'Ze maken je psychisch helemaal kapot
Kelderende dollar maakt beursspecialisten nerveus
'Agre
Zonnescherm
Van de reser
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
DE STEM
Kuilmatras
DE STEM-
Boomkweker wint juridische strijd tegen veiling ten koste van toekomst bedrijf
Onderwij sbonde
Deur nog open
voor Y-markt
DESTEM
DINSDAG 12 JULI 1994 A2
Ik dacht dat ze verdwe
nen waren, die oer-Fran-
se hotels. U weet wel,
die hotels die we collectief
verafschuwen.
Want het stinkt er naar mot-
teballen of riekt anderszins
minder aangenaam. Want het
tapijt ziet er uit alsof er al in
geen weken is gestofzuigd.
Want aan de balie zit een
dame die het woordenboek
aan het uitspellen is, maar die
nog niet is aangekomen bij
het begrip 'glimlachen'.
En dan bewaar ik het ergste
voor het laatst: het bed. Want
daar draait het tenslotte om'.
Ik dacht heus dat ze verdwe
nen waren. Van die Franse
hotelkamers met matrassen,
die meer weg hebben van een
slecht aangespannen trampo
line dan van een aangename
plek om je moede hoofd te
ruste te leggen. Waar je dus
-hoe je je ook draait- altijd in
het dal glijdt, dat het midden
van de matras was en is. Om
dat ze misschien al wel vijftien
of twintig jaar oud zijn. Of
omdat blijkbaar ooit is beslo
ten dat wij allen nu eenmaal
graag slapen in een diepe kuil.
Ik dacht dat ze inmiddels naar
het vergeetboek waren ver
bannen, dit soort midd-
en-in-de-stadhotels-die-we-
everafschuwen-maar-
-waar-we-met -weemoed-aan-
terugdenken.
Tegenwoordig vind je zelfs
midden in de stad hotels met
fatsoenüjke bedden. Er is
meestal televisie op de kamer
en 't lijkt net alsof de perso
nen aan de balie een cursus
aardig doen hebben gevolgd.
De tegenwoordige binnen
stadhotels zijn ook meestal
behoorlijk proper.
Kortom, ik dacht dat de 'ho
tels van vroeger', zoals ik ze
voor het gemak maar even
noem, niet meer bestonden.
Een vergissing, bleek onlangs
in het Middenfranse Limoges.
Daar had ik een kamer gere
serveerd in Hotel Jeanne
d'Arc, niet ver van het sta
tion. Twee sterren. Met tele
visie. Niet ver van een groot
aantal restaurants, waarvan er
een de vermoeide reiziger die
ik was zou gaan verwennen,
alvorens ik op een aangename
matras het hoofd te ruste zou
leggen. Dacht ik.
Al direct bij binnenkomst wist
ik dat ik terug in de tijd ging.
De lucht was ouderwets muf.
De baliedame keek mij aan
alsof ik rechtstreeks van Mars
kwam. Ze snauwde mij de
prijs van de kamer toe, wierp
de sleutel op de balie en zei
dat ik naar de vierde etage
moest. Eenmaal op mijn ka
mer werd mijn vermoeden
nog eens bevestigd. De enkele
ramen lieten doordringende
treingeluiden door. Ik viel op
het matras neer. En jawel.
Een kuil. Nieuwsgierig toog ik
naar de douche. Weinig wa
terdruk en door de verkalkte
douchekop spoot het weinige
water alle kanten uit. De rest
van de inventaris van mijn
kamer was de televisie. Ik
drukte op de knop en stelde
vast dat van de vijf Franse
televisiezenders er maar twee
te ontvangen waren.
In plaats van woest naar be
neden te rennen en een ander
hotel te gaan zoeken viel ik
terug op bed. En besefte me
dat ik een belangrijk moment
in mijn journalistieke loop
baan meemaakte. Ik zou die
nacht slapen (nou ja...) in een
historisch monument. En wat
voor monument. Vlakbij een
station. Met treingeluiden.
Met een nachtportier die, zo
dra ik uit het restaurant terug
kom, met een ontevreden ge
zicht de sleutel geeft. Hiep-
hoi.
Door Wilko Voordouw
Nostalgie overmande mij die
avond. Ik dacht terug aan dat
prachtige vriendinnetje, waar
mee ik mijn eerste Franse reis
had gemaakt. Het was warm,
nee, het was heet. We waren
nog tevreden met een enkel
stokbrood, de goedkoopste
camembert en een fles wijn
waar ik nu mijn neus voor op
zou trekken. De kuilen in het
bed waren geen probleem.
Het onvriendelijke personeel,
de herrie op straat, het kon
ons allemaal niet deren. We
waren gelukkig, als goden in
Frankrijk.
Terugdenkend aan die mooie
momenten vond ik dat er
voor de Jeanne d'Arc een
monument moet worden op
gericht. Sterker nog, het hotel
moet een monument worden.
Er moet heel snel een wet
worden aangenomen waarin
staat dat niets aan het hotel
mag veranderen. En iedere
keer als ik naar Limoges ga,|
wil ik kamer 413 hebben.
Die nacht sliep ik als een
roos. De volgende morgen
kwam er maar een iel straaltje
water uit de douchekop. Ach
ja, bedacht ik me, iedereen
neemt nu zijn douche en er
stond al zo weinig druk. Stille
tjes verheugde ik me op het
ontbijt.
Zaterdagavond, tegen half twaalf. Het verkeer is weer op gang
gekomen en een buurman komt naar buiten. Hij loopt naar zijn
auto en schuift met driftige bewegingen het mandarijntje van zijn
antenne. Het intussen misplaatst geworden oranje vlaggetje aan het
zijraam wordt eveneens binnengehaald. Zij vrouw krabt onderwijl
de affiches met aanmoedigingen voor Dick en zijn jongens van de
ruiten van de voorkamer. Het plakkaat tegen Johan Cruyff wil niet
zo gemakkelijk.
De volgende morgen zijn buuf en bruid nog nauwelijks aanspreek
baar. Ze zijn niet teleurgesteld zeggen ze over de schutting, ze
hebben het alleen maar warm.
's Middags als de hitte werkelijk toeslaat, discussiëren ze luidruch
tig, is tot in de tuin te horen. Zij vindt dat het zonnescherm moet
zakken. Hij is tegen, want het is oranje en heeft de afgelopen weken
als symbool voor andere zaken dienst gedaan. Buurvrouw wint.
Een mislukt weekend, hoort God hem brommen. CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65, 4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881, fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911.
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van
de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. I
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345.
RUIM vijf jaar lang
streed de Zundertse
boomkwekersfamilie Van
Geel-Domen tegen de
'machtige' Bloemenvei
ling Holland om de beta
ling en afname van een
bestelde partij planten.
De Hoge Raad kwam pas
zeer recent met de bevrij
dende uitspraak. De
bloemenveiling moet on
geveer anderhalve ton
aan de boomkwekerij be
talen. Een schrale troost
voor de familie. „We
hebben dit juridische ge
vecht dan wel gewonnen,
de toekomst van ons be
drijf ligt aan diggelen."
De familie Van Geel-Domen
midden in de kwekerij in Zun-
dert. Rechts zoon Frank die
zijn toekomst buiten het be
drijf moest zoeken. Links
dochter Marlies. In haar armen
heeft zij het dikke dossier van
alle brieven en rechtszittingen,
waarvan zij de afgelopen vijf
jaar de administratie heeft bij
gehouden.
Van onze verslaggever
René Kloeg
ELF JAAR lang werkten vader en zoon Van Geel
samen in het bedrijf. Vanwege alle ellende moest
Van Geel jr. een andere baan zoeken. „En we
moesten grond verkopen om het hoofd boven
water te houden. Die schade is nooit meer te
herstellen. Een medewerker van de veiling zei 'Van
Geel, ge bent er aan'. En juist dat is ze niet gelukt.
Van Geel-Domen bestaat nog."
Maar mevrouw Van Geel-Domen krijgt tranen van
woede en teleurstelling in haar ogen als ze vertelt
dat haar zoon nu 's morgens met pijn in zijn hart
naar zijn werk gaat, als hij zijn vader alleen op het
land ziet werken.
Tegelijk krijgt ze tranen in haar ogen van vreugde
als ze het heeft over alle hulp van vrienden,
dochter Marlies en broer en zwager Christ Domen
en collega-boomkwekers in de moeilijkste periode
van hun leven. En ze lacht van puur genot als haar
kleinkinderen het kantoortje van de boomkwekerij
binnen komen.
Rustiger
Het zijn de kinderen van de zoon, die eind jaren
tachtig de boomkwekerij van zijn vader zou over
nemen. „We hadden het allemaal zo goed gepland.
We hadden al een overeenkomst afgesloten, dat
mijn man en ik het wat rustiger aan zouden gaan
doen."
De naam van het bedrijf was al omgedoopt in
vennootschap onder firma Van Geel-Domen Zn.
Vader en moeder zouden verhuizen naar het naast
de kwekerij gelegen woonhuis van zoon Frank.
Frank zou met vrouw en kinderen in het huis van
zijn ouders het bedrijf gaan voeren. De kwekerij
van Van Geel en zijn vrouw was eind jaren tachtig
groot genoeg om twee gezinnen van te onderhou
den. „We stonden goed bekend bij onze afnemers
en te groot wilden we niet worden."
Eind 1987 begon in Zundert het Internationaal
Boom- en Heestercentrum (IBH). Later verhuisde
dat naar Rijsbergen om uiteindelijk failliet te
gaan. Dat boom- en heestercentrum moest voor de
boomkwekerijwereld in Zundert, waar jaarlijks
voor honderden miljoenen aan groene produkten
wordt verhandeld, de sprong worden naar de
internationale markt.
Daarnaast moest het voor de groothandelaren in
groenprodukten een soort cash en carry-bedrijf
worden. Bloemenveiling Holland, die zelf niet'
rechtstreeks exporteerde, wilde wel iets in de melk
te brokkelen hebben en richtte het Bemiddelings
Bureau Zundert op. Een dependance van de bloe
menveiling die, zo werd het destijds gepresenteerd,
de boomkwekers een snelle afname van de produk
ten moest garanderen. Bovendien zou het bemid
delingsbureau de betaling van de leveringen ga
randeren.
Garanties
Dat woord, garanties, beheerst al jaren het leven
van de boomkwekersfamilie. Van Geel-Domen le
verde verschillende malen kleinere partijen via het
bemiddelingsbureau. Dat ging inderdaad snel en
de betaling volgde vlot. In de tweede helft van '88
kwam een inkoper van het IBH naar de kwekerij.
Die wilde een grote partij planten kopen. „Ik heb
toen gezegd dat ik uitsluitend zaken deed via het
Bemiddelings Bureau Zundert. Wij hadden geko
zen voor de garanties, die dat bood."
Jos van Geel weet het nog als de dag van gisteren.
De man van het heestercentrum ging op die
voorwaarde in en kwam terug met een vertegen
woordiger van het bemiddelingsbureau. „Ze koch
ten 80 procent van onze voorraad. De planten
werden gekeurd en alles werd op papier gezet,"
aldus zoon Frank. In totaal ging het om de levering
van 4,5 ton voor 1 mei 1989.
Tot december riep het IBH voor 9000 planten af,
zoals dat in kwekersjargon heet. Daarna kwam de
eerste kink in de kabel. Op 13 december kwam er
van het bemiddelingsbureau, dat garant zou moe
ten staan voor afname en betaling, een telefoontje
dat er niet meer mocht worden geleverd. „Ze
zeiden daar dat de levering maar even was stopge
zet, omdat de bankgarantie onvoldoende hoog was.
Die zou worden aangevuld en dan konden we
verder leveren."
Die stopzetting was de voorbode van een ramp
voor de boomkwekerij Van Geel-Domen Zn.
Begin februari was er nog steeds niets geleverd.
Het IBH wilde begin en eind februari en begin
maart planten geleverd hebben. Het Bemiddelings
Bureau gaf daarvoor geen toestemming. Er werd
driftig over en weer getelefoneerd, want Van
Geel-Domen had voor meer dan 400.000 planten
op zijn grond staan. Hij moest daardoor andere
klanten teleurstellen en kon vanwege het leverver
bod van het bemiddelingsbureau niets leveren aan
het IBH in Rijsbergen.
■Eind maart is er nog steeds geen toestemming om
te leveren. Jos van Geel ziet hoe een ramp zich
voltrekt. Gelukkig wijst oudste zoon Alfons hem
op zijn rechtsbijstandsverzekering. Via die verze
kering vraagt hij advies aan mr. Lotstra, van een
advocatenkantoor in Tilburg. Lotstra eist al snel
van het bemiddelingsbureau dat Van Geel mag
beginnen met leveren. Van Geel heeft onkosten
gemaakt, maakt nog steeds onkosten en dreigt in
financiële problemen te komen.
Contract
Terwijl Lotstra zijn acties begint komt er een
opzegging van de koopovereenkomst binnen. Het
bemiddelingsbureau kende kennelijk het eigen
reglement niet goed of onderschatte de reglement
kennis van Van Geel en Lotstra. De koopovereen
komst mocht namelijk uitsluitend worden ontbon
den, wanneer nog geen levering had plaatsgevon
den. Van Geel had al voor 9000 geleverd en dus
kon er van ontbinden geen sprake zijn.
Lotstra spande namens de kwekerij een kort
geding aan. Op 31 maart 1989 deed de president
van de rechtbank in Breda uitspraak. De veiling
moest overgaan tot onmiddellijke betaling van
91.000. „Wij dachten dat de veiling de betaling
van het volledig bedrag garandeerde. Zo is het
altijd gepresenteerd. Nu bleek de veiling maar
voor eenvijfde van de totale som garant te staan."
De rechtbankpresident legde ook een dwangsom
op van 10.000 per dag met een maximum van
100.000, wanneer de veiling in gebreke zou
blijven.
Beroep
Het bemiddelingsbureau vroeg na de uitspraak of
planten uit de koopovereenkomst aan derden
mochten worden verkocht. In de periode tot 1 mei
heeft Van Geel met hulp van familie, vrienden en
buurtbewoners alles in het werk moeten stellen om
de planten op tijd uit de grond te krijgen. „We
hebben ze uiteindelijk zo'n beetje op de laatste
lafl
-efl
twee dagen bij het IBH afgeleverd. Prachtigs
planten."
Tegen de afspraak in trok de veiling 30.000 al
van de 91.000 die op grond van het vonnis moest
worden betaald. Die 30.000 was namelijk
derden geleverd. Van Geel ging hier niet
akkoord en begon een procedure bij de rechtbank
die hem in het ongelijk stelde. Van Geel-Dome
kreeg in beroep alsnog gelijk. De veiling ging vat
dit vonnis in cassatie bij de Hoge Raad. Nu, vij
jaar later, bepaalde die dat de veiling over de bi
moet komen. De dwangsom van maxima;
100.000 moet worden betaald, evenals proces-
andere kosten en de 30.000. Plus rente.
Daarmee is de 'machtige Bloemenveiling Holland',
zoals de Van Geels haar noemen, niet van de
kwestie af. Bij de rechtbank in Den Haag loopt
namelijk nog een bodemprocedure over de afwik
keling van het totale contract. Van Geel en zijn
advocaat betogen dat de veiling in woord en in
geschrift steeds heeft gesteld de volledige afname
en betaling te garanderen en niet slechts eenvijfde.
De uitspraak laat ongetwijfeld nog lange tijd op
zich wachten. Maar voor de familie Van Geel-Do
men is dat geen probleem. Ze hebben ooit he:
besluit genomen de strijd tot het bittere einde te
voeren. „Wij waren lid van die grote vereniging, de
veiling. Die liet een van zijn leden vallen, tot diep
in het slik. Het is gewoon een keihard bedrijf. Pure
macht. Ze maken je psychisch kapot," aldus me
vrouw Van Geel-Domen. De vennootschap onder
firma is er dan misschien aangegaan. „Maar, Van
Geel-Domen is er nog. Die krijgen ze niet kapot."
Een woordvoerder van Bloemenveiling Holland
speekt tegen dat het Bemiddelingsbureau destijds
de kwekerij Van Geel-Domen zo lang mogelijk aan
het lijntje heeft gehouden en geprobeerd heeft het
leven zo zuur mogelijk te maken.
Volgens hem ontstonden de problemen nu eenmaal
kort voor het einde van het plantseizoen en werd
het daardoor buiten de schuld van de veiling voor
Van Geel-Domen moeilijk om nog nieuwe kopers
te vinden. Het bemiddelingsbureau heeft zijn best
gedaan om de beste oplossingen te vinden. „Na
tuurlijk gaan in zo'n periode bij beide partijen de
stekels overeind staan. Het gaat dan fout in
communicatie, dan botst het en wordt de sfeer er
niet beter op."
DE kelderende dollar
koers maakt steeds meer
beursspecialisten zenuw
achtig. Wat zij zien als
een 'magische grens'
komt snel dichterbij: 1,60
D-mark (circa 1,50)
voor een dollar. Toen in
het najaar van 1987 de
Amerikaanse munt lang
durig onder die 'bodem
prijs' ging zitten, ont
stond de fameuze beurs
crash die duizenden
mensen bankroet maak
te. Sommigen menen dat
we nu voor een herhaling
in zijn, maar de leiders
van de landen die het
meest met de economi
sche gevolgen van de
zwakke dollar te maken
hebben, lijken zich nog
niet erg druk te maken.
Door onze redacteur
Gerard van de' Broek
'De rijke landen hebben de dol
lar latèn vallen', heette het afge
lopen weekend na de G7-top. De
zeven rijkste landen vergaderden
in Napels over' het wel en wee
van 's werelds economie, maar
gingen daarbij zo goed als voor
bij aan de kelderende Ameri
kaanse dollar, die steeds meer
beursspecialisten rimpels be
zorgt.
Al weken is de dollar bezig aan
een vrije val. Ooit nog eens goed
voor bijna vier gulden, duikelde
de munteenheid de laatste dagen
tot diep onder de 1,80. Voor de
Amerikaanse export zo op het
eerste gezicht een positieve ont
wikkeling; de Amerikaanse pro
dukten worden er immers goed
koper van. Maar de keerzijde is
dat de Amerikanen in het bui
tenland duurdere inkopen moe
ten doen. Bovendien is ook het
export-voordeel op de lange
duur te verwaarlozen, aangezien
de handelspartners van de Vere
nigde Staten zelf hun export-in
komsten terug zien lopen en dus
minder geld hebben om in de VS
te besteden.
Wil de koersval van de Ameri
kaanse dollar dus niet alle mo
netaire en economische verhou
dingen in de wereld verstoren,
zal er ingegrepen moeten wor
den.
Zulke interventies waren van de
G7-top eigenlijk niet te ver
wachten. Al vóór de top had de
Amerikaanse president Clinton
laten weten weinig te voelen
voor maatregelen. De groeiende
economie van de Verenigde Sta
ten zou zijns inziens vanzelf wel
voor een opwaardering zorgen.
„De zwakte van de dollar is
onterecht. De markt zal de munt
juist weten te waarderen."
Die markt had echter weinig
vertrouwen in Clintons sussende
woorden. De handelaren keken
niet naar de 'goede basis' van de
Amerikaanse economie, maar
constateerden slechts dat de
overheid niet langer wilde in
staan voor een 'bodemprijs' van
de dollar. Het traditionele vang
net was verdwenen. Massaal ver
kochten zij hun Amerikaanse
dollars en zorgden ervoor dat de
koers vlak voor de G7-top tot
1,7635 daalde.
De Amerikaanse minister van
Financiën Lloyd Bensen pro
beerde de afgelopen dagen de
brokken te lijmen door te ver
klaren dat de overheid wel dege
lijk maatregelen overweegt als
de koersen verder blijven dalen.
Maar zijn bewoordingen waren
te voorzichtig gekozen om te
overtuigen en de nietszeggend
heid van de G7-top waarvoor
velen bevreesd waren, kwam in
derdaad uit: „Wat is het ergste
dat er kan gebeuren? Het ergste
is dat er niks zal gebeuren."
Op de beurzen gebeurde er gis
termorgen echter genoeg: bij het
hervatten van de handel, daalde
de koers op de Amsterdamse
geldmarkt van 1,7635 naar
1,7470. Op de andere Europese
beurzen was het niet veel beter
en de Aziatische markten waren
enkele uren daarvoor al desas
treus voor de dollar geopend.
Vanwaar dan toch die lankmoe
dige houding over het afglijden
van de dollar? Voor de Amerika
nen geldt dat het inderdaad
voortreffelijk gaat met de econo
mie en een lage dollarkoers
maakt de export alleen maar
interessanter. Op de lange duur
kan een lage dollarkoers echter
ook in het nadeel van de Vere
nigde Staten werken.
De Amerikaanse produkten wor
den immers wel goedkoper, maar
de koopkracht van de belang
rijkste handelspartners Europa
en Japan vermindert evenredig.
Hun produkten zijn nu immers
duurder en leveren minder geld
op om in Amerika inkopen te
kunnen doen. Voor de VS dreigt
daarmee het gevaar dat zij - bij
een doorzettende export-vermin
dering- uiteindelijk hun econo
mische groei zullen moeten aan
passen aan die van hun in reces
sie verkerende handelspartners.
Omgekeerd zouden de Europea
nen iets kunnen doen aan hun
exportpositie door de eigen geld
koersen te verlagen. Dat zou
kunnen door op grote schaal
geld op de markt te brengen,
maar dat werkt inflatie in de
hand. Bij het verlagen van de
rente daarentegen snijdt het mes
aan twee kanten: daling van de
geldkoersen en tegelijkertijd da
lende rentelasten voor het be
drijfsleven, dat weer goedkoper
kan produceren.
Dat, en een verhoging van de
Amerikaanse rentestanden met
het ongekeerde verhogende ef
fect voor de dollar, zou beide
partijen dichter bij elkaar bren
gen en de wereldeconomie stabi
liseren. Want sterk op- en neer
gaan van de koersen heeft een
nadelig effect op handelsstro
men, hinderen de nationale eco
nomieën en belemmeren zaken
lieden in het opstellen van hun
plannen.
Toch valt er ook bij de Europese
staatshoofden en regeringslei
ders weinig hoopvols te beluiste
ren. De Italiaanse premier Ber
lusconi verklaarde vrijdag nog
dat 'er elke dag al zoveel gehan
deld wordt dat het effect van
overheidsmaatregelen te ver
waarlozen zal zijn'. De Duitse
Bundesbank houdt liever vast
aan de 'kwaliteitsstatus' van de
D-mark en laat haar rentetarie
ven voorlopig ongewijzigd.
Opmerkelijk is echter dat ook
Japan - dat het meest last heeft
van de koersval - nauwelijks een
krimp geeft. De Japanse munt
eenheid stond begin '93 nog op
een acceptabel geachte 125
per dollar. Nu is dat al 97,55 y®
per dollar. Door die koersstij
ging stevent de tweede economi'
van de wereld waarschijnlijk
op een hard pak slaag dat het
zich aftekenende economise!
herstel waarschijnlijk in de wie
len zal rijden, omdat Japaffif
produkten daardoor voor
buitenland duurder worden.
Stijging van de yen - die
de zakenwereld van Tokyo min
stens tot de herfst zal standhou
den - levert daarom onnoemelij
ke schade op voor het bedrijfsle
ven. De Japanse exporteurs
gen dan ook om het hardst.
„Iedere stijging met één
heeft gevolgen voor de winsten
Als de dollar inderdaad onder de
grens van 100 yen blijft, wordt
dit waarschijnlijk het vijfde op
eenvolgende jaar van dalend'
winsten in Japan," aldus
deviezenhandelaar in Tokyo.
Veel Japanse bedrijven, waaron
der bekende namen als Hitacta
Sony, Canon en Honda,
gerekend op in het slechtste PT
val 105 yen tegen de dollar
basis voor de wederopbouw H
de vierjarige recessie. Nu zitte®
ze met veel te hoge produkti®
kosten, een afgenomen vraag
veel te veel capaciteit in eif
land.
Leiden (anp) - Meer dan de
helft van alle baby's rookt
passief. Dat blijkt uit een
onderzoek van TNO, dat deze
week is gepubliceerd in het
Nederlands Tijdschrift voor
Geneeskunde.
Uit de enquête blijkt dat 52
procent van de baby's te maken
heeft met één of meer rokers in
huis. In de meeste gevallen zijn
het de ouders die roken (31 pro
cent vaders, 27 procent moe-
Van onze redactie binnenland
Amsterdam - De onderwijsboij
meldingen van 'docenten die zj
Exacte cijfers zijn echter niet belj
De indruk bestaat dat scholen
beducht zijn voor hun reputatie
en dergelijke incidenten niet aan
de grote klok hangen. Het minis
terie van Onderwijs doet al enige
tijd onderzoek naar agressie te
gen leraren.e
Gisteren werd bekend dat vorige
week drie medewerkers van het
Mondriaanlyceum in Amster
dam-west zijn mishandeld door
een 16-jarige leerling en zes
vrienden.
Bestuurder T. Roolvink van de
grootste onderwijsvakbond
Abop, durft geen uitspraken te
doen over de mate waarin leer
krachten en het overig personeel
op scholen worden bedreigd.
„Wij krijgen jaarlijks tien tot
twintig meldingen van leden die
door ouders of leerlingen worden
bedreigd. Op 50.000 leden lijkt
dat niet veel, maar mijn ervaring
is dat veel mensen er nauwelijks
over durven spreken. Ze melden
het zelfs niets eens bij de direc
tie. Ze zien het als een persoon
lijk falen dat het zover gekomen
is en zijn bang voor gezichtsver
lies."
Ook bij de CNV-onderwijsbon-
den KOV en PCO komen gere
geld meldingen binnen van leden
die zijn mishandeld. Het minis
terie van Onderwijs besloot al
een paar maanden geleden on
derzoek te doen naar agressie
binnen de schoolmuren. In sep
tember -wordt dat afgerond.
Aanleiding waren enkele geval
len van mishandeling.
De mavo-leerling van het Mond-
Amsterdam (anp) - De gemeente
Amsterdam is bereid de sluiting
van de Y-markt op te schorten.
Maar dan moeten de onderne
mers van de nu failliete Y-markt
voor 1 september een commer
cieel interessant plan mét finan
ciering op tafel kunnen leggen.
Deze belofte deed wethouder E.
Peer van Economische Zaken
gisteravond tijdens een vergade
ring van de raadscommissie eco
nomische zaken. Een nieuw plan
moet hecht doortimmerd zijn,
anders gaat de markt onherroe
pelijk per 1 september dicht.
De Y-markt opende acht maan
den geleden met veel tamtam de
deuren. Het werd het grootste
werkgelegenheidsproject voor
allochtonen genoemd en gepre
zen om zijn originaliteit. Klan
ten bleken dat enthousiasme niet
te delen en bleven weg.
ALS DE actieve spelers zwijgen,
kans. Informateur Kok broedt
partijleiders zich op de achtergrq
staatslieden op de reservebank i
Nam eerst de Groningse Comrr.
woord met een oproep aan VVli
te sluiten en dat vervolgens a
verbond voor te leggen, nu hea
zijn visie gegeven. Duurt de foi
commissarissen nog persvertegl
Het idee van Terlouw lijkt op hei
Kok. Terlouw stelt, en terecht,]
koord zinloos is. Niet alleen o|
vooral de kamerfracties te veel
niemand in de toekomst kijken]
om alles voor de komende vier j
tijdens de regeerperiode zich te
te wijzigen?
Een periode van een jaar mj,
afspraken lang genoeg. Daarns
aan de hand van de gegevens
jaar moet gebeuren.
Op zo'n basis, denkt Terlouw, i
formeren zijn. Het heeft een en
ter, omdat het tevoren niet zelf
voor de periode van na het begi
in deze gedeeltelijk extra-parlei
net voorstel. Nu al rollen d-
begrotingsbesprekingen vecht/
maar erger als er zelfs geen 1
voor de hele periode afgesprokl
feite opnieuw geformeerd en'
parlement.
Tjeenk Willink heeft aan het eiil
pe geconcludeerd dat een extra®
's, De problemen waarmee de J
wordt zijn zo groot dat een regl
meerderheid in de kamers nietf
petzelfde geldt in wezen voor
's het misschien de redding, vo
