovenop de Mahlberg in het
Duitse Eifelgebergte flikkert
voor het eerst het oranje
lampje op van de brandstofre
serve in de Toyota Corolla
1.4XLi. Wij kijken elkaar on
gelovig aan. Nu al? Volgens
het roadbook hebben we nog
ruim zeventig kilometer voor
de boeg tot het eindpunt in
Bonn.
Het instructieboekje stelt niet ge
rust. Als het lampje brandt, heeft
u nog circa vijftig kilometer re
serve in de tank, lezen we. De
wijzer van de brandstofmeter
liegt evenmin, die bungelt al ge
vaarlijk dichtbij het onderste
streepje met de E van empty. Bij
elke nieuwe helling gaan we meer
zweten. Als dat maar geen duwen
wordt, verzuchten we.
Wij dat zijn een verslaggever en
fotograaf van deze krant, die als
equipe hebben ingeschreven voor
deelname aan twee van de in to
taal zes etappes tellende 'Eco
Tour of Europe'. In onze eerste
etappe rijden we met een Peugeot
106 Diesel van Brussel via een
grote omweg naar Breda. On
danks dat we onszelf in alle on
bescheidenheid ervaren autorij
ders vinden, wordt het een leer
zaam dagje.
Door goed op andere deelnemers
te letten, ontdekken we een hoop
foefjes om zo zuinig mogelijk te
lijden. Sommige zijn best nuttig,
andere zijn met het oog op de ver
keersveiligheid minder aan te be
velen. Bij slecht weer zonder licht
en zonder ventilator rijden is
ronduit gevaarlijk. Dat het kle
ven aan de bumper van je voor
ligger brandstof bespaart wisten
we, maar ook daar doen we niet
aan mee. Niet stoppen voor een
rood licht of een bocht afsnijden
omdat er toch geen verkeer aan
komt' is ook bepaald niet aan te
bevelen.
Te langzaam
Dat we de eerste dag al meteen de
jnist ingaan, komt omdat we te
langzaam rijden. Onze opdracht
is namelijk niet alleen zo zuinig
mogelijk te rijden, maar tevens
om op tijd bij de tussentijdse tijd-
scontroles te arriveren en daar
moet tempo voor worden ge
maakt. De kunst is te proberen
een constante snelheid in de
hoogste versnelling bij een zo
laag mogelijk motortoerental
vast te houden. Dan is iedere au-
10 op z'n zuinigst, maar het is
makkelijker gezegd dan gedaan.
Als we keurig 80 km/h rijden op
een tweebaansweg in Zeeland,
hebben we al snel een achterlig
ger aan onze bumper hangen.
Voor een stoplicht snijdt hij ons
de pas af, springt uit zijn auto en
begint te schelden. O ja, dat is
waar ook, we rijden met een
Duits kenteken in Nederland,
dan kun je dit soort agressie ver
wachten. De equipe van het Ne
derlandse autoblad Autoweek
overkomt iets soortgelijks. Die
worden, als ze in Breda voor een
stoplicht staan te wachten door
nota bene jongeren van buiten
landse afkomst uitgescholden:
„Vuile rotmoffen. Pleur op naar
je eigen land."
Ofschoon we ons best doen, blijkt
bij het minitieus nameten van het
brandstofverbuik aan het eind
van de eerste dag dat we slecht
presteren. We zijn twee na laatst
in het dagklassement voor 24 die
selauto's. Onze 306 heeft over 340
km 17,33 liter dieselolie geconsu
meerd. De winnaars van de dag
prijs gebruikten voor hetzelfde
ritje maar 13,93 liter.
De volgende dag zet het lot ons in
een Toyota Corolla 1.4 XLi (ben
zine). We krijgen 24 liter Euro
loodvrij mee voor de 344 km lan
ge tocht van Breda naar Bonn.
Het gaat goed tot aan de Duitse
grens. Daar blijkt dat we toch
weer iets te langzaam hebben ge
reden. Om op tijd bij de volgende
tijdscontrole te zijn, moeten we
het tempo opvoeren. We gaan van
90 km/h naar iets boven de 100
wat extra benzine kost, maar we
zijn zo wel precies op tijd in het
stadje Duren.
Vandaar uit vervolgen we de
tocht via schilderachtig mooie
De Honda Civic 1,5 VEi (in
de benzineklasse) en de VW
Golf TDi (turbodiesel) zijn
overtuigend winnaar gewor
den van de tweede Eco Tour
of Europe.
De Civic realiseerde in deze zui
nigheidswedstrijd over ruim
tweeduizend kilometer een ge
middeld verbruik van
4,971/lOOkm ofwel bijna 1 op 20.
De Golf TDi deed het nog beter
met een gemiddelde van
4,021/100km, wat neer komt op
bijna 1 op 25.
De eerste Ecotour, die vorig jaar
werd verreden, leverde nog een
dubbele overwinning voor Opel
op. De Corsa 1.2i won toen met
een verbruik van 1 op 23,3 de
benzineklasse, terwijl de Vectra
1.7 TD met 1 op 25,6 de zuinig
ste in de dieselklasse was.
De Ecotour is een initiatief van
de Oostenrijkse automobielclub
OAMTC in samenwerking met
haar Duitse zusterorganisatie
ADAC. In de tweede editie van
de Ecotour, die voor het eerst
ook ons land aandeed, reden 48
auto's van twaalf verschillende
merken, allemaal behorend tot
de compacte middenklasse. Van
elk type deden twee benzine- en
twee dieseluitvoeringen mee.
De Ecotour wordt verreden in
de vorm van oriëntatierit over
openbare wegen temidden van
ander verkeer. De opdracht aan
bestuurder en bijrijder is zo
weinig mogelijk brandstof te
verbruiken, maar tegelijkertijd
moeten ze wel opschieten om
binnen de afgesproken tijd bij
de volgende stempelpost te arri
veren. Wie te vroeg of te laat
stempelt, krijgt strafpunten.
Bovendien rijden de deelnemen
de equipes iedere dag in een an
dere auto. Door deze opzet pre
tendeert de Ecotour de meest
realistisch zuimgheidstest voor
auto's te zijn. Realistischer in
elk geval dan auto's met een
constante snelheid rondjes te la
ten rijden op een afgesloten
testcircuit.
De overwinning van de Golf
TDi bewijst dat bij de huidige
stand van zaken in de autotech
niek een hoog vermogen niet
meer automatisch synoniem
hoeft te zijn met een hoog
brandstofverbruik. De Golf TDi
was namelijk in zijn klasse niet
alleen de zuinigste, maar tevens
de auto met de meeste pk's on
der de motorkap.
Tweede in de dieselklasse werd
de Seat Cordoba 1.9 met een
verbruik van 4,371/lOOkm). De
resultaten van de overige mer
ken waren in volgorde van zui
nigheid en met tussen haakjes
het verbruik per 100 km:
VW Golf Economat (4,51)
Ford Escort 1.8 (4,58)
Toyota Corolla 2.0 (4,59)
Fiat Tipo Turbodiesel (4,67)
Citroen ZX 1.9 (4,68)
Opel Astra 1.7 (4,71)
Nissan Sunny 2.0 (4,75)
Peugeot 306 (4.87)
Mitsubishi Lancer (4,98)
Renault 19 1.9 (5,12).
In de benzineklasse was de volgor
de na winnaar Honda:
Opel Astra 1.6(5,30)
Citroen ZX 1.4(5,55)
Toyota Corolla 1.4 (5,55)
Nissan Sunny 1.4 (5,56)
Mitsubishi Lancer (5,56)
Peugeot 306 (5,60)
VW Golf 1.4(5,81)
Renault 19 1.7 (5,85)
Seat Cordoba 1.6 (5,99)
Ford Escort 1.6 16V (6,05)
Fiat Tipo 1.6 (6,20).
binnenweggetjes door het Eifel
gebergte. Misschien leidt het
landschap wel te veel af. Even
opzij een panoramaatje bekijken
is al mis. Ongemerkt hou je in en
ben je meteen je ideale toerental
kwijt.
Lampje
Het indicatielampje voor econo
misch rijden, waarmee onze
Toyota is uitgerust, is wat dat be
treft onverbiddelijk. Het hoort
groen te zijn, nu in de bergen is
het te vaak geel en geel wil zeg
gen dat we dan onnodig veel ben
zine verbruiken. Veel te vroeg
gaat nog een ander lampje bran
den, het oranjewaarschuwings-
licht dat de tank leegraakt.
Het wordt stil in de auto, voor het
landschap hebben we geen oog
meer. We slaan elkaar het siga
retje tegen de zenuwen bijna uit
de mond, want om de rook te ver
drijven moet er een raam open en
rijden met open ramen kost ook
weer extra benzine.
Bochten snijden we af of er geen
tegenliggers bestaan, we nemen
voorrang ook als we het niet heb
ben en bergafwaarts trappen we
de koppeling in, een doodzonde
tegen de veiligheidsvoorschrif
ten, maar afremmen op de motor
is in deze penibele situatie uit
den boze. Nog zuiniger is de mo
tor afzetten, maar dat vinden we
na één keer geprobeerd te hebben
toch te gek omdat dan ook de
rembekrachtiger niet werkt. Lie
ver het laatste stuk duwen, dan
ergens onderin een ravijn belan
den.
Stoppen is fnuikend. Als het echt
niet anders kan, zetten we met
een de motor uit. Starten doen we
zonder te ontkoppelen en met in
geschakelde versnelling. Ook een
foefje dat we van andere deelne
mers hebben geleerd. Je rijdt dan
de eerste meters op de startmo
tor. In het begin haalden we onze
neus er voor op, nu is iedere me
ter meegenomen.
Slipstream
Het oranje lampje blijft steeds
langer branden. Het lijkt wel of
het ook intenser brandt, maar zo
lang we rijden is er hoop. De laat
ste 20 km gaan via de Autobahn.
We proberen in de slipstream van
een vrachtwagen te rijden. Als de
finish in zicht komt, geven we el
kaar zelfs weer permissie om een
sigaret op te steken. Opgelucht
parkeren we voor het gebouw van
het Bondsministerie van Verkeer.
Een tachometer houdt exact het aantal gereden kilometers bij.
Achteraf blijkt dat we ons voor
niets zorgen hebben gemaakt.
Het lampje zaaide onnodig pa
niek, er zat nog genoeg reserve in
de tank. We hebben maar 18,85
liter brandstof verbruikt. Dat is
bijna 1 op 18 en daarmee blijven
we onder het daggemiddelde in
de benzineklasse.
Toch had het nog zuiniger ge
kund. De andere Toyota Corolla
heeft 18,71 liter verbruikt, de
dagwinnaar in de benzineklasse
reed zelfs met een gemiddelde
van bijna 1 op 23. Reden voor te
vreden autobonzen om na afloop
van de Ecotour tevreden te con
stateren dat de autoindustrie een
flink steentje bijdraagt aan ver
mindering van het energiever-
foto de stem dick de boer
bruik.
In het belang van het milieu? Het
is maar hoe je het bekijkt. Verge
leken bij een Golf van nu, was
onze Kever van vroeger met een
verbruik van 1 op 8 een toonbeeld
van energieverspilling. Probleem
is alleen wel dat er nu veel meer
Golfjes rijden dan er vroeger Ke
vers reden.
