[Heilige huisjes moeten omver'
2149,-
Ze weten in Den Haag soms echt niet wat ze doen
woorwegen willen op
|ermijn naar de beurs
Werken op hoog niveau
wetten
regels
Onrust bij ABN Amro over sociaal plan
R^FI VE
f J u rekenen op een
snelle start, felle
acceleratie en een
lange levensduur.
II ÜtS
Een fruitmandje voldoet niet meer
5 STEM
ECONOMIE
A7
Ml-president Herkströter wil toe naar variabel personeelsbestand
Rotterdam krijgt
centrum voor
vaarsimulatie
Europees plan
voor sanering
staal mislukt
ECONOMIE KORT
En de prijs?
Rompslomp
Koppelbazen
KRIJDAG 20 MEI 1994
VRIJDAG 20 MEI 1994
47,50
55,20
65,50
36,50
31,20
61,50
82,006
65,70
1180,00
38,30
19,10
52,00
32,70
31,70
citicorp
cons.edison
digit.equipm.
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen, motors
goodyear
hewlett-pack.
int. bus mach.
int. tel.tel.
kim airlines
mcdonnell
mere k co.
mobil oil
omega financ.
philips
royal dutch
sears roebuck
sfe-south.pac.
texaco inc.
travelers
united techn.
westinghouse
whitman corp
woolworth
Goud
Goud onbewerkt 22,610-23,210 oer knl
bewerkt 24,810 per kg
Zilver
39x jw
"H Ml»
w. a 1
60/, 61'/,
4511
6IF. J!s j
58 5!'Vl
W, 41/, I
65/,
36V, is
W/, 10
60 6IH j
86 15V,
3911
"ft HSj,
30S 30/, I
o w a
35 !4
3' 21
"691 llllii
43'/, 4JJ
2'H 2I«;
64 64/, l
3W 34V, L
6414 64» j
'3 12V, 1
15'/. 15/, j
15 16h
lo 702,00
zilver onbewerkt 295-365 per kg
bewerkt 410 laten per kg
EO 23,30
B0 57,60
[70 5.70
|0 49,00
pO 41,10
■70 36,30
loo
loo
loo a 770,00 a
loo
140 10,70
loo 17,10
1,20 40,30
1,10 13,00
i,70 15,80
1,00 102,00
vk vorige koers
05 19/05
sk slotkoers gisteren
5tt 35%
a laten
1% 30%
b bieden
)'A 56%
c ex claim
6% 56%
e gedaan/bieden
5% 26%
d ex dividend
9% 18
t gedaan/laten
3% 44%
g bieden en ex dividend
6% 15%
h laten en dividend
6% 87%
k gedaan en laten ex dwiden
12 13%
1 gedaan en bieden ex divid
6V, 47%
65,00
478
1,40
1,60
65,00
245
2,50
2,80
62,50
515
2,40
2,00
50,00
579
L80
1,60
52,50
255
0^0
0,80
65,00
298
3,40 a
3,40
190,00
237
3,30
4,40
180,00
323
5,50
6,10
190,00
337
2,30
2,50
405.00
361
10,70
10,00 a
410,00
472
6,00
5,20
415,00
899
2,00
1,10
420,00
679
0,40
0,10
425,00
364
0,10 a
0,10
410,00
303
11,90
10,50
420,00
957
6,30
5,10
425,00
670
4,10
3,20
450,00
667
7,00 a
6,00 a
410,00
236
0,40
0,10
415,00
471
1,40
1,30
400.00
287
2,70
2,10
410,00
594
4,80
4,50
415,00
291
6,50
6,60
420.00
247
8,80
9,10
410.00
311
7,30 a
7,30
390,00
502
8,00 a
6,80
400,00
288
9,50
9,30
104.50
250
0,83
- a
380,00
724
2,00 a
3,80
85,00
248
0,60
0,60
1
55,00
248
1,30
1,10
Ikt
50,00
500
5,00
4,70 a
s kt
50,00
535
2,50
3,20
lei 102.00
350
1,70
1,79
lov 100,00
280
4,90
4,80
r'
200,00
431
8,00 a
7,60
I'
210,00
248
3,50
3,30
Ikt
145,00
539
62,50
61,90
Ikt
210,00
275
6,50
6,50
Dkt 220,00
786
3,70
3,40
p9
135,00
500
72,00 a
71,90
me
200,00
329
0,70 b
0,80
mei 210.00
321
8,20 b
8,50
mei 220,00
1290
18,00 b
17,80
|ul
230,00
2510
29,50 a
29,00
pkt
185,00
701
3,00 a
3,00
me
770,00
289
0,70
0,80
210,00
239
23,90
22,90 a
r
Ut
115,00
314
3,00
3,00
aug 125,00
290
2,50 b
2,50
onze verslaggever
jHaag - De heilige huisjes
Jshell moeten omver. Voor
jteioegzaamheid is geen
';.5 meer. Een uitgestip-
L loopbaan van wieg tot
I js voor slechts een be-
Le groep deskundigen
(<f weggelegd. Rond die
.jp zal een conglomeraat
■.contractors het werk mo-
uitvoeren, waardoor een
Label personeelsbestand
staat.
beeld schilderde gisteren
Ljjent-directeur drs. C. Herk-
Lej aan de algemene aan-
mudersvergadering van de
ildijke Olie/Shell Groep.
zijn rede markeerde Herk
lit het einde van een perso-
tsbeleid, waarbij Shell-werk-
rtts verzekerd waren van
i een voorspoedige loop
baan.
„De Shell-cultuur wordt door
velen bewonderd-en niet ten
onrechte," zei Herkströter. Maar
hij waarschuwde: „De wereld
draait evenwel door en de Shell-
cultuur zal met haar tijd mee
gaan. Van onze medewerkers zal
worden gevraagd nog produktie-
ver te zijn en naar nog grotere
doelmatigheid te blijven stre
ven."
De Shell-werknemers van de
vestigingen Pernis en Moerdijk
hadden die gure wind al eerder
voelen waaien. Hoewel Shell for
meel van het woord ontslag niet
wil horen, gingen op deze vesti
gingen vele honderden werkne
mers gedwongen de poort uit. De
bitterheid bij hen is groot, omdat
het geel-rode carrièreperspectief
altijd zo zonnig was voorgespie
geld.
Maar Herkströter is juist opgeto
gen: „Veel groeps-maatschappij-
en kunnen terecht trots zijn op
wat zij al hebben bereikt. U
heeft alle reden zich af te vragen
hoe Shell-maatschappijen in
Noord-Amerika en Europa het
zelfde of zelfs meer kunnen doen
met 25 tot 30 procent minder
mensen."
Een betere organisatie, betere
benutting van nieuhve technolo
gieën, stringentere afstemming
op de markt en op resultaat
gerichte technische ontwikkelin
gen, zo gaf de Shell-topman als
antwoord. Wereldwijd saneerde
Shell vorig jaar acht procent van
het personeel weg, waarna er
nog 117 duizend mensen voor
het concern werken. Het bedrijf
verdiende in 1993 3 miljard
8,5 miljard).
President-directeur Herkströter
wond er gisteren in Den Haag
geen doekjes om. „De recessie in
een aantal toonaangevende lan
den heeft de noodzaak tot grote
re doelmatigheid nog eens extra
benadrukt. Willen wij de uitda
gingen in de markt aankunnen,
dan moeten wij ons toeleggen op
voortdurende verbetering van
onze bedrijfsvoering," zei hij.
„Shell-maatschappijen zullen
dan ook hun organisatie waar
nodig blijven aanpassen."
„In deze strijd tot verbetering
van de bedrijfsvoering is geen
plaats voor heilige huisjes,"
hield Herkströter over de hoof
den van de aandeelhouders zijn
personeel voor. „Zo dient over
het begrip loopbaan anders ge
dacht te worden."
Herkströter zei dat Shell gaat
werken aan 'meer innoverende
vormen van werkgelegenheid'.
Hij zag een kleinere ('maar nog
steeds omvangrijke kern') van
deskundigen met lange-termij-
n-carriëremogelijkheden, die
voor een groot aantal diensten in
toenemende mate een beroep
zullen doen op gespecialiseerde
contractors. Meteen kunnen de
kosten omlaag: „Shell-maat
schappijen zullen ook moeten
nadenken over flexibilisering
van arbeidsvoorwaarden."
Het organisatiemodel maakt fei
telijk een variabel personeelsbe
stand mogelijk, met een beperkte
vaste staf en daar om heen een
flink aantal ingeleende uitvoer
ders. Die contractors worden
aangenomen als er werk is. Gaat
het wat minder, besteedt Shell
dat werk niet uit en is meteen
van die -tot nog toe vaste -
lasten af.
Herkströter bagatelliseerde de
voordelen. „Het werken met een
variabel personeelsbestand bete
kent nieuwe uitdagingen voor
onszelf en ons organisatie-ver-
Herkströter
foto anp
mogen. Werkegevers zullen met
elkaar wedijveren om die men
sen van hoog gehalte die zij
nodig hebben."
De president zag er geen ver
slechtering van de reputatie van
Shell als werkgever in. „Shell-
maatschappijen willen betrouw
bare werkgevers blijven, die,
waar mogelijk, gedwongen ont
slagen voorkomen. Zijn die toch
onvermijdelijk, dan wordt ge
zorgd voor billijke, markt-con-
forme afvloeiïngsvoorwaarden."
Stonze redactie economie
tocht - De Nederlandse Spoorwegen willen naar de effec
tairs. De NS nemen daarbij een voorbeeld aan de PTT (nu
fel), die binnenkort op de beurs genoteerd is.
kopman verklaarde dit giste-
na afloop van de presentatie
jaarverslag over 1993.
J: duurt volgens hem echter
slot het jaar 2000 voordat de
Eklaarzijn voor beursgang.
Ie MS boekte vorig jaar een
Mes van 62 miljoen gulden;
■valt mee, want gerekend was
|100 miljoen. In '92 verloor de
192 miljoen. Voor dit
=r wordt zelfs al gerekend op
lescheiden winst.
['.afgesloten boekjaar 1993 is
Mlaatste voor de NS-oude stijl,
i: jaar zal het proces naar
'fstandiging op volle snel-
ki komen. Dat gaat wel ge-
|i:d met een forse reorganisa-
i komende jaren verdwij-
4800 arbeidsplaatsen. On-
het verlies denken de
wrwegen 'stevige fundamen-
i' te hebben gelegd voor een
mol zelfstandige NS.
en uit het reizigers-
ivoei zijn in het boekjaar met
'en 4 procent geste
ltot 1722 miljoen gulden. De
[stomische recessie en de vol-
s de NS te hoge tariefsstij-
8 van gemiddeld 6 procent
Is de spoorwegen is opgelegd,
i tot een daling van
f ieizigersvervoer met 1 pro-
N resultaten in het goederen-
poer vielen tegen: een daling
iet 2,3 procent. Volgens de NS
pet goederenvervoer echter
stier jaar uit de rode cijfers,
fspoorwegvakbond FSV is te-
steld over de bedrijfsresul-
len maakt zich grote zorgen
goederenvervoer. Voor
staat vast dat de NS
■sa geen overlevingskans heb-
pin de concurrentie met weg
vervoer en binnenvaart, en dat
de overheid de NS voorlopig
financieel fors moeten blijven
steunen.
Van onze correspondente
Rotterdam - Burgemeester A.
Peper van Rotterdam heeft gis
teren samen met de president
van het Amerikaanse FlightSa-
fety International, A.L. Ueltschi,
het startsein gegeven voor een
Amerikaans/Nederlandse onder
neming: het maritieme simula
torcentrum MarineSafety Rot
terdam.
In dat centrum voor advies, op
leiding en onderzoek is ruim 30
miljoen gulden geïnvesteerd. De
gemeente is er voor 49 proeent
eigenaar van,
MarineSafety heeft al belangrij
ke opdrachten binnengehaald,
onder meer van de haven van
Curasao en de Rotterdamse ha
ven. Onderhandelingen over om
vangrijke nieuwe opdrachten
van bedrijfsleven en overheid
worden binnenkort afgerond.
Volgens F. Guest van de Ameri
kaanse moedermaatschappij
heeft de Rotterdamse vestiging
alles in zich een internationaal
'knooppunt' te worden voor nau
tisch onderzoek en training. De
capaciteit daarvoor heeft Mari
neSafety Rotterdam zeker. Er
staat vijf grote simulatoren;
staande op de 'brug' van zo'n
simulator waan je je werkelijk
op volle zee.
Bouwvakkers aan het werk op de koepel van het in aanbouw zijnde verkeersleidingscentrum van
de Spoorwegen in Amsterdam. Medio volgend jaar wordt het gebouw aan de De Ruyterkade in
gebruik genomen. Vandaar uit wordt dan het treinverkeer op alle belangrijke trajecten in
Noord-Holland gecoördineerd. foto anp
Amsterdam (anp) - De centrale ondernemingsraad
van ABN Amro heeft met ontsteltenis kennis
genomen van de voorstellen van de bankdirectie
voor een nieuw sociaal plan, dat op 1 augustus
1995 moet ingaan. Dat plan leidt volgens de raad
tot een danige verslechtering voor de werknemers.
In een open zegt de raad dat het personeel de
plannen met kracht verwerpt. Opgeroepen wordt
tot 'meer creatieve en evenwichtige oplossingen.'
ABN Amro stelt in een reactie dat uitgangspunt
blijft dat er geen gedwongen ontslagen zullen
vallen. Daarvoor is wel nodig dat medewerkers
'meer dan voorheen concessies doen ten aanzien
van hun functie, standplaats en dergelijke.
Volgens kringen binnen de vakbeweging lopen de
gemoederen bij ABN Amro hoog op. Er wordt zelfs
gedreigd de komende beursgang van de Koninklij
ke PTT Nederland (KPN) via acties te frustreren.
In het plan staat dat voor overtollig personeel
voortaan een baan buiten de bank (in plaats van
interne herplaatsing) gezocht kan worden. Voorts
moet het personeel zonodig een lagere functie
aanvaarden en kan het bij overplaatsing makkelij
ker worden gedwongen te verhuizen.
Van onze correspondent
Brussel - Het zag er al even naar
uit, maar gisteren gaf Europees
commissaris Van Miert (Concur
rentiebeleid) het ook toe: een
akkoord over de afslanking van
de Europese staalproduktie is
niet haalbaar. Er komt dan ook
geen extra geld op tafel om het
verlies van duizenden banen te
helpen opvangen.
Keer op keer werd stond het
saneringsplan voor de staalin
dustrie op de agenda's van be
voegde Europese ministerraden.
Maar steeds werden beslissingen
uitgesteld, omdat de staalprodu
centen afspraken of toezeggin
gen niet nakwamen.
Gisteren meldde commissaris
Van Miert dat van de 19 miljoen
ton die aan produktiecapaciteit
had moeten worden ingeleverd,
slechts 11 miljoen ton is gereali
seerd. Op papier dan. „Het plan
is dood," constateerde Van
Miert.
De afslanking van de Europese
staalindustrie zou volgens de
plannen van de Europese Com
missie 50.000 tot 70.000 banen
kosten. Brussel beloofde in ruil
240 miljoen ecu uit te trekken
voor begeleidende sociale maat
regelen. „Daar is nu geen enkele
reden meer voor", aldus Van
Miert. „De staalproducenten
voldoen immers niet aan de mi
nimumvoorwaarden voor steun."
De Commissie val volgens Van
Miert noets te verwijten. De on
derhandelingen hebben jaren
aangesleept.
Voor de Europese staalsector
rest nu niets anders dan te hopen
op herstel van de economie,
partners te zoeken of bij de
overheid aan te kloppen voor
steun. Maar dit laatste kan in de
meeste gevallen alleen met toe
stemming van Brussel.
NedCar-topman mag blijven
Born - NedCar-president-directeur Sevenstern hoeft, ondanks
een vertrouwensbreuk met het personeel, van de raad van
commissarissen van de autofabrikant niet op te stappen. De
Zweedse, Japanse en Nederlandse commissarissen hebben giste
ren unaniem hun vertrouwen in Sevenstern uitgesproken.
De COR besloot deze week definitief het vertrouwen in Seven
stern op te zeggen naar aanleiding van het vertrek van
produktie-directeur Huberts. Deze moest hals over kop vertrek
ken, nadat hij de top had beschuldigd van spilzucht. President
commissaris ir. H Kuilman zal de COR binnenkort voorstellen
doen tot normalisering van de interne verhoudingen.
Schiphol ziet winst in 1994 niet groeien
Schiphol - Luchthaven Schiphol verwacht in 1994 geen verbete
ring van het nettoresultaat. Vanwege de concurrentie met
buitenlandse vliegvelden worden de havengelden niet verhoogd
en daardoor zal de nettowinst ongeveer uitkomen op het niveau
van 1993. Die steeg met ruim 6 miljoen tot 96,5 miljoen, blijkt
uit het jaarverslag.
De concurrentiepositie van Schiphol is vorig jaar al vooruit
gegaan. Zij is nu, na Londen, Parijs en Frankfurt, de vierde
grootste lichthaven van Europa en is daarmee Rome voorbij
gestreefd. De Staat (grootste aandeelhouder) en de gemeenten
Amsterdam en Rotterdam hebben de winstgroei over 1993 extra
afgeroomd, bleek gisteren. Schiphol moest, onder protest, de
dividenduitkering ten behoeve van schatkist en gemeente-kas
verhogen met maar liefst 50 procent tot 15 miljoen.
Schneider-affaire kost bank half miljard
Düsseldorf - Het faillissement van het Duitse vastgoedconcern
Schneider, eigendom van de spoorloos verdwenen vastgoedmag
naat Jürgen Schneider, kost Deutsche Bank voorlopig een half
miljard mark. Dit maakte bestuursvoorzitter Hilmar Kopper
gisteren bekend op een roerige aandeelhoudersvergadering.
Koppen rollen er voorlopig niet in de leiding van Deutsche
Bank. Kopper stak de hand in eigen boezem. „We hebben ons
beet laten nemen en moeten orde op zaken stellen." De sinds
Pasen voortvluchtige Schneider heeft een schuldenlast van vijf
miljard mark achtergelaten. Bij Deutsche Bank alleen al is dat
1,2 miljard mark.
Genetisch gekweekte tomaten in VS
Davis - Eind deze maand komen in de Verenigde Staten
genetisch geproduceerde tomaten op de markt. Dat heeft het
bedrijf Calgene Incorporated dat de gentomaten produceert
bekendgemaakt. Volgens Calgene-directeur Roger Salquist is de
toestemming van de Amerikaanse keuringsdienst voor levens
middelen al binnen. „We hebben vijf jaar met de FDA samenge
werkt. Daarbij is de voedingswaarde en gezondheid van onze
tomaten bewezen."
De gen-tomaten worden geplukt wanneer ze al rijp zijn en niet,
zoals bij gewone tomaten, als ze nog groen zijn. Bovendien
zouden ze langer houdbaar zijn. Volgens Salquist hebben ze een
rijpe zomersmaak.
(ADVERTENTIE)
Opvallend van vorm. Uitdagend van karakter. Ruim van opvatting.
Opwindend van kleur. De Mitsubishi Space Wagon Vista 2.0i 16V. Tij
delijk in 3 exclusieve two-tones. Hasta la vista bij de Mitsubishi dealer.
A
WTSWSH
MOORS
Mitsubishi Space Wagon Vista.
Tijdelijk f51.845,-. Beperkt leverbaar.
kosten rijklaar maken. afSassenheim. Wijzigingen voorbehouden,
wordt geleverd met 3 jaar Multigarantiellnter-Euro Service
Prijs is tncl. BPM/.
Elke Mitsubishi
Imp.: Hart Nibbrig
■V.. Sassenheim. tel.: 02522-66111. Mitsubishi Dealer Lease, tel.: 02522-20660.
Dealeradressen staan vermeld in de Gouden Gids.
:ury
fv L Met onze
y Mercury 5 buite-
boordmotor kunt
Zoals u van elke
Mercury, van 2.5 pk
t/m 275 pk, kunt
verwachten.
Dat is een uitdaging voor elke
watersportliefhebber: tijdelijk
an f 2650,- voor f 2149,-
ze "Runner-Five" aanbieding
EPERKT LEVERBAAR en geldig
15 juli 1994.
ilogusprijs Mercury 5: f 2650.'
Mercury Runner-Five tijdelijk
Meerprijs langstaart f 49,-
at voor u klaar in onze showroom-
iren en Service, tel.
01626-86107
Jven Tromp, tel. 01684-2615
latie, tel. 1652-21245/O6-5285004
rum Hermenzeil, tel. 01621-12854
Watersport, tel. 01621-14423
C. Bal, tel. 01660-2440
WG-MAAW-WTAV-
5-ARBO-WTBA-WV,
ItoW-WTAV-WTZ-
O-WTBA-WVG-MAi?
Door onze verslaggevers
Lianne Sleutjes en
Pieter-Jan Dekkers
„Ze weten daar in Den Haag
soms echt niet wat ze doen.
Ze lopen maar achter de fei
ten aan. Ze maken het ons
onmogelijk om een goed so
ciaal beleid te voeren."
Het maakt directeur C. Mertens
van de Elektrotechnische Werk
gemeenschap BV (ETW) in Breda
soms laaiend.
Elke keer bedenken ze wat an
ders. Gisteren het terugdringen
van het aantal arbeidsonge
schikten, vandaag het bestrijden
van het ziekteverzuim, morgen
scherpere milieu-verplichtingen
en God weet wat er overmorgen
weer op het ondernemersbordje
wordt gekwakt.
Het is niet dat Mertens de nood-
^OUDSHER lag de controle van de zieke
er bij de bedrijfsvereniging, omdat die
n.u Per sïQt van rekening ook het zieken-
«i uitkeerde.
frl's,'anS zo gebleven: de bedrijfsvereniging
roleerde en betaalde uit.
Lij te jaren groeide het besef dat dit auto-
litt ziekteverzuim, dat maar bleef stij-
feT' 2°u terugdringen. En dus bedachten de
l~verenigingen nieuwe controle-methodes,
te werkten ook niet. Waarop bedrijfsver-
meer bedrijfsgebonden gingen wer-
ltobfVe" kregen sociaal-medische teams die
I'. et(len (langdurig) zieken te begeleiden en
werk weer aan de slag te helpen,
htr as een succes, maar voor de dames en
*ette ]'c' b'iikbaar tiet genoeg. Zo kwam de
4e jetU® nSing ziekteverzuim (wtz) tot stand,
kiirii. ^jantwoordelijk en het risico van ziekte
ondernemer legt
Ititstp6' e-?en z'e^e werknemer de eerste weken
teentnV0 Present van het loon uitbetalen
De j eel. verminderd met twee wachtdagen).
lot 15 afhankelijk van de bedrijfsgrootte:
|Werknemers moet hij twee weken betalen,
|leboHp,i"'erbn®mers zes weken. Daarna neemt
D( 0 rsvereniging de uitkering weer over.
k'fnerner is verplicht gedurende die
,erWm van twee/zes weken zijn zieke
lotertmnstens 70 procent van zijn/haar
dat de h a6 „a'en-In veel cao's is zelfs geregeld
[Jes be volle 100 procent moet uitkeren,
keten en je®enwoorchg overal voor/tegen verze-
dus waren de verzekeraars er als de
kippen bij om ook die wachttijden te verzekeren.
Uiteraard tegen een flinke premie.
Dat is tot nu toe geen groot succes voor de
verzekeraars, want werkgevers hoeven sinds 1
januari minder premie voor de ziektewet te
betalen en bovendien is zo'n verzekering niet
lonend als je het ziekteverzuim binnen de per
ken houdt.
De werkgever draait niet alleen op voor de
kosten van ziekzijn, hij is ook verantwoordelijk
voor de controle. Bovendien verplicht de wetge
ver hem zieke werknemers te begeleiden tot ze
weer kunnen werken. Een fruitmandje sturen is
niet meer voldoende.
Bovendien is hij straks verplicht de arbeidsom
standigheden te verbeteren, zodat werknemers
minder vaak ziek worden, en moet hij in zijn
bedrijf inventariseren waar werknemers de
grootste gezondheidsrisico's lopen.
De werkgever kan (voorlopig) voor de controle
van zieke werknemers zelf uitmaken wie dat
doet: de huisarts of een van de vele arbo-dien-
sten, die zich op de 'ziektemarkt' verdringen.
Het is wel verstandig zo'n dienst in te huren.
Niet alleen omdat die een compleet pakket van
controle en begeleiding aanbieden, maar vooral
omdat het straks toch wettelijk verplicht wordt.
Werkgevers die dachten dat ze nu ook van alle
administratieve rompslomp zouden zijn verlost,
komen bedrogen uit. Elke zieke werknemer moet
aan de bedrijfsvereniging worden gemeld. Laat
de werkgever dat na dan kan hij, als een
werknemer langer dan twee/zes weken ziek is,
naar het ziekengeld fluiten.
zaak van het terugdringen van
het aantal zieken en arbeidson
geschikten niet deelt. Maar de
manier waarop dat gebeurt, zint
hem niet.
Het wordt maar eenzijdig op z'n
schouders gelegd, brengt veel
administratieve rompslomp met
zich mee en doorkruist het eigen
sociaal beleid. Om over de extra
kosten maar niet te spreken.
ETW is een installatiebedrijf en
uitzendbureau tegelijk. Het leent
monteurs en bankwerkers uit
aan derden. Vaak in weer en
wind.
Het bijzondere aan ETW - ont
staan uit de failliete inboedel
van het RSV-concern - is dat de
werknemers ook de aandeelhou
ders zijn. Daardoor zijn de
werknemers veel directer be-
trolcken bij het reilen en zeilen
van het bedrijf en kon de afgelo
pen jaren een sociaal beleid wor
den gevoerd, waarin saamhorig
heid en solidariteit geen loze
•begrippen waren.
„Als je alleen maar winst wil
maken moet je niet zo'n bedrijf
als het onze beginnen," meent
Mertens. „Als iemand bij ons
oud wordt of gebrekkig proberen
we toch aangepast werk voor
hem te vinden. Gehandicapten,
allochtonen, ze krijgen hier meer
kansen dan bij andere bedrij
ven."
„Maar dat sociale gaat er van
af," voegt personeelschef Oprins
eraan toe. „Vroeger kon je, in
overleg met het GAK, wel eens
een werknemer in de ziektewet
stoppen, die zelf niet echt ziek
was maar wiens vrouw bijvoor
beeld kanker had. Zo'n man
kwam nauwelijks meer aan wer
ken toe. Was er met z'n hoofd
niet bij."
„Of we troffen een regeling,
waarbij de man een deel van z'n
vakantie inleverde en wij de rest
voor onze rekening namen."
Marges
Mertens: „Bij ons zal het door
die nieuwe maatregelen allemaal
wel niet zo'n vaart lopen, maar
op een gegeven moment sta je
toch voor de keus: het belang
van het hele bedrijf, van alle
werknemers dus, of het belang
van die ene werknemer."
En als je al in een situatie ver
keert dat de marges zeer smal
zijn - ETW zit al een paar jaar in
de rode cijfers- komen extra
kosten hoogst ongelegen.
Mertens: „Neem nou die eerste
zes weken van ziekte, waarvoor
we moeten opdraaien. Vorig jaar
hadden we een gemiddeld ziek
teverzuim van 9,5 procent. Dat
betekent dat we pakweg 200.000
gulden extra kosten hebben."
„Akkoord, de ziektewetpremie is
verlaagd. We moeten nu een pre
mie betalen die is vastgesteld op
basis van het gemiddelde ziekte
verzuim in de hele bedrijfstak.
Dat levert ons 150.000 gulden
op. Zijn we toch 50.000 gulden
extra kwijt."
„Straks moeten we een premie
betalen die is afgestemd op het
ziekteverzuim in ons eigen be
drijf. Hoe mëer zieken, hoe hoger
de premie. En als je dan boven
het gemiddelde in je bedrijfstak
valt kost dat extra geld. Plus dat
je nog eens een arbo-bureau
moet inhuren."
„Luister, de bedoeling kan best
goed zijn. Ondernemers worden
hierdoor gedwongen om hun be
drijf zo in te richten dat werkne
mers minder kans lopen ziek te
worden. En als je zelf al niet op
dat idee komt zorgt de arbo-wet
Directeur Mertens (links) en personeelschef Oprins van ETW.
foto de stem/johan van gurp
er wel voor dat je de arbeidsom
standigheden verbetert,"
Mertens: „Voor. ons bedrijf gaat
dat nauwelijks op. We hebben
weinig invloed op de arbeidsom
standigheden. Wij verhuren
mensen aan installatiebedrijven,
die het momenteel ook niet vet
hebben. Dus wordt daar bezui
nigd op de arbeidsomstandighe
den." i
I
Grieperig
En nee keg je niet snel tegen een
klant, want er is niet veel werk,
voegt Oprins daaraan toe.
„Los daarvan, als je op grote
hoogte aan een Pnem-mast moet
werken valt er weinig te doen
aan kou, wind en regen. Daar
door belandt een installateur
eerder in het ziekbed dan een
kantoorklerk."
„Als je grieperig bent en je
werkt hier op kantoor dan kom
je terug. Dan neem je de telefoon
maar snotverkouden op, je zit
toch lekker binnen. Maar de man
die buiten werkt en zich net zo
grieperig voelt, die zal eerder
denken: ik ga vandaag maar
eens niet. En geef hem eens
ongelijk."
Heeft Mertens geen hoge pet op
van de heren politici in Den
Haag, de vakorganisaties hebben
het er volgens hem ook lelijk bij
laten zitten.
„Al in september '92 hebben we
hier gesproken over de maatre
gelen die we op ons af zagen
komen. De vakorganisaties, de
vakbonden maar ook de organi
saties van ondernemers, gaven
echter niet thuis. Die hebben het
zwaar onderschat. Alleen als er
nu iemand gaat klagen, komen
ze."
De problemen lijken voor grote
ondernemers peanuts. Die heb
ben genoeg reserves en capabel
personeel om de nieuwe maatre
gelen op gepaste wijze uit te
voeren. En als ze het niet alleen
af kunnen huren ze wel een
adviesbureau.
Bij een bedrijf als ETW moet
elke gulden een paar keer wor
den omgedraaid voor die wordt
uitgegeven. Want je kunt niet
eindeloos je prijs verlagen om
aan de bak te blijven. De con
currentie is moordend.
Mertens: „We hebben te maken
met koppelbazen die het werk
voor onze voeten wegkapen. Er
wordt volop met steekpenningen
gewerkt. Da's altijd zo geweest.
Wij doen er niet aan mee. Eerlijk
duurt het langst. Maar het kost
ons wel opdrachten."
Zijn grootste zorg blijft echter
de wetgever, die elk jaar weer
wat nieuws bedenkt, zonder dat
hij zich realiseert wat de gevol
gen daarvan zijn.
Een voorbeeld?
Mertens: „Neem de herwaarde
ring van wao'ers. Je wordt nooit
meer voor de volle 100 procent
afgekeurd, het gaat altijd terug
naar zeg 40 of 60 procent. Die
komen dan in de ww en vervol
gens in de bijstand terecht, want
ze komen toch niet aan de slag.
Je ziet hoe oude werknemers/
aandeelhouders, je eigen leden,
aan de kant worden gezet. Dat
zijn tragische gevallen. Ik word
er dikwijls laaiend om. Zo ga je
toch niet met mensen om."
De eerste aflevering van deze
serie verscheen op 18 mei.
