1
Tjeenk Willink
gaat informeren
Brabantse politie wil
criminelen adopteren
Jongeren tot 14 jaar gaan steeds meer roken
Verdeelde adviezen aan koningin
Oranje op drie plaatsen gewijzigd
Het had zo mooi kunnen zijn
HARD
ISVBKKE
LEUK
Koninck
I Voetbal
ioeree kost
leeland geld
lieunisse toch
laar de Tour
"nel onderzoek
lan xtc-pillen'
WorldCup USA 94
Twaalf landen
zeker van
achtste finales
Hij is weer
van de partij
Om hen in het gareel te krijgen
Prins wordt 83
Aandeelhouders
begrijpen top
Begemann niet
Zeeuwse stichting
Rusthuizen
verandert naam
Nieuwe regels tegen witwassen
HNSDAG 28 JUNI 1994 X'
Kleintjes" in Oe Stem.
VjaJ'ec zoveel bijzondere en
Lres&ante aanbiedingen in
staan £lk« clag weer f
STEM
8"710311 "000218
I I I I I
WOENSDAG 29 JUNI 1994
j4e JAARGANG
-jat al mijn voorspellingen
[tot nog toe feilloos naast
lijkt me er weinig op
r als ik voorzie dat het
jjavond helemaal mis gaat
«Marokko.
[ten blijkbaar niet de enige,
mt de mood in Orlando is
s ook volkomen plat ge-
Het orkest Hollands
riet moet 's avonds in
rch Street de vreugde
jtttbaar uit zijn tenen trek-
ii om nog vijf Nederlandse
lorters aan een pijnlijke
laise te krijgen,
tderwas ik even bij ons elf-
jl in Lake Nona. Als ik een
s bij me had gehad, had ik
in stukken kunnen
tijden. Die jongens hingen
sar maar wat te mopperen
j ons journalisten en zo te
n ook buitengewoon weinig
ezieraan eikaars gezelschap
■Hw
mi
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,75 - ZATERDAG: 2,00
1 zin om 'hoeperdepoep
bt op de stoep en laten we
iolijk wezen' door dat kloos-
n te gaan zingen. Dit is het
K' Dit is bedoeld als leuk!
seen eer! „Eer?", zag ik
denken, „dat zoeken we
'chteraf betreur ik te hebben
fgezien van mijn opwekken-
interventie, die het hele
looi een ander verloop
:d kunnen geven. Ik ben zelf
lijkbaar ook te gevoelig voor
imingen. Ik stond bijvoor-
Sd plotseling zomaar naast
man en had een riant uit-
1 op 's werelds machtigste
toon, dat bloot in een teen-
ipperstak. Ik wist dat ik op-
ponden moest zijn, maar op
tn of andere manier maakte
i ambiance dat been heel
Het
WEER
/MIN./MAX tl
13 25 ff
:ans op onweer
indaag is het bij een
gelende bewolking
"w warm met in de loop
',n de dag een lokale
Jeersbui. De wind trekt
e"jk aan tot vrij krachtig.
Het wordt
weer
kleurloos
isschien kan ik vanavond op
It tribune mijn verzuim nog
joed maken. Als Oranje op-
met eèn geweldige spel
dde de Marokkanen het
sakijken geeft omdat uit dui-
Mden Hollandse kelen het
otdusf'erre ongehoorde 'hoe-
Jtrdepoep' schalt, dan weet u
«begonnen is.
fade Koninck
iidelburg - Gedupteerüe Sta-
svan Zuid-Holland vragen de
nwse collega's of ze wel we-
a hoeveel het overhevelen van
ree-Overflakkee naar Zee-
si Middelburg kost. In ieder
al moet er meer geld in wor-
agestopt dan het de provincie
"'vert.
be zeeland - c1
sgeveen - Gert-Jan Theunisse
"'toch naar de Tour de France,
'■was gisteren de verrassende
tsding na een gesprek in Hoog-
"ta tussen de renner, directeur
j' Bos van sponsor TVM en
«gleider Cees Priem.
IZE SPORT-B3
Via - De raadsman van één
vier hoofdverdachten van
•gsote xtc-iijn die het afgelo-
«'eekeinde is opgerold, heeft
We twijfels over de in beslag
temen bewijslast. Nader on-
.s°ek zou volgens hem kunnen
Rijzen dat het om onschuldige
inepillen gaat.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Eerste Kamer
voorzitter Tjeenk Willink
(PvdA) is opnieuw infor
mateur. Hij moet onderzoe
ken of er een centrum
links (PvdA-CDA-D66) of
een centrum-rechts (CDA-
WD-D66) kabinet moet
komen.
Koningin Beatrix formuleerde de
opdracht gisteravond heel ruim.
Tjeenk Willink moet onderzoe
ken 'welke mogelijkheden er
thans zijn voor de vorming van
een kabinet dat mag rekenen op
een vruchtbare samenwerking
met de Staten-Generaal.'
De Eerste Kamervoorzitter was
eerder de verkenner voor de in
middels mislukte formatie van
een paarse coalitie.
De ruime opdracht aan Tjeenk
Willink is een gevolg van de ver
deelde adviezen van de leiders
van de vier grootste fracties.
PvdA en - in mindere mate - D66
voelen voor een onderzoek naar
een centrum-links kabinet (Pv-
dA-CDA-D66), terwijl CDA en
WD juist voorkeur hebben voor
studie naar een centrum-rechts
kabinet (CDA-WD-D66). Die
laatste mógelijkheid stuit op een
blokkade van D66-leider Van
Mierlo.
Bolkestein had gisteren Tjeenk
Willink al genoemd als informa
teur. De VVD-Ieider had ook de
naam genoemd van vice-voorzit-
ter Scholten (CDA) van de Raad
van State.
Deze beide topadviseurs werden
gisteravond laat opnieuw door
de koningin ontvangen, nadat ze
's morgens al advies hadden uit
gebracht.
Brinkman had het liefst een D66-
informateur. Kok (PvdA) had
voorkeur voor een informateur
uit eigen kring 'eventueel ver
breed met mensen uit CDA of
D66'.
Van Mierlo had de koningin de
namen van twee CDA'ers gege
ven - „Niet Lubbers," aldus de
fractievoorzitter van D66.
CDA-fractieleider Brinkman
sprak zich gisteren niet uit over
de vraag of hij wil meewerken
aan een onderzoek naar een cen
trum-linkse coalitie. In zijn
schriftelijke advies aan de konin
gin spreekt Brinkman niet over
die mogelijkheid.
Volgens hem ligt een combinatie
van CDA, WD en D66 in de rede
gezien de verkiezingsuitslag:
WD en D66 wonnen, PvdA en
CDA verloren stevig. „De PvdA
heeft als eerste van de verliezers
haar kans gehad", aldus Brink
man.
Hij weigerde gisteren na afloop
van zijn bezoek aan de koningin
in te gaan op de blokkade die Van
Mierlo opwierp tegen zijn eerste
voorkeur.
Volgens Brinkman moet de frac
tie over een alternatief opnieuw
vergaderen. Hij voelde zich 'niet
gemachtigd' om zelfstandig te
genover de koningin af te wijken
van het advies van zijn fractie.
Brinkman ontkende dat zijn on
derhandelingspositie onder druk
staat vanwege het onderzoek dat
naar de campagne en de verkie
zingsnederlaag van het CDA
loopt.
Het rapport van de onderzoeks
commissie Gardeniers verschijnt
zaterdag.
Volgens Het Parool heeft een lid
van de studiecommissie toegege
ven dat de positie van Brinkman
'niet onbesproken blijft'.
Ook WD-leider Bolkestein heeft
een voorkeur voor een centrum
rechtse coalitie, maar hij vindt -
in tegenstelling tot zijn CDA-col-
lega - dat eerst de mogelijkheid
van de beide meerderheidskabi
netten moeten worden onder
zocht.
Bolkestein liet zich zelfs ontval
len dat hij het voor de hand vindt
liggen dat eerst de levenskansen
van de grootste meerderheid (Pv
dA, CDA en D66) aan bod moeten
komen.
ZIE OOK COMMENTAAR OP - A3
Mare Overmars
(links) en Gaston
Taument proeven
een bitterbal van
Herman van den
Hengel (midden),
al 19 jaar de vas
te kok van Oran
je. foto anp
Van onze verslaggever
Orlando - Vijftien van de 21
Nederlandse WK-spelers
zijn tot nu toe in actie geko
men in de twee duels van
Oranje.
Zes spelers hebben nog geen mi
nuut speeltijd gekregen: Danny
Blind, Aron Winter, Arthur Nu-
man, John Bosman en de twee
reservekeepers Edwin van der
Sar en Theo Snelders
Bij de aftrap van het derde
groepsduel, vandaag tegen Ma
rokko (half zeven Nederlandse
tijd) staat het zestal er opnieuw
naast. In vergelijking met de
wedstrijd tegen België verdwij
nen Gaston Taument, Ronald de
Boer en Bryan Roy uit de basis
opstelling. Mare Overmars, Rob
Witschge en Peter van Vossen
nemen hun plaatsen in.
Zeven Nederlandse spelers lo
pen het risico vandaag door een
tweede gele kaart de eventuele
wedstrijd in de tweede ronde
wegens een schorsing te moeten
missen: Frank de Boer, Jan
Wouters, Rob Witschge, Wim
Jonk, Frank Rijkaard, Dennis
Bergkamp en Ulrich van Gob-
bel. Indien voor het zevental
vandaag een tweede gele kaart
uitblijft gaan zij, bij succes van
Oranje, met een schone lei ver
der.
ZIE VERDER SPORT - B1 EN - B2
Orlando - In totaal twaalf
landen kunnen zich bij het
WK voetbal in de Verenigde
Staten sinds gisteravond op
maken voor deelname aan de
achtste finales, waarvoor de
eerste twee duels zaterdag
worden gespeeld.
Het zijn: Roemenië, Zwitser
land, Verenigde Staten
(groep A), Brazilië, Zweden
(B), Duitsland, Spanje (C),
Argentinië (D), Mexico, Ier
land, Italië (E) en België (F).
In totaal zullen zestien teams
deelnemen aan de achtste fi
nales: Vandaag en morgen
worden de laatste vier be
kend.
Voor Colombia, Kameroen,
Zuid-Korea, Griekenland en
Noorwegen viel het WK-
doek. Deze elftallen kunnen
vanaf vandaag hun koffers
pakken.
ZIE SPORT-B1 EN-B2
Door Henk Bouwmans
en Jan Greyn
Den Haag - Hij is de laatste
in de rij.
Na Kok, Bolkestein en Van
Mierlo sluit CDA-fractieleider
Brinkman aan. Eerst bij Hare
Majesteit, een kwartiertje la
ter bij de parlementaire pers.
Opnieuw op het toneel na ze
ven weken van wachten, na
denken en bezinning. Elco
Brinkman heeft de brief bij
zich die hij aan de koningin
schreef.
De koningin zal het advies ze
ker met verbazing hebben ge
lezen. Brinkman doet het
voorkomen alsof er maar één
meerderheidskabinet te vor
men is, een van zijn partij en
WD en D66. De andere optie?
Brinkman wil er niets over
zeggen. Het CDA wil uitgaan
van de verkiezingsuitslag, zegt
de CDA-leider monter.
Maar dan komen de vragen.
Heeft Elco Brinkman gemerkt
dat er de laatste weken een
onderhandeling aan de gang
was - het heette paars en
CD A-loos te zijn - waarin D66
en WD uiteindelijk botsten?
Dat was Brinkman wel opge
vallen. Nou en?
VERVOLG OP
BINNENLAND-A3
Van onze verslaggever
Den Bosch - Politie-agenten die persoonlijk een crimineel
'adopteren' om hem in het gareel te houden. Met dat project wil
E. van Hoorn, korpschef van de politie in het district Brabant-
Noord van start gaan.
Het was natuurlijk geen toeval dat PvdA-leider Kok gisteren na zijn bezoek aan koningin Beatrix
op paleis Noordeinde een reclamewagen vari een verffabrikant tegen kwam, die het mislukken van de
paarse coalitie treffend in beeld had gebracht. foto anp
VANDAAG IN DEZE KRANT
Begemann-topman Joep
van den Nieuwenhuijzen
stelt het geloof van zijn
aandeelhouders behoor
lijk op de proef. De be
drijvendokter heeft hen
de komende tijd daarom
heel wat uit te leggen.
zie economie - a6
INHOUD
2 katernen
BinnerWBuitenland A2
Binnenland A3/A4
Buitenland A5
Economie A6 A7
Beurs A6
Sport deel B
Zeeland deel C
Gids deel D
RTV-programma's D2
Van onze verslaggever
Den Haag - Steeds meer jongeren gaan
roken.
Het afgelopen jaar stak 11 procent van de
jongeren tussen de 10 en 14 jaar regelmatig
een sigaretje op. Het jaar daarvoor was dat
nog 9 procent.
Dat blijkt uit cijfers van de Stichting Volks
gezondheid en Roken (Stivoro), die jaarlijks
het rookgedrag van Nederlanders laat onder
zoeken.
Volwassenen rookten in 1993 juist minder
dan het jaar ervoor: het aantal rokers nam
met 1 procent af tot 33 procent.
Jongeren van 15 tot 19 jaar gingen ook 1 pro
eent minder roken. Daarmee komt het aantal
rokers in die groep op 45 procent.
Het aantal rokers in de groep 10- tot 14-jari-
gen vertoonde tot twee jaar geleden ook een
dalende trend: van 13 procent in 1985 naar
een laagterecord van 7 procent in 1990 en
1991. Die trend lijkt nu definitief omgekeerd.
Volgens directeur R. de Jong van Stivoro
komt die stijging vooral omdat jongeren de
laatste jaren steeds vaker een risicovol gedrag
vertonen.
Onder het motto 'No risk, no fun' zijn ze op
zoek naar nieuwe uitdagingen, waarbij ge
vaar voor eigen leven niet wordt geschuwd,
aldus De Jong.
„Elastiekspringen, zo hard mogelijk door
rood licht scheuren en op het nippertje aan
een ongeluk ontsnappen, op de middenstreep
van de weg gaan liggen, het zijn allemaal
voorbeelden van opzettelijk risicovol gedrag,
net als roken," zegt hij.
Stivoro heeft een onderzoek in voorbereiding
naar het verband tussen risicovol gedrag en
roken. H. Kuipers van het Nederlands Insti
tuut voor Alcohol en Drugs noemt het ver
band dat De Jong legt tussen roken en risico
volle hobby's nogal ver gezocht. Hij denkt dat
het vooral komt omdat jongeren op steeds
jongere leeftijd uitgaan.
„Tegenwoordig gaan kinderen van 12,13 jaar
al uit in het weekend, en komen dus ook
steeds eerder in aanraking met rokende men
sen. Hetzelfde verschijnsel doet zich voor bij
cannabis-gebruik. Daarmee beginnen kinde
ren ook steeds jonger te experimenteren."
De toegenomen reclamebudgetten voor siga
retten en shag zijn volgens De Jong ook een
oorzaak van de stijging van het roken onder
jongeren.
„Tabaksreclame is misschien niet direct,
maar wel impliciet op jongeren gericht. In de
reclames zie je jonge rokende mensen die er
gelukkig, welvarend en sexy uitzien. Dat
heeft grote invloed op de jeugd die dat maar
al te graag wil imiteren. En met een voorlich
tingsbudget van slechts drie miljoen kunnen
wij nauwelijks enig tegengas geven."
Buitenlandse onderzoeken wijzen eveneens
op een verband tussen jonge rokers en tabak
sreclame. De merken die de jeugd het meest
koopt, zijn ook de merken waar het meest
voor geadverteerd wordt.
Een woordvoerder van het Voorlichtingsbu
reau voor Sigaretten en Shag ontkent dat de
tabaksfabrikanten meer geld in de reclame
steken. „Sinds 1990 is het zelfs gedaald."
Het project is bestemd voor per
sonen van 15 tot 30 jaar. De con
crete opzet wordt volgens Van
Hoorn na de zomer besproken.
Volgens hem gaat het om een va
riant van het Change-project
waarmee de gemeente Den Bosch
in samenwerking met politie en
justitie wil beginnen.
Bij dat project krijgen hardnek
kige woninginbrekers in de leef
tijd van 17 tot 22 jaar door het
aanbieden van onder meer woon-
Van onze verslaggever
Cees Maas
Middelburg - De in opspraak
geraakte reformatorische
Stichting Rusthuizen der Ge
reformeerde Gemeenten in
Zeeland, heeft haar naam ver
anderd in de Stichting Zorg
verlening van de Gerefor
meerde Gemeenten in Zee
land.
Dat blijkt uit de nieuwe statuten
die het nieuwe bestuur voor een
toetsing aan het provinciebe
stuur heeft aangeboden.
De oude statuten, die niet eens
gedeponeerd waren bij de Kamer
van Koophandel, maakten fors
gesjoemel met geld en zelfverrij
king, die in de tonnen liep, moge
lijk.
Justitie is een onderzoek begon
nen naar de activiteiten van drie
ex-bestuursleden.
Gisteren hebben Gedeputeerde
Staten die nieuwe statuten ge
keurd en ze willen maar één aan
passing.
In een artikel over de vergoedin
gen aan de bestuursleden wordt
gerept van 'jaarlijkse' vergoedin
gen en dat 'jaarlijkse' moet eraf,
vindt het provinciaal bestuur.
„Want het zal niet de bedoeling
zijn van het bewuste artikel dat
de bestuursleden een vaste ver
goeding ontvangen," schrijven
Gedeputeerde Staten.
Gerommel
Het is een opmerking over een
detail. De nieuwe statuten slui
ten gerommel beter uit dat de ou
de.
De twee belangrijkste artikelen
van de stichting met de nieuwe
naam zijn dat het statutair voor
taan onder toezicht staat van een
Raad van Toezicht en dat het be
stuursleden uitdrukkelijk is ver
boden eigen commerciële activi
teiten met het werk van de stich
ting te vermengen.
ruimte en werk een kans'om uit
het criminele circuit te stappen.
'Change' (Verandering) richt zich
met name op zo'n 30 jeugdige
drugverslaafden. Het openbaar
ministerie zal strafvervolging op
schorten onder de voorwaarde
dat de betrokkene een contract
aangaat en zich daaraan houdt.
Dat is niet het geval bij het adop
tieplan. De doelgroep is volgens
politie-woordvoerder Brummans
ook anders: „Bij Change gaat het
eenvoudig gezegd om beginnende
criminelen. Bij het adoptieplan
wordt gemikt om de harde crimi
nelen."
„Het adoptieplan betekent ver
der dat wij de problemen van de
crimineel met hem bespreken en
zoveel mogelijk gaan helpen aan
een oplossing."
Prins Bernhard viert vandaag
zijn 83ste verjaardag. Ter gele
genheid daarvan zendt de
NCRV-televisie vanavond op
Nederland 1 een videodagboek
over de prins uit. Morgenmid
dag wordt een interview van
Jan van Hillo met de prins her
haald. foto anp
Den Haag (anp) - Er komen nieuwe regels voor wisselkan
toren, die het witwassen van misdaadgeld moeten tegen
gaan.
Dat blijkt uit een wetsontwerp dat de ministers Kok van Finan
ciën en Kosto van Justitie gisteren naar de Tweede Kamer hebben
gestuurd.
Het wetsontwerp houdt onder meer in dat er een verplichte regis
tratie komt voor wisselkantoren, dat er eisen van betrouwbaar
heid worden gesteld aan de bestuurders en dat wisselkantoren
onder bepaalde omstandigheden uit het register kunnen worden
geschrapt. Verder wordt het verboden beroeps- of bedrijfsmatig
geld te wisselen of uit te betalen tegen inlevering van cheques of
op vertoon van creditcards. Dat verbod geldt niet voor geregis
treerde wisselkantoren.
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,%
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:.
Plaats:.
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 87.20
maand automatisch 29.05
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres: -
Postcode:.
kwartaal automatisch84.70
bank/gironr
Plaats:.
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZECT
