Doek valt voor Walsenmolen
DE STEM
Zeeland meest verkeersonveilige provincie van Nederland
Kunstenaar geschokt door
vernieling De Sluuswachter
GS van Zeeland gaan akkoord met sloop historisch gebouw in Sas van Gent
TOYOTA
Brug Sluiskil straks veiliger voor fietsers
Brandweer blust brand op
akker bij Sas van Gent
TOYOTA VAN DORST
I Middelburg - Van alle twaalf pro-
I vincies in Nederland is Zeeland wat
verkeer betreft het onveiligst. Peh
honderdduizend inwoners telde
[Zeeland in de jaren 1991/1992 der-
tien doden.
Vrouw gewond bij
verkeersongeval
Voorlichters provincie willen
niet fuiven met extreem-rechts
Terneuzen mag
kosten 4WOV'
declareren
Zeeland voelt niets
voor Moluks tehuis
in Gelderland
Geen gevaar voor de volksgezondheid
Zwarte veenbrokken spoelen
aan op strand Westerschelde
ancieringsmoge-
|t u uw nieuwe
npleet met een
BJsprekers t.w.v.
p de 306), inclu-
Q-WISStlAAR IN
OT405 SIS (N 6RL
van de 405 GRe
lelgen, vernis- of
liten vóór, èn een
Tisselaar en luid-
van de 405 GTX
kuipstoelen met
sportstuur, elek-
ale vergrendeling
Maar alleen voor
te leggen op zo'n
er Sale last-minute
zijn namelijk ook
u doet het beste zaken bij de grootste en actiefste
dealer van Nederland
Croatdijk 54 Breda 076-712000
Stationsstr. 25 Rijen 01612-28200
qrherodeel 20 Roosendaal 01650-32050
aaneinde39 Waalwijk 04160-38555
Zeeland
WOENSDAG 10 AUGUSTUS 1994 DEEL 1
Van onze verslaggever
per miljard verplaatsingen vallen er in
Zeeland 157 doden. Bijna het dubbele
van de rest van Nederland: 81. Ook het
aantal ziekenhuisgewonden bij dit aan
tal verplaatsingen is bijna het dubbele,
1481 tegen 838.
Dit blijkt uit een analyse die de Stich
ting Wetenschappelijk Onderzoek Ver
keersveiligheid (SWOV) heeft gemaakt
van Nederlandse verkeersongevallen in
1991 en 1992.
In bijna alle onderdelen 'scoort' Zee
land het hoogst. „Het totaalbeeld van
Zeeland is dus, vergeleken met de rest
van Nederland, erg ongunstig", schrij
ven GS van Zeeland in antwoord op
Statenvragen van D. Eveleens (PvdA).
Die dacht dat rijgedrag en hoge snel
heid meer verantwoordelijk waren vóór
de ongevallen dan een ondeugdelijke
infrastructuur. GS ontkennen dit.
Een van de SWOV-conclusies is dat de
grote verschillen in verkeersonveilig
heid het gevolg zijn vande aan- of
afwezigheid van autosnelwegen en an
dere hoogwaardige verbindingen buiten
de bebouwde kom en van (grote) stede
lijke gebieden. „Volgens GS kan hieruit
niet afgeleid worden dat in Zeelanu
meer dan elders in Nederland sprake is
van onjuist verkeersgedrag.
Daarom dat, naast gedragsbeïnvloe
ding, aanpassing van het wegennet
daarom noodzakelijk is. Een op dit
/aatste geënt demonstratieproject!
waarbij duurzame verkeersveiligheid
centraal staat, kan mogelijk van start
gaan in West-Zeeuws-Vlaanderen.
■Van onze verslaggever
Middelburg/Sas van Gent - Met spijt in het hart - het
Igaat tenslotte om een historisch waardevol gebouw-
■gaan GS van Zeeland akkoord met de sloop van de
Walsenmolen in Sas van Gent. Het provinciebestuur
[deelt de conclusie van het Sasse college dat hergebruik
[van het honderd jaar oude pand economisch niet haal-
Ibaar is.
Zowel Monumentenzorg in Zeist
■als de stichting Behoud Walsen-
[molen Sas van Gent betreuren
[het standpunt van GS. De stich-
[ting legt zich, zo zei woordvoer
der F. Puylaert, niet zonder slag
lof stoot bij het besluit neer.
I Voor de sloop stelt Middelburg
leen bedrag van ruim 2,5 ton
[beschikbaar uit het fonds Stads-
1 en Dorpsvernieuwing. De vrijko-
[mende locatie heeft volgens GS
■grote potenties en kan gebruikt
[worden om de verpaupering van
[Van onze correspondent
IJzendijke - Een 67-jarige
[vrouw uit de gemeente Oost-
Iburg is gistermorgen bij een
Iverkeersongeval in IJzendijke
[gewond geraakt, ze liep
[borstletsel op.
[Het slachtoffer reed met haar
[personenauto over de Oranjes-
1 traat en werd op de kruising van
[die straat met de Boulevard aan-
[gereden door een linksaf slaande
personenauto bestuurd door een
38-jarige vrouw uit de gemeente
I Oostburg. Bij de aanrijding ver-
Jloor ze de controle over haar
I auto en botste in volle vaart
tegen de gevel van een woning.
[Daarbij werd haar voertuig ge-
[heel vernield en raakte ook de
I gevel ontzet. Per ambulance is ze
I overgebracht naar het Antonius
I ziekenhuism Oostburg. De ande-
re bij het ongeval betrokken per
sonenauto werd aan de rechter-
I voorzijde zwaar beschadigd.
dit deel van Sas van Gent te
stoppen.
Supermarkt
Op de vrijkomende grond is de
bouw van een nieuwe super
markt gepland. GS dringen erop
aan dit te doen in combinatie
met ouderenhuisvesting. „De lo
catie waar het hierbij om gaat is
hiefvoor bij uitstek geschikt. Ge
vaar voor leegstand is minder
aanwezig", aldus GS.
Bij het Sasse gemeentebestuur
wórdt er dan ook op aangedron
gen nogmaals in overleg te tre
den met de A&P-groep - op
volger van de Jac Hermans-
groep - een dergelijke bouw te
realiseren. „Verbetering van het
centrum van Sas van Gent is
gebaat met een kwalitatief zo
goed mogelijke invulling van de
vrijkomende locatie". Gewezen
wordt op een geslaagde combi
natie van een supermarktvesti
ging en woningbouw in Middel
burg.
Overeind
Voor de Stichting Behoud Wal
senmolen behoeft niet alles over
eind te blijven staan. Bouw van
een supermarkt met daarop en
kele woonlagen en gelijktijdig
behoud van ongeveer eenderde
van de Walsenmolen - historisch
het interessantste deel - is vol
gens Puylaert heel goed moge
lijk. „Wat ze nu van plan zijn is
geen aanwinst voor Sas van'
Gent. Het zal net zo gaan als met
de sloop een eeuw geleden van
de voormalige vesting. Iets wat
nu ook wordt betreurd".
Wethouder L. Marquinie (ruim-
GS vinden, evenals het Sasse college, dat hergebruik van de Walsenmolen niet haalbaar is.
telijke ordening) bleek zeer inge-
nomen met het besluit van GS.
„Het gaat tenslotte om mijn
troetelkind. Ik denk dat het een
aanwinst voor Sas van Gent is."
Marquinie dacht niet dat de su
permarktketen bereid is woning
bouw boven de winkel toe te
staan. „Ik ga natuurlijk zeker,
omdat GS er op aandringen, on
derhandelen. Maar het resultaat
weet ik eigenlijk al."
van
een
Puylaert van Behoud Walsenmo
len vindt dat dan maar met een
andere grootgrutter moet wor
den gesproken. „Ik ken een Bel
gisch bedrijf dat best zou willen.
Het in tenslotte een prachtige
locatie," zei hij.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De dienstkring
Zeeuws-Vlaanderen
Rijkswaterstaat heeft
plan in de maak om de brug
bij Sluiskil een stuk veiliger
te maken voor fietsers. Aan
leiding voor deze maatregel is
het dodelijke ongeval eind
vorig jaar waarbij een zes
tienjarige jongen bij de brug
frontaal in botsing kwam met
een moerasvoertuig.
Om dit soort ongevallen in de
toekomst te voorkomen wil
Rijkswaterstaat het fiets- en
landbouwverkeer op de brug
strikt van elkaar scheiden. Het is
de bedoeling dat het landbouw
verkeer alleen gebruik mag ma
ken van de zuidelijke parallel
weg. Om te voorkomen dat twee
voertuigen elkaar op de brug
tegenkomen, de weg is te smal
voor landbouwvoertuigen om el
kaar te passeren, wil Rijkswater
staat stoplichten plaatsen.
De noordelijke parallelweg
wordt dan bestemd voor fietsers
en bromfietsers. Het blijft voor-
I2LI TOETST ELKE AANVRAAG
WIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN.
Van onze verslaggever
Rein van der Helm
Zoutelande - Geschokt rea
geerde beeldhouwer Guido
Metsers, gisteren terugge
keerd van vakantie, op het
bericht dat zijn beeld De
Sluuswachter in Cadzand-
Bad vorige week van de
sokkel is getrokken en ge
deeltelijk vernield.
..Dit is verschrikkelijk. Mijn
principe is dat je kunst zo dicht
Mogelijk bij de mensen brengt
en niet moet laten zien achter
allerlei tralies, hekwerken of
onbreekbaar glas. En de mees
te mensen, zo is mijn ervaring,
vinden het leuk een beeld zo
maar langs de openbare weg
tegen te komen. Maar er zijn
ook altijd wel een paar idioten
die zoiets zonodig moeten be
schadigen of vernielen. Een on
uitroeibare plaag, hier in Ne
derland".
Metsers weet waarover hij
spreekt. Zijn werk 'Vrouw in
ligstoel' aan de Lange Delft in
Middelburg is al regelmatig
doelwit van vandalisme ge
weest Evenals het door hem
gemaakte beeld van de Ro
meinse godin Nehalennia, dat
Domburg zit op een Mond-
naanbank. „Daar is de neus
van afgeslagen. Het beeld is
"°k al een paar keer met verf
besmeurd. En nu dus de Sluus
wachter. Om moedeloos van te
worden".
be vernielingen blijven in Zee
land niet alleen beperkt tot de
typische toeristenplaatsen.
Metsers wijst op het Roosevelt-
monument, dat zijn collega Ni
co van de Boezem heeft ge
maakt voor Tholen. „Dat was
na één dag al vernield. Hoe is
het in godsnaam mogelijk?".
Metsers maakt zijn beelden
niet bepaald uit breekbaar ma
teriaal. Het kunstwerk in Mid
delburg is gelast met daarover
heen een harde laag polyester.
De Nehallennia is van speciaal
hard mergel, bestand tegen
zeelucht. „En de Sluuswachter
is deels van hardsteen en deels
gegoten. Daar moet echt grof
geweld zijn gebruikt om dat
van zijn sokkel te krijgen".
Hoe de vernielingen kunnen
worden voorkomen is ook Met
sers een raadsel. „Er zijn wel
methoden, zoals ze die ook in
Griekenland toepassen. Daar
scheiden beelden of waardevol
le monumenten een soort gas af
als er een stukje van afgebro
ken wordt. Dat gas kleurt de
dader(s), zodat ze gemakkelijk
zijn op te sporen. Een goede
methode, anders zou bijvoor
beeld het Parthenon stukje bij
beetje verdwijnen".
Te laks
Volgens de beeldhouwer is de
politie te laks in de opsporing
en moet de overheid harder
optreden als dader(s) toch wor
den gevat. „Laat ze om te be
ginnen maar opdraaien voor de
restauratie, want dat kost
steeds een hoop gemeenschaps
geld. En wat mij betreft mogen
ze ook nog eens de bak in".
Metsers vindt dit vandalisme
overigens een typisch Neder
lands verschijnsel. „In Sint Ni
klaas staan in het centrum tien,
misschien wel vijftien, bronzen
beelden. Daar is nooit iets mee
aan de hand. Het respect voor
kunst is jn België kennelijk
toch groter dan bij ons".
Gisteren nog nam hij contact
op met de gemeente Oostburg.
Het vernielde beeld ligt voorlo
pig opgeslagen op het terrein
van gemeentewerken. Metsers
wil de schade in ogenschouw
nemen en bekijken of het beeld
nog te repareren is. De ge
meente heeft inmiddels een
deskundige ingeschakeld om te
kijken of de schade door de
verzekering gedekt is. „Wij
hebben al fe horen gekregen
dat dit héél soms het geval is",
zegt een gemeentelijk woord
voerder. De twijfel klinkt dui
delijk door in zijn stem.
Restaureren van beelden is niet
iets waarop Metsers zit te
wachten. „Je stopt er heel veel
tijd en energie in en je krijgt
bijna geen mogelijkheid om
eens aan iets nieuws te begin
nen en dat is toch waar elke
kunstenaar naar streeft".
Kunstenaar Guido Metsers
met een replica van de Sluus
wachter: „Overheid moet
harder optreden."
FOTO JAAP WOLTERBEEK
Van onze verslaggever
Middelburg - Diensten verlenen, okee, dat is werk, maar
daarmee houdt het op. Geen vriendschappelijke borreltjes
na een plechtigheid, niet samen aan de lunch, geen kout,
geen fuif. Zo denken de provinciale voorlichters over de
omgang met extreem-rechts.
In een brief aan Gedeputeerde Staten blikt het bureau terug op
enkele voor de voorlichters zeer onaangename voorvallen eerder
dit jaar. Niemand wist dat tussen een groep bezoekende
Belgische politici iemand van het Vlaams Blok zat tot Statenlid
Van Kollem (GroenLinks) heibel trapte in de Statenzaal door te
verklaren niet met deze man aan de lunch te gaan zitten.
Een wijle later zagen de voorlichters zich geconfronteerd toen
het gemeentebestuur van Vlissingen, met de gekozen Centrum
Democraten, op visite in de Abdij kwam.
„Het zijn geen verboden partijen," aldus de voorlichters in de
brief, „maar wij zijn van mening dat de gekozen leden van
rechts-radicale partijen niet met dezelfde egards tegemoet
kunnen worden getreden als willekeurig welke andere gasten
van het provinciaal bestuur," zo schrijven de voorlichters.
GS vinden het best, antwoorden zij. Ambtenaren kunnen in een
lastig parket geraken en moeten zelf weten hoe zij extreem-
réchts tegemoet treden, vindt het college.
Maar, ondemocratisch, tptalitair en gewelddadig gedrag komen
niet alleen bij extreem-rechts voor, schrijven GS. En: GS
kunnen zich ook voorstellen dat ambtenaren moeite hebben met
politici die een ideologie aanhangen die zegt dat met de bijbel in
de hand vrouwen geen lid kunnen worden van een politieke
partij, zoals de SGP voorstaat.
Het is ieders eigen overweging hoe men met vertegenwoordigers
van al de verscheidene stromingen wil omgaan, zo luidt
samengevat de reactie van GS. De kwestie wordt nog intern
besproken in het zogeheten Georganiseerd overleg.
Van onze correspondent
Sas van Gent - Een brand op een akkerbouwland in de
polders ten noorden van Sas van Gent heeft gistermiddag
flinke schade aan het gewas veroorzaakt. Daarbij bedreigde
het vuur tevens een woonhuis. Door het draaien van de wind
en snel ingrijpen van de brandweerkorpsen van Sas van Gent,
Philippine en Westdorpe kon erger worden voorkomen.
FOTO WIM KOOYMAN
alsnog mogelijk voor fietsers en
bromfietsers om ook van de zui
delijke weg gebruik te maken.
De dienstkring weet nog niet of
deze weg wordt afgesloten voor
fiets- en bromfietsverkeer omdat
slechts weinig fiets- en bromfiet
sers van deze route gebruik ma
ken. Rijkswaterstaat verwacht
daar dan ook weinig problemen.
Het is nog niet bekend waneer
de veiligheidsmaatregelen wor
den getroffen. Rijkswaterstaat is
hierover nog in gesprek met de
landbouworganisaties en de
scholen.
De brand werd om tien over
twaalf gistermiddag gemeld door
een loondorser die op de akker
stro aan het persen was. Door
onbekende oorzaak raakte een
pak stro in de pers in brand en
deze zorgde ervoor dat ook de
rest van het veld vlam vatte. De
brand kon zich uitbreiden omdat
de desbetreffende persoon eerst
een flink eind moest lopen alvo
rens hij de alarmcentrale kon
bellen.
Toen de brandweer van Sas van
Gent ter plaatse kwam, had het
vuurfront zich reeds uitgebreid
tot een breedte van ruim zeshon
derd meter. Mede door de wind
werd de brand flink aangewak
kerd en had ook een stuk graan
veld reeds vlam gevat. Daardoor
werd een woonhuis bijna prooi
van de vlammen. De Sasse post-
commandant F. Cappaert hield
een hogedruk-voertuig achter de
hand bij het woonhuis. De stro-
brand werd bestreden met be
hulp van zogenoemde vuurzwe-
pen.
Vanwege de omvang werden te
vens de korpsen Philippine en
Westdorpe ter assistentie opge
roepen, zodat ook die een ge-
Middelburg - Gedeputeerde
Hennekeij (waterstaat) is bereid
de portemonnee te trekken om
de extra kosten die de gemeente
Terneuzen moet maken voor de
Scheldetunnel WOV, te betalen.
Terneuzen had daarom verzocht.
Omdat de tunnel bij Terneuzen
uit de Westerschelde komt, heeft
Terneuzen veel werk aan allerlei
vergunningen en bestemmings
plannen. Er is sprake van 'bo
venmatige personele inzet' vindt
Terneuzen. Gisteren is in Mid
delburg besloten dat Terneuzen
die kosten de eerste zes maan
den, een proefperiode, mag de
clareren.
deelte van de brand met vuur-
zwepen konden bestrijden. Als
back-up werd tevens het
schuimblusvoertuig van de Re
gionale Brandweer Zeeland op
geroepen om, indien nodig, te
zorgen voor de bluswatervoor
ziening. Dit vanwege het onvol
doende beschikbaar zijn van
bluswater in de directe omge
ving.
Het gebruik van water was ech
ter niet dermate dat dit voertuig
ingezet behoefde te worden.
Door het snelle ingrijpen en het
draaien van de wind kon post-
eommandant Cappaert om
streeks tien voor één het sein
brand meester geven. De schade
die veroorzaakt werd aan het
stro en het graanveld was aan
zienlijk.
Mideelburg - Gedeputeerde
Staten weigeren mee te beta
len of verzorgingsplaatsen in
te leveren voor een centraal
verpleeghuis voor Indische en
Molukse Nederlanders dat in
Gelderland moet komen.
Het dagelijks provinciebestuur
heeft zich gisteren over het ver
zoek van Gelderland om mede
werking gebogen, maar men
stelt zich op het standpunt dat
de zorg die de Molukse bejaar
den verdienen, zo dicht mogelijk
bij de oorspronkelijke woonom
geving geboden wordt. „Van
groot belang", noemen GS dat in
een brief aan het provinciebe
stuur van Gelderland.
GS zijn het wel met Gelderland
eens dat juist de Molukse bejaar
den, waarvan Zeeland er vele
telt, een specifieke groep zijn
met eigen problemen. Daarom
ook, wil het provinciebestuur op
Walcheren een kleinschalige zo
geheten woonzorgvoorziening
met enkele 'zwevende' verpleeg
huisbedden bouwen.
Terneuzen - Sinds enige weken spoelen regelmatig 'grote
brokken zwart veen aan op het strand van de Westerschelde
voor Terneuzen. Bij de gemeente kwamen telefoontjes binnen
van mensen die deze brokken zagen. De sectie Milieu stelde
een onderzoek in. Uit dat onderzoek blijkt dat het om brokken
Veen gaat. v v
Ook op andere plaatsen zijn zulke brokken te zien, bijvoorbeeld op
zandplaten in de Westerschelde en Saeftinghe. Volgens de gemeente
is het mogelijk dat de brokken loskomen uit de bodem, omdat een
vaargeul in de Westerschelde zich aan het verleggen is.
Een andere mogelijkheid is dat de kokkelvissers, die met hun stevige
zuigers regelmatig de vloedlijn langsgaan en het strand grondig
omwoelen, er voor zorgen dat de veenbrokken aan de oppervlakte
komen.
Het vermoeden bestaat dat de brokken uit de periode van begin
twaalfde eeuw stammen. Toen begon de Westerschelde een echte
vaargeul te worden Dwars door het veen heen onstond immers een
rivier.
De brokken veen leveren geen gevaar op voor de volksgezondheid en
zullen vanzelf, door de eb- en vloedwerking van de Westerschelde,
weer verdwijnen.