Een c
6Je loopt toch niet constant
met je paspoort op zak?'
Onderzc
de weg zijn
I
Zwetende chauffeur kan gevaar op
rZvZTbrief
Rampzalig huwelijksfeest
-DE STEM-
Terug in het v
Henk Terlingen
gestorven
DE STEM
DE STEM
Jacht
Van paars naar
rood-wit-blauw
BINNENLAND BUITENLAND woensdag 13 juli 1994 l\t
DE STEM
Deel van bestri
'Ereschulden' voor
verhoor naar Japan
Niet iedereen is gelukkig met nieuwe plicht tot legitimeren
'De jacht is een uitje met wild
toe' schreef De Stem op 24
juni. Nu is de jacht en zeker
niet de jacht alleen een on
derwerp waar men graag over
spreekt maar waarbij de no
dige achtergrondkennis vaker
af- dan aanwezig is.
Een voorbeeld vind ik de on
langs door Nova uitgezonden
confrontatie tussen een verte
genwoordiger van de landelij
ke dierenbescherming en een
terreinbeheerder die sterk te
lijden had onder een over
vloed van vossen die ravage
onder de aanwezige fauna
aanrichten.
Ik schaar mij achter de reser
vaatbeheerder die zijn gebied
beschermen wil. De vertegen
woordiger van de dierenbe
scherming heb ik in die uit
zending alleen emotionele
punten naar voren horen
brengen.
Edoch bij faunabeheer in het
algemeen en soortenbescher
ming in het bijzonder is ratio
zeker van belang. Ik heb on
langs een rapport op dierkun
dig gebied over onder andere
de toename van de vos gele
zen en vond de toename veel
te sterk.
Dit geldt overigens voor veel
meer leden der Nederlandse
fauna. Daarom is enige resu
mering van de fauna zeker
gewenst. Dit geldt onder
meer voor de haas- en ko-
nijnachtigen en de kraaiach-
tigen.
Dat jacht een vorm van lust
moord is zoals soms gesugge
reerd wordt, zal ik na goede
gesprekken met leden en de
consulent van de K.N.J.V.
voor Brabant en Limburg ze
ker bestrijden. Dat dit een
emotioneel geladen onder
werp is weet ik, toch is fau
nabeheer of natuurbeheer
meer gebaat met het bezitten
van enig inzicht en is voor het
verkrijgen van kennis iets
meer nodig dan een boswan
deling.
Breda,
W.J. Koch.
Paars is in de hitte van de
strijd over de sociale voorzie
ningen verkleurd. Dit hoeft
echter geen aanleiding tot
rouw te zijn, maar kan eerder
reden tot vreugde worden
met de nu geboden kans van
het rood-wit-blauw.
Symbool van onze natie en
heulTebehoudt^h
^werken.
Puhr brieven rim
auf '6 betekent niet
aut°™ischdatde
stanriCt'ehe,metlJM'
andpunt eens is.
ook van een nu toch wel
noodzakelijk geworden natio
naal, extra-parlementair ka
binet. Alleen zo'n kabinet,
waarin alle beste krachten,
ook van buiten het politieke
circuit, zijn gebundeld, zal
immers in staat kunnen wor
den geacht de immense natio
nale en internationale proble
men creatief en effectief aan
te pakken.
Er liggen talloze uitdagingen
te wachten, zoals een giganti
sche staatsschuld, een wijd
verbreid zwart-geldcircuit,
een ongekende werkeloos
heid, een onverantwoord aan
tal uitkeringstrekkers, een
bedreigde aow, evenals een
bedreigd sociaal stelsel, een
kostentechnisch uit de hand
gelopen gezondheidzorg, een
slepende woningnood, een
ontstellende milieuverontrei
niging, een dure verkeerscon-
gestie, een verstikkende cri
minaliteit, een beangstigende
verrechtsing van de samenle
ving, een schandelijke ver
waarlozing van de nood in de
ontwikkelingslanden en last
but not least irritante asiel-
zciekersopvangproblemen.
Gesteund door elementen van
bestuurlijke vernieuwing, zo
als de invoering van een cor
rectief referendum, een paars
cadeautje, zal een construc
tief beleid van zo een niet
doQr partijtwisten verdeeld
maar saamhorig kabinet wor
den geschraagd door een
breed draagvlak onder de be
volking. Ons schip van staat
zal eerst dén in staat zijn een
goede koers te varen op de
woelige baren van de inmid
dels vervuilde nationale en
internationale wateren op het
kompas van zo'n democratie
én, zoals weleer, in de top van
de mast getooid met een
oranje winpel en de vlag in
het rood-wit-blauw
Tilburg,
R. Bastiaansen.
Londen (rtr) - Niet altijd zijn je eerste huwelijksdagen dagen
waar je met groot genoegen aan terugdenkt, heeft een Brits stel
ondervonden.
De media in het Verenigd Koninkrijk hebben gisteren de
beproevingen die het paar in kwestie, Sara Manners en Kirk, op
hun trouwdag en vlak daarna moesten doorstaan breed uitge-
menten.
De trouwdag, de mooiste dag in een mensenleven wordt wel eens
gezegd, werd voor hen een aaneenschakeling van rampen.
Leest u maar:
Tijdens de kerkelijke huwelijksvoltrekking van Sara en Kirk
viel de ceremoniemeester, Sara's broer Jonathan flauw van de
hitte. Hij moest door zijn moeder overeind worden gehouden.
Toen de 22 lentes tellende bruid later in haar hotelkamer
aankwam, kreeg zij een astma-aanval door een boeket rode
rozen. Ze moest met spoed en met de ziekenwagen naar het
ziekenhuis. Manlief moest de zuurstoffles vasthouden....
De volgende dag bracht Kirks broer hen naar het vliegveld voor
hun huwelijksreis naar de Canarische Eilanden. Helaas....onder
weg vloog hun auto in brand. Met pijn en moeite slaagden zij er
in het vuur te blussen met blikjes frisdrank.
De laatste druppel viel toen dieven het huis van een vriend van
het kersverse paar leeghaalden. Ze stalen ook de videofilm die
van de huwelijksdag is gemaakt.
De moeder van de bruid kan nu relativeren: „Het huwelijk was
prachtig ondanks het feit dat alles fout ging.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881, fax 076-236405
zondag van 18.30tot 20.30 uur® 076-236242/236911.
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van
de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
De conducteurs R. Zijlmans
(l) en C. Kuijstermans: We
hebben het gevoel dat er min
der wordt zwartgereden na de
invoering van de legitimatie
plicht.' FOTO RUBEN SCHIPPER
SINDS 1 juni geldt in
Nederland de legitima
tieplicht. In een aantal
situaties moeten Neder
landers zich vanaf die
datum met een geldig le
gitimatiebewijs kunnen
identificeren. Een meer
derheid van mensen lijkt
goed op de hoogte van de
legitimatieplicht en
houdt zich er aan. Maar
nog niet iedereen ziet het
nut er van in of is er
happy mee.
Van onze verslaggever
Samir Suudi
JA, ZE weet wel dat er sinds
kort een legitimatieplicht geldt,
zegt B. Molhoek op het perron
van het NS-station in Breda.
Maar wat het nou precies in
houdt, in welke situaties de legi
timatieplicht geldt en wat de
officieel geldige legitimatiebe
wijzen zijn? Nee, daar moet ze
het antwoord op schuldig blij
ven, geeft Molhoek toe. „Ik heb
ook niks bij me. Ik ga toch niet
constant met m'n paspoort op
zak lopen?"
Of ze weet dat ze in de trein
zonder kaartje of geld en zonder
geldig legitimatiebewijs overge
dragen wordt aan de politie?
„Nee. Goh dat is wel een verve
lend idee. Ik vind dat ze ook wel
iets anders, een of ander papier
tje waar je naam en adres op
staat, zouden moeten accepte
ren. Beetje onzin dat ze er in de
trein zo'n heisa over gaan maken
en dat je dan meemoet met de
politie."
Uitkering
De mensen moeten tegenwoordig
bij verschillende gelegenheden
een geldig identiteitsbewijs kun
nen tonen. Dat geldt bij bank-
■transacties, op de werkplek, bij
een notaris, bij zwartrijden in
het openbaar vervoer, bij voet
balwedstrijden, bij het aanvra
gen van een Sofi-nummer, bij de
Door Paul de Schipper
IN PERIODEN van uitzon
derlijke hitte wordt het in het
verkeer onveiliger. De be
langrijkste oorzaak: automo
bilisten verliezen bij hoge
temperaturen concentratie
vermogen. Een zwetende
chauffeur kan een gevaar op
de weg zijn.
„Dat komt omdat het lichaam
van de automobilist er bij hoge
temperaturen er als het ware een
extra taak bij krijgt; aanpassen
aan de hitte. Die taak leidt af en
daardoor kan hij slechter gaan
rijden," bevestigt medewerker
G. Havenith van de afdeling
Thermofysiologie van het TNO
in Soesterberg.
Onveiliger verkeersgedrag bij
hoge temperaturen is de belang
rijkste reden waarom bijvoor
beeld in Israël elke nieuwe auto
wettelijk verplicht een air condi
tioning moet hebben. Verkeers-
statistieken hebben namelijk
uitgewezen dat in dit land tij
dens hete zomers het aantal on
gevallen zichtbaar stijgt.
Experimenten van TNO bevesti
gen in grote lijnen de bevindin
gen van Israëlische onderzoe
kers. Havenith: „We weten dat
mensen bij een bepaalde tempe
ratuur optimaal presteert. Voor
een lichaam in rust is dat onge
veer 23 graden. Kom je boven de
30 graden Celsius dan neemt de
prestatie duidelijk af omdat de
airco in mijn auto plaatsen,
moet vrijdag naar Zuid-FranS
rijk!"
Volgens Houpst gaat het v»
om impuls-telefoontjes: „Menï
komen er achter dat ze op
kantie moeten, dat het daar
warm is en willen dan op stelt
sprong een airco in hun au)
Een, twee dagen hitte merk
niet, maar na een week dit W
begint autorijden, ook met opt
ramen, een bezoeking te
den."
Niet iedereen die belt, woi
klant. De prijzen van een ia
bouwen koelsysteem in de au'
beginnen bij 5000 gulden Pj
installatie. Een elektronisch f
regelde klimaatbeheersing is
duurder.
Toch, zegt Houpst, is airco int
auto geen luxe meer. De Hord®
directeur, die eenentwintig
in de branche zit: „Dat gaat erf
Vooral de laatste drie, vier ja"
is de vraag explosief gestegen-
In Nederland komen er per ft
10.000 auto's met aircondi®-
bij. Van de auto's in de prijskla^
se van 50.000 gulden en 1
beschikt ongeveer 15 tot 20
cent al over een airco-installa®
Ze zijn herkenbaar aan de
men. Die zijn altijd dicht, ook»
is het buiten 32 graden. Bij An*
rikaanse auto's is de airco door
gaans standaard ingebou»
Voor Europese wagens is het m
een luxe. Het Japanse merk j®
san levert de airco standaard'
het model Primera.
«NAAR MOSKOU, naar Moskot
Tsjechovs gelijknamige drama c
hun provincieplaatsje afgesloter
9en daarom terug naar de navel
contact met de groten van het bt
"Kiev en Minsk lijkt nu hetzelfd
Witrussische bevolking heeft ge
die aansluiting willen bij Moskoi
dat hun republieken als delen v
Een reconstructie van het vroegt
hjkt zodoende slechts een zaak v;
voor de stabiliteit in Oost-Eun
grotere politieke en economise!
een goede zaak. Bij nadere bi
echter niet van de lucht.
De winnaar in Kiev, Leonid
nationalistisch georiënteerd dar
loopt echter meer kans een splijt
oan de huidige president. Koetsj
oosten van de Oekraïne, het gr
minderheid woont. Het westen,
rond Lviv - Lvov in het Russis
achter Kravtsjoek. Het nationali:
oem en zijn meest extreme aanh
nu al hardop gesproken over af:
cr van stabiliteit weinig meer ovt
Dok de nieuwe Witrussische pre:
geen garantie voor rust. Hij heef
fIJn Populistische verkiezingsbei
nouden, is uitgesloten. De bevc
reid vroeger of later door he
gevolgen van onvrede van dien
achtig type, met vergelijkbare na
AOmstige goed in het gehoor lig
uit soort politici zijn overduidelijl
een goede samenwerking van c
vroegere Sovjetunie is van belar
samenwerking er kan komen
Den Haag (anp) - Vier verte
genwoordigers van de Stich
ting Japanse Ereschulden
vertrekken vandaag naar To
kyo.
Met dit weer kun je maar
beter op de fiets gaan in plaats
van met de auto. Zeker wan
neer je, zoals deze fietser giste
ren in Amsterdam, ongevraagd
een verfrissend bad krijgt aan
geboden. De brandweer spoot
de Berlagebrug nat om uitzet
ting van de bewegende delen te
voorkomen. Een tram reed
echter de slang in tweeën,
waardoor een waterballet ont
stond. FOTO ANP
In Nederland is tot nu toe geen
gericht onderzoek naar het ver
band tussen verkeersveiligheid
en langdurige hitte gedaan, zo
meldt de Stichting Wetenschap
pelijk Onderzoek Verkeersveilig
heid in Leidschendam. „Het is
hier niet vaak zo lang zo warm,"
aldus woordvoerster Anita van
der Vorst
Voor de directeur G. Houpst van
Houfril in Raamsdonksveer zijn
de buitenlandse onderzoeken een
welkome steun in de rug. Een
airco maakt het verkeer immers
veiliger. Houfril importeert en
installeert aircondition- en kli
maatcontrole-systemen.
Zakelijk gezien zijn het voor
Houfril dan ook zonnige dagen.
De telefoon staat er niet stil.
„Elke minuut belt er wel ie
mand: Kunt u nog eventjes een
De Arnhemse persofficier van
justitie die belast is met militaire
zaken, A. Besier, deelde dat gis
teren mee. Berichten als zouden
inschrijving op een arbeidsbu
reau, bij het in dienst treden bij
een werkgever, bij het aanvra
gen van een uitkering en bij
binnenlands vreemdelingentoe
zicht.
Op het Bredase station wacht
ook het bejaarde echtpaar Da-
nen op de trein. „Ja, ik kan me
wel legitimeren. Een heel goede
maatregel die legitimatieplicht,
dat hadden ze al veel eerder
moeten invoeren," vindt Danen.
De vrouw vraagt zich af of ik
informeer naar een speciaal pas
je dat toegang biedt tot de stad
Breda. Zelf komen ze namelijk
niet uit de stad. Nee, het gaat om
een vraag 'over de legitimatie
plicht die in heel Nederland
geldt, legt Danen zijn echtgenote
uit. De vrouw: „Ja, ja, dat weet
ik ook wel, maar ik had ook iets
gelezen over een speciaal pasje
voor Breda.!."
„Nee de politie moet op straat
gewoon kunnen controleren als
ze dat nodig acht," gaat Danen
intussen onverstoorbaar verder.
„Trouwens, in het buitenland
moet dat toch allang? Ze zeggen
dat het je vrijheid aantast, maar
dat vind ik echt niet."
Ik wil de man nog vragen welk
legitimatiebewijs hij eigenlijk op
zak heeft, maar juist op dat
moment komt de trein voorgere
den. Het echtpaar moet zich
naar binnen haasten om nog een
zitplaats te bemachtigen.
Weigeren
Een met stropdas getooide man
staat tegen een hek geleund een
ijsje te eten. „Ik weet dat er een
legitimatieplicht is, maar ik weet
eigenlijk niet precies wat de
richtlijnen zijn," zegt A. de Jong.
„Gelukkig heb ik altijd mijn OV-
jaarkaart en m'n rijbewijs bij
me. Mijn rijbewijs had ik ook
voor 1 juni altijd al bij me. Nee,
ik zie het niet als aantasting van
mijn privacy. Ik mag toch altijd
weigeren om het te tonen." Ver
rast: „Oh, is dat niet zo? Nou ja,
ik heb toch. niet het idee dat ze
me naar mijn identiteitsbewijs
gaan vragen als ik ergens ben."
Op de gietijzeren trapleuning zit
een jongeman met 'n millimeter
kapsel, J. Thijssen. „Legitimatie
plicht? Daar weet ik geen bal
van. Nee, ik weet ook niet in
welke situaties die geldt." Een
potentiële overtreder van de
wettelijke legitimatieplicht? Dat
blijkt mee te vallen, want Thijs
sen is aankomend beroepsmili
tair en draagt daarom altijd zijn
militaire paspoort bij zich. „Een
prima maatregel," meldt Thijs
sen dan na enige uitleg over de
legitimatieplicht. Waarom?
Thijssen: „Is goed tegen het
zwartrijden."
Zwartrijden
Een goede maatregel tegen het
rijden zonder vervoersbewijs.
Dat vindt op het station van
Roosendaal ook het conducteur
steam C. Kuijstermans en R.
Zijlmans. Vróeger was minstens
de helft van de namen die wer
den opgegeven door zwartrijders
vals, schat Zijlmans. „Nu weten
we meteen of de verstrekte gege
vens kloppen of niet." Zijn colle
ga Kuijstermans: „Je hebt nu een
veel voldaner gevoel, je kunt het
nu goed afwerken."
Op de vraag of de identificatie
plicht geen extra agressie op
roept bij passagiers antwoordt
Zijlmans dat 'het nooit vervelen
der kan worden dan het was.'
De beide conducteurs leggen met
nadruk uit dat ze de passagiers
pas om een wettelijk legitimatie
bewijs vragen wanneer ze geen
vervoersbewijs bezitten en dit
ook niet kunnen of willen kopen
in de trein. Maar kan de passa
gier ook geen geldig legitimatie
bewijs tonen, dan zijn de con
ducteurs onverbiddelijk en over
handigen ze de zwartrijder op
het volgende station aan de poli
tie.
Volgens de controleurs hoeft dat
nu nog maar zelden te gebeuren.
Zijlmans: „Net na de invoering
van de legitimatieplicht kreeg je
nog vaak antwoorden als 'oh ja,
da's waar ook'. De mensen wa
ren er nog niet aan gewend.
Maar nu is het veel meer inge
burgerd."
Hoewel de periode dat de legiti
matieplicht geldt nog te kort
lijkt om definitieve uitspraken
over het effect ervan te doen,
hebben beide conducteurs het
gevoel dat het zwartrijden er wel
iets door is afgenomen. Kuijster
mans en Zijlmans: „Je zal het
zwartrijden nooit helemaal kun
nen voorkomen, maar het heeft,
in combinatie met strengere con
trole, een goede preventieve wer
king."
'De wet hè'
I. Tufekci zit achter een glaasje
sinas in de Turkse moskee in
Etten-Leur en zucht. „Tja, het is
een beetje absurd dat je als bui
tenlander nu altijd een pasje op
zak moet hebben." Zucht nog
dieper: Maar ja, het is de wet,
hè...".
Een eveneens Turkse kennis die
bij hem aan tafel zit maar z'n
naam niet in de krant wil heb
ben, verklaart geërgerd dat hij
nooit zijn paspoort of een ander
legitimatiebewijs op zak heeft.
De man (op zijn witte overhemd
zonder zakken kloppend): „Waar
moet ik het opbergen? Nee, ik
vind het een vervelend idee dat
ik het binnen Nederland moet
tonen. Aan de grens, okay, dat
kan ik begrijpen, maar in Neder
land..."
De beide mannen, die zeggen
sinds 1 juni nog niet te zijn
gecontroleerd op een geldig legi
timatiebewijs, zijn het er na enig
discussiëren over eens: de polti-
tie mag hen wel op straat naar
hun papieren vragen, maar moet
ook zo sportief zijn om niet
direct een boete te geven als de
ondervraagde toevallig geen pa
pieren bij zich heeft. De man
met het witte overhemd: „Dan
kunnen ze toch even naar de
vreemdelingenpolitie bellen om
de gegevens te controleren?"
Instanties
Cliënten van ambtelijke instan
ties blijken over het algemeen
goed op de hoogte van de identi
ficatieplicht. „De legitimatie
plicht lijkt door onze cliënten
zonder problemen geaccepteerd
te zijn," meldt F. Neve van de
Sociale Dienst in Terneuzen.
„Iedereen die zich komt inschrij
ven heeft tegenwoordig uit zich
zelf al een legitimatiebewijs
meegenomen, dus we k
nooit vervelende reacties."
Bij de Sociale Dienst in
zijn de meeste inschrijvers
goed op de hoogte van de
matieplicht. Volgens C. de Dij
ker is er voor de medewerkt
van de dienst sinds vorig
maand ook niet zo erg veel vs
anderd, omdat in Hulst al sim
februari bij inschrijving
vraagd wordt naar een paspoort
„De meeste mensen hebben
een geldig legitimatiebewijs):
zich, maar weten niet dat zeoc
het officiële document van
belastingdienst met daarop 1
sofi-nummer moeten mee
men," verklaart H. van Tilte
van de RBA West-Noord-Br,
bant (waaronder de arbeids)
reaus van Roosendaal, Berger:
Zoom, Steenbergen en Rucps
vallen). Van Tilborg legt uit i
mensen die wel een
matiebewijs hebben, maar ata
een papiertje met daarop lie;
sofi-nummer nog tot 1 si
ber bij het arbeidsbureau ing£
schreven worden. Na die date
moet echter altijd ook het origi
nele sofi-bewijs worden getooni
Kordaat
Weer op het station van Brei
probeer ik een bejaard echtpa;
te vragen of ze op de hoogte
van de legitimatieplicht. Demi
begint zijn antwoord met 'Jam
hoor, ik...' maar wordt dani
mond gesnoerd door zijn kordal
echtgenote. De vrouw, argwi
nend: „Hoe weten we eigenlijl
zeker dat u wel van De Sta
bent? Hebt u iets om u te
meren?"
Verbouwereerd moet ik toegeve
dat ik geen legitimatiebewijs
me heb. De vrouw: „Ja, ja en da
moeten wij zeker geloven da
werkelijk van de krant bent.
kan me écht niet voorstellen di
De Stem u niet iets zou gevel
waarop staat.dat u voor de krart
werkt." Terwijl ze haar manaa
de arm meetrekt hoor ik kaa
nog tegen hem mompelen: ,J
moet er zó mee uitkijken hot
tegenwoordig. Ze kunnen je we
van alles wijsmaken..."
De rechter in de Japanse hoofd
stad zal hen horen in het proces
om schadevergoeding dat de
stichting tegen Japan heeftaan-
gespannen.
De verhoren zijn maandag tij
dens een zitting waarvoor twee
uur is uitgetrokken. De recht
bank is vooral geïnteresseerd in
de effecten die de oorlog op het
latere leven van de slachtoffers
heeft gehad. Gehoord worden
daarom A. de Pijper, die als
meisje in een jappenkamp zat en
later haar baan moest opgeven
en in de wao terecht kwam en E.
van der Ploeg die heeft moeten
werken als seksslavin. Beide
vrouwen krijgen een half uur de
tijd inclusief de vertaling.
Voorzitter S. Lapre van de
Stichting Japanse Ereschulden
en zijn juridisch adviseur G.
Jungschlager moeten ieder ver
tellen over hun leven als gevan
gene. Ook moeten ze het doel
van de stichting toelichten. Een
Nederlandse student van de uni
versiteit van de Japanse hoofd
stad vertaalt de getuigenissen.
Het is niet bekend of de zitting
openbaar is.
De stichting probeert voor
77.000 Nederlanders een schade
vergoeding te krijgen voor het in
de jappenkampen ondergane
leed.
Acquoy (anp) - De journalist/
presentator Henk Terlingen (52)
is dinsdagavond in zijn Gelderse
woonplaats Acquoy na een kort
stondige ziekte overleden. Vrien
den hebben dat laten weten.
Terlingen, geboren op 31 augus
tus 1941 in Amsterdam, begon
zijn carrière in Hilversum in
1959 als omroeper bij de KRO.
In 1967 werd hij presentator van
Sport in Beeld, het latere Studio
Sport, waar hij tot 1983 werk
zaam bleef.
In 1983 verliet Terlingen de ra
dio- en tv-wereld voor een baan
in de bedrijfscommunicatie. In
1991 keerde hij in Hilversum
terug als redacteur van het pro
gramma Stop de Persen (Vero
nica) en als eindredacteur van de
Avro-talkshow Karei. Hij ging
daarna naar RTL4. als eindre
dacteur van het sportnieuws.
extra taak van het reageren op
de hitte erbij komt. De concen
tratie vermindert en je gaat
slechter rijden."
Verkeerswetenschappers van de
universiteit van Zagreb hebben
aangetoond dat zwetende auto
mobilisten blinder controle over
hun spieren hebben. Hun rap
port: „Zweten is een verdediging
van het lichaam tegen hitte,
maar het verlengt de reactietijd
van de chauffeur, vermindert
diens concentratie en resulteert
in sufheid."
Proeven in Zweden hebben uit
gewezen dat al bij een tempera
tuur van 27 graden, 50 procent
van de verkeerssignalen die op
de rijdende automobilist afko
men gemist worden. Bij die tem
peratuur maken vrouwen meer
fouten dan mannen.
Een bijkomende risico-factor in
tropische verkeersomstandighe
den is de klapband. Onderzoek
van het Koning Khaled-hospi-
taal in Jeddah toonde aan dat in
1992 40 procent van de verkeers
ongevallen in Saudi-Arabië ver
oorzaakt werden door banden
die door hitte uit elkaar barst
ten.
j
Van onze verslaggever
Blerick - Justitie is bezig met
een onderzoek naar drughan
del op de Frederik Hendrik
kazerne in Blerick.
