.rwei
ON
ITT wil belangen in mediawereld
Afname economische
groei Latijns-Amerika
van©pstal
O
Transporteur Frans Maas
verwacht bescheiden winst
Chinese regering staat
machteloos tegen inflatie
4Jonge helden' beproeven ander bezorgsysteem
Machtsstrijd bij Belgische telefoonmaatschappij
6Geen monsterzalm in blik'
Lief zijn voor de klant
en vooral samenwerken
Ontslagen bij Megatronics
ECONOMIE
A7
ente breda
Concern denkt aankoop te betalen met verkoop van aantal financiële activiteiten
X 7QI
'DE STEM
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1994
dat nou per maand' jeJ
.1 verschijnt opnieuw hetl
I keuze 3 is een berekening tl
h annuïteitenhypotheek ol
Ji verschijnt een bedrag van
■uto per maand. Het
gerekend.
Iten, 22,50 gulden armer enl
I gaat de hoorn op de haak
lek is iets beter ingevoerd in|
lde huizenkoper en weet hol
bedrag is opgebouwd. Maarl
■er en gemeentegarantie zi,n I
Iniet duidelijk. Het is di^I
pntact op te nemen met del
Ie kan in een - notabene gra.|
^getwijfeld meer informatie!
Ir de persoonlijke situatie.
is niets voor de leek. Het iS|
1st voor de koper die precies!
lil. Het is dan wel verstandig!
latie bij de hand te hebben f
llefoonkosten.
dt te koop aan een te res
hie voormalige boerderij
kapschuur en prieel met
fegen in de landgoederen-
ien, aan de Burgstsedreef
|ikbaar via de Westerhage-
oelaar en Zilvermeeuw.
n de kapschuur staan op
[jst, hiervoor geldt een res-
:aal Staat als ensemble op
oumentenlijst en dient als
lijven. Het complex dient
'oor één gezin.
It bij inschrijving. Gegadig-
]>ktober 1994 schriftelijk en
kenbaar te maken door
formulieren, die bezorgd
lotaris Mr. P. Mannaerts te
porwaarden en inschrijffor-
jbaar tijdens de bezichti-
Idag 13 en 20 september
17.30 uur. De gemeente
uitdrukkelijk de gunning
geschieden aan de hand
solvabiliteit van de kandi-
dient minimaal 275.000.-
I kosten van de restauratie-
lingverbetering, worden in-
1 400.000.-.
|erkrijgbaar bij het bureau
enst ROEZ gemeente Bre-
1076-293635.
Westersingel 4
4611 HV Bergen op Zoom
fJgjjj Telefoon 01640-42350
mêbSI
Vastgoedmanagement BV
Willemstraat 1-15
4811 AH Breda
Telefoon 076 - 255111
lende hoofdtypen, o.a. met een
iet open keuken, twee of drie
tuin en/of balkon, een badkamer
iche en vaste wastafel, een
iste woningen, een separate
In dit souterrain zijn tevens de
erd.
aantal penthouses gerealiseerd,
n leuke architectuur, zijn luxe
n schitterend uitzicht over het
se Plaat.
nplaats
New York (anp) - Het Amerikaanse conglo
meraat ITT is van plan een deel van zijn
activiteiten in de financiële dienstverlening te
verkopen. Met de drie a vier miljard dollar
die dat moet opleveren, wil het concern
belangen verwerven in de media- en amuse
mentsindustrie.
Dat melden de gezaghebbende kranten Financial
Times en The Wall Street Journal gisteren.
Volgens de twee dagbladen, die zich beroepen op
ingewijden, is ITT onder meer geïnteresseerd in
overneming van het Amerikaanse tv-station NBC
van General Electric. NBC mag zich ook verheu
gen in de belangstelling van Time Warner, het
grootste mediaconcern ter wereld.
Verder is er interesse van Walt Disney en Turner
Broadcasting. Tot het laatste bedrijf, eigendom
van mediamagnaat Ted Turner, behoort de zender
CNN. Walt Disney zou een bod hebben uitgebracht
van vijf miljard dollar.
ITT heeft naar verluidt partners benaderd voor een
overneming van NBC. Daartoe behoort Dow Jones
Co, de uitgever van The Wall Street Journal. Het
is denkbaar dat ITT een aankoop van het tv-sta
tion gedeeltelijk betaalt met de overdracht van
financiële activiteiten aan General Electric, dat
zelf in deze sector aanzienlijke belangen via de
dochteronderneming GE Capital heeft.
ITT, dat vroeger vooral werkzaam was in de
telecommunicatie, zal een deel van de belangen in
de financiële dienstverlening behouden. Daartoe
behoort de verzekeraar Hartford. De overige acti
viteiten betreffen onder meer auto-onderdelen en
hotels. Het concern bezit de Sheraton-hotels en is
bezig met overneming van de Italiaanse Ciga-ke-
ten. In Nederland is het eigenaar van de Gouden
Gids en de verzekeraar Zwolsche Algemeene.
ITT kocht eind vorige maand samen met het'
bedrijf Cablevision voor 1,1 miljard dollar het
stadion Madison Square Garden in New York,
twee sportclubs in die stad en een regionaal
kabeltelevisiebedrijf. Het ging om bezittingen van
de filmmaatschappij Paramount. Deze werd eerder
dit jaar na een spectaculair overnemingsgevecht
eigendom van de kabeltelevisiegigant Viacom voor
maar liefst 9,7 miljard dollar.
Venlo (anp) - Het expeditie- en transportbedrijf Frans Maas
heeft in het eerste halfjaar van 1994 een nettowinst van 5,1
miljoen geboekt vergeleken met 3,5 miljoen in de eerste helft
van 1993. Het bedrijfsresultaat steeg van 11,6 tot 13,9
miljoen en de winst per aandeel groeide van 0,69 tot 1,01.
Ondanks de slechte gang van
zaken in de expeditiesector in
Duitsland verwacht het bestuur
dat het bedrijfsresultaat over het
tweede halfjaar ten opzichte van
vorig jaar zal verbeteren. Voor
geheel 1994 wordt een 'beschei
den' nettowinst verwacht.
De gang van zaken weerspiegelt
geheel de verwachtingen die het
bestuur eerder heeft uitgespro
ken. In de tweede helft van 1994
was het bedrijfsresultaat 4,6
miljoen en hoewel enige stijging
in de tweede jaarhelft mogelijk
wordt geacht zal de nettowinst
toch niet erg veel hoger dan die
van het eerste halfjaar uitkomen.
Wat dat betreft blijft 1994 een
moeilijk jaar, aldus bestuurslid
C. Mes in een toelichting.
Het hele jaar zal dus positief
worden afgesloten en dat is al
heel wat beter dan 1993 toen de
vervoerder zelfs 2,7 miljoen in
het rood kwam te staan. Maar
vergeleken met de grote winsten
in 1991 en 1992 35,5 en 36,5
miljoen) zal de uitslag van 1994
nog maar een peuleschil zijn.
Mes erkent dit ook ruiterlijk.
„We hebben eerder gewaar
schuwd voor te groot optimisme,
maar ik blijf ervan overtuigd dat
1995 en 1996 belangrijk beter
zullen worden."
In Engeland, België, Zuid-Euro
pa en Oostenrijk verbeterde de
omzet van Network Services en
werd tevens een hoger winstni
veau bereikt. In Nederland en
Zwitserland zakte de omzet,
maar steeg de winst. In Duits
land hield de-al in 1993 gesigna
leerde prijsdruk aan en was
sprake van een verdere daling
van omzet en marge, wat uitliep
op een toeneming van het ver
lies. In totaal nam het bedrijfsre
sultaat van deze sector echter
licht toe.
Omzet en resultaat van de logis
tieke diensten verbeterden op
grond van een positieve volume
ontwikkeling. In het afgelopen
voorjaar is overeenstemming be
reikt met een nieuwe opdracht
gever over een project in Portu
gal. Dit project zal echter pas in
1995 bijdragen aan omzet en
resultaat van de sector. Het gaat
om verzorging van de logistiek
voor de bestelwagenfabriek die
Ford en Volkswagen onder de
naam Auto Europa in Portugal
bouwen. De eerste auto's moeten
begin volgend jaar van de band
rollen. Het contract loopt tot en
met 1999. Frans Maas trekt hier
voor 150 mensen aan.
De sector die zich concentreert
op transport van confectie en
textiel kon nog niet helemaal
profiteren van een inmiddels af
geronde ingrijpende reorganisa
tie. De omzet daalde omdat een
aantal activiteiten werd afgesto
ten.
Santiago (rtr/anp) - De economische groei in Latijns-Amerika
zal iets afnemen van 3,4 procent in 1993 tot 3,2 procent dit
jaar, waarbij er aanzienlijke verschillen zullen zijn tussen de
afzonderlijke landen.
Het handelstekort van de regio
gaat voor het derde achtereen
volgende jaar omhoog en de in
flatie zal afnemen. Dat staat in
het jaarlijkse rapport van de
Economische Commissie voor
Latijns-Amerika en het Cari-
bisch Gebied van de Verenigde
Naties (ECLAC).
De sterkste economische groei
aal zich dit jaar voordoen in
Peru en Argentinië, landen die in
he jaren tachtig een flinke inzin
king doormaakten. Peru kan re
kenen op 8 procent en Argenti
nië op 6 a 7 procent. Bolivia,
Chili, Colombia en Costa Rica
kullen het met 4 a 5 procent ook
goed doen, maar in Venezuela,
Haïti en Honduras zal het bruto
binnenlands produkt afnemen.
Venezuela, dat kampt met een
ernstige crisis in de financiële
sector, zal met 4,5 procent ach
teruit gaan. De ECLAC tekent
hierbij aan datVenezuela het
ënige land in Latijns-Amerika is
«at de rol van de overheid in de
Monomie niet heeft terugge
drongen.
Mexico zal de groei zien aan
trekken van 0,4 tot 2 procent. De
ClAC geeft geen exact cijfer
voor Brazilië, het grootste land
in de regio. Wel staat vast dat de
groei daar zal afnemen door be
zuinigingsmaatregelen en door
de onzekerheid over het resul
taat van de presidentsverkiezin
gen van 3 oktober. De Brazili
aanse economie groeide in de
eerste helft van dit jaar met 4
procent op jaarbasis, in vergelij
king met 5 procent in dezelfde
periode van 1993.
Op het gebied van de inflatie is
Brazilië onbetwist koploper. De
prijzen stijgen er maandelijks
met zo'n 50 procent. De overige
landen in Latijns-Amerika doen
het heel wat beter. De ECLAC
verwacht dat de gemiddelde in
flatie in de regio, exclusief Bra
zilië, afneemt van 19 procent in
1993 tot 16 procent dit jaar. In
Argentinië, Bolivia, El Salvador,
Mexico en Panama zal de geld
ontwaarding dit jaar minder dan
10 procent bedragen.
Het gezamenlijke tekort op de
handelsbalans van Latijns-Ame
rika loopt dit jaar verder op van
15 miljard dollar tot 21 miljard
dollar. De export groeit welis
waar flink met 9 procent, maar
de import zal toenemen met 12
procent.
'i
Peking (krf/dpa) - De pogingen van de regering van China om
"e inflatie in te dammen en daardoor sociale onrust te
■°orkomen, blijven vooralsnog vruchteloos.
|a augustus waren de consumen
tenprijzen maar liefst 25,8 pro
ffit hoger dan een jaar eerder,
vri j 1 det Persbureau Xinhua
jUg Éjemeld Xinhua noemde
inflatie 'het meest prominente
Probleem' van het land.
Ontevredenheid
J|j'de 35 grootste
/>l.~ giuutsie steden van
I a„ina wa,ren de prijzen in au-
Ln j 27,1 Procent hoger
n m dezelfde maand van 1993.
is het hoogste percentage in
gein aa.r In 1989 droe§ de forse
I Sn waardi"g in belangrijke
iwtot grote ontevreden-
onder de bevolking, die uit-
P op een protestbeweging die
juin yan dat jaar bloedig werd
fergeslagen. 5
FOTO ANP
In Zeeland experimenteren krantenbezorgers met het rondbrengen van zes krantentitels tegelijk.
Bezorgers brengen verschillende kranten tegelijk rond
Rotterdam (anp) - Een
krantenbezorger beleeft de
spannendste avonturen. Ma
noeuvrerend in het spitsuur
loodst hij zijn volbepakte
fiets langs gevaarlijke hon
den en diep uitgesneden de
colletés. Zonder jonge hel
den kunnen hoofdredacteu
ren hun commentaren even
goed tot de scheerspiegel
richten, bleek de afgelopen
twee jaar' uit tv-commer-
cials.
De nieuwe campagne van de
Nederlandse Dagblad Pers
(NDP) relativeert op haar beurt
de heldenmoed van onze Hol
landse bezorgers. In turbotaal
heet het bezorgen van de krant
cool, of strak. Dagelijks even
voor achten verschijnen zes be
kende Nederlanders in een
commercial en werpen hun
sterstatus in de strijd. Maar ja,
daar raak je als nuchtere scho
lier anno 1994 dus niet van
onder de indruk. Aan het eind
van elk filmpje werpt de bezor
ger het predikaat 'heldhaftig'
dan ook met ontwapenende hu
mor van zich af. 'Koud? Seks
met een ijsbeer is pas koud!' Of
'Eng? Je tante in bikini is pas
eng!' De NDP lanceert haar
nieuwe commercial in de Week
van de Krantenbezorger (19-25
september) op RTL-4.
Uniek
Volgens een opgave van de
NDP telt Nederland zo'n vijf
tigduizend bezorgers. Het me
rendeel valt in de leeftijdsgroep
vijftien tot achttien jaar, hoe
wel nog altijd legio oudere Ne
derlanders dagelijks hun wijk
lopen. In Nederland worden ge
middeld 4,7 miljoen kranten
per dag afgezet. Het bezor
gingssysteem is vrij uniek; in de
meeste landen koop je je krant
je bij de kiosk.
Vorig jaar legde de Provinciale
Zeeuwse Courant (PZC) de
kiem voor een ingrijpende ver
nieuwing van de krantendistri
butie. Bezorgers brengen daar
's ochtends zes en 's middags
twee verschillende kranten van
de Dagbladunie en de Perscom
binatie rond. Uitgevers door
braken daarmee het taboe dat
zij hun abonneebestand als be
drijfsgeheim beschouwen. Te
genover dat risico - de concur
rent kent je lezers - staat het
voordeel dat het eigen, regiona
le distributie-apparaat over
boord gegooid kan worden.
De concurrenten Dagbladunie
en Perscombinatie mogen el
kaar in Zeeland hebben gevon
den, grote broer de Telegraaf
voelt niets voor het experiment.
„Wij houden vast aan ons eigen
netwerk," benadrukt adjunct
directeur H. Kopmels. „Wij ko
men overal, zelfs op de meest
afgelegen adressen in Neder
land. Samenwerking in de be
zorging is vooral interressant
voor kleine kranten. Het kan
hooguit voorkomen dat wij te
gelijk met één andere titel wor
den bezorgd. Anders is het risi
co op distributiefouten te
groot."
De Dagbladunie daarentegen
investeert miljoenen in de over
tuiging dat Nederland ooit
dient te beschikken over een
landelijk distributienetwerk
voor, indien mogelijk, alle
kranten tezamen. „Professiona
lisering van de bezorging staat
bij ons voorop," zegt adjunct
directeur J. de Haan. „Ons
nieuwe computersysteem biedt
de mogelijkheid een landelijk
netwerk voor meer kranten te
gelijk van de grond te tillen,
waarbij alle partners van het
zelfde programma gebruik ma
ken. Over twee jaar willen wij
in staat zijn de bezorging van
al onze kranten en uitgaven via
dit systeem te regelen."
De VNU-dagbladengroep, waar
De Stem bij hoort, zal de eerst
volgende jaren in elk geval niet
beginnen met een gekoppelde
distributie. J. Gerits (directeur
van het Dagblad van Noord-
Limburg) onderzoekt namens
VNU de mogelijkheden. „De
kranten die VNU uitbrengt zijn
allemaal vrij lokaal georiën
teerd, dus kennen zij beperkte
distributie-afstanden. Daarom
is het maar de vraag of het voor
ons voordelen oplevert," aldug
Gerits. Omdat het systeem be
zorgers uitspaart, erkent hij
wel het nut ervan. „Het wordt
nu eenmaal steeds moeilijker
bezorgers aan te trekken."
beert al een jaar de inflatie terug
te dringen.
dnummer 170, 4800 VB Breda
'e Chinese
evvust van de
regering is zich goed
gevaren en pro-
Premier Li Peng verklaarde vo
rige week nog dat dit voorlopig
de eerste prioriteit blijft. Het
officiële streven voor dit jaar is
een inflatie van minder dan 10
procent, maar dat is volstrekt
onhaalbaar.
De forse prijsstijgingen zijn ge
deeltelijk te wijten aan een ver
mindering van de landbouwpro-
duktie door overstromingen en
droogte. Maar de belangrijkste
oorzaak is de oververhitting van
de economie. Gisteren werd be
kend dat de industriële produk-
tie in augustus 17,6 procent gro
ter was dan in augustus 1993. In
de eerste helft van dit jaar groei
de de totale economie met 11,6
procent. De doelstelling van de
regering was 9 procent.
Van onze correspondent Bert Schampers
Brussel - De lange wachttijden voor een
telefoonaansluiting zijn verleden tijd, de
huisstijl is modern en de ambtenaren
hebben eindelijk begrepen wat dienst
verlening betekent. Tot zover is bij de
Belgische telefoonmaatschappij Belga
com alles in orde. Maar aan de top
woedt daarentegen een machtsstrijd, die
het nieuwe imago van het autonome
overheidsbedrijf geen goed doet.
Belgacom is de nieuwe naam voor RTT.
Terwijl de RTT stond voor een slecht func
tionerend overheidsbedrijf met tergend
traag werkende ambtenaren, bureaucratie
en politieke belangen, moet Belgacom juist
doorgaan voor een dynamisch bedrijf dat
zich gaandeweg ontwikkelt tot een gepriva
tiseerde onderneming en de concurrentie
aangaat met andere kapers op de Europese
telecommunicatiemarkt.
Het succes van Belgacom is voor een deel te
danken aan Bessel Kok. De tot Belg genatu
raliseerde Nederlander werd in 1991 aange
trokken om de oude vastgeroeste RTT om te
bouwen tot een autonoom overheidsbedrijf
naar het voorbeeld van PTT Telecom.
Schaakgrootmeester Bessel Kok heeft de
RTT met succes omgetoverd tot een modern
telecommunicatiebedrijf, dat geleerd heeft
klantgericht te werken. Belgacom stortte
zich ook op het mobiele telefoonverkeer. Het
uiterst moderne autotelefoonnet GSM was in
België ruim zes maanden eerder in gebruik
dan in Nederland. Maar juist daar schijnt
manager Kok zich een beetje vergaloppeerd
te hebben, beweren nu zijn tegenstanders in
de Belgacom-top.
Voor de uitbouw van het GSM-net sloot
Belgacom vorig jaar een samenwerkingsak
koord met de Amerikaanse groep Pactel.
Omdat het mobilofoonnet binnen een half
jaar operationeel moest zijn, werd de stroeve
RTT-traditie overboord gegooid. „We zijn er
als cowboys ingevlogen," erkende Bessel
Kok.
Maar zijn raad van commissarissen ontdekte
dat niet alles volgens de regels is verlopen.
Er werd gewerkt met vage afspraken, zonder
duidelijke contracten. De ingeschakelde con
sultants, vroegere zakenvrienden van Kok,
werden royaal vergoed.
Een intern bedrijfsonderzoek heeft de onre
gelmatigheden aan het licht gebracht en
Koks tegenstanders hebben de vuile was nu
buiten gehangen. Bessel Kok lijkt niet alleen
het slachtoffer te worden van zijn eigen
fouten en opportunisme, maar veel meer van
een Belgisch conflict tussen Vlamingen en
Walen en hun respectievelijke politieke en
zakelijke belangen.
De andere hoofdrolspeler waarover de pers
dezer dagen zo uitvoerig bericht is de Fran
stalige Benoit Remich. De jonge, ambitieuze
christendemocraat komt van het kabinet van
de minister van Economische Zaken Wathe-
let en is nu voorzitter van de achttien leden
tellende raad van bestuur van Belgacom,
vergelijkbaar met een raad van commissaris
sen.
In de Vlaamse media wordt gesuggereerd dat
Remich bewust bezwarende informatie over
de Kok heeft laten lekken, onder meer via
bevriende journalisten van Franstalige kran
ten.
Duidelijk is dat het bij Belgacom met alleen
gaat om een persoonlijke machtsstrijd of het
cultuurverschil tussen een Nederlander en
een Franstalige Belg, maar dat het vooral
gaat om politieke en industriële belangen in
verband met de toekomst van het overheids
bedrijf. Wie immers het beleid bepaalt bij
Belgacom kan invloed uitoefenen op de
keuze van de partners met wie de te privati
seren telefoonmaatschappij in zee wil gaan.
Zo zou de Generale Maatschappij, de Bel
gisch-Franse holding, veel belangstelling
hebben voor telecommunicatie en graag
nauw samenwerken met Belgacom. Bessel
Kok ziet veel in samenwerking met British
Telecom, maar anderen, zoals Remich, voe
len meer voor een Franse partner.
Belgacom mag dan uiterlijk een modern
bedrijf lijken, straks gehuisvest in twee
nieuwe kantoortorens met spiegelglas aan de
Jacqmainlaan, de telefoonmaatschappij is
echter nog altijd een overheidsbedrijf, waar
net als vroeger alle politieke partijen een
vinger in de pap hebben.
Hoe de strijd wordt beslecht en of topman
Kok het veld moet ruimen, zal snel blijken.
Federaal minister van Overheidsbedrijven
Di Rupo gaat proberen directie en voorzitter
van de raad ven bestuur met elkaar te
verzoenen. Een bijzonder moeilijke op
dracht, menen waarnemers.
Van onze verslaggever
Wageningen - De 'monsterzalm' die door Canadese onderzoe
kers is gekweekt, komt waarschijnlijk niet in de handel. De
commerciële kwekers van zalm en forel hechten sterk aan het
imago van een schoon produkt. Zij willen vermoedelijk geen
kopersstaking riskeren tegen blikjes 'transgene' zalm.
Die stellige verwachting heeft dr. J. Komen, die verbonden is aan de
vakgroep visteelt en visserij van de Landbouwuniversiteit Wagenin
gen. Komen hoorde in juni tijdens een congres in Canada al over het
experiment, dat beschreven staat in het donderdag verschenen
wetenschappelijk tijdschrift Nature. Zoals gemeld hebben onderzoe
kers in Vancouver, Seattle en Singapore door erfelijke verandering
zalmen gekweekt die gemiddeld elf maal zo zwaar worden als hun
normale leeftijdgenoten. De grootste vis in het onderzoek was 37
maal zo zwaar.
De suggestie van monsterlijk grote zalmen is verkeerd, aldus Komen.
De onderzoekers hebben aangetoond dat de vissen veel sneller
groeien als ze na de bevruchting ingespoten zijn met erfelijk
materiaal uit een verwante zalmsoort dat de produktie van groeihor
moon bevordert. De transgene vissen bereiken hun marktgewicht
van ongeveer vier kilo als hun natuurlijke soortgenoten nog maar
twintig centimeter groot zijn.
De Canadese zalm is een ondersoort van de Pacifische zalm. De vis
gaat hoofdzakelijk in blikjes. Het Canadese onderzoek heeft vooral
wetenschappelijke betekenis, aldus Komen. „Er gaat bij zo'n experi
ment ook wel eens wat mis. Sommige zalmen worden krom
bijvoorbeeld."
Door Cees Manders
Tilburg - Albert Heijn opent deze herfst een supermarkt
van Albert Heijn in Kaatsheuvel. De opwinding daarover
bij de plaatselijke detailhandel is groot. De Aldi's en de
Jac Hermans-en zullen zich tegen dat Zaandamse' mid-
denstandsgeweld nog wel teweer weten te stellen. Maar de
ambachtelijke bakker, de slager, de kruidenier
Hun 'geheime' wapen is de
mogelijkheid die vooral zij
hebben om met hun klanten
een speciale relatie op te bou
wen, iets wat grotere bedrij
ven moeilijker afgaat. En bo
vendien moeten de kleintjes
zoveel mogelijk met lot- en
soortgenoten gaan samenwer
ken.
Dit overlevensrecept komt van
dr Will Reijnders (uit Kaats
heuvel), expert op het terrein
van de detailhandel en nu do
cent marketing aan de KUB.
Hij promoveerde onlangs aan
de Tilburgse Universiteit op
een studie naar het nut van
samenwerkingsverbanden in
de detailhandel ('Prestaties en
netwerken in de detailhandel',
uitgegeven door Stenfert
Kroese, Leiden).
Reijnders is ervan overtuigd
dat die kleine detailhandel
nog wel degelijk toekomst
heeft en zich zeker niet bij
voorbaat gewonnen mag geven
in de strijd met het grootwin
kelbedrijf. Maar dan zal die
kleine zelfstandige wel alle
zeilen moeten bijzetten. Met
name in de sfeer van de relatie
en communicatie met de klant.
Klantvriendelijkheid is het
sleutelwoord, maar dan wel
een klantvriendelijkheid die
veel verder gaat dan een
'goede morgen' en 'goede mid
dag' op zijn tijd. „Op dat punt
moet de detaillist heel innova
tief te werk gaan en telkens
weer nieuwe dingen bedenken
om het de klant naar de zin te
maken. Bestellingen opnemen
en thuisbezorgen, dat soort
dingen. Hij moet zich open
stellen voor de opmerkingen,
klachten en wensen van de
klant, aanvoelen wat hij wil,
een hechte relatie met hem of
haar opbouwen. Albert Heijn
weet dat die klantenrelatie
zijn zwakke plek is en be
steedt daar daarom de laatste
tijd veel geld aan. Maar de
kleine zelfstandige kan op dat
terrein veel sneller en flexibë-
ler opereren en heeft dus een
voorsprong. Die moet hij kost
wat kost behouden."
Bijzondere band
Reijnders stuitte bij zijn pro-
motie-onderzoek (dat overi
gens alleen betrekking heeft
op de herenbovenkledingb-
ranche) op een opmerkelijk
voorbeeld van innovatieve
klantvriendelijkheid. „In een
Zeeuws dorp zit een heren-bo-
venkledingdetaillist die een
wel heel bijzondere band met
zijn klantenkring heeft ont
wikkeld. Hij heeft als hobby
computers. Mannen die ooit
bij hem gekocht hebben heeft
hij allemaal in zijn computer
opgeslagen, met adres, ge
boortedatum, smaken en ma
ten, uiteraard met hun goed
vinden. Hij weet nu hun ver
jaardagen; als er een bepaalde
collectie binnenkomt, kan hij
in zijn computer lezen bij wel
ke klant die het meest in de
smaak valt; hij kent hun ma
ten, zodat hij daar bij de in
koop rekening mee kan hou
den; hij weet ook wanneer
welke klant aan vernieuwing
van zijn garderobe toe is. Als
het zover is geeft de computer,
een seintje. En natuurlijk krij
gen zijn klanten op hun ver
jaardag een gelukwens. Deze
detaillist heeft een enorme
klantenkring opgebouwd, tot
ver buiten zijn woonplaats."
Maar hoe inventief de detail
list ook is in het bedenken van
nieuwe manieren om de klant
te 'strikken', hij staat altijd
sterker in zijn schoenen als hij
zich aansluit bij een samen
werkingsverband van collega
detaillisten, bondgenoten in
de strijd tegen AH, C&A, V&D
en al die andere grootbedrij
ven in de detailhandel.
Reijnders heeft voor zijn on
derzoek 451 herenbovenkle-
dingdetaillisten (van de in het
totaal 1950) geïnterviewd. 234
van hen waren aangesloten bij
een samenwerkingsverband,
de rest deed 'het' helemaal
alleen. De samenwerkende on
dernemer maakte gemiddeld
een omzet van ƒ1.059.373, te
gen de onafhankelijke, niet sa
menwerkende detaillist:
ƒ762.000
„Het loont dus dat samenwer
ken. Maar een samenwer
kingsverband kost natuurlijk
ook geld, want het doet veel
voor de leden: gezamenlijke
reclame, gezamenlijke inkoop,
gezamenlijke automatiserings
projecten en het biedt een heel
dienstenpakket. Maar al met
al is samenwerken toch voor
deliger. Samenwerkende de
taillisten zijn ook professione
ler en hebben een actievere
marktbenadering dan de zelf
standigen."
De herenbovenkledingbranche
is vqlgens Reijnders een dyna
mische bedrijfstak waar on
danks de macht van de grote
ketens voor de kleine detaillist
nog best een heel aardige bo
terham is te verdienen. „Maar
hij moet dan wel over een
bedrijf met voldoende omvang
en een sterke positie op de
lokale markt (een 'niche') be
schikken. Is dat niet het geval
dan kan hij alleen overleven in
een samenwerkingsverband.
De detaillist is solist van natu
re en bijzonder gesteld op zijn
onafhankelijkheid en persoon
lijke vrijheid, maar hij moet
verder kijken dan zijn winkel
tje. Het grootwinkelbedrijf dat
in werkelijk alle marktseg
menten penetreert ligt op de
loer.
Hoe groot de dreiging van het
grootwinkelbedrijf in de he
renbovenkledingbranche is
blijkt uit zijn groei van zijn
marktaandeel van 37 procent
in 1984 tot 45 procent in 1991.
Dordrecht (anp) - Philips heeft 82 werknemers van de Dordtse
vestiging Philips Megatronics ontslag aangezegd. Dat heeft de
Industriebond FNV in Dordrecht meegedeeld. Er blijven na de
sanering 235 mensen werkzaam.
De Dordtse vestiging werd in november vorig jaar met sluiting
bedreigd. Werknemers kondigden toen een 24-uursstaking af en
ketenden zich vast aan de machines. De acties brachten bonden en
directie rond de tafel, wat tot een saneringsplan leidde. In juni van
dit jaar bereikten de partijen hierover een akkoord. De werkgelegen
heid in Dordrecht lijkt volgens de FNV voor twee jaar te zijn
gegarandeerd.
R. van den Bergh van de Industriebond FNV is tevreden met het
bereikte resultaat. „Het is hard voor de mensen die weg moeten,
maar ze weten nu wel waar ze aan toe zijn. We zullen ons inspannen
om hen naar nieuw werk te begeleiden. Daar is ook tijd voor, de
eerste vertrekt pas in mei."
Philips Dordrecht produceert motoren voor video-recorders, com
pactdisc-spelers en harddiscs.
