Kroaten en moslims sluiten vrede
Eurotop gaat voorbij aan wezenlijke problemen
De koninklijke Britannia9 sa/ de golven niet langer regeren
Protest tegen arrestatie
oppositieleider Nigeria
'Leger ook schuldig aan slachtpartij bij Hebron'
^pegemann
l)e Nederlan
Boef zaagt maandenlang aan tralies
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
België
Japan
V.S.
Peru
Engeland
Kameroen
Australië
Italië
Argentinië
00
00
00
00
00
00
00
00
00
DESTEM
BUITENLAND
nfiSTEM
Moslim-strijdkrachten openen de aanval op Bosnische Serviërs
BUITENLAND
Transgene
aardappel
Als je naar het buitenland belt, kies dan geen 09 meer, maar 00-
r
ZATERDAG 25 JUNI 1994 fo
Van onze correspondent
Bob van Huët
Londen - Een groep Britse
ondernemers wil een nieuw
'koninklijk jacht' laten bou
wen voor koningin Elizabeth.
Eerste tekeningen worden bin
nenkort gemaakt van een schip
van 180 miljoen gulden. Het zou
als varende residentie dienen
van de vorstin tijdens staatsbe
zoeken, maar daarnaast actief
moeten worden gebruikt voor
overzeese handelsmissies en pro
motiecampagnes.
Buckingham Palace heeft nog
niet gereageerd op het initiatief,
dat oneerbiedig zou kunnen
wórden opgevat als sponsoring
van de Windsors.
Het plan voor een nieuw konink
lijk jacht werd gisteren gelan
ceerd, nadat de Britse regering
had besloten het huidige staats
schip 'Britannia' uit de vaart te
nemen. Deze 5769 ton metende
driemaster, die nog zoveel in
druk maakte tijdens de D-day
herdenkingen, blijkt niet langer
betaalbaar nu een rehovatie van
vijftig miljoen gulden wenselijk
is.
Al eerder is kritiek geuit op de
kosten van het varende paleis,
dat gemiddeld maar drie maan
den per jaar op zee vertoeft,
waarvan slechts één maand met
leden van de koninklijke familie
aan boord. De jaarlijkse uitga
ven aan onderhoud en personeel
(267 bemanningsleden, inclusief
een drumband en strijkorkest)
kostten de Britse belastingbeta
ler de laatste tien jaar een slor
dige 300 miljoen gulden.
Defensieminister Rifkind maak
te de sanering bekend in ant
woord op schriftelijke kamer
vragen. Formeel heeft koningin
Elizabeth de Britse regering la
ten weten dat zij het jacht 'niet
langer als noodzaak beschouwt
voor staatsbezoeken'. Maar pa-
leis-watchers geloven dat het ge
forceerde afscheid van 'Britan
nia' de vorstin pijn doet.
Het schip werd veertig jaar gele
den ingericht naar haar eigen
wensen en die van prins Philip.
Officieel behoorde het jacht ook
als hospitaalschip dienst te doen
in tijden van oorlog. Maar behal
ve de evacuatie van Britse bur
gers uit Yemen (1986) is 'Britan
nia' vooral gebruikt voor uiter
lijk vertoon en staatsbanketten.
Wat er met 'Britannia' zal ge
beuren is nog niet duidelijk. „Als
het maar niet wordt verkocht
aan een of andere Arabier,"
meende een bezorgde monar
chist. Mogelijk gat het schip
voor anker als museum in de
Clyde, de Schotse rivier waar
langs het werd gebouwd.
Behalve 'Brittannia' wordt ook
de koninklijke vliegdienst gesa
neerd. Staatsjets worden geïnte
greerd in de RAF. Leden van de
koninklijke familie zullen
voortaan moeten betalen voor
privé-gebruik van de toestellen.
Van onze redactie buitenland
Sarajevo/Bihac - De moslims en de Kroaten in Bosnië hebben
gisteren officieel hun oorlog beëindigd. Beide partijen, die
elkaar op zeer brute wijze naar het leven stonden, onderte
kenden een document waarin zij zich verplichten hun troepen
langs de frontlinies terug te trekken.
Eerder deze week werd er al een
moslim-Kroatische regering
geïnstalleerd, die de nieuw ge
vormde federatieve staat in
Bosnië moet regeren.
Mede door de rust aan het (nu
voormalige) Kroatische front en
de officieel nog' steeds heersende
wapenstilstand, hebben de mos
lim-strijdkrachten op diverse
plaatsen in Bosnië de aanval
kunnen openen.
Moslim-strijders veroverden in
Midden-Bosnië zes dorpjes. Dui
zenden Serviërs sloegen op de
vlucht. Volgens de Serviërs leden
beide partijen zware verliezen.
Rond de stad Bihac gingen de
gevechten tussen moslims onder
ling ook gisteren door. Het aan
president Izetbegovic loyale re
geringsleger sloot de opstandige
troepen van Fekret Abdic verder
in.
VN-waarnemers zien in de drei
gende nederlaag van Abdic, die
de regio rond Bihac van Bosnië
heeft afgescheiden, het gevaar
dat de Serviërs zich met de strijd
zullen gaan bemoeien. Abdic
collaboreert met de Servische
troepen in het nabije Kroatië.
Mochten de Serviërs hun bond
genoot te hulp schieten, dan zul
len de Kroaten op hun beurt de
Serviërs aanvallen, menen de
VN. „De Kroaten zoeken al lang
een excuus om de Serviërs te lijf
te gaan," aldus een van de VN-
mensen. Als dat gebeurt is het
definitief gedaan met het enige
weken geleden zo moeizaam
door de VN tot stand gebrachte
staakt-het-vuren.
Vliegtuigen van de Navo hebben
donderdag in Bosnië waarschu-
wingsvluchten boven Servische
troepen gemaakt, nadat Neder
landse VN-troepen in een pant
servoertuig waren aangevallen.
Niemand liep verwondingen op,
er was ook geen schade, ver
klaarde VN-woordvoerder ma
joor R. Annink gisteren in Sara
jevo.
Annink zei dat het de eerste
maal was sinds het bestand in
Bosnië op 10 juni van kracht
werd, dat VN-troepen op de
grond om luchtsteun vroegen.
Navo-vliegtuigen patrouilleren
boven Bosnië om naleving van
het door de VN uitgevaardigde
vliegverbod te controleren.
Lagos (rtr) - De Nigeriaanse oppositie heeft gisteren op tal
van plaatsen in het land geprotesteerd tegen de arrestatie van
haar leider Moshood Abiola.
Een Palestijnse jongen kijkt naar de moslims, die in de moskee van Jericho hun vrijdagmiddag-gebed houden. De vrijdag is voor
moslims de officiële rust- en gebedsdag. foto anp
In de straten van de hoofdstad
Lagos gebruikte de politie traan
gas om een demonstratie van
meer dan duizend marktvrou
wen uiteen te jagen. In de stra
ten rond de woning van Abiola
demonstreerden nog eens hon
derden van zijn aanhangers.
Het militaire regime liet de za
kenman-miljonair in de nacht
van woensdag op donderdag op
pakken nadat die had gesproken
op een politieke massabijeen
komst. Algemeen wordt aange
nomen dat Abiola de vorig jaar
op het laatste moment geannu
leerde presidentsverkiezingen
zou hebben gewonnen. Eerder
deze maand riep hij zichzelf uit
tot president.
De demonstraties hadden plaats
ondanks verscherpte veiligheids
maatregelen in verband met een
bezoek van de militaire leider
generaal Sabi Abacha.
De grootste vakbond in Nigeria
(NLC, 3,5 miljoen leden) heeft de
onmiddellijke vrijlating van
Abiola en andere politieke ge
vangenen geëist. In een verkla
ring waarschuwde hij voor een
escalatie van geweld. De vak
bond kan met een door hem in
het vooruitzicht gestelde staking
het economische leven verlam-
Van onze redactie buitenland
Jeruzalem - De Israëlische commissie
die onderzoek heeft verricht naar de
slachtpartij op 25 februari in de Ibra-
him-moskee in Hebron, verwijt het Is
raëlische leger dat het de islamitische
gelovigen niet heeft beschermd.
De commissie doet echter geen aanbevelin
gen voor het nemen van strafmaatregelen,
berichtte de Israëlische krant Yediot Ahro-
not gisteren. Bij de moordpartij, door de
joodse kolonist Goldstein, kwamen rond de
dertig moslimgelovigen om.
Volgens de krant krijgt het leger in het
rapport het verwijt dat het geen rekening
heeft gehouden met de mogelijkheid van
joodse terreur, terwijl de veiligheidsdienst
Shin Beth daar wèl voor had gewaarschuwd.
Het rapport van de commissie wordt overi
gens pas zondag gepubliceerd.
De commissie, schrijft Yediot, signaleert
ernstige tekortkomingen bij de bewaking
van het heiligdom en beschuldigt de politie
ervan voor de moordpartij laks te zijn opge
treden tegen extremistische kolonisten.
Het rapport zou voorts concluderen dat de
schutter Goldstein alleen heeft gehandeld en
dat alle slachtoffers zijn getroffen door
schoten uit zijn wapen.
De weduwe van Goldstein heeft zich intus
sen tot het Israëlische hooggerechtshof ge
wend met een verzoek de publikatie van het
rapport tegen te houden, omdat eerst moet
worden vastgesteld hoe haar man is omgeko
men. Hij zou mogelijk gehandeld kunnen
hebben uit noodweer. Goldstein werd gelyn
cht nadat hij ongeveer 30 man had doodge
schoten.
In de autonome Gaza-strook is het gisteren
tot een handgemeen gekomen tussen Israëli
sche militairen en Palestijnse politiemensen
over de vraag wie van hen een elfjarige
Palestijnse jongen mocht arresteren wegens
het gooien van stenen naar de Israëliërs.
Het was voor het eerst sinds de Gaza-strook
op 18 mei formeel onder Palestijns betuur
kwam dat Israëlische en Palestijnse gezags
dragers met elkaar in de clinch raakten.
Volgens de Israëlische radio vielen er tijdens
de ruzie behoorlijke klappen, waarbij een
Israëlische militair gewond raakte. Een an
dere Israëlische militair loste enkele schoten
in de lucht.
Op de bezette Westoever hebben Israëlische
troepen gisteren een Palestijnse betoger
doodgeschoten, toen zij het vuur openden op
demonstranten die de vrijlating van alle
Palestijnse gedetineerden eisten. Het slacht
offer was een 18-jarige Palestijn uit het dorp
Beit Fureik, meldden Palestijnse verslagge-
Russische begroting door parlement
Moskou - Het parlement van Rusland is gisteren na wekenlan»,
debatten akkoord gegaan met de begroting voor het l0j
jaar. Bij drie eerdere stemmingen deze week konden de vod
standers van hogere defensie-uitgaven goedkeuring nog blokfe
ren. Gisteren lukte dat niet meer, doordat parlementsvoorzitk
Ivan Rybkin alle afgevaardigden die op reis waren, had 5
naar Moskou te komen voor een nieuwe stemming.
Eerste anglicaanse priester baart baby
Londen - Als eerste anglicaanse priester heeft Susan Mayos
Hurd een kind gebaard. De 34-jarige priester, die in mei wet
gewijd in de St Philip's kathedraal in Birmingham, schon
zondag het leven aan een dochter Anya Rachel. „Ik ben ini(
wolken," zei de jonge moeder. „Het is toch uniek om als priesti
moeder te worden." Ze heeft zelf haar kind gedoopt. Susan
haar 45-jarige echtgenoot Don, een biochemicus, hadden ree_
een dochter van drie jaar. Zij behoorde tot de eerste vrouwen dj
in de Anglicaanse Kerk van Engeland de priesterwijding
ontvingen.
Onderzoek bezittingen Andreotti
Rome - De rechtbank van Palermo heeft een onderzoek
naar de herkomst van de bezittingen van Giulio Andreotti, Dt
Italiaanse oud-premier, die wordt verdacht van begunstiging
van de maffia, is door verscheidene verklikkers aangewezen als
de man die op het hoogste niveau de belangen van Cosa Nostra
verdedigde. Maar om hem te kunnen berechten zijn er ook
tastbare bewijzen nodig en de Palermitaanse rechtbank is 1
al langer dan een jaar naarstig naar op zoek. Het dossier ova]
Andreotti omvat tot nu toe 30.000 bladzijden.
Akkoord over Guatemala
Oslo - De regering van Guatemala en het linkse verzet zijn het
donderdag in Oslo eens geworden over de oprichting van een
commissie die de schendingen van mensenrechten moet onder
zoeken. Het akkoord is een doorbraak in het vredesoverleg om
een eind aan de jarenlange burgeroorlog te maken.„Met deze
overeenkomst hebben we een nieuw hoofdstuk geopend in de
geschiedenis van Guatemala," zei de onderhandelaar van de
linkse Nationale Revolutionaire Eenheid, Hector Rosada. In
Guatemala-stad sprak president Ramiro de Carpio Leon van
'een historische dag'. De commissie gaat aan het werk zodra de
twee partijen een alomvattend vredesakkoord sluiten, mogelijk
in december.
Staking verlamt Belgisch treinverkeer
Brussel - De staking van het gemeenschappelijk vakbondsfront
heeft het treinverkeer in België gisteren volledig verlamd,
reed geen enkele trein, ook al was er een flink aantal werkwilli
gen. De staking is bedoeld als waarschuwing aan de spoorwegen
en de Belgische regering dat bij de herstructurering
bedrijf rekening moet worden gehouden met de bajlngen van
het personeel. De vakbonden vrezen dat de Belgische spoorwe
gen willen overgaan tot massale ontslagen om uit de rode cijfers
te komen.
Loekatsjenko leidt in Wit-Rusland
Minsk - De presidentsverkiezingen in Wit-Rusland van donder
dag hebben nog geen winnaar opgeleverd. Geen van de zes
kandidaten behaalde een absolute meerderheid. Er zal een
tweede ronde worden uitgevochten tussen premier Vjatsjeslav
Kebitsj en de populist Aleksandr Loekatsjenko. Dat blijkt uitde
voorlopige resultaten die de kiescommissie gisteren bekend
maakte. Nadat 80 procent van de stemmen was geteld stad
Loekatsjenko aan kop met cjrca 45 procent van de stemma
Kebitsj volgde met 20 procent. Beiden kandidaten zijn voorstan
der van een centraal geleide economie en nauwere banden met
Rusland. De opkomst was 79 procent. Aanhangers van de twee
hervormingsgezinde kandidaten, oud-parlementsvoorzitter Sta-
nislav Sjoesjkevitsj en mensenrechtenactivist Zenon Poznjak,
hebben al laten weten dat ze niet aan de tweede ronde zuilen
deelnemen als die tussen twee conservatieven gaat.
Franse missie Ruanda uitgebreid
Nairobi - Franse troepen hebben gisteren hun verkenningsmis-
sies in Ruanda in het gebied dat in handen is van regeringstroe
pen opgevoerd. Hierbij hebben ze tot dusver geen weerstand
ondervonden van leden van het door Tutsi's overheerste Ruan-
dees Patriottisch Front (RPF) of het regeringsleger. Waarnemers
menen dat de eerste Franse eenheid die in Ruanda arriveerde
bewust naar een gebied ging waar ook Tutsi's verblijven om te
laten zien dat Parijs wel degelijk onpartijdig is, ondanks zijn
vroegere steun aan de Hutu-regering.Nabij Cyangugu, in M
zuidwesten van het land, hebben de Fransen enkele massagra
ven ontdekt. Het is niet duidelijk wie voor de slachting
Verantwoordelijk is en wie de slachtoffers zijn.
greda (anp) - Het bestuur
a Begemann heeft in over-
j,jet commissarissen be-
1 loten voorlopig af te zien
L het plan een achterge-
telde converteerbare obliga
tielening van f 150 miljoen
luit te geven.
In, in december 1993 ingebrach-
lening van eveneens f 150
niljoen door groot-aandeelhou-
1 Joep van den Nieuwen-
'Eco
nsterdam (anp) - De Neder
M het eerste kwartaal van
rrootste geweest sinds begin
nog niet door op de arbeic
gisteren gepubliceerde beric
Bank over het eerste kwartaa
Het bruto binnenlandse produkt
nam in het eerste kwartaal toe
met 0,6 procent, terwijl de eco
nomie in de laatste drie maan
den van 1993 nog met 0,4 pro
cent kromp. Ten opzichte van
het eerste kwartaal van 1993 lag
het bbp 1,3 procent hoger. Dat
komt mede doordat het eerste
Wageningen (anp) - Binnen
enkele jaren wordt naar alle
waarschijnlijkheid aardap
pelzetmeel op de markt ge
bracht, dat afkomstig is van
genetisch aangepaste aard
appelen. De Landbouwuni
versiteit in Wageningen
heeft de nieuwe aardappel
ontwikkeld.
Het zetmeel in een gewone
aardappel bestaat voor 80
procent uit amylopectine en
voor 20 procent uit amylose.
De zetmeelindustrie wil
graag amylose-vrij zetmeel.
Door een bepaald gen toe te
voegen aan het erfelijk ma
teriaal -van de aardappel,
produceert de knol geen
amylose meer. Het eerste
produkt uit transgene aard
appelen komt binnenkort
beschikbaar voor de markt.
515 nSv
(ADVE
Van onze correspondent
Bert Schampers
Korfu - De Europese Top die
gisteren van start ging op het
Griekse eiland Korfu en van
middag met de gebruikelijke
persconferenties wordt beslo
ten krijgt meer aandacht dan
zij verdient.
Natuurlijk is het leuk als een
landgenoot een hoofdprijs mee
naar huis neemt, maar is dit
belangrijk?
De Top op Korfu, onder Grieks
voorzitterschap, wordt helemaal
gedomineerd door de strijd om
de opvolging van Jacques De-
lors. Dat is jammer, zeker als
men bedenkt dat de Europese
Unie met 20 miljoenwerklozen
zit, die amper nog aan een baan
kunnen worden geholpen. Is de
drukte om dat ene baantje bij de
Europese Commissie dan niet
een beetje ongepast?
Natuurlijk gaat het op Korfu om
meer. Er wordt gesproken over
de belangrijke thema's, maar
vermoedelijk zonder dat er con
crete besluiten vallen. Het Wit
boek van Delors bijvoorbeeld -
het banenplan van de aftredende
Commissie-voorzitter - komt
maar niet van de grond, terwijl
het toch met zoveel gespeeld
enthousiasme afgelopen decem
ber in Brussel werd aangeno
men.
De Griekse premier Papandreou
zei aan de vooravond van de Top
nog dat het een schande is dat de
uitvoering van het Witboek door
'bepaalde landen' wordt opge-,
houden. De Europese socialisten1
zoals Papandreou willen wel, be
weren ze, maar in de Europese
De Noorse premier Brundtland tekent het toetredingsverdrag voor de EU.
Unie is het praktisch onmogelijk
geworden om gezamenlijk be
sluiten te nemen en afspraken na
te komen.
Met het nodige ceremonieel zijn
op Korfu ook de vier toekomsti
ge lidstaten van de Unie ontvan
gen. Hun regeringsleiders en
staatshoofden hebben er het toe
tredingsverdrag ondertekend.
Maar voorlopig staat alleen vast
dat Oostenrijk er op 1 januari
bijkomt. En of de grotere Unie
ook een besluitvaardiger Unie
wordt, dat valt zeer te betwijfe
len.
Een gevoelig onderwerp in Kor
fu is de samenstelling van het
Comité der Wijzen, dat de her
ziening van de grondslagen van
de Europese Unie in 1996 gaat
voorbereiden. Het Europees Par
lement wil twee parlementariërs
afvaardigen om de democrati
sche belangen veilig te stellen.
Maar de Fransen en Britten wil
len vooralsnog geen pottekijkers.
En zo komt er vermoedelijk ook
van de beloofde transparantie
weinig terecht.
De hele procedure rond de op
volging van Delors is trouwens
ontsierd door een schandalige
Europese koehandel, waarbij
verschillende landen steun aan
de kandidaten beloofden in ruil
voor toezeggingen aan hun rege
ringen. Zo werkt het blijkbaar.
De Europese burger heeft daar
geen boodschap aan. Die heeft al
niet zo'n positief beeld van de
Europese Unie en de operette
rond Dehaene en Lubbers heeft'
het imago van de EU ook geen
goed gedaan. Europees Commis
saris Hans van den Broek sugge
reerde gisteren onder de hete
Griekse zon dat het in de toe
komst met zo'n belangrijke be
noeming allemaal wat opener
moet en dat bijvoorbeeld het
Europarlement mag kiezen uit
een aantal kandidaten.
Dat hadden ze in Brussel en de
andere Europese hoofdsteden
wat eerder moeten bedenken.
De Russische president Jeltsin is
ook present op het Griekse ei
land. Hij heeft gisteren een poli
tiek en handelsakkoord getekend
met de Europese Unie.
Volgens Europees commissaris
Sir Leon Brittan (Buitenlandse
Handel) gaat het om een mijl
paal in het bereiken van een
grotere economische en politieke
stabiliteit op het hele Europese
continent.
Jeltsin sprak van een 'historische
stap' om Rusland als een 'gelijke
partner' op het Europese toneel
te brengen. Het is in korte tijd al
het tweede teken van Moskou
dat het hem ernst is met zijn
streven naar Europese integra
tie. Eerder deze week tekende
Rusland het Partnerschap voor
Vrede, het politieke en militaire
samenwerkingsprogramma van
de Navo met landen uit het
voormalige Oostblok.
Brussel - De beruchte Bel
gische gangster Kaplan Murat
heeft maandenlang onopge
merkt aan de tralies in zijn
streng bewaakte cel kunnen
zagen.
Cipiers betrapten hem donder
dag, nadat ze een vreemd ge
luid hadden opgemerkt. Op de
ontdekking volgde een vecht
partij waarbij vier bewakers en
de gevangene verwondingen
opliepen.
Behalve een meesterboef is Ka-
plan Murat - ook genoemd in
verband met de bloedige aan
slagen van de bende van Nijvel
- een meester in ontsnappen. In
een periode van tien jaar is hij
al vijf keer uitgebroken.
Murat had acht maanden gele
den bij zijn overplaatsing van
Lantin naar Bergen twee flexi
bele ijzerzaagjes cadeau geto
gen van, een medegevangene
Murat vervoerde ze. in een does
met dubbele bodem. Sindsdien
werkte hij dag in dag uit aan
de tralies in zijn nieuwe cel,
waar hij als gevaarlijk gedeti
neerde alleen zat. Hij kr®8
ieder uur controle, maar kon
zijn activiteiten toch
lang verborgen houden.
(ADVERTENTIE)
KoersPlan van Spaa
met een hoog rendemer
1993 werd maar liefst 13
rendement betekent dat i
maand uitgroeit tot een f
krijgt u belastingvrij uitg
Hoe KoersPlan prei
brochure. Bel daarom n
in. U kunt ook uw verzek
Gerealiseerde rendementen vc
24 uur per dag
(20 ct/min.)
•SPAARBELEG,10091
Ja, stuur mij - vrijblijvend
belastingvrije rendement v
Dhr./Mevr.
Straat:
Postcode:PI
Telefoon:
In een envelop zonder post
I Spaarbeleg N.V., t.a.v. Ka
L__Antwnr. 7012, 3430 VM N
13,9o/o Belasti
■al
