'Weg met het
commando-management'
Delfts Blauw probeert
uit 't rood te komen
Coon
Banken leveren nu strijd
om startende ondernemer
Angela van de Loo wil
herwaardering van de mens
binnen de onderneming
Hypernerveu
DE STEM
ECONOMIE
Regis trekt zicli
geblesseerd teru^
Programma
DINSDAG 9 AUGUSTUS 1994 A6
DE MENS rukt op bin
nen de theorieën over het
management. Niet langer
is hij/zij een produktie-
middel dat mee moet hel
pen de winst te maxima
liseren. Nee, de mens van
hoog tot laag binnen een
bedrijf wordt ook gezien
als een belangrijke bron
voor de revitalisering van
een bedrijf. Angela van
de Loo pleit voor een
herwaardering van de
mens binnen de onderne
ming.
Door Kees Bechtold
Breda/Heusden - 'Niet omdat het
moeilijk is durven wij het niet
aan, maar omdat we het niet aan
durven is het moeilijk.'
Deze uitspraak van de Griekse
wijsgeer Seneca zou het uit
gangspunt kunnen zijn van een
psychologische verhandeling
over mensen die liever in hun
schulp kruipen dan iets onderne
men. Die beslissingen over de in
richting van hun leven liever aan
anderen overlaten dan zelf uitda
gingen aan te gaan. Aangevuld
met een aantal tips hoe daarin
verandering te brengen en met
wat psychologische begeleiding,
zou het boek een leidraad kunnen
zijn voor de schuchteren onder
ons om iets gedurfder in het leven
te staan.
Edoch, Seneca's wijze woorden
leiden het eerste hoofdstuk in van
het boek 'Human Resource Ma
nagement (HRM) - sleutel tot
verandering' van Angela van de
Loo, dat dezer dagen verschijnt.
HRM betekent in rond Neder
lands het beste halen uit de juiste
man/vrouw op de juiste plaats.
Van de Loo is directeur van het
adviesbureau voor personeelsbe
leid Target Point International in
Breda.
Luchtfietserij
Filosofie en management! Rukt
de luchtfietserij op in deze sec
tor? Je zou het haast gaan gelo
ven. Begrippen als Yin en Yang,
het belang van de rechter hersen
helft en vrouwelijke en mannelij
ke eigenschappen gaan over tafel
in haar huis in Herpt, gemeente
Heusden. De filosoof Kant wordt
aangehaald en ook de psycho
analyticus Jung passeert de re
vue. Terwijl managen veelal
wordt gezien als het formuleren
van doelstellingen binnen een be
paalde termijn, het inzetten van
een som geld en de benodigde
menskracht, komt Van de Loo
tnet begrippen als het aanboren
van creativiteit, het zelfonderne-
mende vermogen van de werkne
mer en zijn intrinsieke waarde.
„Wat heet luchtfietserij? De
grootste investering van bedrij
ven zijn de salarissen. Elke
maand opnieuw worden miljoe
nen overgemaakt op allerlei reke
ningen. Het is dan toch heel ei
genaardig dat bedrijven die in
vestering telkens opnieuw doen
met een aan onverschilligheid
grenzende gelatenheid. De factor
menselijk kapitaal is van kapi-
aal belang voor een onderne
ming, maar zelden vragen bedrij
ven zich af hoe groot het rende
ment is van al die miljoenen. Hoe
mensen zich binnen een bedrijf
voelen en wat ze er van vinden.
Vlaar van het goed of slecht func-
.ioneren hangt wel in hoge mate
iet bedrijfsresultaat af. Mensen
runnen slecht functioneren,
naar voor hetzelfde geld leveren
:e veel betere prestaties. Dus een
manier vinden die het beste uit je
jersoneel naarboven haalt, is ei
genlijk van vitaal belang. Een
ïeel rationele keuze dus."
Rompslomp
/olgens Van de Loo moet er een
undamenteel andere manier van
lenken binnen bedrijven komen
>ver de werknemer. De Neder-
andse manager heeft door de
>ank genomen alleen maar oog
'oor bedrijfseconomische aspec-
en, maar aan de 'zorgkant' schiet
lij behoorlijk tekort, vindt zij.
,We moeten af van het comman-
io-management waarbij in de
op van een bedrijf wordt be-
>aald wat er met het bedrijf ge-
>eurt. Als mensen in vrije tijd in
taat zijn een huis te bouwen met
tlle logistiek en financiële romp
lomp die daarbij hoort, dan
noeten we hem op zijn werk niet
egelijk met zijn pet zijn verstand
aten inleveren. Boor het zelfon-
lernemend vermogen van de
verknemer aan.
„uister naar mensen en vertel ze
vaarom iets gebeurt of iets niet
gebeurt. Het management van
norgen is meer iets te vragen' te
lebben dan het voor het zeggen
e hebben. Het merendeel van het
Nederlandse middenkader is ech-
er te bang om macht te verliezen
Angela van de Loo'Van het goed of slecht functioneren van mensen hangt in hoge mate het bedrijfsresultaat af.'
door meer gedemocratiseerde
verhoudingen in een bedrijf."
Voor Van de Loo staat het vast
dat mensen niet alleen werken
voor het geld. „Het werk is de
plek waar mensen iets komen ha
len, geld, en komen brengen, hun
eigenwaarde. Tussen beide moet
een psychologische balans zijn.
Misschien is dat wel essentieel
voor de motivatie. Mensen moti
veer je niet alleen met geld, met
nog betere werkomstandigheden,
maar die motiveer je door ze als
persoon te erkennen,door naar
hun ideeën te luisteren. En dan
kan zelfs de werknemer aan de
lopende band zijn aanwezigheid
nog als waardevol ervaren," be
toogt Van de Loo.
Ja-knikkers
Intern ondernemerschap is een
sleutelbegrip bij haair. „Als alles
binnen een onderneming goed is
geregeld, het geld, de secundaire
arbeidsvoorwaarden, de werk
plek, noem maar op, ontstaat er
op een gegeven moment een orga
nisatie van ja-knikkers. Alles is
op een gegeven moment zo ge
woon dat de mensen noch tevre
den, noch ontevreden zijn. En ge
noegzaamheid is funest voor een
onderneming. Ondernemen is een
continu proces van aanpassen en
veranderen. De vraag is 'hoe be-
reik ik dat mensen openstaan
voor veranderingen' en zich niet
bijna automatisch ertegen te ver
zetten'."
Essentieel voor Van de Loo is dan
ook het betrekken van de werk
nemer bij de besluitvorming bin
nen een bedrijf. „Bij heel veel be
drijven is er wel een strategie,
maar weten weinig mensen bin
nen het bedrijf wat die strategie
is; laat staan dat erover wordt ge
discussieerd. Op het moment dat
je over iets praat, wordt het ook
meer van jezelf."
Van de Loo pleit dan ook voor
strategiegroepen binnen bedrij
ven. „Breng mensen van alle ge
ledingen uit het bedrijf bij elkaar
en laat ze oplossingen aandragen
voor belangrijke problemen. Be
sluiten over het starten van nieu
we activiteiten of het afstoten
van oude zijn dermate belangrijk
dat ze door iedereen gedragen
moeten worden. Bepaalt de top
van een bedrijf de richting, dan
lukt het vaak niet om iedereen
voor een bepaald idee te mobili
seren. Door alle geledingen bij el
kaar te brengen, vergroot je bin
nen een onderneming het draag
vlak voor besluiten en wordt de
betrokkenheid groter. Dat werpt
voor een bedrijf alleen maar
vruchten af."
United Distillers
Directeur H. Haijtema van Uni
ted Distillers, het voormalige
'Verbunt, kan dit alleen maar be
amen. Hij haalde Van de Loo het
Tilburgse bedrijf binnen om het
veranderingsproces te voltooien
dat de onderneming inzette nadat
Verbunt in 1988 overging van
Douwe Egberts naar de Ierse
drankengigant Guiness.
„De ziel van het bedrijf, de wij
nen, werd toen afgestoten. Dat
was voor de werknemers een ver
andering. Het is mijn vaste over
tuiging dat een veranderingspro-
FOTO MARTIN DE GOEDE
ces binnen een bedrijf een per-
soonlijke aangelegenheid is. Dus
moet je ook dicht bij de mensen
staan. Van de Loo heeft zich met
hart en ziel aan dit project ge
wijd, stond tussen de mensen.
Door haar trainingen is het de
mensen duidelijk geworden dat
de belangen binnen een bedrijf
voor iedereen dezelfde zijn, dat
het niet 'hullie' en 'zullie' is, dat
je fouten niet in de schoenen van
een ander moet schuiven. Maar
dat de verantwoordelijkheid voor
een bedrijf bij elke werknemer
ligt, van hoog tot laag.
Durf
Volgens Haijtema loopt de com
municatie in zijn bedrijf nu beter,
is er meer durf voor het nemen
van eigen initiatief en identifice
ren de werknemers zich meer met
het bedrijf. De motivatie van het
personeel is toegenomen. „Je doet
meer met hetzelfde aantal men
sen."
Jeanne Coenen, assistent trade-
marketing bij United Distillers,
is ook enthousiast over de aanpak
van Van de Loo. „De drempels
tussen afdelingen zijn een stiik
lager geworden. Je loopt nu vaker
bij elkaar binnen. Je durft ook
meer tegen elkaar te zeggen. Dat
alles komt de werksfeer alleen
maar ten goede."
Door Agnes Koerts
Amsterdam - De uit Eindho
ven afkomstige Mara Eijs-
bouts won in 1992 de eerste
prijs in de Nederlandse com
petitie voor de best gestarte
ondernemer. De kinderka
mer-ontwerpster opende zo
juist haar tweede winkel, na
Amsterdam. Hij staat in
Düsseldorf. De volgende za
ken komen in Maastricht en
Eindhoven.
Het succesverhaal van iemand
die voor zichzelf begint, werkt
aanstekelijk. Maandelijks stijgt
het aantal mensen dat zich laat
inschrijven als nieuwe onderne
mer, maar de stijging zwakt de
laatste tijd een beetje af. Per
jaar komen er in Nederland zo
ruim 30.000 ondernemingen bij.
„Veel meer dan in de jaren '50,
'60 en '70 zijn het nu éénper
soons of tweepersoons-starters.
Toen werd het grootser opgezet,
vaak ging het om overname van
een bestaand bedrijf, er was fa
miliekapitaal beschikbaar. Wat
toen een start heette, was eigen
lijk een fase verder dan wat nu
een beginner is."
Dit zegt de man die bij ABN-
Amro de jonge loten onder zijn
hoede heeft, J. Janssens, con
cern-directeur van het directo
raat midden- en kleinbedrijf.
Vroeger had zijn bank - samen
met ING en Rabo de grootste in
Nederland - niet zoveel interes
se in het kleinere bedrijf. „Wij
met z'n allen in Nederland ke
ken daar een beetje overheen,
we leunden op het grootbe
drijf."
Janssens maakt er een kwink
slag bij: „Het was natuurlijk
aardiger om met de directeur
van een grootbedrijf te gaan
lunchen. Daar maakte je pro
motie op, niet op een gesprek
met de winkelier op de hoek."
Meer aandacht
Die tijd is voorbij. Nederland en
ook ABN-Amro ziet in dat je
van Daf en Philips alleen niet
kunt leven. Sinds drie jaar is de
bankorganisatie zo veranderd
dat er door het hele bedrijf heen
meer aandacht is voor het mid
delgrote en het kleine bedrijf.
En dat betekent bijvoorbeeld
dat er intussen 200 mensen spe
cialist zijn voor het kleinbedrijf,
en nog eens 40 voor het agra
risch bedrijf.
Geldschietende banken strijden
nu met elkaar om mensen met
een goed ondernemingsplan van
dienst te zijn. Een goed plan le
vert zeker krediet op, zeggen ze
bij Rabobank Nederland, maar
dat komt mede door de harde
concurrentie tussen de drie
grootste banken van Nederland.
Steeds meer is de persoon die de
onderneming gaat trekken van
belang voor banken en zaken
partners. Het is niet alleen een
zo groot mogelijke borgstelling
die telt. Die tendens signaleren
de Kamers van Koophandel,
waar beginners vaak voor hun
eerste informatie langskomen.
„De banken selecteren vrij
fors," zegt R. van Engelenburg,
belast met startende onderne
mers bij de Vereniging van Ka
mers van Koo
phandel in Woerden, waar alle
lijnen van de regionale kamers
bijeen komen. „Zij weten na
tuurlijk heel goed dat het per
centage omvallers behoorlijk
groot is."
Van de 30.000 mensen die per
jaar een eigen bedrijf beginnen,
stoppen er 10.000 na één of an
derhalf jaar. „Niet omdat ze
failliet gaan, maar wel omdat ze
bijvoorbeeld onderschat hebben
hoe het is, werken voor eigen re
kening en risico," zegt Van En
gelenberg.
Na vijf jaar staan er nog onge
veer 15.000 bedrijven overeind.
Een tachtig tot honderd van de
ze lichting groeit daarna uit tot
een grootbedrijf, en enkele hon
derden worden een middenbe
drijf. Dat zijn globaal gezien de
succescijfers.
Loondienst
De beste starter, zo weet ABN-
Amro-directeur Janssens uit
een recent eigen onderzoek, is
de vrouw of man die kort tevo
ren de loondienst heeft verlaten.
Dat is meestal gebeurd uit
drang naar zelfstandigheid,
maar ook om een bepaald spe
cialisme te gaan ontwikkelen.
Als ze iemand een goed onder
nemingsplan heeft weten te ma
ken en bovendien een behoorlij
ke opleiding heeft, 'dan hebben
ze nagedacht' zegt Janssens en
hij geeft ze kans op succes. Van
elke 100 mensen die in 1990 en
1991 in Nederland een eigen
zaak begonnen, waren er in
1993 nog 40 over.
Van die 'geslaagden' had drie
kwart een middelbare of een
hogere beroepsopleiding of
meer. Tweederde kwam uit
loondienst.
Na anderhalf tot twee jaar is de
aanlooptijd voorbij. De eerste
schifting is achter de rug. Dan
liggen er jaarrapporten van
twee jaar en de vraag dient zich
aan of en hoe de zaak groter zal
worden opgezet.
Janssens: „Dit is een moeilijke
fase voor velen. Want je bent
ambachtelijk begonnen en nu
moet je het professioneler op
zetten. Maar gemakkelijker is
het aan de andere kant ook, je
hebt het waargemaakt. Je hebt
je formule bewezen."
Zonder krediet
Van alle starters beginnen zes
van de tien zonder krediet; ze
hebben zelf geld of het is ver
gaard onder familie en vrien
den. In de volgende fase, het
'doorstarten' komen niet alleen
leningen in aanmerking als ver
dere financiering, maar ook
participaties (aandelen). Bij
ABN-Amro liggen de participa
ties tussen 100.000 en 500.000
gulden, met uitschieters naar
een miljoen. In het nemen van
dergelijke risico's werken regio
nale ontwikkelingsmaatschap
pijen en banken soms samen.
Startersfonds
De Brabantse Ontwikkelings
maatschappij onderhandelt met
de provincie om een apart star
tersfonds te openen. Dat is spe
ciaal nodig, zegt directeur A.
Weitenberg, voor jonge bedrijf
jes met een innovatief produkt,
waaraan veel risico zit en waar
toch een kans is op hoge op
brengsten. „Daar is vooreerst
geen rendement op te halen, en
daar doet niemand iets mee."
De starters-financiering kan
volgens Weitenberg niet meelo
pen in het andere werk van de
BOM: „Aan het financieren van
starters verdien je geen brood."
Er zijn branches waar banken
en andere financiers wat gere
serveerd naar kijken. Bijvoor
beeld de horeca. Maar nooit
worden hele sectoren uitgeslo
ten, aldus Janssens van de ABN
Amro. „Er zijn in elke sector
ondernemers die tegen de draad
ingaan."
Van Engelenburg van de Ka
mers van Koophandel ziet de
grootste startersdynamiek op
het ogenblik in zakelijke- en
verzorgende dienstverlening en
de groothandel.
Workshops
Bij elke Kamer van Koophandel
zetelt een speciale starterscoör-
dinator. Druk bezocht zijn de
starters-oriëntatiebijeenkom-
sten die een of twee maal per
maand worden gehouden. Van
Engelenburg: „De Kamers or
ganiseren de laatste tijd ook
startersworkshops, waar mar
keting en financiën centraal
staan en het invullen van het ei
gen ondernemersplan. Samen
met anderen geven we ook cur
sussen Een Eigen Bedrijf Begin
nen."
Hij weet dat er in verschillende
plaatsen een Jonge Bedrijven
Sociëteit bestaat, soms met
steun van de Kamer van Koop-
'handel. De sociëteit organiseert
informele bijeenkomsten, soms
met een inleiding van een ac
countant of een andere expert,
soms met een bedrijfsbezoek, en
soms alleen met het idee: kun
nen jonge ondernemers wat
voor elkaar betekenen?
Mara Eijsbouts won twee jaar
geleden de trofee voor de beste
starter vanwege haar originele
plan en de hoge haalbaarheid
ervan.
Het merk van haar behang,
stoffen en meubelen werd Mara
Gudi, en ze zegt dat haar plan
alleen kan slagen als het we
reldwijd bekend wordt. Ze is
aardig op weg.
MOLENS, tulpen en
klompen. Dat beeld van
Nederland zit onwrik
baar vastgekleefd bij me
nig buitenlands toerist.
„En Royal Delft kennen
ze ook," zegt directeur H.
Dennert. Sinds enkele
weken trekt deze voor
malige directeur van een
particuliere onderwijsin
stelling aan de touwtjes
bij de onderneming die
tot in elke uithoek van de
wereld bekend is. Voluit;
De NV Koninklijke
Delftsche Aardewerkfa
briek De Porceleyne Fles
anno 1653 voorheen
Joost Thooft en Labou-
chere. Een toeristisch pa
radepaardje op een pad
vol hindernissen.
Door Chris van Alem
Delft - „Wil jij kijken of de Ja
panse band aanstaat." Receptio
niste Sasja ziet het groepje Ja
panse toeristen enigszins hulpe
loos in de videoruimte zitten,
wachtend totdat de beeldband
over Delfts Blauw in de eigen
landstaal gaat lopen.
Het zijn dagelijks taferelen in het
gedateerde, maar toch nog voor
naam ogende pand van De Porce
leyne Fles aan de Rotterdam-
scheweg in Delft. In de winkel
monsteren toeristen uit alle
windstreken van karakteristieke
beschilderingen voorziene vazen,
borden, asbakken en schalen.
Prijskaartjes met bedragen onder
de tweehonderd gulden zijn zeld
zaam, zelfs in de hoek waar de B-
keuze met korting wordt ver
kocht.
„Nee, dat is niet een van de top
stukken," zegt directeur Den
nert, wijzend op een Delfts
blauw uitvoering van De Nacht
wacht. Het prijsplakkertje links
onder op het-.frame vermeldt
10.590. „Nee, eerder zoiets," zegt
hij, starend naar een oer-Hol-
lands zeetafereel uit vervlogen
tijden. „Laatst wilde een Oosten
rijker zo'n ding hebben. Vijfen
veertigduizend gulden, inclusief
verzending. McDonalds wil d'r
ook zo een. Maar met een grote M
erin uiteraard. Daar zijn we héél
flexibel in."
Plateelschilders
Het is duidelijk, 'n enkeling kijkt
niet op een tientje meer of min
der. „Pijnacker is ons duurste de
sign," meldt Dennert bij de vitri
ne waar het rood en blauw be
schilderde aardewerk veilig ach
ter glas staat. „Laatst nam een
Arabier voor vijftienduizend gul
den mee. Dit zwarte ligt goed bij
de Japanners. Duitsers en Neder
landers houden meer van poly
chroom." „Dauert manchmal
zwei, drei Tagen," spuit de gids
terwijl een groepje Duitsers met
ingehouden bewondering het
werk volgt van twee plateelschil
ders die elk een bord beschilde
ren.
Bij de Porceleyne Fles kennen ze
hun pappenheimers. Dennert:
„Op een goede dag staan hier
dertig, veertig bussen. Een ge
middelde Japanner koopt hier
voor honderddertig gulden, een
Amerikaan voor zo'n tachtig gul
den. En om u een beeld te geven:
de gemiddelde Nederlander be
steedt hier twee gulden." Die zui
nigheid manifesteert zich in de
souvenirshop waar jaarlijks voor
zes ton aan goedkope prullaria
wordt verkocht. Imitatie-Delfts
Blauw. „Maar het is wel de top
van dat niet-handgemaakte
spul", verdedigt Dennert zich.
De omzet in Delfts Blauwiis ge
voelig voor de toeristenconjuc-
tuur. Drie jaar geleden bewoog
de omzet zich rond de twaalf mil
joen gulden, dit jaar net beneden
de tien miljoen. In 1990 werd
voor het laatst winst gemaakt,
sindsdien levert Delfts Blauw al
leen maar rode cijfers op. Dit jaar
haar schatting anderhalf miljoen.
„Volgend jaar zijn we hopelijk
uit de verliezen," zegt Dennert
die zich ergert aan de traagheid
waarmee het reorganisatieproces
zich voltrekt. Eind dit jaar is de
Porceleyne Fles van 117 werkne
mers terug naar 80. „Als je ziet
hoeveel personeelslasten we hier
mee moeten slepen." In een puur
ambachtelijk bedrijf als de Por
celeyne Fles gaat zeventig pro
cent op aan lonen. „Een plateel
schilder? Kost vijfenzestig gul
den per uur," meldt Dennert.
Granaatscherven
Als de toeristenstromen stokken
wordt het schraler aan de kassa.
De bewegingen worden op de
voet gevolgd. „Er zijn dit jaar al
vijf, zes cruiseschepen minder
gekomen. Da's toch een teken
aan de wand. De vier- en vijfster-
Directeur H. Dennert van De Porceleyne Fles: We moeten nieuwe markten aanboren.'
FOTO GER LOEFFEN
ren-hotels zijn minder bezet.. Ge
zien het prijskaartje is dat toch
onze doelgroep. Mensen die in
een budgethotel gaan zitten ko
pen geen vaas van vier, vijfhon
derd gulden." Dennert wijt de te
rugval aan de ingeklapte beurs
koersen in Tokio, waardoor de
Japanners de yens op zak hou
den.
De geringere Amerikaanse be
langstelling schrijft hij mede toe
aan de burgeroorlog in voormalig
Joegoslavië, -„'t Klinkt misschien
raar, maar er zijn Amerikanen
die denken dat de granaatscher
ven uit Srebrenica je hier om de
oren vliegen." Op de anderhalf a
twee miljoen gulden na die De
Porceleyne Fles uit de export
haalt, wordt de helft van de bin
nenlandse omzet behaald door
verkoop aan de fabriek. De ande
re helft komt binnen via vierhon
derd detaillisten die Delfts
Blauw verkopen. De winkel bij
De Munt in Amsterdam is alleen
goed voor acht, negen ton per
jaar.
In zijn met nieuwe design-'pro-
beersels' volgepakte kantoor ver
weert Dennert zich tegen het
oubollige imago van Delfts
Blauw. „We hebben te maken
met een duidelijk gesegmenteer
de markt. De Japanner die hier
komt wil het traditionele Delfts
Blauw hebben, de Fransman
spaart het, de Duitser wil het he
lemaal volgeschilderd. Kijk zo'n
boertje en boerinnetje, dat koopt
toch geen Nederlander. Een hele
boel Nederlanders zijn trots op
De Porceleyne Fles en Delfts
Blauw, maar vinden dat het niet
in hun interieur past."
Beter imago
Nieuwe, eigentijdse ontwerpen,
gemaakt door vooraanstaande
binnen- en buitenlandse kunste
naars en ontwerpers moeten
Delfts Blauw een beter imago ge
ven.
„Wij moeten zo'n slag maken als
Droste gedaan heeft. Iedereen
weet nu weer dat Droste bestaat.
We hebben een lange traditie van
'werken met kunstenaars ends'
moeten we systematisch onder de
aandacht van het publiek bren
gen. We moeten nieuwe markten
aan boren."
Dennert beschouwt dat als een
persoonlijke missie. „U zou toch
volgend jaar ook iets van de
celeyne Fles in huis moeten heb
ben." „Kijk," zegt hij, terwijl de
klassieke vazen en schalen van
tafel gaan en een eenvoudige on
beschilderde witte vaas achter
blijft, „dan zeg ik toch dat «'e
ook spulletjes maken die n»"1
zijn voor een jong gezin."
Managua (anp) - Nederland
heeft tijdens de wereldtitel
strijd honkbal in Nicaragua
zijn tweede achtereenvolgen
de overwinning behaald. De
nationale ploeg won met 7-2
van het zwakke Zweden.
Ondanks vier veldfouten kwam
het Nederlandse team geen mo
ment in gevaar. Oranje was aan
vallend veel sterker; het lukte de
"Door Frank van Geloven
Helsinki - „Nelli kan het
nog steeds, Nelli is gewoon
de beste." Alsof ze zojuist
de Olympische titel had
veroverd, zo paradeerde
Nelli Cooman na de finale
van de honderd meter bij
het EK door de catacom
ben van het Olympisch
stadion in Helsinki. Win
nares Irina Privalova
(11,02 seconden) bloosde
van. de zoenen die ze van
de kleine Hollandse op de
wangen kreeg toegediend.
Tientallen camera's zoem
den, fototoestellen klikten.
De show van Nelli Cooman
.was weer compleet. Ze
leek winnares, maar was
'slechts' vijfde.
Maar die vijfde plaats in 11,40
seconden kwam gisteren vooi
vriend en vijand wel als ee:
donderslag bij heldere hemel.
Een jaar geleden werd Cooma:
nog volledig afgeschreven, di1
jaar pakte ze voor de zesde maa!
de Europese indoortitel en be.
reikte ze voor het eerst sind:
acht jaar weer de eindstrijd va:
een groot internationaal buiten-
kampioenschap. In 1986 was zi
in een tijd van 11,08 seconde:
derde geworden op het EK ii
Stuttgart. Daarna werd he'
steeds minder met het kleim
sprintkanon.
„Nelli is gewoon jaren veel te lu|
geweest," verduidelijkte Hen]
Kraayenhof, in 1986 haar trainel
en na jaren ruzie sinds kort weel
de raadgever van Cooman. Oi
der Kraayenhof werkt ze wei
aan haar conditie. In het verli
den deed ze daar heel wein:
aan, gaf ze gisteren ook toi
„Henk laat me nu 120 meti
trainen in plaats van honden
Mijn start is nog steeds de besl
ter wereld, maar het laatste st:
is altijd mijn zwakke punt gi
weest. Op dit toernooi bleek i^
de snelheid wel vast te kunnei
houden. Nel is er weer. Nel ti
weer mee en Nel kan zelfs nai
Helsinki (rtr) - De Brit Jol
Regis, favoriet voor het EI
goud op de 200 meter, hec
zich geblesseerd teruggetro
■ken.
Regis bracht op 31 juli in
Italiaanse plaats Sestrière 1
nationale record en de beste
reldseizoenprestatie op 19,87
conden. Maandagochtend li
hij tijdens de training in Moi
Carlo een blessure aan zijn 1:
ker achillespees op.
Regis verwacht over een wi.
weer fit te zijn. „De fysiothe:
peut heeft me verzekerd dat
volgende week in Zürich r
kan doen," zei hij. „Maar d
heb ik nu niets aan. Ik b
verschrikkelijk dat ik mijn t
WeUcan verdedigen."
na ™NSDAG 9 AUGUSTUS
,ö.30: kwalificatie discus
(groep A)
no 2n: 1eries 400 m horden V I
(groep ^ficatie Polshoog f
zevenkamp ver V
kwalificatie discus
,1r°ep B, Goormachtigh)
J.O.U0: zevenkamp speer
fi ?nP A' Jaklofsky)
(groe°pB)eVenkamP Speer
Snaleho°?M J
dén v 6 fipaïes 100 m ho»
Ift nn' h?lve finales 400 m M
ien v 10 km snelwandi
18.10: zevenkamp 800 m V
(o„ kwalificatie ver
tehA+B' Maas>
len V ni®h 10 km snelwand
la'Us'' halve finales 400 m V
19 ïnfIna}e 100 m horden V
20 nn £lnale 1500 m M
(Laro )Sen6S 3000 m steepIe