'ii
Openlijk gesprek
Jordanië en Israël
f M
n
V*
Onbekende Muskens;
diplomaat met humor
en hart van 'n pastor
'Muskens is gewend om leiding te geven'
Bredase benoeming bevestigt trendbreuk
Hoopi
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
PEST]
Lofzai
Athegnostics
u FLODDERS
1 Q
-DE STEM-
DESTI
MAANDAG 25 JULI 1994
\/an onze ver!
greda - Or
gers die z<
Sint-Jansba
hout verlat
een mevrou
bisschop p
„Hij is een
guskens uil
ik goed ker
eens bij
zoek."
Door Willy Werkman
Zelfs kanonschoten zullen
er worden afgevuurd, als
premier Yitschak Rabin van
Israël en koning Hoessein
van Jordanië elkaar van
daag openlijk op het Witte
Huis in Washington zullen
ontmoeten.
Want niet alleen schijnt presi
dent Clinton zo'n spektakel om
zijn eigen politieke redenen
best wel weer te kunnen ge
bruiken, hij wil er ook de ko
ning een hart mee onder de
riem steken. Opdat hij niet
weer afhaakt.
Want Israël en Jordanië heb
ben, behalve een serie van ge
heime ontmoetingen, ook een
boek vol van tientallen ongete
kende overeenkomsten. Te be
ginnen zelfs met een niet-aan-
valsverdrag, dat ze in 1950
hadden uitgewerkt, en waar
van de toenmalige Jordaanse
koning Abdallah zich op het
laatste moment terugtrok. Hij
-was bang voor Arabische op
positie.
En zo is het in feite nog steeds.
Koning Hoessein, in Israël be
kend als 'de aarzelaar', zal ook
vandaag flink de tanden op el
kaar moeten houden, als hij
voor het oog van de televsieca-
mera's de Israëlische leider een
hand zal geven. Uit angst voor
de - voornamelijk Palestijnse -
islamitisch-fundamentalisten
in eigen land, en uit angst voor
Syrië.
En dat laatste bepaald niet
voor niets, onder andere omdat
het Syrische leger op het punt
heeft gestaan Noord-Jordanië
binnen te vallen, toen koning
Hoessein in september 1970
een Palestijnse poging de
macht te grijpen, onderdrukte.
Wie, trouwens, heeft Jordanië,
toen gered? Israël, dat - in ant
woord op de Syrische troepen
versterkingen langs de Sy-
risch-Jordaanse grens - bij
datzelfde grensgebied ook
zwaar geschut liet aanrukken.
Maar de koninklijke 'aarzel
aar' schijnt nü vastberaden te
zijn en in Amman wordt er
zelfs overwogen in te gaan op
een Israëlisch voorstel al van
daag een verklaring te onder
tekenen, die een einde moet
maken aan de staat van oorlog
tussen beide landen. En ook als
koning Hoessein daar even
tueel nog van terugdeinst, lijkt
het erop, dat de vrede tussen de
joodse staat en het Hasjemiti-
sche Koninkrijk snel een feit
zal ziji},. Juist wéér vanwege
diezelfde angsten.
Voor een militaire rechtbank
in Amman is kortgeleden het
proces begonnen tegen 22 ver
dachten, die beschuldigd wor
den van plannen om bommen
te planten in bioscopen en su
permarkten, en zelfs om aan
slagen te plegen op Jordaanse
leiders. De oppositie mag dit
keer niet de kans krijgen zich
zelf tegen het vredesinitiastief
van de koning te organiseren.
En zo maakt de opwinding zich
alweer van Israël meester. Is
raëlische journalisten, die vo
rige week voor het eerst in de
geschiedenis in Jordanië waren
geweest, laten trots hun 'histo
rische' foto's zien van zichzelf
onder het portret van de ko
ning. Een café-eigenaar wil
zijn zaak nu 'Peace' gaan noe
men, en in Tel Aviv was giste
ren al een tourbus te zien met
het opschrift Peace-land'
Maar niets van dat alles in Jor
danië, waar de meerderheid
van de bevolking uit Pales-
tijnen bestaat. Vele van die Pa-
lestijnen zijn vluchtelingen,
die in de Israëlisch-Arabische
oorlog van 1948 naar Jordanië
zijn gevlucht, en die sindsdien
dromen van hun terugkeer
naar Palestina. Met de Oslo
akkoorden tussen Israël en de
PLO is aan die droom een ein
de gekomen.
Het is waarschijnlijk daarom,
dat de koning de nog uitstaan
de geschillen tussen Israël en
zijn land - de grensgeschillen
en de waterverdeling uit de ri
vier de Jordaan - voor zijn bin
nenlandse consumptie zo heeft
opgeschroefd. Jordaanse poli
tici hebben die problemen in
achtergrondgesprekken met
journalisten altijd 'minor is
sues' genoemd.
En onbetekenend zijn ze zeker,
nu, want Israël heeft Jordanië
al laten weten, dat de meer dan
300 vierkante kilometer Jor
daans grondgebied in de Ava-
rawoestijn, die het Israëlische
leger in de jaren '70 heeft inge
pikt, zullen worden teruggege
ven. 'Ook met de te grote hoe
veelheden water, die Israël tot
nu toe uit de Jordaan heeft ge
pompt, zal het binnenkort af
gelopen zijn. En als beide op
lossingen bereikt zijn, kan de
koning zijn volk vertellen, dat
hij de Israëli's op hun knieën
heeft gekregen.
Terwijl er na de - alweer histo
rische - handdruk op het Witte
Huis, in de komende maanden
nog heel wat politiek gekibbel
zal zijn, worden in Tel Aviv al
plannen getekend voor een bi-
nationaal park, ten zuiden van
de Dode Zee, op het laagste
plekje ter aarde.
Waar, zoals het vorige week al
optimistisch klonk, de Dode
Zee de 'zee van het leven' moet
worden.
En de vrede het van de oorlog
moet winnen.
Als 't Hiernamaals niet blijkt
te bestaan
komen gelovigen dat nooit te
weten;
Gelovigen, die misleid door
hun vrome waan
zich eeuwig leven hadden toe
gemeten.
Geen gelovige mens die hier
leed geschiedt;
wat een mens niet weet, dat
deert hem niet.
Blijkt - wat ik ook wel eens
heb gevreesd
't Hiernamaals wel degelijk te
bestaan
dan komen mij schimmen voor
de geest,
die mij daar honend toe staan
joelen:
„Wie niet in 't eeuwig leven ge
looft,
die moet het dan hier maar
eens voelen!
Door John O'Mill
Toch wil ik er liever niet aan
geloven,
eeuwig leven duurt mij toch
iets te lang,
en eeuwig maar zweven in het
hierboven
komt mij niet leuk voor, maakt
mij bang.
Bespaar mij derhalve die zwa
re straf
en schaf het hiernamaals voor
mij maar af.
Jtxfc o Ttm
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
(alleen voor edities Breda, Oosterhout en Etten-Leur; overige edities: zie rayon
kantoor)
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur,
zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB;(alleen redactie)
01640-37253, fax 01640-40731.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108,9 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden:
Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7,
Breda. Grote advertenties uitsluitend S 076-236881. Geboorte- en overlijdens
advertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881, zondag van
18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. 2
De Stem op band: Centrum voor Gesproken lektuur 08860-82345. 5
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Maar zijn medelid drs. J. Voeten,
pastor in Terneuzen en Sluiskil,
heeft de nieuwe bisschop acht
jaar geleden leren kennen tijdens
een kort verblijf in Rome. „Ik heb
het gevoel dat het wel goed zit
met hem. Hij had net een reis
door China gemaakt, toen ik acht
jaar geleden op het Nederlands
College logeerde. Zoals hij daar
toen 's avonds over vertelde, gaf
mij de stellige indruk: dat is ie
mand die open staat, die de din
gen wil onderzoeken, die nieuws
gierig is."
„Maar hij bleek ook nog hele
maal verbonden te zijn met zijn
geboortedorp Elshout. Hij is na
tuurlijk wel een diplomaat, want
anders hou je het niet zo lang vol
op zo'n post in Rome. Hij is ook
iemand die gewend is om leiding
te geven en te besturen."
„De paus heeft met deze benoe
ming kennelijk toch de lijn ge
volgd om in Nederland coulante
figuren bisschop te maken, die in
staat zijn om contact te maken
met de basis. Want dat verwacht
ik van hem. Bisschoppen als Gij-
sen, Bomers en Ter Schure kwa
men met een zekere zendingsijver
om de zaak te saneren. Dat soort
aandrift verwacht ik van mgr.
Muskens totaal niet."
Drs. Frits Hoeben, directeur van
het Diocesaan Pastoraal Cen
trum, vindt het enige dat je op de
benoeming kunt aanmerken is
dat hij niet uit het bisdom komt.
Maar voor het overige zijn de
verwachtingen van hem en zijn
collega's positief. Hoeben kent de
jrieuwe bisschop van naam en
faam, niet persoonlijk. „Al komt
hij uit Rome, ik zie hem beslist
niet als een correctie op het ge
voerde beleid in ons bisdom."
Ook voor pater Frans van Raste
ren uit Etten-Leur, voorzitter
van de diocesane Vereniging voor
Pastoraal Werkenden (VPW), is
de nieuwe bisschop een onbe
kend persoon. „Ik kan slechts ho
pen dat we in deze man de goeie
treffen en dat hij het bisdom een
pastorale injectie zal weten te ge
ven."
„Wat ik als VPW-voorzitter na
tuurlijk erg belangrijk vind, is of
hij het beleid van bisschop Ernst
ten aanzien van het aanstellen
van pastoraal werk(st)ers in pa
rochies zal voortzetten. Ik weet
niet of hij voldoende oog heeft op
de plaats die zij in de parochies
hebben gekregen. Ik heb daar wel
enige zorg over, omdat hij zo lang
in het buitenland heeft gewerkt."
„Ik vind het ergens wel jammer
dat de nieuwe bisschop niet uit
het eigen bisdom afkomstig is.
We hadden best eigen bekwame
kandidaten. Maar oké, van bui
ten kan ook best iets goeds ko
men. Daar zet ik nu maar op in."
De nieuwe bisschop heeft de
VPW-voorzitter dus reeds op zijn
wenken bediend: in het beleid ten
aanzien van pastoraal
werk(st)ers komt geen verande
ring.
De eerste reactie van drs. Marie
ke van Baest uit Tilburg, secreta
ris van de landelijke Mariën-
burgvereniging, is dat Muskens
nog verre familie van haar is.
Daar zijn beiden achtergekomen
in 1989 toen zij op het Neder
lands College verbleef als advi
seur van twee Nederlandse bis
schoppen die deelnamen aan een
symposium in het Vaticaan.
„Ik heb hem meegemaakt als een
sympathieke en toegankelijke
man. Er valt met hem te praten.
Je moet natuurlijk altijd afwach
ten hoe iemand zich ontwikkelt
als hij eenmaal op zo'n knoop
puntpositie zit. Maar veel twijfel
daarover heb ik niet."
'Uit Rome niets dan goeds' is de
toon van de reactie van het Con
tact Rooms-Katholieken (CRRj
meer de rechtervleugel van he
katholieke spectrum. CRK-voor
zitter prof. Witteman vindt goed
contacten met het Vaticaan zeke
in deze tijd heel belangrijk en di
heeft de nieuwe bisschop va:
Breda.
Witteman wijst ook op Muskens
activiteiten in en voor de Keri
van de Friezen in Rome, waar
door menig pelgrimerende land
genoot hem heeft leren kennen
De Acht Mei Beweging kan oh
moed putten uit Muskens' ver
klaring dat er meer is dat hem
Acht
Mei bindt dan scheidt. De bewe
ging hoopt inderdaad dat d
nieuwe bisschop van Breda he
gesprek van Ernst met haa
voortzet.
zi
Van onze verslaggevers
Martinus Petrus Maria Mus
kens (58) is als nieuwe bis
schop van Breda voor velen
een onbekende. Zij die Mus
kens wèl kennen, hebben ver
trouwen in deze opvolger van
de gewaardeerde mgr. Ernst,
die sinds 3 november 1967
bisschop van Breda was. Mus
kens wordt omschreven als
een toegankelijk man, een
kundig organisator, een man
met een wereldwijde blik, het
hart van een pastor en gevoel
voor humor.
Tiny Muskens werd op 11 decem
ber 1935 geboren in Elshout (ge
meente Drunen). Op 16 juni 1962
werd hij door bisschop Bekkers
priester gewijd in de St. Janska
thedraal 'van Den Bosch. Paro
chiewerk verrichtte Muskens als
kapelaan in de Caecilia-parochie
te Veldhoven (1962-1964) en in
de dekenale parochie H. Anto-
nius van Padua in Nijmegen
(1964-1966).
Tijdens zijn parochiewerk in Nij
megen studeerde kapelaan Mus
kens missiewetenschap aan de
Katholieke Universiteit Nijme
gen. Zijn proefschrift handelde
over de islam en nationale cul
tuur in Indonesië. Hieruit bleek
reeds dat de geboren Brabander
graag over de grenzen blikte. Hij
heeft sindsdien veel van de we
reld gezien.
Van 1970 tot 1977 werkte Mus
kens in Indonesië en reisde hij
door Maleisië, Japan, Tahiti, Chi
li, Brazilië, Suriname, Curasao,
Kenya, Tanzania en Zuid-Afrika.
In 1977 werd Muskens naar Ro
me geroepen om, na een studie
verblijf in de Verenigde Staten,
rector te worden van het Neder
lands College aldaar.
In Rome werkt Muskens nu al
weer zeventien jaar. Als rector
De nieuwe bisschop van het bisdom Breda, Tiny Muskens.
foto an
Muskens (links), toen nog rector, in de Kerk der Friezen in Rome. De kerk waar de paus Muskens
heeft ontdekt als pastor, aldus de nieuwe bisschop zeifin een brief aan bisschop Ernst. foto anp
heeft hij van het 'Collegio Ollan-
dese' een levendig instituut ge
maakt, waar studenten uit alle
delen van de wereld terecht kun
nen. Hier heeft Muskens zich be
wezen als kundig organisator.
Maar minstens even belangrijk is
in Rome zijn rol als verbindings
man tussen de Nederlandse bis
schoppen en de Heilige Stoel. In
de afgelopen jaren, waarin Rome
uitermate kritisch keek naar de
ontwikkelingen in de Nederland
se kerk, was dat voorwaar geen
eenvoudige taak. Muskens ver
richtte het werk naar volle tevre
denheid; hij wordt geprezen als
prima diplomaat.
Ook als wetenschapper staat
Muskens goed bekend. Hij heeft
diverse publicaties achter zijn
naam staan.
Hij beschreef de geschiedenis van
de Nederlandse Kerk in Indone
sië en publiceerde onder meer
een boek over de geschiedenis
van de Nederlanders in Rome
(1987).
Muskens was diplomaat en we
tenschapper, maar voelt zich ook
nog steeds gewoon pastor. Met
heel veel enthousiasme zet hij
zich in voor de Kerk der Friezen
in Rome. Daar kunnen sinds vijf
jaar pelgrims elke zondag terecht
voor een Nederlandstalige dienst.
Dit werk voor de gewone gelovi
gen doet Muskens vol overgave.
Muskens denkt dat de paus door
die activiteiten in de Friezenkerk
de pastor in hem ontdekt heeft.
„Daar ben ik blij mee en ik ben er
ook wel een beetje trots op," zo
schreef hij zaterdag in een brief
aan mgr. Ernst. „Want om kape
laan en pastoor te worden ben ik
naar het seminarie gegaan."
Aan het St. Pieterplein in Rome
is Muskens de overbuurman van
paus Johannes Paulus II, die hij
ook persoonlijk kent. Muskens
was enkele malen gastheer van
de paus rond diens bezoek aan
Nederland in 1985. Het feit dat
Johannes Paulus de nieuwe bis
schop van Breda persoonlijk
kent, is bij deze benoeming onge
twijfeld een pre voor Muskens
geweest.
Hoewel hij geboren Brabander is,
kent de nieuwe bisschop het bis
dom Breda nauwelijks. Uit zijn
brief aan Ernst: „Het Bredase is
mij slechts langs enkele wegen
bekend. Dat varieert van enige
stamgasten van café De Drie
sprong in Rucphen die hier op de
fiets naar toe kwamen, tot offi
cieren van de KMA in Breda
waarvan ik er elk jaar een groe
ontvang; van Bovendonkers to
de Paulusabdij in Oosterhout
waar ik bijna was ingetreden;
van pelgrims in Rome uit vele
plaatsen tot vanouds fami
lieleden in de Noordrand van het
bisdom."
De aftredende bisschop Ernst
verwacht dat Muskens snel zal
zijn ingewerkt. Ernst staat bin
nen de Nederlandse RK kerk be
kend als progressief, een man die
dicht bij de mensen staat. Van
Muskens is eigenlijk vrij weinig
bekend; hij heeft zich in de tijden
van polarisatie binnen de Neder
landse kerk op de achtergrond
gehouden.
Ingewijden verwachten echter
dat Muskens de lijn van Ernst zal
doortrekken.
Zijn wapenspreuk 'shalom', die
duidt op eenheid, wijst in elk ge
val in die richting.
Door onze redacteur
Jan Bouwmans
Wat begon met de benoeming
van Frans Wiertz tot bis
schop van Roermond, een
vervolg kreeg met de benoe
ming van pater drs. Ad van
Luyn tot bisschop van Rot
terdam, is bestendigd met de
benoeming van dr. Tiny Mus
kens tot bisschop van Breda.
Het Vaticaan heeft zijn con-
frontatiekoers tegenover de
Nederlandse kerkprovincie
inderdaad verlaten.
Toen bisschop H. Ernst twee
jaar geleden zijn ontslag bij de
paus indiende, was er nog geen
enkel zicht op een dergelijke
koerswijziging. Mgr. Gijsen leek
nog aardig vast in het Roer-
mondse zadel te zitten, ondanks
Rolduc-affaire, onderwijsregle
ment en ingrijpen van de toen
malige nuntius mgr. Backis. En
ook verder waren er voor de bui
tenwacht geen signalen te be
speuren die wezen op verande
ring van windrichting.
Hoe funest intussen ruim twin
tig jaar confrontatiebeleid had
den uitgewerkt, kon zelfs een
blind paard zien. Dat maakte de
vacature Breda tot een hoogst
spannende aangelegenheid. Bre
da genoot de reputatie het bis
dom met het meest open beleid
te zijn. In die situatie koesterde
het bisdom zichzelf ook. Het had
er immers toe geleid dat de te
genstellingen niét waren uitge
mond in harde polarisatiestrijd.
Dat wilde iedereen graag zo
houden.
Maar veel, zo niet alles, hing af
van wie Ernst zou opvolgen. Wie
zag dat, behalve fervente ultra-
montanen en Gijsianen, toen
niet somber in? Dat bepaalde het
Bisschop Frans Wiertz van Roermond.
optreden van het diocesane ka
pittel, dat rechtens drie kandi
daten mocht voordragen aan de
paus. Het kapittel besloot aller
eerst om geen enkele inspraak
procedure te houden. Iedereen
die meende een bijdrage te kun
nen leveren aan het vinden van
geschikte kandidaten, kon na
tuurlijk een briefje schrijven.
Maar daar bleef het ook bij. Be
slotenheid was het parool. Dat
was tactisch immers het aller
beste.
De peiling die Mariënburgver-
eniging West-Brabant daarop
organiseerde, beperkte zich ook
tot gewenste eigenschappen en
kwaliteiten van een nieuwe bis
schop. Namen werden niet ge
noemd. Het Bredase kapittel
was snel klaar met haar voor
dracht. Het deed echter nog iets
heel ongebruikelijks. Het sluisde
naast de drie formele kandida
ten nog een uitgebreidere na
menlijst door naar Rome om de
kansen op een ongewenste be
noeming te verkleinen. Verder
was het een kwestie van lijd
zaam afwachten.
Welke drie namen op de officiële
Bredase voordracht stonden?
Daar werd in het bisdom wel
over gesproken. Bijvoorbeeld de
trits vicaris Leo Aerden, rector
Jan van der Meer van de pries
teropleiding en deken Vincent
Schoenmakers van Bergen op
Zoom. Maar dat was toch pas la
ter, toen de benoeming maar op
zich bleef wachten.
Natuurlijk werd er niet alleen in
het bisdom Breda gespeculeerd.
Mgr. J. de Kok, hulpbisschop
van Utrecht, werd vaak ge
noemd. Naaste medewerkers
van mgr. Ter Schure van Den
Bosch of mgr. Gijsen van Roer
mond of mensen uit de school
van Rolduc werden goede kan
sen toegedicht. Toch viel ook
toen al geregeld de naam van pa
ter Ad van Luyn.
Het voorjaar van 1993 haalt al
les ineens overhoop. Bisschop
Gijsen treedt af, nog geen drie
maanden later gevolgd door bis
schop Bar. Drie bisschopszetels
tegelijk vacant. Het wordt al vrij
snel duidelijk dat Roermond en
Rotterdam voorrang krijgen op
Breda. In Roermond treedt
Wiertz aan. Volgens onbevestig
de berichten stond hij als eerste
op de voordracht van het Roer-
mondse kapittel. In elk geval is
geen man van de harde lijn be
noemd. Een voorzichtig gevoel
van een mogelijke trendbreuk in
het benoemingenbeleid welt op.
In juli 1993 duikt voor Breda in
eens een Vlaamse naam op: de
51-jarige jezuïetenpater Mare
Rotsaert, wiens termijn als pro
vinciaal overste afloopt. Hij zou
door kardinaal Danneels zijn
benaderd. Het bericht, voor de
juistheid waarvan de kerkelijk
uitstekend ingevoerde journalist
Rex Brico zijn hand in het vuur
steekt, wordt onmiddellijk door
Brussel, Utrecht en Breda ont
kend. Voor Breda circuleren dan
nog namen als die van dr. J.
Hulshof, studiesecretaris en
'hoftheoloog' van het bisschop
pencollege.
Dan volgt de benoeming van
Haar eigen n
naar over
ze: „Ik kreeg
9c hoorde da
worden. Ik
bericht."
Zij is een va:
gangers - df
op diverse
bisdom door
De Stem aanj;
der van de nie
Muskens heef
neesten, in
en West-Brab
Onbekende,
dan ook niet
gesprek op
nen.
Maar al kenn
niet, de verw;
temin hoog g
anen uit Berg
'dat hij de lij
zetten': „Luis
en ervoor zorg
eenheid blijft,
lergenaar
Muskens twe
Rome toen hij
leden van het
Sebastiaan
aan het Vatii
van de Friezf
een ontmoetii
zeer evenwich
omschrijft hi
schop na de
de St. Gertrud
W. Hacking
had ook al
Muskens geht
hij rector van
in Rome
ken ik hem ni
dat hij Ernst
man met zovei
Menselijk
R. Emons uit
nieuws over
ming zaterdaj
gehoord,
gericht, zo beg
open staat voc
die wil con
hoopt dat M
tijdse wijze zij
len. Dat hij
machtelozen i
laten hangen i
bers'.
Hij is blij
gekomen van
Bisschop Ad van Luyn van Rotterdam.
foto vnu
Van Luyn in Rotterdam. Voor
waarnemers is het nu duidelijk
dat de benoemingenwind van
richting is veranderd. Dat maakt
de vacature Breda er alleen
maar spannender op. Kandida
ten uit de 'school van Gijsen'
wordt maar weinig kans meer
gegeven. Er ontstaat voorzichti
ge hoop dat Rome genegen zal
zijn te luisteren naar de Bredase
voordracht. Maar naarmate de
tijd verstrijkt en benoeming als
maar uitblijft, rijzen er toch
weer twijfels. Bijna niemand
weet op een gegeven ogenblik
nog hoe de zaak voor Breda er
voor staat. Bijna niemand die
nog weet in welke richting hij
een mogelijke 'kandidaat zou
moeten zoeken. In het 'Katho
liek Nieuwsblad' duikt dan nog
de naam op van dr. Ernst Henau,
de Vlaamse hoogleraar pasto-
raaltheologie in Heerlen en di
recteur van de Vlaamse katho
lieke televisie en radio-omroep.
De naam van dr. Tiny Muskens
valt nooit. Waarom niet? Er is
het hardnekkige verhaal dat
Muskens destijds gevraagd is om
mgr. Bluyssen in Den Bosch op
te volgen, maar die benoeming
geweigerd heeft. Welnu, die zal
dan nooit meer gevraagd wor
den, is de gevolgtrekking van
wie je er ook maar over hoort.
Muskens zelf schept volledige
klaarheid op zijn eerste, telefo
nische persconferentie als bis
schop van Breda:
„Ik ben nooit voor Den Bosch
gevraagd!" Was die duidelijk
heid er een jaar geleden geweest,
zijn naam zou zeker gevallen
zijn."
DE NIEUWE E
direct al een p
achter het bel
aanzien van
investeren in
enkele reden
van pastorals
evangelie ver
maakt.
Deze aankon
gorden., Ze w
kens is niet n
meeste mens
kennen in Ro
Priester van h
kwestie van
opluchting ov
nieuwe bisset
enkel voorbe
vertrouwen d
enthousiast gi
kend op zijn
nem zeker hee
in hoeverre d<
P'sdom Breda
Nederlands C
geestdriftiger
flen over het
?"eszins uit d(
ls orngeslager