Weekend
Illegaal wonen op de camping
E3
Wetten zijn er om te overtreden, luidt een populair gezegde.
Honderdveertig op de snelweg. Loeihard door de bebouwde
kom. Een fiets zonder verlichting en bel. De belastinginners
in Den Haag pootje lichten. Och, d'r mag zo veel niet. Zo is
het ook verboden om permanent op een camping of in een
bugalowpark te wonen. West- en Midden-Brabant telt
minstens een paar honderd inwoners die daar geen
boodschap aan hebben. En eigenlijk kun je ze dat niet
kwalijk nemen.
'Je bent een
dief van eigen
portemonnee
als je er niet
aan meedoet'
Permanent
verblijf
op camping:
er mag
zoveel niet
9$ STEM
ZATERDAG 2 APRIL 1994
Igt hij, „de oude Kim II
eft zijn land van de buiten-
pfgesloten. Hij heeft een
velvarende staat rond zijn
gecreëerd met een sterk
It land is helemaal gemili-
I. Alles wat de mensen er
1 voor de staat. Kinderen
[tellen met kanonnen: één
lus één kanon is twee ka-
|Op schietbanen schieten ze
rikaanse poppen. Dissiden-
1 weggestopt in concentra
ten '80 bezocht Van de Pol
brea, uit nostalgie, zoals
leranen. Hij beschrijft het
|land van fapades: „Het is
soort dictatuur, maar de
Iden zijn modern, met hoge
In en, snelwegen. Daar zit
ktrie en de jachthavens lig-
|luxe jachten van de rijken,
het platteland is de ont-
fig van de welvaart achter-
Dat maakt Zuid-Korea
Kim II Sung volharden in
|jn uitdagende weigering
controle op atoomwa-
bns toe te laten. Van de Pol:
Iwe heeft een hard hoofd,
liet verlegen en heeft een
ltraind leger, compleet met
pdtroepen. Bovendien heeft
partizanenverleden. Zo'n
heel onverwachte dingen
„Ik ben er één keer wezen
Mijn bezwaar tegen Zee
dat het niet erg vee-minded
Ud niet het idee dat ik er
was. In Groningen wel".
lisman kan dat beamen. H'J
een enkele moeite met de
van veehouders in zijn êe~
;reek. „Als het toch niet
kan, zie ik liever groen
i, dan zwart bouwland, dat
lijft liggen".
it toch maar het liefst goud'
ters met koren en koolzaad,
ort bij het Oldambt. Als net
d in bloei staat en het ko-
is, is deze streek op
Als ik dan zo aan het eind
i zomerdag door de polder
eet ik dat er geen mooier
in Nederland bestaat. En
ren die mooie boerderijen
bij. Alleen al daarom is he'
ielang van de hele streek da
dbouw op de been word
en".
ooit nog goed komt met he
it? Stek gelooft heilig van
Mleen moet Den Haag ons
handje helpen. Al was he
lat ze ons iets terug geve
winst op het aardgas dat z
ns gat weghalen".
Door Paul Spapens
De meeste gemeenten
met oorden voor ver-
blijfsrecreatie op hun
grondgebied zijn ge
woon te laks geweest
in de controle daarop.
Ze beginnen tot inkeer te komen,
maar ze zullen nog een zware dob
ber hebben aan het keren van deze
sluipende verstedelijking van het
platteland.
Dat heb je ervan als je jarenlang
een situatie gedoogt die wettelijk
niet door de beugel kan. Het euvel
zit hem in de stacaravans en de
zomerhuisjes. Die zijn dikwijls zo
goed ingericht dat een verblijf het
jaar rond heel goed te doen is.
Soms zijn het villaatjes in het
klein. Van de andere kant zijn er
ook optrekjes waarvan je zou vre
zen dat ze tijdens een flinke storm
tegen de vlakte gaan.
„De bewoners van het opvangcen
trum voor asielzoekers Prinsen
bosch wonen beter", zei een ont
hutst raadslid L. Lavooij nadat hij
een paar weken geleden met colle
ga's een rondgang had gemaakt
over een camping in Molenschot.
Volgens de door de gemeenten ge
hanteerde vergunningen mag er
bijvoorbeeld tign maanden per jaar
in stacaravans of vakantiehuisjes
'worden gewoond. De rest van de
tijd moet de bewoner ergens anders
domicilie kiezen. Veel oudere be
woners van bungalowpark De Stil
le Wille tussen Moergestel en
Oirschot voldoen daaraan door te
overwinteren aan een Spaanse Cos
ta. Beekse Bergen, dat dit jaar is
begonnen met het uitgeven van
zogenaamde jaarplaatsen, heeft in
het huurderscontract staan dat het
in november en december op de
dagen in het midden van de week
verboden is in de stacaravan te
overnachten. Kerstmis is de begrij
pelijke uitzondering.
Woordvoerder P. van Heijningen
van Beekse Bergen meent dat deze
ene regel voldoende aanknopings
punten geeft om op ongeoorloofd
verblijf te kunnen controleren.
„Alert reageren en één lijn trek
ken", neemt hij zich welgemoed
voor. Hoewel de bedoeling goed is,
is enige twijfel over het effect toch
op zijn plaats. Mensen namelijk
zijn verschrikkelijk slim. Zoals het
echtpaar, dat in een volledig ver
duisterde caravan de campinghou
der bij de neus probeerde te nemen.
Uit angst dat het licht toch naar
buiten door zou dringen, stelden
man en vrouw zich elke avond
tevreden met een minuscuul lamp
je. De auto stond geparkeerd op
een plek waar die niet op zou
vallen.
Het is veelzeggend dat de gemeen
ten dondersgoed in de gaten heb
ben dat er illegaal wordt gewoond,
maar dat ze niet eens bij benade
ring weten om wat voor aantallen
het gaat. „De laatste jaren zijn de
signalen steeds duidelijker gewor
den dat het zich ook op onze cam
ping 't Zand voordoet", aldus se
cretaris A. Wouters van de ge
meente Alphen en Riel. Wie in de
straat in Haaren het oor te luiste
ren legt, kan horen dat op de
Noenes zeker 25 mensen het hele
jaar door verblijven. Een woord
voerder van de gemeente zegt van
een paar gevallen 'bijna zeker' te
foto jan stads
Jean Kooyman en zijn Portugese vriendin hebben zich permanent gevestigd op camping De Visvijver in Molenschot.
zijn. „Er zijn er zeker meer die er
illegaal wonen, maar daar kunnen
we onmogelijk achter komen."
Op het gemeentehuis van Diessen
wordt 'bij voortduring gevreesd'
dat het voorkomt op bungalowpark
Kempenbos. Wethouder C. van
Oosterwijk van Oost-, West- en
Middelbeers heeft het 'sterke ver
moeden' dat het op Stille Wille van
hetzelfde laken een pak is. „Het
gebeurt veel. Er zijn er heel wat die
de regels aan hun laars lappen. Ik
heb sterk de indruk dat de beheer
der de afspraken niet nakomt."
Gevraagd om een reactie ontkent
beheerder N. Kouwenberg van
Stille Wille in eerste instantie. La
ter tijdens het gesprek geeft hij toe
dat „er zijn die er permanent wo
nen".
Ook wethouder E. Smet van de
gemeente Gilze en Rijen laat weten
dat bij hem 'signalen binnenko
men' over permanente bewoning.
Of er werkelijk het hele jaar wordt
gewoond en om hoeveel gevallen
het gaat, weet Smet niet. Op zijn
zachtst gezegd is dat vreemd. Als
hij eventjes de moeite neemt bij de
afdeling Bevolking te informeren,
leert hij dat alleen al in de gemeen
te Gilze en Rijen 241 campingbe
woners bij de Burgerlijke Stand
staan ingeschreven: 67 op Heide-
lust, 144 op Linberg en 30 op De
Visvijver. Dat wil niet zeggen dat
ze allemaal permanent verblijf
houdeh op deze campings, maar
het geeft wel een indicatie.
Mevrouw E. Jacobs van camping
Heidelust in Molenschot zegt zon
der omhaal van woorden dat op
haar bedrijf dertig plaatsen ge
schikt zijn voor permanente bewo
ning. Het is haar niet bekend dat
dit niet mag. „Ik heb geen enkel
papier waarop staat dat het verbo
den is." De jeugdige eigenaar
M. Vergunst van camping De Vis
vijver in Molenschot draait er
evenmin doekjes om. Zijn bedrijf
telt 260 plaatsen voor stacaravans
en veertig voor toercaravans. Van
de stacaravans worden er naar zijn
zeggen tussen de 25 en de dertig
permanent bewoond. „Mijn vader
heeft dat in het begin wel tegen
proberen te houden, maar dan gin
gen de mensen naar andere cam
pings. Je bent een dief van je eigen
portemonnee als je daar niet aan
meedoet", zegt Vergunst in zijn
Japanse jeep.
Tijdens een rondrit over de
camping informeert hij bij
een paar Poolse jongeren
wat ze aan het doen zijn.
„Wir besuchen Freund", zegt een
van hen in steenkool-Duits. De
vriend van de Polen en een paar
landgenoten hebben hun intrek ge
nomen in een stacaravan op De
Visvijver. Ze werken bij een tuin
der in de buurt van Breda. Voor
Vergunst betekent hun aanwezig
heid extra inkomsten tijdens de
slappe winterperiode. In het zo
merseizoen kost een staanplaats
van één caravan 1.680; in de
winter is men vijfhonderd gulden
kwijt aan water en elektriciteit.
Aardgas heeft de camping niet,
riolering evenmin.
De Visvijver is een armetierig oord,
dat zijn gelijke niet kent in de
regio. Vergunst neemt zelf het
woord 'verpaupering' in de mond.
Langs met puin verharde weggetjes
staan krakkemikkige caravans met
allerhande aan- en bijbouwsels.
Sommige tuintjes zijn woestenijen,
andere juist voorzien van een keur
aan planten en de onvermijdelijke
tuinkabouters. Schotelantennes
moeten de televisies van beelden
voorzien. Bewoners kijken nieuws
gierig vanachter de glasgordijntjes
als een onbekend gezicht passeert.
Ze warmen zich bij oliekacheltjes.
Met de moed der wanhoop probeert
Vergunst het bedrijf op te knappen,
nadat zijn vader vorig jaar is ge
storven. Vergunst senior, Hagenaar
van geboorte, kocht bijna 25 jaar
geleden net buiten de bebouwde
kom van Molenschot een stukje
grond bij een visvijer om onge
stoord zijn hengeltje uit te kunnen
gooien. Vrienden vonden het wel
leuk daar, en van lieverlee kwamen
er steeds meer caravans te staan. In
1982 kreeg Vergunst een exploita
tievergunning. Maar vraag zijn
zoon niet hoe het met de overige
vergunningen zit. „Hij begon te
bouwen, vergunning of niet. Wat
mijn vader in zijn kop had zitten,
had ie niet in zijn kont."
Camping De Visvijver is een ty
pisch voorbeeld van zeg maar wild
groei op het platteland, waartegen
de gemeente Gilze en Rijen om de
een of andere reden niet adekwaat
is opgetreden. Precies zo kon het
gebeuren dat bij Vergunst de ene
na de andere vaste bewoner neer
streek. De jonge ondernemer geeft
die zeker geen ongelijk. „Ik zou
ook naar hier verhuizen als ik in
Den Haag of Rotterdam op een
klein flatje woonde." Hij kan zich
van de andere kant goed voorstel
len dat de gemeente Gilze en Rijen
het 'niet tof' vindt.
„De vaste bewoners eten mee uit
het potje van de sociale dienst of ze
vragen om een bejaardenwoning."
Nou beweert een 73-jarige Hage
naar wel dat hij op De Visvijver
blijft wonen, maar toch wijst Ver
gunst exact die dingen aan waar de
gemeenten problemen mee hebben.
„Ze betalen geen onroerend-goed-
belasting, geen milieulasten en je
weet niet wat voor publiek je bin
nenkrijgt", zegt gemeentesecretaris
Wouters van Alphen en Riel. „Het
komt voor dat ze een bejaardenwo
ning of een uitkering aanvragen",
aldus burgemeester A. Aarts van
Gilze en Rijen. „We moeten zien te
voorkomen dat zich criminele ele
menten vestigen."
Aarts voegt eraan toe dat de bewo
ners niet ten onrechte een beroep
doen op de gemeenschappelijke
voorzieningen. Zeven campingbe
woners staan in Gilze en Rijen
geboekt voor een sociale uitkering.
Een gemeente is verplicht de vaste
campingbewoners in het bevol
kingsregister in te schrijven in de
plaats waar ze de meeste nachtrust
genieten. De openbare orde kan
desondanks toch in het gedrang
komen doordat menigeen elders
een postadres heeft. Controle op
wie zich zoal op de campings of in
de bungalowparken ophouden is
daardoor vrijwel onmogelijk. Een
61-jarige man uit Aalsmeer houdt
bijvoorbeeld een adres aan in Bre
da.
Onder de aanhef: „Ik krijg toch
zeker geen last met de gemeente?",
vertelt hij hoe hij samen met zijn
vrouw op 26 december van het
vorig jaar voorgoed op De Visvijver
is gaan wonen. Ze hebben het er
nog steeds druk mee. Op het
plaatsje tussen de caravan en een
schuurtje staat het vol met allerlei
huisraad. Hij knikt naar de spullen
en verklaart het bezige gedoe met:
„Het is knap moeilijk selecteren als
je van een huis naar een caravan
Eigenlijk is camping de Visvijver niet zo'n lustoord, maar de twee zijn best tevreden. foto van eindhoven
Op de vraag waarom ze op deze
leeftijd nog deze grote stap hebben
gezet, komt een verhaal van een
zoon die door omstandigheden in
hun huis moest gaan wonen. Bo
vendien heeft de vrouw het aan
haar hart. De dokter adviseerde:
jullie moeten lekker buiten gaan
wonen. „Dan moet je toch wat",
zegt de man, terwijl hij een keffend
hondje tot kalmte probeert te ma
nen. „We kunnen moeilijk op straat
gaan slapen. Dus dan koop je een
caravan."
Jean Kooyman (39) heeft weer een
heel andere beweegreden. „De vrij
heid is mij lief. Met een dak boven
mijn hoofd, wat te eten en wat
warmte ben ik tevreden", aldus de
vrachtwagenchauffeur. Hij woonde
in Amsterdam, maar rijdt voor een
bedrijf uit Helmond zijn ritten tus
sen Hazeldonk en Barcelona. Daar
om zocht hij woonruimte in de
buurt en vond die een jaar geleden
op camping De Visvijver.
Kooyman betaalde een paar dui
zend gulden voor de stacaravan,
waarin hij samen met zijn Portuge
se vriendin woont. Ze moeten het
stellen met een piepklein woonka
mertje, een zeer klein keukentje en
een krap bemeten slaapkamer. Het
toilet is buiten. In de winter was
sen ze zich aan de aanrecht. Kooy
man heeft plannen om een belen
dende caravan te kopen en de twee
aan elkaar te bouwen, zodat hij een
mooi L-vormig bungalowtje krijgt.
Nee, Kooyman is zeer content. Op
de gemeentehuizen in Midden-Bra
bant zijn ze dat niet. Daar is nu het
besef doorgedrongen dat het tijd
wordt om iets tegen de permanente
bewoning te ondernemen. Overal
klinkt ook de verzuchting dat dit
toch zo verdraaid moeilijk is. Het
levensgrote probleem is vast te
stellen of iemand inderdaad het
jaar rond in een zomerhuisje zit.
„We kunnen moeilijk 365 dagen in
het jaar voor de deur gaan liggen",
verduidelijkt gemeentesecetaris
Wouters van Alphen en Riel. Wet
houder Van Oosterwijk van De
Beerzen komt er rond voor uit dat
hij niet weet hoe het moet.
Er zijn wel volop goede voorne
mens. Gilze en Rijen wil het pro
bleem inbrengen in het overleg met
de campingeigenaren. Haaren kiest
voor een verplichte opgave van de
tijd wanneer de bewoners er niet
zijn. „In theorie is dat te controle
ren", hoopt de woordvoerder. Dat
zal zeker wennen zijn op de Noe
nes. Als gevolg van een jarenlang
gedogen is onder deze naam op
twee kilometer van de bebouwde
kom in het buitengebied letterlijk
een buitenwijk van Haaren ont
staan.
Doordat Haaren de situatie jaren
lang op zijn beloop heeft gelaten,
mag er naar hartelust worden ge
bouwd. De enige restrictie is dat
het hoofdgebouw niet groter mag
zijn dan 60 m2. Tot drie keer toe
heeft de rechter echter bepaald dat
permanent wonen verboden is. Wie
informeert naar een op een infor
matiebord te koop aangeboden
stuk grond met volledig ingerichte
caravan (vraagprijs 125.000 kos
ten koper), krijgt te horen dat met
behulp van een postadres wel wat
te regelen is. Een makelaar zegt dat
het niet mag. Maar daar is wel een
mouw aan te passen. Bovendien is
de controle niet zo streng. Hij advi
seert een correspondentieadres te
overleggen.
Oisterwijk, net als Gilze en Rijen
een gemeente met veel verblijfsre-
creatie, gaat tot actie over op grond
van een nieuw bestemmingsplan
voor het buitengebied. Daar liggen
de campings en de bungalowpar
ken. De regels die in het bestem
mingsplan worden gesteld, moeten
natuurlijk wel worden nageleefd.
„Het gaat erom", legt een woord
voerder uit, „hoe om te gaan met
wat tot op heden gedoogd is. Hoe
een einde te maken aan een perma
nente vestiging. En hoe te voorko
men dat dit aantal zich uitbreidt.
Gevraagd om aantallen illegale be
woners in Oisterwijk zegt hij daar
absoluut geen inzicht in te hebben.
Enkele honderden misschien?
„Nee, dat niet."
Hij stelt vast, dat als er niets
tegen wordt ondernomen,
het er alleen maar meer
zullen worden. Oisterwijk
gaat de ondernemers op hun ver
antwoordelijkheid aanspreken en
wil een 'uitsterfconstructie' toe
gaan passen: zodra een caravan of
bungalowtje wordt verlaten, wor
den maatregelen getroffen om per
manente bewoning in het vervolg
te voorkomen. Volgens de woord
voerder wil Oisterwijk de 'lijn-Bar-
neveld' volgen. Deze recreatiege
meente aan de rand van de Veluwe
besloot vijf jaar geleden permanen
te bewoning aan te pakken.
Ook in Barneveld werden de on
dernemers op de voorwaarden in
hun vergunning gewezen. Contro
leurs voor de toeristenbelasting
houden een oogje in het zeil. De
opvallendste maatregel was dat ie
dereen die illegaal in caravan of
huisje verbleef, zich in kon laten
schrijven als woningzoekende.
Door ze voor een echt huis in
aanmerking te laten komen, zou
het probleem op den duur vanzelf
overgaan. „We hebben de indruk
dat dit beleid werkt", aldus een
woordvoerder van de gemeente
Barneveld. „In De Telegraaf wordt
niet meer geadverteerd met huisjes
geschikt voor permanente bewo
ning."
Maar er is een groot probleem. In
Barneveld staan 2.500 inwoners in
geschreven voor een huis. Van de
woningtoewijzing is daarom weinig
terechtgekomen. De vraag is of de
Oisterwijkers wel zo blij zullen zijn
met dit deel van de Barneveldse
methode. Oisterwijk telt ruim ze
venhonderd woningzoekenden.
2 APRIL 1994