CDA predikt Brabantse saamhorigheit
Geer
SP bedrijft de politiek van de straat
Bolkeste
'Baantjes
Coalitie als I
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
PÊSTEM
Mea culpa
-DE STEM-
Alle kopstukken van geplaagde partij aanwezig op verkiezingsavond in Breda
Maar werkg
I nader onderzoek doen.
CDA wil aparte
staatssecretaris
ouderenzaken
KIEZINGEN
De rode tomaat
lijkt rijp
om geplukt
te worden
DE STEM
VRIJDAG 22 APRIL 1994 i
Het is nog helemaal
niet zó lang gele
den, dat elke
rooms-katholiek wist wat
'mea culpa' betekende. Dat
was in de tijd, dat de kerk
diensten nog helemaal in het
Latijn waren.
Ook al had je niet meer on
derwijs genoten dan de lagere
school, enkele Latijnse woor
den kende elke katholiek wel.
Zo wist hij tenminste hoever
de kerkdienst gevorderd was.
Zo ook het 'mea culpa' in
drievoud, waarmee elke heili
ge mis begon: mea culpa, mea
culpa, mea maxima culpa. En
bij elk culpa werd met de
rechterhand op de borst ge
tikt: door mijn schuld, door
mijn schuld, door mijn zeer
grote schuld. Voor heden
daagse kerkgangers net zo'n
bekende woorden, want elke
eucharistieviering begint nog
altijd met de schuldbelijdenis;
elke protestantse kerkdienst
trouwens ook, al luidt die
daar anders.
Schuld belijden is een wezen
lijk element van het christen
dom. Protestantse kerken til
len daar veel zwaarder aan
dan de katholieke kerk. In
schuld belijden is de Roomse
kerk als instituut altijd zwak
geweest. Als er geen ontken
nen aan is, bedekt zij haar
zonden liever met de mantel
der liefde dan met een mea
culpa. Op die wijze meent zij
haar heiligheid overeind te
houden, want de kerk is vol
gens de geloofsbelijdenis im
mers heilig. Voor zo'n hou
ding moet je uit een bepaald
soort etnisch en/of theolo
gisch hout gesneden zijn. Hier
ligt dan ook een permanent
spanningsveld tussen centrum
en periferie, dat in de geschie
denis herhaaldelijk grote con
flicten heeft veroorzaakt.
Paus Johannes Paulus II lijkt
zo in de ban van de nadering
van het nieuwe millennium,
dat hij volgens recente berich
ten uit Rome grootse plannen
maakt voor het jubeljaar
2000. Plannen die dat span
ningsveld juist in het centrum
sterk kunnen activeren. De
paus zou de kerk in het jaar
2000 willen laten afrekenen
met de duistere hoofdstukken
uit haar verleden: inquisitie,
godsdienstoorlogen, joden
vervolgingen, andere schen
dingen van mensenrechten en
schuldige fouten als de ver
oordeling van Galileo Galileï.
Dat zou moeten gebeuren
door schuld te bekennen. De
paus oppert dit idee in een
notitie die hij alle kardinalen
heeft toegestuurd.
Die notitie bevat nog meer
plannen. De paus zou in 2000
ook een gezamenlijke gebeds
bijeenkomst voor joden,
christenen en moslims op de
berg Sinaï willen organiseren.
Verder zou hij denken aan
een concilie waaraan de
katholieke, protestantse en
orthodoxe kerken deelnemen:
overigens een idee dat al heel
lang leeft in de schoot van de
wereldwijde oecumenische
beweging. En hij zou in de
lijst van kerkelijke martelaren
ook protestantse en ortho
doxe slachtoffers van de na
zistische en communistische
terreur willen opnemen.
Het gaat hier om plannen die
zijn uitgelekt. Dat maant tot
voorzichtigheid, gezien alleen
al de allure ervan. Bovendien
staan ze ter discussie op een
bijeenkomst van paus en kar
dinalen op 9 en 10 mei. Het
moet nog blijken of er iets
van terecht komt. De paus
houdt er blijkbaar ook zelf
rekening mee, dat de kerk
schuld laten bekennen door
kardinalen gevaarlijk gevon
den wordt. Hij moet daarop
wel zinspelen, waar hij in de
notitie schrijft dat de heilige
kerk tegelijk een kerk van
zondaars is. Een openlijke
schuldbelijdenis zal het more
le aanzien van de kerk niet
schaden, werpt de paus bij
voorbaat tegen. De kerk zal
er zelfs sterker door komen te
staan als ze de moed toont
fouten te erkennen die door
haar eigen mensen in haar
naam zijn begaan.
Daarin mag de paus het
grootste gelijk van de wereld
hebben, of hij dat ook krijgt,
is vers twee, ook voor een
paus. Maar als vast komt te
staan dat Johannes Paulus II
inderdaad zulke ideeën heeft,
is daarmee op zich al psycho
logische winst geboekt voor
de oecumene.
De verkiezingen moeten nog plaatsvinden, maar de kandidaten
voor het regeringspluche dienen zich reeds gevraagd of ongevraagd
aan. Kamervoorzitter Deetman laat weten dat hij eventueel beschik
baar is als redder van het vaderland en D66-leider Hans van Mierlo
zegt niet te hechten aan een eventueel vice-premierschap. Minister
van Buitenlandse Zaken vindt hij ook acceptabel. De onvermijdelij
ke Hans Wiegel is ook weer opgedoken. Wiegel wil weten welke
kandidaten fractievoorzitter Bolkestein op het oog heeft, wanneer
de VVD de nieuwe premier zou moeten leveren. Politici roepen
elkaar in de campagnes braaf na: het gaat niet om personen, maar
om de inhoud. Die prudentie ontbreekt wanneer het om baantjes
gaat. Dan manifesteren personen zich zonder enige terughoudend
heid. (HV)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00
uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Ternèuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen per 1 januari 1994
(bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur S 076-236881zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911. j
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Premier Lubbers spreekt de CDA-aanhang toe.
CDA-lijsttrekker Brinkman, met links achter hem minister Hirsch Ballin, luistert naar een toespraak in het Bredase Turft
FOTO'S com
Zwaar geschut in Het
Turfschip. Het CDA was
gisteravond op volle
sterkte in Breda aanwe
zig. Met de top-drie Elco
Brinkman, Yvonne van
Rooy en Ernst Hirsch
Ballin. En met premier
Ruud Lubbers, koud te
rug van een bezoek aan
Bulgarije. Het werd een
avond van saamhorig
heid, hoe kon het ook
anders in het Brabantse
land?
Van onze verslaggever
Carl Mureau
Buiten op het Chasséveld
staat de tent van Circus
Royal. Binnen in Het Turf
schip is geen ruimte voor
glitter, trucs of acrobaten-
werk. Het wordt een degelij
ke verkiezingsavond, met
ernstige politieke speeches.
Over de poppetjes is de afge
lopen weken genoeg gespro
ken. „We hebben helemaal
geen tijd om het te hebben
over personen en coalities,
van welke kleur dan ook",
zegt Brinkman al vroeg in de
avond. De toon is gezet.
De veel geplaagde lijsttrekker
heeft als belangrijkste bood
schap: bestrijding van de werk
loosheid. De meest recente cij
fers zijn dramatisch. „Vandaag:
25 mensen per uur extra werk
loos." Brinkmans ogen staan op
bittere ernst. „Het staat in de
krant en die liegt niet, ook nu
weer niet." Het is nog maar twee
weekjes geleden dat de CDA-lei-
der heel anders dacht over de
media, met name "dan over het
tv-programma Reporter.
Het verhaal van het CDA in deze
verkiezingstijd is bekend. Tegen
slag op tegenslag. De bijeen
komst in Breda moet daarom
geheel in het teken staan van
herstel, standvastigheid en ver
trouwen.
„We hervinden onszelf", weet
Hirsch Ballin, de minister uit
Tilburg die immer uitblinkt in
optimisme. En hij wijst op de
waarden waar het CDA voor
staat, zoals bescherming van het
zwakke menselijk leven (tegen
legalisering van euthanasie) en
de aandacht voor het bijzonder
onderwijs. „Het onderwijs met
een grondslag in de levensover
tuiging, ons onderwijs, zou van
een paars gekleurde coalitie
(PvdA, WD en D66, red.) lijk
bleek worden. Laat dat niet ge
beuren!"
Premier
En dan is het de beurt aan de
minister-president. „Wat zal hij
er vandaag van maken", luidt
het gemompel in de zaal. De
woorden van Lubbers hebben
nog altijd bijzonder gewicht bin
nen het CDA. Natuurlijk, Brink
man is de lijsttrekker én blijft
dat ondanks alle perikelen ook.
Maar als Lubbers spreekt, ge
beurt er altijd wat bijzonders.
De scheidende premier, die het
zijn kroonprins in de campagne
"niét al te makkelijk heeft ge
maakt, begint met een hart on
der de riem voor Elco. 'En zijn
team', want dat krijgt de laatste
dagen ook steeds meer kritiek,
vanwege de te Amerikaanse
campagne-aanpak.
Dan maakt Lubbers een rond
gang langs die bevolkingsgroe
pen die het CDA nu in de steek
dreigen te laten. Zoals daar zijn:
de ouderen. Lubbers' steekwoor
den: behoud van de aow, flexibe
le pensionering en een volwaar
dige plaats voor ouderen in de
samenleving. „Voor die drie za
ken moeten wij staan. En daar
om kunnen ouderen ik zeg het
ronduit het CDA niet missen.
En het CDA kan zeker de oude
ren niet missen."
Tuinders
En dan de boeren en tuinders.
Hetzelfde verhaal. „Boeren en-
tuinders zijn gebaat bij een sterk
CDA en het CDA kan niet zon
der hen. We hebben elkaar no
dig, om onze boterham te verdie
nen en om samen zorg te dragen
voor het milieu."
De premier doet een oproep voor
een gezamenlijke aanpak van de
criminaliteit en pakt nog enkele
hot items bij de kop: de toe
stroom van asielzoekers ('ons
toelatingsbeleid moet streng en
rechtvaardig zijn'), de oorlog in
Bosnië ('ik ben blij met de brede
steun voor de aanwezigheid van
onze jongens') en de opkomst
van speciale belangenpartijen.
„Opkomen voor deelbelangen is
begrijpelijk en menselijk. Maar
dit leidt tot verbrokkeling en
versnippering van ons land. Dan
wordt het er echt niet veel beter
op." Vandaar zijn rechtstreekse
oproep aan de zwevende kiezer:
Stemt CDA. Tegen verbrokke
ling, voor saamhorigheid.
De zaal krijgt de handen best op
elkaar, al blijft de stemming
tam. Toch krijgt menigeen een
goed gevoel na alle ellende van
de voorbije weken. De Bredase
CDA-lijsttrekker Wim van Don
gen zegt zich gesterkt te voelen
door de peptalk. Na de verkie
zingsnederlaag (van 10 naar 5
zetels) in maart was het slikken.
En kijkend naar de opiniepeilin
gen werd de stemming niet vro
lijker. „Het is net als bij een
voetbalclub. Als je wint, komen
er meer toeschouwers." Van
Dongen hoopt maar dat het voor
3 mei nog een beetje goed komt.
Lijsttrekker
Tijd voor de lijsttrekker zelf.
Elco Brinkman dus. Die nog eens
hamert op het belang van extra
werkgelegenheid. Hij tovert een
krante-pagina uit de zak. De
Telegraaf, een interview met
D66-leider Van Mierlo. „Het
CDA is een insect", luidt de kop.
Brinkman signaleert slechts een
aanzet tot polarisatie en betreurt
dat. Maar hij heeft zijn vrouw
Janneke, de biologe, geraad
pleegd voor een reactie. Wat
wist ze van insecten?
„Ze zei: die vermenigvuldigen
zich heel snel." Applaus, gelach.
„En twee: Als zaken bevrucht
moeten worden, zijn insecten no
dig. Als je beleid bevrucht moet
worden, heb je het CDA nodig."
Opnieuw succes. De uitsmijter:
„Zelfs met een paarse spuitbus
zijn ze niet uit te roeien." Saam
horige bewondering.
Anderhalve week voor verkie
zingsdag is eensgezindheid het
parool. Maar broeide er binnen
het CDA in Brabant niet zoiets
als de gemeentelijke herindeling?
In de kleine gemeenten morden
afdelingen over de plannen van
GS (met het CDA las hofleveran
cier), omdat de grote steden als
Breda en Tilburg onnodig
slachtoffers maken. Een coup
onder aanvoering van Ulven
ter Tjerk Westerterp werdvi
week nipt afgewend.
En nu? Met geen woord
over die herindeling ge'
Zelfs niet door Westerterp.
gaat nu om 3 mei", lacht hl
afloop van het formele ged
in de volle foyer.
Tevreden
Tevreden babbelen ze ra
CDA-bonzen, onder het
van een glas bier. Yke de G
van het CDA Buro Brata
opgelucht. De opkomst viel
en de boodschap was goed
hoop op betere tijden is ast
zig. Ook bij Mieke Boers,
kamerlid uit Tilburg. Zij
met de bloemen van Ruud
bers naar huis.
De premier keert terug
Kralingen met een beeldje
'de contente mens', W
neemt het, evenals Brink
graag in ontvangst. „Maar
tent zijn wij nog lang
Daarvoor moet het tij nog
tisch keren. Tevredenheid:
zijn als het verlies beperkt zi
Bij de uitgang van Het Tuns
blijkt dat het CDA niet a
staat in zijn strijd voor
klanten. Een boodschap van
cus Royal ligt op de stoep.
tiek is (ook) circus. Maar
circus is geen politiek. Dus
wij hebben u nodig."
Van onze Haagse redactie
Alphen a/d Rijn - WD-f
jjestein is bereid zijn planns
I van een ministelsel in de socj
te stellen om eventueel sa
D66 en de PvdA mogelijk te
I Maar Bolkestein wil per se stevi|
„olgende kabinetsperiode, al
bedrag van zeventien miljard
Den Haag (anp) - De wer
geen concrete bewijzen g
van kinderen heeft plaats1!
I niet dat onomstotelijk v;l
voorkomt. Een nieuw op t|
j Dat zegt de werkgroep Rituej
Misbruik in een rapport dat gis
teren aan staatssecretaris Kost
van Justitie is aangeboden. 0
verzoek van Kosto is sinds vor:
jaar augustus onderzoek gedaa
naar het verschijnsel ritueel mii
bruik. Aanleiding waren elf me;
dingen bij de Inspectie Jeugd
hulpverlening van de ministerii
van WVC en Justitie in 1992 el
drie tv-uitzendingen een jaar 1^
ter.
De werkgroep onder voorzitte:
schap van de Arnhemse advi
caat-generaal mr. J. Hulsenbe
verstaat onder ritueel misbru:
'in groepsverband uitgevoeij
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Er moet een apar
staatssecretaris voor ouderenz
ken komen. Die moet zich alle
bezig houden met problem
van ouderen op het gebied vJ
inkomen, huisvesting en zoi
Als voor die problemen regeli
gen zijn -getroffen, kan de pc
weer worden opgeheven.
Met dit plan tracht het CI|
kennelijk, de kloof die met
eigen oudere achterban is or
staan door de aow-plannen
dichten en het vertrouwen twrl
te winnen. Het voorstel vj
CDA-kamerlid Van der Heijd
werd gisteren tijdens een forr;
over ouderenbeleid niet op voo
hand door de andere partij
afgewezen.
PvdA-kamerlid Van Nieuwenl|
ven voelde wel voor een projei
staatssecretaris die zich loui
en alleen met 'de verbouw v
de ouderenzorg' bezighou
WD-kamerlid Terpstra wil d
er een 'ouderen-effectrappc
'age' komt. Dat betekent dat e
kabinet bij alle maatregel
kijkt wat de gevolgen voor ouc
ren zijn. D66 pleit al langer vo
iets dergelijks, aldus D66-k
merlid Versnel.
Door Hans van den Broek
De opmars van de Socialistische
Partij naar politiek Den Haag
lijkt onstuitbaar.
Mislukte de gooi naar het lid
maatschap van de Tweede Ka
mer in 1989 nog faliekant, de
opiniepeilers schatten de SP nu
al weken lang onverminderd op
twee tot drie kobaltblauwe ka
merzetels. De rode tomaat, het
protest-symbool van de radicale
socialisten, is rijp om geplukt te
worden.
Maar wat zoekt een actiepartij
als de SP, die bestuursverant-
woordelijkheid schuwt en het
verzet tegen de gevestigde poli
tieke orde heeft verheven tot
het hoogste goed, in het walhal
la van de parlementaire demo
cratie? „Als je een tijger wilt
vangen, moet je naar zijn
schuilplaats gaan," luidt het
strijdlustige antwoord van par
tijvoorzitter en lijsttrekker Jan
Marijnissen.
De SP deint mee op de golven
van onvrede onder de kiezers.
Zij gelooft heilig in de maak
baarheid van de samenleving,
gruwt van de consensuspolitiek
die zich meester heeft gemaakt
van Nederland. Solidariteit, ge
lijkwaardigheid en menselijke
waardigheid vormen het klank
bord voor het 'andere geluid'
dat volgens de SP zo node ge
mist wordt op het kleurroze
politieke toneel.
De rijken worden steeds rijker,
de armen armer. Onze samenle
ving veramerikaniseert, heet het
in de retoriek van de socialis
tische voorhoede. Een forse ver
kleining van de inkomensver
schillen, een herwaardering
voor handenarbeid, sociale con
trole, één groot ziekenfonds
voor alle Nederlanders, het zijn
slechts enkele paradepaardjes
uit de stal van de SP.
De SP vindt dat die 'verfoeilijke
veramerikanisering', dat 'per
verse neo-liberalisme' kost wat
kost een halt moet worden toe
geroepen. De schuld aan een
mentaliteit van 'alles moet kun
nen' legt de partij vooral bij de
oprukkende commercie, in de
gezondheidszorg,, in het onder
wijs, op de televisie. Weg ermee,
is het devies van de SP. Gok
kasten uit de cafetaria's, het
opheffen van commerciële zen
ders, een banvloek uitspreken
over geweld op televisie; be
voogdend of niet, dat is de enige
begaanbare weg om een 'kli
maat te scheppen waarin men
sen weer naar elkaar omzien,
vindt de onbetwistbare lijst
trekker.
Krijgt de SP het voor het zeg
gen in Nederland, dan zijn eige
naren van grote ondernemingen
de eersten die zich 'toch wel een
beetje zorgen zouden moeten
maken'. „Het gaat niet aan dat
een Shell-baas honderd maal
meer verdient dan een pompbe
diende," staat te lezen in het
bondige verkiezingsprogramma
van de SP. Een programma dat
gezien moet worden als een 'in
tentie-verklaring', een nadere
kennismaking met het ideeën
goed van de SP.
Karl Marx is in dat ideeëngoed
zijn ereplaats ogenschijnlijk
kwijt geraakt. Slechts eenmaal
nog prijkt zijn naam in het
verkiezingsprogramma, als ver
dediger van de stelling dat de
'economie noch van god gege
ven, noch een duivels gedrocht
is, maar mensenwerk'. Zijn visie
op de economie heeft voor de
SP echter nog niets aan zeg
gingskracht verloren. Onder het
privatiseren van ondernemin
gen als de Nederlandse Spoor-
wegen en de PTT moet een
dikke, rode streep getrokken
worden. Socialisering van be
drijven - werknemers delen in
de macht - was en blijft het
streven van de SP.
De SP zag begin jaren zeventig
het licht. De partij kwam voort
uit de KENml (Kommumstische
Eenheid Nederland, marxis-
tisch-leninistisch). De Rotter
dammer Daan Monje - grond
legger van de SP heerste ja
renlang als een Stahnfiguur
over zijn partij. Hij is de witte
prins' in de gelijknamige roman
van Koos van Zomeren, de
schrijver die het Nijmeegse
establishment schokte toen hij
in 1974 in Mao-pak zijn intrede
deed in de gemeenteraad. De
Witte Prins is een wraakoefe
ning op de SP uit die jaren,
waarin 'liegen niet langer iets
minderwaardigs was maar
een verheven proletarisch ge
voel. Een partij 'die funest is
voor je persoonlijkheid', oor
deelt de romanfiguur Chris Fie-
ge, een alter ego van Van Zome
ren.
Zijn roman roept het benau
wende beeld op van een geslo
ten sekte. Kritiek wordt niet
geduld. Wie eenmaal de sekte
der Rode Jehova's de rug heeft
toegekeerd, leve verder in zonde
en afzondering.
De kritiek van Van Zomeren op
de partij met de kadaverdisci
pline staat niet op zich. In 1990
kwam de sluimerende SP-vul-
kaan in Arnhem tot uitbarsting.
Het SP-raadslid Joris Langen-
•dam verliet gedesillusioneerd de
partij. En het steunlid Adriaan
Slooff trok in het openbaar het
democratisch gehalte van de SP
in twijfel.
Over en weer werd publiekelijk
met modder gegooid, Slooff
werd geroyeerd. Hij ziet de SP
als een wolf in schaapskleren.
„De SP is een pure aktiepartij,
ontloopt elke bestuursverant-
woordelijkheid. Nadenken
wordt beschouwd als een over
bodige luxe. Er bestaat een
kloof tussen woord en daad.
Heimelijk hangt de SP nog
steeds het marxisme aan. Je
mag als SP'er overal tegen zijn,
onderhandelingen over de
ming van een nieuw col!
Zonder tastbaar resultaat.
SP levert geen enkele wet
der. Het past bij de uitgekiei
socialistische strategie,
willen niet omwille van
plaats op het pluche het te»
van onze partij op het spel
ten. De kiezer moet wel kunj
zien dat onze deelname aan»
dagelijks bestuur van
de sl
Marijnissen foto berry stokvis
maar niet in de partij zelf. Als
deze SP aan de macht komt, ga
ik emigreren," zegt het verbeten
ex-partijlid.
De SP is een goed geoliede
machine. Met tomeloze inzet lo
pen de honderden actieve leden
de deuren plat. De SP laat zich
typeren als één groot luisterend
oor naar het wel en wee van de
Nederlanders. Die rondgang
langs de 'gewone mensen in de
gewone wijk' beperkt zich niet
tot verkiezingstijd. De SP be
drijft de politiek van de straat,
alle dagen van het jaar.
Deze aanpak werpt in tijden
van groeiende onvrede met de
Haagse politiek kennelijk zijn
vruchten af. In de 55 gemeenten
waarin de SP deelnam aan de
gemeenteraadsverkiezingen
steeg het aantal kiezers van
bijna 80.000 naar ruim 152.000.
Al met al goed voor zo'n 125
raadszetels. In Vlaardingen,
Boxtel en Schijndel groeide de
SP zowaar uit tot de grootste
partij.
In tien van deze gemeenten
heeft de SP deelgenomen aan
leidt tot een ander beleid.®
die wethouders komen er,
het misschien pas over
jaar," verzekert de
bantse partijleider.
Hij geeft toe dat er in het w<*
ge SP-verleden fouten z') -
maakt, maar de kritiek j
Slooff en de zijnen w»
weg. Begin jaren negentig»
SP omgebouwd tot een °P
democratische partij, la
niet na te herhalen.
strijdt ook tegen het vm'
de partij als socialistische
van de Centrum Demo®
De gewraakte nota Gas
en Kapitaal uit 1982,
gepleit wordt voor een P
premie' voor gastarbeïd
naar hun eigen land teW
den keren, speelt de
altijd parten. t((
Van zo'n premie is in
kiezingsprogramma J
spoor meer terug te vi
tegratie van buitenland'
opvang van asielzoe
banden en spreiding
tenlanders om gettovo-
gen te gaan; dat zijn -
punten van het nu?®",- spki
leid volgens de SP. Zo»f
dingsbeleid druist in
grondwet. Voor kofflet
de zijnen geen
probleem: „Dan moe
grondwet maar aanpass
HET COMPROMIS is de ke
beroepsvergaderaar te Den I
echter een door hem zelf me
staan. Het betekent niet dat
horen69even en no9 minde
Joch is dat exact wat staats
up een bijeenkomst van c
ersoepeiing van het ontslai
in u man n'et geheel gelukk
«Ll kabinet had moete
erknemers, de door de nie
ornende tijd nogal wat gevr
k,, ,?,6s nuances werden i
u D' GroenLinks en CD
lijken, verkiezingsretoriek
®ben te ontlopen. De st
,„bedreven partijman, ha<
hiierJaan9edaan zijn twijfel
wfL reactie vreemd en o\
J ls het zo vreemd da'
nnÜ s'u'ten en daarms
hourtPti°Mkeliike menin9 ed
Vaan ste"e zich de si
?er voor A, moeder
Povers op C. In het verlee
Goon voor9ewend hebben
de r*ra9end kind die de ei
moto s zou hebben kun
Ovenmond.
i*:- 'id is goeddeels over.
kinrtoVT goeddeels over. h
een kinH Ultle99en dat ze sa
spannin bestendige vert
vorbrekl?n maar da wil c
ls het Ho overheerste.
telf vonriV0 blzar dat een
oemen? wil uaar hl' des01
n°rtTlaal n 9een verk:!
gevonden hebben.
