Hulpgoederen eerste Franse actie in Ruanda Sftfiche 39,95 We willen alle vaders strikken voor het WK. Bel het buitenland met 30% korting op vaderdag. De bizarre burgeroorlog in Jemen GOED VOER VOOR ÉCHTE HONDEN Staakt-het-vuren ver te zoeken in Bosnië Artsen steunen interventie 6VS blijven vasthouden aan sancties N-Korea' 25 k9 .Pittah Maxi voor slechts DE STEM BUITENLAND be stem BUITENLAND KOR) Directie verwerpt Verkrijgbaar bij de vakhandel liHoUand Casino's K°m ie ogen tab A,* ZATERDAG 18 JUNI 1994 JU Van onze correspondent Wilko Voordouw Parijs - Met ingang van vandaag wil Frankrijk via een 'humanitaire corridor' ongeveer dertig ton hulp goederen naar de Ruande se hoofdstad Kigali trans porteren. Het is de eerste concrete stap die Parijs zet sinds het Franse leger ge holpen heeft bij de evacua tie van de Europeanen, die in het Middenafrikaanse land verbleven. In Frankrijk neemt de druk op de regering toe, om gewapend tussenbeide te komen in de oor log, die tot nu toe aan ruim 500.000 mensen het leven heeft gekost. Grote vraag is of het ook zover komt. Het koor van de Fransen, dat wil dat er een einde wordt gemaakt aan het lijdzaam toezien, werd gisteren uitgebreid met Philippe Biberson, een van de voorlieden van Artsen zonder Grenzen. De organisatie verleent normaalge sproken hulp en kiest geen standpunt, 'maar zo kan het niet langer', aldus Biberson. 'Gijzelaars' Volgens hem moet er heel -nel een grote blauwhelmenmacht worden gestuürd. Hij meende dat zelfs de mensen in de vluch telingenkampen niet veilig zijn. „Het lijkt me toch het minste dat we daar kunnen zorgen voor wat rust. De burgerbevolking moet wordèn beschermd want de slachting op hen gaat gewoon door." Directeur Bernard Pécoul van de humanitaire organisatie ver klaart het felle standpunt: „Bij mijn weten is dit de eerste keer dat Artsen zonder Grenzen te maken heeft met een volkeren moord, vandaar onze bijzondere reactie. Het gaat er dit keer niet om troepen tussen strijdende partijen te zetten, tussen de fronten, maar tussenbeide te ko men bij de burgerbevolking, die gijzelaars zijn en milities, die ze vermoorden." De Westeuropese Unie (WEU) hield gistermiddag een speciale vergadering over de mogelijkhe den voor een militaire interven tie in het Centraalafrikaanse land. Frankrijk en Italië drongen als enige aan op een spoedbij- eenkomst van de WEU. De organisatie, een militair sa menwerkingsverband van negen Europese landen, die zowel lid van de Navo als van de Europese Unie zijn, zou overwegen in sa menwerking mét Afrikaanse sta ten in Ruanda in te grijpen, onder een mandaat van de Vere nigde Naties. De WEU-bijeenkomst in Brussel is voornamelijk bedoeld om vast te stellen welke bereidheid tot handelen er bij de verschillende lidstaten bestaat, zonder dat on middellijk praktische besluiten verwacht worden. De WEU-le- den zijn de Benelux-landen, Duitsland, Frankrijk, Groot- Brittannië, Italië, Portugal en Spanje. België heeft al laten weten geen militairen naar Ruanda te willen sturen, maar wel bereid te zijn aan een eventuele interventie mee te werken. Het FPR ver klaarde gisteren opnieuw geen Franse soldaten op Ruandese bo dem te zullen tolereren en die als vijand te zullen zien. Groot-Brit- tannië en Nederland hebben te rughoudend gereageerd op het Franse initiatief. Juppé zei donderdag landen be reid te hebben gevonden deel te nemen aan een 'humanitaire' in terventie, maar namen noemde hij niet. Het vermoeden bestaat dat Frankrijk in contact staat met Afrikaanse landen, voorma lige kolonies alsmede buurlan den van Ruanda. Bestorming Intussen zijn gisteren de vredes onderhandelingen hervat tussen de rebellen en officieren van het Ruandese regeringsleger. Dit on danks een fel offensief van het FPR gericht op het centrum van de hoofdstad Kigali. Regeringsgetrouwe Hutu-mili- ties bestormden op hun beurt een hotel in de hoofdstad Kigali waar 500 Tutsi-vluchtelingen door VN-soldaten werden be schermd. Een VN-woordvoerder zei dat waarschijnlijk veel vluchtelin gen in het hotel zijn vermoord, maar het aantal slachtoffers staat niet vast. Leden van de militie, die verantwoordelijk wordt gesteld voor de moord op 500.000 mensen in Ruanda, wa ren met ongeveer zestig man het hotel Mille Collines binnenge drongen. De militieleden verdre ven de blauwhelmen van de VN en openden het vuur. Bij een mortieraanval op een VN-voertuig op 20 km buiten Kigali, in door de rebellen ge controleerd gebied, kwam giste ren een VN-militair uit Uruguay om het leven en werd een sol daat uit Bangladesh gewond. De VN-troepen moesten in Kigali wegens de felle gevechten de beoogde evacuering van 300 an dere burgers onderbreken. Twee Ruandese stellen vallen elkaar blij in de armen nadat zwerftocht door de oorlogsgebieden herenigd zijn. Zl) De Wereld Gezondheidsorgani satie WHO heeft gisteren gezegd dat 10.700 Ruandese lijken zijn gevonden in het Victoria-meer. De VN-instelling zei dat ge woonlijk al wordt afgeraden on behandeld water uit het Victo ria-meer te gebruiken voor men selijke consumptie. Ze riep de Ugandezen op strikte maatregelen te nemen om chole ra te voorkomen, zoals het koken van rauw voedsel Washington (afp) - De Amerikaanse president Clinton heeft gisteren duidelijk gemaakt dat besprekingen binnen de VN over mogelijke sancties tegen Noord-Korea worden voortge zet. Eerder beweerde oud-president Jimmy Carter dat de VS hun pogingen tot internationale strafmaatregelen tegen Noord-Korea voorlopig hadden gestaakt. Vari onze correspondent Harald Doornbos Zavidovici - Er komt weinig terecht van het afgesproken staakt-het-vuren in Bosnië. Het door moslims gedomi neerde Bosnische leger pro beert haar successen van de afgelopen weken te continue ren. Terwijl de Bosnische Serviërs groot materieel in zetten om de moslims tegen te houden. In de Bosnische stad Zavidovici, 100 kilometer ten noorden van Sarajevo, heerst de rust die hoort bij een staakt-het-vuren. Een aangenaam zonnetje lokt de bewoners van deze zo veelvuldig door de oorlog geplaagde stad naar buiten. In de beschutting van grote houten planken, die granaten tegen moeten houden, drinken sommigen een kop kof fie of een blikje bier. Maar voordat de zon haar hoog ste stand heeft bereikt, klinken er al weer dichtbij granaatinsla gen. De luide explosies in de stad en de daarop volgende loeiende sirene, herinnert de be volking van Zavidovici eraan dat er sprake is van een Bosnisch staakt-het-vuren. En zoals al zo vele malen eerder is bewezen, kun je een Bosnisch staakt-het- vuren nooit vertrouwen. „Die Servische fascisten blijven ons maar onder vuur nemen," zegt Victor Boban, woordvoer der van het door moslims gedo mineerde Bosnische leger in Za vidovici, terwijl er buiten kort na elkaar drie granaten ontplof fen. „Al twee jaar lang leeft de bevolking van Zavidovici in angst. Er zijn al meer dan 200 doden gevallen en nog eens hon derden mensen missen armen en benen." j' Boban zegt te hopen dat een politieke oplossing zorgt voor een einde aan de oorlog. „Maar," voegt hij daaraan toe, „de Bosniërs willen een rechtvaardi ge vrede. Wij eisen territorium terug, waar wij de afgelopen jaren door de Serviërs van zijn verjaagd. Wij eisen dat Servische oorlogsmisdadigers achter de tralies verdwijnen. Zolang dat allemaal niet gebeurt, kan er geen sprake zijn van een recht vaardige vrede. Dan wordt er gewoon doorgevochten." Boban wil niet veel kwijt over de activiteiten van zijn eigen Bosni sche leger. Want het mag dan duidelijk zijn, dat de Serviërs het staakt-het-vuren veelvuldig schenden, het Bosnische leger zit ook niet stil. Ondanks het bestand heeft het Bosnische leger in de nacht van donderdag'op vrijdag een grote aanval uitgevoerd op de Ser viërs, die zich op vijf tot tien kilometer ten oosten van de stad bevinden. Volgens bronnen bin nen het leger in Zavidovici heb ben de Bosniërs tijdens een ver rassingsaanval meer dan 150 Serviërs gedood en is de frontlijn twee kilometer in Bosnisch voor deel opgeschoven. Woordvoerders van de Verenigde Naties in Bosnië bevestigen de vele schendingen van het staakt- het-vuren. Een Britse VN- woordvoerder in Vitez zegt: „Donderdagavond werd er iede re drie seconden een granaat afgevuurd in de Zavidovici-re- gio. Hoogstwaarschijnlijk is het Bosnische leger daarvoor verant woordelijk geweest. Het is dui delijk dat het staakt-het-vuren op vele plekken niet werkt. Wekenlang was de burgeroorlog een exotisch oorlogje van krijgshaftige stammen. Maarzo langzamerhand is er in het Arabische schiereiland een ontwikkeling gaande, die de machtsverhoudingen in het hele Midden-Oosten drastisch kan wijzigen. Door Rogier Slop In Jemen, door de Romeinen nog 'Arabia felix' genoemd, staat veel op het spel. Anders dan in de jaren '60 speelt Egypte daarbij nauwelijks een rol, behalve dan als sputterende vredesstichter. In wezen gaat het om een vuil spel tussen Saudi-Arabië -altijd al Jemens meest drukkende buurman - en het Irak van Sad dam Hoessein. Die twee landen staan sinds de Golfoorlog grimmig tegenover elkaar. Vergeten lijkt de tijd, dat de Saudische sheiks miljarden oliedollars pompten in de vechtmachine van Saddam. Saudi-Arabië vond in de jaren '80 dat ten koste van alles de shi'itische Iraanse horden moesten worden gestuit. Dat Saddam Hoes sein zelf de falikante misrekening maakte om het niet-Arabische Iran aan te vallen, deed daar niets aan af. Irak wierp een dam op tegen het revolutionaire fundamentalis me van ayatollah Khomeini, en dat was het belangrijkste. De Saudiërs -en het rijke, maar nietige Koeweit - hebben er miljarden petrodollars voor over gehad. Saddam Hoessein heeft ze er op een voor hem typerende manier voor 'terugbetaald'. De schulden aan de oliesta- ten werden door hem geannuleerd. De Saudiërs en hun bondgenoten aan de Perzische Golf werden door Bagdad met hun eigen argument om de oren geslagen. Het ging om een zaak van Arabische broe derschap en broeders in nood sturen elkaar nou eenmaal geen rekeningen. Daarmee is al een hoop oud zeer verklaard. En toen Saddam ook nog eens de brute roofoverval op Koeweit - notabene een van zijn grootste schuldeisers - organiseerde, was de maat vol. Het immer voorzichtige, gesloten Saudi-Arabië werd plotseling een frontlijn-staat. Saddam pretendeerde de leider van de 'Arabische Natie' te zijn. Een treurig cliché, dat vooral door toedoen van Arabieren zélf, met de dag meer versleten raakt. Maar de Saudiërs hebben op hun manier ook aan spraken op de titel 'Hoeder van alle Arabie ren'. Het Saudische koningshuis is tenslotte de beheerder van de grootste heiligdommen van de Islam. De botsing tussen deze twee regionale gi ganten, wordt via-via uitgevochten. Niet aan de daadwerkelijke grens, maar in Je men. In dit onlangs alweer ontbonden staatje zitten Riad en Bagdad elkaar gron dig dwars. Jemen is wat dat betreft ook wel het ideale slagveld; Saudi-Arabië volgt de ontwikke lingen aldaar altijd al met argusogen. Sinds de eenmaking van Noord- en Zuid-Jemen was daar een experiment met zowaar vrije verkiezingen gehouden. Ook dat is tamelijk merkwaardig voor de verstarde feodale Golfstaten. Saudi-Arabië heeft er dus alle belang bij om deze beweging in de kiem te smoren. De val van de nu uiteengevallen eenheidsstaat Jemen is met Saudisch geld betaald. De noordelijke stammen mochten hun gang gaan. Maar de Saudiërs wisten op een gegeven moment heel goed' dat ze lenig van partij moesten wisselen. Hün eerste belang, het onschadelijk maken van democratisch ini tiatief op het Arabisch schiereiland was zeer gediend bij het steunen van de losse, rommelige Noord-Jemenitische stammen- vorm. Maar Noord-Jemen is net iets té dominant geworden. Het strakke Aden, eens een Brit se bunkerhaven op de lange weg naar India en daarna een republiek van het beproefde Sovjet-model, is in ieder geval een uitzon derlijk gedisciplineerde stad. Dat geld zo wel voor de burgeradministratie als voor de strijdkrachten. Kortom, een bondgenoot, waarop Saudi-Arabië kan vertrouwen. Al met al ontmoeten de conservatieve Sau dische koningszonen en de ex-marxisten in Aden elkaar in een bizarre coalitie. Want Irak heeft al die tijd als een spinnende poes zitten afwachten. Het gaat Saddam Hussein er alleen maar om, dat hij zijn Saudische tegenstrevers zoveel mogelijk kan treiteren. En daarbij komt het aloude adagium van de Arabische politiek weer boven drijven. 'De vijand van mijn vijanden is mijn vriend'. Daarbij komt dat het voormalige en weer in ere herstelde Zuid-Jemen een toevluchtsha- ven was voor de in Irak meedogenloos vervolgde communisten. Saddam Hoessein heeft wel degelijk nog een appeltje met ze te schillen. Twee bizarre coalities bepalen nu het strijdbeeld. Het 'progressief' Irak steunt de fundamentalisten van Noord-Jemen. Het evenzeer fundamentalistische Saoedie-Ara- bië zet zijn kaart op het 'wereldse' bewind in Aden. Het zijn merkwaardige combinaties, maar in de woestijn dreunt het geweld van de slag voort. Tijdens een bezoek aan Chicago, waar Clinton gisteren de ope ning van het Wereldkampioen schap Voetbal bijwoonde, zei hij dat zijn standpunt niet is veran derd. De Amerikanen blijven met le den van de VN-veiligheidsraad onderhandelen over internatio nale sancties. Maar tegelijkertijd zullen zij wel onderzoeken wat het besluit van de regering in Pyongyang om de twee inspec teurs van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) niet uit te wijzen, in houdt. Clinton heeft gezegd dat zijn regering bereid is de contacten met Pyongyang te herstellen, als blijkt dat Noord-Korea heeft be sloten zijn nucleaire programma te bevriezen. Carter had gisteren de Noordko- reaanse president Kim il Sung gezegd dat de, VS in de Verenig de Naties voorlopig geen pogin gen zouden ondernemen om in ternationale sancties tegen Noord-Korea afgekondigd te krijgen. Carter, die volgens het Amerikaanse televisiestation CNN vooraf had overlegd met Duitsland blaast historische brug op se van J i redactie economie is zek Berlijn/Torgau - De autoriteiten in de voormalige stad Torgau hebben donderdag onverwacht de historische L over de Elbe laten opblazen. Op die plaats ontmoetten de W uit de VS en de Sovjetunie elkaar in de laatste fase van il Tweede Wereldoorlog voor het eerst. Het ging om een koiteH snelle actie, om zo protestacties van de inwoners te voorkop ze re. De gemeente zei de kosten van de instandhouding van 'an°n u w hiin vervallen brug niet te kunnen opbrengen. en Bosch - net is Dijna Rusland tekent Partnerschap voor Vrede ^chtgaat, Dedirectie heeft g Brussel - Rusland zal volgende week woensdag zijn handtekt. verlevingsplan van de ondern ning zetten onder de Partnerschap voor Vrede-overeenkomst an de hand gewezen, met de Navo. Dat zal gebeuren tijdens een bezoek vanj Russische minister van Buitenlandse Zaken Andrej Kozyrevjj uiting van de fabriek is onvermijdel: Brussel. Kozyrev ontmoet tijdens zijn bezoek ook de Amaj, directie. De kosten zijn te hoog ei kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Warren Christopher, ui het Michelin-concern is zorgelijk. De Navo nodigde Rusland eerder deze week uit om onmiddellijl ingsraad had geprobeerd de sluitinj gesprekken in Brussel te beginnen. Het bondgenootschap is j Bn door de Stichting Onderzoek Mi zeer op gebrand dat Moskou de Partnerschapsovereenkomst sik ndernemingen (SOMO) een overle< tekent en nauwere militaire banden met de Navo aangaat. ten opstellen. 'Oude 'Ijsman' komt uit Noord-Europa' olgens dt directie p p a Washington - De 'IJsman', het meer dan 5000 jaar oud i 1 1. gemummificeerde lichaam dat drie jaar geleden werd gevondei GClUHPy 11JCJX in de Italiaanse Alpen, is waarschijnlijk afkomstig uit Noord 1 Europa. Dat is gebleken uit door wetenschappers van vit fOOt VCFllCS Europese universiteiten verricht DNA-onderzoek. De onderzot kers stelden vast dat de genen van de IJsman het mees t> v Kj i overeenkomen met die van de moderne mens in Duitslair lissingen - Pechiney Nederland Denemarken en IJsland. Vlissingen heeft 1993 afges o- Vn met een verlies van 71,3 iljoen. Doodstraf Zuidafrikaanse neo-nazi's Johannesburg - Het Zuidafrikaanse hooggerechtshof heeft giste ren twee blanke neo-nazi's ter dood veroordeeld wegens moord op vier zwarten bij een illegale wegblokkade, vorig jan december. De twee 'commandanten' van dè Afrikaner Weer- standsbeweging (AWB), de 31-jarige Martin en de 40-ja Klopper, kregen daarenboven ook nog 20 jaar cel wegens drietal pogingen tot moord. Van een van de slachtoffers van moordpartij werden de oren afgesneden en een 13 jaar oudt hterëenvoïgende jaar dat 'het lA«rf/\n TrrAVrt tM t t-tm (T/Trl/ilif- rton/ih rtf/in rtrrrorf* /Iaa»' aRm L - - rlies dat de aluminiumfabriek nds de vestiging 25 jaar gele- in Nederland boekte. omzet van Pechiney daalde ët 9 procent. Na verliezen van 12,7 miljoen in 1992 en 15,6 oen in 1991 is 1993 het derde jongen werd in zijn gezicht geschoten, dwars door zijn 1 heen die hij tevergeefs ter bescherming had opgeheven. Protestant schiet chauffeur dood Belfast - Een katholieke taxichauffeur is gisteren in zijn waga doodgeschoten in de Noordierse plaats Carrickfergus, ten noor den van Belfast. De moord werd gepleegd door leden vandt rdeenergiekosten. na een lange afzonderlijke FOTO EPA het Witte Huis, sprak gisteren met Kim aan boord van diens jacht. De uitlating van Carter werd snel tegengesproken door ver scheidene hogeAmerikaanse functionarissen. Ook Clinton was duidelijk in zijn reactie op Carters woorden: „Ik weet niet wat hij heeft gezegd. Al wat ik weet, is wat ik heb gezegd en wat ik heb gezegd is het beleid van de Verenigde Staten." Clin ton zei de afgelopen dagen geen contact met de oud-president te hebben gehad. Zuid-Korea heeft gisteren bij CNN geproteseerd tegen de 'overdreven' verslagen van het Amerikaanse televisiestation over de situatie op het Koreaan se schiereiland. Volgens Zuid- Korea deed CNN het in een reportage over een nationale rampenoefening voorkomen dat Zuidkoreanen zich ernstig op een oorlog voorbereiden. Een CNN-ploeg die de vredes missie van Carter volgt, verge leek de rust in de Noordkoreaan- se hoofdstad Pyongyang met de beroering als gevolg van de oefe ningen in Seoul. protestantse UVF. Die groepering heeft de verantwoordelijk)» opgeëist, aldus de politie. In Belfast zelf viel een man gisteren met een vlammenwerpc een schoolklas aan. Drie van de 17- en 18-jarige scholieren 6 ijoen. in een klaslokaal een examen aflegden moesten wegens ernstiji brandwonden in een ziekenhuis worden behandeld. De dadt wist te ontkomen. 40 jaar cel voor leden sekte Waco San Antonio - Vijf leden van de 'Davidians' van wijle sekte-leider David Koresh zijn in de Texaanse stad San Antoii ieder veroordeeld tot veertig jaar cel, waarvan tien jaar wegeis doodslag met voorbedachten rade op vier politieagenten a dertig jaar wegens illegaal wapenbezit. Drie andere sekteledo kregen straffen tussen 5 en 20 jaar wegens illegaal wapenbezit De vier agenten kwamen, net als vijf sekteleden, op 28 febmr 1993 om het leven tijdens een razzia op het landgoed van df 'Davidians' vlakbij de Texaanse plaats Waco. De agenten wilden een arrestatiebevel uitvoeren tegen Koresh wegens van de wapenwet, wat uitliep op een bloedbad. Vaticaan uit de rode cijfers - P *- Vaticaanstad - Het Vaticaan is na 23 jaar uit de rode ei Tegenover 310 miljoen gulden uitgaven had het"Vaticaan vorij jaar 313 miljoen inkomsten. Dit heeft kardinaal Edmund Szolt voorzitter van de Vaticaanse afdeling voor economische legenheden, bekendgemaakt. In 1991 was er nog een tekortvai ruim 150 miljoen gulden. Deze positieve ontwikkeling is ener zijds het gevolg van hogere bijdragen van de bisschoppencm'f- renties, van religieuze orden en congregaties en van individuele gelovigen en anderzijds van bezuinigingsmaatregelen. (AD VERTE NTIE1 Dit is tweemaal zoveel s in 1992 en tevens het grootste issingse bedrijf de boeken met negatief resultaat afsluit. Als langrijkste oorzaken worden ding van de aluminiumprijs ngegeven, produktieverminde- ng en voor 1993 in het bijzon- 1992 betaalde Pechiney 480 (ljoen aan energiekosten, vorig bedroeg deze post 498 (ADVERTENTIE) j rfl COMPACT DtGimLAUDW STEREO GWAf mm Sarrnorty @55) pot en met 17 juli gaan alle ederlandse vaders weer uit bol van 't WK. En dus staan ons de grootbeeld-tVs op- -steid, zodat ze geen doelpunt jtioeven te missen. Bovendien hebben we, zo ng het WK duurt, 'n extra spel in p aanbieding: Tie Roulettedraai', noe iedereen kans maakt aarties voor de voorrondes 1 het EK dat zo'n beetje be- wanneer het WK is afge- 10pen- U leest er alles over in een otaal leaflet, dat bij de recep tor u klaarligt Op vaderdag |'9 'Uni bereikt de WK-koorts èets,e hoogtepunt, want dan eUce mannelijke bezoeker toepasselijk '''ang de cadeau mee, Ze |°uher zjjn, 2 voorraad strekt moeten wel 18 jaar of n geldig legitimatie- ,s meenemen en correct ge- 'e receptie verschijnen. PTT Telecom het en een vaaerc IdtóPl rdagcadeau voor het hele gezin: bellen naar het buitenland met 30% korting. Deze korting êe nk V®"' 19 juni 1994 van 00.00 tot 24.00 uur voor alle rechtstreekse gesprekken vanuit Nederland naar het buitenland. Dit geldt oo gesprekken via de mobiele telefoonnetten ATF 1, 2 en 3 en via Greenpoint. De korting geldt niet als u naar schepen belt (via de Inmarsat-satelliet) of als u het gesprek bij de PTT Telecom-telefonist(e) heeft aangevraagd. ^ww-zaS)?:h£vwn<:en-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 4