DE STEM
ieuwe ontslagen Dow gevreesd
Een frietje oorlog voor het milieu
1
i>AS WINP!"
CDA en SGP: Rust voor nieuwe gemeenten
it enquête Industriebond FNV onder 304 leden blijkt grote onrust
t
A\j
Ixel al helemaal in de ban van bevrijdingsfeesten
Oostburger Jansen
naar WK bakken
ZMF keurt milieuplan
van de provincie af
Ervaren
jfswagenmonteur
Service Zeeland Bv
parttime barkeeper
Zoutgehalte is na bouw
van pijlerdam nu stabiel
voor f 499,-
JANSTEEN
1ELSTRAAT 20
01140-13041
1 5
strandpaviljoen
ffiE FIRST WAVE
IHh
Inbraak ixi auto
Kt inwoners
|Van Sluiskil geld
AKATURES
Bent (J de
uitvoerder
die Joosen
Schilderwerken B.V.
zoekt?
Kijk morgen in
DE STEM
en maak werk van
deze of een van de
vele andere vakatures
'Industrie rond
Antwerpen stoppen'
Van valse biljetten
uitgeven verdachte
man aangehouden
bestuurdersstoel t.w.v.
ng v.a. f 30.490,-. Prijzen
ëcort Personenwagens.
MOLENWATER 64
4510 AA Breskens
01172-3230
ENS.
Met spoed gevraagd
Inlichtingen: n.i
4421 JJ Kapelle, tel. 01102-42gl°t-
Gevraagd f
bruin café in centrum Breda,
min. 25 jr., br.m.f.o.n. 3634.
CADZAND-BAD
01179-2180
Alle dagen geopend. Duinovergang
Vlamingpolderweg - Wijk de Brabander
Zeeland
|inie Haagse redactie
De Tweede Ka-
beeft gisteren unaniem
5temd met de fusie per 1
i volgend jaar van de
gemeenten Sluis/
Tholen/Sint
nd en Wissenkerke/
■besluit van het parlement is
T, wee West -Zeeuws-Vlaam-
nten met grote vreugde
sajn bijzonder ingenomen
IV kamer zo beslist heeft",
aldus burgemeester E. Jongmans
van Aardenburg. „Nu kunnen
we onze volle energie stoppen in
de verdere uitwerking van de
samenvoeging."
CDA en SGP in de Tweede Ka
mer vonden tijdens het debat
over de gemeentelijke herinde
ling dat de nieuwe Zeeuwse ge
meenten Sluis-Aardenburg, Tho-
len en Noord-Beveland voorlo
pig met rust moeten worden ge
laten als het gaat om gemeente
lijke herindeling. „Alleen als
knelpunten in die gemeenten zelf
daar aanleiding toe geven,- kan
er een nieuwe herindelingsronde
plaatsvinden," zei CDA-Kamer-
lid Leers.
De Kamer was eensgezind over
het wetsvoorstel dat de totstand
koming van drie nieuwe gemeen
ten regelt. Alleen SGP-Kameriid
Van den Berg tekende aan, dat
zijn fractie tegen de fusie Tho-
len/St. Philipsland tot de nieuw'
gemeente Tholen is. „Ik stel
vraagtekens bij de opheffing van
St. Philipsland. Is de burger
daar de afgelopen jaren soms
iets te kort gekomen?", vroeg
Van den Berg ?ich af.
De Kamer en minister De
Graaff-Nauta van Binnenlandse
Zaken lieten overduidelijk mer
ken niet gelukkig te zijn met de
herindeling, die op 1 januari
1995 in moet gaan. Zij doorzien
dat de gemeenten zelf het initia
tief hebben genomen tot de fu
sies, om grootschaliger herinde
lingsplannen af te wenden. Zo
wel Sluis-Aardenburg als
Noord-Beveland hebben na de
fusie nog steeds minder dan
achtduizend'inwoners, een aan
tal dat op zichzelf al aanleiding
is tot fusie. De Vereniging van
Nederlandse Gemeenten wil het
minimum-aantal inwoners van
zelfstandige gemeenten zelfs op
trekken naar 18.000 inwoners.
f
X.
If N v
i
if
4
Ptet buurthuis aan de Mozartstraat werken dagelijks vijftien tot dertig vrouwen, mannen en kinderen aan het maken van vlaggetjes en roosjes.
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
fionze verslaggever
il-Buurtvereniging De Boemerang in Axel is al
Naai in de ban van de bevrijdingsfeesten. In
buurthuis aan de Mozartstraat werken dage-
p vijftien tot dertig vrouwen, mannen en kinde-
pan het maken van vlaggetjes en roosjes.
r Bevrijdingscomité, dat al maanden met de voorbe
reidingen bezig is, streeft ernaar dat Axel de hele maand
september versierd is. In de Boemerang-buurt, de wijk
tussen de Crijnssenstraat en de Kanaalkade, ligt zo'n
twintig kilometer straat die aangekleed moet worden.
„We zijn er heel fanatiek mee bezig", zeggen Irene en
Wies Inghels die de hele buurt op sleeptouw hebben
genomen. „We hebben hier mensen van 75 jaar en
kinderen van 15 jaar. Vooral de oudere mensen spreken
de bevrijdingsfeesten aan". Er wordt volgens een strak
schema gewerkt. Tijd voor koffie is er nauwelijks bij.
„We hebben het heel gezellig onder elkaar maar er
wordt ook hard gewerkt". De stof voor de vlaggen
krijgen ze van sponsors. We lopen overal te schooien".
Gisteren versierde Irene in Terneuzen een hele vracht
oude lappen. Daar wordt nauwelijks aandacht aan de
bevrijding besteed.
pn on2« verslaggever
:en - Veel gedron-
gaf A.V. toe. Héél veel
lp® ^ee(^ z*in maat
er lacherig een schepje
°""P- Maar daarvoor
1 ze gisteren niet te-
Het ging om wat er
1 hun dronkenschap was
•"•"Svloeid.
kopt en gekuifd lie-
ze zich in december
1samen met A. de W.
h» te vervelen in hun
I^Pnplaats Sluiskil. Door
^genuttigde spiritualiën
ze plotseling de
Terwijl W. op de uit-
stonh, werd een ruitje
■w®. geparkeerde auto
"kg ingeslagen. De
>etterecorder en ver-
r namen ze mee.
aa' gesproken zouden
;v.™r hun vergrijp een
genisstraf van twee
gekregen hebben,
hun nog blanco straf-
sprak in hun voordeel
?erJan justitie Van der
itrn u r Smit hield
„7 boetes van 750 gul-
'oor V. en De W. Voor
darh- gulden in
JoolW- k Politierechter
vonnist ^aarin vinden
traste conform de eis.
Door onze redacteur Frank Deij
Terneuzen - De gemeente
Terneuzen heeft grof geschut
ingezet tegen frietboer Cees
van Drunen in Zaamslag.
Terneuzen dreigt de frietboer
met sluiting, een dwangsom
en strafrechtelijke vervolging
als hij binnen een maand niet
voldoet aan de milieuvoor
schriften.
Cees, die kort geleden verkaste
van zijn oude stek voor de her
vormde kerk naar een plekje,
honderd meter verderop tegen
over garage De Putter, moet een
nieuwe afzuigkap plaatsen om
dat twee mensen in de buurt
zeggen dat het frietkot stinkt.
Cees verkoopt al bijna tien jaar
friet in Zaamslag en heeft nooit
klachten gehad. De investering
in een nieuwe afzuigkap kost
hem vele duizenden guldens. Dat
geld heeft hij even niet liggen.
De houding van Terneuzen moet
met het milieubeleidsplan in de
hand en de opstelling van Ter
neuzen bij het plan van aanpak
voor de Kanaalzone voor de bur
ger vreemd overkomen. Hij zal
primair reageren: waar haalt de
gemeente Terneuzen de tijd en
de menskracht vandaan om zich
met zulke flauwekul bezig te
houden.
Het vorige week vrijgekomen
milieubeleidsplan voor de jaren
1994-1998 laat grote achterstan
den zien op de verlening en
controle op de naleving van mi
lieuvergunningen bij het be
drijfsleven in de Kanaalzone. De
ideale situatie is dat elk bedrijf
in Terneuzen eenmaal in de tien
jaar een nieuwe of een geactuali
seerde vergunning krijgt en dat
ze gemiddeld een keer in de twee
a drie jaar door een controlerend
ambtenaar worden bezocht.
De achterstand in controles be
droeg in januari van dit jaar
bijna honderd terwijl de ge
plande produktie op 310 bedrij
ven stond. Dat betekent dat tal
van bedrijven op dit moment
allerlei milieuschadelijke stoffen
kan lozen zonder dat de gemeen
te daar enige weet van heeft.
Hij zal zich ook de coulante
opstelling van Terneuzen en de
provincie herinneren bij de on
dertekening van het plan van
aanpak voor de Kanaalzone. Het
plan behelst het uit elkaar trek
ken van industrie-, woon- en
natuurgebieden, waarbij van alle
belanghebbende partners (inwo
ners, bedrijfsleven, overheden)
offers in ruil voor een betere
toekomst wordt gevraagd. Een
onderdeel daarvan is de sloop
van drie buurtschappen in de
Kanaalzone om toekomstige uit
breidingen van grote bedrijven
mogelijk te maken.
Een afspraak was dat het be
drijfsleven, naast het plegen van
milieu-investeringen, drie mil
joen gulden op tafel zou leggen
voor het eerste deelplan, de
sloop van buurtschappen. Maar
omdat de grote bedrijven zeiden
het geld, vanwege de economi
sche malaise, even niet te hebben
besloten de andere partners dat
geld voor te schieten. En toen
vorig jaar de tijd aanbrak om de
bijdrage van het bedrijfsleven te
incasseren, er is immers een te
kort ontstaan om alle bewoners
van de buurthuizen uit te kopen,
werd nergens gesproken over
dwangmaatregelen of deadlines.
Hij denkt ook aan een ander
onderdeel uit datzelfde plan. De
overlast die bewoners uit de wijk
Oude Vaart in Terneuzen al ja
ren hebben van het kolenover-
slagbedrijf Ovet. De milieu
voorschriften van het bedrijf
worden weliswaar regelmatig
aangepast maar een echte oplos
sing, het bedrijf dicht of verkas
sen naar Sluiskil-Oost, is nog
steeds niet in de maak.
En gniffelend en ook bezorgd
volgt hij de nobele, maar ver
geefse pogingen van bestuurlijk
Zeeuws-Vlaanderen om een
nieuwe milieu-bedreiging, de
varkensinvasie uit Brabant, te
weren. De meeste gemeenten
waren veel te laat met het dich
ten van de gaten in oude bestem-
mingsplannten. „Te druk zeker
met het controleren van friet-
boeren", hoor je de burger sne
ren.
Terneuzen staat met zijn brief
aan de frietboer van Zaamslag
volledig in zijn recht. Maar ver
sterkt daarmee tegelijkertijd het
beeld dat burgers in zijn alge
meenheid van overheid en ande
re gezagsdragers heeft.
(ADVERTENTIE)
Van onze verslaggever
Terneuzen - Onder het
personeel van Dow in Ter
neuzen leeft de angst voor
een nieuwe ontslaggolf die
niet in de vorm van ver
vroegde pensionering maar
van gedwongen ontslagen
over het bedrijf zal rollen.
Die onrust blijkt uit een enquête
die de Industriebond FNV in mei
onder 304 leden hield. Een kwart
van de leden deed aan de enquê
te mee. Een vijfde daarvan zegt
bang te zijn voor gedwongen
ontslagen in 1995. De FNV acht
de enquête representatief voor
het hele bedrijf. Bij Dow Ter
neuzen werken momenteel 2450
mensen.
Aanleiding voor het polsen van
de achterban is het aangepaste
salarissysteem van Dow dat voor
ieder personeelslid verschillend
uitvalt. Dow verhoogde de lonen
dit jaar met gemiddeld drie pro
cent, maar met name mensen in
de lagere schalen halen dat per
centage niet, zegt de FNV.
Ontevreden
Uit de enquête blijkt dat 78
procent van het Dow-personeel
ontevreden is over het huidige
systeem. Negentig procent vindt
het onjuist en bedenkelijk dat
men geen inspraak heeft gehad.
„Het systeem is eenzijdig door
het management, dus zonder
vakbonden en ondernemings
raad vastgesteld", zegt de bond.
De Industriebond FNV bepleit
bij de directie een gelijke behan
deling voor iedereen en een ver
dere aanpassing van het huidige
beloningssysteem. De FNV wil
ook weer gesprekspartner wor
den van Dow over personeels-
wi'jzigingen en salarissystemen.
Dow werkt al meer dan tien jaar
met individuele arbeidsovereen
komsten en houdt bonden buiten
de poort. Volgens de FNV groeit
bij het personeel van Dow de
behoefte om zich te organiseren.
Begin 1993 was nog geen tien
procent van het Dow-personeel
lid van de bond, nu is dat 12,5
procent.
Dow Chemical BV heeft van die
behoefte op de werkvloer vol
gens directeur Human Resources
Michiel Westeriaken niets ge
merkt. In procenten uitgedrukt
mag er dan wel sprake zijn van
een stijging van een gegroeide
belangstelling. De absolute ge
tallen werpen toch een ander
licht op die bevindingen. Het
personeelsbestand van Dow is
gedaald van 2900 naar 2450
werknemers.
Dow is niet van plan zich door
de enquête van de FNV te laten
leiden. Dow verricht zelf om de
vijf jaar onderzoek onder het
personeel naar de arbeidsvoor
waarden. Aan die onderzoeken
doen volgens Westeriaken tel
kens tussen de 60 en 70 procent
van het totale personeel mee. Bij
de FNV-enquête ging het om 2,5
procent. „Wij blijven ons beleid
baseren op de resultaten van
onze eigen onderzoeken", aldus
Westeriaken.
Doelen
De angst onder het personeel
voor gedwongen ontslagen kan
hij zich wel enigszins voorstel
len. In Europa komen volop be
drijven in de problemen. „Dow
is daarop geen uitzondering".
Concrete aanwijzingen voor die
angst zijn er volgens Westeria
ken niet. Dow werkt aan een
programma om efficiënter te
produceren. „Daarmee liggen we
op koers maar we kunnen pas
aan het eind van het jaar bekij
ken of onze doelen gehaald
zijn".
Dow voelt er ook niets voor om
de FNV opnieuw binnen de
poort te laten. Eerste en enige
gesprekspartner voor de Dow-
directie blijft de ondernemings
raad.
VRIJDAG 24 JUNI 1994 DEEL1
„Het initiatief van onderop is
hier bijzonder," zei De Graaff.
„Dan moet je er ook bijzonder
mee omgaan. Er is geen alterna
tief voor het toestaan van de
herindeling, tenzij het verbieden.
En dat zou erg zijn voor zo'n
eigen initiatief," aldus De
Graaff. Zij heeft, om zich te
verzekeren van medewerking
van de gemeenten aan toekom
stige nieuwe gemeentegrenzen,
als voorwaarde gesteld dat deze
fusies niet de laatste hoeven te
zijn.
ZIE OOK ZEELAND - C3
Van onze correspondent
Oostburg - De 22-jarige Michel Jansen uit Oostburg
vertegenwoordigt Nederland vrijdag 1 juli op het wereld
kampioenschap bakken in het Noorse Stavanger.
Jansen, die zijn opleiding
kreeg in de Brugse Groene
Poort, is door de Nederlandse
Club van Chef Koks (NCCK),
samen met nog twee andere
landgenoten, gekozen in het
nationale jeugdteam, 'dat be
staat uit twee koks en een
banketbakker.
Dit trio moet een menu sa
menstellen dat bestaat uit een
voor- en hoofdgerecht en een
dessert. Jansen moet zich over
dit dessert ontfermen wat be
tekent dat er in vier uur tijd
35 gebakjes onder zijn handen
vandaan moeten komen.
Jansen is niet opgegroeid tus
sen culinaire experts, want
vader Adri beheert een rij
wielhandel in Oostburg. Na
zijn opleiding was de jeugdige
Oostburger in diverse landen
van Europa (onder meer
Frankrijk "en Luxemburg)
werkzaam om het vak te leren.
Op dit moment is hij werk
zaam bij banketbakkerij Van
Wely in Noordwijk.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Uit het onderzoek blijkt dat na
de bouw van de pijlerdam met
de schuiven de invloed van de
rivier is verminderd en dat het
zoutgehalte nu stabiel is. Het
ecosysteem heeft veerkrachtig
gereageerd op de vermindering
van de getijdestromingen.
Een nadelig effect, dat al bekend
was, is dat de schorren en platen
afkalven, waardoor de watervo
gels terrein verliezen.
Het gemiddeld getijverschil
werd 13 procent minder en de
stroomsnelheden liepen terug
met gemiddeld 30 procent. Het
gevolg was dat de geulen nu
dieper zijn dan nodig is voor de
hoeveelheid water die er door
heen stroomt. Zo ontstaat 'zand-
honger' omdat de geulen geneigd
zijn zich met zand te vullen.
Dit zand komt niet uit de Noord
zee, dat belemmeren de schuiven
in de dam, het zand komt van de
platen en de schorren. Voorspeld
was dat de platen in een periode
van 30 jaar met 15 procent in
oppervlakte zouden zijn afgeno
men.
De voedselhoeveelheid in de
Oosterschelde is niet afgenomen,
zo blijkt uit het onderzoek, maar
de afgevlakte platen vallen nu
korter droog.
Tot nu toe zijn er geen nadelige
effecten voor vogels waargeno
men, maar dat kan ook komen
vanwege het uitblijven van echt
strenge winters, merken de we
tenschappers op.
Maar de ontwikkeling verloopt
volgens voorspelling, aldus het
boek, en het neemt niet weg dat
belangrijke resultaten zijn be
haald op milieugebied.' Zo vol
doet het zoutgehalte van het wa
ter en het getijdeverschil aan de
oorspronkelijk gestelde eisen.
Het. water is nu veel helderder en
minder bemest, kortom: het gaat
in het algemeen de goede kant
op met het watermilieu van de
Oosterschelde.
Antwerpen - De industriegebie
den bij de havens van Rotterdam
en Antwerpen mogen niet naar
elkaar toe groeien, wil de streek
rond het grensgebied leefbaar
blijven.
Dat is het uitgangspunt van een
deze week voltooid eindrapport
van vier Nederlandse en Bel
gische grensgemeenten en Ant
werpen, waarin zij richtlijnen
geven voor de ontwikkeling van
het grensgebied in Zeeland, wes
telijk Brabant en de Voorkem
pen.
Woensdag bespreekt een Neder-
lands-Vlaamse commissie, waar
in Gedeputeerde Staten van
Noord-Brabant en de Vlaamse
minister van Binnenlandse Za
ken Theo Kelchtermans zijn ver
tegenwoordigd, het rapport in
het Vlaamse dorpje Zandvliet.
Van onze verslaggever
Goes - In tegenstelling tot wat de provincie in haar nieuwe
milieuplan zegt, is er in Zeeland geen trendbreuk ten gunste
van het milieu. Integendeel, het energieverbruik neemt toe,
het aantal autokilometers en de mestimport. Het plan, Kerend
Tij Twee, is daarom zwaar onvoldoende en moet over.
kelijk benutte produktiecapaci-
teit van de hedrijven in de som
metjes wordt meegenomen.
Want Pechiney draaide in 1993
op driekwart van haar capaciteit
terwijl Dow terugviel naar 85
procent.
De groei van het autoverkeer in
Zeeland ligt hoger dan het lan
delijk gemiddelde, schrijft Van.
Mierlo en hij schetst zo nog meer
voorbeelden.
Alle doelgroepen in Zèeland,
vindt de federatie, moeten haar
aandeel gaan leveren in een wer
kelijk milieuherstel en de pro
vincie moet daar een doelmatig
beleid op maken. Dat kan niet
met dit plan, het is zwaar onvol
doende.
Van onze correspondent
Hulst - De politie in Oost-
Zeeuws-Vlaanderen heeft deze
week een 40-jarige inwoner uit
Hulst aangehouden. De man
wordt verdacht van het uitgeven
van vals geld.
Op 8 mei van dit jaar werd in
een café aan de Grote Markt in
Hulst ontdekt dat er in de zaak
was betaald met valse bankbil
jetten van honderd gulden. De
volgende dag werd door de nu
aangehouden man opnieuw ge
tracht met vals geld te betalen.
Dat werd door het personeel
ontdekt. Ook de eigenaar' van
een bloemenhandel overkwam
hetzelfde.
De politie stelt een onderzoek in
naar de herkomst van de valse
bankbiljetten. De man heeft be
kend en bekende verder twee
diefstallen van fietsen in Ter-
Zo luidt de kritiek van de
Zeeuwse Milieu Federatie in het
nieuwste nummer van het mi
lieublad Wantij. In éen artikel
van het ZMF-kaderlid Tjeu van
Mierlo merkt de auteur op dat er
successen zijn behaald met het
provinciaal milieubeleid, maar
dat dit nog geen reden vormt om
nu over een trendbreuk te gaan
reppen.
„Want," aldus het artikel, „de
kwaliteit van het milieu in zee
land is door het eerste milieu
plan van de provincie niet opval
lend verbeterd. Op sommige ter
reinen zien we zelfs een versle-
chering van het milieu."
Van Mierlo wijst op het mestpro
bleem. Uit studies is gebleken
dat de helft van de stikstof in het
Veerse Meer van de landbouw
afkomstig is en dan dreigt nog
de roze invasie van mestvarkens
in Oost-Zeeuws-Vlaanderen.
Met het afvalbeleid gaat het
evenmin best, vindt de ZMF.
Volgens het huidige milieube
leidsplan zou begin 1985 de helft
van het afval gescheiden moeten
worden, we halen nu amper 16
procent.
Het energieverbruik in Zeeland
neemt nog steeds toe, aldus de
ZMF, terwijl er toch in het jaar
2000 17 procent energie be
spaard moeten zijn. Zeeland, zo
vervolgt Van Mierlo, heeft zich
verplicht over zes jaar 250 me
gawatt windenergie op te wek
ken, maar het nutsbedrijf Deltan
hangt met het volle gewicht aan
de rem en investeert amper in
windturbines.
De provincie voert aan dat de
uitstoot en de lozingen van de
Zeeuwse bedrijven fors vermin
derd zijn, maar van Mierlo ge
looft daar niets van, als de wer-
