!DA-top let
te weinig op
Ie achterban
n:
(lerlancler betrokken bij milj oenenzwendel Brits Leger des Heils
'We willen zo snel mogelijk terng naar Jemen'
Nederlands-Vlaamse relatie: vallen en opstaan
Stoelendans
BINNENLAND
A3
fartij-ideoloog Van Gennip:
Lubbers wil
alleen over he
geloof praten
bestem
Marjan Lucas
nieuwe voorzitter
van GroenLinks
COMMENTAAR
BINNENLAND KORT
MAANDAG - DINSDAG - WOENSDAG
\NDAG 9 MEI 1994
kSTEM
MAANDAG 9 MEI 1994
si- -
onze correspondent
1^5 van Huét
jen - De Londense politie heeft
Nederlander gearresteerd we-
1zjjn aandeel in een miljoenen-
JÜdel bij het Britse Leger des
iils.
i 42-jarige zakenman G.M.H. wordt
fan verdacht bijna twintig miljoen
fden doorgesluisd te hebben naar
Kticuliere rekeningen in Luxemburg,
lechienstein en Panama. De Londense
Ijtierechter heeft de man afgelopen
il in staat van beschuldiging
gesteld. Volgens de Britse krant The
Observer is beslag gelegd op het Lon
dense huis en de BMW van de Neder
lander.
H. stond het Leger des Heils bij als
beleggingsadviseur, in de periode juli
1992-februari 1993, samen met een
Amerikaan, die banden heeft met de
New Yorse maffia.
Maar in plaats van de uit straatcollectes
en giften gespaarde miljoenen te inves
teren voor het goede werk dachten de
adviseurs vooral aan zichzelf. Een deel
van het geld verdween in de aankoop
van landerijen in Californië.
Daarnaast werd ruim twee miljoen gul
den overgemaakt naar de Nederlandse
bedrijfsrekening van het 'management
adviesbureau' van H. De Nederlandse
zakenman is naast deze zaak ook
hoofdverdachte in nog drie andere op
lichtingszaken, waarbij in totaal ruim
drie miljoen gulden zoek is.
De Amerikaanse partner van de Neder
lander werd vorige week eveneens gear
resteerd, in New York. Hij voerde op
dat moment onderhandelingen met het
Britse recreatieconcern Rank Organisa
tion over de aankoop van een pretpark
in Florida. Vorige jaar werd in verband
met de heilsfraude al een Britse pre
miemakelaar aangehouden.
De geruchtmakende zwendel bij 'The
Sally Army' was mogelijk, omdat naive
topofficieren zich volkomen in de luren
lieten leggen door de criminele advi
seurs. Die beloofden fantastische inves
teringsfondsen met winstuitkeringen
tot 100 procent.
Volgens het Australische hoofd van the
Salvation Army, generaal Eva Burrows,
heeft niemand van haar organisatie zich
persoonlijk verrijkt in deze pijnlijke
affaire maar zijn er wel 'ernstige fou
ten' gemaakt. Een heils-luitenant-kolo-
nel werd in verband met de zaak ont
slagen, terwijl drie andere officieren
werden overgeplaatst.
Londense accountants verklaarden bij
de ontdekking van de fraude 'verbijs
terd' te zijn door het financiële onbenul
van de met fondsenwerving belaste
heilsofficieren. Zonder gedegen kennis
van financiële zaken was een van hen,
na 27 dienstjaren, automatisch naar een
toppositie gepromoveerd.
Het Britse Leger des Heils, de moeder
organisatie met afdelingen in 94 landen,
heeft een jaaromzet van ruim 250 mil
joen gulden. Met de bijstand aan armen,
ontheemden, zieken en bejaarden is het
Leger een van de belangrijkste liefda
digheidsinstellingen van Groot-Brittan-
!?■»*-• 'I
lm tiaag (anp) - De teloorgang van het CDA bij de
meiverkiezingen is voor een groot deel toe te schrijven aan
n gebrek aan communicatie tussen partijtop en achterban.
>4
k de binnengeslopen cultuur
1 technocratie aan de top van
t CDA heeft de partij electo-
il gedeeltelijk de das omge-
1 doen
nen zijn dat
tuinbouw binnen niet al tel
tijd geen bestaansrecht
heeft in Nederland. De mai
er wel. De grond en de ke
om een goed produkt te
conclusies trekt directeur
ti Gennip van het weten-
iappelijk instituut van het
)A 111 het jongste nummer van
t tijdschrift Christen Demo-
itische Verkenningen,
het tij te keren ontkomt het
)A er niet aan drastische ver
keringen aan te brengen in het
arbeidsinten*1™1 van de t(?P "aar de
ihterban en het kader. Ook
FOTO TON DEI
partij veel meer energie
creativiteit steken in een kri-
iche dialoog met de snel veran-
rende samenleving.
ook. Maar voor Nederlandei signaleert, ondanks
het harde werken op het
geen uitdaging meer.
is de beloning te gering, 01
die voor een groot deel wi
verrekend met uitkering en
diebeurs.
Een aantal telers heeft een
weg gevonden. Ze hebben Poi
gezen uitgenodigd om hier ti
lijk als gastarbeider te
werken. Dat mag, want Poi
is een lidstaat van de Ei
Unie en de ingezetenen
lidstaat mogen tijdeüjk
verrichten in een andere lii
Dit jaar doen de telers era
op met de Portugezen. Als
goed bevalt zullen volgend
wel meer Zuideuropeanen
weg naar Brabant en Liml
vinden.
Maar de Polen blijven
favoriet bij de telers. Tussen
len en Nederlanders klikt
Hun arbeidsethiek komt
een, zo vinden de telers,
'Portugezen moeten worden
genodigd en dus ook al
worden behandeld. Ze
slaapplaatsen aangeboden
gen en maaltijden. „En ze
den siësta", constateert eei
De telers hopen op een
oplossing van hun probleem'
ze week begint het serif
werk, want dan komt de
oogst op gang.
Premis
it hij noemt veel idealisme en
bij het CDA-kader,
frustreerde betrokkenheid',
zijn klachten over de onvol-
ende doorstroming van de
jrnis en de zorgen aan de basis
de partij naar boven. Het
der ervaart een te grote af-
and met de partijleiding. „Het
ider raakt gedemotiveerd en
het zo doorgaat raken top en
verder van elkaar verwij-
waarschuwt de partij-
[atzelfde geldt voor de achter
in, die zich onbegrepen voelt.
1 Gennip geeft als voorbeeld
5 van onder ande
ouderen, boeren
Zwolle (anp) -
Lubbers heeft
op de tiende manifestatie
van de Acht Mei Bewe
ging in Zwolle al
over geloof en kerk
sproken.
Tijdens zijn eerste 01
optreden na het verkil
zingsdebacle van het CDA
zweeg hij 'om voor de hand
liggende redenen' nadruk
kelijk over de politiek,
„Het is beter dat een af
gaande premier leert
zwijgen dan dat hij door
gaat met praten." Lubbe®
wenste niet te reageren
de ongekende verkie
zingsnederlaag van zll
partij en evenmin op de W'
tiek die vrijdag in het par
tijbestuur werd geuit opz'J
rol in de CDA-campaë1"-
De katholieke premie!
sprak liever lovende woo'-
den over de manifest3"'
van de Acht Mei Bewegw
(AMB), die hij voor de eerste
keer bezocht. De a"
negen jaar kwam dat er
nie'
van wegens een te dru$
agenda.
Maar ook werd Lubbers te
gengehouden door het id"
dat hij met een bezoek
bisschoppen voor de voe'e
zou lopen. „Dan zou ikee"
der een teken van teg®1'
spraak dan van verbonde"'
heid zijn.
Van Gennip
tuinders. Wanneer het CDA op
deze weg voortgaat, zal het één
van zijn wezenskenmerken - het
karakter van volkspartij - lang
zamerhand verliezen, voorspelt
hij.
Van Gennip meent dat de groot
ste ervaring van de verkiezing
campagne is geweest 'dat het
veelburgers eigenlijk minder
gaat om hun wil door te drijven,
dan om aangehoord te worden.'
Een ander verwijt van de direc
teur van het wetenschappelijk
instituut luidt dat het CDA met
name is geworteld in de provin
cie, terwijl het kabinet Lubbers/
Kok te veel een 'Randstad-kabi
net' is geweest.
Het heil van het CDA ligt niet in
de eerste plaats in Den Haag en
zeker niet in Amsterdam, stelt
Van Gennip.
Van onze verslaggever
Nijmegen - Marjan Lucas uit
Nijmegen is zaterdag in Utrecht
gekozen tot nieuwe voorzitter
van GroenLinks.
Ze volgt Marijke Vos op, die in
de Tweede Kamer werd gekozen.
Lucas versloeg met een ruime
meerderheid bestuurskandidaat
Maarten van Poelgeest. De
29-jarige voormalige studenten
leider gaf de afgelopen maanden
leiding aan de campagne van de
voor GroenLinks teleurstellend
verlopen kamerverkiezingen die
de partij slechts vijf tegenover
de alom verwachten acht a ne
gen kamerzetels opleverde. Tot 3
mei had GroenLinks zes zetels in
de Tweede Kamer.
Marjan Lucas (37), die op de 15e
plaats van de GroenLinks-lijst
stond, heeft acht jaar voor deze
partij in de Nijmeegse gemeente
raad gezeten, laatstelijk als frac
tievoorzitter.
De partijraad van GroenLinks
besloot ook tot een grondige
evaluatie van de verkiezingsuit
slag.
STAATSHOOFD mag zich in Nederland niet al te nadrukke-
mengen in politieke aangelegenheden. Het is een regel waar
'ons land zo strikt mogelijk de hand aan wordt gehouden,
janneer zich op dat delicate vlak toch problemen voordoen, dan
eti-achf3r °Ver 'le' a'9emeen weinig of niets van naar buiten
jjK geslotenheid geldt niet voor de gang van zaken tijdens de
oorbesprekingen van koningin Beatrix met de voormannen van
Politieke partijen die - zoals te doen gebruikelijk - haar van
iformat'enC'en 0V9r Cie denoelTI'n9 van een 'voorverkennende'
e vier leiders van de grote partijen hebben de koningin met een
'sus probleem achtergelaten. Hoewel een informateur van
^ooeptabel zou zijn geweest, is zij er alsnog toe overgegaan
lenc!? Tieenk Willink aan te wijzen. Daaruit blijkt maar weer
t»at k 1161 staatsrecht niet voorziet in dit soort situaties. Het
'd mag geen grote persoonlijke invloed uitoefenen,
iiorl m°et uiteindelijk wel de knoop doorhakken wanneer zich
wma's voordoen
t/i„i(?ater veel discussie bestaat over de figuur van Tjeenk
nan Ü'- j v°°rzitter van de Eerste Kamer is een onomstreden
ie?ian 1 z'in integere houding door alle partijen wordt
lat h" lerr|and die zo objectief mogelijk zijn werk zal doen.
snrio!l'n,eefste instantie de mogelijkheid van een paarse coalitie
ilaoon ls- ^rijpelijk. Maar dat wil niet zeggen dat hij zal
chatti„°T ?ie °Ptie te realiseren. Optimisten langs de zijlijn
s nrü kansen hoog in, maar de kloof tussen PvdA en VVD
VdAiv ds Qfoot. Bovendien is het een publiek geheim dat
'naan' °orrnan Kok niet staat te springen om met de liberalen te
)at v? werken-
voorh=I?tkV°ora' niet hardop gezegd, want niemand wil zich bij
ets won henspel zetten. Die dubbele voorzichtigheid heeft
ai te ,van een stoelendans. De bruiloftsgasten bewegen niet
VVant Hio en fpharen zich zo dicht mogelijk in de buurt van D66.
e Partij is onmisbaar voor welk kabinet dan ook.
1 Vreugdevol weerzien op Schiphol.
FOTO ANP
Van onze verslaggeefster
Amsterdam - Twaalf Nederlanders al
vast lieten per schip en per vliegtuig
de oorlog tussen Noord- en Zuid-Je-
men achter zich; gisteren arriveerden
ze op Schiphol.
Maar hoewel ze nu veilig terug zijn in het
vaderland, zijn ze niet van plan om te
blijven. „We willen zo snel mogelijk te
rug."
R. Nieuwenhuis en Rijks Geologische
Dienst-medewerker H. Doornenbal, door
TNO met gezin en al in Jemen gestatio
neerd om te werken aan een computerpro
gramma voor de registratie van oliegege-
vens, vertrokken afgelopen week hals over
kop uit de Zuid-Jemenitische havenstad
Aden. Twee medewerkers van een Delfts
ingenieursbureau, die werkten voor een
drinkwaterproject, reisden met hen mee.
Mevrouw J. Doornenbal is uiteraard opge
lucht met haar man en vier kinderen weer
in Nederland terug te zijn, al maakt ze zich
zorgen over de vrienden die ze in de haast
van het vertrek niet meer heeft kunnen
bereiken.
„Eigenlijk wil,.ik zo snpl mogelijk weer
terug," zegt ze. „We zaten pas sinds augus
tus in Aden, we hadden al eens drie jaar in
Sana gewoond. Jemen is een prachtig land,
met zulke gastvrije mensen. De oorlog
hadden we al een tijdje aan zien komen,
maar toen woensdag om half tien 's avonds
het 'vuurwerk' begon was het toch even
eng. Mijn man had een paar maanden
geleden met een paar anderen een vlucht-
plan opgesteld, dat we ook min of meer
hebben uitgevoerd."
Bij mevrouw Nieuwenhuis staat de schrik
nog op het gezicht te lezen: „We zijn echt
bang geweest, toen ze rond Aden begonnen
te schieten. We hebben wat spullen in de
auto gegooid en zijn met onze twee kinde
ren naar de familie Doornenbal gevlucht.
Zowat alles wat we hadden is in de haast
achtergebleven. Door miscommunicatie
stonden we ook nog een dag te vroeg op
het strand te wachten op de Jules Verne,
het Franse schip dat ons naar Djibouti
bracht."
Een chaos was het, de laatste dagen in
Jemen, vertellen ze. Geen elektriciteit, te
lefoon of water meer, de Internationale
School van de kinderen had de poorten
gesloten.
De relatief kleine gemeenschap van 570
buitenlanders, meest ontwikkelingswer
kers, hield elkaar zo goed en zo kwaad als
mogelijk was op de hoogte van vluchtmo-
gelijkheden. De Fransen slaagden erin een
hele groep op de Jules Verne mee te
krijgen.
In Jemen bevinden zich volgens een
woordvoerster van Buitenlandse Zaken op
dit moment nog ongeveer 110 Nederlan
ders. Naast degenen die per boot vlucht
ten, is een klein aantal inmiddels over land
naar Saudi-Arabië gereisd. Volgens plan
zullen vandaag vijftig landgenoten, zodra
het vliegveld 'veilig' is verklaard, met
Duitse militaire vliegtuigen uit Sana wor
den geëvacueerd. Later op de dag en
eventueel morgen moet de rest volgen. Een
gedeelte van de ambassade-staf blijft in
Sana achter.
Van onze correspondent
Bert Schampers
Den Bosch - Nederlandse en
Vlaamse organisaties werken
op allerlei terreinen samen,
vooral op cultureel gebied.
Gemiddeld zijn er 4 tot 5
uitwisselingen per dag.
Toch bestaan er nog talrijke pro
blemen door verschillen in wet
geving, door mentaliteit en uit
eenlopende politieke belangen.
Dat bleek afgelopen zaterdag op
het 41e Algemeen Nederlands
Congres in Den Bosch. In het
Provinciehuis waren zo'n 450
belangstellenden uit Vlaanderen
en Nederland bijeen. Onder hen
talrijke politici, de ambassa
deurs van Nederland en België,
de Vlaamse premier Van den-
Brande en de Nederlandse mi
nister van Buitenlandse Zaken
Kooijmans.
Hoewel in de grensstreek veel
vuldig wordt samengewerkt en
er sprake is van gestructureerd
overleg tussen gemeentebestu
ren, blijft de grens soms een
groot obstakel.
De directeur van de GG&GD in
ftoosendaal vertelde dat wie de
pech had twintig meter over de
grens op Belgisch grondgebied
een ongeval te krijgen, door ad
ministratieve en juridische hin
dernissen tot vorig jaar geen
beroep kon doen op een Neder
landse ambulance of ziekenhuis.
In Essen startte daarom in april
1993 een proefproject, waarbij
Vlaamse patiënten voor dringen
de hulp naar het ziekenhuis in
het nabijgelegen Roosendaal
worden gebracht. In het verleden
waren zij aangewezen op de
voorzieningen in de veel verder
gelegen Vlaamse gemeente Ka
pellen.
Van den Brande
FOTO ANP
Maar het proefproject heeft heel
wat voeten in de aarde gehad: er
moesten tal van ambtelijke rege
lingen worden getroffen en
praktische problemen opgelost.
Radioverbindingen moesten op
elkaar afstemd, geneesmiddelen
vergeleken en bevoegdheden van
het ambulancepersoneel verdui
delijkt.
Ook andere grensoverschrijden
de activiteiten zoals rampenbe
strijding en streekvervoer moe
ten afrekenen met kinderziekten.
Onderwijs is een verhaal apart.
Onderwijssystemen blijken on
voldoende op elkaar afgestemd,
waardoor het verder studeren
over de grens - hoger en univer
sitair onderwijs - problemen op
levert, onder meer met betrek-
Kooijmans
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
king tot de studiefinanciering en
de gelijkwaardigheid van diplo
ma's. Een Vlaamse vertegen
woordiger pleitte zelfs voor meer
uitwisselingen van docenten en
leerlingen, met als doel Vlaamse
scholieren taalvaardiger te ma
ken.
Het 41e Algemeen Nederlands
Congres stond in het teken van
de grensoverschrijdende samen
werking en de plaats van Neder
land en Vlaanderen in Europa.
De Vlaamse premier Van den-
Brande zei dat de lage landen
een sterke regio moeten vormen
in Europa. De samenwerking
tussen Vlaanderen en Nederland
moet zich niet beperken tot het
culturele, maar ook tot uiting
komen in een gemeenschappelij
ke economische strategie, vindt
hij.
Hij ontkende dat de relatie tus
sen noord en zuid de laatste
weken is verslechterd als gevolg
van de door Nederland gemaak
te koppeling tussen de wa
terkwaliteit van de Schelde en
de verdieping van de Wester-
schelde.
Minister Kooijmans onder
streepte in zijn toespraak het
belang van een pragmatische sa
menwerking, die aansluit bij de
nuchtere ambtelijke benadering
in Nederland. „Goed nabuur
schap veronderstelt volwassen
omgang met elkaar, waarbij
geen zaken vooruit mogen wor
den geschoven." Kooijmans ver
wacht daarom dat de praktische
problemen met betrekking tot
Schelde en hoge snelheidslijn in
volwassen onderhandelingen op
te lossen zijn.
Kooijmans noemde Vlaanderen
en Nederland op elkaar aange
wezen partners. „Dat staat voor
mij als een paal boven water."
De Brabantse gedeputeerde J.
Baartmans, tevens voorzitter
van het Algemeen Nederland
Congres, noemde in haar slot
woord de Nederland-Vlaamse
samenwerking er een van vallen
en opstaan.
Er zijn volgens haar alerte poli
tici nodig aan beide zijden van
de grens om de problemen over
en weer aan te pakken en te
regelen. Het congres blijft te
leurgesteld dat de politiek niet
wenst mee te werken aan een
Vlaams-Nederlands huis in de
hoofdstad van Europa. Gepro
beerd wordt nu om via particu
liere fondsen te komen tot een
representatief informatiepunt
voor Nederlandse en Vlaamse
organisaties in Brussel.
In de mand
In Hoek van Holland werd zaterdag de Nationale Redding
bootdag gehouden. Voor veel kinderen was de Westland-
Lynx helikopter een van de hoogtepunten van de dag. En
natuurlijk moest de reddingmand even uitgeprobeerd wor
den. FOTO ANP
Rob Bakker overleden
Amsterdam - Rob Bakker, bestuurslid van de Nederlandse
Vereniging van Journalisten (NVJ), is zaterdag op 42-jarige
leeftijd in zijn woonplaats Alkmaar overleden. Hij was één van
de grondleggers van een internationaal veiligheidsnetwerk voor
journalisten. De gewelddadige dood van vier Ikon-journalisten
in El Salvador in 1982 vormde de aanleiding voor dat werk.Bak-
ker was ook lid van de Internationale Federatie van Journalisten
(IFJ), bestuurslid van de Stichting Landelijke Politie Perskaart
en het internationale hulpfonds voor journalisten, Reporters
Respond. Bakker was druk doende in Amsterdam een interna
tionaal bureau op te richten voor de veiligheid van journalisten.
Peper wil fusie PvdA met D66
Den Haag - Burgemeester Peper van Rotterdam vindt dat de tijd
rijp is om met D66 te gaan praten over de oprichting van een
'progressieve verlichtingspartij'. Ook WD'ers zouden bij zo'n
dialoog betrokken kunnen worden, aldus Peper zaterdag in een
interview met NRC-Handelsblad. De verkiezingsuitslag is vol
gens Peper 'de definitieve afronding van de verzuiling' en ook de
tijd van de 'oude PvdA' is voorgoed voorbij. Daarom vindt Peper
de tijd rijp voor een gesprek met D66 over een mogelijk
samengaan in een progressieve partij. Sommige WD'ers, „die ik
door persoonlijke omstandigheden de laatste tijd beter heb leren
kennen," aldus Peper, zouden daarbij' ook kunnen worden
betrokken.
CDA-statenlid naar ouderenbond
Sittard - Uit onvrede met het beleid van het CDA in Sittard en
het 'stelselmatig uitkleden' van de bejaardenzorg door het
landelijke CDA, heeft het Sittardse statenlid P. Veugen bedankt
voor die partij. Veugen heeft zich aangemeld als lid van het
Algemeen Ouderen Verbond (AOV), de seniorenpartij die dins
dag zes kamerzetels behaalde. Veugen geeft zijn zetel in
Provinciale Staten niet op en blijft er namens het AOV. In
Sittardse CDA-kringen is verbaasd gereageerd op de overstap.
Daar is niet gemerkt dat Veugen zich niet meer thuisvoelde in
CDA-kringen, zo wordt gezegd.
Maij weerlegt kritiek
Den Haag - Minister Maij (Verkeer en Waterstaat) is het niet
eens met de kritiek van onder meer de milieubeweging dat de
extra inspraakronde over de aanleg van Betuwelijn niets
voorstelt. Dat zei ze gisteren voor de NOS-radio. Vanaf juni
kunnen burgers en overheden hun zegje doen over het zogeheten
voorontwerp-tracébesluit. Dat is een zeer gedetailleerde uitwer
king van de plannen. Inspraak over dit ontwerp is wettelijk niet
verplicht. Maij en Alders menen evenwel dat een extra ronde
een zorgvuldige besluitvorming ten goede komt. Zowel de
Stichting Natuur en Milieu als het Landelijk Overleg Betu
weroute noemt de extra ronde een wassen neus. De inspraak
gaat niet meer over de economische haalbaarheid of wenselijk
heid van de lijn, maar over de exacte ligging van het traject.
Volgens een woordvoerder van de Stichting Natuur en Milieu
moet juist dat eerste aan de orde zijn.
(ADVERTENTIE)
Geldig van ma. 9 t/m wo. 11 mei 1994
Voor de dichtstbijzijnde Jac. Hermans bel. 02154-83333
