Ruim 800
doden bij
veerramp
Onze fromage
is zo foetsjie.
Veerboot-ontwerper Vosnack waarschuwde al jaren
SIEMENS
ROVC
3
Buurman"
Ballonvaren
Geld Bingo
Tatoeage?
Groot politieonderzoek
vrouwenhandel Brabant
Pierre Kartner is niet
langer Vader Abraham
2.39
3.19
1.99
cn
sen
bs/06
LEREN
BANKSTELLEN
SPUITEN
MARCO LEER
STIKKE
LEUK
I Agent 'vast'
in werkgebied
Cadeau jonkies
aan Van Gaal
Fokker 130
van de baan
Premie bij
aanvaarden werk
Hitler-affiches
in strijd tegen
het Vlaams Blok
Bisschop: homo
gelijk aan hetero
Zeeuwse bes als
basis voor wijn
Laser Praktijk Breda
fcleef'iop
pa's horen zien en proem %ü0gjj||
30 sept
Mn9okt
'SUNSHINE'
droogautomaat
fl 1098,-
Kabelkrant in Zeeuws-Vlaanderen
Wij wensen alle
8476 ROVC-cursisten
een succesvolle
start toe!
94
X SS
aer Opening
16 Breda.
omantiek ten top... samen
)ij Ad Ballon: 076-145372.
)ond. 29/9 Café Vrijbuiter,
Hulst, aanv. 19.30
>rde rubriek
DS/06
:ontante betaling aan
n worden opgegeven
ïrplicht).
cl. BTW:
,93 Zaterdag 15,32
cl. BTW:
,24 Zaterdag 3,54
II REKT apart met vrouwen
rouwen bel 06-4300, man-
bellen 06-9757(75cpm)
iEXGESPREK direkt apart
iet 'n meisje
iel 06-9701 (75cpm)
'ROUWEN van 35 jaar en
uder willen Direkt-sex
?5cpm) '06-9512'
'RAAT nu zelf de heetste
rouwen jouw (hotel)bed in!
iel nu 06-9664(1 OOcpm)
'RIVE telefoonnrs van hete
rouwen thuis! (75 cpm)
36-9502'
JPWINDEND sexgesprek
iet 'n hete vrouw
16-320.330.81 (75 cpm)
lOMO-jongens Hoor ze
leet tekeer gaan
I6-320'33Q'88(75cpm)
3RATIS-sex voor vrouwen:
16-4300, heren bel
16-320.330.91 (75cpm)
'ROUWEN 40
oeken stoute jongens
iel 06-9844 (75 cpm)
>M-KONTAKT voor strenge
ifspraken!
16-320.325.80 (1 OOcpm)
iUISVROUWTJES zoeken
iverdag sexkontakt.
iel 06-9661 (1 OOcpm)
iete vrouwen willen
iet jou SEXGESPREK.
16-320.322.33 (75cpm).
iOMO-KONTAKTEN direkt
ipart Brabant/Zeeland. Bel
16-9614 (Nu 50 cpm)
.IVE-sex! nymfomane
rouwtjes, direct apart! ge
ren hun adres en tel.nr. Bel
ins 06-34035080 (50cphm)
fOLRIJPE vrouwen zoeken
inoniem, niet-commercieel
exkontakt 06-9656 75cpm
iNEL 't bed in met zo'n
ekkere meid? Bel dan nu
:da 06-9695 slechts 75cpm
1EAGEER! op de leukste
'rouwen bel de vernieuwde
ifspreeklijn 06-9696 75cpm
JIEUW! Sexdoorschakellijn:
/rouwen willen direkt sex,
iel nu: 06-9.750 (75cpm)
IIJPE vrouwen zoeken jon-
iens voor een slippertje.
16-9760 (75cpm) Aktieü!
1IREKT een lekkere meld
lan de lijn, vraag haar tel.
ir.! Bel 06-97.95 (75cpm)
IN in 'n wip? bel de gewil-
ge dames direkt: 06-98.77
75 cpm).
IIJPE vrouwen willen sex-
ontakt (niet commercieel)
6-98.90 (75cpm).
(OEK je rijpe vrouwen voor
exkontakt? (niet commer-
:ieel) 06-350.266.59 (1gpm)
iOMOKONTAKTEN: zoek
5 'n lekkere hete jongen?
laydating 06-9518 (75cpm)
'RIVE-telefoonnummers
an hete meiden thuis? Bel
iu 06-9536 (75cpm)
iM-kontakten: direkt apart
iet meester of dienaar, bel
!u: 06-95.37 (nu 75cpm)
iu 50cpm)HOMO-DIRECT:
16-9538. Snel heet gay-
excontact. Anoniem!
iEXGESPREK met hete
rouw, alleen voor jou:
6-9566 (75cpm)
4IEUW! 75cpm) Rijpe
rouwen willen sexkontakt
net commercieel) 06-9.567
ET op! Blind date via de
elefoon. Direkt apart, leuke
leiden, 06-95.95 (75cpm)
HREKT apart met 'n leuk
ïeisje (18+). In prijs ver-
lagdi Bel: 06-9600, 75cpm
i/ENDY Privé, alles op
exgebied mogelijk. Tel.
76:144412.
iRNOLD 18jr. slank nieuw
ij boys intiem Breda v.a.
125,- all in. Boys gevr.
6-32033122. 24u. p.d.
Ervaar wat wij onder
kwaliteit verstaan-en
vergelijk dan de prijs!
iHouse ofTLngCand
Showroom Gentsevaart 13
Hulst/Kapellebrug (pens NL/B)
Hulst/Kapellebrug (grens NL/öj
fi«jiT:v+a
met garantie
Vraag vrijblijvend prijsopgave
Spuiwekken 21 - Brouwershaven
Tel. 01119-1629
die .Kleintjes" in De Stem.
omdat er zoveel bijzondere en
interessante aanbiedingen in
staan. Elke dag weer I
134e JAARGANG
Oostburg - Het schort na de reor
ganisatie bij de politie in
Zeeuws-Vlaanderen bij agenten
jal eens aan betrokkenheid en
I bekendheid met de streek waarin
jij werken. Daarom wil de lei
ding van het politiedistrict agen-
:en in principe strikter vasthou
den aan het 'vast' stationeren van
de politiemensen in de drie
Zeeuws-Vlaamse werkgebieden.
Pat zijn Hulst, Terneuzen en
Oostburg.
(zie zeeland - C1
Athene - Ajax is in poule B van
de Champions League voorlopig
de te kloppen ploeg. Het piepjon
ge Amsterdamse gezelschap ver
sloeg gisteren in Athene AEK
met 1-2. Met 4 punten uit 2 duels
voert de ploeg van Louis van
Gaal nu de ranglijst aan. Voor
Van Gaal was de winst een aar
dig presentje bij zijn 3-jarig jubi
leum als Ajax-trainer.
zie sport-Bi
Amsterdam - De ontwikkeling
van de Fokker 130 is van de baan.
Dasa en Fokker zien af van de in
vestering in een dergelijk toestel,
dat een verlengde Fokker 100
had moeten worden. De bedrij
ven willen zich richten op het
ontwerpen van een complete
nieuwe generatie regio-jets.
Daaraan zou ook British Ae
rospace moeten meedoen.
zie economie-a5
I HET WEER
/MIN DMAX.
10/17
Wat nu met
die zeven
zonen?
DE STEM
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1994
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,75 - ZATERDAG: 2,00
Botnische Golf
,„i«' Veerboot zinkt
ca. 38 km ten
zuiden vin
eihndje Utö
Oostzee
1 Veerboot Estonia
(bouwjaar 1980)
Laadcapaciteit:
2000 passagiers
en 460 auto's
Turku/Stockholm (afp/dpa/rtr/anp) - Bij de grootste
scheepsramp in Europa in vredestijd zijn gisteren zeker
achthonderd mensen omgekomen. Over het precieze aan
tal doden hadden de autoriteiten gisteravond echter nog
steeds geen zekerheid.
Rustig herfstweer
Het is en blijft rustig
herfstweer.
In de ochtend kans op mist,
overdag bewolking,
afgewisseld met zon en
weinig wind.
Den Haag - Gemeenten mogen
vanaf J oktober een premie geven
aan bijstandgerechtigden die
werk of scholing aanvaarden.
Het gaat om maximaal 3.200 gul
den netto per jaar bij aanvaar
ding van werk en 2.150 gulden bij
scholing. De gemeenten krijgen
hiervoor samen 150 miljoen per
jaar Ze kunnen het geld ook ge
bruiken om langdurig werklozen
te begeleiden of aanvullend werk
te scheppen. Deze opzet komt in
de plaats van de zogeheten vrijla
tingsregeling. Die houdt in dat
bijstandsontvangers een bepaald
bedrag per maand mogen bijver
dienen, zonder korting op hun
uitkering.
Antwerpen - Met vijftig affiches
van elk twintig vierkante meter
is een Antwerpse vereniging in de
havenstad een campagne gestart
tegen het Vlaams Blok. Op de
posters prijken Adolf Hitler en
Rudolf Hess. Ze zijn bedoeld als
waarschuwing voor de ideeën
van het Vlaams Blok. Dit gebeurt
met het oog op de provinciale en
gemeenteraadsverkiezingen op
zondag 9 oktober.
zie buitenland - a4
Den Haag - Homo's en lesbiënnes
horen net zo goed als ieder ander
tot de kerk en moeten daarbin-
oen ook levensruimte krijgen. Dit
stelt bisschop Ernst in een inter
view met de Gaykrant. „Een ho
moseksueel is als mens en als ge
lovige gelijkwaardig aan een he
teroseksueel."
zie binnenland - a3
De Estlandse veerboot Estonia
kapseisde en zonk in de nacht
van dinsdag op woensdag op weg
naar Zweden in de Oostzee voor
de Finse kust.
Volgens de officiële lijst van de
rederij waren 964 mensen aan
boord, van wie 141 de ramp over
leefden. Reddingswerkers borgen
minstens 42 lijken, 781 opvaren
den golden gisteravond als ver
mist. Het is niet uitgesloten dat
zich meer passagiers aan boord
bevonden. Het zoeken naar over
levenden is inmiddels wegens het
vallen van de nacht gestaakt.
Nederlanders
Onder de opvarenden waren min
stens twee Nederlanders, een van
hen is gered. De Estlandse auto
riteiten benaderden het Neder
landse bergingsbedrijf Wijsmul
ler in IJmuiden om de honderden
stoffelijke overschotten uit de ge
zonken veerboot te halen.
Over de oorzaak van de ramp is
nog niets bekend. Volgens
Zweedse veiligheidsinspecteurs
was een dag voor de ramp de wa
terdichtheid van een laadklep be
oordeeld als onbevredigend.
Overdag bestond gisteren bij de
autoriteiten wegens het ijskoude
water (tien graden Celsius) en
VANDAAG IN DEZE KRANT
In het Zeeuwse Nieuw-
dorp maken ze een bij
zondere wijn. Die wijn is
op basis van zwarte bes
sen en smaakt verras
send goed. Met zijn alco
holpercentage tot 15
procent en zijn cassis-
smaak doet-ie aan een
Frans aperitief denken.
zie consument - deel d
Dit gebeurt naar aanleiding van
signalen van de vreemdelingen
politie Rotterdam. Deze dienst
deed vorig jaar september een in
val in de Roosendaalse sexclub
Aphrodite.
Uit gegevens van de vreemdelin
genpolitie bleek dat er voldoende
aanleiding was om ter plaatse een
onderzoek naar zulke praktijken
te beginnen. Zo werd bij de inval
een Roemeens meisje meegeno
men dat tegen haar zin werd
vastgehouden. Volgens de Rotter-
(AD VERTE NTIE)
Spijt van uw
Verwijdering zonder litteken
Bel voor info: 076-207005
Van onze verslaggever
Delft/Hoek van Holland - „Ik
heb al zeker vijf jaar gewacht
op een dergelijke ramp. Al ja
ren waarschuw ik er voor."
Ir. E. Vosnack van de faculteit
werktuigbouwkunde en maritie
me technologie aan de Techni
sche Universiteit Delft geldt als
de deskundige bij uitstek in ons
land voor veerschepen. Hij is be
trokken geweest bij het ontwer
pen van veerschepen voor North
Sea Ferries.
Voor de regionale zender Radio
West wees hij gistermiddag op
ZIE OOK PAGINA A2:
'Dit is het ergste dat
ik ooit heb meegemaakt'
'De zee gaf de Eustonia
geen enkele kans'
metershoge golven grote somber
heid ov'er de mogelijkheid nog
overlevenden aan te treffen. Vol
gens de Estlandse grenspolitie
waren 776 passagiers en 188 be
manningsleden aan boord van
het rampschip. Onder de passa
giers waren 552 Zweden en 163
Estl anders.
Van de overlevenden zijn velen
ernstig onderkoeld doordat ze
zich uren in de koude Oostzee be
vonden. Artsen omschrijven de
toestand van de patiënten als kri
tiek. De lichaamstemperatuur
van één opvarende was zelfs ge
daald tot 26 graden, ongeveer elf
graden onder normaal. In een zie
kenhuis bij Stockholm bezweek
een overlevende aan zijn verwon
dingen.
Een gered bemanningslid ver
klaarde gisteren dat een laadklep
aan de voorkant van de veerboot
op open zee plotseling openging.
Het 170 meter lange schip kap
seisde een kwartier na het bin
nendringen van het water.
VERVOLG OP PAGINA A2
een serie ernstige tekortkomin
gen van veerschepen die op zich,
en zeker in samenhang, tot een
ramp als met de Estonia kunnen
leiden.
Om te beginnen valt bij motor-
pech de werking van de anti-slin
ger-stabilisatoren en van het roer
weg; het schip kan dan in hevige
slingering komen, dwars op de
golven. Vervolgens breken vol
gens ir. Vosnack de sjorringen,
waarmee de trailers en trucks
aan het rijdek vastgezet zijn, te
gemakkelijk.
„Bij een slagzij van vijf graden
gaat zo'n trailer aan de haal,
neemt een andere mee, de ene
slaat de andere kapot of weg en je
hebt zo een slagzij van 10 gra
den."
Vosnack wijst ook op de spui-
pijpjes van de rijdekken: volgens
hem een groot gevaar, omdat de
terugslagklepjes vaak verstopt
zijn, waardoor bij slagzij zeewa
ter naar binnen kan komen. „Zo
gauw water op het rijdek komt,
neemt de stabiliteit binnen se
conden af."
De Delftse veerbootdeskundige
blijft hameren op een ferry-con
structie met dubbele wanden.
„Helaas is zo'n ongeluk kennelijk
Van onze verslaggever
Roosendaal - Justitie is in het gebied van de politie Midden en
West-Brabant een onderzoek gestart naar vrouwenhandel.
INHOUD
4 katernen
Binnen-/Buitenland A2
Binnenland A3
Buitenland A4
Economie A5/A6
Beurs A6
Sport deel B
Zeeland deel C
Consument deel D
Gids deel E
RTV-programma's E2
(ADVERTENTIE)
dammers verschuift het probleem
vrouwenhandel meer en meer
vanuit de Randstad naar Zuid-
west-Nederland.
De Divisie Georganiseerde Cri
minaliteit in Breda startte daar
om in januari 1994 een onder
zoek. De officier van justitie be
sloot dat uit te breiden tot de he
le regio Midden en West-Bra
bant. Over het onderzoek, dat nu
al een maand of acht moet lopen,
doet justitie geen mededelingen.
In verband met het onderzoek
naar vrouwenhandel raakte het
hoofd van de Divisie Georgani
seerde Criminaliteit, D. van Dop,
in opspraak. Deze zou, in zijn
functie als korpschef van de
Roosendaalse gemeentepolitie,
informatie hebben 'gelekt' kort
voor de inval in sexclub Aphrodi
te. Een onderzoek van de rijksre
cherche heeft inmiddels uitgewe
zen dat Van Dop op geen enkele
wijze betrokken is geweest bij het
lek.
"otterdam
»P8*V6SnjDBV
11 00 17.00 UUR
/m "00-17.00 UUR.
Tijdelijke actieprijs elektronische
afvoerdroger bij de Siemens dealer
Informatie 070-333 25 70/29 30
Siemens. Doordacht en duurzaam
Als u voor minstens 10.- van de
Franse kazen koopt die deze week
bi] ons in de aanbieding zijn,
hebben we een leuke verrassing
voor u: een gratis Fuji fotorolletje
|t.w.v. 6.951*.
En wilt u meedoen aan onze
fotowedstrijd, stuurt u ons dan een
foto waarop Franse kaas voorkomt.
De leukste inzendingen worden
beloond met één van de 350 Fuji
fotocamera's (tw.v. 189.-).
Brie Président 60+,
100 gram 229
Chamois d'Or 62+,
100 gram 299
Port Salut 50+,
100 gram 229
•Of de helft In contanten.
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag
1 oktober a.s.
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
nodig om hogere eisen te stellen
en meer geld uit te trekken voor
de veiligheid." Toch noemt hij
het zeemanschap - goed vastzet
ten van de lading - het meest be
palend voor het voorkomen van
rampen op zee.
Volgens de directie van Stena Li
ne in Hoek van Holland heeft
ir.Vosnack vooral met het laatste
gelijk, maar geldt het alarm dat
hij slaat niet voor hun veersche
pen.
Technisch directeur W. (je Lange:
„Wij gebruiken voor het sjorren
kettingen die een breeksterkte
van 15 ton hebben, minstens vier
per truck of trailer en bij zwaar
der weer meer. De banden, waar
mee ze op de Oostzee vaak sjor
ren, kunnen rekken. Als er een
maal beweging in de lading zit, is
er gauw geen houden meer aan."
De spuipijpjes zijn er om bluswa
ter bij brand af te voeren. De
Lange gelooft niet dat door die
pijpjes bij een calamiteit snel
grote hoeveelheden water naar
binnen op het autodek zouden
kunnen komen. „De roosters
daarvan worden regelmatig
schoongemaakt en gecontro
leerd."
VERVOLG OP PAGINA A2
Onderkoeld, en gewond. Maar gered! Hulpverleners begeleiden
een van de 141 overlevenden naar een Fins ziekenhuis.
Velen van hen waren ernstig onderkoeld nadat ze urenlang in het
koude water van de Oostzee hadden rondgedobberd op reddings-
vletten, of zich vastklampend aan andere brokstukken van de ge
zonken veerboot.
Volgens artsen was de toestand van veel overlevenden daardoor
kritiek.
Bij één patiënt was de lichaamstemperatuur zelfs gedaald tot 26
graden, elf graden lager dan normaal. foto epa
(ADVERTENTIES)
Van onze verslaggever Kees den Exter
Bosch en Duin - Na 25 jaar over de hele wereld successen te
hebben gevierd als Vader Abraham stopt de Bredase zanger en
tekstschrijver Pierre Kartner met deze creatie.
Smoking, brilletje en bolhoed
gaan aan de wilgen. Wat niet wil
zeggen dat er een einde komt aan
de carrière van de 59-]arige Bre-
danaar. Als de zanger Pierre
Kartner zal hij van podium naar
podium blijven reizen
De 'gedaantewisseling' is ingege
ven door zijn platenmaatschappij
Ariola en door Toon Hermans
Kartner: „Toon heeft mij heel
vaak aangeraden om bolhoed,
brilletje en smoking thuis te laten
en mijn baard wat korter te ma
ken om vervolgens gewoon als
Pierre Kartner de bühne op te
gaan. Ik ben uiteindelijk voor die
druk gezwicht. Ik was zeker niet
uitgekeken op het type Abraham.
Integendeel. Ik sluit een periode
af waar ik buitenwoon trots op
ben." Wel gaat Kartner een iet
wat ander genre brengen: „Een
beetje filosofisch, mijmerend. Op
mijn nieuwe plaat wil ik tot uit
drukking brengen hoe ik tegen de
dingen van deze tijd aankijk.
Over een tijdje wil ik ook met de
hulp van Toon in de theaters op
gaan treden."
De zoon van een stationschef uit
Eist, die met zijn smurfenlied
vier miljoen Mexicanen op de
been bracht, is niet bang dat het
publiek moeite zal hebben met
zijn gedaantewisseling: „Dat
hoofd van mij is bekend zat, ook
zonder die maskerade. Voor mij
zelf zal het misschien nog wel het
moeilijkst zijn om gewoon als
mezelf een podium op te stap
pen." Gisteravond tekende Kart
ner in restaurant De Hoefslag in
Bosch en Duin wat hij noemt een
'mega-contract' met de platen
maatschappij Ariola. Kartner:
„Ariola komt de komende maan
den met een enorme campagne
om mijn nieuwe imago uit te dra
gen. Binnenkort komt er een
nieuwe cd: 'De Hemel moet nog
wachten'." Wat is zijn mooiste
herinnering aan het type dat hem
groot maakte? „Dat zijn er dui
zenden. Ik zal er een noemen. Bij
het tienjarig bestaan van Vader
Van onze verslaggever
Kloosterzande - Op het Zeeuws-Vlaamse kabeltelevisienet start van
daag een commerciële kabelkrant voor Zeeuws-Vlaanderen. Het gaat
om Maximaal TV, die in mei al op het kabelnet in Walcheren ver
scheen.
Volgens woordvoerder Hans van der Boor van het in Kloosterzande
gevestigde nieuwe medium wil de kabelkrant de bewoners uit de regio
informeren over alle zaken die hen aangaan. Maximaal TV brengt niet
alleen streeknieuwtjes, maar ook landelijk en internationaal nieuws.
Het station zendt 24 uur per dag uit.
Volgens Van der Boor is het bedrijf ook bezig met de voorbereidingen
voor de introductie van een kabelkrant in de gemeenten Goes en Rei-
merswaal.
Kartner als Vader Abraham.
foto archief de stem
Abraham zong ik in de Jaarbeurs
in Utrecht. Komt er een jongetje
van een jaar of vier op me af met
een rolletje Verkade-koekjes.
Hier, zegt ie, neem maar mee voor
onderweg. Die vond dat die grijs
aard op weg naar huis geen hon
ger mocht lijden. Zo'n herinne
ring is me meer waard dan een
gouden plaat."
(ADVERTENTIE)
TECHNBCKE 0PLEWNGEN
Wilt u ook een technische
avondcursus bij u in de
buurt volgen?
Bel dan voor informatie
tussen 08.15 en 21.00 uur:
08380-32514
I
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bi) het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:^
Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
a kwartaal acceptgiro 85.50
a maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:
o kwartaal automatisch83.-
bank/glronr
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT