Voor Afrikaners
is geweld normaal
Rokkenjager Bill Clinton opnieuw onder vuur
Ondertekening in
Cairo is kroon op
moeizaam overleg
Directeur studiecentrum Afrika optimistisch over toekomst Zuid-Afri!
-DE STEM
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
WOENSDAG 4 MEI 1994
Cairo (afp/rtr) - Israël en de
Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie (PLO) ondertekenen van
daag in de Egyptische hoofd
stad Cairo het akkoord over
Palestijns zelfbestuur in Jeri
cho en de Gazastrook.
De overeenkomst baant de de
weg voor de terugtrekking van
de Israëlische troepen uit de
bezette gebieden. Met de af
tocht zet Israël een eerste con
crete stap ter beëindiging van
de bezetting van de Ga
zastrook en de Westelijke Jor-
daanoever, gebieden die Israël
in 1967 veroverde.
Hieronder volgt een chronolo
gie van de onderhandelingen
tussen beide partijen sinds
september van het vorig jaar:
September 1993:
13: Israël en PLO tekenen in
Washington een principe
overeenkomst over het Pales
tijns zelfbestuur in de bezette
gebieden, te beginnen in Jeri
cho en de Gazastrook. PLO-
voorzitter Yasser Arafat en de
Israëlische premier Yitzhak
Rabin drukken elkaar voor het
Wite Huis de hand: een histo
rische gebeurtenis.
23: Het Israëlische parlement,
de Knesset, ratificeert de au-
tonomie-overeenkomst.
Oktober:
1: Een internationale donor
conferentie in Washington le
vert zo'n 4 miljard gulden
(uitgesmeerd over vijf jaar) op
aan economische hulp voor de
Palestijnse bezette gebieden.
6: Arafat en Rabin ontmoeten
elkaar in Cairo om de details
van de overeenkomst uit te
werken.
11: De Centrale Raad, het Uit
voerend Comité van de PLO,
ratificeert het akkoord over
zelfbestuur.
13: Israël en PLO beginnen in
Egypte gesprekken over de in
werkingtreding van het ak
koord en de terugtrekking van
het Israëlische leger.
25: Israël begint met het vrij
laten van Palestijnse gevange
nen. 617 komen er op vrije
voeten.
30: Begin van de 'joodse inti
fada' als gevolg van de moord
op een joodse kolonist op de
Westelijke Jordaanoever door
aanhangers van Fatah, de
grootste groepering binnen de
PLO.
November:
1: In de Egyptische badplaats
Taba presenteert Israël een
plan voor de terugtrekking en
ontmanteling van zijn troepen
uit de Gazastrook en Jericho.
Een dag later verwerpt de
PLO het voorstel. De Pales-
tijnen schorten de onderhan
delingen op.
8: Hervatting van de onder
handelingen in kleine kring.
16: Eerste bijeenkomst van
PLO en Israël in Parijs over
kwesties aangaande toekom
stige economische samenwer
king.
24: Israëlische soldaten schie
ten in de Gazastrook een Ha-
mas-leider dood. Een golf van
geweld volgt.
December:
10: Opschorting van onder
handelingen. Over drie kwes
ties blijven grote meningsver
schillen bestaan.
12: Arafat en Rabin slagen er
niet in akkoord tot stand te
brengen. Breekpunt is de
kwestie over veiligheid in de
bezette gebieden.
29: Een bijna-akkoord alsnog
verworpen door PLO.
Januari 1994:
10: Israël en PLO hervatten
gesprekken in het Egyptische
Taba.
30: Arafat en Peres, de Israëli
sche minister van Buitenland
se Zaken, ontmoeten elkaar in
Davos en stevenen op akkoord
af.
Februari:
9: Arafat en Peres tekenen in
Cairo overeenkomst op onder
delen.
16: Overeenstemming in Taba
over samenwerking Israëlische
leger en toekomstige Pales
tijnse politiemacht.
25: Een joodse kolonist richt
in Hebron (Westelijke Jor
daanoever) een bloedbad aan
onder circa 30 Palestijnen die
in een moskee aan het bidden
zijn. PLO eist ontmanteling
joodse nederzettingen, be
scherming van VN-macht te
gen joodse kolonisten en ont
wapening kolonisten.
27: Israël beperkt joodse kolo
nisten in hun bewegingsvrij
heid en ontwapent hen voor
een deel. PLO vindt maatrege
len onvoldoende.
Maart:
1: Evenals Jordanië schorten
Syrië en Libanon vredesge-
sprekken met Israël op.
9: Terugkeer van de Russische
diplomatie in Midden-Oosten.
31: Israël stemt overeen met
komst van 160 internationale
waarnemers in Hebron. De
onderhandelingen over auto
nomie beginnen weer.
April:
3-5: De Israëlische politie be
gint met terugtrekking uit Je
richo en leger start gedeeltelij
ke evacuatie eigen hoofdkwar
tier uit de stad Gaza.
6-13: Veertien Israëliërs ge
dood in een serie aanslagen in
Israël. Hamas-beweging wil
met geweld vredesproces
dwarsbomen.
13: Oorspronkelijke 'deadline'
van akkoord waarop terug
trekking Israëlisch leger een
feit had zijn, is verlopen.
28: Arafat en Peres besluiten
op 4 mei definitief akkoord te
tekenen.
29: Overeenstemming in Parijs
over de toekomstige economi
sche relaties tussen de Pales
tijnse gebieden en Israël.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres'. Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00
uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1,® 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen per 1 januari 1994
(bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per halfjaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur S 076-236881zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Stephen Ellis (40) is di
recteur van het studie
centrum Afrika van de
universiteit van Leiden.
Hij komt uit Engeland en
woont sinds drie jaar in
Nederland. Na de mid
delbare school ging hij
als vrijwilliger werken in
Afrika. Het continent
heeft hem nooit meer los
gelaten. „Afrika heeft
zich zo snel ontwikkeld
dat de bevolking het niet
kan bijbenen. Dat werkt
de-stabilisatie in de hand
en dat is een van de grote
oorzaken van de moei
lijkheden van het conti
nent. Daar zie ik voorlo
pig nog geen oplossing
voor."
Door Ton Loots
„Wij hier schrikken van het ge
weld, dat CNN ons laat zien.
Afrikaners niet. Zij zijn het ge
woon. De afgelopen weken zijn
er ruim honderdduizend doden
gevallen in Ruanda en Burundi.
Wij kunnen ons dat niet voor
stellen. In 1972 kwamen er ook
al honderdduizend mensen om
bij gevechten tussen Tutsi's en
Hutu's. Ook afgemaakt met mes
sen en machetes, zoals zij dat al
eeuwenlang doen. Wij schrikken
van al het bloed, maar de door
snee Afrikaan heeft geen vuur
wapens."
Stephen Ellis raakte al op jonge
leeftijd gefascineerd door het
enorme werelddeel. Na de mid
delbare school werd hij als vrij
williger uitgezonden naar Kame
roen om Engels te doceren in
vormingscentra. „Ik had nooit
over Afrika nagedacht en zocht
gewoon iets anders. Toen mijn
contract was afgelopen kon ik de
sfeer niet helemaal loslaten en
ben ik gaan reizen. Zo'n tien
landen heb ik bezocht, en toen
was ik verkocht."
„Afrika heeft een razendsnelle
ontwikkeling doorgemaakt. Ik
sprak een man die Douala nog
gekend heeft als vissersdorpje en
nu ook,als stad van meer dan
een miljoen inwoners. In een
mensenleven van rieten hutje tot
groot internationaal vliegveld.
Die razendsnelle ontwikkelingen
zijn moeilijk om mee te leven. Ze
werken destabiliserend. Dat
heeft mij vanaf het begin getrof
fen".
„Nog geen eeuw geleden was
Afrika nagenoeg geheel analfa
betisch. Dë mensen reisden nau
welijks en er was geen culturele
uitwisseling. De kolonisatie
kwam eind vorige eeuw goed op
Slachtoffers van gewelddadig treffen tussen Hutu's en Tutsi's in Ruanda.
FOTO AP
gang en dat bracht gestage voor
uitgang in dat opzicht. Het na
deel van kolonisatie was het feit
dat mensen in politieke zin geor
ganiseerd werden. Uitgaande
van één macht, één taal, één
cultuur en één etnische groep.
Dat was nooit zo geweest."
„Dat was wennen voor Afrika.
Zeker toen na 1945 pogingen
werden gedaan om de stukken te
verdelen naar de modellen van
de Europese natie-staat. De hele
wereld is tot beeld van Europa
geworden. Dat kan niet. We
kunnen het zelf al niet. Slechts
in West-Europa hebben we het,
ten koste van miljoenen doden,
voor elkaar. In Oost-Europa
kunnen we het nog steeds niet.
Er blijven altijd kleine groepen
die zich niet willen aanpassen en
vechten voor hun eigen identi
teit, zoals de Baskische ETA."
In werelddelen als Afrika en
Azië kun je geen keurige verde
ling van gebieden maken. De
grenzen zijn nooit zo duidelijk
als op een landkaart. Sinds het
beëindigen van de Koude Oorlog
zijn de internationale betrekkin
gen onduidelijk geworden. Ie
dereen zoekt naar nieuwe ver
houdingen. Daar heeft Afrika
ook last van."
„Afrikanen hebben culturele,
economische en politieke relaties
met elkaar die niet ophouden
aan de grens van hun .officiële
staat. Iedereen in Zaïre is Zaï
rees en zijn president is Mobutu.
Dat is fictie, kunstmatig opge
legd. Als Zaïrees mag je geen
handel drijven met iemand uit
Angola, maar er is geen controle.
Dus er zijn toch relaties over de
grenzen heen."
„In de pre-koloniale tijd waren
er andere manieren tot organise
ren. Etnische groepen waren
kleine naties. De Zulu's vormden
er zo een. Hun culturele banden
zijn goed ontwikkeld en erg
hecht. Als twee Fransen elkaar
ontmoeten in Rusland voelen ze
een sterke etnische band. Dat
hebben Zulu's ook."
„De taal heeft ook een belangrij
ke betekenis in Afrika. Veel ta
len in Afrika zijn nooit opge
schreven, er is dus geen stan
daard. Je kunt niet zeggen 'ik
spreek die taal', want die staat
niet vast. Je kunt slechts zeggen
'ik begrijp je'. Afrikanen spreken
met gemak zes of zeven talen,
dat is daar heel gewoon. Ze zijn
er heel creatief in. Ze mengen
gewoon van alles en dan hebben
ze weer een nieuwe. Het Zuid-
Afrikaans is zo'n taal. Maar de
ontwikkelingen gaan heel snel.
Tussen twee generaties kan zich
een heel nieuwe taal ontwikke
len. Zulu's die in de stad zijn
opgegroeid verstaan hun ver
wanten op het platteland niet
meer."
„Een andere factor die het leven
in Afrika niet vergemakkelijkt is
de generatiekloof. De sociale
controle vond altijd plaats tus
sen generaties en bijna nooit
vanuit de regering. De bevolking
van Afrika bestaat voor meer
dan de helft uit jongeren onder
de twintig. Dat impliceert wei
nig controle over de jongeren en
een razendsnelle bevolkingsex
plosie op korte termijn. Dat be
looft wat voor de toekomst. Er
zijn nu al te veel jongeren zonder
toekomstperspectief. Dan werkt
ook geweld in de hand. De bur
ger-oorlogen in Liberia, Soma
lia, Mozambique worden uitge
vochten door kinderen. Vaak
zijn ze niet ouder dan een jaar of
14."
Afrika is een kruitvat waarover
Ellis somber is. Er zijn heel
zelden oorlogen tussen landen.
Somalië en Ethiopië in 1977 is
een voorbeeld en Zuid-Afrika en
Angola, maar vaak gebeurt het
niet.
Momenteel woeden in zo'n negen
landen burgeroorlogen,
hangt ervan af hoe je die d-
eert, maar er moet in ieder-
sprake zijn van grote am
en gewapende strijd. Zo bel
wordt er gevochten in Al:
Sudan, Tsjaad, Somalië,
(minder geweld maar coir-
anarchie), Angola, R^
Burundi, Sierra Leone en I
ria."
„De slachtingen in Ruand;
Burundi beheersen nu de n
maar ze zijn er altijd al g
De Tutsi's waren van oudst
bazen en de Hutu's de
werkers. Dat versterkte z
de koloniale tijd. De Tutsi's
den van de kolonisator®
technieken om de macht in si
te houden. Ze voerden hets-
in en konden zo alles regist:
en controle uitoefenen,
wraak tussen die twee etui;
groepen zit zo diep, dat g
maar niet over."
„Nee, ik ben niet optir
over de toekomst van Afrika,
mensen zijn erg creatief e
cepteren makkelijk nieuwe
standigheden. Ze zoeken ni;
manieren om met elkaar s
te leven en naast elkaar te
nen. Armoede is echter
waaraan men zich nooit
aanpassen. En daarvoor ziei'
snel geen oplossing. Velen sl
om economische redenen c
vlucht. Het begrip vlucht-
heeft in Afrika een andere la'
dan bij ons. Je ziet cijfers als
op de vijf Afrikaners
vlucht. Op zich klopt dat t
wel, maar het is niet zo
het lijkt. De Afrikaners zijn-
oudsher gewend om hun 1
te pakken. Ze hebben het a
gedaan. Als het tegenzat gi-
gewoonweg."
Volgens Ellis kan Zuid-A
straks een rol als econora
katalysator spelen, die
weerslag kan hebben op het'
continent. „Zuid-Afrika is'
belangrijk voor de rest -
werelddeel. Het is een mof
staat met een grote toek:
-als de rust maar weerk:
Dat zal over een jaar of tie
geval zijn, schat ik. Ook i
de verkiezingen zal er ge,
zijn, maar de nieuwe reg:
zal het controleren. Er zal,
burgeroorlog komen en
zaam maar zeker zal de sik
stabieler worden. Ik ben nik
naïef om te denken dat het
weid zal verdwijnen uit 1
Afrika, maar het wordt wei-
der."
„Iemand die wil investeren::
een land waar het relatief v
is en dat een juridische struei
heeft om financiële bek
veilig te stellen. Dat kan I
Afrika in de toekomst 1
een nieuwe situatie met een
iedereen acceptabele regering
Door Geordie Greig
(Sunday Times)
In het begin was er alleen
Gennifer Flowers. De voor
malige nachtclubzangeres
uit Little Rock in Arkansas
haalde over de hele wereld
de krantekoppen toen ze
onthulde dat ze twaalf jaar
lang de maitresse was ge
weest van Bill Clinton. De
misstap van Bill Clinton was
er toen nog maar een. Inmid
dels zijn het er wel twintig.
Steeds meer dames stappen
naar voren om te verkondigen
of worden ervan beschuldigd
dat ze het bed hebben gedeeld
met de man die nu president is
van de Verenigde Staten.
Seks en politiek zijn sinds de
dagen van John F. Kennedy niet
meer zo met elkaar verweven
geweest. Maar toen waren de
tijden toch anders; niemand uit'
JFK's intieme kringetje repte
met een 'woord over Marilyn
Monroe of de reeks andere min
naressen die via een achter
deurtje het Witte Huis binneng
lipten. Kennedy had zijn Came-
lot goed onder controle. Zelfs de
veiligheidsmensen en journalis
ten stelden er eer in het geheim
te bewaren.
Vandaag de dag is dergelijke
discretie onmogelijk en Clintons
rokkenjagerij is uitgegroeid tot
een publiek schandaal. De nieu
we beschuldigingen van Paula
Jones dat ze seksueel is lastig
gevallen door Clinton in de tijd
dat hij goeverneur was van Ar
kansas is het laatste smet op het
blazoen van een president die
sinds hij zijn kandidatuur aan
kondigde wordt afgeschilderd
als een roekeloze Casanova.
Een man die niet in staat is zijn
rits onder controle te houden.
Dat is het beeld dat we krijgen
van de vrouwen die zeggen dat
ze zijn minaressen zijn geweest
en van de ex-bodyguards die
getuige zouden zijn geweest van
Clintons wangedrag. De
27-jarige Jones is naar de rech
ter gestapt en zal Clinton moge
lijk dwingen in het openbaar uit
te leggen wat hij drie jaar gele
den met deze charmante dame
heeft uitgevoerd in zijn hotelka-
volgens de telefoonnota's i
hij haar elf keer op een dag, c
keer 's nachts zelfs 94 minut
Het is voor de meeste Amerikanen zo klaar als een klontje dat Clinton zich opliefdesgebied niet zo erg netjes heeft gedragen.
FOTO AP
mer in Little Rock. Tot dusver
ontkent het Witte Huis dat er
iets onbetamelijks is gebeurd.
De lijst van Clintons andere
verhoudingen is lang en bevat
vermeende affaires met de
vrouw van een vooraanstaand
rechter, een plaatselijke ver
slaggeefster, een ambtenaar en
een cosmetica-verkoopster in
een winkel in little Rock. De
zwarte prostituée Bobbie Ann
Williams beweert dat Clinton
de vader is van haar kind en dat
hij dertien keer van haar dien
sten gebruik heeft gemaakt.
Clinton zou zich in het open
baar met vriendinnetjes hebben
vertoond, hij zou een reeks one
night-stands achter de rug heb
ben en hij zou zelfs de liefde
hebben bedreven in een auto op
de parkeerplaats van zijn doch
ters school. Vorige maand be
weerde een veiligheidsagent dat
Clinton door zijn lijfwachten
aan minstens honderd vrouwen
was voorgesteld.
Het is de meeste Amerikanen zo
klaar als een klontje dat Clinton
zich op liefdesgebied niet zo erg
netjes heeft gedragen. De vraag
is evenwel wat de politieke con
sequenties zijn van zijn over
spel. Voor verstokte Democra
ten gaat het om een door de
Republikeinen gevoede laster
campagne. Voor Clintons vijan
den tonen zijn affaires precies
datgene wat er mis is met Clin
ton; zijn onvermogen eerlijk
spel te spelen. Wat uiteindelijk
telt is: wat vindt het publiek
van een man die zou hebben
geknoeid met zijn huwelijksle
ven en zijn belastingaangifte?
'Fornigate', zoals de zaak wordt
genoemd, ging van start toen
Gennifer Flowers haar verhaal
over het dubbelleven van Clin
ton voor 150.000 dollar ver
kocht. In een later interview in
de Penthouse ging ze nog een
stapje verder. „We vreeën over
al - op de vloer, in bed, in de
keuken, op de kast, het aan
recht... ik noemde zijn ballen
'de jongens' en hij mijn borsten
'de meisjes'", vertelde ze.
Clinton probeerde de schade te
beperken door op televisie toe
te geven dat er moeilijkheden
waren geweest in zijn huwelijk,
maar dat die tot het verleden
behoorden. Dis actie was effec
tief en bracht de verkiezingsze
ge dichterbij. Toen kwamen de
onthullingen van de veiligheids
mannen uit little Rock. Ze
mochten de Clintons niet en
noemden Clinton een man zon
der moreel bese:.
Hij zou thuis vrouwelijk bezoek
hebben ontvangen terwijl zijn
vrouw in de tuin was. Honder
den vrouwen zou Clinton vol
gens een van de veiligheidsman
nen hebben gehad. „Hij liet
geen kans op seks aan zijn neus
voorbij gaan", aldus een
'trooper'.
Toch was er toen, afgezien van
Flowers, geen vrouw die naar
voren durfde te komen om tegen
Clinton te getuigen. Daarin
kwam verandering toen Sally
Perdue, ex-miss Arkansas, in
1992 verklaarde dar ze een ver
houding met Clinton had gehad.
Ongeveer tegelijkertijd zei zan
geres Connie Hamzy in Pen
thouse dat ze door een mede
werker van Clinton was bena
derd voor een vrijpartij met de
gouverneur toen ze lag te zon
nebaden bij een zwembad.
Ook andere vrouwen werden er
van beschuldigd minnares te
zijn geweest van Clinton. Jo
Jenkins, een blond, gescheiden
directielid van een energiebe
drijf in Arkansas, ontkende een
affaire met Clinton. Maar zelfs
al had ze geen affaire met hem:
Eerder dit jaar speelde Fornig:
te Clinton weer parten te:
Perdue, nu 55 jaar, meer d<
bekend maakte over haar
re met hem in 1983 toen ze e
radioprogramma presenteer!
in Little Rock. Ze verklaar!
dat er met geweld was gedreigi
als ze haar mond open
doen. Ze zei ook dat ze
aanbod had gekregen
40.000 dollar zwijggeld.
Een vooraanstaand Democraat
zou haar gewaarschuwd hebbe:
'zich als een braaf meisje It
gedragen'. Deed ze dat niet, d
zou ze niet lang heel blijven, d
was wat er volgens Perdue wet
bedoeld. Door die onthu"
kreeg Fornigate een politiek
betekenis lading. Naast de st'
werd het nu een zaak van.ci
ruptie en machtmisbruik. Dj
dreigementen zouden hebb®
plaatsgevonden tijdens de cam
pagne voor de presidentsverkie
zingen.
Lynn Davis, oud-politiechel
van Arkansas, gelooft dat Clin
tons buitenechtelijke activitei
ten niet alleen de geloofwaar
digheid van. het Witte Huis aam
tasten, maar ook een potentieel
veiligheidsgevaar zijn. „Dit is
een nieuw stadium", aldus Jo
nes. „De rechtzaak van P
Jones neemt alle twijfel
over het belang van zijn se!
ele escapades. Ze zijn van be
lang als hij zich in een compro
mitterende situatie bevond
door zijn vijanden tegen h
gebruikt kan worden. Het is n«
een zaak van nationale veilig
heid. Hij moet open spel spelen
en het Ajnerikaanse publiek op
biechten wat hij heeft gedaan''
Maar zelfs Clintons felste critici
betwijfelen of het seksschan
daal Clinton ten val zal
gen. „Deze man is de slimste
politicus die het land ooit heeft
gekend", aldus oud-klasgenoot
in Oxford Cliff Jackson. „Hiri
struikelt hij niet over. In bet
ergste geval moet hij weer i
televisie en met zijn babyblau-
we ogen de Amerikanen recht in
het gezicht kijken en 'sorry'
zeggen. Zo simpel werkt het."