VN: Wapens weghalen uit Bihac
Ik
4 Student'
Vaticaan schort verzet tegen abortustekst op
Italië beleeft invasie
van Albanese maffiosi
Zagreb maakt zich op voor pausbezoek
Duitsland sluit Rusland
uit als lid van de Navo
Vliegramp Pittsburgh kost
leven alle 132 inzittenden
Deelstaat-leiders zeker
van hun herverkiezing
Britse rel rond financiën
van koningin Elizabeth
DE STEM
BUITENLAND
pESTEM
Islamitische staten dreigen moslims Bosnië wapens te gaan leveren
Lid van Duitse
C air o-delegatie
in opspraak
Major schakelt
Ierse bisschop in
Ruzie Albanië-
Griekenland
loopt verder op
Oud-kanunni
BUITENLAND KORT1
Al eerder gesprekken VS-Cuba
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1994 M
Van onze redactie buitenland
Cairo - Het Vaticaan heeft
gisteren, samen met Malta en
een aantal Latijnsamerikaan-
se landen, zijn verzet opge
schort tegen de tekst over
abortus op de bevolkingscon
ferentie in Cairo. Een hoge
Vaticaanse prelaat, mgr.
Diarmuid Martin, zei dat het
Vaticaan niet wil dat de dis
cussie hierover de voortgang
van de twaalfdaagse confe
rentie nog langer ophoudt.
Hoewel de Rooms-Katholieke
Kerk principieel tegen legalise-
ring van zwangerschapsafbre
king blijft, lijkt de abortus-hor
de die de conferentie dagen heeft
lamgelegd, nu genomen. Het Va
ticaan verzet zich ook niet meer
tegen de term 'gezinsplanning' in
het slotdocument.
In een nieuw ontworpen tekst,
de zoveelste versie, wordt abor
tus niet meer beschreven als een
middel tot geboortenbeperking.
Totdat er duidelijkheid is over
andere delen van het slotdocu
ment, zal het Vaticaan zijn me
ning over de abortus-passage
opschorten, zei mgr. Martin tot
de commissie die de tekst van
het slotdocument opstelt.
De opstelling van het Vaticaan
houdt in dat de conferentie zich
bezig kan houden met andere
onderwerpen, terwijl de stem
ming over abortus naar later is
uitgesteld. Een Amerikaanse ge
delegeerde noemde de medede
lingen van Martin 'zeer verzoe
ningsgezind'.
De conferentie moet een plan tot
beteugeling van de explosieve
bevolkingsgroei opstellen. Met
de hulp van enkele Latijnsame-
rikaanse landen had het Vati
caan de voortgang opgehouden
door telkens opnieuw de abor
tustekst aan de orde te stellen.
Dit leidde tot grote irritatie bij
Westerse landen als de Verenig
de Staten en Groot-Brittannië,
maar ook bij een islamitische
land als Egypte. De delegatielei
ders uit die landen riepen het
Vaticaan op, of met de tekst in te
stemmen of deze af te wijzen en
dat in een voetnöot te laten
vastleggen.
In de nieuwste versie zijn kleine
wijzigingen aangebracht die
voor de buitenstaander nauwe
lijks van belang lijken, maar
voor het Vaticaan kennelijk wel
gewicht in de schaal leggen. Zo
luidt de passage 'situaties waar
in abortus legaal is' nu 'situaties
waarin abortus niet in strijd met
de wet is'. Liberale landen als
Zweden hebben laten weten dat
met dit compromis voor hen de
uiterste grens is bereikt.
Dat het Vaticaan zijn verzet te
gen de abortusparagraaf matigt,
lijkt er onder meer mee te maken
te hebben dat de stilzwijgende
'coalitie' met moslim-staten
schipbreuk heeft geleden. Zelfs
fundamentalistische moslim-af
gevaardigden zeggen in Cairo nu
dat de Heilige Stoel met zijn niet
aflatende aandacht voor de
abortustekst de vooruitgang van
de hele conferentie nodeloos
heeft opgehouden. „We verdrin
ken. Laten we verder gaan met
andere vraagstukken", verklaar
de Mohammed All Taskhiri,
hoofd van de Iraanse delegatie.
Van onze correspondent
Bonn - Professor Char
lotte Höhn, lid van de
Duitse delegatie op de
wereld-bevolkingsconfe
rentie in Cairo, keert on
middellijk terug naar
Duitsland.
Zij is in opspraak geraakt
door uitspraken die zij heeft
gedaan. Niet in Cairo, maar
in een Berlijns dagblad.
Daarin zegt ze onder meer
dat 'je niet hardop mag zeg
gen dat Afrikanen minder
intelligent zijn dan ande
ren'.
Prof. Höhn is directrice van
het Bondsinstituut voor Be
volkingsonderzoek in Wies-
baden. Dat ze als lid van de
officiële Duitse delegatie
zulke uitspraken doet heeft
in Duitsland grote veront
waardiging gewekt. SPD-
leider Scharping eiste giste
ren haar vertrek, waaraan
zij nu gevolg geeft.
Volgens haarzelf zijn haar
uitspraken in de krant uit
hun verband gehaald en ge
ven die, niet haar eigen me
ningen weer, maar zijn het
voorbeelden van opmerkin
gen die algemeen worden
gemaakt.
Van onze redactie buitenland
Sarajevo - De Verenigde Naties willen de omgeving van de
stad Bihac uitroepen tot een zogenoemde uitsluitingszone, als
de Serviërs nog verder oprukken in de moslim-enclave in het
noordwesten van Bosnië. Alle zware wapens zouden dan uit
het gebied moeten verdwijnen.
„Als de burgerbevolking van Bi
hac direct wordt bedreigd, zul
len de VN en de Navo volgens de
bestaande resoluties van de Vei
ligheidsraad moeten handelen,"
aldus een VN-functionaris in Sa
rajevo. De VN hebben Bihac eer
der uitgeroepen tot een van de
zes veilige gebieden voor VN-
soldaten.
Dit jaar hebben de Verenigde
Naties twee veilige gebieden ook
tot uitsluitingszones verklaard.
Zowel rond de Bosnische hoofd
stad Sarajevo als rond de mos
lim-enclave Gorazde zijn zware
wapens binnen een straal van
twintig kilometer verboden. Dat
werd afgedwongen met de drei
ging van bombardementen door
de Navo.
De Bosnische Serviërs krijgen
bij de operatie in Bihac hulp van
hun volksgenoten in Kroatië. Bij
een raketaanval op Velika Kla-
dusa, in het noorden van de
enclave, kwamen gisteren twee
burgers om en raakten tien per
sonen gewond. Volgens de VN
hebben Kroatische Serviërs twee
raketten afgevuurd op het cen
trum van de stad. Maar de mos
lims hebben hun belangrijkste
bolwerken volgens VN-functio-
narissen nog in handen.
Islamitische landen hebben gis-
Berlijn - De Duitse minister van Defensie, Volker Rühe, heeft
gisteren in ferme bewoordingen gezegd dat Rusland nooit en
te nimmer lid kan worden van de Navo of de Europese Unie.
Hij neemt daarmee stelling tegen de Amerikanen die meer
landen uit het voormalige Warschaupact binnen de Navo
willen.
„Als Rusland lid zou worden van
de NAVO dan zou de NAVO
uiteenknallen," zei Rühe tijdens
een conferentie van Duitse en
Amerikaanse zakenmensen in
Berlijn. Zijn commentaar is in
strijd met het Partnerschap voor
Vrede programma dat de Ameri
kaanse president Bill Clinton
ontworpen heeft voor voormali
ge Warschaupactlanden met als
doel dat zij zich in de toekomst
aansluiten bij de NAVO.
VS-minister van Defensie Perry
hield gisteren vast aan de belofte
van Clinton, maar zei ook te
verwachten dat de kwestie van
het Russische Navo-lidmaat-
schap de komende vijf jaar nog
niet aan de orde komt.
Rühe benadrukte in zijn toe
spraak dat niet alle landen in
Midden- en Oost-Europa poten
tiële kandidaten zijn voor aan
sluiting bij de Navo en de EU.
„Het is duidelijk dat Polen, Hon
garije en de Tsjechische en Slo
waakse republieken de eerste
kandidaten zijn. Rusland kan
niet worden opgenomen, noch in
de Europese Unie, noch in de
Navo."
Later zei hij dat het geen provo
catie van Rusland is als de Oos-
teuropese landen deel uitmaken
van de Europese familie. Maar
hij voegde eraan toe dat Rusland
'om verschillende reden gewoon
niet geschikt om opgenomen te
worden in de Brusselse struc
tuur, zelfs als ze een economisch
wonder verrichten.'
De Amerikaanse vice-president
Al Gore zei via een satellietver
binding met dezelfde conferentie
dat de Navo spoedig moet wor
den uitgebreid met landen uit
het voormalige Warschaupact.
„Het is niet langer een kwestie
van of, maar van wanneer en
hoe."
Pittsburgh (afp/dpa)- De hoop op overlevenden van de ramp
met een passagiersvliegtuig donderdagavond bij Pittsburgh is
opgegeven. Alle 132 inzittenden zijn omgekomen, zo is
gisteren van officiële zijde meegedeeld.
„We hebben het gebied grondig
onderzocht en er zijn geen over
levenden", aldus het hoofd van
de reddingswerkers. Het toestel,
een Boeing-737 van de lucht
vaartmaatschappij US-Air, was
vanuit fhicago op weg naar
West Palm Beach in Florida,
toen het neerstortte.
De Boeing zou in Pittsburgh een
tussenlanding maken. De piloot
maakte vijftig kilometer voor de
landing melding van problemen
met de motor. Toen het toestel
ien kilometer voor de luchthaven
was, verloor de verkeerstoren
het radiocontact. Volgens oogge
tuigen vielen de motoren stil
waarop het vliegtuig een duik
vlucht maakte en in de lucht
explodeerde.
„De uiteengerukte lijken hingen
in de bomen", aldus een ver
pleegster ter plekke. Op de
grond werden geen mensen of
gebouwen geraakt, ofschoon het
toestel niet ver van een super
markt en een drukke autoweg
neerstortte.
Volgens US-Air had het veron
gelukte toestel alle vereiste on-
derhoudscontroles gehad, de
laatste nog in juli. Het gaat om
de ergste vliegramp in de Vere
nigde Staten in zeven jaar tijd.
Rusland
Bij een botsing tussen een Rus
sisch passagiersvliegtuig en een
bommenwerper in de omgeving
van Moskou zijn gisteren waar
schijnlijk alle zeven inzittenden
van het neergestorte passagiers
vliegtuig om het leven gekomen.
De bommenwerper werd kort na
het ongeluk veilig aan de grond
gezet, terwijl brokstukken van
het passagiersvliegtuig nog uit
zijn romp staken.
teren besloten de moslims van
wapens te gaan voorzien, zelfs
als dat neerkomt op een schen
ding van een wapenembargo dat
de VN voor heel voormalig Joe
goslavië hebben afgekondigd. De
50 lidstaten tellende Islamitische
Conferentie-Organisatie (OIC),
die bijeen was in de Pakistaanse
hoofdstad Islamabad, riep in een
slotresolutie de Veiligheidsraad
op het wapenembargo voor de
Bosnische moslims op te heffen.
Als dat niet gebeurt, dan mogen
OIC-staten zelf wapens gaan le
veren, aldus de verklaring.
Waarnemers
De Noorse regering heeft giste
ren gemeld dat klein-Joegoslavië
(Servië en Montenegro) akkoord
is gegaan met de stationering
van internationale waarnemers
aan de grens met Bosnië, de
internationale bemiddelaars, de
Noor Stoltenberg en de Brit
Owen, hebben president Milise-
vic daartoe overgahaald. De
waarnemers moeten controleren'
of klein-Joegoslavië zich aan de
blokkade van de Bosnische Ser
viërs houdt en hen niet bevoor
raadt. Het akkoord kan leiden
tot de opheffing of versoepeling
van het internationale handel
sembargo tegen klein-Joegosla-
Vliegverbod
Minister Voorhoeve van Defensie
streeft naar een geringere Ne
derlandse deelname aan de VN-
operatie Deny Flight, waarmee
de naleving van het vliegverbod
boven Bosnië wordt gecontro
leerd. Defensie vreest dat de
kosten van de operatie de plan
nen voor herstructurering van de
krijgsmacht in gevaar brengen.
Op dit moment nemen zestien
Nederlandse F-16's vanaf de Ita
liaanse basis Villafranca deel
aan de patrouilles. Momenteel'
overwegen Spanje en België toe
stellen beschikbaar te stellen. In
dat geval kan het Nederlandse
aandeel worden teruggebracht,
aldus Defensie.
Belfast (rtr/afp) - De Britse pre
mier John Major heeft het hoofd
van de Anglicaanse Kerk in Ier
land, aartsbisschop Eames, inge
schakeld om de protestantse ge
meenschap ervan te overtuigen
dat er geen geheime afspraken
met de IRA zijn gemaakt.
Eames heeft zijn gewapende ge
loofsgenoten gisteren dringend
opgeroepen om het voorbeeld
van de IRA te volgen en hun
wapens neer te leggen.
Major hoopt hiermee bij de ex
tremistische protestanten meer
goodwill voor een regeling voor
Noord-Ierland te kweken. De
protestantse terreurgroepen wij
zen een staakt-het-vuren tot
dusver af.
Zagreb is in de ban
van het bezoek van de
paus, die vandaag in de
fKroatische hoofdstad
aankomt. Overal op
straat worden (zie foto)
religiosa verkocht.
Bij de St. Stefanskathe-
draal en andere katho
lieke kerken in Zagreb
wappert de Vaticaanse
vlag van de torens.
De stad heeft in een
paar dagen tijd een
complete schoonmaak
beurt gehad.
Hat pausbezoek valt sa
men met de viering van
het 900-jarig bestaan
van het bisdom Zagreb.
FOTO EPA
Van onze correspondent
Frans Wijnands
Bonn - Het zou een tweeling uit een sprookje kunnen zijn:
'koning' Kurt van Saksen en 'Super-Stolpe' van Brandenburg.
Niet zómaar populair, maar geliefd bij het volk. Ze worden
morgen niet ordinair herkozen, maar als vanzelfsprekend door
het jubelende volk in hun ambt bevestigd.
Kurt Biedenkopf (CDU, 64) als
minister-president van de Oost-
duitse deelstaat Saksen. Manf
red Stolpe (SPD, 58) als rege
ringschef in Brandenburg.
Hoe kan het dat de Oostduitsers
zo'n blinde verering hebben voor
politici van twee tegenoverge
stelde partijen? De verklaring is
eenvoudig: nergens in de Bonds
republiek worden politici zo di
rect en bewust gekozen als Bie
denkopf en Stolpe. Biedenkopf
weet dat de kiezers hém willen,
boven de CDU. In Brandenburg
speelt Manfred Stolpe eenzelfde
rol; als een soort reddingsboei
voor veel Oostduitsers die nog
steeds moeite hebben met de
razendsnelle omschakeling in de
ex-DDR.
De PDS zet de tradities voort
van de voormalige Oostduitse
SED-partij. In het westen gehaat
en gewantrouwd, in het oosten
steeds populairder. Zondag kan
de PDS bewijzen of het inder
daad een 'volkspartij' begint te
worden.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Vluchten wordt bovendien be
trekkelijk gemakkelijk gemaakt
door de traditionele illegale han
delscontacten tussen Albanië en
Italië.
Een heel leger van smokkelaars
maakt al jarenlang forse winsten
door avond aan avond vanaf de
Albanese kust sigaretten te ver
voeren naar het daartegenover
gelegen gewest Apulië. Dat ge
beurt in supersnelle speedboten
die soms twee keer op een nacht
op en neer gaan en de patrouille
vaartuigen van de Italiaanse
kustwacht ver achter zich laten.
Koud kunstje
Voor hen is het een koud kunstje
om ook kleine groepjes emigran
ten mee te nemen. Ze vallen veel
minder op dan de grote veerbo
ten vol mensen die enkele jaren
geleden de Zuiditaliaanse ha
vens belegerden.
Daarom zijn naar schatting dui
zend Albanezen er de afgelopen
dagen in geslaagd om de Itali
aanse kust te bereiken. De over
tocht is echter alleen weggelegd
voor wie de circa duizend gulden
per persoon kan neerleggen die
de smokkelaars daarvoor vra
gen.
Voor verreweg de meeste Alba
nezen is dat niet op te brengen
zodat zij aangewezen zijn op
voorschotten van al in Italië ver
blijvende landgenoten, die in
ruil daarvoor verlangen dat zij
zich bezig houden met allerhan
de louche activiteiten. Dat heeft
in de afgelopen maanden geleid
tot een snelle toename van het
aantal Albanese criminelen,
pooiers en prostituées en spreekt
de Italiaanse politie al van een
'Albanese maffia'.
Tegelijkertijd worden drie ei
landjes ten zuiden en westen van
Sicilië, Pantellaria, Lampedusa
en Favignana, overspoeld door
clandestiene immigranten uit
Noord-Afrika. In veel gevallen
worden zij - voor 600 dollar per
persoon- door vissersboten tot
vlak voor de kust gebracht,
waarna zij het laatste stuk moe
ten zwemmen.
Tirana (rtr/afp) - Albanië heeft
gisteren de ruzie met Grieken
land verder opgevoerd door
Athene te beschuldigen van ter
ritoriale aanspraken op Alba
nees gebied en slechte behande
ling van de etnische Albanese
minderheid.
De Albanese regering nodigde
Griekenland uit de dialoog te
hervatten. Maar daartoe is Alba
nië pas bereid wanneer Grieken
land de Albanese grenzen offici
eel erkent en ook in het open
baar afstand doet van aanspra
ken op zuid-Albanië, waar veel
Grieken wonen. En de Grieken
moeten de Albanese minderheid
in hun land 'behandelen krach
tens Europese maatstaven'.
De gespannen betrekkingen tus
sen de buurlanden zijn op een
dieptepunt beland sinds woens
dag vijf Grieks-Albanezen cel
straffen kregen wegens 'spionage
voor Griekenland'. Griekenland
verscherpte gisteren de pas
poortcontrole aan de Albanese
grens nog verder 'om te verhin
deren dat Albanezen met valse
visa het land binnenkomen'.
Jean-Pierre Van Rossem voor rechter
Antwerpen - De excentrieke Belgische parlementariër Jeaj
Pierre Van Rossem eist dat voor de Antwerpse rechtbank ziij I
hele strafdossier van maarliefst 14.000 bladzijden wordt voor®,
lezen. Kennelijk wil hij de behandeling van zijn zaak maximaal
vertragen, tot in oktober de Belgische Kamer weer aan het werk I
gaat. Dan kan hij zich beroepen op parlementaire onschend.
baarheid.
De leider van de partij 'ROSSEM' moest gisteren terechtstaan I
voor valsheid in geschrifte, oplichting, het uitgeven van onge.
dekte cheques en bedrieglijke bankbreuk. Van Rossems advoca.
ten voerden ook een aantal procedurefouten in het vooronder,
zoek aan. Er zouden huiszoekingsmandaten niet correct zijn
ingevuld. Door de urenlange pleidooien zijn de getuigeverhoren
uitgesteld tot de volgende zitting, komende woensdag.
Gevangenen Moskou in hongerstaking
Moskou - Honderden gevangenen in de oudste gevangenis van II
Moskou zijn in hongerstaking gegaan. Ze eisen matrassen
dekens en dagelijkse maaltijden. De cellen zijn bedoeld oni'l
maximaal 30 gevangenen te herbergen, in sommige zitten er
echter rond de 100.
Boetyrka wordt gebruikt als huis van bewaring voor mensen die 'I
in afwachting van hun proces zijn. Volgens de autoriteiten i
brengen gevangenen er gemiddeld negenenhalve maand door.
Volgens gevangenen en hun medestanders echter, zitten sommi-
gen er zelfs vijf jaar, zonder dat het nog tot een proces is
gekomen.
Doorbraak bij onderhandelingen Angola
Lissabon - De Angolese rebellenbeweging Unita heeft zich I
akkoord verklaard met een door de Verenigde Naties bemiddeld
voorstel van de Angolese regering om de macht te delen. Het1
geschil over het bestuur van de provincie Huamba is nu opgelost
door Unita-leider Savimbi het burgermeesterschap van de stad
Huambo aan te bieden, terwijl de provincie wordt bestuurd door
een door de regering aangewezen gouverneur.
De aanvaarding van het plan door Unita maakt het mogelijk o
de onderhandelingen snel af te ronden.
Boetes geëist tegen Greenpeace-activisten
Egersund - De officier van justitie in het Noorse Egersund heeft I
vrijdag in totaal bijna 40.000 gulden boete of 45 dagen cel geëist I
tegen zes medewerkers van de milieu-organisatie Greenpeace,i
wegens het hinderen van de Noorse walvisvaart in juli. Onder de I
gedagvaarden waren de Nederlandse kapiteins van de actiesche-1
pen Solo en Sirius, en de Nederlandse directeur van Greenpeace.
Twee rubberboten die de Noorse autoriteiten tijdens de walvis- j
acties in beslag namen, heeft de rechter verbeurd verklaard.
Deze actieboten kosten 20.000 gulden per stuk. Wanneer er een
schuldigverklaring volgt, moet Greenpeace ook ongeveer 15.000
gulden betalen aan proceskosten. De rechter doet over drie
weken uitspraak.
Z-Afrika verdenkt Mossad van moorden
Johannesburg - Een aantal moorden op in Frankrijk wonende I
Arabieren vertoont volgens de Zuidafrikaanse politie opmerke
lijk veel gelijkenis met aanslagen die in Zuid-Afrika zijn
gepleegd en waarvoor zij de Israëlische geheime dienst, Mossad,
verantwoordelijk houdt.
Zuidafrikaanse rechercheurs onderzoeken de moorden op drie
mannen die betrokken zouden zijn geweest bij leveranties
Irak van chemisch materiaal dat voor strategische doeleinden I
kan worden gebruikt. De politie denkt dat één van hen,
wapenhandelaar Don Lange, is vermoord omdat hij zijn mond
voorbij had gepraat. Lange had een dag na de moord op een i
ander betrokkene tegen een kennis gezegd er zeker van te zijn j
dat Israëlische agenten verantwoordelijk waren geweest voor
deze moord.
Gesprekken over hulp Palestijnen mislukt
Parijs - De gesprekken in Parijs over de cruciale financiële hulp I
ter ondersteuning van het Palestijnse zelfbestuur zijn gisteren
vastgelopen op een conflict tussen de Israëliërs en Palestijnen j
over de vraag of de fondsen aangewend kunnen worden voor
Oost-Jeruzalem. De Wereldbank, de initiatiefnemer van de
gesprekken, heeft boos gereageerd op het conflict. De bank wil
proberen de onderhandelingen weer vlot te trekken, maar heeft
geen datum vastgesteld waarop de delegaties van de 26 donor-
landen weer bijeen zullen komen.
Israel, dat vasthoudt aan Jeruzalem als zijn ongedeelde hooid-1
stad, heeft bezwaar tegen de pogingen van het jonge Palestijnse j
bestuur om projecten in Oost-Jeruzalem te starten.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Overigens hebben de VS ai -in
1974 in het geheim onderhan
deld met Cuba om te komen tot
normalisering van de betrekkin
gen met dat land. Maar het ini
tiatief van de toenmalige minis
ter van Buitenlandse Zaken
Henry Kissinger kwam niet van
de grond. Dat schrijft de New
York Review of Books.
De aanloop tot de geheime on
derhandelingen was in de zomer
van 1974, 13 jaar na de breuk in
de diplomatieke betrekkingen
tussen Washington en Havana.
Frank Mankiewicz, journalist en
ex-medewerker van senator Ro
bert Kennedy, werd belast met
het overbrengen van een hand-
Van onze correspondent
Bob van Huët
Londen - Koninklijke adviseurs overwegen Britse kranten te
dagvaarden wegens 'ongepaste' en suggestieve berichtgeving
over de financiën van koningin Elizabeth. De vorstin is 'zeer
geïrriteerd' over recente berichten van geldverspilling en zelfs
suggesties van verduistering.
De grote irritatie van koningin
Elizabeth betreft het door de
media aangevallen 'gat' tussen
de toeristeninkomsten van
Buckingham Palace en de daar
uit voortvloeiende bijdrage aan
het renovatiefonds van het door
brand beschadigde Windsor
Castle. Daar blijkt een verschil
van ruim 7 miljoen in te zitten.
De ontbrekende miljoenen zijn
volgens het koninklijk huis op
gegaan aan het inrichten van
kiosk en souvenirwinkeltje en,
vooral, het inhuren van twee
honderd extra suppoosten in
gesc'hreven brief van Kissinger
aan Castro. De Cubaanse leider
antwoordde op de 'serieuze
boodschap' door een doos siga
ren te sturen vergezeld van een
briefje van zijn hand.
Daarna volgden drie uiterst ge
heime ontmoetingen tussen La
wrence Eagleburger, toen een
naaste medewerker van Kissin- I
ger, en de Cubaanse vertegen- I
woordiger Ramon Sanchez Paro-
di. Maar de onderhandelingen
liepen na 18 maanden op niets
uit. De toenmalige president
Ford zou te bang geweest zijn
dat uitlekken van het overleg
hem zijn herverkiezing zou k<
ten.
speciale uniformen.
Ontstemd is de koningin daar
naast over de publicatie van eni
ge details van haar hofhoud-
boekje. Een majesteitelijke tele
foonrekening van twee miljoen
gulden baart opzien, al zegt het
paleis dat dat voornamelijk op
gaat aan salarissen van telefo
nistes
Volgens woordvoerders van
Buckingham Palace is er sprake
van kwalijke suggesties in de
media, en wil Elisabeth daarte
gen optreden.
Poor Ber Crouzen
Weert - „Ik heb lang geaA
openbaar kritiek laten hord
Maar in het najaar van
Bisschop Gijsen heeft groti
Limburg, maar op dat ml
tegendeel ging verkeren,
zouden gaan."
In de grote, koele zaal van
monumentale Weerter pastog
legt Wim van der Valk (501
ondanks de verzengende hij
onberispelijk gekleed in cierj
man - voor het eerst de motiev
bloot die hem brachten tot
geruchtmakende Hubertu
preek in het Maastrichtse co
grescentrum op 12 novemc
1989.
Daarin verweet hij bisschop 1
sen dat hij in feite mensen on
dig de kerk uitjoeg. Van de mê
sale Limburgse kerk zou door
hoge eisen die de bisschop zj
gelovigen oplegde, slechts ej,
kleine elite-groep overblijvd
„Dat is doodzonde", zegt
der Valk, vier jaar later.
„Ik heb geen moment spijt geb
van mijn kritiek. Eigenlijk is i
kerk een gezin. In elk gezin
wel eens wat. Daar kun je het r
ouders niet mee eens zijn,
kunt er pijn en verdriet om he
ben, maar het laatste wat
moet doen is kinderen de de.
uitjagen. In een gezin staat
deur voor de kinderen alti
open. Ze mogen altijd binni
komen, hoe ze ook zijn."
Gesterkt
„Ik ben in die vier Antwerp:
jaren alleen maar gesterkt
deze overtuiging. We kunnen h:
ons als kerk in deze tijd nil
meer veroorloven welwillencj
gelovigen de kerk uit te jagef
Integendeel, we moeten all
mensen die zich voor de kei
inzetten, ook al hebben ze es
andere mening, zo goed en i
kwaad als het kan bijeen breil
gen. 'We moeten af van die poli
risatie."
„Toen ik na afloop van de H\
bertus-mis het podium verlid
wist ik dat het mijn afscheidsm:
zou zijn. Zoiets voel je. Maar
vond dat ik het toch moest doef
Ik hoopte dat de preek binne
het bisdom de discussie over ee
ander beleid zou aanwakkerei
Dat de bisschop de consequer-
ties zou trekken en zou vertrel]
ken."
Vertrekken
Van der Valk: „Ja. Ik heb bi^
schop Gijsen altijd beschouw
als een troubleshooter. Als eej
man die in een crisis-situatie i
zaak moet saneren. Zulke meri
sen moeten niet te lang op
plek blijven zitten. Ze moetel
hun werk doen en dan vertrek
ken. Anders keert hun werk zie,
tegen hen."
Niet alleen
Volgens de ex-directeur van ha
bisschoppelijk activiteitencen
trum stond hij in deze visie nis
alleen. Bisschop Gijsen had me.
zijn rigoreus gevecht tegen dl
geloofsverzwakking het heil
katholieke onderwijs tegen zie!
in het harnas gejaagd. L
Zijn bisschoppelijk reglemeni
voor het katholiek onderwijl
stuitte op grote weerstand. D
sanering van bisschop Gijse.'
Door Dirk Visser, anp
Rotterdam - Studenten heÜ
ben volgens de Rotterdam^
studentenpastor Ben Vreda
bregt niets tegen het christ^
lijk geloof. De anti-gevoeler!
jegens de kerk zijn helemad
weg. Dat waren de probis
men van hun vaders en moq
ders. Maar de studenten kur
nen zich niet indenken, dat j
in het geloof zekerheid vindt
Jongeren hebben wel degelij
belangstelling voor zingeving?
vragen, zegt Vredebregt, die va
de Erasmus Universiteit de ert
penning „Umbra Erasmi" heei
gekregen, omdat hij 25 jaar stu
dentenpastor in de havenstad i:
Het lustrumcongres van de oecu
menische Studentenkerk, da
volgend' jaar wordt gehouden
gaat over de morele kwalitei
van ons handelen. Dit them,
hebben de studenten zelf aange
dragen. Ook bij hen leven vrager
als: kan alles maar, en: leven wi
vanuit de leegte?
..Vaak wordt mij de vraag
steld: is het geloof onder jonge
ren weg? Met de schrijver Fran
Kellendonk zeg ik dan: het ver
langen is gebleven." Niet wetem
of God bestaat, hield Kellendonl
een pleidooi voor geloven. D
grote woorden blijven daarbi
een oproep tot heiliging van di
oestaan tegenover de leegte ei
de zelfgenoegzaamheid. „Tusser