i
Onderzoek massamoord Ruanda'
91
'Waarnemers bij grens tussen Servië en Bosnië'
Te veel arsenicum in
lichamen Kempenaren
Palestijns onderwijs
in handen van PLO
Oppositie Mexico beschuldigt PRI van fraude
Optimisme over doorbraak
in Noordiers vredesproces
Akkoord China en Rusland over raketten
PRAAG-BOEDAPEST-WENEN
04199-3622
WIES/ HEREN
)INO'
DE STEM
BUITENLAND
A4
Aanwezigheid VN-deskundigen zou ook terugkeer vluchtelingen kunnen versnellen
BUITENLAND KORT
KRAS
olang de voorraad strekt
Elmer halfvol.
kuip 500 gram
WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1994
Bordeaux/Sarajevo - Duits
land en Frankrijk hebben
gisteren de Servische presi
dent Milosevic opgeroepen in
te stemmen met internationa
le waarnemers aan de grens
tussen Servië en Bosnië.
Die moeten erop toezien dat Ser
vië de handelsblokkade tegen de
3osnische Serviërs naleeft. De
Verenigde Staten hopen dat Rus-
,and zijn invloed aanwendt om
er bij Servië op aan te dringen in
te stemmen met de grenswach
ters.
Bonn en Parijs verzoeken Milosevic om controle op handelsblokkade toe te staan
Eind deze week gaat de Russi
sche minister van Buitenlandse
Zaken Kozyrev naar Belgrado.
De speciale VN-gezant Akashi
was er maandag niet in geslaagd
Milosevic over te halen.
Milosevic beloofde de grens te
sluiten en alle banden met de
Serviërs in Bosnië te verbreken
wegens hun weigering het vre
desplan van de internationale
contactgroep te aanvaarden. Hij
weigert echter waarnemers toe
te laten die moeten toezien op de
blokkade.
Franse blauwhelmen worden
sinds maandagavond door
vluchtelingen uit de moslim-en
clave Bihac vastgehouden bij de
grens tussen Bosnië en Kroatië.
Zij willen zo de aandacht van de
pers op hun situatie vestigen.
De moslims zijn gevlucht na de
overwinning van het Bosnische
leger op de milities van de dissi
dente moslimleider Abdic. Zij
hebben zich verzameld tussen
Turanj en Tusilovic, aan de
grens tussen Kroatië en Krajina,
het deel van Kroatië dat onder
controle staat van separatis
tische Serviërs.
Kroatië weigert de vluchtelingen
toe te laten omdat de republiek
'geen plek' heeft om ze op te
vangen.
Bosnische Serviërs hebben de af
gelopen dagen bijna zeshonderd
mensen verdreven uit Banja Lu-
ka, één van hun bolwerken in
het westen van Bosnië-Herzego-
wina. De VN-organisatie voor de
vluchtelingen UNHCR sprak van
een nieuwe opleving in de etni
sche zuiveringen. Woordvoerder
Peter Kessler zei dat de UNHCR
ervan uitgaat dat de etnische
zuiveringen in het gebied voorlo
pig doorgaan met een tempo van
driehonderd mensen per week.
In Londen is gisteren de opera
'Sarajevo' van de Britse compo
nist Nigel Osborne in première
gegaan. De opbrengst gaat naar
Bosnische culturele organisaties.
De opera bestaat uit een drieluik
over het leven in de Bosnische
hoofdstad.
Tot en met 27 augustus krijgt
u bij Torro een gratis
Kortingsmunt bij uw
boodschappen.* Tegen
inlevering van deze munt
krijgt u een topprodukt voor
de halve prijs.
•bij minimale besteding van f10,-
iootnkomkommersalade.
op onze groente-afdeling
bakje 250 gram
Freedent
kauwgom.
3-pak
keuze uit coolmint,
peppermint of fruit
Geneve/Bukavu (afp/rtr/ap) -
Een team van tweehonderd
experts uit 21 landen moet de
massamoorden onderzoeken
die sinds begin april in Ruan
da zijn gepleegd. Een speciale
commissie van de Verenigde
Naties heeft dat gisteren be
kend gemaakt.
Afhankelijk van de uitkomst zal
secretaris-generaal Boutros-
Ghali van de VN aanbevelen een
rfernationaal tribunaal voor de
berechting van de schuldigen op
te zetten.
Eij de slachtpartijen in Ruanda
ajn naar schatting een half mil
joen tot een miljoen mensen om
iet leven gekomen. De meesten
san hen behoorden tot de Tutsi-
ninderheid.
De deskundigen moeten aan de
land van opgegraven lichamen
le doodsoorzaak onderzoeken.
Terder moeten ze getuigen van
le massamoorden horen. Het
lieuwe team komt bij het team
zan 26 specialisten die in Ruan
da toezien op de eerbiediging
van de mensenrechten.
Op dit moment zijn drie VN-le-
den in Ruanda aanwezig om te
onderzoeken in hoeverre de ver
dreven Hutu-regering van het
land verantwoordelijk is geweest
voor het organiseren en uitvoe
ren van de volkerenmoord op de
Tutsi's.
Aanleiding tot het aanstellen
van de experts is het rapport van
VN-waarnemer René Degni-
Ségui over de toestand in Ruan
da. Degni-Ségui is bijzonder te
vreden over de Ruandese rege
ring die volgens hem maatrege
len neemt om wraakacties te
voorkomen en personen straft
die zich daaraan schuldig ma
ken. De regering wordt gedomi
neerd door mensen van het FPR;
ie Tutsi-rebellenbeweging die
vanuit Uganda aan haar opmars
in Ruanda begon.
De aanwezigheid van de VN-
deskundigen zou de terugkeer
van de naar Zaïre gevluchte Hu
b's kunnen bespoedigen. De
wees onder de Hutu's voor wil
lekeurige vergelding door het re
gerende FPR is nog groot en
wordt aangewakkerd door ver
meende leden van de voormalige
Hutu-milities of strijdkrachten.
De regering heeft volgens Degni-
Ségui een lijst opgesteld met
32.00 0 personen die iets te ma
ken hebben met de massamoor
den. Andere Hutu-vluchtelingen
die willen terugkeren naar Rua
nda hebben volgens de regering
Een handjevol Ruandezen trekt dieper Zaïre in, bang voor eventuele wraakacties van de huidige Tutsi-machthebbers.
niets te vrezen.
Hulpverleners melden dat op de
meeste wegen van en naar Buka-
vu, een Zaïrese stad vlak over de
grens met Ruanda, nauwelijks
vluchtelingen worden gesigna
leerd.
Nog eens 50.000 wachten op een
mogelijkheid om de grensrivier
Rizuzu over te steken naar Zaïre.
Die voelen zich niet meer veilig
nu de Franse militairen het afge
lopen weekeinde het gebied heb
ben verlaten. Een VN-woord-
voerder meldde desondanks dat
steeds meer Ruandezen in de
Zaïrese vluchtelingenkampen
overwegen om naar huis te ke
ren.
ten onze correspondent
Brussel - Negentig procent van de bewoners uit de streek rond
ie gemeenten Mol en Balen, Belgische Kempen, heeft te veel
'an de kankerverwekkende stof arsenicum in het lichaam.
De Kempenaren overschrijden
ie Europese norm drie keer vol
te» een arts van de Leuvense
Universiteit die duizend Kempe-
nann onderzocht. De oorzaak is
ie bodemvervuiling rond de fail
liete munitiefabriek PRB en de
voormalige zinkfabriek Vieille
Mcntagne. Arsenicum verhoogt
ie kans op huid- en longkanker.
Omwonenden van de fabrieken
wordt afgeraden groenten uit ei
sen tuin te eten. In dezelfde
®eek, met name in het gehucht
«ezel, werd eerder al de groot-
Je 'cadmiumvervuiliung van
«lgië geconstateerd.
gemeentebestuur van Balen
u vooralsnog niet verontrust
ioor de nieuwe onderzoeksresul-
hten. Paniek is overbodig, vindt
®uieuwethouder Jacques Jan
sen. „Ik vergelijk het altijd met
roken. Iedereen moet in het le
ven nu eenmaal bepaalde risico's
dragen. Dat geldt ook voor in
woners van Wezel."
Ramallah (rtr/afp/dpa) - Israël maakt vandaag op de
westelijke Jordaanoever in Ramallah een begin met de
overdracht van de autoriteit aan de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie (PLO) op vijf gebieden.
Als eerste gaat het onderwijs
over naar de Palestijnen. Dat
gebeurt overeenkomstig een
verdrag tussen Jeruzalem en
de PLO over een interimfase
van beperkt zelfbestuur voor
de Palestijnen. Later volgen
gezondheidszorg, belastingen,
toerisme en welzijn.
Naar in Palestijnse kringen
verluidt moet de overdracht
van het gezag over het onder
wijs maandag zijn voltooid,
drie dagen voordat de scholen
hun deuren openen. De onder
wijsafdeling in Ramallah is de
eerste van de zeven onderwijs-
bestuurscentra die op de wes
telijke Jordaanoever aan de
beurt komt.
De Palestijnen in de Ga-
zastrook en de stad Jericho, op
de Jordaanoever, kregen on
langs beperkte autonomie. Af
gesproken werd Palestijns
zelfbestuur op een aantal ge
bieden ook in de rest van de
Jordaanoever uit te breiden.
PLO-onderhandelaar Nabil
Shaath zei dat de Palestijnen
en Israël vandaag een over
eenkomst'zullen tekenen over
de uitbreiding van overdracht
van zelfbestuur op de overige
terreinen: gezondheidszorg,
belastingen, toerisme en wel
zijn. De Palestijnen zijn erop
gebrand de zaak snel geregeld
te hebben, zodat een begin
kan worden gemaakt met de
terugtrekking van de Israëli
sche troepen uit de bezette
gebieden. Daarna kunnen on
der de Palestijnen verkiezin
gen worden gehouden.
Van onze correspondent Bob van Huët
Londen - Ondanks kille woorden van Sinn-Feinleider Gerry
Adams heerst in Belfast en Dublin optimisme over een
aanstaande doorbraak in het Noordierse vredesproces. Hoop
is daarbij gevestigd op het bezoek van een groep prominente
Ierse Amerikanen aan de geteisterde provincie, eind deze
week.
Landen beloven kernwapens niet langer op elkaar te richten
Moskou (rtr/afp) - De Chinese president Jjang
Zemin tekent tijdens zijn bezoek aan de
Russische hoofdstad Moskou, volgende week,
een akkoord waarin Rusland en China belo
ven niet langer kernraketten op elkaar te
richten.
Een woordvoerder van het Russische ministerie
van Buitenlandse Zaken in Moskou noemt het
verdrag vooral een 'politieke stap'.
De voormalige Sovjetunie en het communistische
China waren in de jaren zestig en zeventig ideolo
gische vijanden. Eind jaren zestig kwam het enkele
malen tot schermutselingen tussen de twee com
munistische landen. Aan beide kanten van de
gemeenschappelijke grens werden destijds enorme
legermachten opgebouwd.
Zemin en zijn Russische collega Jeltsin zetten
volgende week ook hun handtekeningen onder een
akkoord over erkenning van de duizenden kilome
ters lange grens. Na het akkoord wordt negentig
procent van de grens door beide landen erkend.
Sinds 1957 is er geen Chinese president in Moskou
geweest. Jeltsin bezocht Peking nog in 1992.
Een eerder bezoek van dezelfde
delegatie was voor de IRA aan
leiding een officieus staakt-het-
vuren in acht te nemen. Naar
verluidt zou de terroristische or
ganisatie dat nu opnieuw over
wegen, mogelijk gevolgd door
een ongelimiteerd opschorten
van alle acties tegen het Britse
leger en de Noordierse politie.
In een reactie op de aanhouden
de speculatie hierover in de Brit
se media verklaarde Gerry
Adams deze week dat een
'staakt-het-vuren van de IRA
voor mij nieuws is'. Niettemin
bleef Adams 'optimistisch' en
onderstreepte hij het grote be
lang van het Amerikaanse be
zoek. Een belangrijk deel van de
fondsen van de IRA is afkomstig
van naar Amerika geëmigreerde
Ieren.
De delegatie bestaat naast voor
aanstaande zakenlieden onder
.anderen uit de voormalige con
gresafgevaardigde Jim Morrison,
een goede vriend van president
Clinton, en Niall O'Dowd, uitge
ver van de in Ierse kringen in
vloedrijke krant 'Irish Voice' in
New York. Beiden hebben aan
gedrongen op een permanente
beëindiging van het IRA-geweld
om de deur te openen naar over
leg van Sinn Fein met de rege
ring in Londen.
In de door Londen en Dublin
overeengekomen 'Verklaring van
Downing Street' (december
1993) werd Sinn Fein al uitgeno
digd deel te nemen aan voorbe
reidende gesprekken over vre
desoverleg. Maar wel op voor
waarde dat door de organisatie
een definitief staakt-het-vuren
werd afgekondigd en er minstens
drie maanden geen schot werd
gelost. Voor minder hoeft Sinn
Fein niet te komen praten, zo
hebben premier Major en diens
Ierse collega Reynolds meerdere
malen herhaald.
Dominee Ian Paisley, de onbuig
zame leider van de protestante
Democratische Unie, verweet de
conservatieve regering in Lon
den gisteren geheime bespreken
te hebben hervat met de IRA. Hij
verketterde het 'verraad' aan de
protestantse meerderheid in
Noord-Ierland.
Hoewel eerder deze week nog
een IRA-bom werd ontdekt in
een afvalbak in Regent Street
(een van de drukste winkelstra
ten in Londen) en een IRA-terro-
rist tot 25 jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld wegens het op
blazen van olie- en gashouders
in Noord-Engeland blijft er
groeiend optimisme bestaan over
een positieve repliek van de IRA.
Een veel gehoorde theorie is dat
binnenkort inderdaad een
staakt-het-vuren zal worden
aangekondigd tegen het Britse
leger en de Noordierse politie
(RUC), maar dat de IRA de han
den vrij wil houden voor vergel
ding van aanslagen van protes
tantse terreurgroepen.
00% ZUIVER RUNDER-
EHAKT.
er kilo y
Ijr Qy.
jöle Actiepartij (PAN) en de
«evolutionaire Partij (PRD)
«schuldigen de waarschijn-
;]Ke winnaar van de presi-
entsverkiezingen van afge
ven zondag, de Institutio-
mtm ^ev°lutionaire Partij
openlijk van fraude. Ze
ennen de officiële uitsla
an niet en willen de verkie-
»Ü®en onSeldig laten verkla-
PRD-woordvoerder Luis Ranjil
beweert dat honderdduizenden
Mexicanen hun stem niet hebben
kunnen uitbrengen. „We weten
dus niet wie de verkiezingen
heeft gewonnen en hechten geen
waarde aan officiële uitslagen,"
aldus de PRD-woordvoerder.
PRI-kandidaat Ernesto Zedillo
ging gisteren aan kop met bijna
vijftig procent van de stemmen,
gevolgd door Diego Fernandez
de Vecallos van de PAN met
dertig en Cuauhtemoc Cardenas
van de PRD met ongeveer zes
tien procent.
Volgens de oppositiepartijen
heeft de PRI zich schuldig ge
maakt aan het zogenaamde
'scheren'. Hierbij werden kiezers
die niet geregistreerd zouden
staan, verwezen naar speciale
bureaus. Deze bureaus raakten
hierdoor overvol en de stembil
jetten waren er binnen de korste
keren op.
„Dat was inderdaad een groot
probleem," beweert Javier Flo-
res, die de verkiezingen als
PAN-waarnemer heeft bijge
woond. „Die mensen hadden het
recht om te stemmen maar er
waren geen' stembiljetten." Een
verzoek aan Mexico-stad om
meer biljetten te sturen is vol
gens Flores niet gehonoreerd.
„We proberen de verkiezingen
ongeldig te laten verklaren,
maar ik weet niet of dat moge
lijk is."
Oppositieleiders in Tijuana be
weren dat de overwinning van
de PRI in Baja California, een
bolwerk van de PAN, het gevolg
van fraude móet zijn geweest.
„Niemand kan de overwinning
van de PRI in Baja California
begrijpen," aldus Javier Gonza
lez Monroy, plaatselijk leider
van de PRD. Zijn partij- en
plaatsgenoot Jose Luis Perez
Conchola wil mensen op straat
naar hun stemgedrag vragen om
achter de omvang van de be
weerde fraude te komen.
Jose Ramirez, een aanhanger
van de oppositionele Arbeids
party, treurt om de gemiste kans
op verandering in Mexico. „Ik
wilde een verandering om een
andere regering aan het werk te
zien," zegt hij in Ciudad Juarez,
een plaats aan de grens met de
VS.
Turkije bombardeert Koerden
Ankara - De Turkse luchtmacht heeft dinsdag opnieuw stellin
gen en kampen van Koerdische guerrillastrijders in Noord-Irak
gebombardeerd. De Koerden vechten voor een eigen staat. Of er
mensen om het leven zijn gekomen, is onbekend. Met de acties
wil de Turkse luchtmacht de bevoorrading van de Turkse
Koerden afsnijden.
Parochianen metselen kerk dicht
Lecce - Uit protest tegen de overplaatsing van hun priester
hebben de gelovigen in het Italiaanse dorp San Cassiano in de
zuidelijke provincie Lecce het portaal van hun kerk dichtgemet
seld. De 60-jarige priester Giuseppe Vito heeft 33 jaar in San
Cassiano gewerkt, totdat de aartsbisschop van Lecce, Cosmo
Francesco Ruppi, hem overplaatste naar een andere parochie in
het bisdom. Daar vervangt hij een priester die wegens een
relatie met een vrouw uit zijn ambt is gezet.
Belastende bloedtest voor O.J. Simpson
Los Angeles - DNA-proeven hebben uitgewezen dat het bloed
van de vroegere Amerikaanse football-ster O.J. Simpson over
eenkomt met bloed dat is gevonden in het huis van zijn
vermoorde ex-vrouw. Het gaat om een spoor van bloeddruppels
dat de dader klaarblijkelijk heeft achtergelaten toen hij het huis
na de moord ontvluchtte.
Nicole Brown Simpson en haar vriend Ronald Goldman werden
in de nacht van 12 juni in haar huis met messteken vermoord.
De aanklager gaat ervan uit dat de dader zich in de vinger sneed
waardoor een bloedspoor ontstond toen hij het huis verliet. Ook
in zijn huis zijn bloedsporen gevonden die overeenkomen met
het bloed van het voormalige football-idool. Simpson is aange
klaagd voor de moorden. Hij heeft altijd ontkend de dader te
zijn. Met DNA-testen kan met absolute zekerheid worden
aangetoond dat bepaald bloed van een en dezelfde persoon is.
Opnieuw ivoorhandel onderschept
Brussel - De Belgische douane heeft gisteren een illegaal
transport van 63 kilo ivoor onderschept op het vliegveld
Zaventem bij Brussel. De handel vertegenwoordigt een waarde
van 63.000 dollar. Het ivoor was in kleine stukken gesneden en
zo geschilderd dat het op hout leek. Het pakket was op weg van
Zaïre naar China.
Vorige week ontdekte de douane in Brussel ook al 100 kilo ivoor
met bestemming China. Op de handel in ivoor is sinds 1990 een
internationaal verbod van kracht.
Italiaanse auteur Paolo Volponi overleden
Rome - De Italiaanse schrijver en dichter Paolo Volponi is
dinsdag in Ancona na een hartaanval gestorven. Volponi, in
wiens werk vaak de vervreemding van de mens in het industriële
tijdperk centraal stond, is zeventig jaar geworden.
Voor zijn roman 'De straat naar Rome' is hij in 1991 onderschei
den met de voornaamste Italiaanse literatuurprijs. Volponi zat
voor de PCI, de communistische partij, verscheidene jaren in de
Senaat.
'Sevastopol is Russische stad'
Kiev - Een dag voor de viering van de Oekraïense onafhanke
lijkheidsdag heeft de omstreden havenstad Sevastopol op de
Krim zich dinsdag uitgeroepen tot een Russische stad. Met 36
van de 42 stemmen sprak de gemeenteraad tijdens een speciale
zitting uit dat de stad 'de Russische juridische status heeft' en
'hoofd-steunpunt is van de Zwarte-Zeevloot van de Russische
federatie'.
De gemeenteraad beschouwt dit als een uitspraak voor aanslui
ting bij Rusland. De Krim, waar voor het merendeel Russen
wonen, behoorde tot 1954 tot Rusland. In dat jaar werd het
schiereiland aan Oekraïne 'gegeven'. Sinds de Oekraïense onaf
hankelijkheid zijn het Krim-schiereiland, Sevastopol en de
Zwarte-Zeevloot omstreden kwesties tussen Kiev en Moskou.
Waarschuwing voor eco-ramp in Suriname
Den Haag - Suriname moet paal en perk stellen aan de
'uitverkoop' van zijn natuurlijke hulpbronnen. Door het kappen
van tropische bossen dreigt een grootschalige 'ecologische
afbraak zonder weerga'.
Deze conclusie trekt de Tweede-Kamerfractie van Groenlinks
uit de nota 'Suriname in ecologisch perspectief'. Groenlinks
pleit voor de instelling van kaplimieten en is van mening dat
Nederland hiervoor financiële steun moet verlenen aan Surina
me. Het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking staat posi
tief tegenover het idee van Groenlinks.
Jongeren slaags in Antwerpen
Antwerpen - In Antwerpen zijn maandagavond punkers en
extreem-rechtse jongeren slaags geraakt. Daarbij is een vech
tersbaas licht gewond geraakt. De knokpartij, waarbij zo'n 150
mensen betrokken waren, ontstond na een woordenwisseling
tussen een groepje punkers en bezoekers van het café 'De Leeuw
van Vlaanderen'. In dit café komen vooral aanhangers van
extreem-rechts. De politie heeft vier punkers opgepakt.
Protesten tegen leider Noord-Korea
Seoul/Tokyo - Pamfletten met een oproep tot omverwerping van
de nieuwe Noordkoreaanse leider Kim Jong-il zijn rond Wester
se ambassades in de hoofdstad Pyongyang verspreid, aldus het
Zuidkoreaanse persbureau Yonhap. De Noordkoreaanse autori
teiten zijn in verhoogde staat van paraatheid gebracht wegens
het incident. De pamfletten zouden mogelijk zijn verspreid door
mensen die zich er tegen verzetten dat Kim Jong-il zijn vader
opvolgt. Deze overleed begin juli. Het bericht kon niet uit
onafhankelijke bron worden bevestigd.
(ADVERTENTIE)
Vertrekdata: 3 september en 15 oktober 1994
De drie meest interessante noofdsteden van Europa. Wenen. Boedapest en
Praag. Hieraan kunt u binnenkort een bezoek brengen Steden met een
roemrijk maar ook roemrucht verleden Befaamd om haar ongeëvenaarde
kunst en cultuur; vele componisten, schrijvers, dichters en schilders vonden
er hun inspiratie. Dwalend door deze steden kunt u zich terugwanen in het
verre verleden want vele bouwmeesters lieten blijvend hun visitekaartje achter
in de vorm van indrukwekkende paleizen, kathedralen en gebouwen
INBEGREPEN: retourvlucht Amsterdam-Praag en v.v. per CSA complete
rondreis per moderne Tsjechische touringcar 3 overnachtingen in/nabij
Praag, 2 overnachtingen in/nabij Boedapest, 2 overnachtingen in/nabij Wenen
hotelverzorging op basis van 7 x halfpension goedverzorgde kamers
voorzien van douche en toilet in goede middenklasse hotels diensten van
eersteklas Nederlandse reisleid(st)er (toeslag 1-p.k. 175,-/toeslag
luchthavenbelasting 17,50) VRAAG DE UITGEBREIDE REISBESCHRIJVING!
reisnr. HZ 647
in-fc/é.0
informatie boekingen
sgr of bij één van onze reisburo's: --- --
Arnhem Stationsplein 13 085-455578
Baarn: Brinkstraat 17 - 02154-18484
Beek (L Wolfeynde 18 - 046-360210
Den Bosch Tolbrugslraat 12b - 073-140860
Eindhoven: Stationsplein 28 - 040-448886
Tegelen Grotestraat 54 - 077-737906
Tilburg: j van Stolbergstraat 25b - 013-438200
Venlo: Parade 84 077-519759
Waalwifk: Stationsstraat 118a - 04160-44155
Op a
pi/en I',n de ANVR 'c
medio september '94 opening reisburo KRAS Ster Vakanties Nijmegen - Bloemerstraat 79
en begin oktober '94 opening reisburo KRAS Ster Vakanties Breda Haagdijk 12a
