^Loonkosten Nederland vallen mee'
50
99
199
Vlootdagen trekken 150.000 bezoekers
Piramide-klimmen voor zapgeneratie
A3
Vakbonden ontstemd over
mogelijke opdeling Holec
DE STEM
COMMENTAAR
Van de regen in de drup
jJH 10 BLIKJES
DE STEM
BINNENLAND
Inkomensonderzoek: 'Nederlander houdt netto minder over dan buitenlandse collega'
Shell opent als experiment
avondwinkels bij pompstations
BINNENLAND KORT
MAANDAG - DINSDAG - WOENSDAG
.ROYALTY TOMATENPUREE
CR0WNY
PANNEK0EKMIX
ANDUVIE
ELR0Y
HUZARENSALADE
11 JULI 1994 A2
tekening matt reijndefls
kelt
door de beugel kunnen,
ter de affaire-Gonsalves stak
machtsstrijd, die alleen maar
ats kan vinden als er een
chtsvacuüm is. Niet voor
ts kwam deze affaire naar
ten op een moment dat
sch Ballin Gonsalves 'opper-
wilde maken, de landelijk
er van de bestrijding van de
minaliteit.
het rapport van de commis-
-Donner: 'Bij zowel politie als
hterlijke macht valt kritiek te
uisteren op de verregaande
ezigheid van de noodzakelijk
achte leiding van het OM m
ncrete zaken.'
commissie-Donner beveelt
n om de macht van de pg's in
perken door een commissie
ven hen te stellen. Deze club
n 'managers' zou het OM beta
nen sturen. Ze zouden zelfs,
nuit hun toppositie, de pg's
nnen omzeilen en rechtstreeks
opraken kunnen maken ipet
n niveau lager, de officieren
n justitie.
aar het probleem is nu juist,
It Schalken, dat de pg's te
macht hebben. Daarom
tten ze constant 'op schoot' bij
t ministerie van Justitie. Ze
uden een eigen budget moeten
ijgen, hun eigen personeelsbe-
id moeten kunnen voeren en
eer bevoegdheden moeten heb-
n.
igenlijk, verzucht Schalken,
u het 't beste zijn om niet 85
'ljoen extra aan het OM te
ven voor reorganisaties, zoals
commissie-Donner voorstelt,
aar juist om te bezuinigen,
an gebeurt er eindelijk wat
lang had moeten gebeuren:
ijden in eigen vlees. Overbodi-
taken afstoten, precies op-
'euw bepalen waar het OM nu
genlijk toe dient."
MAANDAG 11 JULI 1994
opingspunt bij het verzame-
van meer bewijsmateriaal,
e loopt dan in elk geval niet
t risico dat de videoband door
rechter niet wordt toegelaten
je vervolgens met lege han-
n staat."
breuk
ofessor G. Corstens van de
kgroep Strafrecht van de
rtholieke Universiteit Ni'jme-
n heeft ook al vaker geconsta-
~rd dat het gebruik van came-
's weinig wettelijke hinder-
ssen ondervindt,
e mogen alleen niet gebruikt
orden om bepaalde mensen
elselmatig te volgen. Dat zou
n inbreuk zijn op hun per-
onlijke levenssfeer. Het ge-
uik van camera's is gerecht-
ardigd als de politie objecten
bewegingen wil waarnemen,
aar niet kijken welk café één
paald persoon binnenstapt."
ndanks alle gevoeligheden en
ridische onduidelijkheid lij-
en politie en justitie zeer yer-
Id met het gestaag groeiend
ntal (particuliere) camera's
de constatering dat niemand
ch daaraan lijkt te storen.
'et gebruik van videocamera's
schering en inslag. Je ziet ze
eral en iedereen vindt het
rima," zegt een politie-woord-
oerder die graag verwijst naar
:en onderzoek waaruit blijkt
lat meer dan de helft van het
antal bankovervallen dankzij
ideo-registraties wordt opge-
ost. De hoge score heeft zelfs
e banken zelf aangenaam ver
ast. „Als het zoveel scheelb
angen we overal camera's op,"
uidde de reactie van de Neder-
andse Vereniging van Banken.
Den Haag (anp) - De bruto
loonkosten lopen in Neder
land niet uit de pas bij die in
het buitenland. Wel blijken
Nederlandse'werknemers ge
middeld veel minder van hun
bruto loon over te houden
dan hun buitenlandse colle
ga's.
Ook moeten Nederlandse werk
nemers van een loonsverhoging
relatief veel inleveren aan hoge
re belastingen en premies.
Dit blijkt uit een onderzoek naar
de inkomensverhoudingen in
acht Europese landen en de VS.
Het onderzoek is uitgevoerd
door Hay Management Consul
tants en is opgenomen in de
bijlage van de Bouwstenennoti-
tie die staatssecretaris Van
Amelsfoort (Financiën) vorige
week aan de Tweede Kamer
heeft gestuurd.
In het onderzoek wordt gekeken
naar vier verschillende functie-
en inkomensniveaus. Zo lopen de
vier functieniveaus van telefo
niste, programmeur, chef pro-
duktieafdeling tot ervaren ma
nager in een grote onderneming.
De vier inkomensniveaus varië
ren van minimumloon tot vier
keer modaal.
Bij een vergelijking van de bruto
loonkosten blijkt Nederland re
latief goedkoop tot middelmatig
duur. Bij een vergelijking naar
functieniveaus neemt Nederland
een middenpositie in. Gemiddeld
Is Nederland zo'n 5 a 40 procent
duurder dan Spanje, Zweden,
Engeland en de VS. Nederland is
5 a 60 procent goedkoper dan
België, Duitsland, Frankrijk en
Italië.
Zo kost een Engelse telefoniste
40 procent minder dan haar Ne
derlandse collega, terwijl een
Duitse directeur 60 procent meer
moet opbrengen. Bij een verge
lijking op inkomensniveau blijkt
Nederland zelfs tot de vier goed
kopere landen te behoren.
Na aftrek van belastingen en
premies blijken Nederlandse
werknemers van hun bruto loon
relatief weinig over te houden.
Alleen in Zweden is het besteed
baar inkomen even laag of lager
(afhankelijk van de vergelij
kingsmaatstaf) dan bij ons. Dit
effect doet zich voor bij alle
functie- en inkomensniveaus, zij
het bij hogere functies en hogere
inkomens in sterkere mate. Zo
houden minimumloners elders
gemiddeld 11 procent meer over.
Bij vier keer modaal is dit 40
procent.
Ook van een kleine loonsverho
ging blijken Nederlandse werk
nemers relatief weinig over te
houden. De belasting- en pre
miedruk op een extra verdiende
gulden varieert in Nederland
van 61 procent voor het laagste
functieniveau tot 66 procent
voor de hogere functieniveaus.
Alleen België komt daar nog
boven uit. In Frankrijk, Duits
land en Zweden is die lasten
druk gemiddeld 10 procent la
ger. Groot-Brittannië en de VS
komen zo'n 20 procent lager uit.
Deze cijfers zijn van belang in de
discussie over het nut van loon
matiging. Voorstanders van
loonmatiging wijzen op de stij
gende loonkosten per eenheid
produkt in Nederland. Dit zou
de internationale concurrentie
positie en de werkgelegenheid
kunnen schaden. Loonmatiging
is dan nodig om meer banen te
creëren. Uit bovenstaande cijfers
blijkt dat niet zozeer de loonkos
ten in Nederland uit de pas lo
pen alswel de hoogte van de
belasting- en premiedruk.
Hengelo (anp) - De Begemann Groep in Breda heeft zich de
woede op de hals gehaald van de vakorganisaties. In een brief
aan de bonden sluit het concern opsplitsing van het dochter
bedrijf Holec niet uit.
Die opmerking spoort volgens de
Industriebond FNV niet met wat
Begemann eerder deze week
heeft verklaard. De bonden wil
len daarom nadere uitleg van de
concerntop.
Begemann en de vakbonden lie
ten dinsdag na een gesprek we
ten dat de verkoop van Holec of
onderdelen van het bedrijf niet
nodig is om de financiële positie
van het concern te verbeteren.
Wel zou uit nader onderzoek
kunnen blijken dat Holec gebaat
is bij nauwe samenwerking met
andere elektronicabedrijven.
Maar dat zou niet tot een opde
ling hoeven te leiden.
In de brief aan de vakbonden
stelt Begemann nu dat er geen
concreet plan is voor de splitsing
van Holec. Niettemin acht de
onderneming 'het denkbaar dat
zich mogelijkheden voordoen die
voor de continuïteit van Holec
International als geheel of een
van haar dochterbedrijven zo
belangwekkend zijn, dat de mo
gelijkheden voor splitsing se
rieus nader dienen te worden
onderzocht'.
Holec informeert de bonden 18
juli over de plannen de kosten te
reduceren. Dat zal ten koste van
gaan enkele honderden arbeids
plaatsen, vrezen de bonden. Bij
Holec in Hengelo werken 1500
mensen. In Amersfoort 300. De
bonden hebben steeds verklaard
alleen over de reorganisatie te
willen onderhandelen als er geen
opdeling dreigt. Door splitsing
zou het bedrijf aan kracht inboe
ten.
Amsterdam (anp) - Shell opent eind dit jaar als experi
ment bij twee benzinestations in Tiel en Roermond een
avondzaak, waar honderden levensmiddelen te koop zijn.
Mogelijk volgen er meer winkels.
Vanuit het CDA kwam er eer- gen dit krachtens de Wet Win
der dit jaar protest tegen het
initiatief, maar demissionair
minister van Economische Za
ken Andriessen liet vorige
maand de Tweede Kamer we
ten dat de ontwikkeling zeer
beperkt zal blijven.
De avondwinkels zijn moge
lijk dankzij een versoepeling
van de Wet Winkelsluiting, die
officieel de avondverkoop van
kruidenierswaren na 18.30 uur
verbiedt. Een ondernemer mag
door de recente wetswijziging
avondwinkels exploiteren,
maar daarbij moet dan mini
maal zeventig procent van de
geldomzet van zo'n winkel
voortkomen uit kruideniers
waren. Per 15.000 inwoners
mag een gemeente een vergun
ning voor zo'n avondwinkel
geven.
Naast het nog te starten expe
riment in Tiel en Roermond
heeft Shell Nederland Ver
koopmaatschappij (SNV) al
bij zo'n veertig benzinepom
pen het winkelassortiment in
grijpend verbreed, zegt J. Ver
stappen, directeur winkelbe
drijf van SNV, in het jongste
nummer van Shell Venster.
Maar mimsupermarkten mo-
kelsluiting niet worden.
Shell Nederland kijkt afgun
stig naar de mogelijkheden
van haar zuster in Groot-Brit
tannië. Daar is Shell al vee]
verder gevorderd en opent de
oliemaatschappij wekelijks
vijf zogenaamde Select Shops,
die 24 uur per dag open zijn.
Daar is de wetgeving op dit
terrein soepeler. Over twee
jaar mikt Shell Groot-Brittan
nië op ruim 900 van dergelijke
'gemakswinkels'. Momenteel
bevindt zich bij 500 van de
2300 Britse SheÜ-tankstations
een gemakswinkel.
Het is nog niet duidelijk of
het, afgezien van de juridische
belemmeringen, voor Shell in
Nederland ook haalbaar is om
een netwerk van dergelijke
avondwinkels te starten. „Ik
ken de Nederlandse markt on
voldoende om een kansbereke
ning te maken," zegt J. Law-
ler, shop marketing manager
bij Shell United Kingdom in
het jongste nummer van Dis-
trifood, een blad voor de le
vensmiddelenbranche. „Ik zie
geen reden waarom de twee
winkels niet zouden slagen."
Een bezoeker van de Nationale Vlootdagen neemt de HMS Coventry van dicht bij in ogenschouw.
foto anp
Den Helder (anp) - Bijna 150.000 be
langstellenden hebben! tijdens het week
einde de Nationale Vlootdagen in Den
Helder bezocht. De Koninklijke Mare
chaussee heeft één vredesactiviste aan
gehouden, die een toegangsverbod ne
geerde.
De veteranendag trok donderdag 2500 oud
gedienden. De belangstelling voor de open
dagen is ongeveer gelijk aan voorgaande
jaren. Alleen in 1993 werden ruim 300.000
toeschouwers geteld. Toen vielen de vlootda
gen samen met de maritieme manifestatie
Sail Den Helder.
Een onbekend aantal vredesactivisten heeft
vrijdag, zaterdag en zondag actie gevoerd
tegen de vlootdagen. De aangehouden
vrouw, die deel uitmaakt van een groep rond
de vredesactivist Kees Koning, plakte zater
dag en zondag een onbekend aantal stickers
met de tekst 'Militarisme is moord' op de
marineterreinen.
Bewakingspersoneel sommeerde haar zater
dag, de terreinen te verlaten en legde haar
een toegangsverbod op. De actievoerster
heeft zich vrijwillig verwijderd maar keerde
zondag terug en hervatte de sticker-actie. De
marechaussee hield haar daarop aan voor
verhoor.
Op enkele plaatsen op de marineterreinen
zijn graffiti-teksten tegen de vlootdagen ge
spoten. Van een militaire Landrover zijn
twee banden lekgestoken. De daders van
deze acties zijn onbekend.
TERWIJL NOORD-KOREA rouwt, kijkt de rest van de wereld
gespannen toe. De 'Grote Leider', de 'Briljante Onoverwinnelijke
Commandant Met De IJzeren Wil' en het 'Genie van de Revolutie'
Kim ll-sung is niet meer. De Noordkoreanen wenen, want dat hij
een dictator was in de beste tradities van Stalin, Hitler en Pol Pot
hebben ze weliswaar aan den lijve ervaren, maar nooit hardop
kunnen zeggen. Er is nauwelijks een ander land ter wereld dat zo
van de buitenwereld afgesloten is en dat de knoet van het
orthodoxe stalinisme zo hard voelt.
Kim ll-sung zag zichzelf als een god, die alleen rekenschap
hoefde af te leggen aan zichzelf en aan zijn eigen gestelde ideaal.
Vandaar dat hij, in afwijking van de geldende beginselen van het
marxisme, zijn zoon als 'koninklijk' erfgenaam aanwees. Of deze
zoon Kim Jong II door iedereen geaccepteerd wordt als leider en
dictator is onduidelijk. Het feit dat de begrafenis van zijn vader
een min of meer besloten karakter krijgt, suggereert dat de
machtsovername niet vanzelfsprekend is. Dat er nog concurren
ten zijn, die een bewieroking van de dynastie trachten te
voorkomen.
Voor Noord-Korea zal het weinig uitmaken wie nu de baas wordt.
De hele kliek rond Kim ll-sung is van hetzelfde tirannieke sop
overgoten. Veel vrijheid staat de Noordkoreanen voorlopig nog
niet te wachten.
Voor het buitenland komt de dood van de roerganger van
Pyongyang buitengewoon ongelegen. De laatste jaren heeft Kim
il-sung voor grote onrust weten te zorgen door zijn nucelaire
ambities. De situatie was nu net, door het bezoek van de
vroegere Amerikaanse president Carter, enigszins gedeëscaleerd,
in Genève werd er onderhandeld en een broederontmoeting
tussen de presidenten van Noord- en Zuid-Korea zou over twee
weken plaats vinden.
Volgens de eerste indrukken wil het nieuwe regime geen
verandering aanbrengen in deze recent ingeslagen koers, maar
hoe definitief de berichten daaromtrent zijn, weet niemand. Komt
er een opvolgingsstrijd, dan neemt de spanning toe in de beide
Korea s. Hoe paradoxaal het ook klinkt: voor de ontspanning is
het voorlopig wenselijk dat de zeker niet minder autocratische
Kim Jong-il het roer van zijn vader overneemt.
Utrecht (anp) - Hoe kan je jongeren
nog bezig houden, die wat vermaak
betreft het meeste al hebben gezien. In
en om de Jaarbeurs in Utrecht probe
ren de organisatoren van Megafestatie
'94 een week lang de 'generatie nix' te
amuseren met cyberspace, bungyjum-
pen - met een elatiek aan je enkels
geknoopt van een hoogwerker sprin
gen piramide-klimmen en granaat-
werpen.
Tijdens het eerste weekeinde van de tot 17
juli durende beurs kwamen ruim vijftien
duizend jeugdige belangstellenden opdra
ven.
De Megafestatie wordt dit jaar voor de
tweede maal gehouden. De opzet van de
beurs is 'jonge mensen een sensationele
mix van amusement en informatie' voor te
schotelen.
In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld,
dat de jongerenorganisatie van de FNV,
naast een stapel folders, een vluchtsimula
tor heeft laten opstellen. De Koninkijke
Landmacht verleidt de bezoeker tot onder
meer het nemen van een hindernisbaan en
het rennen door een niet-ontploffend mij
nenveld, onder het motto Werken aan
vrede en veiligheid. Alleen de aanmel
dingsformulieren ontbreken.
De organisatie heeft geprobeerd aan te
sluiten bij de belevingswereld van de jon
gelui, waarbij een duidelijk belerende on
dertoon valt te bespeuren. Zo kunnen
bezoekers bij een stand van de Stichting
Sexueel Overdraagbare Anndoeningen
meedoen aan een wedstrijd condooms
schuiven. Even verderop wordt gewerkt
aan het 'Kiss the wall-project' van het
Rode Kruis. Hier kunnen jongeren een
vredesboodschap op een groot laken
schrijven en er vervolgens een lippenstift-
afdruk op zetten.
In de 'Cyberspacehal', de ruimte met futu
ristische elektronica-snufjes, zijn moder
ner vormen van tijdsverdrijf te beleven. In
de hal, waar een houseparty-achtige sfeer
hangt met veel rook en laserstralen, kun
nen eomputerkids elkaar bestoken met
Virtual Reality machines.
Even verderop is een slagveld temidden
van beschilderde autowrakken, waarbij
deelnemers elkaar met laserstralen kunnen
beschieten. De lange wachttijden bij de
Een jongen beklimt de 'piramide' die
buiten de Utrechtse Jaarbeurs staat op
gesteld. Tot en met 17 juli is daar de
Megafestatie voor jongeren. foto anp
attracties ontlokken mopperende geluiden.
Maar moe geworden van al het wachten
kan de jonge, moderne beursganger vervol
gens plaats nemen in een van de ligstoelen,
waar met een koptelefoon met lage ge
luidsfrequenties 'Mind Fitness' wordt toe
gepast. Na een half uurtje dommelen in de
stoelen, kan je er geheel opgefrist weer
flink tegen aan.
Ondertussen draait voor de ingang van de
Jaarbeurs een ouderwets reuzenrad, met
erin slechts een enkele bezoeker. Want dat
vermaak lijkt bij al het elektronische cy-
berspace-geweld nu echt uit de tijd.
Chinese asielzoekers terug naar China
Den Haag - Nederland heeft mét China een overeenkomst
gesloten dat de volksrepubliek 500 Chinezen die in Nederland
asiel hebben aangevraagd terugneemt. Dat heeft het ministerie
van Justitie zaterdag bevestigd. Eerder sloot Nederland een
dergelijk akkoord met de regering van Vietnam over Vietname-
zen die na de -'fluwelen revolutie' in Tjechoslowakije, waar zij
werkten, in Nederland asiel hadden aangevraagd.
Volgens een woordvoerster van het ministerie hoopt Justitie met
Sri Lanka ook eenzelfde overeenkomst te sluiten over de
terugkeer van Tamils. Met andere landen wordt over terugname
van asielzoekers niet gepraat, aldus Justitie.
Conflict bij RT1 4 om Wester
Den Haag - De hoofdredactie van het RTL 4 Nieuws heeft drie
van de vier parlementaire journalisten van de Haagse redactie
overgeplaatst naar Hilversum. De drie, verslaggever T. Elias en
de redacteuren B. Jochems en M. Smit, moeten weg na een
conflict met de nieuwe chef van de Haagse redactie, F. Wester.
In een brief aan de redactieraad van RTL 4 hebben de drie forse
kritiek geleverd op Wester. Centraal staat diens journalistieke
geloofwaardigheid. Wester was voor zijn aantreden bij RTL 4
woordvoerder van CDA-leider Brinkman. Volgens de journalis
ten weet Wester zijn huidige baan niet goed te scheiden van zijn
vorige werk. De hoofdredactie van RTL 4 Nieuws weigert
commentaar te geven op de kwestie. „Het gaat hier om een
interne aangelegenheid", aldus een woordvoerder.
Brand op Nederlands vistrawler
Den Haag - Op de Nederlandse vistrawler Geertruid Margreta
uit Katwijk heeft zaterdagmiddag voor de Ierse kust een felle
brand gewoed. Alle 23 opvarenden zijn in veiligheid. Dat
hebben woordvoerders van de Nederlandse kustwacht en van
het Britse kuststation Land's End Radio meegedeeld.
De brand brak uit in de machinekamer. Diverse schepen schoten
de trawler te hulp met brandblusmiddelen. De Nederlandse
kotter Franziska nam de bemanningsleden van de Geertruid
Margreta aan boord. Drie uur nadat de brand uitbrak was die
onder controle. Over de oorzaak van de brand is niets bekend.
Nederlander eet meer kip
Den Haag - Nederlanders zijn meer kip gaan eten. Uit de
jaarcijfers van het produktschap voor Pluimvee en Eieren blijkt
dat vorig jaar per hoofd van de bevolking bruto 18,9 kilo
pluimveevlees is verorberd. Gemiddeld in de Europese Unie was
dat 18,8 kilo. Vijf jaar geleden lag het verbruik van pluimvee
vlees in Nederland nog ongeveer 1,5 kilogram lager dan het
Europese gemiddelde.
'Lastenverlichting moet doorgaan'
Hilversum - Demissionair minister Andriessen van Economische
Zaken vindt dat de aangekondigde lastenverlichting van 2
miljard gulden voor 1995 gewoon moet doorgaan. Hij zei dat
zondag voor de Avro-radio. Zijn collega Kok van Financiën
opperde onlangs de lastenverlichting te schrappen wegens
tegenvallers in de rijksbegroting.
Andriessen vindt dat de 2 miljard vooral het bedrijfsleven ten
goede moet komen. „Het accent moet liggen op maatregelen die
de werkgelegenheid bevorderen," aldus de bewindsman. Over de
inkomensontwikkeling zei hij 'niet veel positiefs' te kunnen
zeggen.
FNV wil koppeling in 1995
Den Haag - De FNV vindt dat de uitkeringen volgend jaar weer
met het zelfde percentage moeten stijgen als de lonen. De
vakcentrale stelt dat in haar Nieuwsbrief Uitkeringsgerechtig
den. Naar verwachting stijgen de lonen in 1995 met ongeveer 1,5
procent. In veel tweejarige cao's dié dit jaar zijn afgesloten is
dat percentage voor volgend jaar overeengekomen.
Volgens berekeningen van het Centraal Planbureau bedraagt de
inflatie in 1995 om en nabij de 2,75 procent. Zonder extra
maatregelen in de belasting- of premiesfeer zullen werknemers
er dus in koopkracht op achteruit gaan. De afgelopen jaren is er
geen, of slechts gedeeltelijk sprake geweest van koppeling
tussen lonen en uitkeringen. De verhouding tussen het aantal
werkenden en het aantal niet-werkenden was volgens het
kabinet te ongunstig voor een (volledige) koppeling.
Methanolfabriek Akzo stilgelegd na brand
Delzijl - De produktie bij Methanor, een methanolfabriek van
Akzo Nobel in Delfzijl, ligt sinds zondag stil door een brand.
Niemand raakte gewond bij de brand. Voor de omgeving is er
geen gevaar of hinder geweest. De brand ontstond nadat een
leiding door onbekende oorzaak lek was geraakt. Daardoor
ontsnapte gas dat onmiddellijk vlamvatte. De produktie werd
meteen stopgezet en de fabriek gasvrij gemaakt.
De technische schade is volgens een woordvoerder van Akzo
Nobel beduidend, al kan hij nog geen bedrag noemen. Volgens
hem kan er ook een aanzienlijke economische schade ontstaan
aangezien de verkoop van methanol momenteel uitstekend is.
Methanor is de enige methanolproducent in Nederland. Het is
nog niet bekend wanneer de fabriek de produktie kan hervatten.
Dode in Rotterdamse discotheek
Rotterdam - In een discotheek aan de Katshoek in Rotterdam
heeft de politie zondagmiddag een dode en een zwaar gewonde
man gevonden. Het gaat om twee Rotterdammers. De gewonde
man is overgebracht naar een ziekenhuis. In de discotheek vond
in de nacht van zaterdag op zondag een houseparty plaats. De
recherche is een onderzoek begonnen.
(ADVERTENTIE)
blikje 70 gram
pak 400 gram
vanjSKt
kilo
ongegarneerd, kilobak
van 259
Voer de dichtstbijzijnde
Jac.Herm del: 02154-83333
JacHermam,
Geldig van maandag 11
t/m woensdag 13 juli 1994
V
I
