DE STEM 'Peter Sellers was psychopaat' Geladen 6Romeo en Julia' van Pralipe UIT gids I 1 [Uitgebreide biografie over beroemde Britse filmkomiek: SCHIJF Roman van Den Doolaard in het Albanees vertaald Rijinstructeur I Auto-ABC Muziek New Orleans iks"r\totenmetde Charlatans Stamitz Schumann Brahms festival cultureel gekleurd Benen Ella Fitzgerald geamputeerd x 56 Word M/V. Voor auto, motor, vracht auto, autobus, aanhang wagen of antislipinstruc- 'teur. Of examinator. Kies voor een fijn beroep met perspectief, vrijheid, afwis- seling. Een beroep waar vraag naar is en dat U echt I perspectief biedt. Met het enige erkende Kader schooldiploma mag U ook ponder middenstands diploma een eigen rijschool I (full-time of part-time) starten. Als U nu met een jopleiding start kunt U al na I 5 maanden aan de slag, in loondienst of als eigen baas. Binnenkort starten de I nieuwe opleidingen al. Meer weten? Bel dan van- daag voor 21.00 uur voor een gratis studiegids de enige Kaderschool: 04998-99425 Het enige verschil met vroeger is dat niemand me nog tot explosieve opwinding kan verleiden" Johan Cruijff Gids uit pm tica. 0,- ng. >11. FORD n Ford excort XR3 TK„ bj. 1985, verlaagd spoilers rondom, sebring uitl., R.S. velg., alarm, kit- scanner, rad./cas. deck, schuifdk., km. 89400, altijd als 2e auto gebr., APK 1-1-1995 vaste.pr. 5000,00. inl. PI de Mat 11 ST. Jansteen 01140-11243. PEUGEOT PEUGEOT 405 1.6, eind zeer mooi. Tel. 01146-2018 Leer piano spelen via uw video! Gratis leraar aan huis? Geen wachttijd meer! Huur uw piano of vleugel v.a, 50,- p.mnd en beleef ouderwetse gezelligheid. Bel Van Urk: 010-4363500 Door Tim Rayment Londen - Peter Sellers was •ankzinnig. Een van de •ootste komieken van de- ,g gguw was niet in staat iderscheid te maken tus- n feiten en fantasie. Hij ■htervolgde de Britse prinses Margaret en was wreed tegenover zijn vrouwen, kinderen, mede acteurs en filmers dat de diagnose 'psychopaat' op z'n plaats zou zijn geweest. Dat zijn de bevindingen van Ro- ;er Lewis, auteur van een uitge leide nieuwe biografie over de ""iroemdste Britse komiek sinds arlie Chaplin. Hij baseert zich meer dan 300 interviews met (ellers familieleden en tegenspe- >rs, sterren, vijanden en vrien- !en. Achter de man die iedereen ip aarde kon imiteren, ging een motionele sado-masochist chuil die alleen gevoelens van nderen opmerkte als hij er mis- iruik van kon maken, lij overlaadde zijn echtgenoten b kinderen met cadeautjes, om -ervolgens te dreigen dat hij hen ,ou vermoorden. Hij wilde ja- enlang niets weten van vrien- len en beidde ze dan in het holst in de nacht op, Hij was zo bang 'oor intimiteit dat niemand de icteur echt heeft gekend. Sellers ;ierf in 1980 op 54-jarige leef- ijd aan een hartaanval, el van de verhalen in 'The Life id Death of Peter Sellers' zijn rbijsterend. Maar ze worden sober verteld en door zoveel ituigen bevestigd dat de ster ran 'Being There' en de 'Pink ither'-films er uit naar voren ;omt als een krankzinnige die ijn wil zonodig met geweld toordreef. Peter Sellers in zijn laatste glansrol als tuinman in 'Being there'. ne eld! de grote prijzen. U doet het ook voor de goede doelen. Wilt u ook meewerken aan een betere wereld voor mens en natuur? Vul dan de WIN-TOT- Typerend pet prinses Margaret-verhaal is perend voor de waandenkbeel den die hij had over vrouwen. Tij schreef Margaret liefdesbrie- »en en was er zo van overtuigd iat ze met hem wilde trouwen iat hij Maurice Woodruff, zijn persoonlijke medium, raadpleeg de voor een geschikte huwelijks datum. Hij was een graag gezie ne gast van de koninklijke fami lie, maar weigerde nog langer naar Windsor Castle te komen toen Margaret zijn toespelingen op een huwelijk negeerde. Vier vrouwen De acteur was toen al voor de vierde keer getrouwd. Zijn eerste echtgenote, Anne Howe, had hij op een wel heel originele wijze ten huwelijk gevraagd. „Wil je mijn eerste vrouw worden?", schreeuwde hij door de deur van de kast waarin hij haar had opgesloten - opdat ze zou belo ven nooit naar een andere man te kijken. Toen hij internationaal doorbrak liet hij haar met kinde ren en al in de steek. FOTO ARCHIEF DE STEM Zijn tweede vrouw was Britt Ekland, een typisch Sellers- kindvrouwtje dat hij eerst het hof maakte en vervolgens mis handelde. Zijn derde vrouw, Mi randa Quarry, kon hem wel aan, maar zijn vierde vrouw, Lynne Frederick, had het meest te lij den van zijn geestelijke instabi liteit. Hij zwenkte tussen passie, haat en spijt en een eigen ge voelsleven werd haar ontzegd. Het verging zijn kinderen niet veel beter. „Hij vond het heerlijk om je aan het huilen te maken", vertelt Sellers zoon Michael. „En wanneer zijn slachtoffer zich ge wonnen gaf, nam wreedheid de overhand. Hij raakte zijn zelfbe heersing kwijt". En later had hij spijt. Ook wanneer hij aan het werk was speelde Sellers een constant machtsspel. Hij probeerde John Cleese te laten ontslaan omdat die te grappig was en saboteerde films omdat hij het heerlijk vond onrust te stoken. Enig kind Sellers was een verwend énig kind dat werd opgevoed door aanbiddende vrouwen; hij sliep tot zijn zestiende in een bed met zijn moeder. Zijn vader sliep op de sofa. Lewis' biografie is niet de enige waarin Sellers als een tragische tiran wordt afgeschil derd. Meer dan tien jaar geleden sado-masochist FOTO ANP schreef zijn zoon Michael al een boek van die strekking. Toch zien sommigen de acteur in een ander licht. David Lodge, Sellers vriend van de Tweede Wereldoorlog tot zijn dood: „Wie hem afgeschilderd ziet als een absoluut monster dat niet in staat was lief te hebben of te zorgen voor anderen of rekening met hen te houden, is getuige van een een enorm onrecht dat zijn nagedachtenis wordt aange daan. Natuurlijk maakte Peter fouten en was deed hij soms mensen pijn, vooral mensen die hem het meest na stonden. Zijn grootste fout was dat hij het bijna onmogelijk vond om sorry te zeggen als hij vol berouw was". Maar 'Pink Panther'-regisseur Blake Edwards is een andere mening toegedaan: „Hij had zo gek verklaard kunnen worden en wie zegt dat dat niet zo is, weet er niets van". (c) The Sunday Times, Londen 16 APRIL- OEN MAAC ZEVEN-MILJOEN-BON i" en doe mee met de Postcode Loterij. Werk mee aan die Nieuwe Wereld en maak ri* maand kans op meer dan hon derdduizend prijzen van ee tientje tot zeven miljoen gu [■---■>£i inclusief de Jackpot en ipzegging eenmaal per akening af te schrijven: (twee lotnummers) (één lotnummer) idt in aanvaarding van hat raglamant. ZET NEW-Orleans veteranen Allen Toussaint, Dr. John, Earl Palmer, Alvin Tyler, Lee Allen en Edward Frank bij elkaar in een studio en wat krijg je? Nee,' geen nostalgisch plaatje, maar dampende, onversneden, nog I fflmer actuele rhythm blues I uit New Orleans. 1 Crescent City Gold - The ulti- mate session heet de cd, waar op het allemaal is vastgelegd en voor de liefhebbers is dat een net te missen plaat. Dat komt met alleen omdat de plaat nieuwe composities van Tous saint en Dr. John bevat, maar ook en vooral omdat er simpél- J'^dtariiseh op gemusiceerd Toussaint en Dr. John waren in e jaren zestig en zeventig de gezichtsbepalende figuren voor New-Orleansfunk. Palmer, I y'er, Allen en Frank verdien- 1 de jaren vijftig al hun poren als de muzikanten die im liedjes van Fats Domino, wje Richard, Lloyd Price, isor Longhair en Joe Tur ner zo toegankelijk maakten. e gemiddelde leeftijd van dit 1P moet een flink eind IdatT de Zestig ^gg611. maar ,orJe aan de plaat ner- Toussaint doet toetsen (als John sPeelt gitaar omt Ptehennack begon hij I anst °p instrument) en I Alu' r drumt- Tyler en nemen het blazerswerk rekening en Frank I nou Plano: Gesteund door ten zp^ iSiKsiemuzikanten we" E te crps^ j swingentfe muziek s nm ket een l'eve tast iet on™331, te'uisteren. Vanaf lnerHn!'ePende °Peningsnum- lie hop fJ :pecml re1uest h0°r [zijn ak astlsch muziek kan dor ,e..zonder pretenties "«gelijke grootheden ge- I (WinHv. W°r^t- Fenomenaal. m Hill Records, BMG) W1M VAN LEEST pf-John jniet gemaea aUemaal nog ■titel TeipJ ls' ls er onder de 1 i&ï-aar MUZIEKRECENSIES is intens en staat superieure swing. Television boordevol Veel beter kunnen platen nau welijks. (GRP, MCA) WVL THE CHARLATANS hoorden in het begin van de jaren '90 tot de aanvoerders van de Noordengelse muziekscène. Sa men met streekgenoten als Happy Mondays en Stone Roses creëerden ze de populaire 'Manchester-sound': dansbare gitaarpop met een vleugje psy chedelica. The Charlatans-sin gle The only one I know werd een enorme hit. I Allen IT hun schenen. En ook dat is een plaat geworden om je vingers bij af te likken. Dr. John nam de plaat op voor het prestigieuze GRP-label met het puikje van Amerika's ses siemuzikanten. De muzikale noemer is funk en dan uiter aard Dr. Johns interpretatie van dat genre zoals we die kennen van 'oer'-platen als Gris-Gris en Gumbo, maar ook van latere klassiekers als In the right place en City lights. Opvallendste nummer op Tele vision is Shut D jonk up dat Dr. John samen met Anthony Kiedis van de Red Hot Chili Peppers schreef en opnam. Het is een aardig duet dat in al zijn tekstuele grappen een leuke ode aan de geschiedenis van de funk is. Daarna laat Dr. John even fijntjes horen hoe funk echt moet klinken door een zin derende vertolking van Thank you van Sly Stone ten beste te geven. Television is uitzonderlijk goe de plaat, waarop Dr. John zo wel als componist als als zan ger buitengewoon goed op dreef is. De instrumentale be geleiding (o.a. Randy Brecker, Ron Cuber, Hugh McCracken, George Wadenius) en vooral ook de achtergrondzang van o.a. Lani Groves en Vaneese Thomas is zo opzwepend dat je als luisteraar geen seconde stil kunt zitten. is de Manchester- over zijn hoogtepunt Inmiddels sound heen en ook rond The Charla tans is het een tijdje behoorlijk stil geweest. Het grootste nieuws dat rond de band naar buitenkwam, was de celstraf die toetsenist Rob Collins kreeg voor zijn aandeel in een over val. Maar inmiddels is het vijf tal helemaal terug: Collins is weer vrij en de zojuist versche nen derde cd Up to our hips is zelfs een uitstekende plaat. Met Up to our hips laten The Charlatans het zweverige ge luid van de eerste jaren een beetje los, wellicht is het op non-actief staan van Collins daar debet aan. The Charlatans presenteren zich hierdoor meer als een gitaarpop-band, met de sythesizer in een wat beschei dener rol. Dat strakkere geluid maakt hun muziek een stuk boeiender. Zo is de single Can't get out of bed een van de lek kerste popnummers van het moment. Toch schuwt de band ook een experimentele noot niet. Over het algemeen pakt dat goed uit - al zeurt het instrumentale Feel Flows wat lang door - en geeft het de cd een sixties-ka- rakter. Een ouderwetse sound in een aanstekelijk, modern jasje. Natuurlijk, het is al vaker gedaan maar het blijft de moei te de waard. (Play it Again Sam) PAUL VERLINDEN Dr. John: superieure swing. DE DRIE cd's 'Edition Stamitz Mannheim' brengen ons naar een belangrijke fase in de mu ziekgeschiedenis. In de jaren 1743-1778 resideerde de Pfalzi- sche keurvorst Karl Theodor in Mannheim en aan deze steen rijke muziekliefhebber is het te danken dat het midden van de 18e eeuw nog steeds bekend staat als de tijd van de Mann- heimer School. De keurvorst bouwde een sym fonie-orkest op zoals dat nog nooit bestaan had. De grootste talenten trok hij aan, en zo kon in Mannheim de historische overgang plaatsvinden van Ba rok/Rococo naar Klassiek. Tus sen Bach (Oost-Duitsland) en Mozart (Oostenrijk) klopte het hart van de muziekgeschiedenis is de 'Kur-Pfalz'. De kern van het Mannheimse muziekleven was de familie Stamitz: eerst vader Johann, daarna zoon Carl Stamitz. On der hen werd het Mannheimse FOTO CAROL WEINBERG orkest het beroemdste van Eu ropa, en vooral het grootste. De jonge Mozart hoorde de klank van dit ensemble in 1777 adem loos aan en schreef zijn latere symfonieën met deze sound in het achterhoofd. Het Mannheimer orkest telde o.a. 20 violen, vier fluiten, vier hoorns, twaalf trompetten, twee pauken en twee (toen gloednieuwe) klarinetten. De Britse liefhebber Charles Bur- ney, die destijds een muzikale reportagereis door Europa maakte, noemde het orkest een 'leger van generaals'. Dit oude orkest én de plaats van handeling herleven op de 3cd-set van het Kurpfalzisches Kammerorchester Mannheim. In totaal 11 symfonieën en con certen van vader en zoon Sta mitz met als Zugabe een symfo nie van Franz Danzi klinken hier, uitstekend gespeeld en uitstekend opgenomen. (Me- diaphon MED 72.101-102-103) HANS ROOSEBOOM DE FRANSE alt Nathalie Stut- zmann (nog geen 30) heeft al een discografie en een repertoi rebreedte om u tegen te zeggen. Opera, oratoria, liederen, ba rok, hedendaags, Frans en Duits, niets lijkt haar te veel. Al eerder werd op deze plaats lyrisch gedaan over haar ver tolking van liederen van Ga briel Fauré. Met haar verras send diepe, maar toch zeer vrouwelijke, stemgeluid over rompelt zij de luisteraar. Het Duitse lied-repertoire gaat Stutzmann echter minder goed af. Met haar vaste begeleidster Cathérine Collard maakt zij eerlijk gezegd niet zo veel van Schumanns Liederkreis (op. 39). Te veel onverantwoorde temposchommelingen en soms ronduit verkeerde tempi beder ven het luistergenot bij deze 12 befaamde Schumann-liederen. Maar gelukkig biedt deze cd meer: namelijk Schumanns on bekende Lieder und Gesange, achtereenvolgens opus 27, 51, 77 en 96. De verrassing van het nieuwe (er zitten prachtige lie deren bij) maakt veel goed. De onbekendheid van het materi aal maakt bovendien een verge lijking met bestaande vertol kingen onmogelijk. En dat valt in het voordeel van Nathalie Stutzmann uit. (RCA Victor Red Seal 09026 61728 2) HR ONSTUITBAAR GAAT Ger hard Oppitz verder met het vastleggen van Duits roman tisch pianorepertoire. Zijn laat ste wapenfeiten zijn de Handel- Variaties, de Rhapsodien op. 97 en de onspeelbaar geachte Paganini-Variaries, alledrie van Brahms. Ook nu weer treft Oppitz' fabelachtige pianistiek gecombineerd met een nauwe lijks benoembaar gemis aan in terpretatieve finesse. Je kunt eigenlijk niets tegen Oppitz in brengen, maar toch verlang je naar iets meer streling van de toetsen van de Bösendorfer Im perial die hij bespeelt (RCS Victor Red Seal 09026 61811 2) HR WOENSDAG 13 APRIL 1994 DEEL I Den Haag (anp) - 'De herberg met het hoefijzer', de roman van A. den Doolaard die zich afspeelt in Albanië, is zestig jaar na verschijnen in het Albanees vertaald. De vertaling is in een oplage van duizend exemplaren verschenen bij uitgeverij Flake e Vëllazërimit in de Macedonische hoofdstad Skopje. De roman, die bloekdwraak tot onderwerp heeft en in 1933 voor het eerst verscheen, heeft in het Nederlands 38 herdrukken beleefd en werd eerder vertaald in het Duits, Spaans en Deens. De vertaling in het Albanees is van Sherefedin Mustafa en is gesubsidieerd door het Produktie- en Vertalingenfonds. Auteur Den Doolaard is inmiddels 93 jaar. Breda - Stadsschouwburg. 'Romeo en Julia' van Shake speare door het Roma Theater Pralipe. Regie: Rahim Burhan. Met o.a. Silvia Pinku en Nedjo Osman. Gezien in het Festival Cultureel Gekleurd op dins dag 12 april. Door Marjan Mes „Joelia, Joelia..." Een groepje mannelijke vluchtelingen uit voormalig Joegoslavië juichte gisteravond in Breda luid ruchtig de zigeuneractrice Silvia Pinku toe. Ze had zo juist vol pathos de rol van Islam-Julia vertolkt, samen met een Christen-Romeo in de voorstelling 'Romeo en Julia' door het voormalig- Joegoslavische Roma-zigeu- nertheater Pralipe. Of de actrice het mannelijke en thousiasme ook op prijs stelde, was haar na haar uitputtende prestatie niet aan te zien. Samen met een groep Afrikaanse vluch telingen, eveneens afkomstig uit het asielzoekerscentrum uit Rijs- bergen, bezochten de ex-Joego- slaven op uitnodiging van de Bredase schouwburg deze gela den multi-etnische versie van Shakespeares onvergankelijke liefdesdrama. Geen woord was er van te verstaan. De zigeuner acteurs uit Frankfurt, voorheen uit Skopje, speelden traditiege trouw in hun eigen Roma-taal. Maar de kracht van hun spel en van de beelden, die regisseur Rahim Burhan had bedacht, was zo sterk dat de aanvankelijk ru moerige groep buitenlanders vaak doodstil werd. Ongetwij feld herkenden zij in veel beel den iets van hun eigen recente oorlogsverleden. Deze zigeuner-'Romeo en Julia' was namelijk gesitueerd in een door oorlog verwoest decor met een gebombardeerde brug, ter wijl de rivaliserende families uit het 15e eeuwse Verona van Sha kespeare als hedendaagse Chris tenen en Moslims tegenover el kaar stonden. Terwijl in het pregnante openingsbeeld een katholieke priester de mis op droeg, zong een Imam zijn gebe den. De Montagues en de Capu- lets waren hier mannen in veldu- niform en dreigende figuren in het zwart, die de twee jonge verliefden uit hun beider kamp op dezelfde manier gescheiden hielden als Shakespeares vijan dige adellijke Italiaanse families. Romeo's biechtvader denkt door «H een huwelijk van het liefdespaar de strijdende kampen met elkaar te kunnen verzoenen. Een hart brekend afscheid na een geheime liefdesnacht wordt noodzakelijk wanneer Romeo na een scher mutseling de leider van de vij and heeft gedood en verbannen wordt. De Capulets willen dat Julia met een ander trouwt, waarna de piester meehelpt aan haar schijndood, zodat Romeo haar stiekem in het famieliegraf kan opzoeken. De tragische ver gissing van Romeo is dat hij meent dat ze echt dood is en zichzelf daarom ombrengt met gif- Deze dramatische scènes kregen gestalte met onvervalst pathos, die echter door de uitgekiende bewegingstaal, de prachtige vi suele dramaturgie en de indruk wekkende muziek (met een men geling van verschillende etnische stijlen) zeker niet overdreven aandeden. Sommige beelden, zo als van gedode kinderen in de vorm van lappenpoppen, waren zelfs uitgesproken modern en suggestief. Dat sommige mono logen wegens hun onverstaan baarheid taai waren, was helaas onvermijdelijk. Beverly Hills (ap) - Beide benen van jazz-zangeres Ella Fitzge rald zijn onder de knie geampu teerd na complicaties door de suikerziekte waaraan ze lijdt. Fitzgerald verkeert verder in goede gezondheid en is goed ge stemd. Zij onderging de amputa ties al vorig jaar, maar het nieuws is pas nu bekend ge maakt. Ella Fitzgerald, die meer dan 250 elpees en cd's heeft opgeno men, wordt op 25 april 76 jaar. FILMS GOES -Grand Theater 14 en 20 u. Free Willy. HULST - De Koning van Engeland 20 u. Sister act 2. 20 u. On deadly ground. 20 u. Tree Musketeers. 20 u. Schindler's list. 20 u. Free Willy. MIDDELBURG - Cinema 20 u. Fiorile. VLISSINGEN - Alhambra 1 14 u. Hanekam de rocker. 19.30 u. Schindler's list. - Alhambra 2 14 en 20 u. Sister Act 2. - Alhambra 3 14 u. Aladdin. 20 u. On deadly ground. - Alhambra 4 14 u. Free Willy. 20 u. Mrs. Doubtfire. ANTWERPEN - Metropolis Zaal 1 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The 3 musketeers. Zaal 2 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Remains of the day. Zaal 3 - 14.30 en 17 u. Aladdin. 20 en 22.30 u. Philadelphia. Zaal 4 - 14.30 en 17 u. The peli can brief. 20 en 22.30 u. Free Willy. Zaal 5 - 14.30 en 20 u. Schind ler's list. Zaal 6 - 14.30 en 17 u. Free willy. 20 en 22.30 u. The pelican brief. Zaal 7 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Carlito's way. Zaal 8 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Wayne's world. Zaal 9 - 14.30 en 17 u. Jurassic park. 20 u. Schindler's list. Zaal 10 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The house of spirits. Zaal 11 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. True romance. Zaal 12 - 14.30 en 17 u. Aladdin. 20 u. The fugitive. 22.30 u. Striking distance. Zaal 13 - 14.30, 17, 20 u. Robin Hood: Men in tights. 22.30 u. The real Mc Coy. Zaal 14 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. In the name of the father. Zaal 15 - 14.30 en 17 u. The se cret garden. 20 en 22.30 u. Mr. Jones. Zaal 16 - 14.30 en 17 u. Beetho ven II. 20 en 22.30 u. A man's best friend. Zaal 17 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Cool runnings. Zaal 18 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. opt 9 Zaal 19 - i4.30, 17, 20 en 22.30 u. Philadelphia. Zaal 20 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Mrs. Doubtfire. Zaal 21 - 14.30 u. Schindler's list. 20 en 22.30 u. Carlito's way. Zaal 22 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The piano. GENT - Decascoop 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Carlito's way. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Sister act 2. 17, 20 en 22.30 u. The house of the spirits. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The Pelican brief. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Philadel phia. 17 en20 u. Man's best friend. 14.30 en 22.30 u. The piano. 20 en 22.30 u. In the name of the father. 14.30 en 20 u. Schindler's list. 20 en 22.30 u. Remains of the day. 14.30 en 17 u. Cool Runnings. 14.30 u. Free Willy. 14.30, 17 en20u. Mrs. Doubtfire. 22.30 u. Mr. Jones. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Wayne's world II. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. True romance. 14.30 en 17 u. Aladdin (Ned. ver sie).

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 19