Het broeit in de
studentenhuizen
Arts hie
makkeli
bij zelfi
sn
Jongeren vooral bezorgd over milieu, aids en criminaliteit
Zwart
-DE STEM-
LSVB-voorzitter voorspelt 4hete herfst'
Rechtbank in Haa
DESTEM
Goede dood
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
DE STEM
Zonneschijn
in het
verdomhoekje
'Studenten
worden
op twee
fronten
gepakt'
w
DINSDAG 5 JULI 1994
Mijn overbuurman
is zich nergens
van bewust. Hij
rolt fluitend zijn groene con
tainer naar buiten en wandelt
soepeitjes in zijn korte broek
terug naar zijn sluimerzachte
tuinmeubel onder de blote
hemel. In verschillende huis
kamers worden hoofden ge
schud. Kijk nou 's. Daar is z'n
vrouw, poepiebruin over d'r
hele lijf, tot diep in haar
jeweetwel. Ongelooflijk!
Waar halen ze het lef van
daan, zo op klaarlichte dag!
De overburen geven zich
schaamteloos over aan een
oud ritueel, het aanbidden
van de zon. Ze heffen hun
betraande blik naar het wol
kenloze blauw, sluiten hun
ogen in het moordende licht
en trekken traag hun kleren
uit. Daarna zalven zij zich met
bijna wellustige gebaren. Hun
roodbruine lijven glinsteren
uitdagend van het voorhoofd
tot en met de voetzool.
Vervolgens leggen de over-
buurtjes zich met een brutale
grijns op de rug en spreiden
de armen in totale overgave.
Ze bieden hun blanke vlees
aan ter roostering. Wij kijken
vanuit de veilige schaduw toe
met ingehouden adem en zien
hoe het zweetsop uit hun sud
derende huidplooien gulpt.
Zij ondergaat de hete fol
teringen roerloos. Hij draait
zich loom op zijn buik.
Er zijn kennelijk nog mensen
die geloven dat alles goud is
wat er blinkt in de zomerzon.
Die de uitdrukking 'er warm
pjes bijzitten' merkwaardig
letterlijk nemen. Ze geven
zich volledig over aan de Ul
tra-violette Vlammenwerper
en in de winter zoeken ze hun
heil bij zonnekanonnen,
bronswalsen, bruinbombarde-
menten en diverse andere le
vensgevaarlijke wapens. Het
aanbranden en schroeien kent
geen grenzen. Met behulp van
olijfolie worden de laatste
witte streepjes in de schaam-
zöne weggewerkt, want pips
op de bips staat voor slapheid
en ziekenfonds.
Mjjn overburen zijn een tikje
ordi, als ik het mag zeggen.
Zij draagt een puilende leg
ging en hij een foute zonne
bril. Ze schamen zich niet
eens voor hun verdachte, me
diterrane teint. Kranten lezen
ze niet en van het grote kan
keralarm hebben ze nog nooit
gehoord.
De rest van de buurt heeft
zich al lang gepantserd tegen
de koperen beul die met dub
bele kracht door de gerafelde
ozonlaag straalt. Wij wagen
ons hoogstens 's morgens
voor negen uur gedurende
tien minuutjes in de zon, be-,
smeerd met een dikke laag
sunblock met fruitzuur en een
beschermingsfactor van min
stens 25, en dan onder de
parasol. Wij gaan naar poli
tiek correcte vakantielanden
als IJsland, Lapland en Wit-
Rusland.
Wit is in, bruin is uit. Bloedar-
moede-bleek is tegenwoordig
de kleur van verantwoorde
luxe. Sluiers, brede hoeden en
lange rokken helpen ons door
de zomers. Alle denkbare
exotische strand-paradijzen
zijn inmiddels tot rampgebied
verklaard. We hebben smeer
sels, pillen en kuuroorden
waar ze de laatste resten be
schamend bruin verwijderen,
desnoods operatief.
In betere kringen is het on
dertussen de gewoonte eerst
het zwarte geld wit te wassen
en daarna zichzelf. Plezier
jachten en vakantiehuizen zijn
nog maar een krats waard.
Het nieuwe vermaak ligt in
donkere kamers, nachtconcer
ten en overdekte tropische
zwembaden. In drommen
gaan we naar de Evenemen
tenhal in Tiel, waar het veilige
licht van Yomanda schijnt. En
we kijken uiteraard naar het
voetballen in het eigen huis
stadion.
Mijn overburen hebben hun
huid verkocht. Ze hebben nog
steeds geen weet van het uit
drogen, etteren, zwellen en
zweren. Ze draaien zich nog
eens om in hun zomerse on
schuld. Ze zijn als Adam en
Eva vóór de zon-de-val. Zo
ongeveer heeft het bijbelse
Eden er dus uitgezien.
Ik bid voor ze op mijn blote,
melkwitte knieën.
I
Rijswijk krijgt zwarte markt," meldt het ochtendblad. De lezer
fronst verbaasd de wenkbrauwen.
Rijswijk, de zetel van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid
en Cultuur, de vestigingsplaats van menig advieslichaam, de
woonplaats van talloze ambtenaren, gezagsdragers en andere
invloedrijken, permitteert zich iets onoirbaars? En nog wel een
officiële zwarte markt. Hoe hoog moet de nood aan de Sir Winston
Churchilllaan dan niet gestegen zijn?
Zelfs in Bosnië, Somalië en Ruanda gaat men niet zo ver. Dat daar
een zwarte markt floreert, weet en accepteert het onmachtige
bestuur, maar goed keuren en officieel laten 'Vestigen, dat is zelfs
voor een crisisgebied te veel gevraagd.
Het stukje geeft antwoord op de intrigerende vraag. 'Zwarte markt'
blijkt het van overheidswege gehanteerde koosnaampje voor een
exotische markt te zijn. En dan nog verbaasd zijn dat de publieke
opinie buitenlanders met illegaliteit en ontduiking in verband
brengt. (CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis)
ma. t/m vrij. 8.00-17.00 uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Postbus 65,4600 AB;
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Hulst, Steenstraat 14,01140-13751, fax 01140-19698.
Oosterhout, Bredaseweg 108,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 01184-19910, fax 01184-11446.
Openingstijden: van 8.30-17.00 uur.
(Middagpauze van 12.30-13.30 uur m.u.v. Oosterhout)
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per halfjaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per halfjaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben,
Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Fax 076-236405.
Geboorte- en overlijdensadvertenties
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881, fax 076-236405
zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-236242/236911.
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van
de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
9
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur 08860-82345. s
In na-oorlogs Nederland
is het nog nooit vertoond^
dat het inkomen van een
groep Nederlanders zo
maar met een kwart
werd verlaagd. Toch
hangt alle studenten deze
maatregel boven het
hoofd. Het broeit dan
ook op universiteiten en
hogescholen. Spreekbuis
van de verontrusten is
Kysia Hekster, sinds en
kele weken voorzitter
van de Landelijke Stu
denten Vakbond (LSVB).
Door John van Oppen
ZE IS nu nog onbekend in Ne
derland, maar dat kan in het
najaar snel veranderen. Kysia
Hekster ontwikkelt zich als de
vertolker van Het Grote Onge
noegen tegen de op handen zijn
de bezuinigingen op het studen
teninkomen. „Het dreigt een he
te herfst te worden, als politiek
Den Haag de plannen tot verla
ging van de basisbeurs doorzet",
zegt de nieuwe voorzitter van de
LSVB.
Ze werd 22 jaar geleden geboren
in Leiden. Haar ouders verhuis-
'den naar Nijmegen toen ze vijf
jaar was. Ze volgde er het Stede
lijk Gymnasium. Ging maat
schappijgeschiedenis studeren in
Rotterdam en werd lid van de
universiteitsraad.
Met die studie is ze bijna klaar,
maar ze heeft de boeken voor de
duur van één jaar aan de kant
gelegd om full time voorzitter te
worden van de LSVB, een club
waarbinnen ze de laatste jaren al
bijzonderaetief was.' s ex
Barricaden1 m
Ze is helemaal niet zo'n type
voor de barricaden. Hoopt vurig
dat het dit najaar niet tot straat
acties hoeft te komen. Dat 'Den
Haag' op tijd luistert naar de
argumenten waarmee het LSVB-
bestuur de politieke partijen de
komende tijd gaat bestoken. Dat
'Den Haag' op tijd inziet dat de
verontwaardiging onder studen
ten, scholieren en hun ouders
schrikbarende vormen begint
aan te nemen.
„Maar de tijd begint te dringen
en het soms lijkt het alsof de
politieke partijen helemaal niet
geïnteresseerd zijn in onze situa
tie. De Tweede Kamer kijkt nog
maar één kant uit, sinds de ver
kiezingswinst van de Oude
renpartijen. Met alle respect,
maar we hopen dat voldoende
politici op tijd beseffen dat er
nóg een groep Nederlanders is
die zwaar in de verdrukking
dreigt te komen door politieke
besluitvorming."
De basisbeurs voor uitwonende
student bedraagt nu nog 560
gulden per maand, maar minis
ter Ritzen wil die stapsgewijs
verlagen. Vanaf 1 januari 1996
zal de basisbeurs dan nog 425
gulden zijn. „Daar kan een stu
dent amper zijn kamer en voed
sel van betalen, laat staan zijn
studie," concludeert Kysia Heks
ter. „De regering gaat ervan uit
dat de ouders wel weer zullen
bijspringen. Maar die zitten
vaak ook al behoorlijk klem."
De basisbeurs van de thuiswo
nende student bedraagt 225 gul
den en zou teruggebracht moe
ten worden tot 125 gulden. Ky
sia Hekster wijst op 'belachelijk'
trekjes in de maatregel. Het ver
schil tussen de beurs voor een
uitwonende en thuiswonende
student bedraagt nu nog 335
gulden. Dat is de norm die staat
voor de huur van een kamer.
„Straks is het verschil tussen die
twee nog maar 300 gulden. Alsof
een kamer opeens minder duur
is. Terwijl dezelfde regering
heeft ingestemd met huurverho
gingen, Op dezp manier worden
studenten op twee fronten ge
pakt."
Tempobeurs
Onaanvaardnaar, zo noemen de
studentenorganisaties de aange
kondigde maatregelen. Zeker
ook omdat ze niet op zichzelf
staan. Naast de verlaging van de
basisbeurs, wil Den Haag im
mers de tempobeurs introduce
ren. Dat betekent dat iedereen
per studiejaar minstens 10 van
de 42 studiepunten moet halen,
anders wordt zijn beurs omgezet
in een rentedragende lening.
„Een uitwonende student die
uitsluitend een basisbeurs heeft,
krijgt daardoor opeens een stu
dieschuld van 5500 gulden, die
als een hypotheek aan zijn been
hangt. Maar er zijn ook mensen
met een aanvullende beurs en
die kunnen in een pechjaar ge
confronteerd worden met een
studieschuld van wel tiendui
zend gulden. Absurd," oordeelt
Kysia Hekster.
Ze geeft het voorbeeld van een
student die ziek raakt; van ie
mand die een jaar in het buiten
land leert om extra ervaring op
te doen maar de punten niet op
tijd doorkrijgt van die buiten
landse universiteit; van een stu
dent die een half jaar stage loopt
en voor dat lange project slechts
één studiepunt krijgt.
Daarbij komt, aldus de voorzit
ter van de studentenvakbond,
dat veel universiteiten werken
met jaaroverschijdende vakken
waarvoor je echter maar één
keer een studiepunt krijgt.
En dan heeft Kysia Hekster het
nog niet over alle administratie
ve rompslomp die de tempobeurs
met zich meebrengt. Wat kan er
niet allemaal fout gaan bij het
verzamelen van de studiepunten?
„We weten toch ondertussen
wel, dat de Informatie Beheer
Groep in Groningen voor onmo
gelijke opgaven staat. Bij het
verzamelen en verwerken van de
gegevens voor de beurzen gaat
ook al een heleboel mis."
Bijbaantjes
De conclusie? „De risico's van de
tempobeurs zijn onaanvaard
baar. Dat plan van Ritzen kan
gewoon niet doorgaan," aldus
Kysia Hekster. Maar of er nog
voldoende tijd is om de trein te
stoppen? De tempobeurs zou al
op 1 januari 1995 van kracht
moeten worden. HBO-instellin-
gen en universiteiten zijn nu al
bezig -met'jhet verzamelen van
alle studieresultaten van het lo
pende jaar. Vóór 1 november
moeten die zijn doorgeven aan
Groningen. „We blijven erop ha
meren dat de maatregel op het
laatste nippertje moet worden
afgeblazen. Hoe lang de formatie
van een nieuw kabinet ook
duurt, welke coalitie er ook
komt," aldus Hekster.
Nu al heeft tachtig procent van
ale studenten een bijbaantje.
Studenten zullen nóg vaker gaan
werken als de basisbeurs ver
laagd wordt. „Van de ene kant
wil de regering met de tempo
beurs bereiken dat studenten
hun tijd zorgvuldiger benutten.
Van de andere kabnt maakt de-
t-
m
mi
-
Kysia Hekster: 'Soms lijkt het alsof de politieke partijen helemaal
situatie'.
zelfde regering dat onmogelijk,
door de basisbeurs te verlagen.
Daardoor komen jongeren zo erg
in geldnood, dat ze wel móeten
bijverdienen en minder tijd
overhouden voor hun studie."
Jaarkaart
En dan is er natuurlijk nog de
jaarkaart voor het openbaar ver
voer. Ooit kregen alle studenten
die, als een sigaar uit eigen doos,
gepresenteerd door de toenmali
ge minister Deetman. Wegens
het ongekende succes van de
kaart, willen het ministerie en de
NS de geldigheid vanaf 1 no
vember beperken. Studenten
moeten kiezen: ofwel een OV-
kaart voor het weekeinde, ofwel
een kaart die alleen door-de-
weeks geldig is. „Wij zijn tegen
die splitsing, omdat daarmee de
plechtige belofte gebroken wordt
die Deetman heeft gedaan aan
de studenten."
Bovendien, zo vindt ze, moet de
regering óók het maatschapelij-
ke voordeel van de OV-Jaar
kaart niet uit het oog verliezen.
„Een jonge generatie leert bus en
trein te waarderen. Uit oogpunt
van milieu zou de OV-kaart
daarom in tact moeten blijven."
Als Den Haag de komende
maanden nu doof blijft voor al
die argumenten? Kysia Hekster:
„Dan krijgen we een hete herfst.
Want geloof me, het water staat
een heleboel van de 400.000 stu
denten in het hbo en het wo tot
aan de lippen. En middelbare
scholieren beseffen ook heel
niet geïnteresseerd zijn in ol
foto'
goed dat het gaat om hun
komst. Vorig jaar deden
178.000 leerlingen mee aani
scholierenstaking. Voeg daa
alle ouders die niet meer wel
hoe ze de alsmaar grotere fin
ciële gaten van hun studereil
kinderen kunnen dichten. MS
de de mensen bij die van.
arbeidsmarkt verdrongen wj
den doordat studenten gedwf
gen zijn om vaker te werlj
naast hun studie. Dan zie j
hoeveel mensen regelrecht
raakt worden door politieke I
sluitvorming, die niet is
gen op zijn totale maatschapfl
lijke gevolgen, maar uiterst i
zij dig op de begroting vani
ministerie. Wie dat weigert inji
zien, laat vroeg of laat de plen
uitbreken."
Van onze verslaggever
ALLOCHTONE scholieren in
het voortgezet onderwijs den
ken somberder over hun toe
komst dan hun autochtone
leeftijdsgenoten. Ze voelen
zich eenzamer en doen vaker
een poging tot zelfmoord. Mi
lieuverontreiniging is in de
ogen van jongeren het groot
ste maatschappelijke pro
bleem, gevolgd door aids en
criminaliteit.
Dit zijn enkele conclusies van de
vandaag verschenen 'Rapportage
Jeugd 94' die het Sociaal en
Cultureel Planbureau (SCP) op
verzoek van het ministerie van
WVC heeft gemaakt. De rappor
tage brengt een groot aantal as
pecten en kenmerken van de
leefsituatie van jongeren in
beeld waarbij de nadruk ligt op
de groep tot 17-jarigen.
Het Planbureau constateert dat
het met de meeste jongeren goed
gaat ('ze hebben een goede band
met hun ouders, verkeren in goe
de gezondheid, hebben het op
school naar hun zin en maken
zich over de toekomst niet al te
veel zorgen'.
Maar het bureau concludeert
ook dat eenvijfde van de jonge
ren met psychosociale proble
men kampt.
„Allochtone jongeren, met name
Turkse, ervaren in vergelijking
met de Nederlandse jeugd vaker
gevoelens van eenzaamheid. Het
percentage dat ten minste één
zelfmoordpoging heeft onderno
men ligt vooral bij de Surina-
mers en Antillianen relatief
hoog.
Scholieren in het lager beroeps
onderwijs (lbo) hebben vaker een
negatief zelfbeeld, ervaren meer
gevoelens van eenzaamheid,
hebben vaker zelfmoordgedach
ten en ondernemen ook vaker
een suïcidepoging, dan havo- en
vwo-leerlingen", aldus de rap
portage aan het ministerie.
In tegenstelling tot volwassenen
die in een eerder SCP-onderzoek
de milieuverontreiniging op de
tweede plaats zetten, beschou
wen alle jongeren in het voortge
zet onderwijs 'milieuvervuiling'
als het grootste maatschappelij
ke probleem. Over het één na
grootste vraagstuk zijn ze min
der eensgezind; meisjes noemen
'aids' terwijl bij jongens 'crimi
naliteit' en 'buitenlanders' een
gedeelde tweede plaats innemen.
De allochtone jongeren noemen
ook de criminaliteit als een groot,
probleem. Uitzondering hierop
vormen de Turkse jongeren die
vaker 'werkloosheid' noemen.
Gevraagd naar hun woonsituatie
blijkt dat jongeren momenteel
weer langer bij hun ouders blij
ven wonen dan in de jaren ze
ventig. Zij gaan nog niet zelf
standig wonen omdat ze nog op
school zitten (39 procent), thuis
goed verzorgd worden (19 pro
cent) of het thuis gezellig vinden
(18 procent).
In tegenstelling tot een tiental
jaren geleden, vinden jongeren
het aangaan van een huwelijk
niet meer de belangrijkste reden
om uit huis te gaan. Werk of
studie in een andere stad wordt
nu als eerste reden opgegeven,
gevolgd door 'zelfstandig willen
worden'.
Hoewel het aantal jongeren dat
onderwijs volgt is toegenomen,
verlaten leerlingen uit lagere mi
lieus eerder de school en vol
staan vaker met een mavo- of
lbo-diploma. Op de lagere vor
men van voortgezet onderwijs
zitten meer allochtone jongeren
die veelal tot de zwakkere leer
lingen behoren en in het eerste
leerjaar vaker blijven zitten dan
hun autochtone klasgenoten. Het
aantal allochtonen dat voortijdig
de school verlaat is, zegt het
Planbureau, 'zorgwekkend
hoog'.
De meeste vwo-leerlingen willen
doorleren, in het middelbaar be
roeps onderwijs kiest echter een
minderheid daarvoor. Allochto
nen en lbo-scholieren geven
vaak de voorkeur aan een com
binatie van leren en werken.
Krijgen opvallend veel (20 pro
cent) kinderen op de leeftijd van
vier jaar al zakgeld, het overgro
te deel ontvangt pas rond het
elfde jaar een toelage. De bedra
gen liggen, vindt het SCP, vrij
laag; kinderen van vier tot zeven
jaar krijgen gemiddeld twee
kwartjes per week, kinderen van
acht tot elf twee gulden.
Voor scholieren van 12 tot 14
jaar bedragen de totale inkom
sten 123 gulden per maand (zak
geld, kleedgeld, bijbaantjes, stu
diefinanciering), 264 gulden voor
de 15- tot 17-jarigen en 635
gulden voor de 18- tot 21-jarige-
Haarlem - De Haarlemse huisar
i gemakkelijk en te snel een inval
zelfdoding door hem een drankje te
Terwijl het psychisch lijden van ster
de patiënt te verlichten was ge- moei
weest, heeft de huisarts zich van
neergelegd bij de weigering van uitzi
de man daaraan mee te werken. 'Uit;
Hij had van de patiënt moeten gins
vergen dat hij eerst aan behan- altei
delingsmethoden zou meewer- verl
ken. Dat de man dreigde zich in v
met invalidewagen en al voor de een
trein te gooien, rechtvaardigt dror
geen hulp bij zelfdoding. het t
I Dit stelde de Haarlemse recht- In e
j bank gisteren in een van de Kar
proefprocessen rond hulp bij doot
zelfdoding. Evenals de Haarlem- gen
se psychiater Chabot, die kort beh<
geleden door de Hoge Raad Kar
schuldig werd bevonden aan mar
hulp bij zelfdoding, achtte de per:
rechtbank deze 51-jarige huis- ling
arts fout omdat hij niet zorgvul- als
dig genoeg heeft gehandeld. En Uit
net als Chabot kreeg ook deze jare
arts geen straf, hoewel daar vol- hij
gens het vonnis alle reden voor van
is. de)
Huisarts Karsten, in Haarlem en ove
I omstreken volgens hemzelf be- doc
I kend. als een man die ruimden- „Ha
kend is over euthanasie en hulp helj
bij zelfdoding, gaf in 1991 een ze
48-jarige man een middel om ma
een zachte dood te kunnen ster- lijk
ven. De man had een paar jaar invl
tevoren hersenbloedingen gehad kui
en was eenzijdig verlamd. vre
Hoewel hij zich goed kon redden tre
en absoluut niet in een stervens- ger
j fase verkeerde, wilde hij niet op ligi
een afhankelijke manier door het ras
leven-. Bij volle bewustzijn en in hef
alle vrijheid besloot hij tot zelf- mc
moord. sto
Omdat zijn eigen huisarts hem ge'
niet hielp en een zelfmoordpo- die
ging niet tot de dood leidde, de
vroeg hij 'Karsten. Die conclu- kil
deerde na drie maanden met vele on
gesprekken met de patiënt, zijn zed
familie en hulpverleners dat de „El
man echt dood wilde. Dat psy- an
I chiaters nog een kans op behan- (h<
deling gaven, legde de huisarts lei
naast zich neer. Zijn patiënt wil- w<
de immers niet behandeld wor- eu
den. sti
Juist op dat punt - de behandel- ze
mogelijkheden - handelde de di>
arts, volgens de rechtbank, ver- zij
keerd. Conform het Chabot-ar- zij
rest zei de rechtbank dat een m;
beroep op noodtoestand (waar- lij
mee de arts niet schuldig zou dc
zijn omdat hij koos voor de beste M
oplossing) best mogelijk is bij lel
hulp bij zelfdoding van geeste- D
lijk (en niet lichamelijk) zieke ofl
mensen die niet direct in een
Allochtone jongeren ervaren in vergelijking met de Nederlandse jeugd vaker gevoelens van eenzaamheid.
foto anp
n. Jongens hebben aanzii
hogere inkomsten dan meisjes:
hetzelfde geldt voor scholie
van het mbo ten opzichte
leerlingen van andere set
typen. Allochtone leerling)
krijgen meer geld van 1
ouders, maar hebben lagere
komsten uit baantjes dan aj
tochtone leerlingen. Driekwi
van de jongere scholieren
bijna alle oudere scholieren s]
ren regelmatig.
Vergeleken met enkele decei
geleden besteden jongeren
meer tijd aan onderwijs, hf
het Planbureau berekend,
geldt zowel het aantal uren
jongelui gemiddeld per wi
kwijt zijn aan schoolbezoek
het maken van huiswerk, als
aantal jaren dat zij ondervnj
volgen. Per saldo is de vrije ti)
van jongeren afgenomen.
Het onderwerp politiek
jongeren nauwelijks, zo blijkt
de rapportage. Meer dan
van de leerlingen in het1
zet onderwijs heeft geen pol®
ke voorkeur of zou niet g®
stemmen en ruim 40 procent
niet op de hoogte van de pol®
ke opvattingen van de ouders.
Dat betekent overigens niet i
jongeren geen duidelijke me®
hebben over politiek getinte ,ui'
spraken. Zo onderschrijft bij'
driekwart de stelling dat er j
veel misbruik wordt gemaal
van sociale voorzieningen
vindt 23 procent dat de uitkerk
gen omlaag kunnen en mag
volgens 87 procent, niet op
minimumloon bezuinigd word®
Meer dan de helft van de scho»
gaande jeugd is van mening
er teveel buitenlanders in Ned®
land zijn.
Vrijwel alle scholieren in
voortgezet onderwijs willen la'f
samenwonen of trouwen en tw
90 procent zou graag één of
kinderen willen.
VOOR WIE het leven heilig is, zijr
arrest Chabot, waarin de Hoge Raé
voorwaarden hulp mogen bieden
lijden dat ze dood willen.
Vervolgens de zaak Prins, de gynaë
ouders een zwaar gehandicapte b|
uitzicht had op een beter bestaan,
nu als derde de uitspraak van de F
Karsten. Hij heeft een invalide m:
zelfs niet uitzichtloos leed, ma<
weigerde en alleen nog maar doot
nette wijze aan zijn einde te komen
Twee van de drie zaken lijken 0|
Karsten. In beide gevallen ging h€
volstrekt bij zinnen waren en die
leven voor hen geen zin meer ha
anderen, zoals treinmachinisten, nr
vroegen daarom aan artsen om eei
In de zaak van de Purmerendse
nieisje dat niet in staat was haar
Haar ouders hebben voor haar
gehouden aan de regels die het zit
saties voor dit soort verzoeken h<
overweegt justitie of dr. Prins nie
goede zaak, niet omdat hier gestel
arts gedaan heeft, maar omdat le\f
kwamen niet alleen aan de one
overgelaten mag worden. Het is
tie, waarover in de maatschappij
gedacht wordt maar waarbij de
schuiven. Het is daarom goed dat
erover buigt en zonodig de grenzei
In de zeken tegen Karsten en C
instanties dit reeds gedaan. Ove>
9eoordeeld. De Nederlandse bis]
spraak gereageerd en in zeer afl
stellen dat niemand het recht he
helpen zichzelf het leven te benem
Het is het goed recht van de bissc
ervoor waarschuwen dat familie!
willen eerbiedigen niet onder druk
zij het gelijk eveneens aan hun zijcf
Waar hun stellingname lijkt te ir
niet alleen het principe van de L
ook voor zichzelf hebben te acs
Nederlandse maatschappelijke re<
ue goede dood, onder zorgvuldig
voorwaarden, is een even geacce
euthanasie. Pressie op wie dan o,
te werken aan levensbeëindigini
euthanasie te weigeren. Leven is
biag ieder in Nederland anders ov
