omt 'Rijke' aow'er moet inleveren ijding Nederland blijft dichtstbevolkte land Europa 'Stijve Fries' Heerma ster van het debat binnenland KORT pestem Kok houdt vol: Inkomenstoets pijnlijk, maar niet onrechtvaardig Latijnhouwers schampert op Kok BESTEM mfZMCOMMENTAAR Nuis helpt beginnende kunstenaar Geslaagd debuut Mestoverschot blijkt kleiner Huizen 4te koop' uit protest tegen HSL D66 morrelt aan regels euthanasie U bent iemand die uw promotionele effectief laat verlopen? Randstad maakt 't mogelijk ir randstad uitzendbureau BINNENLAND Was het maar vast 2030. In dat jaar zal dit land zo'n 17,7 miljoen mensen wónen. Er zullen er 520 op een vierkante kilometer wonen en per persoon zo'n 1923 vierkante meter ter beschikking hebben. In werkelijkheid zal die leefruimte natuurlijk veel kleiner zijnwant in de grote natuurreservatenin de land- en tuinbouwgebieden en op de vele, vele vierkante kilometers asfalt kunnen geen mensen wonen. Nu heeft dit land bijna 15,4 miljoen inwoners en zijn we al het dichtsbevolkte land in Europa. Om al die nieuwe landgenoten te kunnen bergen, zijn er straks, als we ze een beetje leuk willen laten wonen, 20 steden ter grootte van Breda nodig. Natuurlijk zullen die nieuwe steden niet gebouwd worden en zullen de woningen gerealiseerd moeten worden in uitbreidingsplannen bij grote steden. Gevolg zal zijn dat steden aan elkaar vast zullen klonteren en er agglomeraties komen van gigantische omvang. Wie slim is, verkoopt rap zijn huisje buiten, want anders woon je straks hartje mega-stad. MERIJN Eindhovense pyromaan heeft hulp nodig Eindhoven - De 27-jarige zwerver die heeft bekend in Eindho ven vijf branden te hebben gesticht, heeft tegenover de politie verklaard dat hij hulp wil. De man zegt dat hij al langere tijd de neiging heeft om brand te stichten. Het verhoor heeft geen nieuwe bekentenissen opgeleverd. De verdachte is eerder deze week aangehouden bij een brand in een schoolgebouw. De man voorzag in zijn levensonderhoud door te bedelen en in te breken. Daarbij had hij het vooral voorzien op etenswaar. De afgelopen twee maanden hebben in Eindhoven twaalf verdachte branden gewoed. De politie houdt er ernstig rekening mee dat een aantal branden is aangestoken door anderen. Bezetting Y-markt opgeheven Amsterdam - De bezetting van de Y-markt aan de Westerdoks- dijk in Amsterdam is gisteravond opgeheven. De toezeggingen die de gemeente Amsterdam heeft gedaan, hebben de actievoe rende ondernemers er voldoende van overtuigd dat de gemeente hun belangen niet uit het oog verliest, ondanks dat de markt met onmiddellijke ingang voor het publiek is gesloten. Wethouder E. Peer van Economische Zaken heeft de Y- marktondernemers beloofd hen te betrekken bij de beoordeling van de twee alternatieve plannen die nog worden onderzocht. Volgens Delsman mogen de ondernemers ook zelf nog plannen indienen. Proef met chipkaart voor studenten Den Haag - De Informatie Beheer Groep (IBG) in Groningen, die is belast met de uitvoering van de studiefinanciering, onderzoekt de invoering van een persoonlijke chipkaart voor studenten, die door het digitaliseren van foto's of vingerafdruk ken 'uniek identificeerbaar' wordt gemaakt. De kaart vervangt de huidige collegekaart en de OV-kaart voor studenten en moet verder allerlei gegevens bevatten over het recht op studiefinanciering m relatie met geboekte tentamenre sultaten. Voordeel van zo'n kaart zou zijn dat het papieren verkeer tussen student, instelling en Groningen drastisch wordt beperkt. Het is de bedoeling dat er in september 1995 een proef begint. (ADVERTENTIE) Als u ook het idee hebt dat uw bezetting tijdelijk uitbreiding nodig heeft, neemt u dan contact op met de dichtstbijzijnde Randstad-vestiging. BER 1994 A2 Varianten hogesnelheidslijn i Bestaande spoorlijnen izigersgroep voor zeven- "ent uit toeristen en der ent uit zakenlieden." sen van Keerpunt hopen uitstel van de Belgen, kkelingen van de tech- aken op termijn de aanleg HSL misschien overbo- internationale spoorweg t regionale vervoer in de "eling brengen. In België de spoorwegen geen geld e dure lijn, een prestige- Wagen ze zich toch aan re flitslijn dan ontbreekt d voor boemeltjes. "m het openbaar vervoer de steden in eigen land in e houden, hopen de men- Keerpunt dat de kostba- er nooit komt. ber loopt in de stads- 1 aan de Meir de ten- ling 'Antwerpen, bevrij- Nu al hebben 60.000 de expositie bezocht. ;oonstelling handelt niet over de bevrijding, al r militaire voertuigen bij ng en een V2, de Duitse nsoort die in 1944 zoveel aanrichtte in de stad. rpen, bevrijde stad' gaat over de wederopbouw. Voorburg (anp) - De bevol kingsdichtheid in Nederland neemt de komende veertig ,aar toe tot 520 mensen per vierkante kilometer. Dat blijkt uit berekeningen van bet Centraal Bureau voor de Statistiek. De dichtheid be draagt thans 450 burgers per vierkante kilometer. Nederland blijft het dichtstbe volkte land van Europa. Uit het rapport Bevolking en huishou dens nu en in de toekomst blijkt dat er rond 2030 ruim twee mil joen meer mensen wonen. Op dit moment zijn er bijna 15,4 mil joen Nederlanders, over z'n 35 jaar 17,7 miljoen. Het toenemende aantal mannen en vrouwen legt extra beslag op woonruimte. Het aantal huis houdens, zo verwacht het CBS, neemt tot 2010 met een miljoen. Zeventig procent van die groei komt Voor rekening van eenper soonshuishoudens. In 2010 zijn er 2,7 miljoen alleenwonenden. Het aantal relaties neemt daarbij niet af. Meer mensen wensen voor enige tijd alleen te wonen. Ook groeit het aantal weduwen en weduwnaars. De 'ontgroening' van Nederland komt volgens hetzelfde CBS- rapport voorlopig ten einde. Nu is bijna een kwart van de inwo ners jonger dan twintig jaar. In 1970 was dit percentage nog 35 procent. Deze ontwikkeling zet zich echter niet voort. Het per centage jongeren verandert vol gens het CBS de komende jaren nauwelijks. Wel zien basisscho len de komende tien jaar hun leerlingaantal weer toenemen. De bevolking blijft relatief jong. In Nederland is nu 13 procent van de burgers 65 jaar of ouder. Rond 2010 is 15 procent aow-ge- rechtigd. Daarna groeit het per centage bejaarden sterk. Rond 2040 wordt een maximum van 23 procent bereikt. De bevolkingsdichtheid in Ne derland is ruim tien keer zo hoog als het gemiddelde in de be woonde wereld. Afgezien van een aantal mini-staatjes neemt Nederland op de wereldranglijst de derde plaats in na Bangladesh en Taiwan. Daarin komt volgens het CBS weinig verandering. VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1994 A3 CDA-fractieleider Heerma...gevoel voor humor... foto de stem/johan van gurp Van de drie regeringsfracties is de WD het meest kritisch ten opzichte van het kabinet. Maar voorzitter Bolkestein wil kenne lijk toch niet te boek staan als de enige echte oppositieleider, want gisteren sloeg hij een minder harde toon aan dan de dag er voor. „Voor ons is er geen sprake van een gelegenheidscoalitie 'of zelfs een verlegenheidscoalitie, zoals Heerma het noemde. Wij zijn zeer overwogen in dit kabi net gestapt.En verder trok Bol kestein het kabinet toch een beetje naar zich toe door namens dat kabinet te zeggen: „Wacht op onze daden." misatoren hebben gepro- ïit te leggen wat de stad edaan met zijn herwon- ijheid. Oudere mensen igetogen over wat ze te rijgen. Er zijn speciale ing langs plekken in de e zwaar beschadigd wer- waar het verzet een be- se rol speelde bij de be- g. V-bommen verwoest- le nadagen van de oorlog cent van de woningen in pen. Er vielen honder den te betreuren, augustus 1944 gaf gène- ontgomery het bevel van- inkrijk op te rukken in de g van Antwerpen. De erd op 4 september door tse 11e pantserdivisie be- De haveninstallaties ble- arbij nagenoeg onbescha- Het eerste koopvaardij- neerde pas op 28 novem- 144 in de haven af. De len daarvoor was ge- t om de Scheldemondmg jruikbaar te maken en de te ontmijnen. De dieren- an Antwerpen deed in de na de bevrijding dienst ruwen die met de Duitsers n gecollaboreerd op te Van onze Haagse redactie pen Haag - Premier Kok blijft vasthouden aan het afromen van de inkomens van 'rijke' aow'ers. Premier Kok erkende gisteren in de Tweede Kamer dat de maatregel 'pijnlijk is voor mensen die bezig zijn naar de leeftijd van 65 te groeien.' Maar hij noemde de maatre gel niet onrechtvaardig, want de aow zelf wordt er niet door aangetast. moet bij de toekomstige veran deringen in de wao. In de oor spronkelijke opzet zou de wao- premie uitsluitend 'afhankelijk zijn van de mate van arbeidson geschiktheid in een bedrijf of bedrijfstak. Dat systeem zou on der meer leiden tot verdubbeling van de premie in de bouw. Kok zegde toe dat zal worden beke ken of er toch een zekere mate van solidariteit tussen bedrijfs takken kan worden verwezen lijkt. Nu hebben mensen van 65 met een jongere partner recht op een aow-uitkering van 50 Heeft die partner geen eigen inkomen, dan wordt daar bovenop een slag van nog eens 50 uitge keerd. Als de partner wel een en inkomen heeft, wordt daarmee al rekening gehouden j het verstrekken van de toe- ig. Het kabinet wil nu ook het inkomen (bijvoorbeeld pensioen) van de pensioengerechtigde zelf in aanmerking nemen bij het bepalen van de toeslag. Kok betoogde dat de effecten van die maatregel worden ver zacht door het verlengen van de tweede schijf in de inkomstenbe lasting. „Daardoor krijgen men sen met inkomens van tachtig- t negentigduizend gulden enig soelaas." De zaak wordt inge wikkeld gemaakt, zei Kok, door een probleem dat fractieleider Bolkestein van de WD heeft aangedragen. Mensen zouden de uitbetaling van hun pensioen en kele jaren uit kunnen stellen tot ook de jongere partner 65 is. „In dat geval zou vooral de minister van Financiën een financiële strop hebben," aldus de premier. De Kamer zei zo snel mogelijk informatie te willen hebben over de inkomensgevolgen van de nieuwe aow-toets. Ondanks ernstige bezwaren van oppositieleider Heerma (CDA) tegen de bezuinigingen op de kinderbijslag zei Kok vast te houden aan die voorstellen. Hij wees erop dat het CDA in zijn eigen verkiezingsprogramma ook 800 miljoen aan bezuinigin gen op de kinderbijslag had in geboekt. Het nieuwe kabinet komt uit op een kleine 1,4 mil jard. Kok kwam de Kamer wel tege- Gunstiger De premier meldde gisteren dat het koopkrachtbeeld voor 1995 'er een stuk evenwichtiger en gunstiger uitziet dan menigeen tot voor kort dacht.' Maar veel cijfers over de koopkracht, de werkgelegenheid en de finan ciële maatregelen die het kabinet wil treffen, bleven gisteren nog onduidelijk. Kok wilde zich aanvankelijk ook niet vastleggen op een aantal bij het terugdringen van de langdu rige werkloosheid. Er zijn nu ruim 240.000 mensen langer dan een jaar zonder werk; 4 van de beroepsbevolking. Maar uit eindelijk zei hij het gesprek met vakbeweging en werkgevers in te gaan met als doelstelling in de komende kabinetsperiode het aantal langdurig werklozen tot 3 te verminderen. De vakbeweging heeft vrij posi tief op de debatten over de rege ringsverklaring gereageerd. FNV en CNV roemen de bereidheid van Kok om met de sociale part ners in gesprek te raken. „Er zijn woorden gebruikt die duiden op dialoog", aldus de FNV. „Het kabinet heeft een toon gekozen die enig perspectief biedt." Tilburg - „De nieuwe regering wekt niet de indruk veel op te hebben met de landbouw of met het platteland. Toch zal men dat platteland keihard nodig hebben bij de ontwikkeling van het natuur- en milieubeleid." Zo reageerde voorzitter A. Latijnhouwers van de Noordbrabantse Chirstelijke Boerenbond (NCB) gisteren op het paarse kabinet. Latijnhouwers kwam met zijn aanval bij de presentatie van het nieuwe hoofdbestuur van de NCB als sluitstuk van een ingrijpende herstructurering. Latijnhouwers had niet veel goede woorden over voor de 'randstede lijke' ploeg van premier Kok. Maar: „Vooralsnog geven wij hem het voordeel van de twijfel." In het nieuwe, geherstructureerde hoofdbestuur zijn de diverse agrarische sectoren nu rechtstreeks vertegenwoordigd. Dat moet tot grotere betrokkenheid van de leden leiden, terwijl het hoofdbestuur zich nadrukkelijker kan richten op de verschillende sectoren, aldus Latijnhouwers. Sinds gisteren staan alle 75 huizen in twee straten in Pijnacker 'te koop'. De bewoners hebben en masse bordjes in hun tuinen geplaatst. De actie is een protest tegen de mogelijkekomst van de Hogesnelheidslijn (HSL) door de Zuidhollandse plaats. De bewoners verwachten daarvan niet alleen grote overlast, maar ook waarde-vermindering van hun huizen. Het gemeentebestuur steunt de actie. foto anp Van onze Haagse redactie Den Haag - Staatssecretaris Nuis (Cultuur, D66) wil dat er per 1 januari 1996 een extra fonds komt voor beginnende kunstenaars. Zij krijgen gedurende enkele jaren een basisuitkering, om hen op weg te helpen naar een volledig zelfstandig financieel be staan. Nuis zei dit gisteren in Den Haag bij de opening van het Theaterfestival. Naast de basisuitkering mag naar hartelust worden bijverdiend. Het fonds, waarover de drie coalitiepartijen PvdA, D66 en WD op hoofdlijnen al overeenstemming bereikten, is vooral bedoeld voor de 'niet indivi duele kunstenaars', zoals acteurs, filmers en musici. Voor 'individuele kunstenaars' als beeld houwers en kunstschilders bestaat al sinds begin dit jaar een soortgelijke voorziening. Over de hoogte en duur van de basisuitkering moet Nuis nog overleggen met zijn collega's. Het fonds wordt waarschijnlijk ondergebracht bij Sociale Zaken. De kosten van Nuis' voorstel zijn nog niet bekend. Maar een woordvoerder van de staatssecretaris vermoedt dat er niet zoveel extra geld mee gemoeid is. Veel beginnende kunstenaars krijgen nu al, zodra ze van de kunstacademie komen, een bijstandsuitkering die hoger is dan de basisuit kering die Nuis hen wil verstrekken. Hij wil verder startende kunstenaars vrijstellen van de sollicitatieplicht, een bepaling van de bijstands wet die veel kunstenaars een doorn in het oog is. Den Bosch (anp) - De Neder landse veestapel produceert be duidend minder mest dan de overheid tot nu toe aannam. Het mestoverschot ligt bijna 20 pro cent lager. Dit blijkt uit nieuwe cijfers over de mestproduktie van een geza menlijke werkgroep van diverse overheidsinstituten. Het mestbe leid van de overheid is gebaseerd op oude cijfers over het fosfaat gehalte in mest. Die blijken nu achterhaald: dierlijke mest bevat anno 1994 aanzienlijk minder fosfaat dan acht jaar geleden. Vorig jaar ontstond er commotie in Brabant nadat uit onderzoek was gebleken dat er drie miljoen ton mest 'zoek' was. Dit wekte de indruk dat veehouders op grote schaal sjoemelden met hun mestboekhouding. Nu blijkt dat het 'mestgat' te wijten is aan de berekeningsmethode. Het vee voer is verbeterd, waardoor de mest minder fosfaat bevat. Het mestoverschot (mest waarvoor op het land geen plaats is) was in 1992 dientengevolge geen 18,2 miljoen ton, maar 14,8 miljoen. Voor veehouders is dit een mee valler. Volgend jaar moet elke veehouder 30 procent van zijn mestproduktierechten inleveren. Dat is nu relatief gemakkelijk haalbaar. Door Debbie Langelaan Den Haag - Mevrouw Nijpels van het Algemeen Ouderen Verbond verwoordde gister middag wat velen dachten. „Toen ik hoorde dat Enneüs Heerma de nieuwe CDA- fractieleider werd dacht ik: wat moet dat worden. Maar ik moet zeggen: ik heb geno ten. Zijn bijdrage en zijn ge voel voor humor geven mij hoop voor een vruchtbare op- positie-samenwerking. Heerma groeide gisteren uit tot de ster van het debat over de regeringsverklaring. Met - in derdaad - veel gevoel voor hu mor wierp de ex-staatssecretaris het imago van stijve Fries van zich af. Een hele verademing na Brinkman, overigens de afgelo pen dagen nauwelijks gesigna leerd, die de afgelopen maanden steeds stroever en stugger werd naarmate hij meer kritiek over zich hëen kreeg. Woensdag al kreeg Heerma met menige kwinkslag de lachers op zijn hand. WD-fractieleider Bolkestein had moeite met zijn naam - „De heer Heerma, dat vind ik ingewikkeld" waarop Heerma ruimhartig aanbood om zich 'mevrouw Heerma' te laten noemen. Gisteren echter kwam hij hierop terug: beraad met zijn echtgenote had opgeleverd dat deze liever geen onderwerp van discussie in de Tweede Kamer is. Heerma weet wel te voorkomen dat hij de clown uit gaat hangen. De ondertoon van zijn betoog is serieus. Niettemin kreeg het CDA de afgelopen dagen weinig voeten aan de grond in haar oppositie tegen het 'paarse' re geerakkoord. Een van de oorza ken daarvoor is, dat er nauwe lijks over geld werd gepraat, Heerma wil minder bezuinigen op defensie en ontwikkelings hulp, en hij wil de kinderbijslag sparen. Maar hoe daar geld voor moet komen, bleef in het mid den. Hij kondigde aan om bij het debat over de Miljoenennota binnen een week of vier, met ook financieel ingevulde plannen te komen. Zodoende maakte hij zich tot de 'oppositie van de toekomst', aldus minister-presi dent Kok, die de kritiek van het CDA gemakkelijk naast zich neer kon leggen. Heerma was niet de enige nieu we fractieleider die deze week aantrad. Sterker: er zijn meer fracties met een nieuwe leider dan met een oude. D66 brengt Gerrit-Jan Wolffensperger in het krijt. Wolffensperger en Heerma kennen elkaar overigens al heel lang; ze zijn tegelijkertijd wet houder geweest in Amsterdam. Anders dan Heerma laat Wolf fensperger zich helemaal niet kennen. Hij blijft de gladde, ju ridisch geschoolde woordvoer der. Af en toe bedient hij zich van een dramatische stembui ging, maar die komt slechts zel den authentiek over. Wolffensperger vond het ook niet nodig om een weidse D66- visie neer te zetten: het feit dat er nu een paars kabinet is, een troetelkind van de democraten, is voorlopig genoeg. Wolffens perger beperkte zich tot het uit spreken van zijn hartelijke steun: „Wij hebben vertrouwen in dit kabinet." De nieuwe PvdA-fractieleider Wallage speelt zijn rol of hij nooit anders heeft gedaan. Ont spannen wandelt hij wat tussen zijn bankje en het vak met be windslieden, hier en daar een praatje aanknopend. Met enkel wat notities kan Wallage een uren durend betoog houden, waaraan de luisteraar een vaag gevoel van onrust overhoudt. Wallages verhaal klopt meestal té goed: er moet ergens iets mis zijn maar niemand weet waar. Op deze manier heeft Wallage als staatssecretaris van Onder wijs al vaak het CDA weten te bewegen tot steun voor plannen die eigenlijk tegen het christen-' democratische hart indruisten. VERANDEREN VAN rol is lastig. Zeker als de oorspronkelijke aan net hart gebakken ligt. En dat was die van bestuurder bij het LDA. Decennia lang heeft de christen-democratie dit land geregeerd. De ommezwaai naar de oppositie kost daarom moeite. Toch is het de nieuwe fractievoorzitter Heerma niet slecht afgegaan. Hij heeft een hem en zijn partij passende toon 9evonden. Anders dan zijn voorganger Brinkman stelt Heerma zich op als een man van bescheidenheid en redelijkheid. Geen hoge toon, Matste waarschuwingen of blufferige zelfverzekerdheid. Het CDA van Heerma komt er rond voor uit dat grote delen van het legeringsprogram ook door de christen-democraten onderschre ven kunnen worden. Waar er verschil van inzicht bestaat, klinkt oe kritiek constructief. Zijn conclusie dat het CDA de paarse coalitie het voordeel van de twijfel gunt, past in dit beeld van meedenkende criticus. Voor het parlementaire spektakel belooft de rol die Heerma zich aangemeten heeft weinig spectaculairs. De spanning en sensatie moet komen van de eventuele verschillen van mening tussen de egeringspartijen. Bolkesteins opstelling wekte in dit verband verwachtingen. Zijn uitgangspunt van dualisme indachtig pre senteerde hij zijn kritiek onverbloemd. how W'st 00'< ^eerma de verschillen tussen de regeringspartijen eider aan te geven. Hij had er slechts twee moties voor nodig, ten over ontwikkelingshulp, waarmee hij zijn eigen partij weer Crak s?c'aa' accentje gaf en de overeenkomst tussen PvdA en "A benadrukte. En de andere over de bezuinigingen op p?*!ns,e. Hiermee trachtte hij niet alleen de VVD te paaien; de artij van de Arbeid die in het vorige kabinet de minister van ëiensje leverde die de prioriteitennota verdedigd heeft, werd mee in een wat moeilijk parket gebracht, e natuurlijke tegenstelling tussen sociaal-democraten en libe- ai-conservatieven moet de aandacht voor Den Haag levend ouaen Als Heerma doorgaat op de ingeslagen weg, kan hij zijn a wellicht weer tussen de vervaagde vleugels positioneren. Van onze Haagse redactie Den Haag - D66 wil de regels voor euthanasie veranderen. In de loop van deze kabinets periode moet in de regelge ving euthanasie bij mensen die daarom hebben gevraagd, worden gescheiden van euthanasie bij mensen die daar niet om konden vragen. De Democraten nemen daar mee afstand van het regeer akkoord op dit punt. D66-fractieleider Wolffensper ger kondigde dit gisteren aan. In het regeerakkoord dat PvdA, WD en D66 onlangs sloten, staat dat er geen enkele reden is om de pas tot stand gekomen euthanasiewet te veranderen. Het nieuwe kabinet wil eerst afwachten hoe de huidige rege ling, een compromis tussen CDA en PvdA, werkt. D66 is altijd fel gekant geweest tegen de regeling zoals het vori ge kabinet die gemaakt heeft. De Democraten vinden dat eutha nasie uit het wetboek van straf recht moet. Bovendien vindt D66 dat in de regeling ten onrechte zowel euthanasie op verzoek is ondergebracht, als euthanasie zonder verzoek. Voor beide vormen van euthana sie moet de arts die de levens beëindiging heeft uitgevoerd, de zelfde formele procedure volgen. Als de officier van justitie meent dat de arts zorgvuldig heeft ge handeld, hoeft deze geen vervol ging te vrezen.'

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 3