Voorz
Nieuwe bisschop
van Breda gaat
eerst 'luisteren'
'Gesodemieter' wordt geen lijk in de parlementaire kast
ivS'ZK?
Herkomst v
voortaan va
DE STEM
DESTEM
Steekspel
DE STEM
'Inactieven'
Islam en
christendom
BINNENLAND BUITENLAND DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1994
pE STEM
Lubbers zou nie
Mgr. Muskens:
Menings
verschillen
zijn normaal,
ook in de kerk
Het ergste is niet, dat we in
een-samenleving leven waar
het menselijk fenomeen 'ar
beid' zo wordt verdeeld, dat
er een verschil is tussen be
taald en onbetaald werk. Het
ergste is ook niet, dat de
begrippen baanloos en werk
loos telkens weer door elkaar
worden gebruikt alsof het
niet duidelijk is waar men het
over heeft. Het ergste is dat
de nieuwe minister-president,
nog wel van socialistische
huize, mensen zonder betaal
de baan 'inactieven' durft te
noemen.
We hebben het in feite over
mensen die geen betaalde
baan hebben. Laten we het
dan alsjeblieft zo noemen:
baanloos. Want werkloos
slaat ook nergens op, laat
staan inactief.
Het blijkt telkens weer, dat
de oorzaak van dat een grote
groep mensen .geen betaalde
baan heeft, wordt gezocht bij
het individu en niet bij het
systeem, dat kapitalisme
heet. Men haalt oorzaak en
gevolg makkelijk door elkaar.
In het kapitalisme staat geld
centraal en keuzes worden
gemaakt aan de hand van het
feit of iets wel of geen winst
oplevert. Dat is het uitgangs
punt en heeft tot gevolg dat
er steeds meer werk moet
worden verricht door minder
mensen, want mensen kosten
geld
De mens dient centraal te
staan en niet het systeem. Het
systeem moet de mens dienen
en niet andersom. Men moet
kijken of 'arbeid zinvol is voor
deze mens, of arbeid bij-
i draagt tot de menswording
van het individu en daaruit
volgend een meer menswaar
dige en rechtvaardige samen
leving, waar alles wat allen
toekomt evenwichtig wordt
verdeeld.
Sinds kort werk ik vrijwillig
bij De Baanbreker in Tilburg.
Dit is een centrum voor men
sen met een uitkering. Laat
Kok hier maar eens komen
kijken hoe 'inactief' mensen
zonder betaalde baan zijn.
O. ja, gisteren kwam ik nog
een langdurig actieve tegen.
Werkt in 'een ziekenhuis,
maar door reorganisatie en
ziekteverzuim is de werkdruk
zo hoog, dat deze persoon op
zijn werk flauw viel en nu
overspannen thuis zit. Dat
bedoel ik nu met een slechte
verdeling van arbeid.
Tilburg,
Tom Ribbens
Met de regelmaat van de klok
verschijnen er artikelen in de
kranten over de islam. Zo ook
in de Stem van zaterdag 3.
september, waarin Gerard
van den Broek over de ver
deelde cultuur van de islam
schrijft. Geen wonder dat er
zoveel over geschreven wordt,-
want zoals ieder weet is de
islam in Nederland de snelst
groeiende godsdienst, wat
nog eens extra geaccentueerd
wordt door de stelselmatige
■teruggang van het kerkelijk
christendom.
Wat opvalt in. deze artikelen
is de relativerende toon m.b.t.
het fundamentalistisch ka
rakter van de islamitische
godsdienst. Natuurlijk zijn er
zoals ook in het christen
dom - nuanceringen merk
baar, maar wij moeten niet
verhelen dat de islam toch
een uitermate hoge pretentie
voert. Wie ooit het boek 'De
opes'tlT'*"
ze korten en te -
bewerken
ZThetm°
Landpunt een sis.
boodschap van de islam' van
Maududi, heeft gelezen, is
voorgoed genezen van de
waan dat de islam een andere
'ware' godsdienst naast zich
zou dulden. Deze auteur
maakt onderscheid tussen de
godsdiensten die naar hun
grondleggers genoemd zijn, of
naar de naties waaruit zij
geboren werden, én de islam.
De islam behoort niet toe aan
een bepaald volk, een persoon
of gemeenschap, maar is een
universele religie, niet ont
sproten aan de menselijke
geest, maar even universeel
als de wetten van de natuur.
Volgens hem werd met de
komst van Mohammed de pe
riode van de vele profeten
afgesloten. Na Mohammed
zal er nooit meer een profeet
verschijnen. Dat geldt even
eens voor het godsdienstig
geschrift van de islam, de
koran. Volgens deze auteur
vervangt en verbetert de ko
ran alle voorgaande gods
dienstige geschriften, inclu
sief de bijbel. En de oude,
Oosterse wijsheidsgodsdien
sten, zoals het Boeddhisme en
het Hindoeïsme, worden in
enkele zinnen als niet rele
vant, afgedaan en verworpen.
Het zou wel eens kunnen zijn,
dat het westers christendom
hier 'een koekje van eigen
deeg' aangereikt krijgt. De
heilsweg voor de mens kan
immers nooit gebonden zijn
aan een grondlegger of aan
een natie? Ook niet aan Jezus
(volgens de bijbelse voorstel
ling), maar ook niet aan Mo
hammed. En hoe Paulus er
ook zijn best voor heeft ge
daan om het de Heilsweg
voor de mens los te maken
van het joodse volk en van
Jezus, en het te proclameren
als een universeel gegeven,
heeft het christendom het
Heil tóch nog 'gekoppeld' aan
een 'historische Jezus'. En
wat de bijbel betreft, die is
inderdaad voortgekomen uit
'de oude, Oosterse wijsheids
godsdiensten, wat over het
algemeen door het christen
dom wordt tegengesproken.
Zo staan islam en christen
dom lijnrecht tegenover el
kaar, en beide beroepen zich
op historische gebeurtenissen.
Daarom vinden wij de groot
ste intolerantie bij de zoge
noemde openbaringsgods
diensten, zoals islam en chris
tendom. Waarop dat moet
uitlopen, laat zich slechts ra
den
Klundert,
P. Strootman
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 101100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108B,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 'uur 076-236881fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de
Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. als
mede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
'De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
pen Haag (anp) - Het ge
rechtshof in Den Haag heeft
gisteren een 67-jarige arts uit
Rotterdam veroordeeld tot
een maand voorwaardelijke
gevangenisstraf. De vrouw
Reeft in juni 1991 een
73-jarige man geholpen bij
zelfdoding.
Tegen haar was tien maanden
voorwaardelijk geëist. Die straf
legde de rechtbank haar in 1992
op.
Pe vrouw werkte als vertrou
wensarts bij de Nederlandse
Vereniging- voor Vrijwillige
Euthanasie. Onlangs gaf het
Den Haag - De twee gedoo
voorzitterschap van het CDA li
baan.
Kringen rondom oud-premier
Lubbers ontkennen ten stelligste
dat hij in de race is. Zelf wil
Lubbers geen commentaar ge
ven.
Directeur drs. J. van Gennip van
het Wetenschappelijk Instituut
van het CDA heeft gisteren ont
kend kandidaat te zijn voor de
post. De naam van deze Bra
bantse katholiek deed in het ge
ruchtencircuit de ronde als mo
gelijk opvolger van Bert van Vel-
zen. Deze vertrok in het voorjaar
na de perikelen rondom de aow
die veel oudere CDA-kiezers in
de armen van andere partijen
joeg.
Andere kandidaten voor de baan
zijn nog niet genoemd.
Van Gennip vindt het partij
voorzitterschap van het CDA
'geen jongensdroom'. „De partij
heeft ooit een beroep op mij
gedaan om bij het Wetenschap
pelijk Instituut te komen, en
daar blijf ik bij."
De naam van Lubbers als moge
lijke kandidaat werd dinsdaga
vond door oud-minister Braks
genoemd. „Ik heb dat uit zeer
betrouwbare bron vernomen,"
aldus Braks. Eerder op diezelfde
dinsdagavond zei Braks nog
slechts dat hij Lubbers een 'ge
schikte kandidaat' zou vinden.
De verwarring die Braks daar
mee gesticht heeft, wordt hem
door Lubbers niet in dank afge
nomen. Hoewel Lubbers zelf
geen enkel commentaar op de
Utrecht (anp) - De Utrechtse
erfelijk materiaal ontwikkeld
den of vlees bij de slager of in
van de opgegeven diersoort.
Het komt volgens onderzoeker
dr. J. Rothuizen vaak voor dat
'vals' vlees wordt verkocht of op
de menukaart wordt aangepre
zen. De nieuwe methode kan
daar een eind aan maken.
Door een analyse te maken van
het erfelijk materiaal (dna) van
het vlees, is het volgens Rothui
zen mogelijk exact te bepalen
van welk diersoort het afkomstig
is. Daardoor kan worden nage
gaan of de winkelier,en restau-
NATUURLIJK bestaan
er in de kerk menings
verschillen; dat is toch
heel normaal. Je moet al
leen wel goed met elkaar
blijven omgaan. Vanuit
Nederland wordt er ook
altijd nog veel te zwaar
aangekeken tegen het
Vaticaan. Je moet daar
gewoon geregeld binnen
lopen. En wie wil weten
wat de nieuwe bisschop
van Breda over allerlei
zaken en toestanden
denkt, moet over een
paar jaar maar eens te
rugkomen. Eerst is zijn
bisdom aan het woord.
Een nadere kennisma
king.
Door Jan Bouwmans
en Camiel Hamans
NA ZIJN wijding op 26 novem
ber tot bisschop gaat mgr. dr. M.
(Tiny) Muskens (58) uit logeren.
Niet voor een paar dagen of een
weekje om van de vermoeienis
sen van de voorbereidingen en
de plechtigheden zelf te beko
men, maar geruime tijd.
Het eerste half jaar zul je hem
bijna niet aantreffen in zijn ei
gen huis aan de Bredase
Veemarktstraat. Hij gaat logeren
bij de dekens in de dekenaten
Middelburg, Bergen op Zoom,
Roosendaal, Oosterhout, Zeven
bergen en Breda. Telkens een
dag of veertien om elk dekenaat
door te trekken.
Wie hem tijdens die kennisma-
kingstocht ontmoet en infor
meert wat hij van allerlei zaken
denkt of van situaties vindt,
moet niet verbaasd zijn als hij
antwoordt: „Dat weet ik ,nog
niet, kom-over een jaar of zo nog
maar eens terug."
Opvattingen
Heeft de nieuwe bisschop van
Breda dan geen ideeën, opvat
tingen en standpunten? Zeker
wel. „Maar," zegt hij, „misschien
moet ik die vanuit de praktijk
wel bijstellen." Dus wil hij daar
beslist niet met zijn meningen op
vooruit lopen. Eerst wil hij de
situatie en de pastorale praktijk
in zijn bisdom grondig leren
kennen. Daarom is het woord
aan het bisdom, de bisschop
komt luisteren.
We hebben plaats genomen in de
blauwe kamer van het Bredase
bisschopshuis, waarvan mgr.
Muskens gebruik maakt als hij,
zoals deze week, weer een paar
dagen in zijn bisdom vertoeft.
Vanaf 5 november keert hij de
rollen om. Hij vestigt zich dan in
de Baroniestad, maar zal een
aantal keren teruggaan naar Ro
me om te zorgen dat de zaken in
het Nederlandse College ook
blijven marcheren totdat zijn
opvolger aantreedt.
De werldbevolkingsconferentie
van de Verenigde Naties in Cairo
is net een dag aan de gang,
wanneer het vraaggesprek plaats
heeft. De paus en dë Vaticaanse
diplomatie hebben fel campagne
gevoerd tegen voorstellen over
geboorteregeling. Een campagne
die volgens bevolkingsdeskundi
gen als prof. dr. A. Niehof van
Wageningen in feite een grote
desinformatiecampagne was,
waarbij steun werd gezocht en
verkregen van toch wat dubieu
ze bondgenoten als het funda
mentalistische Iran en Lybië.
Zo weinig als mgr. Muskens zijn
bisdom nog kent, zo goed kent
hij het Vaticaan. Kan hij het
Vaticaanse optreden verhelde
ren?
Opdracht
Dat de paus contact heeft ge
zocht met Kaddafi en Iran, kan
volgens de nieuwe Bredase bis
schop nu misschien wat vreemd
overkomen, gezien de zaken die
aan de orde zijn in Cairo. Maar
daar moet men zich niet blind op
staren. Het gaat de paus in die
contacten zeker niet alleen maar
om steun in Cairo. „Ik weet dat
hij in deze contacten op méér
wedt. Hij is nu bij hen binnenge
komen, misschien kan hij er nu
ook blijven. Deze paus maakt
heel serieus werk van de op
dracht van het Tweede Vati
caanse Concilie om goede rela
ties aan te gaan met zowel joden
als islamieten. De paus heeft niet
alleen met het oog op Cairo
contact gezocht. Ik denk dat het
ook in het perspectief gezien
moet worden van deuren open
breken naar de islam op langere
termijn. Met name rond de Mid
dellandse Zee is de relatie tussen
christendom en islam een drin
gend probleem."
Of het Vaticaan een desinforma
tiecampagne gevoerd heeft, zegt
mgr. Muskens niet te weten. Hij
heeft zich niet zo in deze materie
verdiept. Mgr. Ernst verklaarde
eerder dat de Vaticaanse delega
tie in Cairo geen punt meer zou
maken van de kwestie van voor
behoedmiddelen. De Vaticaanse
woordvoerder Navarro Valls liet
daarentegen een heel ander ge
luid horen. Muskens kijkt daar
helemaal niet van op. Het is voor
hem de normaalste zaak van de
wereld dat er ook in de kerk
verschillen van mening bestaan.
Het zou gek zijn als dat niet zo
was in een gemeenschap van
ruim 900 miljoen mensen in zo
veel verschillende landen en cul
turen. Ook de grote katholieke
kerk kent zijn vleugels.
De moraalleer heeft tweespalt
gebracht in de kerk. De officiële
leer keurt kunstmatige geboorte
regeling af, veel katholieken
houden zich daar niet alleen niet
aan, ze zijn er intussen van over
tuigd geraakt dat de kerk er met
haar leer naast zit. Muskens:
„Dat is inderdaad de realiteit. Ik
moet eerlijk zeggen dat ik niet
weet hoe we daar uit moeten
komen. Deze situatie schaadt het
aanzien van de kerk natuurlijk
ontzettend. Ik hoop dat daarin
nog ooit een uitweg komt en ik
hoop dat nog mee te maken.
Misschien komt er een andere
zienswijze, misschien andere
mogelijkheden of middelen. Ik
weet het niet, maar de zaak zit
nu muurvast."
Geen beletsel
Het is trouwens niets nieuws dat
katholieken het niet eens zijn
met bepaalde leerstukken van de
kerk. Dat is altijd zo geweest,
zegt mgr. Muskens. In Nederland
zijn katholieken echter nooit ge
wend geweest om met meer ge
compliceerde situaties in de kerk
om te gaan. Dat is een nawee
van het rijke roomse leven, toen
de katholieken met één stem
spraken. Dat is echter niet de
normale situatie. Meningsver
schillen, ook als het belangrijke
zaken betreft, hoeven echter he
lemaal geen beletsel te zijn om
goed en vriendschappelijk met
elkaar om te blijven gaan. Men
sen die de confrontatie zoeken,
zijn bij de nieuwe bisschop van
Breda aan het verkeerde adres.
Sommige vragen weert mgr.
Muskens af door erop te wijzen
dat er elders in de wereldkerk
veel fundamentelere problemen
spelen. Dat de paus de toegang
van de vrouw tot het pries
terambt definitief versperd
heeft: „Och,, in Afrika zijn dra-
matischere zaken aan de hand."
En dan heeft de bisschop het
niet over hel _drama Ruanda,
maar over zwarte priesters, ge
boren uit polygame huwelijken
(man met meerdere vrouwen),
die hun ouders dus van sacra
menten moeten uitsluiten.
Toch dat definitieve pauselijke
nee tegen het priesterschap voor
de vrouw. Op de dag van zijn
benoeming constateerde mgr.
Muskens tegenover de pers dat
de argumenten van de paus veel
gelovigen blijkbaar niet hadden
kunnen overtuigen en dat er dus
niks anders opzat dan de argu
mentatie te verbeteren. Maar
zijn er wel betere argumenten te
.vinden? Muskens geeft zichzelf
niet bloot. Hij beperkt zich tot
het citeren van een bisschop, die
tegen hem zei dat het argument
van kardinaal Danneels beter
was dan de drie van de paus. De
priester is volgens Danneels een
icoon van Christus. Een icoon is
iemand representeren. Christus
was een man, dus moet een
priester als icoon van Christus
een man zijn.
Is met de definitieve uitsluiting
van de vrouwelijke priester soms
Door Hans van den Broek
Den Haag - De taal van poli
tiek Den Haag kent zijn ei
gen, ongeschreven regels.
Liegen is volstrekt uit den
boze, het gebruik van kracht
termen en schelden leidt
veelal tot gepaste strafmaat
regelen van de kamervoorzit
ter. Maar met het verstrijken
van de parlementaire jaren is
het hanteren van het rode
potlood steeds meer in on
bruik geraakt.
Het CDA-kamerlid Van der Burg
liet dinsdag een krachtig opposi
tiegeluid in de Tweede Kamer
horen, met zijn even onparle
mentaire als heldere uitlating
dat het 'gedonder en gesodemie
ter' rond de IRT-affaire nu maar
eens afgelopen moet zijn. Hij
kreeg een standje van kamer
voorzitter Deetman. Want in een
parlementair huis hoort parle
mentaire taal gesproken te wor
den. Maar Deetman zag ervan af
om deze krachttermen uit de
Handelingen (het schriftelijk
verslag van een debat) te laten,
schrappen, omdat het bezigen
van 'gedonder' (volgens Van Da-
Ie geduvel, gedoe of gezanik) en
'gesodemieter' (gezeur, gezanik)
nu ook weer niet zo'n doodzonde
is.
Had hij daartoe wel besloten,
dan zou er weer een Tijk' toege
voegd kunnen worden aan de
lezenswaardige verzameling ge
schrapte woorden. 'Lijken'
- worden die uit de Handelingen
geschrapt zijn- worden al de
cennia lang zorgvuldig bewaard.
'In portefeuille gehouden,' heet
dat in het Haagse jargon. Een
blik in dit Tijkenkistje' geeft een
fraai beeld van het creatieve
taalgebruik van Kamerleden.
Zo laat in 1980 PvdA-kamerlid
Marcel van Dam in een debat
een 'grove leugen' vallen. Ka
mervoorzitter Dolman tikt hem
op de vingers en suggereert de
PvdA'er te zeggen dat naar diens
mening een en ander 'op gespan
nen voet met de waarheid staat'.
Van Dam reageert daarop als
volgt: „Laat ik het dan zo zeg
gen: Het tegendeel van de waar
heid heb ik zelden pregnanter
onder woorden gebracht ge
zien." En een voorbeeld uit de
oude doos: Op 18 februari 1949
neemt het kamerlid Gortzak op
verzoek van de Kamervoorzitter
het woord 'huichelarij' terug. Hij
legt ook uit waarom. „Omdat ik
het niet zeggen mag en men hier
nu eenmaal een aap geen aap
mag noemen."
Vroeger was ingrijpen van de
kamervoorzitter schering en in
slag. Maar ook in de meer recen
te geschiedenis zijn voorbeelden
te over van Kamerleden die op
geheel eigen wijze de grenzen
van het betamelijke aftastten.
Zo nam het PSP-kamerlid Fred
van der Spek zelden een blad
voor de mond, in de wetenschap
dat een bestraffend woord van
de kamervoorzitter hem gratis
publiciteit zou opleveren. Op 19
februari 1981 was het doelwit
van zijn woede de Amerikaanse
onderminister van Europese Za
ken Eagleburger, volgens Van
der Spek een 'nitwit'.
Het Reglement van Orde van de
Tweede Kamer, eind vorig jaar
nog herzien, bevat enkele alge
mene artikelen over parlemen
tair taalgebruik. De kamervoor
zitter kan met een beroep op die
artikelen een kamerlid een
waarschuwing geven en/of be
sluiten dat een woord geschrapt
moet worden uit de Handelin
gen. Leidraad voor de voorzitter
is daarbij dat normen en waar
den van de goede zeden niet
worden overschreden en dat uit
drukkingen niet als een beledi
ging van personenen of groepen
opgevat kunnen worden. Het
laatste Tijk', dat dateert van ok
tober 1992, heeft hierop betrek
king. Het extreem-rechtse ka
merlid Janmaat hield een betoog
dat, op z'n zachtst gezegd, wei
nig vleiend was voor minderhe
den. Reden voor Deetman die
hele passage te laten schrappen.
Wat wel of niet door de parle
mentaire beugel kan, hangt me
de af wie op het moment suprè
me de voorzittershamer han
teert. En op wie het onparlemen
taire taalgebruik betrekking
heeft. Zo concludeerde het
GroenLinks-Kamerlid Lank-
horst vorig jaar in een debat dat.
Janmaat 'op zich een racist' is.
Het mocht van Deetman. Niet
alleen omdat aan deze conclusie
een zorgvuldig betoog ten
grondslag lag, maar ook omdat
Janmaat zich in de kamer had
kunnen verweren. De beledigde
minderheden konden zich daar
entegen niet verweren tegen de
beschuldigingen van Janmaat.
Eind vorig jaar heeft de Tweede
Kamer, in navolging van de Eer
ste Kamer, overwogen de 'lijken'
uit het Reglement van Orde te
schrappen. Want wat is de zin
om woorden uit de Handelingen
te schrappen, terwijl de Tijken'
via de media toch openbaar wor
den? Maar een meerderheid stak
daar een stokje voor, uit angst
voor ongebreideld gebruik van
godslasterlijke woorden.
Koudwatervrees? Hoe zei kamer
voorzitter Dolman het ook al
weer in het maandblad Onze
Taal van mei 1981: „Tegenwoor
dig is de sfeer in de Kamer meer
ontspannen, ik zou zeggen meer
volwassen. 'Grofheden zijn zeer
zeldzaam, 'schijnheilig' en 'on
zin' passeren haast ongemerkt.
Alleen liegen kan nog steeds niet
door de beugel."
HET VATICAAN heeft blufpol
Johannes Paulus II en zijn veil
de Bosnische Serviërs door c
Rome onverkort zou vasthoude
bezoek aan Sarajevo te laten br
De Vaticaanse redenering was
sende Bosnische Serviërs ziel
zouden durven keren. Het bezot
oorlogsstad mocht immers c
plaatselijke bevolking en op vt
nen.
Elf salvo's artilleriegranaten,
ingestelde zone waarin zware
duidelijk dat de Bosnisch-Servis
de waarheid sprak toen hij ze
abslolüut niet kon worden gega
Na deze uitbarsting van gewelc
verstandige besluit om niet na
heeft laten weten de Bosnische
omstandigheden dat toelaten.
Dat is een vrijblijvende omsc
hoofd in de schoot gelegd. De f
de in Bosnië heersende spannii
Het steekspel van halve en hele
het voorgenomen pausbezoek,
Larajevo nog niet veel ten gc
moment minder wordt gesel
geleden is mooi meegenomen
hjk is niemand zijn leven zeker.
De Bosnische Serviërs zijn de
derhalve per definitie de groc
moslims spelen het vuile oorlo
miren hebben ontdekt dat mosl
barajevo en omgeving,
^jl verhogen de chaos en verw
idee dat geen enkele partij in
wen is. Het is geen wonder de
wordt en steeds meer geneigd
Muskens: 'Mijn ervaring is
dat je met de mensen in Rome
heel gewoon over van alles
kunt praten.'
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
Draagvlak
De nieuwe bisschop van Bit
oppert waarom Nederland i
het initiatief zou nemen om
geesten in de wereldkerk rij»
maken voor de vrouwelijke!
ken. Er moet namelijk s
draagvlak voor komen en i
bevorder je door erover te pub!
ceren, congressen te organiseie
contacten erover te leggen i
andere landen. Dat proces n»
op gang komen. Er moet t
veel werk verzet worden, wil
wijding van vrouwen tot diaki
ooit werkelijkheid worden.
Maar het Vaticaan wenst
zaken toch geheel in eigen bs
te houden? Volgens mgr. Ms
kens wordt nog altijd veel
zwaar tegen het Vaticaan i
bestuurlijk centrum van de s
reldkerk aangekeken. „Mijns
varing is dat je.met zoveel
sen in Rome-heel gewoon i
alles kunt praten. Je moeti
centrum zien als gewone mens
en daar gewoon durven binns
lopgn. Je moet de tijd en»
nemen om in de goede 'zint
het woord te lobbyen. Ge»
goed contact met elkaar houie
praten over waar je mee H
bent en of ze je misschien ke
nen helpen. Zo werkt dat."
ook de vrouwelijke diaken r
de baan? Muskens: „Nou, dj
niet te hopen, want ik ben t
een groot voorstander van. H
het moet dan wel samenga
met een herwaardering van.
diakenambt." Voor mgr. 11:
kens houdt dat in een teruggr
pen in op het oorspronkeli;
diakenambt: de zorg van dekt
voor de mensen en zeker n
alleen maar op zondag act
het altaar zijn. De eerste duis
jaar van het christendom lij!
voor Muskens toch een grt
bron van inspiratie te zijn
de laatse zeshonderd jaar.
CDA'er Van der Burg...gedonder en gesodemieter...
FOTO DE STEM/JOHAN VAN I
