EIKANT
iuTev
Huizenmarkt
'Je elimineert een aantal zorgen'
Safe wonen-idee slaat aan
'Alleen de biljartzaal
moet er nu nog aan'
Residentie De Bussel in Oosterhout loop je niet zomaar binnen
Ier accent
Groeiende belangstelling voor nieuwe woonvormen voor ouderen
pESTEM
nix van beide,
e is: u kunt op
3ment switchen
en beleoaings-
ormen; en ieder
"toment extra
remie inleogen.
Wilt u ook
:o'n hypotheek?
Meem dan recht
op met onze
ur.
Rabobank G3
E3
Handicap
Hotelkeuken
Dick Jaspers heeft zijn stek gevonden in 't Heike:
Andere behoeften
Derde woonvorm
Geen hypotheek
Nadeel
Groei
140-13293
1L1994
CO O
CC
ZATERDAG 23 APRIL 1994
Juspers: „Alles was perfect, we moesten voor de verhuis alleen
'f!| stofzuigen en toen konden we erin.e0t0 de stem 7 ben steffen
Van onze verslaggever
Jan van Zuilen
Residentie De Bussel in Ooster
hout loop je niet zo maar bin
nen. De toegangsdeur tot het
appartementencomplex zit op
slot. Die kan alleen van binnen
uit worden geopend en dat ge
beurt pas als degene die je wilt
bezoeken en bij wie je je eerst
via de intercom moet melden, de
deur een elektrisch seintje geeft
zich te openen. Tenminste, als je
welkom bent.
Op zich is dat niet echt bijzonder.
Veel flats hebben tegenwoordig zo'n
veiligheidsklep. De Bussel kent ech
ter nog een tweede drempel. Dat is
dat je om binnen te komen altijd de
receptie van het Golden Tulip Hotel
passeert die tevens als een soort
huismeester voor de service-appar
tementen fungeert.
Mevrouw J. A. de Boer-Plaatsman
vindt het best een geruststellende
gedachte dat ongewenste bezoekers
een paar drempels moeten overwin
nen om binnen te komen. In haar
vorige woning, een vrijstaande huis
in een villawijk in Oosterhout-Zuid,
voelde ze zich wat dat betreft aan
merkelijk minder op haar gemak.
„Het feit alleen al dat de verzeke
ring ons verplichtte een uitgebreide
alarminstallatie aan te leggen, be
zorgde me kippevel. Dat heb ik hier
dus niet. Ofschoon ik me heus wel
realiseer dat mensen die echt
kwaad willen, toch wel binnen ko-
'Safe wonen' was niet de voor
naamste reden voor het echtpaar De
Boer om acht jaar geleden naar de
Bussel-residentie te verhuizen, ver
telt mevrouw De Boer. „Mijn man
lijdt aan de ziekte van Parkinson.
Met zo'n handicap is een huis als
wij hadden, een blok aan het been.
Dan ben je veel beter af met servi
ce-flat. Hier hoef je maar aan een
koord te trekken en er komt iemand
om te helpen. Je elimineert als het
ware een aantal zorgen."
In het begin heeft ze wel flink
moeten wennen. „Wat ik vooral
miste was de ruimte. Ik heb hier
echt weieens tegen de muren staan
duwen of ik ze niet een metertje
achteruit kon krijgen."
Ze schrok ook van de hoge gemid
delde leeftijd van haar medebewo
ners, 73 jaar. „Dat kwam ook, om
dat ik zelf nog relatief jong ben. Het
idee om de rest van mijn leven
tussen oude en stokoude mensen te
moeten slijten, vond ik wat beklem
mend. Maar mensen van die genera
tie hebben ook hun charme. Het
zijn bijna zonder uitzondering lieve,
voorkomende en uiterst galante
mensen. Altijd behulpzaam en be
zorgd, naar mijn smaak ook wel een
beetje te bezorgd. Als mijn man
eens een keer een paar dagen ach
tereen de hond niet zelf uitlaat,
vragen ze mij al of hij ziek is. Ook
dat vind ik soms beklemmend. Het
idee dat je hier niets kunt doen of je
medebewoners weten het."
Voor het overige telt mevrouw De
Boer alleen maar zegeningen van
het wonen in de Bussel. „Door de
combinatie met het Golden Tulip
Hotel hebben wij als bewoners de
zelfde faciliteiten als de hotelgas
ten. Als ik geen zin heb om zelf te
koken, laat ik iets komen uit de
keuken van het hotel. Niets ten
nadele van de keukens van andere
service-flats of van een instelling
als 'tafeltje-dek-je', maar je kunt
niet verwachten dat die dezelfde
kwaliteit garanderen als een hotel
keuken. Verder is het natuurlijk
ideaal dat we onder één dak zitten
met de bibliotheek en de schouw
burg. Ik kan bij wijze van spreken
op mijn pantoffels naar een theater
voorstelling."
Bovendien snijdt door de combina
tie van service-flat en hotel het mes
aan twee kanten, stelt mevrouw De
Boer. „Het hotel kan de kosten van
faciliteiten als de keuken en de
schoonmaakdienst uitsmeren over
meer mensen en meer kamers. Dat
drukt de kosten voor het hotel en
dat drukt voor ons als bewoners de
service-kosten."
Niettemin voele men op zijn of haar
klompen aan dat het wonen in een
appartement in de Bussel niet voor
iedereen is weggelegd. Alleen al de
maandelijkse servicekosten belopen
een bedrag dat iemand met een
meer modaal inkomen maar amper
kan opbrengen aan maandhuur of
aan rente en aflossing op een hypo
theek. Ook in dat opzicht selecteren
de bewoners van de Bussel zich zelf.
bank in dit interieur heeft
bekleding met kelim dessin.
Lorden geleverd in de hout-
j keuze en de hoogwaardige
u perfect zitcomfort.
Ir en fauteuil zijn leverbaar
tl gewenste stof.
J. grenen spekkast is voorzien
loster. ruime laden en leg-
hk 19~5.-. Bijzet-hocker 590,-.
fe(),-. Spekkast 1990.-.
Mevrouw De Boer-Plaatsman: „Ik kan bij wijze van spreken op mijn pantoffels naar een theatervoorstelling.foto de stem ben steffen
Bij enkele door de aannemer ge
bouwde serviceflats werkte Woon-
borgh samen met een initiatiefgroep
van toekomstige bewoners. Voor de
bewoners verrichtte Van Eijkelen-
burg een marktonderzoek en wer
den de woonwensen geïnventari
seerd.
Volgens Hoendervangers, tevens di
recteur van Woonborgh Manage
ment, is met name het concept van
de service-flat in de loop der jaren
ook flink veranderd. De tradionele
service-flat met alle voorzieningen
in eigen huis is langzaam maar
zeker veranderd in een woonvorm
met flexibele dienstverleningsmo
gelijkheden waaruit de bewoner
naar believen kan kiezen.
Belangrijk voorbeeld van deze
woonvorm is De Bussel in Ooster
hout waar de serviceflat feitelijk
onderdeel uitmaakt van een heel
complex met theater De Bussel en
hotel Golden Tulip. Door gebruik te
maken van de diensten van het
hotel (o.a. logeerkamers voor fami
lieleden) zijn de servicekosten van
de appartementen hier een stuk
lager dan elders.
„Anders dan in de jaren zestig is er
op technisch gebied in de service
appartementen ook veel meer mo
gelijk. De doelgroep is niet alleen
groter, maar de behoeften van
ouderen liggen ook anders," aldus
Hoendervangers. Zo is niet alleen
de vraag naar een veilige woonvorm
groter (aansluiting op een alarmin
stallatie, bewakingsdienst e.d.). Het
accent ligt veel meer dan vroeger op
een flexibele dienstverlening.
Het complex 'Roosenhof' in Roosen
daal is ook ander voorbeeld van een
complex service-flats 'nieuwe stijl',
in veel gevallen gefinancieerd via
het 'safe wonen'-model. Ontwikkeld
door Woonborgh wordt de service
(maaltijden, klein onderhoud e.d.)
hier verzorgd door de speciaal op
gerichte dienstverleningsgroep
Krijtenburg.
In Zevenbergen is ook een initia
tiefgroep actief die in samenwer
king met Woonborgh wil komen tot
een service-flat (40 appartementen)
nieuwe stijl. Volgens Hoendervan
gers komt dit plan zeker van de
grond. „Er zit groei en ontwikke
ling in de seniorenmarkt. We volgen
de ontwikkelingen op de voet want
in het ouderenbeleid van de over
heid gaat nog veel veranderen."
Door de scheiding tussen 'wonen'
en 'zorg' in het ouderenbeleid van
de overheid (meer aanleunwonin
gen, minder bejaardenwoningen,
woon-zorgprojecten e.d.) worden
alternatieve woonvormen voor
ouderen, eventueel gefinancieerd
via een 'safe wonen'-overeenkomst,
in de komende jaren steeds belang
rijker, zo verwacht Hoendervan
gers.
huiske hier op 't dorp terecht zou
komen."
„Het gaat er toch alleen maar om
dat je gelukkig bent en dat kan je in
een klein huisje ook prima zijn. Als
je in een groot huis 's morgens
vroeg zwijgend tegenover elkaar
aan het ontbijt zit, dat is toch ook
geen leven. Maar ja, we liepen op
eens tegen dit huis op toen het
vrijkwam, en toen hebben we de
knoop maar doorgehakt. Misschien
komen er straks kinderen, dan ko
men de extra slaapkamers van pas,
en het is hoe dan ook toch ook een
goede investering voor de toekomst.
En kijk eens hoe vaak we tegen
woordig weg zijn voor het biljarten.
We zouden, als we dat gewild zou
hebben, niet eens tijd gehad hebben
om zelf iets aan verbouwen of zo te
doen. En ik moet zeggen, het is een
heerlijk huis om thuis te komen."
Er kleeft slechts één maar aan het
huis: de voor een professionele drie-
bander onontbeerlijke biljartzaal
ontbreekt. Jaspers traint nog steeds
in het zaaltje dat zijn vader begin
jaren tachtig voor hem in de achter
tuin van het ouderlijk huis ge
bouwd heeft. Een investering die,
zo lijkt het, zich inmiddels dubbel
en dwars terugbetaald heeft. Nog
steeds keert Dick Jaspers, vrijwel
iedere dag dat hij in Willebrord is,
terug naar het ouderlijk huis. Om te
trainen op de vertrouwde matchta
fel van Verhoeven.
Een tafel waarvan hij straks af
scheid gaat nemen. Het wachten is
op de goedkeuring van het bouw
plan voor een nieuw biljarthok te
gen de garage van zijn nieuwe huis.
„Dat kost me wel een stuk tuin,"
zegt hij, „maar dat is niet zo erg,
want dat is net een stuk waar de
zon nooit komt. Een 'Gabriels' gaat
de 'Verhoeven' vervangen. Niet dat
Jaspers ontevreden is over zijn oude
tafel, waarop hij intussen honderd
duizenden caramboles moet hebben
geproduceerd. Integendeel, maar de
sponsor heeft tenslotte ook wat te
vertellen.
Het meest tevreden blijken Dick en
Andrea tenslotte te zijn over de
ligging van het huis: bijna op het
parkeerterrein van de plaatselijke
supermarkt. „Lekker handig," al
dus Jaspers, „als we er om kwart
voor zes achterkomen dat er iets op
is, schiet ik gauw in mijn sleffers en
loop ik zo de winkel binnen. Per
fect..."
Van onze verslaggever
Léon Krijnen
Iemand die in Sint Willebrord ge
boren en getogen is, wil er nooit
meer weg. Nietwaar, Dick Jaspers?
„Eh...t nou dat is niet helemaal
waar," zegt Dick Jaspers aarzelend,
„ik zou misschien in Roosendaal of
a Oosterhout ook wel hebben kun
nen aarden, maar het zou misschien
wel moeilijk geweest zijn."
Zijn Andrea werpt de bezoeker
vanachter de rug van Nederlands
beste driebandenspeler een vette
knipoog toe. Zo van: 'laat hem maar
praten, maar hij zou dood gaan als
je hem uit 't Heike weg zou halen...'.
Dick Jaspers woont sinds juni vorig
jaar zoals dat van een echte Wille-
brorder verwacht mag worden:
groot en mooi. Een riante stulp
midden in het dorp waar helemaal
niks aan mankeert.
Dick Jaspers woont zoals hij biljart.
Bijna wetenschappelijk, zonder
poespas, op maat. Alles is aan de
kant, en het geheel straalt een har
monische vrede uit. Bakstenen mu
ien, dubbel glas, bruin gebeitst
hardhout, een eiken keuken, een
garage, en een keurige groene tuin.
Het verhaal hoe hij, een goede kilo
meter verwijderd van het ouderlijk
buis, zelf onder de pannen geraakt
is, hoort eigenlijk niet in Sint Wille
brord thuis. Een beetje Willebror-
der, zo weet iedereen in het dorp en
ver daarbuiten, die bouwt zelf een
groot en mooi huis. Liefst met be-
ïulpvan een oom die aannemer is,
ten achterneef die elektriciën is en
ten zwager die met een kwast goed
aitde voeten kan. Op basis van die
onderlinge dienstverlening, die
vroeg of laat elders in het dorp weer
terugbetaald wordt, zijn in Wille
brord huizen als kastelen uit de
grond gestampt.
Zo heeft Dick Jaspers het dus niet
gedaan. „Ik heb het gekocht zoals
hethier staat," aldus Jaspers. „Ik
giniet vertellen wat ik er voor
betaald heb, want dat hoeft van mij
met in de krant, maar het stond
~er zoals het er nu staat. We heb
ben zelfs de vloerbedekking en de
'trage overgenomen, en een deel
ran de meubels. Alles was perfect,
te moesten voor de verhuis alleen
even stofzuigen en toen konden we
edn. Voor mij had het eigenlijk niet
perse zo gemoeten. Ik heb altijd
gedacht dat ik in een klein en knus
Van onze verslaggever
Mathieu Kothuis
De vergrijzing van de Neder
landse bevolking heeft ook voor
de woningmarkt grote gevolgen.
De behoefte aan ouderenwonin
gen, appartementen en servi
ceflats groeit en zal in de ko
mende jaren nog sterker toene
men. De vraag naar deze wonin
gen, waar oudere bewoners zich
bovendien ook veiliger voelen, is
volgens verschillende makelaars
nu al niet meer bij te benen.
Onder deze omstandigheden groeit
ook de belangstelling voor nieuwe
initiatieven zoals het zogenaamde
'safe wonen'-concept, onder andere
toegepast in wooncomplex De Bus
sel in Oosterhout. Deze woonvorm
wordt inmiddels ook door de Stuur
groep Experimenten Volkshuisves
ting (SEV), ingesteld door het mi
nisterie van Volkshuisvesting
(VROM), omarmd als 'een ideale
woonvorm die ook is toe te passen
bij bestaande, 'normale' woningen
van beleggers en corporaties.
In moeilijke tijden ontstaan vaak de
beste ideeën. Zo werd het zoge
naamde 'safe wonen'-concept van
bouw- en ontwikkelingsmaatschap
pij Van Eijkelenburg uit Rosmalen
geboren tijdens een dieptepunt op
de bouwmarkt, aan het begin van
de jaren tachtig. Een aantal door
Van Eijkelenburg gebouwde servi
ceflats in complex Koninxhoek in
Tilburg bleek onverkoopbaar en
ook niet te verhuren. Het 'safe-wo-
nen'-concept bracht niet alleen uit
komst maar bleek tegelijk te voor
zien in een grote behoefte.
Simpel gezegd kan deze woonvorm
worden gezien als een derde woon
vorm, naast kopen of huren. De
bewoner of bewoners kopen met
deze constructie het 'recht' een ap
partement te bewonen tot het over
lijden van de langstlevende partner.
De overeenkomst geldt daarmee
voor onbepaalde tijd. De koopsom
is gebaseerd op de leeftijd waarop
de bewoner of het echtpaar de wo
ning koopt, de vooraf statisch be
paalde leeftijd van overlijden, het
door de belegger te behalen rende
ment en de 'normale' verkoopprijs
van het appartement.
Hoe hoger de leeftijd waarop de
bewoner het recht koopt, hoe lager
dus de koopsom. Bij 'safe wonen'
ontstaan een splitsing in het eigen
dom van het appartement. De be
woner wordt eigenaar van het ge
bruiksrecht, de belegger (Van Eij
kelenburg) houdt het 'bloot' eigen
dom.
Volgens de SEV-brochure die aan
deze woonvorm is gewijd moet het
'safe wonen'-concept daarom wor
den beschouwd als een immateriële
overeenkomst waarbij de bewoner
wél het woongenot koopt maar niet
de stenen. Omdat hij toch bepaalde
risico's loopt wordt de koper door
de fiscus beschouwd als eigenaar
bewoner.
Belangrijk verschil met de 'nor
male' huizenkoper is dat de koper
van een gebruiksrecht geen hypo
theek kan krijgen en daarom over
een redelijk kapitaal moet beschik
ken. Minstens de helft van de koop
som moet de bewoner aanbetalen,
de andere helft kan hij bijlenen bij
de belegger tegen een iets hogere
rente dan de hypotheekrente. De
bewoner betaalt bovendien service
kosten, waaronder een bijdrage aan
de vereniging van eigenaren van de
(service-)flat.
Het kopen van het gebruiksrecht
heeft een aantal belangrijke voor
delen. Mensen die nu een eigen huis
(met tuin) bezitten kunnen confor-
tabeler gaan wonen, eventueel met
gebruikmaking van de aangeboden
service (maaltijden e.d.) in het nieu
we service-appartement. In verge
lijking met kopen of huren biedt
deze woonvorm ook de mogelijk
heid de woonlasten te verlagen of
minder eigen vermogen in de wo
ning te stoppen.
Belangrijkste nadeel in vergelijking
met huren is dat de koper een deel
van zijn vermogen 'opgebruikt'. De
andere nadelen zijn volgens de SEV
zeer betrekkelijk. Zo dragen de be
woners als eigenaar van het zake
lijk recht de onderhoudsplicht over
hun appartement en zijn ze via de
vereniging van eigenaren tevens
verantwoordelijk voor het beheer.
Een ander nadeel is dat tussentijdse
beëindiging van de overeenkomst
wel mogelijk, maar financieel niet
aantrekkelijk is.
Belangrijkste nadeel is nog wel dat
de koper bij een 'safe wonen'-con-
tract een 'kort leven risico' en daar
mee een belangrijk vermogensrisico
loopt. Met andere woorden; men
kan eerder overlijden dan is voor
zien in de koopovereenkomst.
'Koopt men vandaag en overlijdt
men over een week dan is dat op
zijn zachtst gezegd sneu, zo niet
voor de koper, dan toch zeker voor
de erfgenamen', aldus de SEV.
Het 'safe wonen'-concept is in de
praktijk vooral voordelig voor
ouderen die met de verkoop van
hun bestaande woning een flink
eigen vermogen vrij maken en/of
een redelijk tot goed pensioen heb
ben. Deze woonconstructie werd
voor het eerst in Tilburg toegepast
maar daarna ook in goedkopere
flats in De Bussel in Oosterhout
(102 appartementen) en in Het
Hooghe Oord in Vaals (74 apparte
menten).
Al met al heeft het 'safe wonen'-
concept dat nu tien jaar bestaat 50
woonovereenkomsten opgeleverd.
Geen spectaculair resultaat, maar
door de vergrijzing groeit de be
langstelling voor deze financie-
ringsvorm voor een andere vorm
van seniorenhuisvesting ook bij an
dere beleggers sterk, zegt directeur
R. Hoendervangers van Van Eijke
lenburg Planontwikkeling in Ros
malen. „Mensen doen nu een een
malige uitgave en dat kan soms heel
aantrekkelijk zijn," aldus Hoender
vangers.
Van Eijkelenburg is al jaren gespe
cialiseerd in onder meer oude
renhuisvesting en de bouw van ser
viceflats. Naast twee aannemings
bedrijven en de Van Eijkelenburg
Planontwikkeling b.v., is ook
Woonborgh Management b.v. on
derdeel van de Van Eijkelburg
Groep.
Voorbeeld van verloop van de koopsommen voor het gebruiksrecht
naar gelang de leeftijd stijgt.
Koopsom gebruiksrecht bij een woning van 235.000 v.o.n.
Leeftijd man:
Leeftijd vrouw:
Koopsom gebruiksrecht:
55
53
225.000
67
65
145.000
73
71
115.000
79
77
85.000
Een voorbeeld van het 'safe wonen'-concept:
De koopsom van het nieuwe appartement kost 235,000 v.o.n. Een
echtpaar waarvan de man 73 jaar is en de vrouw 70, verkopen hun hui
dige woning waarvan zij (eventueel na aflossing van hypotheek)
250.000 overhouden. Volgens de gehanteerde formule komt de koop
som van het gebruiksrecht voor de woning van 235.000 uit op
135.000. Met een waarborgsom van 5.000 komt de investering op
140.000. Deze bewoners houden van hun 250.000 dus 110.000
over terwijl ze op een 'niveau' van 235.000 wonen. Voor deze eenma
lige betaling hebben de bewoners het recht van bewoning tot het over
lijden van de langstlevende.
Verdere inlichtingen en informatie over 'safe wonen' bij de SEV, postbus
1878, 3000 BW Rotterdam, tel. 010-4130935.
