BAe wil onderzoek naar steun Fokker
Scepsis over nieuwe blusmethode
De stroppenpot gaat voor de bijl
Ruim helft van Nederlanders boekt vakantie in eigen land
sen VS en
niets op
nd KORT
"Beter betaalden buiten
schot bij sanering Fokker'
economie KORT
DE STEM
ECONOMIE
A5
Britse vliegtuigmaatschappij vindt lease-constructie met Rabo 'oneerlijke concurrentie'
Einde aan staking
Zuidafrikaanse
KOP MUNT
Dikke
EPTEMBER 1994 A4
iezen bolwerk
n de Tsjetsjeense president
rgoen, een bolwerk van de
ijn volgens het persbureau
chtoffers gevallen. Argoen
'e hoofdstad Grozny van
ities die Roelan Labazanov
an de best georganiseerde
dajev te verjagen,
onafhankelijk verklaard
rige week uit na maanden
commissaris
Edith Cresson keert terug'
er 1 januari deel uitmaken
haar heeft Frankrijk Yves
rgedragen.
arissen draagt het stempel
menwerking van links en
rrand heeft de zestigjarige
ijl premier Balladur zijn
46-jarige De Silguy heeft
llars aan armen
ar Gaddafi heeft besloten
ollar 875 miljoen) van de
n miljoen van zijn armste
innen met gemiddeld tien
0 dollar op hun bankreke-
rste stap naar een bredere
ddafi beloofde vorig jaar al
gaan delen in de olierijk
inwoners. De inkomsten uit
naar schatting vijf zes
tus Oost-Timor'
ale status toe te kennen aan
oor Adang Ruchyatna, com-
waaronder de voormalige
gd. Ruchyatna verduidelijk-
ehelzen. Het ministerie van
ilde de uitspraken van de
Indonesië lijfde de vroege-
overleg Syrië
Rabin heeft een Amerikaans
eg met Syrië in Washington
ft de VS laten weten dat
inds begin dit jaar in een
s. De onderhandelingen zijn
Golan-hoogvlakte. Syrië eist
Golan, terwijl Israel eerst
edesverdrag eist en zich dan
'n denkt dat nieuwe bespre-
en op de Syrische eisen. De
landse Zaken Christopher
se te doorbreken.
Nord
taanse regeringspartij Lega
enstanders van partijleider
t. Tot de geroyeerde leden
ndse Zaken Franco Rocchet-
zich feitelijk als een dictator
sleden, Marilena Marin en
ij verlaten. Rocchetta zei in
enis is waarin elke kritische
op
"troepen hebben acht leden
Tamas gearresteerd op ver
lagen op de bezette westelij-
slagen zijn drie Israëliërs om
e terreurgroep, heeft zich
or de dood, zondag, van een
k. De aanslag was onderdeel
ing van Palestina'. Door de
sche militairen gewond.
rt 71,2 miljoen op
'a Actie heeft 71,2 miljoen
;actie de op één na succesvol-
rden. Bij de actie Eén voor
n gulden ingezameld. Het
weken open, maar de bedra-
men, zijn zo gering dat de
gisteren vast een eindop-
'e televisie-uitzending op 6
gekomen.
voor aanslag
uitse deelstaat Beieren heeft
evergoeding afgewezen van
n die werden gedood tijdens
roristen bij de Olympische
en eisen van Beieren een
oen gulden. Ze beroepen zich
en dat de gegijzelde atleten
Duitse politie zijn gedood,
dse Zaken zei in een verkla-
dat de regering of lokale
t, en dat geen enkele Israëliër
.ekingen tussen de Verenigde
m een eind te maken aan de
Cubanen zijn gisteren na 50
p dat de bestaande impasse
roeiende onrust onder Haïti-
anse bootvluchtelingen op de
narinebasis Guantanamo op de
uidpunt van Cuba. Deze fras-
ratie leidde zondag tot geweld.
Dngeveer vijftig Haïtiaanse
Iuchtelingen, die boos waren
jeworden bij het nieuws dat Pa-
tama zich opmaakt voor de op-
;ang van 10.000 Cubanen, beko
gelden Amerikaanse soldaten me
stenen. Zes Amerikanen raakten
licht gewond.
„De frustatie van de Haïtianen is
politiek van aard," zei ej®
woordvoerder van de basis,
Haïtianen willen weten wat e
met hen gaat gebeuren. Ze wij
len net zo behandeld worden al
de Cubanen, en stellen dat tl]
vóór de Cubanen op de basis z'J
aangekomen."
DINSDAG 6 SEPTEMBER 1994
Den Haag (anp) - De binnen
landse vakantiemarkt heeft
over 1993 een aantal records
kunnen noteren. Zo steeg het
aantal Nederlanders dat een
vakantie in eigen land boekte
voor het eerst boven de 50
procent. Het aantal vakanties
in eigen land steeg tot de
recordhoogte van 15,5 mil
joen, waarvoor de toeristen in
totaal 3,7 miljard gulden uit
gaven.
De belangrijkste reden van de
stijging van het aantal binnen
landse vakanties is dat veel
landgenoten naast een buiten
landse vakantie ook een kort
binnenlands uitstapje onderne
men, zo blijkt uit gegevens die
de toeristische sector gisteren
bekendmaakte. Vooral het aan
tal binnenlandse hotelvakanties
groeide sterk. In de laatste vier
jaar stegen die met 38 procent.
De provincie Gelderland blijft
de populairste provincie. Daarna
volgen Limburg, Noord-Bra
bant, Friesland en Drenthe. De
afgelopen jaren stonden Lim
burg en Gelderland afwisselend
op de eerste plaats. In de rangor
de van vakantiegebieden heeft
de Veluwe de Noordzeekust van
de eerste plaats verdrongen.
Door de vakantiespreiding loopt
het aandeel van de zomervakan
ties licht terug, terwijl er een
stijging te zien is van het aantal
vakanties in voor- en najaar.
Toerisme Recreatie A VN, het
samenwerkingsverband van
ANWB, VW's en NBT, verwacht
dat de toeristische markt in ons
land de komende jaren 2 S 3
procent per jaar zal groeien. Het
aantal buitenlandse toeristen
groeit jaarlijks met eenzelfde
percentage, terwijl de bestedin
gen van de buitenlanders met
zo'n 4 procent zullen toenemen.
Directeur Cornelissen van het
Nederlands Bureau voor Toeris
me (NBT) meent dat Nederland
zijn promotie in het buitenland
meer moet bundelen. Te veel
bedrijven en organisaties promo
ten onafhankelijk van elkaar een
stukje Nederland, waardoor de
(potentiële) buitenlandse toerist
geen eenduidig beeld krijgt van
ons land. Het NBT is bereid
hierin een rol te spelen.
Het budget dat ons land besteedt
aan promotie in het buitenland
is volgens Cornelissen voldoende
om Nederland als vakantieland
goed te belichten. De rijksover
heid geeft jaarlijks 52 miljoen
uit voor promotie en aanverwan
te activiteiten. Een bedrag dat
volgens de NBT-directeur niet
onderdoet voor andere Europese
landen, hoewel andere landen
volgens hem incidenteel wel gro
te bedragen stoppen in speciale
promotiecampagnes.
Het NBT en andere toeristische
organisaties ontvingen vorig jaar
700 buitenlandse journalisten en
televisie-verslaggevers. Cornelis
sen benadrukt dat deze vorm
van aandacht nodig is en mis
schien wel moet worden uitge
breid.
Den Haag/Farnborough (anp/dpa/rtr) - British Aerospace
(BAe) wil dat de Europese Commissie de één miljard gulden
staatssteun voor Fokker onderzoekt.
„We vragen niet of de commissie
tussenbeide komt, maar de zaak
moet worden onderzocht," zei
BAe-woordvoerder Hugh Colver
gisteren op de luchtvaartshow in
het Engelse Farnborough. Vol
gens hem verschaft de hulp Fok
ker 'een oneerlijk concurrentie
voordeel'.
Het ministerie van Economische
Zaken in Den Haag, dat nauw
betrokken was bij de steunope
ratie, is niet erg onder de indruk
van BAe. Volgens een woord
voerder is er contact geweest
met de Europese Commissie. „Er
is toen een aantal informatieve
vragen gesteld. Dat is bij dit
soort operaties zeer gebruike
lijk." zegt de woordvoerder. „Ik
denk niet dat we grote Brusselse
problemen krijgen."
De technoleaseconstructie is een
privaatrechterlijke constructie
tussen de Rabo-bank en Fokker,
constateert hij. Wel zitten er 'fis
cale aspecten aan', maar alles
valt binnen een wettelijke kader.
Zijn argumentatie wordt onder
steund door Fokker zelf: „Het is
een afspraak tussen Dasa, Rabo
en Fokker. We zijn niet bang
voor BAe."
Dat neemt niet weg dat de com
missie nog extra informatie ver
langt, reageerde een functionaris
in Brussel. De Nederlandse rege
ring heeft de steunoperatie nog
niet officieel in Brussel aange
meld, voegde hij eraan toe. BAe
heeft evenmin een officieel ver
zoek tot een onderzoek gedaan.
BAe neemt een eigenaardige po
sitie ten opzichte van Fokker in.
De Britse vliegtuigbouwer is een
concurrent van de Amsterdamse
maatschappij. Aan de andere
kant is BAe een gesprekspartner
voor Dasa en Fokker. BAe voert
regelmatig overleg met Dasa en
het Franse Aérospatiale over sa
menwerking op het gebied van
propellervliegtuigen. Begin dit
jaar opperde Dasa-topman J.
Schrempp zelfs het idee dat BAe
een minderheidsbelang zou kun
nen nemen in Fokker. Ook werkt
Bae mee aan de studie naar de
bouw van een nieuw straalvlieg
tuig.
Dasa-woordvoerder C. Poppe is
verbaasd over de interventie.
„De details van de finahciële
operatie zijn niet eens uitge
werkt." Volgens Dasa is de stap
van BAe naar Brussel daardoor
voorbarig. Het akkoord moet of
ficieel nog worden goedgekeurd
door de commissarissen van Da
sa. Die vergaderen op 2 novem
ber.
In juli werd bekend dat Fokker
kon rekenen op een kapitaalon
dersteuning van 1 miljard gul
den. Dasa kwam met 600 mil
joen gulden. De staat nam 400
miljoen gulden voor zijn reke
ning na goedkeuring van een
technoleaseconstructie met de
Rabo. Noodlijdend Fokker ver
kocht zijn kennis aan de Rabo
bank. Deze transactie levert bei
de partijen voordeel op. Fokker
krijgt geld van de Rabo, maar
moet de kennis terughuren. De
Rabo mag op haar beurt de af
schrijvingskosten aftrekken,
waardoor de winst minder wordt
belast.
Wel is er toestemming nodig van
de belastingdienst. Deze dienst
loopt immers miljoenen guldens
mis. De toenmalige minister van
Economische Zaken Andriessen,
werkte actief mee aan de red
ding. In een onlangs gehouden
interview met de VPRO-radio
verklaarde Andriessen dat hij en
zijn ambtenaren een voorstel
van de Rabo om kennis te leasen,
hadden aangepast. Volgens hem
was de technolease een van de
poten onder het industriebeleid
van de regering.
De Hongaarse luchtvaartmaat
schappij Malev heeft gisteren
bekend gemaakt met vier Fokker
70's te gaan vliegen. Eén wordt
rechtstreeks van Foker gekocht,
de andere drie huurt Malev van
een Amerikaanse leasemaat
schappij die ze bij Fokker moet
kopen. Naar verwachting krijgt
de Fokker 70, de ingekorte ver
sie van het straalvliegtuig Fok
ker 100, half oktober zijn bewijs
van luchtwaardigheid.
Die harde kritiek uit voorzitter
9 Bernardus van de centrale
ondernemingsraad (COR) van
Fokker in het jongste nummer
van Bondsbeeld, het blad van de
mdustrie- en Voedingsbond
De raad wil nu dat Fokker ook
autofabrieken
Johannesburg (rtr/afp) - Er
komt komt een einde aan de
langste en duurste staking in
4uid-Afrika sinds president
Nelson Mandela in mei aan de
macht kwam.
De 25.000 arbeiders in de auto
mobielindustrie, die 1 augustus
bet werk neerlegden om hun eis
voor hogere lonen kracht bij te
zetten, gaan morgen weer aan de
sla§. aldus de Nationale Unie
van Metaalarbeiders in Zuid-
Ainka De onderhandelingen
ver de looneis van 11 procent
worden voortgezet. De staking
eeft de auto-industrie meer dan
t miljard gulden gekost.
«Ms Mandeia's installatie op 10
hfu* P°'itieke onrust ciras-
s<;gedaald, maar de voorna-
eujk zwarte arbeiders eisen nu
rlaPa6 'onen- Die regering erkent
J 'ang onderdrukte zwarte
eiders het recht hebben op te
men voor een hogere beloning.
r°'BPt echter op tot matiging
7 et economisch herstel van
fv) Afrika niet in gevaar te
ngen en buitenlandse investe
ren te stimuleren.
de mensen met hoge lonen aan
pakt. „In de praktijk zie je dat
die beschermd worden. Er ko
men dan wel minder lagen in de
onderneming, maar de mensen
met de hoge functies worden dan
elders geplaatst met hetzelfde
salaris. Dat is dus geen bijdrage
aan de kostenreductie die we
moeten realiseren," aldus Ber
nardus.
De voorzitter van de onderne
mingsraad is wel positief over
een aantal andere zaken bij Fok
ker. Zo speelt het bedrijf sneller
en nauwkeuriger in op de markt
en krijgen de bedrijfsonderdelen
grotere zelfstandigheid.
Fokker, dat over het eerste half
jaar van 1994 een verlies boekte
van 196 miljoen gulden, kondig
de in februari een reorganisatie
aan, waarbij 1900 banen verlo
ren moesten gaan. Na maanden
lange onderhandelingen met de
bonden en de ondernemingsraad
stelde de vliegtuigbouwer de
plannen enigszins bij. Voor 1100
werknemers volgde ontslag, 350
mensen belandden in een ar
beidspool en 300 banen bleven
behouden door werktijdverkor
ting. De overige 150 arbeids
plaatsen verdwenen als gevolg
van natuurlijk verloop.
Het is voor het eerst na het
afsluiten van een sociaal plan dit
voorjaar dat de ondernemings
raad zich uitspreekt over de sa
nering bij Fokker. Wel hebben
de metaalwerkers van de vesti
gingen op Schiphol-Oost veel
verzet aangetekend tegen de re
organisatieplannen. Dat leidde
in februari en maart tot enkele
spontane werkstakingen.
Een brandweerman hanteert de super-vernevelaar bij een blusdemonstratie in Rijsen, Twente. „Het kan best handig zijn om
beginnende brandjes te blussen,aldus M. Verspeek, chef uitrukdienst brandweer van het Stadsgewest Breda. foto anp
Den Haag (anp) - De sanering bij Fokker gaat grotendeels
voorbij aan de werknemers met hogere salarissen. Aan de
andere kant heeft de vliegtuigbouwer de afgelopen maanden
te veel produktiemedewerkers laten afvloeien. Als gevolg van
die ontwikkelingen zijn de verhoudingen bij Fokker scheefge
groeid.
Van onze verslaggevers
Breda - Dé oplossing is het
niet, maar soms kan het wel
handig zijn. Dat is de analyse
van enkele brandveiligheid
sexperts over het als 'revolu
tionair' aangekondigde wa
terpistool van een Duitse fir
ma.
Met het pistool, een super-verne
velaar die water onder hoge
druk met perslucht omzet in een
mist van hele fijne druppeltjes,
zou volgens de fabrikant van de
'IFEX 3000', gisteren in Twente
gepresenteerd, in één klap een
flinke brand bedwongen kunnen
worden.
Marketingmanager F. Steur van
IFEX: „Voor elke 90 liter water
die de brandweer met de huidige
middelen nodig heeft, heeft dit
systeem maar één liter nodig.
Voor het blussen van een flinke
autobrand bij voorbeeld heeft de
brandweer nu al gauw 1000 liter
water nodig. Met dit systeem
kan dat met vijf tot tien liter."
Doordat maar zo weinig water
nodig is, is het systeem ook zeer
milieuvriendelijk. Het probleem
van het giftige afvalwater, dat
normaal bij een flinke brand
ontstaat, is daarmee (groten
deels) uit de wereld. En ook
waterschade, die meestal groter
is dan de' echte brandschade,
treedt niet of nauwelijks meer
op.
De nieuwe blusser is daarom
geschikt voor het bestrijden van
branden of brandjes op plaatsen
waar waterschade catastrofaal
zou zijn, zoals historische gebou
wen en musea.
Volgens Steur is de superverne-
velaar voor alle soorten branden
te gebruiken. Omdat het water
kanon in verschillende groottes
leverbaar is, is het niet alleen op
een gewone brandweerauto te
monteren, maar ook op een mo
torfiets en zelfs op de rug van
een brandweerman.
Het nevel-principe doet de laat
ste jaren vooral in Zweden op
geld, verduidelijkt TNO-mede-
werker P. van de Leur van het
centrum voor brandveiligheid.
Met name mobiele systemen zijn
geschikt omdat er zo weinig wa
ter voor nodig is. „Maar ik zou
niet de brandweerman willen
zijn die met alleen zo'n verstui
ver op de rug een brandend
gebouw binnen moet."
Hij legt uit dat er voor het
bestrijden van een brand ver
schillende technieken nodig
kunnen zijn. Afschermen, ver
stikken en afkoelen zijn de voor
naamste methoden. Daarnaast is
er de chemische reactie: „Ik
denk dat het nevelprincipe voor
al chemisch te verklaren is."
Volgens de uitvinders van het
apparaat verdampt de nevel tot
stoom, die de zuurstoftoevoer af
sluit.
Ingewikkelde branden zijn moei
lijker met de nieuwe vinding te
bestrijden. Het nut van de ver
stuiver zal zich volgens Van de
Leur bewijzen bij bijvoorbeeld
vloeistofbranden, omdat daarbij
alleen de oppervlakte brandt.
Een woordvoerder van de Prin-
senbeekse fabriek van brandwe
rende materialen Saval wijst er
onder meer op dat bijvoorbeeld
hout door-en-door kan branden,
waarbij een nevel om te blussen
niet afdoende is. En het nathou
den van omliggende panden is,
ondanks de waterschade, vaak
pure noodzaak.
Een probleem van de nieuwe
methode (de chemische bestrij
ding) is ook de regelgeving. Van
de Leur: „Binnen de huidige
richtlijnen 'voor het op de markt
brengen van bestrijdingsartike-
len kun je dit produkt niet be
oordelen. Je zou nu bij wijze van
spreken een veredelde planten
spuit op de markt kunnen bren
gen."
M. Verspeek, chef uitrukdienst
van de brandweer in het Stads
gewest Breda moet het ook alle
maal nog zien gebeuren. „Om
beginnende brandjes te blussen
kan het best handig zijn. Maar
dan zou je zo'n apparaatje mee
nemen op de wagen, zoals we
ook een poederblusser bij ons
hebben. De hele wagen inrichten
mat alleen maar een grote verne-
velaar zou verkeerd zijn. We
hebben van alles bij ons; de
inrichting van een bluswagen
bestaat al uit een soort compro
mis. Bij een grotere brand ge
bruiken we minstens twee lange
haspels van zestig meter. Dat is
een heel gesjouw voor een
brandweerman, maar je hebt die
spuiten wel nodig."
Vernevelen doet de brandweer
daar al mee. Niet alleen met een
speciale sproeistand, maar ook
door op een plafond te spuiten in
plaats Van op de brand zelf.
Door Louis van de Geijn
De Nederlandse bankiers zijn te nuchter
om aan een dood paard te blijven trek
ken. In 1998, zo staat nu vrijwel vast,
zullen zij een lang gekoesterd geheim
moeten prijsgeven. In dat jaar zullen zij
voor het eerst moeten publiceren hoe
veel zij opzij hebben gezet voor stroppen
in de kredietverlening.
Hoeveel geld de 'stroppenpot', ofwel de
'voorziening algemene risico's' (var), van de
banken afzonderlijk bevat, is 'het geheim
van het Frederiksplein'. Op dat adres zetelt
De Nederlandsche Bank, die er namens de
overheid toezicht op houdt dat het bankwe
zen geen brokken maakt en degelijkheid
uitstraalt. Alleen de banken zelf (alleen over
hun eigen zaken natuurlijk) en de top van
De Nederlandsche Bank weten hoeveel geld
bij elk van de instellingen gemoeid is met
'ongelukken' in de kredietverlening
De banken publiceren wél wat er telkenjare
wordt gereserveerd voor kredietrisico's -
tegenwoordig onder de noemer 'waardever
andering van de vorderingen' - maar omdat
ze niet prijsgeven wat ze afboeken, blijft de
omvang van deze reserve uiteraard aan het
analiserende oog onttrokken.
Er is wel een slag naar te slaan op grond van
de publicatie - met een ruime vertraging -
van de bedragen die de banken gezamenlijk
aan mislukte kredieten afschrijven. De Ne
derlandsche Bank geeft die jaarlijks vrij in
de Staatscourant. Op grond daarvan en met
behulp van andere summiere gegevens is de
taxatie gemaakt dat de gezamenlijke banken
in Nederland er tussen de acht en negen
miljard gulden aan stroppenreserve op na
houden.
Het 'geheim van het Frederiksplein' staat al
jaren ter discussie. Minister Kok van Finan
ciën kondigde enkele jaren geleden, in lijn
met de voorbereiding van Europese richtlij
nen op dit punt, al aan dat de banken de
omvang van hun stroppenpot vanaf 1998
zouden moeten publiceren. De banken heb
ben nog enige tijd de gedachte gekoesterd
dat tij met een gerichte lobby te kunnen
keren.
De grote banken was het echter al langer
duidelijk dat zij zich op den duur niet meer
zouden kunnen onttrekken aan de interna
tionale praktijk, zoals die met name door de
grote financiële instellingen in Londen en
New York wordt bepaald. ABN AMRO, ING
Bank/Postbank en Rabobank Nederland zijn
daarom vorig jaar al een beetje opgeschoven
in die richting met de publicatie van de
zogenaamde BIB-ratio.
Dit kengetal geeft de verhouding weer tus
sen het eigen vermogen en de uitzettingen,
gewogen naar de risicograad, zoals de ban
ken die geregeld opgeven aan de Bank voor
Internationale Betalingen in Bazel. Uit de
gepubliceerde verhoudingscijfers blijkt dat
de grote drie er naar deze internationale
'maatstaven gemeten buitengewoon goed
voor staan.
Ook de kleinere banken hebben nu ingezien
dat hun verzet weinig uithaalde. Zij hebben
de Nederlandse Vereniging van Banken ge
adviseerd vooralsnog geen actie tegen de
voorgenomen publicatieplicht te onderne
men en de NVB zal volgende week dienover
eenkomstig besluiten. In theorie kunnen de
banken in 1997, als in Brussel de besluitvor
ming over de betreffende Europese richtlijn
aan de orde is, alsnog in het gareel komen.
De banken hebben de geheimzinnigheid over
hun stroppenpotten altijd verdedigd met de
redenering dat openheid hierover alleen
maar tot onrust zou leiden. Het argument
dat er niets meer vertrouwen wekt dan
opening van zaken, maakte geen indruk. Het
toezicht door De Nederlandsche Bank zou
voldoende vertrouwen moeten inboezemen.
Maar de internationalisatie van de financiële
markten heeft de Nederlandse banken op dit
stuk (samen met de Duitse banken) in een
uitzonderingspositie gebracht. Het handha-
yen daarvan zou juist afbreuk doen aan het
vertrouwen, concludeerden de grote drie.
Het was duidelijk dat de kleinere banken
vervolgens ook moesten zwichten.
Met het verdwijnen van dit geheim zal de
balans van de banken nog allerminst hon
derd procent transparant worden. De Euro
pese voorschriften, zo is de verwachting,
zullen genoeg ruimte laten voor het aanleg
gen van stille reserves. De grote vraag is wat
de uitwerking van de nieuwe openbaarheid
zal zijn op het kredietbeleid. Ondernemers
klagen wel eens dat de banken paraplu's'
uitdelen die zij weer terug willen hebben als
het gaat regenen. Misschien worden ze nog
zuiniger met paraplu's.
Ik vrees dat ik u met deze
column weinig plezier ga
doen. Maar toch: als wij
schrijven over Ruanda,
Bosnië en Epe, waarom zou
den wij u dan de gruwelijkhe
den van Veronica onthouden?
Ik zit in de auto en zet de
radio aan voor het nieuws en
de files. Mijn digitale autora
dio wijst Radio 3 aan als
sterkste zender in die omge
ving. Het is even over vijf.
„This program is sponsored
by Pepsi Cola," zoemt een
sonore stem uit de speakers.
En meteen zet een onvervalst
Nederlands lied in, op de me
lodie van de Radetzky-mars:
Dikke lui, dikke lui, dikke lui
lui lui,
dikke lui, dikke lui, dikke lui
lui lui
dikke lui lui lui.
Ik had u gewaarschuwd.
In sommige dingen ben ik
aartsreactionair. Ten eerste
ben ik principieel tegen ge
sponsorde programma's.
Sponsoring bevordert de ter
reur van de kijk- en luistercij
fers.
Wie in deze informatiemaat
schappij wil opvallen en dus
sponsorgelden dan wel goede
prijzen voor de omringende
reclameblokjes wil binnensle
pen. moet net iets harder
schreeuwen dan de rest. Dat
hebben ze bij Veronica goed
begrepen. Veronica viert nu
bijvoorbeeld sextember, dat
wil zeggen dat de maand sep
tember in het teken van sex
staat.
Nu mogen ze van mij. En
zolang de kranten adverten
ties opnemen, die niet anders
dan pornografisch kunnen
worden genoemd ('De twee
kerels mogen alles van het
HETE negerinnetje (18 j.)!
Ze nemen haar van twee kan
ten. Dan wil ze alles in haar
mond!!', meldt het Algemeen
Dagblad van gisteren bij de
06-lijnen), moeten we be
scheiden blijven.
Maar waar ligt de grens? Op
zaterdag kun je de radio niet
aanzetten, of de heren dee
jay's hebben het over neuken.
En nu dus ook dikke lui, dik
ke lui, dikke lui lui lui.
Maak je niet dik, zult u wel
licht zeggen. Sinds Turks
Fruit zong half Nederland
toch al tieten kont, tieten kont,
tieten kont kont kont'? Maar,
ben ik dan zo naïef te zeggen,
dat was nog een grapje in een
(verfilmde) roman die handel
de over liefde en dood. Daar
kan zo'n depri-liedje van een
stel zatkullen in een platen-
Door Willem Reijn
studio niet mee worden ver
geleken.
Misschien dat de grens uitein
delijk toch bij de sponsoring
ligt. In de Verenigde Staten is
de invloed van reclame op de
inhoud van programma's heel
sterk. Vooral door de talloze
pressiegroepen, die als zij
geen gehoor krijgen bij de
televisiestations, massaal het
bedrijfsleven bestoken.
Geen bedrijf dat zich met re
clame op glad ijs durft te
begeven. Want de actiegroe
pen maken zoveel herrie, dat
het wervend effect van de
reclame zwaar wordt over
stemd door de negatieve pu
bliciteit.
Daar lopen ze nog wat voor
op ons. Pater Koopmans heeft
zich hier altijd op de politiek
gericht, met een semi-perma-
nente tentoonstelling op het
Binnenhof. In de VS was 'ie
allang met een riot-gun naar
Bloemenhove afgereisd.
Maar wat als Piet Derksen nu
eens een buslading EO-jonge-
ren laat bellen naar Pepsi?
Dat ze die cola niet meer
zuipen, zolang het karakter
van de uitzendingen Onze
Lieve Heer zo tegen de borst
blijft stuiten? Wat als op de
EO-Landdag publiekelijk
flessen Pepsi worden geledigd
en de PET-flessen tot gruis
vermalen?
Dan trekt een bedrijf zich
terug of schrijft programma
makers de wet voor. Het be
drijfsleven bepaalt zo via de
omweg van sponsoring de
normen en waarden in onze
kapitalistische samenleving.
Direct en gedreven door har
de commerciële belangen.
Zoals het bedrijfsleven zich
nu laat leiden door hard en
onbeschoft geschreeuw. Hele
maal volgens een economi
sche wet, die luidt als een
levenswijsheid: bad money
drives out good money. Vrij
vertaald: makkelijk geld gaat
voor eerlijk geld.
L_
1 China versterkt auto-produktie
Peking - China steekt 250 miljoen dollar in de grootste
autofabrlek in de Noordchinese havenstad Tianjin, aldus het
blad Business Weekly. Het is de bedoeling dat Tianjin Automo
tive Industry de jaarproduktie opvoert van 60.000 tot 150.000
auto's.
De producent maakt Charades, met technologie van de Japanse
fabrikant Daihatsu, die als taxi en personenauto's fungeren.
China wil in de 21e eeuw een leidende autoproducent worden,
met Tianjin als centrum.
Unilever schrapt 130 banen
Vlaardingen - Levensmiddelenconcern Unilever schrapt de
komende drie jaar 130 van de 1050 banen in het onderzoeksla
boratorium in Vlaardingen. Het bedrijf wil daarmee een kosten
besparing boeken van uiteindelijk 30 miljoen (15 procent) per
jaar. Het is de bedoeling dat er bij deze reorganisatie geen
gedwongen ontslagen vallen.
De maatregel is volgens Unilever nodig om de concurrentie het
hoofd te bieden. Op de markten waarop het concern actief is
volgen de produkten elkaar in hoog tempo op. Bovendien
worden nieuwe fabrikaten met veel promotionele ondersteuning
op de markt gebracht.
Begemann aast niet alleen op Waggonbau
Breda - Het Nederlandse concern Begemann heeft bij zijn
streven naar overneming van Deutsche Waggonbau nog steeds
concurrentie. Een woordvoerder van de Treuhandanstalt, de
instelling die is belast met de privatisering van het bedrijfsleven
in de vroegere DDR, liet gisteren weten dat er gesprekken
gaande zijn met verscheidene belangstellenden. Daartoe behoort
volgens hem AEG, onderdeel van Daimler-Benz.
VNU koopt Hongaars tijdschrift
Amsterdam - Mediaconcern VNU, waartoe onder meer deze
krant behoort, heeft met de drie bestaande aandeelhouders van
het Hongaarse financieel-economisch weekblad Figyelö over
eenstemming bereikt over overname van het blad. De transactie
past in het concernbeleid om de zakelijke informatie-activitei
ten in Europa uit te breiden. Figyelö is met een oplage van
17.000 exemplaren het grootste business-magazine in Hongarije.
Munt voor 50-jarige Benelux
In Londen werd vijftig jaar geleden de eerste stap gezet tot
de oprichting van de Benelux. In België, Nederland en
Luxemburg werden daarom gisteren zilveren munten uitge
geven met een waarde van 10 gulden ofwel 250 francs.
foto anp
