Meer cellen en meer politie
0
Westerschelde
financiële flop'
SIEMENS
Veel wao'ers met eigen woning in problemen
Laatste poging Van Damme te redden
Hardhandig land uitgezet
Ruzie tussen Grieken en
Albanezen loopt hoog op
onverhoopt iets
waardevols
verloren? 1
aardbeving met
de kracht van
3.2 op de schaal
van Richter
Kantongerecht
verhuist
Veer loopt vast
bij Breskens
Wel banen voor
ongeschoolden
Paarse partijen willen volgend jaar al 100 miljoen gulden extra besteden
VS eisen einde
politiegeweld
Port-au-Prince
Michael Jackson
öiet vervolgd
Centrum-linkse
coalitie wint
in Denemarken
Paars is in
'SUNSHINE'
droogautomaat
fl 1398,-
□□□□□□□□□□□□□a i
L_s
Laat dat dan oven weten
via een ..Kleintje in De Stem
m hebt dan een goede kans dat de eerlijke
vinder öón van de vele
tienduizenden Stem lezers is.
die regelmatig onze .Kleintjes -
rubriek Gevonden-Verloren naspeurt
DE STEM
71031
000218'
I I I I I
SHH
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1994
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,75 - ZATERDAG: 2,00
Ajax en psv Sterke aardschok wakkert angst voor kernreactor aan internationaal adviesbureau:
vcispt t Van onze verslaggever uit te laten stellen, zolang over de Zijpe is gevoeld. En dat de kleine /-k Itn-rfr» A-%. •»-» rkt»
eerste punt Rinze Brandsma veiligheid geen zekerheid be- proefreactor niet te vergelijken is M^(,ol,|nn mQ+ rr i UI 1/ Cl
Breda - Zowel Ajax als PSV heb
ben gisteravond een punt ver
speeld. Ajax kwam tegen Roda
JC niet verder dan een 1-1 gelijk
spel PSV deed het tegen Sparta
»jet beter. Feyenoord, waar veel
heibel is ontstaan tussen sommi-
spelers en trainer Wim van
Hanegem, maakte in Heerenveen
«een vergissing: 0-4. FC Utrecht,
hat gisteravond niet speelde,
voert nog steeds de ranglijst aan.
|ZIE SPORT-B1
HET'WEER
iMINVMAX.
urn
Aardschok
3,2 op de
Schaal
van Amoco
Van onze verslaggever
Rinze Brandsma
Alkmaar - De tweede, sterke
re aardschok in de regio Alk
maar heeft nieuwe angst doen
ontstaan voor de veiligheid
van de kernreactor van het
ECN-onderzoekcentrum in
Petten.
In kamervragen heeft Groen-
Links opheldering gevraagd over
het gevaar van scheuren van de
reactor bij aardbevingen. De par
tij wil weten of het atoomcen
trum wel bestand is tegen aard
bevingen als die van gisteroch
tend.
Ook de gemeente Zijpe, waar
Petten onder valt, eist garanties
voor de veiligheid van de reactor.
De minister is gevraagd om het
opnieuw opstarten van de reactor
uit te laten stellen, zolang over de
veiligheid geen zekerheid be
staat. De reactor ligt stil voor on
derhoud en zou vanochtend weer
in werking gesteld worden.
Ook de burgemeesters van Alk
maar, Bergen en Schoorl zijn niet
gerust over de veiligheid.
Burgemeester Ritsema van Ber
gen: „De reactor is niet op aard
bevingen gebouwd. Hij kwam
juist in deze regio omdat hier de
grond nooit trilde. Na de eerste
aardschok in augustus werd ons
gezegd dat de reactor wel een
schok van 3 op de schaal van
Richter kan hebben. Ditmaal was
de schok 3,2. Er is voorspeld dat
meer schokken zullen volgen. Als
die weer sterker zijn, wat kan de
reactor dan wel hebben?"
Ter geruststelling vult Ritsema
aan dat de aardbeving nu niet in
Zijpe is gevoeld. En dat de kleine
proefreactor niet te vergelijken is
met een kerncentrale als die van
Borssele, laat staan met die van
Tsjernobil.
Toch staat hij'op een onderzoek
om te weten te komen wat de
maximale calamiteit is die de
reactor aan kan.
De betrokken burgemeesters
hebben morgen spoedoverleg met
de oliemaatschappij Amoco, het
KNMI en het Staatstoezicht op
de Mijnen. Er bestaat waar
schijnlijk een relatie tussen de
gaswinning en de aardschokken.
Vanuit de bevolking van Bergen
gaan al stemmen op om de gas
winning tijdelijk te staken.
Voor zover nu bekend heeft de
aardbeving in Noord-Holland
geen schade aangericht.
ZIE OOK BINNENLAND - A3
iedijk
leerhugowaard
registratie van
boorgatseismometer
Finsterwolde op
300 meter diepte
NOORD
HOLLAND
Zonnig
Met ongeveer 21 graden en
redelijk wat zon wordt het
een mooie nazomerdag. In
de ochtend kan er
plaatselijk een mistbank
ontstaan.
Temeuzen - Het kantongerecht
verdwijnt van de Markt in Ter-
aeuzen. De gemeente onderhan
delt met de Rijksgebouwendienst
over koop dan wel huur van het
gebouw. Het pand krijgt een ho-
reca-bestemming. De gemeente
vindt het gerechtshof niet passen
in de plannen die zij heeft met
het centrum. Het kantongerecht
is bereid te verhuizen als een pas
send alternatief is gevonden.
ZIEZEELAND-Cl
Breskens - De veerboot Koningin
Beatrix is gisteravond omstreeks
zeven uur bij de veerhaven van
Breskens vastgelopen op een
strekdam. Er deden zich geen
persoonlijke ongelukken voor en
er was ook geen schade aan de
voertuigen aan boord. Oorzaak
van het ongeval is niet bekend.
Vanwege de sterke stroming bij
Breskens werd de Beatrix naar
Vlissingen gesleept, waar de pas
sagiers om negen uur van boord
konden.
IZIE ZEELAND - C1
a op Zoom - Tot 'grote ver
bazing' van het Regionaal Be
stuur voor de Arbeidsvoorziening
in Bergen op Zoom vinden onge
schoolde en laaggeschoolde
Westbrabanders weer werk. Di
recteur Erdelmann zag vorige
maand 84 mensen uit die catego
rie weer aan de slag gaan. Het
gaat met name om magazijnbe
dienden, schoonmakers en pro-
duktiemedewerkers.
Port-au-Prince - De Amerikaan
se militaire leiding in Haïti heeft
er bij de Haïtiaanse junta op aan
gedrongen dat het bloedig neer
slaan van demonstraties op
houdt.
he Amerikaanse bevelhebber ge
neraal Shelton sluit 'verdere
s'appen' niet uit om herhaling
'het onnodige geweld' tussen
Politie en demonstranten te voor
komen.
■ZIE OOK BUITENLAND - A4
Los Angeles - Het openbaar mi
nisterie in Los Angeles heeft be
oten popster Michael Jackson
iet te vervolgen voor seksueel
misbruik van een 14-jarige jon-
De zaak blijft nog wel zes
Jaar open voor het geval de jon
gen die een grote afkoopsom van
ackson heeft gekregen, van ge
nachten verandert en wel wil ge
tuigen. 8
Minister Ritzen van Onder
wijs praat voor het begin van
het kamerdebat over de Miljoe
nennota met studenten, die op
het Plein een protestcollege
volgen tegen het bezuinigings
beleid. foto anp
Kopenhagen (afp) - De centrum
linkse coalitie in Denemarken
heeft gisteren bij de parlements
verkiezingen 79 zetels behaald.
De uitslag betekent dat de so
ciaal-democratische premier
Poul Nyrup Rasmussen zijn rege
ring zal kunnen voortzetten. De
rechtse oppositie zou op 75 zetels
kunnen rekenen. De partij van
Rasmussen, de grootste binnen
de vier-partijencoalitie die sinds
1993 aan de macht is, zou 60 ze
tels behalen in het 179 zetels tel
lende parlement, de Folketing.
Dit is een verlies van 9 zetels.
De andere coalitiepartijen bleven
gelijk of wonnen iets. De coalitie
weet zich verder verzekerd van
de steun van de Socialistische
Volkspartij (blijft op 15 zetels),
en de uiterst linkse Eenheidslijst,
die voor het eerst in de Folketing
vertegenwoordigd zal zijn met 6
afgevaardigden.
Den Haag (anp) - „Van Damme heeft zich neerge
legd bij zijn doodstraf. Het gaat heel goed met hem.
Hij is heel rustig."
Dat zei gisteren hulpverlener G. van Bladel. Hij be
zoekt de ter dood veroordeelde Nederlander vrijwel
dagelijks in de gevangenis in Singapore.
Komende vrijdagochtend om zes uur plaatselijke
tijd (middernacht in Nederland) wordt de 59-jarige
Johannes van Damme opgehangen.
Op het laatste moment zijn er nog allerlei pogingen
om Van Damme van de strop te redden.
Amnesty International startte gisteren een bliksem
actie tegen de aanstaande terechtstelling, de We
reldraad van Kerken verzocht de Singaporaanse re
gering om humanitaire redenen af te zien van het
doodvonnis en ook verschillende groeperingen in
VANDAAG IN DEZE KRANT
Tot voor kort werd de
kleur paars vooral geas
socieerd met droevenis.
De laatste tijd is de kleur
echter bezig aan een op
merkelijke opmars en
krijgen juist heel veel
leuke dingen die tint.
Zou het paarse kabinet
er soms achter zitten?
ZIE CONSUMENT - DEEL D
het Europees Parlement roerden de trom.
Amnesty heeft de regering van Singapore in een te
legram gevraagd de doodstraf om te zetten in een
andere straf. Een oproep aan de Nederlandse bevol
king om faxen of telegrammen met hetzelfde ver
zoek naar Singapore te sturen, leidde gisteren tot
honderden telefoontjes bij Amnesty. Deze organisa
tie overwoog al eerder een beroep op de autoriteiten
in Singapore te doen, maar zag daar vanaf omdat
zo'n actie nadelig zou kunnen uitpakken voor Van
Damme. Nu de datum van de executie vaststaat,
heeft hij niets meer te verliezen, aldus Amnesty.
De Wereldraad van Kerken, waarbij ruim 300 pro
testantse en orthodoxe kerken zijn aangesloten,
heeft Singapore verzocht af te zien van het dood
vonnis 'omdat we geloven dat elk leven heilig is.'
INHOUD
4 katernen
Binnen-/Buitenland A2
Binnenland A3
Buitenland A4
Economie A5 A6
Beurs A5
Sport deel B
Zeeland deel C
Consument deel D
Gids deel E
RTV-programma's E2
Van onze verslaggever
Breda - Sinds de wetswijzi
ging van de wao dreigen hon
derdduizenden jonge (gedeel
telijk) arbeidsongeschikte Ne
derlanders met een hypothe
caire lening in ernstige pro
blemen te raken.
Door de drastische wijze waarop
tegenwoordig de herkeuring
plaatsvindt, verliezen zij hun
krediet bij banken en andere
geldverstrekkers.
Bij wao'ers met een eigen huis,
die hun hypotheek willen verlen
gen, kan dat leiden tot ontbin
ding van het contract.
Wao'ers die een huis op het oog
hebben, krijgen van de banken in
het geheel geen lening meer. Vol
gens diverse deskundigen speelt
zich onder de wao'ers een regel
recht 'drama' af.
IDM, een dochter van ABN/Amro
die hypothecaire en persoonlijke
leningen verstrekt: „Begin 1994
beoordeelden we aanvragen van
wao'ers nog normaal. Maar nu
blijkt dat mensen met een wao-
uitkering desnoods bonsai-kwe
ker moeten worden, kunnen we
geen risico meer nemen. Een
wao-uitkering stellen we op nul
als er nog een ander inkomen
binnen het huishouden is en
hooguit op bijstandsniveau als
het 't enige inkomen is."
In het verleden kon iemand met
een wao-uitkering als basis, een
bijpassende hypothecaire lening
of consumptief krediet krijgen.
Sinds de publiciteit over de dras
tische wiize waarop na herkeu
ring wao'ers geschikt worden ge
acht TóóF" de arbeidsmarkt telt
mefname een wao-inkomen voor
mensen onder de 50 in het geheel
niet meer mee. Deze groep is naar
schatting 700.000 tot 800.000
mensen groot, zij krijgen vrijwel
nergens nog een lening.
FDC-hypotheekadviseur mr. R.
Deijkers in Roosendaal: „De
markt is helemaal om sinds de
nieuwe wet op de wao. Alleen
mensen die op 1 augustus 1993
ouder waren dan 50 en minimaal
tachtig procent afgekeurd, blij
ven gevrijwaard van herkeuring.
Voor alle anderen tellen de finan
ciële instellingen de wao-uitke
ring niet meer mee. Het is een
drama voor veel mensen."
Wao'ers met een al lopende hypo-
rtheek kunnen echter ook proble
men verwachten.
Op het moment dat de huiseige
naar met een wao-uitkering toe is
aan een renteherziening, kan de
bank in veel gevallen van het
contract af.
Zeker als de rente van de lening
omhoog gaat, stellen banken dat
de uitkeringsgerechtigde niet
meer aan de inkomensvoorwaar
de voldoet, en moet men in het
ernstigste geval het huis te koop
aanbieden.
Nagenoeg alle grote instellingen,
van commerciële banken tot Het
Woonfonds, geven toe dat zij hun
houding ten aanzien van wao'ers
hebben veranderd.
Tijdelijke actieprijs elektronische
condensatiedroger bij de Siemens dealer
Informatie 070-333 25 70/29 30
Siemens. Doordacht en duurzaam
Van onze verslagever
Middelburg - De toltunnel onder de Westerschelde zoals de
provincie Zeeland die wil is een financiële flop en niet aantrek
kelijk voor een particuliere financier. Om het project voor een
particulier als bijvoorbeeld het nutsbedrijf Deltan wel aantrek
kelijk te maken, moet er minimaal 150 miljoen gulden over
heidsgeld bij of moet het Rijk garant staan voor de te verwach
ten grote verliezen.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Er moet volgend
jaar al extra geld komen voor
meer agenten, meer gevange
niscellen en. versterking van
de rechterlijke macht.
De PvdA in de Tweede Kamer wil
daarvoor 100 miljoen gulden ge
bruiken uit een meevaller. De an
dere coalitiefracties, WD en
D66, steunen de PvdA.
De Kamer vindt de 50 miljoen die
het kabinet in de begroting voor
1995 heeft uitgetrokken, te wei
nig.
„De PvdA zou volgend jaar al
willen beginnen met de werving
en opleiding van 3000 agenten.
Daarnaast is er in de grote steden
dringende behoefte aan minstens
200 cellen voor met name drug
verslaafden die een ernstig ver
grijp hebben gepleegd," zei Pv-
dA-fractievoorzitter Wallage tij
dens de eerste ronde van de alge
mene politieke beschouwingen,
het debat over de begroting van
volgend jaar. D66-fractieleider
Wolffensperger viel Wallage bij:
„Het regeerakkoord was al een
gedwongen stap terug in vergelij
king met de verkiezingsprogram-
Meer veiligheid
Ook Bolkestein (WD) wil meer
geld voor politie en cellen, maar
hij kondigde slechts aan daar la
ter op terug te komen.
Het kabinet heeft in de Miljoe
nennota een bedrag van 100 mil
joen gereserveerd voor meer 'vei
ligheid op straat', maar pas wan
neer de economische groei het
toelaat. Oppositiepartij CDA wil
evenals de paarse coalitiefracties
meer aandacht voor veiligheid op
straat. Fractievoorzitter Heerma
wees op de belofte in de verkie
zingstijd om de criminaliteitsbe
strijding forser aan te pakken. De
regeringsfracties zijn positief
over de begroting, al hebben zij
kritiek op onderdelen. Zo willen
WD en D66 de bezuinigingen op
cultuur geheel schrappen.
Het CDA heeft op een aantal
punten forse kritiek. Zo vindt
fractievoorzitter Heerma de be
zuinigingen op de kinderbijslag
(420 miljoen) 'buitensporig'. Hij
wil die voor een deel (130 mil
joen) terugdraaien.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3
ADVERTENTIE
De tunnel heeft te hoge bouwkos
ten en een te laag rendement om
dat er te weinig auto's door zul
len rijden tegen een te laag tolta
rief.
Zo luidt samengevat de eindcon
clusie in het rapport van het in
ternationale adviesbureau Bab-
cock Browne, dat de haalbaar
heid van exploitatie van de WOV
door Deltan onderzocht.
Adviesbureau Berenschot deed er
ook een studie naar, maar vooral
de bevindingen van Babcock
Browne, een zeer befaamd bu
reau als het gaat om internatio
nale grote infrastructurele wer
ken, maken korte metten met de
'woy.
De conclusies, die gisteren al vol
op circuleerden bij de directie
Milieu en Waterstaat van de pro
vincie, doen denken aan de bewe
ringen van ingenieur Van Eeden
[uit Hulst, die altijd heeft be
weerd dat de tunnel in deze opzet
I onbetaalbaar zou zijn.
Dé gebruikers zouden ettelijke
tientallen guldens per overtocht
moeten betalen, rekende Van Ee
den voor. Hij werd nooit echt se
rieus genomen door de provincie.
De gevolgen van deze nieuwe be
vindingen zijn dat gedeputeerde
Hennekeij weer in Den Haag zal
moeten aankloppen voor meer
geld.
De vraag hierbij is ook hoe duur
de aanpassingen zijn die Borsele
wenst.
Hondervijftig miljoen gulden is
op zich niet zo'n hoog bedrag, be
keken op de totale investering
van 1,178 miljard gulden, maar
het werpt weer wel de vraag op of
'de provincie de exploitatie dan
uiteindelijk toch zelf zal moeten
doen. Indien het hele project nog
doorgaat.
Want het bedrag dat de provincie
zich bespaard had als Deltan wel
zou instappen, was 1,5 procent
(de btw) van de investering ge
weest: ofwel ruim 206 miljoen
gulden.
Als de meerprijs die nu voor de
tunnel moet worden betaald, in
de buurt van dat bedrag komt,
kan de provincie net zo goed zelf
de tunnel gaan exploiteren.
Een Albanese zwartwerker wordt door de politie van de Griekse
hoofdstad Athene hardhandig opgepakt. De afgelopen dagen heeft
Griekenland opnieuw ruim duizend illegale Albanezen de grens
overgezet, in reactie op de vervolging van de Griekse minderheid
in Albanië. foto prisma
Van onze verslaggever Gerard van den Broek
Athene - Het conflict tussen de buurlanden Albanië en Grie
kenland is deze week verder verscherpt met de invoering van
een visumplicht voor Grieken die naar Albanië willen. Tirana
stelde deze plicht in als antwoord op de grensblokkade van
Griekenland.
De Albanese president Salih Berisha prees tijdens een bezoek aan de
Griekse minderheid in Zuid-Albanië 'de tolerantie en het godsdiensti
ge en onderlinge begrip' tussen de twee volkeren die in deze streek 'zo
vreedzaam samenleven'. Op politiek niveau is er van die 'vrede' even
wel weinig te merken. Athene weigert elk gesprek met de Albanezen
over de massale deportaties van zwartwerkers, terwijl Tirana elk
Grieks aanbod tot hulp bij de cholera-epidemie van de hand wijst.
Sinds half augustus heeft Griekenland al ongeveer 60.000 Albanezen
uit het land gezet, nadat het deze economische vluchtelingen.jaren
lang had gedoogd.
ZIE OOK BINNEN/BUITENLAND - A2:
'Ik móet terugkomen, in Albanië is geen werk'
GRIEKEN
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:.
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 87.20
maand automatisch 29.05
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode
kwartaal automatisch84.70
bank/gironr
Plaats:
ruoiuuuB.naaia.
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan- S
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT
