'Elmo draaide bijna altijd winst' Philips verkocht in jaren vijftig met opzet slechte tl-buizen ZEEUWSCH-VLAANDEREN MULTICOPV Oudste Fokker-werknemer Cees de Wit weg als directeur OPENINGSCONCERT 6Slapende schoonheid' wakker gekust Commercials moeten weer 'back to basics9 Samenwerking havens Rotterdam en Vlissingen GEZOCHT ONDERNEMERS MET AMBITIE jaar hoger problemen het interieur TE KOOP uis of villa en grond. DE STEM ECONOMIE A6 'Ik ben 'n antieke manager, geen Nijenrode-vent' 'Toegegeven: de Duitsers zijn opener dan wij' FESTIVAL VAN HET BRABANTS ORKEST MEMBER 1994 X 63 terschilder uit zijn hol ai e als ze de winterschiU» vijftig naar 75 gulden pet men, moet de schilderon et gaat niet alleen om ehangen. rt 1995. De winterschilder december tot 9 januari ijgbaar bij het schildersbe' nbezitters GreenCard kun- inwacht. Greencard maakt onderd hoveniers. Zijn de en, dan komt een hovenier roep doen op het advies de emen met zelf oplossen, dan an. Niet-leden betalen'voor De consument heeft ruim twee maanden meer dan en van tuinbezitters Het 21621. sitekaartje van de bewoner aak bewondering. Met een n prettig leefbare ruimte te kman in te schakelen, maar t, organiseert het Instituut ren cursussen voor mensen en steken. Ook dit seizoen rogramma. Daarin worden ring, verlichting, keuken en nis overdragen, duurt vier gen 169 gulden. Geïnteres- en bij het Instituut, voor er 11104, 1000 PD in Am- 2000 m2 eer rustig (Stoktsebaan er goed onderhouden, li- slaapkamers, badkamer, htige tuin met verlichting. 1.000.000 Bfrs. uur 014-612818. w eigen grond, meer dan u beschikbaar. Uitstekende jd. rijzen vanaf 130.000.- in voor meer informatie IS NL Iderweg 4, oordrecht. grond in bezit optie de prijsklasse: Afmeting 300 cm. Inclusief oanrechtblod, ÜchHijste kraan en alle apparatuur. S3, tel. 010-4333318 S7 (Winkelp. Mijnders 05 ^24047 120 (Winkelp. Mijnders 4 ionboulevard Te Boekhorst, 360-42124. ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1994 Amsterdam (anp) - Philips heeft in de jaren vijftig tl-buizen op de markt gebracht die zo waren ge maakt dat ze snel kapot gingen. Daardoor moest de consument meer lampen kopen en werd de kas van Philips gespekt. De technici van Philips konden tl-bui zen produceren die 10.000 uur brand den. De verkoopafdeling was gewend aan gloeilampen die het 1.500 uur deden en dat eisten ze ook van de tl-lampen. Het onderzoeksteam in het NatLab, het prestigieuze laboratorium van Philips, zwichtte knarsetandend voor „de arrogantie van de koopman", aldus voormalig NatLab-directeur H. Casimir. Casimir is aan het woord in het proef schrift van L. Molenaar, die gisteren promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. Het proefschrift behan delt de geschiedenis van het Verbond van Wetenschappelijke Onderzoekers. De levensduur van tl-buizen is afhan kelijk van de gebruikte kathode. Nat Lab construeerde de kathodes zodanig dat ze het voortijdig begaven, schrijft Molenaar. „Toen echter een concurrent met tl-buizen van veel langere levens duur kwam, werd de leiding van het NatLab de mantel uitgeveegd door de concernleiding." De Philips-bazen vonden dat de onderzoekers niet had den mogen toegeven aan de verkopers. Een inhaalslag leidde ertoe dat Philips de levensduur van de tl-buizen van het Amerikaanse Sylvania alsnog overtrof. Het feit dat een lange levensduur van lampen leidt tot een kleinere afzet hield Philips al bezig in de jaren twintig. Philips sprak toen met andere lampenfabrikanten af om de levens duur van gloeilampen vast te stellen op 1.000 uur. Volgens Casimir was er met die'afspraak echter niets aan de hand. Er was een optimum bereikt tussen lichtsterkte, levensduur en elektrici teitsrekening. Een woordvoerder van Philips heeft geen commentaar op de kwestie. „Het is al zo lang geleden." Hij wijst erop dat de levensduur van een lamp sub jectief is. „Is een lamp pas kapot als zij het niet meer doet of als je er een zaklamp bij aan moet doen als zij brandt?" Van onze verslaggever Willem Reijn Woensdrecht - Fokker laat dochter Elmo op Woensd recht goed verzorgd ach ter. In contracten is Elmo de exclusieve toelevering voor het huidige program ma van de Fokker 100-familie en de Fokker 50 vastgelegd. Eenzelfde betrokkenheid is verze kerd bij de nieuwe genera tie Fokkers die na de eeuwwisseling het lucht ruim moet kiezen. Verder zijn vaste orders binnen voor de modificatie van Awacs- verkenningsvliegtuigen van het Amerikaanse leger en de midli- fe-update van de F16. Als de algemene verwachting uitkomt dat de vliegtuigmarkt in 1996 weer opleeft, ziet de toekomst voor het verzelfstandigde Fok ker Elmo BV er gezond uit. Dat stelt Cees de Wit, directeur van Fokker Elmo BV in Woensd recht, in een interview aan de vooravond van zijn afscheid van het bedrijf. Op 16 september neemt Gerard van Beek zijn taak over. Sinds 1 september is Elmo, waar 450 werknemers kabelbomen voor het Fokker-programma produceren, zelfstandig. Op ter mijn zullen naast Fokker nieuwe aandeelhouders binnentreden, maar de vliegtuigbouwer be houdt een meerderheidsbelang van zestig procent. Cees de Wit is recht-door-zee. Een techneut, die druipt van de zelfspot. „Van vliegtuigen heb ik geen zak verstand," zegt hij hal verwege het gesprek. Als het wit is, is het geen grijs. En als het zwart is, ook niet. Hij is patriar chaal, informeel, dictatoriaal, beminnelijk. Altijd mens, met hebbelijkheden en onhebbelijk heden. Nooit gemaakt, niet be last met de doorzichtige trucjes van de verplichte management- cursusjes, die de gemiddelde Ne derlandse ondernemer hebben gedegradeerd tot een voorgepro grammeerde, grijze, risico-mij dende filiaalhouder. ..Ik ben een antieke manager, geen Nijenrode-vent. Maar ik heb bijna al die 33 jaar dat ik hier de leiding heb, winst ge maakt. Dat moeten die anderen nog maar eens bewijzen." Met zijn 64 jaar is Cees de Wit de oudste werknemer van Fok ker. Veertig jaar terug kwam hij naar Woensdrecht bij het toen malige Aviolanda. Alle andere ouderen verlieten het bedrijf bij een van de drie scherpe reorga nisaties, die het door een zware recessie geteisterde Fokker moest doorvoeren. Hij had nog best het laatste jaar willen vol maken, maar het was wat moei lijk te blijven zitten als daardoor een ander op straat komt te staan. Als oudere was hij één van de Fokker-ianen die de overname Cees de Wit, directeur van Fokker Elmo BV: 'Van vliegtuigen heb ik geen zak verstand'. door Dasa met scepsis bekeken. Door de oorlog, geeft hij toe. „En vergeet niet dat wij de eer dere VFW-ellende (de mislukte fusie met de huidige Dasa-doch- ter VFW uit Hamburg, wr) heb ben meegemaakt." De overname door Dasa noemt hij 'nu onvermijdelijk. Over de cultuurhistorische tegenstellin gen met de Duitsers is hij, bij uitzondering, voorzichtig. „Mij valt het mee. De Duitsers zijn, eerlijk gezegd, opener dan wij. Wij zijn daar op bezoek geweest. Ze laten alles zien. Wij tonen hun alleen waar ze om vragen." Ook de laatste dagen die hem tot 16 september resten, zit hij 's ochtends om half zeven op de zaak. „'Je bent gek', zegt mijn vrouw." Ze heeft gelijk, weet De Wit, hij spreekt haar niet tegen, maar kan niet anders. Want hij heeft nog geen moment stilge staan bij de vraag wat hij na de zestiende moet gaan doen. Hij rondt zijn veertig jaar op Woensdrecht af met de verzelf standiging van Fokker Elmo BV. Een onvermijdelijk proces, want vliegtuigfabrikanten gaan hun produktieproces volledig nieuw inrichten en spiegelen zich daar bij aan de auto-industrie. De vliegtuigbouwer houdt zich be zig met het ontwerpen, assem bleren en verkopen van vliegtui gen. Het Fokker-bedrijf Elmo op Woensdrecht moet zich als toele verancier minder van Fokker af hankelijk maken en clustering met andere afnemers binnen de vliegtuigindustrie zoeken. Het werken voor derden is op zich niets nieuws. „In het verle den bleek een terugval in de luchtvaart nooit samen te vallen met een algemene economische recessie," zegt De Wit. „Daar door konden we altijd een min dere periode van Fokker over bruggen met werk voor derden. We hebben hele periodes meege maakt, dat we zestig procent voor derden en maar veertig procent voor Fokker produceer den." Maar de huidige recessie in de luchtvaart valt samen met een algehele terugval van de econo mie. Er moest diep worden ge sneden. Bij Elmo werken nog 450 mensen tegen 750 tijdens de hoogtijdagen van 1990, toen Fokker was opgeklommen van een capaciteit van veertig naar honderd toestellen per jaar. De Wit: „Daar heb ik niet één nacht van wakker gelegen, neen, daar heb ik véle nachten van wakker gelegen." Hoewel hij als Rotterdammer veertig jaar terug met stekelige grapjes de Braban ders op de kast joeg ('zo'n beetje dat wij als ontwikkelingshulp hun fabriek kwamen opzetten'), heeft hij zijn mensen hoog staan. „Een tijdje terug was een ver keerde kabel besteld voor een verlengde versie. Normaal is er een doorlooptijd van vier weken. Maar de meisjes heten het niet op zich zitten en maakten die kabel in één week. De mensen zijn hier echt veel meer betrok ken dan in de Randstad." Niet alleen de capaciteit moest worden aangepast, tegelijk moesten ook de kosten per een heid produkt drastisch dalen. Een dubbel proces dat dubbel pijn doet. Maar tegelijkertijd blijkt dat tijdens de hoogbloei- tijd veel inefficiëntie in de orga nisatie te zijn geslopen. De kosten zijn inmiddels tien tot vijftien procent lager, terwijl De Wit denkt dat er nog eens twin tig procent vanaf kan. De capa citeit is aangepast aan vijftig toestellen per jaar, zoals de nieu we topman Van Schaik heeft voorgeschreven. De waarde van de voorraden is door een efficiënter logistiek be heer teruggebracht van liefst tachtig naar een bescheiden ze ventien miljoen gulden. De door looptijd is afgenomen van drie maanden naar drie weken. Van de zeven managementlagen zijn er twee weggesneden. Maar vooral ook is het denken veranderd. „Wij gaan van een produkt- naar een klantgericht bedrijf." De Wit pakt een schakelpaneel- FOTO DE STEM/BEN STEFFEN tje, dat boven de passagierstoe- len wordt aangebracht, „Kijk, vroeger deden we daar zulke schakelaars. Die dingen kunnen met kapot, zijn hartstikke stevig en zwaar. We ontwikkelen nu een dun bordje met daaronder een printplaatje. Natuurlijk gaat dat sneller kapot. Maar het is per saldo veel goedkoper en bo vendien veel lichter. De oude schakelaar is beter, maar dit is voor de toepassing goed ge noeg." De eerste sceptische reacties op de verzelfstandiging van Elmo kan hij begrijpen. De vliegtuig- industrie zit op een absoluut dieptepunt, de algehele recessie is nog niet voorbij, de moeder maatschappij is net van een tweede faillissement gered door Duits en Rabo-kapitaal en de meeste toeleveranciers bevinden zich een toestand van voortdu rende prijswurging. Dus wie zit er nu te wachten op Fokker Elmo uit Woensdrecht? „We hebben nu werk gekregen voor het modificatieprogramma van de Awacs, de high-tech ver kenningsvliegtuigen van het Amerikaanse leger. Die order heeft internationaal de aandacht getrokken. Boeing heeft daar door interesse getoond voor ons werk," zegt De Wit. Elmo kan bewijzen een interna tionaal concurrerende prijs/ kwaliteitsverhouding te leveren. „Ik ben bij de Duitse collega's op bezoek geweest, zowel bij Dor- nier als bij Dasa in Hamburg en Speyer. Die werken nog echt zoals wij dat twintig jaar gele den deden. Ze hebben geen ver koop, ze hebben geen after-sa les." Als straks een echte Europese vliegtuigindustrie ontstaat, kan De Wit zich goed voorstellen dat Elmo in deze toelevering een leidende rol kan spelen. Dat Da sa om politieke redenen de voor rang krijgt bij het Europese con sortium Airbus, wil er bij De Wit niet in. „Dat kan Duitsland niet aan, geloof me nou." Daarvoor is het wel nodig dat Elmo aansluiting vindt bij de nieuwste technologische ontwik kelingen. Afgesproken is dat de dertig mensen tellende afdeling onderzoek en ontwikkeling voor wat betreft het Elmo-werk van Amsterdam naar Woensdrecht verhuist Maar dat is niet ge noeg, Het Woensdrechtse bedrijf moet ook intensiever samenwer ken met andere toeleveranciers. Met de eigen toeleveranciers is Elmo al in gesprek, evenals met metaalwerkbedrijven uit Noord- Limburg. Contacten moeten gelegd wor den met de grote Europese elek- tronica-concerns, die de laatste hand leggen aan een commer cieel interessante toepassing van glasvezelbekabeling voor onder meer vliegtuigen en auto's. Die technologie zal vermoedelijk het koperdraad naar het museum verwijzen. De Wit beaamt die noodzaak. Een suggestie van samenwerking met Siemens, krijgt een prompte reactie met 'dan is AEG logi scher, want dat is ook een onder deel van Daimler-Benz'In het algemeen: „We kunnen nu ook joint-ventures aangaan. Als Fok ker-bedrijf ging dat niet, want de concurrentie wou met met een Fokker-bedrijf samenwer ken." Daarom ziet De Wit graag het woord Fokker nog van de nieu we naam geschrapt. Omdat er in de'wereld nog twee andere be drijven met de naam Fokker zijn dienen daartoe nog enkele juri dische hobbels te worden geno men. Maar dan heeft Elmo de weg vrij. Ook naar nieuwe sectoren. Want Elmo wil niet zoals tijdens de dipjes van vroeger als jobber de markt op, om alleen de produk- tielijnen bezet te houden. Neen, het bedrijf wil als expert op het gebied van kabelbomen samen met andere toeleveranciers vol waardige en hoogwaardige toe passingen aan alle mogelijke sectoren verkopen. Een ambitieuze doelstelling, die De Wit zijn opvolger nalaat. De Wit heeft er vertrouwen in: „Ik zeg dat het goed komt." (ADVERTENTIE) ■s-* zaterdag 10 september, TerneuzenTriniteitskerk20.00 uur '"■"vanhel^ dirigent: Jan Stulen met de winnaars van het 10e Internationale I 'ocalistenconcours Leonardo de Lisitenor James Oxley, tenor Oatia-Andra Vlieriu. mezzo-sopraan Sarah Connollymezzo-sopraan oiga Pasiclinik, sopraan Kerken van MOZART. HAYDN, "ENDELSSOHN, ROSSINI, BIZET en TSJAIKOWSKY Toegangsprijzen: le rang 35.-, 2e rang 25.-. CJPIPas 65/5.- korting kaarten aan de kerk verkrijgbaar l«or informatie: 01150-95555. Computerbedrijf LCI Den Bosch is weer uit de rode cijfers Den Bosch - Niet gespeend van enig zelfvertrouwen, kondigde Sam Asseer, direc teur van LCI Computer Group, tijdens de presentatie van de jaarcijfers over 1993 aan dat zijn bedrijf niet 'lan ger een slapende schoonheid' is. De LCI-topman Asseer heeft zijn schoonheid inder daad wakker gekust. Hij verzekerde eerder dit jaar dat hij het zwalkende computer bedrijf weer op de rails zou kunnen krijgen. Het werd waar heid. LCI is uit het rood en maakt weer lichte winst. Het Bossche computerbedrijf maakte gisteren tijdens de pre sentatie van de halfjaarcijfers over 1994 bekend dat het de zwarte pen weer uit de kast heeft kunnen halen. De eerste zes maanden van 1993 werden nog afgesloten met een verlies van 1,7 miljoen gulden. In de eerste helft van dit jaar werd dat verlies omgebogen in een be scheiden winst van tweehon derdduizend gulden. Ook het be drijfsresultaat (omzet min kos ten) verbeterde van min 1,4 mil joen gulden tot plus acht ton. Omzet De omzet steeg van 44,2 miljoen gulden in de eerste helft van 1993 naar 55,3 miljoen gulden in de eerste helft van dit jaar. Vol gens LCI is van dat totale be drag 3,3 miljoen gulden afkom stig van de overneming in fe bruari van dit jaar van compu teronderneming Compudata, eveneens in Den Bosch. Volgens Asseer, in augustus '93 bij LCI aangetreden, gaat het nu beter met zijn bedrijf na de in 1993 ingezette herstructurering. De introductie van telefonische verkoop, van een klant-, ver koop- en ondersteuningsteam en de invoering van aansluitoplos- singen voor tal van automatise- ringsprodukten maken daar deel van uit. De opvallende 'choco-kus' van Droste, heeft zich niet vertaald in een opvallende omzetstijging. Door Wilbert Schreurs MET DE FLIKKEN van Dros te lijkt het niet best te gaan. Het Nipo heeft onlangs een onderzoek verricht naar de chocolademarkt. „Droste heeft met zijn reclame geprobeerd op een extreme manier aan dacht te trekken," zegt Mark de Kruijk, senior projectleider bij het Nipo. De commercials met de beest achtig brullende moeder die haar kind na een chocolaatje de borst geeft en die met de tongzoenende tieners, liggen menigeen nog vers in het ge heugen. „De campagne van Droste viel inderdaad op en kreeg veel free publicity", zegt De Kruijk. Maar de commercials lijken zich niet te vertalen in een opvallende omzetstijging. Toch kan De Kruijk wel enig begrip opbrengen voor de strategie van de chocoladefa brikanten. '„Ik denk dat men bij Droste redeneerde: als we niets doen, is het ook gebeurd met het merk. Een wanhoop soffensief dus." Voor de revival van de choco laatjes zette Droste alle kaar ten op de reclame. Het merk wilde zich in één keer een nieuw, eigentijds imago aan meten. Maar is reclame daar toe eigenlijk wel in staat? „De rol van de reclame is in de loop van de jaren bij veel produkten belangrijker ge worden," zegt Paul van Jaars veld, directeur van het recla mebureau Publicis.FCB/Prad. „Bij tal van produkten zie je dat de kwaliteitsverschillen tussen de verschillende mer ken gering zijn. Echt slechte auto's worden niet meer ge maakt. En dan wordt het ima go van het merk van cruciaal belang." Toch moet de macht van de reclame volgens Van Jaarsveld niet worden overschat. „Neem bijvoorbeeld de Mazda-cam- pagne. Die werd door de hele reclamewereld bejubeld. Maar in het imago dat met die cam pagne werd gecreéerd, kon de bestaande doelgroep van Maz da zich niet herkennen. Het strookte ook niet met het dealernet. De dealers van Ma zda zitten nu eenmaal zelden op toplokaties. Je ziet dan ook dat het merk vorig jaar qua omzet een ongelooflijke op donder heeft gekregen." Reclame dié op een verkeerde manier de aandacht trekt, kan zich volgens Paul van Jaars veld tegen het merk keren. „Vergeet niet dat reclame niet het enige is dat van belang is om je als merk van anderen te onderscheiden. Ik denk dat service steeds belangrijker gaat worden in de komende jaren. Wij zijn daar in dit land nog niet zo aan gewend, maar in Amerika is men daar al veel verder mee." Geen reclame A la Mazda en Droste dus. Maar hoe moet het dan wel? Die vraag komt on getwijfeld aan bod op de Nacht van het Merk, die op 29 september plaatsvindt onder auspiciën van het Nederlands Instituut voor Marketing (NIMA). Tot in de kleine uur tjes wordt daar door deskun digen gesproken over de toe komst van het merk, onder het motto Back to Basics. Een van de organisatoren van de Nacht van het Merk is reclameman Jan-Peter van Doorn. „De in tentie van de adverteerder is om door middel van reclame de boodschap helder bij de consument te krijgen," zei hij onlangs in het vakblad NieuwsTribune. „Maar door de toegenomen hoeveelheid (reclame)boodschappen is de consument aan het afhaken. Vervolgens gaan adverteer ders, als reactie daarop, nog meer adverteren." Kortom, een vicieuze cirkel. Hoe kom je daaruit? Volgens Van Doorn moet het produkt zelf weer de hero worden, niet de reclame. Wat dat betekent, zal de Nacht van het Merk moeten leren. Houdt 'terug naar het produkt' in dat er voortaan minder reclame op tv komt? Als dat het geval is, dan luidt dat misschien eindelijk een trend in waar ook consu menten blij mee zijn. Vlissingen (anp) - Het ge meentelijk Havenbedrijf Rot terdam en de haven van Vlis singen gaan samenwerken. Volgens woordvoerder R. van Ark van de Rotterdamse haven is ruimtegebrek in Rotterdam daarvoor de aanleiding. Van Ark ontkent geluiden dat de stuk goedsector van Rotterdam zou verhuizen naar Vlissingen. Voorlopig wordt uitgegaan van de aanleg in de Vlissingse haven van een gebied van 125 hectare voor activiteiten vanuit Rotter dam. „We willen alle huidige en toekomstige klanten optimale faciliteiten bieden. Waar dat niet mogelijk is, wordt gekozen voor Vlissingen," aldus de woord voerder. Beide havens verwach ten van de rijksoverheid finan ciële steun voor de plannen. Over de manier waarop de sa menwerking vorm wordt gege ven, wilde Van Ark gisteroch tend geen mededelingen doen. Het Havenschap Vlissingen en de gemeente Rotterdam tekenen dinsdag in Vlissingen een inten tieverklaring tot samenwerking. Dan wordt meer duidelijk over de uitgangspunten en hoe de samenwerking eruit kan zien, Of de samenwerking tussen Rot terdam en Vlissingen werkgele genheid oplevert, is de Zeeuwse haven nog niet duidelijk. Vol gens bestuurslid J. Philippen van het Havenschap Vlissingeh valt een mogelijk effect nu moeilijk te becijferen. Daarvoor is nog teveel onbekend. De directeur is 'voorzichtig opti mistisch' over de tweede helft van 1994. „Gewoonlijk is de tweede helft van het jaar altijd iets beter. Dan is er overal meer economische activiteit en boven dien trekt de gehele economie weer wat aan. Wij zijn er in ieder geval klaar voor om daar van te profiteren." Toch tempert Asseer zijn eigen optimisme. „We voelen ons wat comfortabeler, maar we moeten voorzichtig zijn. De markt waar wij in verkeren is voortdurend in beweging. Bij heel wat collega- bedrijven, kijk bij voorbeeld naar Digital, zijn nogal wat pro blemen. Dat kan zijn weerslag hebben." LCI, met het hoofdkantoor in Den Bosch, is houdstermaat schappij van dertien werkmaat schappijen en levert in Dene marken en de Benelux een breed scala aan automatiseringspro- dukten en -diensten. Er werken bij LCI een kleine tweehonderd mensen. (ADVERTENTIE) Multicopy is de grootste en snelst groeiende franchise-keten van allround grafische bedrijven. De sleutel tot het succes is de combinatie van een uitgekiend dienstenpakket met een dynamisch marketingbeleid. Continue innovatie, de centrale inkoopvoordelen, het eigen trainingscentrum, collectieve èn persoonlijke begeleiding zijn de succesfactoren van de formule. Momenteel zoeken wij ondernemers die hiervan willen profiteren. Die hun ondernemersgeest, hun ambitie en hun klantgerichtheid willen inzetten. Voor hen doet zich een unieke kans voor: overname van een bestaande MultiCopy-vestiging. Serieus geïnteresseerd? Neem dan contact op met Multicopy Nederland, mevrouw E. de Vries, Weesperstraat 63,1018 VN Amsterdam, Tel. 020 - 6 24 34 24. KWALITEIT IN VEELVOUD

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 9